PELLETS ZIJN WE NU VOOR OF TEGEN

De pellet voeding heeft de laatste jaren een hoge vlucht genomen en dit vooral voor dieren, men kan bijna geen huisdier bedenken of er is wel een voeding in de vorm van pellets voor op de markt. Zijn het nu vissen, katten of honden of heeft u liever paarden, hamsters of vogels voor elk wat wils.

Maar wat zijn nu eigenlijk pellets, als we er het woordenboek op naslaan heeft men het over een bolletje, kogeltje of propje. Zo kennen ook wij de pellet voeding voor onze vogels als een bolletje. Voor vogels spreekt men gewoonlijk over geëxtrudeerde pellets, extruderen doet men in een extruder, en is niets anders dan vormgeven. Dit proces vindt plaats onder hoge druk en temperatuur, men vormt een droge of licht vloeibare mengeling om in iets vast. Raar toch dat als het over dierenvoeding gaat men dit extruderen als een meerwaarde voorstelt, en als het over voeding voor de mens gaat men er nooit zal naar verwijzen om geen negatieve bijklank of argwaan op te wekken bij de consument. In werkelijkheid is het enkel een productieproces net zoals vermalen, persen of koken er ook zijn. Nochtans eten we verschillende voedingswaren die ook door extructie zijn bekomen, zo worden bijna alle pastasoorten door extruktie bekomen denken we maar aan spaghetti, spirelli, tagliatelli,enz. of dacht u dat men in Italië met honderden mensen bezig was om ganse dagen spaghetti te maken? Wie meer wil weten over dat extruderen moet op deze links maar eens gaan zien hoe dat in zijn werk gaat.

www.youtube.com/watch?v=3oKvtnOReTg

www.youtube.com/watch?v=f0tc8FLCQrg

Terug naar de pellet die wij aan onze vogels voederen, er zijn verschillende merken op de markt maar ik ga me beperken tot de twee die ik verstrek aan men Kanaries. De pellets van het merk Pretty Bird zijn steeds ter beschikking voor de vogels, het maakt niet uit of ze nu in een kweekbak, TT kooi of grote vlucht zitten. Ik meng deze pellets niet onder de zaadmengeling maar verstrek ze steeds in een apart voederbakje zodat ze kunnen kiezen tussen zaad en pellets. Aangezien ik voor de zaadmengeling gerantsoeneerd voeder, vullen ze hun dagelijkse behoefte zelf aan met pellet, welke ze vrij ter beschikking hebben.

In de grote vluchten waar ze met +- 120 vogels in verblijven kunnen ze een keuze maken tussen de twee soorten van pellets zowel deze van Pretty Bird als van Versele- Laga worden hier aangeboden. Het was steeds zo dat deze van Pretty Bird hun voorkeur wegdroegen en deze van Versele- Laga maar sporadisch werden opgenomen. Dit was vroeger zo, maar op vandaag stel ik vast dat er een omkeer is gekomen in dit gedrag, nu worden ze beiden evenredig gelust. Deze verandering is opgetreden nadat de pellets van Pretty Bird een verandering ondergingen, ze zijn iets groter en gladder van oppervlak geworden. Als ik op het etiket de samenstelling van nu en vroeger vergelijk zijn deze hetzelfde gebleven, althans op papier maar de vogels vertellen mij iets anders. Wat er is veranderd weet ik niet maar de vogels duidelijk wel aangezien ze deze minder lusten dan vroeger. De pellets van Versele- Laga worden door sommige liefhebbers als minderwaardig beschouwd ten op zichtte van deze van Pretty Bird om de eenvoudige reden dat ze deze liever lusten, wat dus nu niet meer zo is. Nu is iets wel of niet graag lusten bij de vogels en dieren in het algemeen die gedomesticeerd zijn niet altijd een teken dat het beter of slechter is voor hen, zoals soms wel eens verkeerdelijk word verondersteld. Wat anders te denken van de vele honden die soms bijna doodvallen van vetzucht, ook onze vogels zullen bij voldoende aanbod en keuze voor de verkeerde zaden kiezen. Vooral de vette zaden gaan hun voorkeur wegdragen zoals Kemp zaad bv en ook zij gaan aan vetzucht lijden. Dat pellets een volledige voeding bieden aan onze vogels wil nog niet zeggen dat het per defensie het beste is om ze alleen daar mee te gaan voederen. Kanaries zijn in de eerste plaats zaadeters en verder lusten ze alles zowat en hoe meer keuze hoe beter ze zich in hun vel zullen voelen en voor jongen gaan zorgen. Ik ben er zeker van dat als men voor de mens bv een perfecte voeding gaat maken in de vorm van pellets wat best kan als men dit zou willen, dit nooit een succes zou worden al garandeerde men een verlenging van de levensduur met 10 jaar bij het gebruik van enkel deze voeding. Enkel als men er zou in slagen deze perfecte voeding het uitzicht en de smaak van frit met mayonaise en een fris pintje te geven is er enige kans van succes mogelijk.

Ik gebruik deze pellets ook alleen daarvoor waar ze voor bedoeld zijn, als voeding of bijvoeding van kanaries. Gebruik ze bv niet voor in vermalen toestand een papje mee te maken en dan vervolgens te gebruiken als hand opfok, waarom niet? Vorig jaar was er een liefhebber die kreeg af te rekenen met een mysterieuze ziekte onder zijn nestjongen, op de leeftijd van 1 tot 10 dagen stierven er veel jonge in het nest. S ’avonds nog gezond en s ’morgens dood, er werden verschillende dierenartsen geraadpleegd en er werd in de richting van een bijzonder agressieve schimmel gedacht, dure medicijnen werden voorgeschreven maar niets hielp. Men stelde bij verder onderzoek vast dat de jongen stierven ten gevolge van een soort verstening van het voedsel in de kliermaag. Voelt u hem al komen of nog niet, juist ja de liefhebber gaf de jongen elke avond met de voederspuit gemalen pellets. Hij maakte een papje dat door de voederspuit kon maar de opslorping van de gemalen pellets achteraf was groter dan het water dat er nodig was voor het maken van dat papje, met gevolg dat er zich een harde prop vormde in de spiermaag van de jonge vogel en hij hier vervolgens aan dood ging, einde verhaal.

ZADEN KIEMEN VOOR KANARIES

De meeste kant en klare mengelingen welke op de markt worden gebracht bestaan uit raapzaad en mungo-boontjes, verder nog een paar procenten van andere zaden al naar gelang het goeddunken van de fabrikant. Indien men zelf kiem zaad gaat samenstellen en men tracht om een gelijke kieming te verkrijgen komt men ook bijna steeds bij deze zaden uit. Of dit de meest aangewezen zaden zijn om aan de vogels te verstrekken laat ik in het midden, ik denk dat ze eerder uit commerciële overwegingen gekozen worden( prijs, beschikbaarheid en gemakkelijk te kiemen) maar ze zijn zeker niet slecht. Men kan gaan experimenteren met verschillende zaden of granen, sommige zullen tot verbazende resultaten leiden en anderen gaan dan weer ontgoochelen. Het meest spectaculair resultaat behaalde ik met quinoa het graan(pseudo graan) van de Inca’s, op een paar uur gaf dit kiemen, en de grootste ontgoocheling was dit van mais. Met de gedachte dat ze in de zomer zo graag maiskolven lusten als de korrels nog zacht zijn, dacht ik er aan om gewone mais te kiemen. Na een week van weken en spoelen verkreeg ik dan uiteindelijk een kiem op deze mais maar ze waren er niet wild van.

Een paar zaken mag men bij het kiemen van zaden of granen niet uit het oog verliezen, zo moet men steeds voldoende spoelen en het zo droog mogelijk verstrekken aan de vogels. Ook schimmels of rotting en alle andere onreinheden moeten worden vermeden. Maar laat u hierdoor niet afschrikken om er aan te beginnen, zo moeilijk kan het niet zijn anders kon ik het ook niet.

Waarom gaat men nu deze zaden of granen kiemen en is dit beter dan ze te koken bv? Bij koken gaat men de zaden of granen net als bij kiemen meer toegankelijk maken voor de vogels. Ze gaan er alle twee voor zorgen dat ze zacht worden. Dit zacht worden is als het ware een stuk voorvertering voor de vogel ze opneemt. De opname van voedingsstoffen gaat zo veel gemakkelijker worden, bij harde zaden gaat dit proces van voorvertering plaatsvinden in de kliermaag. Bij het koken van zaden gaat onder invloed van warmte en water een verlies optreden aan vitaminen, mineralen en ander nuttige stoffen die de zaden bevatten. Bij kiemen echter gaan de enzymen, eiwitten en mineralen aanzienlijk toenemen, er zit van dit alles meer in een gekiemd zaadje als voordien in het niet gekiemd zaadje.

Welke methode men ook gebruikt voor het kiemen is van minder belang, zolang men maar de drie belangrijkste basisprincipes nakomt, zijnde weken, spoelen en drogen. Met drogen bedoel ik dat men het gekiemde zaad door zijn vingers kan laten rijzen zonder dat het nog aan elkaar klit. Ik gebruik voor het kiemen van klassiek kiem zaad een kiem apparaatje dat mij voldoening geeft bij dit proces, niet iedereen is over de werking tevreden maar voor mij voldoet het. Het bied mij de kans om kleine hoeveelheden kiem zaad dag dagelijks vers klaar te hebben. De eindafwerking van dit kiem zaad doe ik wel in een zift omdat dit het spoelen en drogen beter toelaat. Gekiemde zaden zullen max twee dagen de hoge voedingswaarde behouden, daarna is het zeker niet slecht maar moet men het beschouwen als groenvoer en niet meer als gekiemd zaad.

Voor tarwe of boekweit ga ik een andere werkwijze volgen. Dit zijn harde zaden die moeilijker kiemen, deze ga ik eerst 8 uur weken in water waarna het in een zift gaat en dit voor 24 uur, om de 8 uur ga ik dit nu spoelen. Na dit alles komt het in een kom waarin ik onderin een handdoek leg, hier ga ik de zift op plaatsen en dek dit af maar niet volledig om het te sterk uitdrogen van de bovenste zaden tegen te gaan, nu kan het drogen tot het klaar is om aan de vogels te geven. Gekiemde tarwe is een echte lekkernij voor de vogels, gewone tarwe zal zelden door kanaries gelust worden. Na het kiemen zijn ze er echter verzot op, dit komt omdat tarwekiemen erg zoet van smaak zijn en dit weten ze wel te lusten. Komt hier nog bij dat deze tarwekiemen vol vitamine E zitten wat de bevruchting ten goede komt.

De duur en de ontwikkeling van de kiemen is onderhevig aan de omgevingstemperatuur, bij warm weer of op een warme plaats gaat het proces veel sneller verlopen als in een koude omgeving. Men kan het kiemen van de zaden aanzienlijk versnellen door te weken en spoelen met lauw water, zeker geen kokend water aangezien dit kleine zaden gaat garen en deze dan ook meestal hun kiemkracht verliezen. Eens het zaad de juiste kiem bezit kan men het verder doorgroeien van deze kiem afremmen door het in de ijskast te plaatsen of op een andere koele plaats. Nog één waarschuwing bij dit alles!! steek regelmatig uw neus maar eens in het gekiemd zaad zo leert men de frisse enigszins zoete reuk kennen van goed kiem zaad, als het ook maar enigszins ranzig of zuur ruikt is het voor de vuilbak bestemd en niet meer voor onze kanaries.

SAMENSTELLING EI VOER

Na een vorig stukje over ei voer op men blog kreeg ik de vraag over de juiste samenstelling van dit ei voer. Hier de samenstelling met een woordje uitleg.

15 grote soeplepels ei voer van het merk King (volle lepel met een bergje omhoog)

7 grote soeplepels gekiemd zaad.

De hoeveelheid kiem zaad van 7 lepels is voor het kiemen, ik doe deze in een kiem apparaat telkens de juiste hoeveelheid voor een bereiding. De kiem mag maar juist zichtbaar zijn, dit is afhankelijk van de omgevingstemperatuur tussen de 24 en 36 uur, voldoende spoelen en laten drogen voor toevoegen aan het ei voer. Voor wat kiem zaad betreft kan ik zeggen dat ik er dubbel zoveel van opvoeder in de kweek dan van ei voer, ik verstrek dit ook nog apart los van wat ik onder het ei voer meng.

10gr Grog ( één gram is één schepje zo eentje van die klein witte)

Dit is een bereiding van Trigenio, voor algemene gezondheidscontrole tijdens de kweek, de juiste samenstelling staat niet vermeld op de verpakking. Ik heb me laten vertellen dat het een mengeling is van medicatie in lage dosering die op lange termijn verstrekt tijdens de kweek allerlei bacteriële besmettingen gaat onderdrukken zo is bv Soludox15% een van de bestanddelen.

6gr Megabactin ( één gram is één schepje zo eentje van die klein witte)

Megabactin is een darmconditioner van Comed die er voor zorgt dat de vertering in de darmen goed verloopt. Hij zorgt voor de juiste ph in de darmen en beschermt de darmslijmvliezen, ook geeft hij een zekere vastheid aan de mest en bevat hij probiotica.

½ tot ¾ van een broccoli ( enkel de roosjes)

Ik haal deze roosjes niet door de kutter maar snij ze met een mes fijn zodat ze herkenbaar blijven voor de vogel, en hij steeds kan kiezen wat hij eerst lust. Deze koolsoort is een natuurlijke bron van calcium en zet aan tot voederen van de jongen, geef een pop die niet of slecht voedert broccoli en ze zal er bijna onmiddellijk mee voederen. Is er een pop die niet van het nest komt om haar jongen te voederen en ze ziet broccoli dan zal ze onmiddellijk het nest verlaten en zich er te goed aan doen, en telkens ze terug gaat zal ze de jongen voederen.

2 grote soeplepels Pinkies en bufalokes ( van elk 2 lepels)

Pinkies en bufalokes is nog zo iets waar de pop onmiddellijk het nest zal voor verlaten eens ze deze opmerkt, en dan ook telkens zal voederen eens ze terug op haar nest gaat. Eens de popjes weten dat broccoli of pinkies in het ei voer zit en men rammelt eens met de voederbakjes, zonder ook maar iets nieuw te verstrekken zullen ze komen zien of er wat te rapen valt, en bij het teruggaan op het nest weer de jongen voederen.

Ik meng dit alles in een grote kom en bevochtig met water tot de juiste consistentie, ik verdeel het over meerdere kleine bakjes elk goed voor +- ½ dag en plaats ze in de ijskast, ik maak nooit meer ei voer dan voor twee dagen nodig is.

Natuurlijk is met ei voer maken in welke samenstelling dan ook de kous van kanaries kweken en of de popjes goed voederen of helemaal niet, nog lang niet af. Men moet gaan voor een gans concept van voeding tijdens de kweek en dit moet aangepast zijn en binnen de mogelijkheden van de liefhebber liggen. Zo is het bv voor mezelf aangezien ik gans de dag thuis ben wat makkelijker om daar waar nodig bij te sturen, dan voor iemand die moet gaan werken . Ik verschaf bv viermaal vers ei voer en kiem zaad per dag, dit zet telkens aan om hun jongen te gaan voederen. Men moet er ook van uitgaan dat er onderlinge verschillen zijn bij de vogels van wat ze liefst lusten, om hun jongen mee te voeden. Vooral bij het verstrekken van verschillende soorten gekiemde zaden stel ik dit vast. Buiten het standaard kiem zaad geef ik ook nog gekiemde tarwe, mungo- boontjes en boekweit. Vooral gekiemde tarwe is een lekkernij voor de popjes als ze jongen moeten voederen, eens de jongen wat groter zijn( 5à7 dagen) voederen ze dit zeer graag. Anderen willen dan weer geen tarwe en kiezen voor de mungo-boontjes, of voor de boekweit en soms stel ik vast dat er zijn die voor pellets kiezen om hun jongen mee te voeden. Zo zie je maar dat er voor ieder wat wils moet zijn als het op voederen van de jongen aankomt. Ga er maar van uit dat HET EI VOER niet bestaat. Als één pop niet wil voederen kan het aan deze pop te wijten zijn, hoewel dat haar instinkt zegt dat ze de jongen moet groot brengen. Maar als het meerdere popjes zijn die hun plicht niet vervullen moeten we eens te meer bij ons zelf te raden gaan om te zien wat we fout doen.

HOE DOE IK DAT

Enkele voorbeelden van hoe ik sommige zaken aanpak.

De overgang van de eerste ronde naar de tweede ronde, de jongen zijn nog niet uit het nest en het popje begint met de leg voor de tweede ronde. Dit is niet het beste scenario, om de eenvoudige reden dat de eieren gaan bevuild worden door de jongen die nog in het nest liggen. Of de pop legt haar ei op de rand van het nest of boven op de jongen, in beide gevallen is de kans groot dat het ei verloren gaat. Men kan dit voorkomen door te handelen voor de problemen zich voordoen. Op de leeftijd van 13 à 15 dagen afhankelijk of de jongen goed opgroeiden of niet, plaatst men het nest met de jongen in een houder die men op de bodem zet van de kweekbak. Wacht zeker niet te lang anders gaan de jongen het nest verlaten op het moment dat men het verplaatst. Men plaatst nu een nieuw nest zodat de pop hier verder kan in gaan om aan haar tweede legsel te beginnen. Ik voorzie deze van een zelf met de hand voorgevormde nest, zodat het instinkt om zelf een nieuw nestje te vormen bij de pop zoveel mogelijk word onderdrukt, terzelfder tijd ga ik uiterst zacht nestmateriaal met watten aanbieden om te voorkomen dat ze de jongen gaat plukken. Ze gaan nu samen de jongen verder voeden tot de pop terug aan leggen denkt, ondertussen kreeg de man de kans om samen met de pop de gewoonte aan te nemen om de jongen mee te voederen. Als de pop nu terug gaat broeden, zal de man de zorg voor de jongen verder op zich nemen. De jongen blijven in de kweekbak totdat ze uit het nest beginnen te komen, zo tussen 20 en 25 dagen, dit is het signaal om ze in een baby kooi te plaatsen. Eens ze hier inzitten, gaat het snel en zijn ze binnen de kortste keren zelfstandig. Eens ze beginnen met zelf te pikken en zelfstandig het drinken weten te vinden, gaan ze met meerdere samen in een kweekbak. Men geeft ze nu voldoende kiem zaad en ei voer ter beschikking, eens ze de overgang maken naar pellets en gewoon kanariezaad gaan ze bij mij naar een grote vlucht met een 120 tal samen om verder te ontwikkelen.

Eens ze in deze grote vlucht zitten kunnen ze om de twee dagen genieten van een bad, aangezien ik over een buitenvlucht beschik plaats ik de schaal voor een bad daar in en kunnen ze hun hartje ophalen. En als het regent hoef ik helemaal niets te doen dan wassen ze zich gewoon in de regen. In de periodes dat ze niet buiten kunnen geef ik ze om de week een bad in de binnen vlucht, om te voorkomen dat ze er dan een zwembad van maken pas ik de volgende methode toe. Ik plaats de schaal voor het water in een grotere bak, over de schaal plooi ik een stuk plexsie zodat het water dat opspat uit de schaal terug loopt in die grotere bak. Op deze manier blijft de binnen vlucht droog en hoef ik niets te verversen na het wegnemen van het bad.

Ondanks het koude weer zijn er weer bij verschillende liefhebbers uitbraken van bloedluizen, nu er jongen in de nesten liggen zijn ze een gemakkelijke prooi voor deze monstertjes. Van een liefhebber die het Nederlands kampioenschap bezocht hoorde ik dat hij zich daar nestmatjes had aangeschaft die gegarandeerd luis vrij zouden blijven. Spijtig voor deze liefhebber kwamen ze hun belofte niet na en tierden de luizen ook in deze matjes weelderig. Wat me verontruste bij het aanhoren van de plaag bij deze liefhebber was het feit dat hij ook de methode van ivermectine in het drinkwater toepaste, voorzichtig dit is niet deze van de druppel in de nek(merknaam is Ivomec of Noromectin de injectieve variante van ivermectine). Als ik dit hoor vrees ik dat de eerste stammen van luizen die immuun zijn tegen deze methode hun opwachting maken, ze wachten enkel nog op verspreiding die er zeker zal komen in het volgende show seizoen. Hoe kan men dit immuun worden voor deze producten nu voorkomen? Ik doe dit door deze beestjes die bij mij soms aanwezig zijn dankzij bezoekers die ze gratis meebrengen en achterlaten na hun bezoek. Tot tweemaal toe was het prijs en liepen deze kleine monstertjes over de tafel en vloer als de liefhebber weg was. Ik ga hout vast nemen maar tot twee maal toe wisten ze zich niet te vestigen in men hok, en bleek men afweer zijn werk te doen. Hoe organiseer ik die afweer dan wel, het idee er achter gaat uit van niet op één paard te wedden. Zo behandel ik niet alles met één en het zelfde product, ik gebruik producten die telkens op een andere manier een firewall optrekken voor deze beestjes. De statieven de muren en plafonds behandel ik met ByeMite, een insecticide voor de behandeling van kippenhokken, dit heeft een nawerking van 3 maanden. De kweekbakken behandel ik eerst met Solfac EW050 een insecticide tegen kruipende en vliegende insecten met ook een nawerking van 3 maanden, de werkzame stof is wel anders dan deze van de ByeMite. De kweekbakken ga ik ook nog behandelen met Birdy Finect een product zonder chemische werking en volkomen onschadelijk voor de vogels maar niet voor de luizen daar het een fysische werking heeft, het droogt de beestjes en hun eieren gewoon uit. Tweemaal per jaar namelijk voor de kweek en voor het show seizoen krijgt elke vogel een druppel ivermectine in de nek toegediend. Deze methode verschild van deze met de toediening via het drinkwater in zoverre dat de werking totaal anders verloopt. Bij de druppel in de nek krijgt men een piekmoment van werkzame stof in het vogellichaam op het moment van toediening, welke in tijd gaat afzwakken. Bij de toediening via het drinkwater gaat er zich een langzame ophoping voordoen in het lichaam van de vogel, en is het piekmoment aan werkzame stof wanneer afbraak en toediening zich in evenwicht gaan verhouden, waarna er een afvlakking komt op dit niveau. En dan als laatst ga ik wanneer ze in de buitenvlucht mogen elke avond een aantal druppels quelex verspreiden dit product is vergelijkbaar met Parasit-ex en gaat er voor zorgen dat het gas Dichlorvos vrijkomt dit is het zelfde gas dat de vroegere Vapona- strip verspreide. Als er ooit een luis is die immuun word tegen al deze middelen weet ik het ook niet meer dan is de strijd verloren zeker. De grootste boosdoener in dit verhaal zijn wij liefhebbers zelf door onbedachtzaam om te springen met deze producten en zo de immuniteit in de hand te werken van deze beestjes. De grootste misvatting die men dikwijls maakt is te denken dat een oplossing die men dubbel zo sterk maakt beter is en wel dubbel zo lang zal werken. De werkzame stoffen in deze middelen moeten na activering wettelijk aan een bepaalde verval periode voldoen, of men nu veel of weinig product toevoegde deze vervaltijd moet worden gerespecteerd.