De bolo de caco is een plat brood dat traditioneel gebakken wordt op een Caco, een vlakke plaat gemaakt van basalt die op hoge temperatuur wordt gebracht. Je eet de bolo de caco op Madeira. Het deeg voor de bolo do caco is een brooddeeg van gewone tarwe, gemaakt met tarwemeel, gegist met bakkersgist, water en zout. Bakkersgist wordt gebruikt in een verhouding van 30 tot 50 gram voor elke kilogram tarwebloem.
Als de brooddeeg gemaakt en gegist is, wordt hij verdeeld in bollen die plat gemaakt worden zo dat een koek ontstaat met een dikte van 3 cm en een handpalm diameter. Neem een zeer hete steen waarop de koek gelegd wordt.
Laat ze bakken en een fijne korst krijgen, maar lichtjes verbrand. Draai ze om en laat ze ook aan de andere kant bakken. Neem de koek nu vertikaal vast en draai ze rond zo dat ook de kanten goudbruin gebakken worden.
De bolo wordt bij de maaltijd gegeven en kan warm gegeten worden met enkel boter. Voorwaarde om een goede bolo do caco te bakken is dat de steen goed gloeiend is, verwarmd met om het even welke brandstof, waarvoor ook een gewoon gasvuur kan gebruikt worden. Tegenwoordig worden in de winkels voor bouwmaterialen van Madeira platen verkocht die de basaltstenen vervangen.
Er zijn twee verschillende versies van dit brood, een gewone versie en een versie met zoete aardappel.

Nog vlug even het receptje.
Ingrediënten: 50 gram bakkersgist, (2 gekookte zoete aardappelen), 1 kilo bloem, 1 theelepel zout, 500 ml handwarm water

Los om te beginnen je gist op in een beetje van het water. Doe de bloem in een grote kom en voeg hier het zout aan toe. Dan je gist en de rest van het water. Tijd om de handen uit de mouwen te steken, kneden maar. Het is de bedoeling dat het een egaal, lichtelijk plakkerig, deeg wordt. Dek af met een theedoek en laat het ongeveer een uurtje rijzen op een warme plek. Verdeel daarna het deeg in balletjes ter grootte van een kleine tennisbal. Deze druk je daarna plat totdat ze zo’n 3 cm dik zijn. Om dit brood te bakken heb je dus een pizza- of grillsteen nodig. Zorg dat die goed heet is! Leg hier je broodjes op en bak ze totdat er een donkere harde korst ontstaat. Keer ze dan om en doe hetzelfde met de andere kant. Zodra ze klaar zijn snijd je ze open en besmeer je ze rijkelijk met kruidenboter. Dit brood wordt meestal warm gegeten, met knoflookboter. Maar ze worden ook gebruikt als basis voor belegde broodjes.

Bom apetite!

Takashi Amano (1954-2015) was een Japanse natuurfotograaf. Tijdens zijn talloze reizen legde hij de harmonie van ongerepte landschappen vast. Daardoor werd hij een internationaal gerenommeerde expert in de creatie van natuurlijk beplante aquaria gecombineerd met Japanse tuintechnieken. Het zogenaamde aquascapen. Hij geloofde sterk dat aandachtig observeren van de natuur ons helpt om ze te beschermen en te bewaren.

De Portugese ondergrond bevat vele grotten. Ditmaal is in de buurt van Sesimbra een prachtige grot ontdekt, de Gruta do Frade. Ontdek ze zelf in dit gefilmd verslag.

Deze bekende boekhandel in Porto, Rua das Carmelitas, 144, werd geopend in 1906.

Tegenwoordig is het een van de belangrijkste bezienswaardigheden in de stad. De toeloop van toeristen die niets kochten was zo groot dat sinds juli 2015 een toegangsprijs van 3 euro wordt geheven om de kosten van het in stand houden van het pand mee te kunnen dekken. Deze toegangsprijs wordt in mindering gebracht op de prijs als men iets koopt.

Het pand is sinds 2013 een nationaal monument en is wereldberoemd wegens het interieur. Je kan er een prachtige centrale trap bewonderen en daarboven een schitterend glazen dak in glasraam.

Het is er verboden te fotograferen en te filmen. Een onvriendelijke meneer roept er letterlijk de overtreders tot de orde.

Een verzameling van 50 000 orchideeën werd op 8 augustus 2016 in Funchal vernietigd door brandhaarden die ook tweehonderd huizen in Madeira hebben vernield.

De “Jardim Orquídea” (Orchideeëntuin) in Funchal bestond 110 jaren en werd al die tijd in stand gehouden door de familie Pregetter. Het werd beschouwd als één van de grootste private collecties in de wereld. Behalve 300 botanische soorten orchideeën en rond 3 000 varianten en hybriden vonden er ook ongeveer 250 verschillende soorten tillandsia’s en bromelia’s een onderkomen. Veel soorten die daar gehouden werden, waren in het wild uitgeroeid. Slechts zo’n 2 000 planten zouden kunnen gerecupereerd worden en herstellen.

De familie kweekte op grote schaal bijzondere orchideeplantjes en verzond er over de hele wereld. Bezoekers konden het laboratorium bekijken waar onder meer meristeemcultuur werd toegepast. Jaarlijks bezochten duizenden buitenlandse toeristen de serres en het huis van de stichter Josef Pregetter maar nu is de toekomst van de tuin is onzeker. De restauratie van de “Jardim Orquídea” zou een slordige 50 000 pond vergen.

In het Portugal van de veertiende en de vijftiende eeuw werd iemand die voorheen jood of moslim was en zich tot het christendom had bekeerd marrano (Nederlands: maraan) genoemd. Deze bekering vond vaak plaats onder bedreiging, politieke druk en discriminatie. De term werd ook gebruikt voor gelovige joden die hun geloof in het geheim beleden.

Het woord marrano betekent in het Spaans tegelijk viezerik of varken. Het wordt door joden als zeer kwetsend ervaren, omdat voor hen het varken een onrein dier is.

Zij die er de voorkeur aan gaven om niet naar het buitenland te vertrekken maar in Portugal te blijven, moesten proberen de aandacht van hun Joods zijn afleiden. Vooral in tijden van de Inquisitie. Dat deden zij bijvoorbeeld door te“zaterdagen” (sjabbath – sabado is Portugees voor zaterdag). Op zaterdag werden deuren en ramen van het huis opengezet, werd schoongemaakt en de was gedaan. Joodse winkeliers namen tijdens de middagrust in gezelschap van een hond plaats voor hun winkel en deden zich tegoed aan een varkensbout. Niet alleen aten zij onrein vlees, maar ze deden dat in gezelschap van een onrein dier.

De maranen lieten sporen na zoals merktekens in de vorm van gecodeerde Hebreeuwse letters die in muren of in deurposten zijn gekerfd. Vooral veel in Noord-Portugal. Stadjes zoals Seia en dorpen zoals Trancoso en Belmonte herbergen honderden Joodse tekens.

De maranen leefden eeuwenlang met hun Joodse geheim. Onlangs kregen zij van de Portugese regering een compensatie voor het geleden leed. Het parlement nam een wet aan die het voor Portugese Joden makkelijker maakt om terug te keren naar het land.

Dit filmpje laat Portugal zien vanuit de lucht. De maker is blijkbaar zeer fier op de stranden. En terecht. Hij toont ons achtereenvolgens Aveiro ten zuiden van Porto, Odeceixe, Zambujeira do Mar en Vila Nova de Milfontes ten zuiden van Lissabon en verder Nazaré, Figueira da Foz en Peniche, notoire badsteden. Nog even doorbijten voor de stranden van de Algarve in Portimão en Lagos.

Vervolgens vliegt hij over Coimbra, Viana do Castelo, Mafra en Lissabon. En de wijngaarden van de Douro in Régua, Pinhão en Vila Real wisselen af met de waterkracht in de Minho, de bergen van de Serra da Estrela en de mondingen van de Arelho en de Mondego.

Lissabon was in 1998 gastheer van de wereldtentoonstelling.

Expo '98 werd er officieel geopend op 22 mei 1998. Er waren 141 landen en 14 internationale organisaties vertegenwoordigd in individuele paviljoenen die ingericht waren volgens diverse thema’s zoals water, kennis van de zee, virtual reality, toekomst en oceanen. Een van de populairste attracties was het Oceaanpaviljoen, dat na de tentoonstelling werd omgebouwd tot het Oceanário de Lisboa. Het is op één na het grootste aquarium in de wereld.

Tijdens de voorbije jaren bleef het een reusachtige publiekstrekker. Het is verder geëvolueerd en pakt nu en dan uit met verbazingwekkende projecten. In 2015 werd aan de Japanner Takashi Amano gevraagd om een reusachtig aquarium met een onderwaterlandschap (aquascape) in te richten. En zo gebeurde. Het kunststukje opende op 22 april 2015.

Grândola Vila Morena, het lied van de Portugese anjerrevolutie in 1974

Grândola, vila morena Terra da fraternidade O povo é quem mais ordena Dentro de ti, ó cidade Dentro de ti, ó cidade O povo é quem mais ordena Terra da fraternidade Grândola, vila morena Em cada esquina um amigo Em cada rosto igualdade Grândola, vila morena Terra da fraternidade Terra da fraternidade Grândola, vila morena Em cada rosto igualdade O povo é quem mais ordena À sombra duma azinheira Que já não sabia a idade Jurei ter por companheira Grândola a tua vontade Grândola a tua vontade Jurei ter por companheira À sombra duma azinheira Que já não sabia a idade

Grândola, zonverbrande stad Land van broederschap Het volk heeft het voor het zeggen Binnen jouw muren, o stad Binnen jouw muren, o stad Het volk heeft het voor het zeggen Land van broederschap Grândola, zonverbrande stad Op iedere hoek, een vriend In ieder gelaat, gelijkheid Grândola, zonverbrande stad Land van broederschap Land van broederschap Grândola, zonverbrande stad In ieder gelaat, gelijkheid Het volk heeft het voor het zeggen In de schaduw van een steeneik Die niet meer wist hoe oud hij was Zwoer ik mij te laten leiden Grândola, door jouw wil Grândola, door jouw wil Zwoer ik mij te laten leiden In de schaduw van een steeneik Die niet meer wist hoe oud hij was

Portugal is door de eeuwen heen altijd z'n eigen gang gegaan, ook in de wijnbouw. De wijnen hebben daarom een zekere eigenzinnigheid die de proever "typisch Portugees" vindt. Wat Portugese wijnen zo bijzonder maakt zijn de unieke druivenrassen (“castas”) die meestal alleen maar in Portugal aangeplant worden. De meeste wijnproducenten hebben zich intussen verre gehouden van modieuze druiven als chardonnay en cabernet sauvignon. Wat ooit gezien werd als een teken van achterblijven, blijkt nu een sterke troef te zijn!

De Portugese wijnbouw bestaat al zeer lang. Tien eeuwen voor Christus brachten de Feniciërs de gekweekte wijnstok naar de dalen van de rivieren de Taag en de Sado. Vooral door de Romeinen werd de wijnbouw gemeengoed in Portugal. Al vroeg kende men de madera en portwijnen. Het waren belangrijke handelsproducten met het Britse Rijk. In het begin van de twintigste eeuw kregen de eerste wijngebieden een herkomstnaam (Denominação de Origem Controlada – DOC). Met de toetreding tot de Europese Unie in 1986 moest Portugal zich houden aan de Europese wetgeving en onderging de wijnbouw grote veranderingen die ten goede kwamen aan de kwaliteit.

In hun wijnkelders maken de Portugezen tegenwoordig gebruik van de modernste technische middelen en de nieuwste inzichten op het gebied van wijn maken. De afgelopen twintig jaar heeft de Portugese wijnbouw een ware revolutie doorgemaakt. Niet alleen in de opkomende gebieden als Alentejo en Ribatejo, maar ook in die met een lange traditie zoals Dão. Daarom zijn de wijnen niet alleen karakteristiek maar ook lekker.

In principe onderscheidt men de volgende soorten wijnen:

• vinhos verdes (jonge en snel drinkbare wijnen)
• vinhos maduros (oudere wijnen met een bepaalde opslagduur)
• vinhos generosos (met alcohol versterkte wijn zoals Port, Madera, Carcavelos en Moscatel de Setúbal)
• vinhos tintos (rode wijnen)
• vinho brancos (witte wijnen)
• vinhos rosados (roséwijnen)
• vinhos de consumo (eenvoudige tafelwijn)
• vinhos espumosos en vinhos espumantes (mousserende wijnen).

Portugese wijnen kunnen ook "garrafeira"of "reserva" vermelden op het etiket. Deze wijnen moeten afkomstig zijn van één zeer goed oogstjaar en meer alcohol bevatten dan voorgeschreven door de DOC. Het zijn vaak wijnen van goede kwaliteit die in beperkte hoeveelheden worden geproduceerd en die vaak afkomstig zijn van één quinta (wijnhuis).

Portugal kent twaalf regio's met wijnen die een DOC dragen. Dat zijn de wijnen met een gecontroleerde herkomstbenaming. Ze moeten een selo de garantia dragen, meestal een papieren strip over de kurk of op de achterzijde van het hoofdetiket. De regio’s zijn van noord naar zuid: Vinho Verde, Douro en Porto, Tavora-Varosa, Bairrada, Dão, Beira Interior, Estremadura, Ribatejo, Setubal, Alentejo, Algarve en Madeira.