Tourette is niet alleen het hebben van tics, verbaal of motorisch. Het is ook in gedachten, het is ook dwangmatig zijn in het denken en doen (dwanggedachten en dwanghandelingen: ocd).
Bij mijn zoon waren op zijn 16 maanden al heel wat vocale tics aanwezig, maar ook motorische tics. De tics waren er al vroeger, mar op zijn 16 maanden realiseerde ik hardnekkig die reeds aanwezig waren. Tegen dat hij 4 jaar werd kreeg hij pas de diagnose tourette, maar die kon gerust vroeger gesteld zijn, moesten we hem eerder lieten testen voor alle gedragsproblemen die hij al stelde van toen hij baby was.
ik zet zoveel mogelijk tics op een rijtje, er zullen er wel een paar van tussen gevallen zijn, maar het heeft alvast een idee wat het inhoudt bij onze zoon, die ondertussen 9 jaar is:
- oogknipperen (in verschillende tempo's en hardheden zoals: snel en continu, snel met onderbrekingen, kort maar hevig doorknijpen, afwisselend snel en normaal, halfgesloten knipperen, ...)
- ogen sperren
- oogbollen wegdraaien
- ogen uit oogkassen persen
- wenkbrauwen fronsen
- wenkbrauwen steeds ophalen
- schouders ophalen
- hoofd links/rechts kantelen
- hoofd schudden voorwaartse beweging
- hoofdschudden schuin
- hoofdschudden hevig, samen met schouderbeweging erbij
- steeds ja-knik- bewegingstic
- nee-knik- bewegingstic
- snot heen en weer schuiven in neus
- keelschrapen
- met tong schraapgeluid maken tussen keel en gehemelte
- kuchjes
- overdreven hoestgeluiden maken
- braakgeluiden maken
- laatste letter van woorden herhalen bvb boot-t-t-t-t, fiets-s-s-s-s
- laatste woord van een zin herhalen
- volledige zinnetjes steeds herhalen
- eenzelfde liedje steeds opnieuw en opnieuw zingen op verschillende toonaarden, in verschillende stemmetjes en bij een foutje of als iemand meezingt, volledig opnieuw beginnen (bvb 'groot soldaatje, klein soldaatje' honderden keren per dag, drie weken aan een stuk!)
- onophoudelijk doordrammen/praten
- plots stotteren voor een hele periode
- sprongetjes maken
- huppelbewegingetjes
- neus snuiven
- neus dichtknijpen en vacuüm snuiven
- neus optrekken
- neus schuin bewegen
- met gesloten mond gezicht uitrekken
- mond open sperren
- mond links-rechts heen en weer bewegen
- mondhoeken scheef trekken
- grimas met mond en ogen open sperren
- vingers wijd open sperren met beide handen
- likken aan alle vingers 1 voor 1, steeds weer overnieuw
- op een of meerdere vingers zuigen
- zichzelf bijten in arm, hand, schouder
- spugen
- hoofdhaar uittrekken
- coprolalie (vloekwoorden, scheldwoorden) verschillende keren een bepaald woord herhalen gewoon terwijl hij bezig is, of uitroepen (mongool, bitch, klootzak, dommerik, hoer, dikzak, cut, fuck, eikel, dombo, klootzak, homo, kutkind, pummel,...)
- sissen
- grommen
- schokbewegingen met het lichaam
- lippen krullen naar neus
- likken aan de lippen, tot bloedens toe
- zichzelf knijpen
- klakken met de tong
- klakken met de lippen
- hoofdbonken
- spieren opspannen
- billen dichtknijpen
- pipi ophouden, lossen, ophouden, lossen...
- bekkenbodemspieren afwisselend opspannen de hele dag door
- dingen ( moeten) aanraken
- tellen ( rekenen, tijd, stappen, palen, strepen, aantal keer iets gedaan hebben, alles...)
- schommelen
- tenen krullen
- obscene gebaren maken ( middenvingers opsteken, stoere uitdagende hoofdbeweging, met beide armen gebaar maken,..)
- ruiken aan vingers
- ruiken aan objecten
- ruiken aan mensen
- verschillende stemtonen gebruiken
- tong uitsteken
- tandenknarsen
- kaakklemmen
- tanden op elkaar slaan
- iemand anders woorden herhalen
-neuriën
- mhmhmhmh mhmh mhmh mhmh geluidje
- een soort slik- klak geluid met keel tong
- op hielen lopen
- constant vragen stellen
- plots alles zeggen wat hij ziet en doet en doordrammen
- anders ademhalen
- luid 'uhm' zeggen
- met neus blazen
- met voet steeds iets moeten aanraken
- met alle vingers van 1 of beide handen in de mond zitten en likken of zuigen
- zoemen
- dierengeluidjes
- lichten aan en uit schakelen
- zich overdreven zorgen maken
- ...
- ...
soms komen heel wat verschillende tics elke dag voor, gedurende een hele periode, soms een paar. Soms kan 1 bepaalde tic 1 dag of drie dagen heel overheersend aanwezig zijn en even plots verdwijnen als die is opgekomen, later komt die dan wel eens terug verschijnen. Sommige tics zijn altijd wel aanwezig geweest. Ook de hevigheid kan variëren. Als hij tv kijkt of op de computer youtube bekijkt zie je veel grimassen en / of hoor je subtiele of opvallende geluidjes. De lijst is niet compleet en zal wellicht nooit compleet zijn omdat er altijd wel een nieuwe variant opduikt of een nieuwe tic.
Daarnaast piekert hij constant, dwangmatig denken over rampscenario's. Hij slaapt met pistolen en geweren, een zelfgemaakt starwars laserzwaard, lichtjes om zich te beschermen tegen zijn 'demonen'. Hij heeft ook een sterke controledwang.
|
