DE EERSTE MAAL

De eerste stapjes die ons van kruipertje tot lopertje maakten herinneren we ons meer uit de verhalen van de oma dan uit ons geheugen. Op wat latere leeftijd zijn onze herinneringen aan één eerste keer wat exacter, onze eerste schooldag op de grote school, of de eerste keer alleen naar de cinema, vergeten doet men dat niet. Zo herinner ik mij ook +-35 jaar geleden men eerste bultjes die ik ooit bezat, aangekocht bij Orni-Mondo toen de “place to be” voor menig vogelliefhebber. Bijna elke zaterdag van september tot Nieuwjaar dreef de gedachte “er moest eens iets zitten” me naar Borsbeek. En op een van die zaterdagen ontdekte ik er bultjes, als ik er nu aan terug denk was het meer een slechte Scotch- fancy dan bultjes. Ondanks de wat mindere kwaliteit van deze bultjes was dit de aanzet van men voorliefde voor dit ras. Enkele weken later kon ik bultjes van goede kwaliteit zien bij Orni-Mondo, men vertelde mij dat ze afkomstig waren van een grote Waalse liefhebber. Er verhuisde dan ook enkele vogels naar Pijpelheide en van toen af was ik bulten liefhebber-kweker.

Door omstandigheden buiten mijn wil veranderde ik in de winter van 82 het geweer van schouder, en de vogels werden ingeruild voor de duiven van vader. Maar oude liefde roest niet en na 25 jaar duivenmelker en enkele jaren zonder gevleugelde vrienden kwam de microbe terug.

Zo ook nu weer verander ik het geweer van schouder, van beoordeelde tot beoordelen. De eerste stappen zijn gezet om niet enkel als deelnemer op een TT aanwezig te zijn maar het ook eens als(aspirant) keurmeester te beleven. Na een gedegen opleiding en gevolgd door een theoretisch examen kon ik beiden afsluiten met een goed gevoel. Het examen zorgde voor de benodigde punten, maar de opleiding en bespreking van de verschillende rassen zorgde voor een nieuwe impuls. Vanaf nu zal een bezoek aan een show gans anders verlopen aangezien men blikveld aanzienlijk is verruimd. Ik kijk er al naar uit om ergens in oktober onder de hoede van ervaren keurmeesters de praktische kant van de zaak te mogen ervaren.

Door de standaard van de verschillend rassen eens van naderbij onder de loop te nemen en zaken te vergelijken voor zo ver dit kon, kwam ik tot eigenaardige vaststellingen. Voor al de rassen kan men twee constanten bepalen, de grootte en de houdingshoek in de tt-kooi. De grootte varieert tussen 11 cm voor de kleinste(fife&gloster) en 23cm voor de grootste(lancashire), wat me hier vooral verbaasde was dat in wezen de Belgische- Bult(17-18 cm) groter kan zijn dan de Yorkshire(17cm minstens). Vandaag in de praktijk stel ik vast en dan zeker in ons Belgen land dat bultjes die veel kleiner zijn dan de vereiste grootte het mooie weer maken op sommige shows? Het verleden leert ons dat de grootte van de Belgische bult ook vroeger soms voor contradictie zorgde, en net als Bart De Wever nu voorstelt ons Belgen land in twee splitste.

Nu de kweek voorbij is en de vogels samenzitten in grote volières is een periode aangebroken van relatieve rust voor mezelf. Op een uurtje na vragen de vogels weinig aandacht in deze zomerperiode. Zo blijft er meer tijd over om te genieten van de hobby, wat onkruiden verzamelen in de natuur voor de vogels of wegdromen voor de vlucht als ik weer eens een echte kampioen denk gezien te hebben. De bultjes mogen nog een aantal weken verlof nemen zodat ze voldoende rust-vakantie- compensatie- recuperatie- inhaal- en CV-dagen kunnen opnemen, om te voorkomen dat ze net als de cipiers, vluchtverkeersleiders of de spoorwegen in staking zouden gaan. Daarna volgt de inenting tegen de vogelpokken en starten ze onmiddellijk met de opleiding tot show vogels, die uiteindelijk het doel van hun bestaan verantwoord. De enkelingen die voorbestemd zijn voor de kweek en bewust gekweekt zijn naar een overaanbod van één of andere wel bepaalde kwaliteit worden op het voldoende aanwezig zijn beoordeeld. Als ze voldoen mogen ze verder uitgroeien en kan enkel hun gezondheid nog een storende factor zijn om het te maken als kweekvogel.

De rui doet zijn werk en elke morgen bedekt een zacht tapijtje van veren het kweek hok, moet men nu wat extra voorzien om deze te bespoedigen? Echt hoeft dit niet natuurlijk ook zonder iets toe te voegen aan voeding of drinkwater komt de vogel wel door de rui. Het is wel van groot belang dat het nieuwe verenkleed van een goede kwaliteit is, aangezien de veren de vogel maken. Dank zij men vroegere ervaring in de duivensport weet ik uit ondervinding dat al wat er misloopt tijdens de rui men kan aflezen in de veren van de duif, een slechte vlucht of enkele dagen op sukkel met de gezondheid dit alles kan men terug vinden in de slagpennen van de duif. Het is zelfs zo dat wanneer de duiven jongen dienen te voederen tijdens de rui ze deze onderbreken om te voorkomen dat ze moeten kiezen wie de benodigde voedingsstoffen nodig heeft, de jonge duif om te groeien, of de oude duif om een goed verenpak aan te maken. Ikzelf geef de voorkeur om een hulpmiddel tijdens de rui aan te bieden, zo meng ik tijdens de rui Murium Bird van Comed onder het eivoer. Tot het einde van de rui kunnen ze elke dag beschikken over wat eivoer om de benodigde voedingstoffen te kunnen opnemen.

Nog even geduld en dan breekt een mooie tijd aan, het africhten van de jonge bultjes. Net als een goudzoeker ga ik dan op zoek naar de ultieme vondst, en net als bij de goudzoeker gaat dit niet zonder slag of stoot. Anders dan bij sommige rassen is een houdingvogel niet zo maar een paar dagen voor aanvang van het seizoen in een kooi te plaatsen en op succes te hopen.

Het is ook een fabeltje dat een houding kan aangeleerd worden natuurlijk, men kan een houdingvogel wel aanleren van zijn werkhouding aan te nemen op het moment dat dit word gevraagd bij de keuring. Als de vogel de juiste houding niet in zich heeft en dit heeft vooral te maken met het benodigde evenwicht van de vogel op de zitstok zal hij de juiste werkhouding nooit kunnen aannemen. Op vraag van een keurmeester leende ik hem een man uit om hier mee te kunnen kweken. Op een keuring had hij ze al menig maal ter beoordeling gekregen maar zelf gehouden had hij ze nog nooit. Toen hij mij de uitgeleende man terug bezorgde was zijn verwondering groot dat deze bijna steeds de werkhouding aannam zonder dat hij de kooi beroerde. Activering van de vogel door krabben of tikken was helemaal niet nodig, bij het observeren van zijn werkzaamheden in de volière zat de vogel bijna steeds in werkhouding.

Wat is nu de beste instelling voor een bultje om op het gepaste moment de werkhouding spontaan aan te nemen? Enerzijds moet de vogel zich veilig en op zijn gemak voelen in een TT-kooi, en anderzijds moet hij achterdochtig blijven voor wat komen kan. Het zich veilig en op zijn gemak voelen in een TT-kooi probeer ik te bekomen door de vogel nooit rechtstreeks uit een TT-kooi te nemen, zodat hij naar verloop van tijd deze kooi ervaart als een veilige omgeving. Tijdens het opkooien zullen al de bultjes welke zijn voorbestemd voor deelname aan een show kunnen beschikken over een kweekbak met daar voor een TT-kooi. Als ik nu een bultje moet ter hand nemen(wat ik uiterst zelden doe tijdens het TT-seizoen) zal dit steeds vanuit de kweekbak gebeuren, natuurlijk zijn er van die slimmeriken die eens ze dit merken met geen stokken uit hun TT-kooi te krijgen zijn.

Het achterdochtig houden van de bultjes doe ik door het gekende krabben of tikken tegen de kooi, ik zal dit steeds combineren met zachtjes praten tegen de vogels en oogcontact maken. En wees maar zeker dat ze na verloop van tijd goed weten dat praten en tikken of krabben samengaat. Bij de meesten gaat dit zo ver dat enkel er tegen praten voldoende is om ze in werkhouding te zetten. Laat nu net dit praten een onderdeel zijn van de werkwijze bij de finale toekenning van de kampioenstitel door de keurmeester. Gewoonlijk gebeurt dit in overleg met een collega keurmeester door te praten over voor- en nadelen van de overgebleven vogels en te verwijzen naar de desbetreffende vogel. Een goed afgericht bultje volgens de hiervoor beschreven werkwijze zal op deze handelswijze van de keurmeester reageren door hem achterdochtig gade te slaan in werkhouding zonder dat de kooi nog moet beroerd worden. Het bultje dat spontaan in werkhouding gaat staan bij het finaal oordeel zal een streepje voor hebben bij de keurmeesters, zonder dat deze beseffen dat hun praten deze werkhouding uitlokt.