The British Society for Ecological Medicine: "Ons standpunt over verbrandingsovens is heel eenvoudig. Wij kunnen geen technologie erkennen die onvermijdelijk mensenlevens kost. Wij kunnen geen techno-logie ondersteunen die leidt tot degradatie van het milieu. Wij hebben geen vertrouwen in de huidige controlesystemen. Wij herhalen dat we geen plaats zien voor verbrandingsovens in een modern afvalbeleid! Respect human life!" (Drs. J. Thompson & H. Anthony)
Nieuwsbrief
Geef je e-mail adres op als je informatie wil ontvangen over de stand van zaken van de afvalverbrandingsoven aan Kampenhout-Sas
Nieuws en informatie over industriële activiteiten op Kampenhout-Sas en omgeving
25-10-2011
Teveel verbrandingsovens in Vlaanderen
Vlaams Parlementslid Hermes Sanctorum (Groen!) stelt vast dat er in Vlaanderen nu al te veel verbrandingscapaciteit is voor huishoudelijk afval. Bijkomende ovens doen de vraag naar afval alleen maar stijgen. Die overdreven capaciteit voor het verbranden van huishoudelijk afval gaat ten koste van het recycleren. Die tendens tekent zich nu al af. Recycleerbaar afval gaat naar de oven.
Erik Torbeyns: "De cijfers van Sanctorum zijn sprekend: als alle ovens die een vergunning kregen ook operationeel zullen zijn, dan spreken we van een overcapaciteit van 75.000 ton. Op basis van deze cijfers tekent Groen! bezwaar aan tegen de bouwplannen. Het kan niet dat Vlaanderen buitenlands afval moet importeren om de ovens brandend te houden.
Van bij het prille begin verzet Groen! Kampenhout zich tegen de bouw van een oven aan Kampenhout-Sas. Het gezond verstand zegt dat je geen afvalverbrandingsoven bouwt op 500 meter van een woonkern. Daarnaast is de druk op Kampenhout-Sas nu al veel te hoog. De aanduiding van het Sas als economisch knooppunt in onze provincie is sowieso al een aanslag op de leefbaarheid, laat staan dat daar ook nog eens het vrachtvervoer voor het voeden van een oven bijkomt.
Vlamingen zijn kampioenen in het sorteren van afval. Dat bewijst dat mensen wel degelijk een inspanning willen doen voor het milieu. Nu is er een evolutie naar voorkomen van afval. Wat er niet is hoef je niet te sorteren of te verbranden. Producenten en consumenten houden meer en meer rekening met de nabestemming van een product. Die evolutie heeft tot gevolg dat de afvalberg steeds kleiner zal worden, zodat we eerder moeten plannen maken om afvalovens te sluiten in plaats van er te bouwen.
Nieuwe verbrandingsoven in Nederland ondanks overvolle afvalmarkt
In het Nederlandse Roosendaal is een nieuwe afvalverbrandingsoven van 290.000 ton geopend. De centrale "ReEnergy" (wat verdacht veel doet denken aan Recover Energy) werd op woensdag 12 oktober 2011 officieel in gebruik genomen. Nochtans zijn er in Nederland al teveel afvalovens, net als in België. Eigenaar Sita is er echter niet minder trots op. De jongste aanwinst verbrandt een mix van huishoudelijk en industrieel afval en residuen van de eigen sorteerinstallaties. De bouw vergde een investering van ruim 200 miljoen. Eind 2008 bouwde Sita ook al een afvaloven, de EVI-centrale in Coevorden.
De projecten laten zien dat Sita, onderdeel van het Franse Suez Environnement, verwikkeld is in een vernieuwings- en uitbreidingsslag in Nederland. Topman Adriaan Visser van Sita Benelux en Duitsland bevestigt dat. De beslissing om fors te investeren werd nog in de hoogtijdagen genomen in 2005 en 2006. Inmiddels zijn de marktomstandigheden wel ingrijpend gewijzigd.
De lawine aan investeringen wekt immers de indruk dat de afvalmarkt groeit en dat er nog steeds te weinig capaciteit is. Niets is minder waar. Er heerst overcapaciteit en de verwachting is niet dat die snel uit de markt zal verdwijnen. Het volume aan huishoudelijk en industrieel afval krimpt structureel met als gevolg dat de Nederlandse afvalbedrijven een keiharde concurrentiestrijd voeren. Ieder wil zich verzekeren van voldoende aanvoer via langjarige leveringscontracten met gemeenten en andere aanbieders.
De tarieven voor het inzamelen, scheiden en verwerken van afval liggen op een historisch laag niveau. Kostte de verwerking van een ton afval in 2008 nog zo'n 100 tot 125, de prijs is inmiddels gezakt naar 70 tot 80.
En dat plaatst de exploitanten van afvalovens voor problemen. Marktleider Van Gansewinkel Groep moest tal van nieuwe contracten onderhandelen die de afvalverwerker in 2010 alleen al 80 miljoen verlies aan omzet kostten.
Om dit te compenseren wordt in Nederland meer en meer afval uit het buitenland ingevoerd. In augustus van dit jaar heeft de Nederlandse koepelorganisatie "Vereniging Afvalbedrijven" nog een deal gesloten voor het verbranden van 248.000 ton afval uit Napels. Het afval zou per schip uit Italië naar Nederland getransporteerd worden.
België is dezelfde weg aan het opgaan als Nederland. Ook bij ons zijn er al teveel verbrandingsovens om enkel het afval uit eigen land te verwerken. Bijkomende verbrandingscapaciteit zal onvermijdelijk leiden tot invoer van industrieel afval uit het buitenland. Hopelijk begaan de Vlaamse beleidsmakers niet dezelfde stommiteiten als hun collega's uit Nederland en wordt de geplande afvaloven van Recover Energy niet vergund. Zoniet hebben we er het raden naar wiens afval binnenkort in Kampenhout zal verbrand worden. Van één ding kunnen we wel zeker zijn: het zal niet ons eigen afval zijn.
Bron: Het Financieele Dagblad, eigen berichtgeving
Zie ook:
Vergunning voor 100.000 ton extra afvalverbranding
Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege heeft een vergunning verleend aan de verbrandingsovens van Bionerga in Houthalen-Helchteren en de vergunning voor ISVAG in Wilrijk verlengd. Bijkomende afvalovens staan de transitie naar een duurzaam materialenbeheer in de weg voor minstens 20 jaar; de duur van de verleende vergunning voor Bionerga.
Je kunt materialen niet tegelijkertijd hoogwaardig recycleren én ze ook verbranden. Schauvliege slaagt er blijkbaar niet in te kiezen. Bond Beter Leefmilieu onderzoekt welke juridische stappen ze kan ondernemen tegen deze foute beslissing.
Projecten
De afvalmarkt verandert zeer snel. In 2009 moest de overheid een stortverbod opleggen omdat de afvalverbrandingscapaciteit niet volledig benut werd. Toch baseert minister Schauvliege zich op het Uitvoeringsplan Milieuverantwoord Beheer van Afvalstoffen. De gegevens waarop het uitvoeringsplan zich baseerde, dateren van 2005-2006.
In lijn met het Uitvoeringsplan toetste de OVAM in 2010 de capaciteitsplanning aan de huidige context (zowel voor als tijdens de economische crisis). In beide gevallen besloot de OVAM dat er een te veel capaciteit voor afvalverbranding bestaat in Vlaanderen.
Bijkomende afvalverbrandingscapaciteit zal dus enkel de bestaande overcapaciteit in Vlaanderen nog verder vergroten. Dit zal de kostprijs voor het verbranden van afval doen dalen. Het gevolg hiervan is dat hoogwaardige recyclage economisch minder interessant wordt, wat de druk op een duurzaam materialenbeheer nog verder vergroot.
Tijdens het Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie plaatste minister Schauvliege duurzaam materialenbeheer op de Europese agenda. Ook in Vlaanderen verdedigde ze een ambitieus materialenbeleid. Dit beleid zal er voor zorgen dat er minder afval overblijft om te verbranden. Hiermee houdt minister Schauvliege geen rekening. Ze bekijkt enkel hoeveel afval er in 2010 gestort werd. Het verleden zegt echter niets over de hoeveelheid afval die er in de toekomst zal zijn.
Geografische spreiding
Schauvliege argumenteert dat ze zorgt voor een betere geografische spreiding van afvalverbrandingscapaciteit. Dan moet ze ook de moed hebben bestaande installaties op andere locaties te sluiten. Ze verlengt nu ook de vergunning voor de ISVAG-oven in Wilrijk. Dit zorgt niet voor een betere spreiding van de bestaande afvalverbrandingscapaciteit in Vlaanderen.
Ontoereikende energie-efficiëntie
Een ander belangrijk element is de ontoereikende energie-efficiëntie van de geplande Bionerga installatie. De focus ligt op elektriciteitsproductie, met behoud van de huidige beperkte warmteafzet. De mogelijkheid om bijkomende significante warmteafzet te ontwikkelen is op de bestaande site praktisch onbestaande. De inplanting van de gekozen site kan dus onmogelijk het potentieel aan warmteafzet dat een dergelijke installatie inhoudt, waarmaken. Gezien de lange termijn impact van een dergelijk project op de energiehuishouding van de regio, is dit absoluut een gemiste kans voor Limburg, dat in 2020 CO2-neutraal wil zijn.
Nog meer vergunningen?
De beslissing om de afvalverbrandingscapaciteit in Vlaanderen op te drijven, komt er nauwelijks vijf dagen na de goedkeuring van het Materialendecreet. Over dit decreet zegt minister Schauvliege: "Met dit Materialendecreet leggen we de basis voor de overgang van afvalbeleid naar duurzaam materialenbeleid. We moeten de materiaalkringlopen maximaal sluiten. Afval moet grondstof worden voor nieuwe producten. Dit reikt verder dan Vlaanderen, maar Vlaanderen wil daarin een leidende rol spelen." Bond Beter Leefmilieu merkt op dat de goedkeuring van de vergunningen voor Bionerga en ISVAG de geloofwaardigheid van dit duurzaam materialenbeleid volledig uitholt.
Bond Beter Leefmilieu hoopt alleszins dat Schauvliege deze foute beslissing niet herhaalt wanneer ze beslist over de vergunningsaanvragen voor twee andere projecten voor bijkomende afvalverbrandingsovens, Indaver Beveren en Recover Energy Kampenhout.
Extra info lopende vergunningsaanvragen
Indaver Beveren plant de bouw van een bijkomende installatie die 220.000 ton laag calorisch (10GJ/ton) afval zal verwerken. Zo zou dit buitenlandse bedrijf een marktaandeel van afvalverbranding in Vlaanderen bereiken van ongeveer 50%. De Beveren site zou als resultaat in totaal meer dan een miljoen ton afval verbranden. De mobiliteitsimpact van dergelijke site - ongeveer 100.000 vrachtwagenbewegingen per jaar - op de verkeerssituatie rond Antwerpen valt niet te verwaarlozen, vooral indien in de toekomst het vrachtverkeer uit de Kennedytunnel zou geweerd worden.
Recover Energy plant in Kampenhout de bouw van een afvaloven met capaciteit voor 150.000 ton afval. Het bedrijf heeft in de loop van hun projectvoorbereiding het soort afvalstromen dat er verbrand zouden worden sterk gewijzigd. Dit wijst op een zwakke onderbouw en een eerder eco-opportunistisch verhaal van "groene energie" opwekking.
Brits megacontract voor Belgische ovenbouwer Keppel Seghers
Het ingenieursbedrijf Keppel Seghers uit Willebroek, dat ook de mogelijke bouw zou realiseren van een afvalverbrandingsoven aan Kampenhout-Sas, heeft een overeenkomst gesloten voor de tweede fase van de bouw van een gigantische verbrandingsoven voor huisvuil in Runcorn, gelegen in de rand van de Britse stad Manchester.
Met het project zou een investering zijn gemoeid van 187,3 miljoen euro. De installatie zou een verwerkingscapaciteit van 1,3 miljoen ton restafval per jaar krijgen, bijna 9 keer zo veel als de oven die Recover Energy in Kampenhout wil bouwen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de Prisma-technologie van Keppel Seghers. Bij het verbranden van het afval wordt daardoor de vrijgekomen warmte omgezet in energie. Volgens de firma uit Willebroek zou dat voldoende energie moeten genereren om 200.000 gezinnen van stroom te voorzien. Keppel Seghers, eigendom van het Singaporese Keppel, had ook al de eerste fase van het contract toegewezen gekregen. Samen hebben de twee contracten een waarde van ongeveer 440 miljoen euro.
Tegen de afvalverbrandingsoven in Runcorn, die uitgebaat wordt door chemiereus Ineos ChlorVinyls, wordt al jaren heftig strijd gevoerd door verschillende actiegroepen zoals "HAGATI" (Halton Action Group Against the Incinerator), "No Incinerator in Runcorn!" en "UK Without Incineration".
Afvalverbrandingsoven ontploft: 1 dode en 1 zwaargewonde
Dinsdag 11 januari is in het Engelse Rotherham een man overleden en een andere ernstig gewond na een explosie in een afvalverbrandingsoven. De politie van South Yorkshire zei dat de ontploffing een groot gat heeft geslagen in de muur van de fabriek. Een 42-jarige werknemer werd per helicopter overgebracht naar het ziekenhuis waar hij later overleed. En een andere 45-jarige man liep zware verwondingen op. De fabriek werd onmiddellijk stilgelegd.
Een woordvoerder van afvalverwerkingsfirma Sterecycle verklaarde dat er een grondig onderzoek zal gevoerd worden naar de oorzaken van de onploffing.
Een ooggetuige verklaarde op BBC Radio dat hij met zijn wagen aan het rijden was toen "een gedeelte van het gebouw ontplofte en op de straat terechtkwam".
"De ontploffing blies de volledige zijkant van het gebouw weg", zei hij. "Zwarte brokstukken lagen over heel de straat verspreid. Tien seconden later en ik had er middenin gezeten."
De straat werd gedurende drie uur afgesloten. De politie zei dat de explosie ook een aantal wagens had beschadigd die aan de overkant van de straat geparkeerd stonden.
Afvalverwerkingsfirma Stereycle had in februari 2010 nog een financiering van £ 10 miljoen aangegaan om de capaciteit van de afvaloven in Rotherham te verdubbelen van 100.000 ton per jaar naar 200.000 ton.
Actiecomité "Kampenhout-Sas Ademt", dat zich verzet tegen de mogelijke bouw van een afvalverbrandingsoven in het Vlaams-Brabantse Kampenhout, pleit al meer dan 2 jaar dat het onverantwoord is om gevaarlijke industriële installaties te vestigen in de onmiddellijke nabijheid van woonwijken en scholen.
Verbrandingsovens zijn valse oplossing voor de klimaatcrisis
Boze afvalrapers en afvalverwerkers uit Mexico, Chili, India en Zuid-Afrika zijn naar de klimaattop in Cancún gekomen omdat ze vrezen voor hun job. Omdat verbrandingsovens als oplossing voor het klimaatcrisis worden gepromoot, zien zij hun inkomensbron - afval - in rook opgaan.
3 à 5% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen is afkomstig van afvalbeheer. Dat is evenveel als de uitstoot van luchtvaart en scheepvaart. In een nieuw rapport 'Afval en Klimaatverandering' deelt het VN-Milieuprogramma (UNEP) mee dat afval kan evolueren van oorzaak naar oplossing voor klimaatverandering. De verbranding van methaangas in vuilnisbelten en verbrandingsovens voor vast afval zullen een deel van de groene energie van de toekomst opwekken.
Verbranden of recycleren?
"De energie afkomstig van verbrandingsovens en methaangasinstallaties is helemaal niet groen," zegt Mariel Vilella van Global Alliance of Wastepickers and Allies, "omdat het afval dat verbrand wordt niet meer kan worden gerecycleerd. Daardoor moet je opnieuw ontginnen, transporteren, produceren en distribueren. Als je al die milieukosten meerekent, zijn verbrandingsovens schadelijker voor het klimaat dan steenkoolcentrales."
In het zuiden leven 50 miljoen mensen van afval en recyclage, schat WIEGO (Women in Informal Employment Globalizing and Organizing). "Het zijn meestal informele werkers. Ze staan helemaal onderaan de sociale ladder, hoewel ze de samenleving een grote dienst bewijzen door de steden proper te houden. Verbrandingsovens concurreren direct met informele afvalverwerkers. Miljoenen families dreigen zo hun inkomen te verliezen," aldus Lucia Fernandez van WIEGO.
Het Kyotoprotocol laat toe dat rijke landen die hun uitstoot van broeikasgassen onvoldoende kunnen reduceren, schone lucht kopen in arme landen. Eén van de manieren om dat te doen is investeren in Clean Development Mechanisms (CDM). Dat zijn projecten die erop gericht zijn minder broeikasgassen uit te stoten in het globale Zuiden en de uitgespaarde uitstoot als certificaten te verkopen in het globale Noorden. Zo kunnen waterkrachtcentrales en windmolenparken de uitstoot van broeikasgassen verminderen.
Een vak apart
Maar ook afvalverbrandingsovens komen als CDM-project in aanmerking, omdat ze energie recupereren uit afval. Toen Supriya Bhadakwad 13 jaar was, begon ze te werken als afvalsorteerster in de Indiase stad Pune, waar ze is opgegroeid. Sinds de komst in de stad van de verbrandingsoven wordt het afval niet meer gerecycleerd, maar verbrand. Honderden afvalsorteerders zoals Supriya raakten zo hun inkomen kwijt. "Wij leven van de verwerking van papier, plastiek en organisch afval zoals voedsel. Ons inkomen wordt gewoonweg verbrand."
"Recycleren is mijn vak", zegt Exequiel Estay van een Chileense vereniging van afvalverwerkers. "In Latijns-Amerika leven meer dan 20 miljoen mensen zoals ik van het verzamelen, sorteren en recycleren van al het afval dat mensen weggooien. Wij verlengen de levenscyclus van grondstoffen door afval opnieuw in omloop te brengen. Verbrandingsovens doen het andersom, ze vernietigen grondstoffen zodat die opnieuw ontgonnen moeten worden."
Valse oplossingen
Aangezien verbrandingsovens 'schone lucht' kunnen verkopen, is het verbranden van afval een lucratieve zaak geworden. Met als gevolg dat er overal in de wereld verbrandingsovens bijkomen en steeds meer kleine afvalverwerkers hun inkomen verliezen. Volgens de Global Alliance of Wastepickers and Allies leeft één inwoner op honderd in het globale Zuiden van afvalverwerking en recycleren ze in sommige landen tot 80 procent van al het afval.
De afvalverwerkers en afvalrapers vinden dat een deel van het klimaatfonds naar hen moet gaan, voor de milieudiensten die ze leveren. "Verbrandingsovens zijn valse oplossingen voor het klimaatprobleem. Recyclage is de gemakkelijkste en goedkoopste manier om emissies van productie terug te dringen," zegt Mariel Vilella, van de Alliance of Wastepickers. "Het is de inkomstenbron van miljoenen mensen en komt de lokale economie ten goede."
Overcapaciteit afvalverbranding kan recyclage bedreigen
Onze regio stevent af op een overschot aan afvalovens. Wat een bedreiging is voor de stabiliteit van de afvalverwerking in Vlaanderen. In het slechtste geval zou het er zelfs voor kunnen zorgen dat er weer meer recycleerbaar afval wordt verbrand.
Afval is al lang niet zomaar afval meer. Het besef dat we met afvalverbranding en storten kostbare grondstoffen vernietigen, bestaat in Europa al van in de jaren zeventig. Toen gaf Europa de aanzet voor selectieve inzameling, voor de beruchte "ladder van Lansink" waar voorkomen en recycleren boven storten en verbranden gaat. Tijden van crisis werken zuinig beheer van grondstoffen verder in de hand. Zo kiest het Vlaams regeerakkoord resoluut voor een verdere omslag van afvalbeleid naar "materialenbeheer". Dat is een duur woord voor "de schaarse grondstoffen nog slimmer gebruiken". Dankzij het gebruik van nieuwe technieken weegt een PETfles bijvoorbeeld een stuk minder dan tien jaar geleden. Er is dus minder petroleum nodig voor één flesje. Andere fabricanten bedenken een nieuwe stoel waarvan je de onderdelen kan demonteren. De verschillende materialen die voor de stoel gebruikt zijn, zijn dan apart allemaal recycleerbaar. Slim ontwerpen en slim sorteren gaan hier hand in hand.
Enkele trends doorkruisen echter deze mooie intenties. Europa verplicht haar lidstaten om de grenzen open te stellen voor bedrijfsafval, ook als dat naar verbranding gaat. Grote tonnages beginnen hierdoor vrijelijk rond te bewegen op een brede markt. Dure fossiele energie nodigt uit tot het zoeken naar alternatieven: als petroleum te duur wordt, kan afval misschien een goedkope vervangende brandstof worden? Recent opende in Oostende wat men een "biostoomcentrale" noemt - eigenlijk niets anders dan een afvaloven - die zogenaamd als eerste in Vlaanderen energie maakt uit afval. Momenteel circuleren in Vlaanderen niet minder dan zes concurrerende voorstellen voor de bouw van nieuwe afvalverbrandingsovens. Hetzelfde gebeurt in de ons omringende regio's. Terwijl niemand weet waar al dat afval dan vandaan moet komen. De Benelux en Duitsland stevenen recht af op een overcapaciteit aan afvalverbranding.
De verleiding zal groot zijn om deze installaties te vullen met afval dat eigenlijk voor recyclage bedoeld is. In Nederland bieden grote afvalbedrijven nu al dumpingtarieven aan voor verbranding. De recyclagesector trekt er aan de alarmbel en wees in een "brandbrief" aan de bevoegde ministers op de nefaste effecten van overcapaciteit voor afvalverbranding.
Grote industriële groepen verstoren de markt door tijdelijk met "wurgtarieven" te werken. Dat kunnen ze omdat ze de hele kost van de werking van hun installaties volledig aanrekenen... aan de gezinnen. Deze installaties hebben immers vaak contracten met gemeenten, die verplicht zijn het huishoudelijk afval uit hun regio daar te leveren. Daarvoor worden dan bijzonder hoge bedragen aangerekend, die doorgerekend worden in de lokale belastingen. Een buitenlands bedrijf steekt het niet langer onder stoelen of banken en schuimt vandaag de Belgische markt af op zoek naar afval voor verbranding aan lage prijzen. Financieel krijgen ze de zaak rond omdat ze een veel hogere kost aanrekenen aan de belastingbetaler in Duitsland en Nederland.
In Vlaanderen ligt er momenteel één concreet dossier voor waarbij een vergunning voor een nieuwe installatie al dan niet verleend zal worden. Opvallend: het is een dossier dat niet voldoet aan de vereisten van het Vlaamse afvalstoffenplan. Een plan dat nochtans kracht van wet heeft en bindend is voor de overheden. Met een vergunning voor deze installatie zou men niet alleen ingaan tegen het Vlaams beleid, het zou de overcapaciteit en de hierboven vermelde risico's alleen maar versterken.
We hebben vandaag in Vlaanderen voldoende afvalverbrandingsovens. Die energie produceren. Onze gemeenten, onze bevolking, hebben geïnvesteerd in deze installaties, die nu al nauwelijks opgevuld raken. Dus waarom nog nieuwe ovens bouwen? Of willen we echt in de kaart spelen van grote groepen die de andere marktspelers wegconcurreren middels - in eerste instantie - dumpingprijzen, maar op termijn wel de - hogere - prijs zullen bepalen?
De Europese context is wat hij is, maar we mogen van Vlaanderen tenminste verwachten dat ze assertief omspringen met wat ze wél in eigen handen hebben. Het niet langer vergunnen van nieuwe afvalovens is een keuze die Vlaanderen wel kan maken. Doet ze dat niet, dan komt recyclage en materialenbeheer op de helling te staan. En zal de overheid hebben meegewerkt aan ecodumping op kap van de gezinnen.
Afvalverbrandingslobby organiseert PR-event voor politici in Brussel
Dat er door de afvalverbrandingsindustrie zwaar gelobbied wordt om "waste-to-energy" fabrieken bij politici en beleidsmakers aan de man te brengen, blijkt nog maar eens overduidelijk uit de volgende webpagina van het Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie:
Op maandag 11 oktober 2010 vindt in Brussel de 3de jaarlijkse workshop plaats van ESWET (European Suppliers of Waste to Energy Technology) onder de voogdij van het Belgisch voorzitterschap van de EU. In werkelijkheid is dit echter een public relations en lobby-event van de afvalverbrandingsindustrie waarin allerlei halve waarheden en zelfs regelrechte leugens voorgeschoteld worden over hoe "duurzaam" en "milieuvriendelijk" het opwekken van energie door afvalverbranding wel zou zijn.
In de aankondiging van ESWET stond aanvankelijk bijvoorbeeld "the EU recognises that energy-from-waste has negligible emissions to air". Nadat we hierover een klacht hadden ingediend bij de bevoegde instanties, heeft de afvalverbrandingslobby snel zijn aankondiging aangepast, al blijft het nog steeds een zeer éénzijdige en gekleurde voorstelling van de feiten zonder één woord te reppen over de schadelijke gevolgen voor mens en milieu van de toxische gassen die vrijkomen bij het verbrandingsproces.
Dit alles toont nogmaals aan dat we zeer alert moeten blijven. Het is niet omdat Recover Energy, de firma die in Kampenhout een afvalverbrandingsoven wil bouwen, maandenlang niets van zich laat horen, dat er achter de schermen niet ijverig gelobbied wordt op de hoogste niveaus om de bevoegde politici warm te maken voor dit project.
Wie zich geroepen voelt om naar de jaarlijkse workshop van ESWET te gaan, kan zich registreren door een mail te sturen naar events@eswet.eu. De toegang is gratis en je krijgt als toemaatje van de afvallobby een walking dinner met champagne aangeboden.
Wiens brood men eet, diens woord men (moet) spreken?
Dat wetenschappers soms onder druk gezet worden om de effecten op het milieu te minimaliseren uit angst om de subsidies voor hun wetenschappelijk onderzoek te verliezen, is iets wat iedereen eigenlijk wel weet, maar niet altijd even gemakkelijk kan bewezen worden omdat dergelijke dreigementen en intimidaties meestal mondeling en op "subtiele" wijze gebeuren en derhalve zelden hard kunnen gemaakt worden. Hier is echter een straf staaltje waar men zo dom is geweest om de subsidies voor een wetenschappelijk onderzoek stop te zetten omwille van kritische milieuopmerkingen door de onderzoeker, en dit zowaar zwart op wit op email aan de betroffen persoon heeft laten weten.
Dr. Douw Steyn, Professor in Atmospheric Science aan het Department of Earth and Oceanic Sciences van de University of British Columbia in Canada, krijgt van de divisiemanager van Metro Vancouver (een soort intercommunale die onder meer verantwoordelijk is voor de afvalverwerking in de streek rond Vancouver, Canada) te horen dat hij geen subsidies meer krijgt voor zijn onderzoek naar pollutie en het ozongehalte in de lucht, omdat hij zich in het openbaar heeft uitgelaten tegen de plannen van Metro Vancouver om een afvalverbrandingsoven te bouwen. Prof. Steyn verklaarde dat de luchtkwaliteit in Vancouver dermate fragiel is dat het niet verantwoord is om in deze regio een afvaloven te bouwen.
Gevolg: de geldkraan van Prof. Steyn's wetenschappelijk project wordt dichtgedraaid en hijzelf en zijn onderzoeksteam zitten zonder werk. Geen geruchten, maar harde feiten... De bewuste email vind je hieronder.
Tot 39 maal meer jobs door hergebruik en recyclage dan door afvalverbranding
Uit een opvallend rapport van Greenpeace Spanje dat de conclusies van een sociaal-economische studie van de Spaanse afvalverbrandingssector bevat, blijkt dat het aantal jobs dat had kunnen gecreëerd worden door het Spaanse restafval niet te verbranden maar voor te bereiden tot hergebruik of effectief te recycleren, liefst 7 tot 39 maal groter had kunnen zijn dan nu. Een heel ruime inschatting weliswaar, maar toch is het duidelijk dat zelfs met de meest conservatieve cijfers een afvalverbrandingsoven niet enkel afval verbrandt, maar eveneens werkgelegenheid door de schouw jaagt!
Deze studie is ook interessant voor Vlaanderen omdat er een aantal paralellen zijn met de situatie bij ons. Zo zijn er in Spanje net als in Vlaanderen 10 afvalovens, die in totaal 1.9 miljoen ton huishoudelijk restafval verbranden waar dat bij ons zo'n 1.3 miljoen ton vergelijkbaar afval bedraagt.
Verder werd er ook een negatieve correlatie vastgesteld tussen de schaalgrootte van een afvalverbrandingsinstallatie en de tewerkstelling (hoe groter een afvaloven, hoe lager de relatieve tewerkstelling).
Massachusetts bant nieuwe afvalovens en kiest voor Zero Waste
Meer en meer overheden bewijzen dat het ook anders kan. In Massachusetts in de Verenigde Staten kiest men bijvoorbeeld resoluut voor "Zero Waste". Donderdag 1 juli lanceerde deze Amerikaanse staat zijn Master Plan om tegen 2020 het afval te verminderen met 30% en tegen 2050 met 80%. Voor de komende 10 jaar geldt er alvast een moratorium op de bouw van nieuwe afvalverbrandingsovens en worden nieuwe duurzame alternatieven ontwikkeld. Deze zouden in de komende jaren meer dan 14.000 nieuwe groene jobs creëren. Bestaande verbrandingsovens zullen efficiënter en milieuvriendelijker moeten opereren. Recyclage en hergebruik zullen gestimuleerd worden, en afval dat toxische stoffen bevat, moet tot een minimum herleid worden. Je kan dit Master Plan bekijken op http://www.mass.gov/dep/recycle/solid/dswmp10.pdf.
Bart Martens over de nadelen en gevaren van afvalverbranding
Het is ondertussen meer dan anderhalf jaar geleden dat Stop de Oven zijn infovergaderingen organiseerde in Haacht en Kampenhout (en enkele maanden later in Keerbergen) over de voor- en nadelen van een afvalverbrandingsoven aan Kampenhout-Sas. Veel mensen hebben vorige zondag op verkiezingsdag in afwachting van de officiële start van de inspraakperiode alvast een bezwaarschrift ondertekend. Misschien is het daarom een goed moment om nog eens stil te staan bij de redenen waarom we eigenlijk zo gekant zijn tegen de komst van deze verbrandingsoven.
In dit filmpje zie je de presentatie van Bart Martens, Vlaams Parlementslid en lid van de Commissie voor Leefmilieu en Natuur in het Vlaams Parlement, op de infovergadering van 9 december 2008 in Kampenhout. Ik plaats hier bewust een filmpje van iemand die niet in onze regio woont (Bart komt uit het Antwerpse), om niet het klassieke verwijt te krijgen "hij is er tegen, want hij wil die oven niet in zijn achtertuin". Bovendien spreekt Bart met kennis van zaken, want zijn bekroonde licentiaatsthesis aan de Gentse Universiteit handelde over de verbrandingsoven van Indaver in Beveren.
Vorige zaterdag 5 juni in de late namiddag ontstond er brand in een afvalcontainer van Celis op het industrieterrein van Kampenhout-Sas. Het waren de buurtbewoners die de brand opmerkten en de hulpdiensten verwittigden. Enkelen gingen ook ter plaatse om alarm te slaan, maar vonden daar alleen een verlaten terrein. Geen alarm, geen bewaking, geen rookdetectie. Ongeveer tien minuten later komt de brandweer ter plaatse om de brand te blussen. Nog wat later komt ook de politie ter plaatse.
Dit is niet de eerste keer dat er brand uitbreekt in het opgeslagen afval op het industrieterrein, en ook nu weer was het aan de buurtbewoners om rampscenario's te voorkomen door tijdig het noodnummer te bellen.
Degenen die zaterdagavond buiten aten (wie niet?) zagen hun eten verpest door de rook van de brand. Een voorproefje op de mogelijke komst van een afvalverbrandingsoven aan de overkant van het kanaal?
Institut de Veille Sanitaire: "Er is een significant statistisch verband tussen leven in de nabijheid van een verbrandings-oven en kanker, zowel bij mannen als bij vrouwen." (Frans ministerie van Volksgezondheid)
