We eten te veel zout, hoor je vaak, en zout maakt ziek. Maar anderzijds hebben we ook zout nodig. Hoe weet ik wat te veel, te weinig of net goed is? En is onbehandeld zeezout echt beter dan gewoon' zout in de keuken?

Zout, keukenzout of natriumchloride is zonder twijfel de meest gebruikte - en zelfs geliefde - smaakversterker in onze voeding. Niet alleen voegen we zelf zout toe aan veel van onze recepten, maar vooral de bakker, slager en de levens-middelennijverheid in het algemeen gebruiken zout in tal van toepassingen zoals brood en gebak, bereide gerechten, bouillonblokjes, kaas, gerookt vlees en gerookte vis, sausen en mayonaises, en groenten- en vleesconserven.
 
Je kan geen industrieel proces bedenken of er komt wel zout aan te pas. In normale omstandigheden (dus niet in de tropen of tijdens een marathon) gebruikt een volwassen persoon per dag 500 à 750 mg zout (+/- 300 mg natrium). In het westen krijgen we gemiddeld 10 à 12 g zout per dag binnen, een ruime marge dus. En daar is weinig mis mee, want zout houdt onder meer onze botten sterk en ontzuurt onze cellen en weefsels. Overmatig zoutgebruik heeft weliswaar een verhogend effect op de bloeddruk.

Maar zout laten om een bloeddrukprobleem aan te pakken is slechts een deel van een goed advies.Vaak zijn er meer oorzaken dan overmatig gestrooi of gebruik van zoutrijke of gemaksvoeding, en moet je deze mee in beschouwing nemen als je een gezonde bloeddruk wil. Die factoren zijn onder meer genetische aanleg, alcoholgebruik, cafeine en overgewicht. Voor elke gram natrium (+/- 2,5 g keukenzout) die je minder eet, kan je weliswaar je systolische bloeddruk ('bovendruk') met 0.7-1.8 en de diastolische druk ('onderdruk') met 0.7 doen afnemen. Voor mensen met een hoge bloeddruk is dit effect soms nog sterker merkbaar.
 
Overmatig zoutgebruik beinvloedt niet alleen je bloeddruk. Het kan ook een nadelig effect hebben op de werking van het hart en hartspierwand-verdikking en doorstromingsproblemen veroorzaken. Er zijn echter geen indicaties dat er verbanden zijn tussen zoutgebruik en kanker. Dat zee-zout of andere luxe zoutsoorten beter en/of gezonder zouden zijn dan gewoon tafelzout, is een bijzonder koppig misverstand. Natriumchloride is chemisch steeds dezelfde molecule. Of deze wordt gehaald uit zeewater of opgeboord en/of afgegraven in zoutmijnen, het blijft hetzelfde zout.
Alle soorten keukenzout zijn steeds van natuurlijke oorsprong, chemisch zout wordt nooit gebruikt in voeding. Bovendien bevat zeezout minder jodium dan gejodeerd tafelzout en is het meer te doen om bepaalde culinaire eigenschappen van de korrel-grootte van dit 'luxe'zout.
 
Samengevat: onze dagelijkse voeding bevat te veel natrium, we eten dus met overschot te zoutrijk. Minder strooien is een goed idee. maar probeer toch vooral matig om te springen met de industriële zoutbommen. Gebruik royaal verse kruiden of specerijen om het eventuele gemis aan zout te compenseren, en koop verse voedingsmiddelen (verse of diepvriesgroenten) in plaats van dure gemaksvoeding. Je zal smaken ontdekken die veel verder reiken dan het zoutgedeelte van je smaakpapillen.