DE CINNAMON EEN BUITENBEENTJE ONDER DE POSTUURVOGELS

Iedereen kent wel de cinnamon postuurkanarie, hij komt bijna voor bij elk soort van postuurkanaries. Als kleur op zich een zeer mooie verschijning, al verschillen smaken natuurlijk. Het warme bruin doet ons denken of associëren we met chocolade, chocolade melk of met de bruine knuffelbeer die we als kind koesterden. De naam cinnamon of in het Nederlands kaneel  doet ons  denken aan heel wat lekkers, denk maar aan speculaas of gebakken appeltjes met kaneel, alles wat zoet moet zijn smaakt  beter als men de suiker mengt met kaneel.

En toch heeft de cinnamon kanarie bij liefhebbers soms een slechte naam, er worden hem allerlei slechte invloeden verweten. Wat de kleurslag wel als voordeel heeft is de invloed op de zachtheid van de pluim maar is dit altijd wel een voordeel?

Als ik het verslag lees op de site(alssemaglosters.nl/) van de heer René Alssema  een gekende gloster kweker uit Nederland, zijn de vooroordelen misschien niet terecht. In dit verslag  verteld hij  over zijn 40 jarige ervaring met de kweek van de  cinnamon  glosters, hij heeft alle vooroordelen proefondervindelijk uitgeprobeerd maar heeft ze allen naar de vuilbak verwezen. Hij stelde enkel maar vast dat de kleur cinnamon een goede kuif, glans en veer geeft en dat procentueel er meer goede glosters komen uit de kleur bruin dan uit groen

Wat is nu juist die kleur cinnamon of kaneel, de kleur van deze specerij verklaart waarom men deze vogel zo ging noemen. En  ook al willen sommige Engelse kwekers ons laten geloven dat het iets  anders is dan het bruin bij de kleurkanaries moet men vaststellen dat er in de vererving  geen verschil zit, dus lijkt het mij wat ver gezocht. Zoals met het Bordergeel waar ze ook beweren dat dit anders is dan bij de kleurkanaries, dit lijkt me meer op het warm water nog eens te willen uitvinden. We kunnen dus best over een bruine kanarie spreken niets meer of minder.

 Anders dan de vetstof kleuren welke  cultuur mutaties zijn en hun ontstaan danken aan een geel pluimpje te veel bij een groene kanarie, waarna de snuggere kwekers dit cultiveerden  tot de eerst bonte kanaries, en later tot de volledige gele kanaries. Is de bruine kleur het gevolg van een sprong mutatie, een plotse kleurverandering in het nageslacht bij de kweek van groene kanaries. En zoals gewoonlijk bij mutaties is deze kleurverandering het gevolg van iets wat ontbreekt, zo ontbreekt bij de bruine kanarie het gen dat er voor zorgt dat het Eu melanine oxideert tot zwart. Wat is nu het gevolg van deze mutatie kleur? Om dit beter te verklaren eerst een woordje uitleg over de pigmentatie bij kanaries. Bij de klassiek gepigmenteerde kanaries doen de verschillen van kleur zich voor door het meer of minder bezitten, of het anders liggen van twee pigmentvormen in de bevedering.

 De eerste pigmentvorm is Eu melanine de kleur hiervan kan gaan van heel donker bruin tot zwart en komt vooral voor in de dekveren. Een tweede pigmentvorm is het phaeomelanine dit is bruin en bevind zich in bijna alle veren. Bij de mutatie kleur bruin belet er een factor dat het Eu melanine oxideert tot zwart, hiermee word het zwart omgezet naar bruin. Dit alles maakt dat er een warme kleur bruin ontstaat.

De vererving van de kleur bruin gebeurt geslachtsgebonden dit wil zeggen dat de kleur vastzit aan het X-chromosoom waarvan de man er twee bezit en de pop een. Daar de pop maar één X-chromosoom bezit  kan ze niet split zijn voor geslachtsgebonden factoren, ofwel bezit ze de factor bruin, en dan is ze bruin, ofwel bezit  ze hem niet en is ze groen of blauw en kan ze ook geen bruin doorgeven. De man bezit twee X-chromosomen dit wil zeggen dat hij split kan zijn voor verschillende geslachtsgebonden factoren. Voor dat hij de factor bruin kan laten zien moet hij deze dubbel meekrijgen van uit het ouderkoppel, zowel van de pop als van de man. Dit verklaart ook waarom men uit een bruine man x blauwe of groene pop wel bruine popjes kan kweken maar geen mannetjes, bij de bevruchting geeft de man 50% erfelijk materiaal door en de pop ook 50%. In het deel van de man komt dan één X-chromosoom met een factor voor bruin mee, en aangezien popjes maar een X-chromosoom bezitten en de factor bruin hier aan vast zit zijn ze bruin. De mannetjes krijgen ook één X-chromosoom met een factor voor bruin  mee maar moeten er twee bezitten voor ze bruin kunnen laten zien dus zijn ze blauw of groen, maar bezitten één X-chromosoom met de factor voor bruin dus zijn ze split voor bruin.

Enkele voorbeelden van koppelingen met bruin en hun uitkomsten:

MAN= BRUIN   X   POP=BRUIN

ZONEN EN DOCHTERS ZIJN BRUIN

MAN = BRUIN  X   POP= GROEN OF BLAUW

ZONEN ZIJN GROEN / BLAUW EN SPLIT VOOR BRUIN   DOCHTERS ZIJN ZILVER OF GOUDBRUIN

MAN= GROEN / BLAUW SPLIT BRUIN   X   POP = BRUIN

ZONEN ZIJN BRUIN OF GROEN / BLAUW SPLIT VOOR  BRUIN    DOCHTERS ZIJN BRUIN, GROEN OF BLAUW

MAN= GROEN / BLAUW SPLIT VOOR BRUIN   X   POP = BLAUW OF GROEN

ZONEN ZIJN GROEN OF BLAUW  OF GROEN / BLAUW SPLIT VOOR BRUIN   DOCHTERS ZIJN BRUIN, GROEN OF BLAUW    (er nog bij vermelden dat uit deze laatste koppeling niet alle mans split zijn voor bruin, voor de andere koppelingen zijn wel alle mans split voor bruin)

Enkele weetjes over bruin

Bij het kweken van vetstof kleurkanaries is een bont vlekje nooit ver weg,  gewoonlijk is dit zwart van kleur maar als er zich ooit een bruin vlekje voordoet, of men ziet in het nest  een jong met lichtere ogen in zijn eerste levensdagen welke later weer verdwijnen, moet men deze vogeltjes koesteren als een diamant? Waarom denkt u!! wel om de eenvoudige reden dat deze vogel een zachte pluim heeft, eigen aan de bruine kleur. Vooral de slimme kwekers van recessief wit weten deze eigenschap te waarderen, het geeft hun vogels die zijden pluim zoals bij de goudvink.

Als men plots de kleur cinnamon ziet opduiken in zijn bestand van postuurkanaries en men bezit geen vogels met deze kleur, dan kan men er zeker van zijn dat er zich mans onder bevinden die split zijn voor cinnamon . Men kan er ook zeker van zijn dat deze vogel met de kleur cinnamon een popje zal zijn, dit kan ook niet anders omdat de splitvogel maar één X-chromosoom heeft waar de factor bruin aan vastzit en een popje er maar een nodig heeft om cinnamon te zijn.

Kan men dit nu uiterlijk zien  aan een  vogel of hij split is voor cinnamon? Ik hoorde al meermaals dat een split vogel in zijn eerste levensdagen rode ogen heeft, en dat op latere leeftijd men dit nog kan zien als men hem in de zon plaatst? Niets is minder waar, als er jongen in het nest liggen met rode ogen van koppels die cinnemon  verervend zijn, en men stelt later vast dat het gewoon gele of witte vogels zijn en er van cinnamons geen spraak is wat dan? Dan zijn dit split vogels voor cinnamon denkt men al te vaak. Neen, het zijn geen split vogels maar wel volwaardige cinnamons, enkel kunnen ze dit niet laten zien omdat ze zuiver vetstof zijn. De factor voor bruin kan zich enkel maar laten gelden daar waar pigment aanwezig is in de bevedering of in de ogen. Ook in de ogen gaat de mutatie voor bruin de oxidatie naar zwart beletten  vandaar de lichtere ogen, alle cinnamons bezitten lichtere ogen, en alle splitvogels voor cinnamon bezitten donkere ogen.       

WAAROM

Na deze hele boterham over de cinnamon kleur bij de  postuurvogels  kan men wel raden waarom ik mij in deze materie ben gaan verdiepen en welke ik de mooiste kleur vind bij de Belgische bult. Ik weet wel dat de kleur van ondergeschikt belang is voor de bult en dat ik mij niet mag laten leiden of misleiden door deze voorkeur bij de selectie van men kweekkoppels. Bij de opstart van deze kleurslag kan ik wat toleranter zijn bij men keuze, maar uiteindelijk moeten ze van even goede kwaliteit zijn als alle andere kleurslagen. Dat dit een hele opgave is weet ik, temeer daar er bijna geen bultjes voorhanden zijn in deze kleur maar ja uitdagingen maken het leven boeiend nietwaar.