Je leert ze met twee woorden spreken, met mes en vork eten, hun hand voor hun mond houden als ze geeuwen, niet vloeken... Zonder moeite stel je een lijstje met 'Goede manieren' samen. "Waarom?" vraagt Tibo (5) zich af. Goede vraag.

Waarom moet ik beleefd zijn?
Zonder 'afgesproken' goede manieren zouden mensen zich aan elkaar ergeren. Stel je een dag zonder manieren voor: overal kom je te laat, je eet voor de tv, blaft de kok van dienst af als het eten nog niet klaar is, steekt de hele rij voorbij aan de kassa, steekt je tong uit naar de directeur en eet de zak chips zelf op, zonder aan de anderen te denken. Hoeveel reacties van boze en geërgerde mensen zou je krijgen? Goede manieren maken je leven gemakkelijker: je weet wat er van je verwacht wordt en je kan min of meer inschatten wat anderen zullen doen. Makkelijk en duidelijk.

Waarom mogen ze in China wel slurpen?
Manieren verschillen van land tot land en zelfs van huis tot huis. Een Afrikaan doet geen cadeautjes open in het bijzijn van de schenker. Aan een Arabier laat je nooit de onderkant van je voeten zien. Dat is een heuse belediging. Japanners kus je niet en geef je ook geen hand: je buigt voor hen. En als het eten je gesmaakt heeft, laat je er een geweldige boer. Misschien moeten de buurkinderen ook niet aan tafel blijven tot iedereen klaar is? Je aan de regels van het huis of de cultuur houden, is een teken van respect voor de mensen die je ontvangen.

Waarom heeft iemand ooit goede manieren uitgevonden?
Toen mensen dicht opeengepakt in steden gingen wonen, nam de kans toe dat ze zich zouden ergeren aan elkaars gewoontes. De inwoners moesten zich 'fatsoenlijk' gedragen. In de 16de eeuw ging dat nog zo: 'Laat niemand, wie hij ook is, voor of na de maaltijd de trappen, gangen of kasten bevuilen met zijn urine of andere smerigheid, maar ga naar de bestemde plekken om je te ontlasten'. Dat is intussen geregeld. Regels veranderen dus en volgen nieuwe evoluties.

Waarom moeten we zwijgen in de refter?

Heeft dat ook met goede manieren te maken?
"Eigenlijk meer met praktische dingen. We zitten in een oude refter met tafels en stoelen die veel lawaai maken. De lagere school eet bovendien in twee beurten. Voor spelen en babbeltjes is er geen tijd. Bij ons thuis praten we ook aan tafel, maar dan zitten we niet met zovelen samen en kan je meteen bijsturen als de één de ander niet laat uitpraten. In de refter ontaardt een beetje lawaai snel in hels kabaal waar kleine kinderen hoofdpijn van krijgen. We proberen het haalbaar te houden voor iedereen."

Waarom mag papa wel uit de fles drinken?
Ai, gevoelige snaar. Goede manieren zijn er niet alleen voor kinderen. Ouders hebben een voorbeeldfunctie en geven hun goede manieren door. En ja, ook hun slechte. Je kan van je kinderen moeilijk verwachten wat je niet zelf doet. Misschien is dat wel het vervelendste aan goede manieren. Maar zelfs dan zouden experten in de kindermanieren moeten weten dat ze zoiets best beleefd en met tact aan de zondaar in kwestie melden.