De volgende dagen wordt deze weblog opgekuist. Een aantal artikels verdwijnen en in de toekomst behandeld deze weblog nog ons dagdagelijks leven.
Er komen twee nieuwe weblogs, eentje over de reizen uit het verleden (weblog2), een andere die meer ingaat op de actualiteit en achtergrondinformatie verstrekt(weblog3). Voor deze twee weblogs dien je echter in te schrijven.
Een aantal lezers hebben reeds ingeschreven, wil jij ook inschrijven voor weblog2 en/of weblog3, stuur dan een mailtje naar marcvanhecke@hotmail.com
Zodra de tweede en derde weblog werken, krijg je de nodige informatie toegestuurd.
De zon schijnt. Geen wolkje aan de lucht. Alles ligt in een zonovergoten morgendschaduw. Nu komt de echte lente. Met zomerse temperaturen. Niet alleen het klimaat verandert maar ook het seizoen en voor hier betekent dat zon zon en nog eens zon. En gelijk komt de warmte. De zaligste periode van het jaar.
De vlinderthijm staat overal in bloei en nu wordt het tijd om te plukken en confituur te maken. Deze plant is in België beschermd maar groeit hier overal. En vlinderthijmconfituur, een echte lekkernij. Net zoals artisjokkenconfituur. Kennen jullie in België niet maar nu begint het artisjokkenseizoen. Seizoengroente en o zo lekker.
Wij eten gevulde artisjokken. Je neemt verse artisjokken en vult deze met een mengeling van rijst en gehakt. In een oventje of goed gesloten pan braadt je dit in olijfolie. Immens lekker als hoofd- of voorgerecht. En we kopen verse artisjokken voor iets minder dan 1 euro per kilo. Zalig toch.
Maar sommige groenten (zoals pikante pepers) zijn duur. Bijna 3 euro voor een kilo. Tomaten kosten nu 75 cent voor een kilo. Jonge verse komkommers hetzelfde. Duur voor hier. Maar we hebben onze Turkse kool en onze Turkse speciale wortels (rood als rode kool maar o zo lekker) en daarnaast alle soorten van bloemkool (niet enkel de witte, maar ook de paarse!!!!).
Hier eten wij bloemkool als mezze (voorgerecht). Alles wordt gekookt en daarna overgoten met citroen. Niet mijn smaak maar als stukje van een voorgerecht is het lekker.
In de Turkse keuken eet je meestal drie tot vier voorgerechten. Alles komt gelijk op tafel en bij voorgerechten wordt meestal raki of een droge witte wijn gedronken. Daarna komt de rest op tafel.
Bij ons is dat vis, elders gelden de riten van de lokale gewoontes. Maar waar je ook bent het is lekker en deel van onze keuken.
In het huishouden heeft een man weinig of geen inspraak. De vrouw beslist en ze is nooit in paniek. Of er nu vijf of vijftien mensen op bezoek komen, nooit is er een probleem. Gezellig toch. En de Turkse keuken is ... geweldig.
Het doet me altijd genoegen een mail te krijgen. Als die komt uit de stadswerkplaatsen dan doet me dat extra deugd. Daar zaten (en zitten) nog steeds onze meest strijdbare militanten en leden.
Dat mijn artikel niet makkelijk is, heb het nu een paar keer doorgelezen, kan ik mee akkoord gaan, maar er zijn geen simpele verklaringen en dus moet je dieper gaan. Zal er rekening mee houden als ik mijn brochure over de economische crisis schrijf.
Ik geef je volledig gelijk met de verkiezing van delegees. Als we voor een werknemersdemocratie zijn, dan moet een delegee verkozen worden. Het syndicaal statuut voor de openbare diensten bepaalt echter dat het de vakbonden zelf zijn die hun afgevaardigden aanduiden. Wie zijn/haar werk als delegee goed doet hoeft geen schrik te hebben voor syndicale verkiezingen. Het gooit een aantal rotte appels (die enkel uit zijn op eigenbelang) uit de mand. Dus ben akkoord met jou.
Mijn artikel over de crisis is inderdaad niet hoopvol. Ik wou meer dan wie dan ook dat deze crisis de beleidsopties van politici zou veranderen maar geloof dit niet. Zou dus zeggen, schiet niet op de boodschapper van het slechte nieuws maar op de politici die dit willen realiseren.
Ik blijf echter geloven in het socialisme en een betere toekomst voor alle werknemers, dat verdienen wij want wij brengen de goederen en diensten voort en zijn de eersten om aan de kassa te staan, niet de patroons en ceos van financïele ondernemingen!!!
En met jou geloof ik niet in onze huidige delegees. Dat is erg maar helaas de realiteit. Het wordt de hoogste tijd dat we zelf kiezen wie ons vertegenwoordigt
Ik kan natuurlijk mij baserend op diverse bronnen een afschuwelijk artikel schrijven over de 'dodenvelden' van de Koerden. Tienduizenden Koerden verdwenen in de negentiger jaren. Maar dit keer baseer ik mij op een artikel van Mustafa Akiyol, iemand die in zijn colums meestal de AK-partij verdedigt.
Hij geeft toe dat er minstens 17.500 Koerden zijn vermoord door de JITEM, een geheime inlichtingendienst van de gendarmerie. Maar hoewel alle pers openlijk schrijft over de JITEM ontkent men (leger, gendarmerie en regering) dat deze dienst bestond.
Stukken van de gebeentes worden nu teruggevonden in de 'putten van de petroleummaatschappij Botas'. De rest ligt elders.De verantwoordelijke generaal weigerde toendertijd te verschijnen voor de parlementaire onderzoekscommissie en het dossier werd begraven. Vandaag zit hij in de gevangenis in het kader van het Ergenekon dossier, iets waarover ik bij mijn achtergronden website wil schrijven.
Iedere week in Istanbul zijn er de moeders van de hoofdzakelijk Koerden - wiens zoon, vader of dochter werd vermoord en zij betogen om duidelijkheid te verschaffen over hun broers, zusters of vaders. Nog steeds worden zij beschouwd als terroristen!!!
Maar wat is er gebeurd met de Koerden? Is dit staatsterrorisme. Voor mij heel duidelijk. Als oud gewetensbezwaarde kan ik er nog inkomen dat men de PKK beschouwt als een terroristische organisatie. Maar wordt het niet de hoogste tijd dat onze journalisten en ze doen hun werk goed ook eens praten over staatsterrorisme???
Als dat niet gebeurt, en ik verwacht het niet, doen onze journalisten hetzelfde als met de economische crisis, de waarheid verdoezelen.
Het is niet zo makkelijk om de economische crisis uit te leggen. Je kan je ervan afmaken zoals een Geert Wilders (weglopen uit het parlement) of je kan de populistische toer opgaan.
Maar het is belangrijk naar de kern te gaan. De fundamentele vraag ligt dan natuurlijk of het kapitalisme als systeem niet het beste van de systemen is.
Eerst en vooral, een socialistische staat bestaat niet!!! Zowel de Sowjet-Unie als vele van de satelietstaten waren staten waar de overheid voor het grootste deel de economie controleerde, maar op een bureaucratische en weinig democratische manier. Dat was ook hun interne zwakte en daarom zijn ze ook tenonder gegaan. Nochtans was de Sowjetunie niet getroffen door de crisis van 1929 (de grote depressie) omwille van dit systeem.
Vandaag ligt het anders. Het 'speelgebied' van het kapitalisme is uitgebreid. Noch de vroegere Sowjet-Unie, noch de vroegere satelietstaten betaan niet meer, zij zijn autonome staten geworden. De Chinese volksrepubliek heeft zich voor een groot deel geïntegreerd in de kapitalistische wereldeconomie en de meeste 'vazalstaten' staan onder controle van Europa of de VS.
De oorzaken van de crisis
Hoe komt het dat een kapitalistisch systeem in crisis raakt? Eigenlijk is dit het makkelijkste punt van de marxistische crisistheorie. Een kapitalist produceert los van de andere kapitalist. Op dat vlak is er niet de minste regulering. En het kapitaal gaat telkens in de richting van die sectoren of landen waar het meeste te verdienen valt.
Laat ons veronderstellen dat in land x of sector y de meeste winst te rapen valt. Kapitaal is mobiel en je zal zien dat in land x of sector y enorm veel kapitaal toestroomt. Maar dit heeft een globaal effect op de winstvoet (de verhouding tussen geïnvesteerd kapitaal en de meerwaarde <winst> die hieruit voortkomt). Door de concurrentie zal de winst dalen. En omdat kapitaal telkens toestroomt naar die sectoren of landen waar de hoogste winstvoet te halen valt, grijpt een proces plaats dat marxisten beschrijven als 'de tendentiële daling van de gemiddelde winstvoet'. Dit is inherent aan de competitie of concurrentie.
Maar men beschouwt zelfs in een totale liberale maatschappij de staat als instrumentvan het kapitaal. Ondanks het feit dat wij verkiezingen kennen, is en blijft de staat een instrument in handen van het kapitaal iets wat maar al te dikwijls vergeten wordt.
De verhouding tussen investering en lonen van enorm belang voor de winstvoet van de kapitalisten wordt niet op de vrije markt geregeld want hier speelt de staat dikwijls een heel belangrijke rol.
In de hooggeïndustrialisteerde samenleving die wij kennen, is het loon immers een gesocialiseerd loon. Het vormt de basis van ons sociaal systeem. Net zoals de werknemer betaalt ook de werkgever een deel van het bruto-loon dat bestemd is voor de sociale zekerheid. Een bruto loon voor de werknemer is niet hetzelfde als het bruto loon voor de werkgever. En net zoals de werknemer stelt dat hij/zij teweinig netto in de pocket krijgt, reclameert de werkgever over het sociaal loon (dat is het bruto loon vermeerdert met de werkgeverslasten).
De werkgever betaalt deze 'lasten' niet zomaar. Zij maakten deel uit van historische beslissingen om een systeem van sociale zekerheid op te stellen. Daarom is die patronale bijdrage dikwijls een deel van onze inlevering, een typisch voorbeeld daarvan zijn de verloren indexsprongen na de devaluatie van de Belgische Frank. Zij zitten in het deel van de patronale bijdrage, hoewel het louter de werknemers zijn die hiervan de (koopkracht)gevolgen dragen!!!
Dus als gesproken wordt over de vermindering van de loonkost gaat het de patroons vooral over het aanvullend stuk dat zij op de bruto-lonen moeten betalen.
De staat heeft hier gevolg gegeven aan de vraag van de werkgevers. De werkelijke bruto loonkost is met ettelijke miljarden euros (!!!) gekrompen voor het patronaat. Niet voor de werknemers!!!
Maar doordat de staat min-ontvangsten heeft op het vlak van sociale zekerheid (want die worden immers verdeeld over werkgevers en werknemers en de staat zelf) komen er gaten in ons sociale zekerheidsnet.
Maar hierdoor vermindert de werkelijke loonkost voor het patronaat. En dit is één van de (op het eerste zicht weinig belangrijke) maatregelen die de winstvoet opkrikken, want de patroons krijgen hierdoor een hogere winstvoet. Voor de maatregelen op het vlak van sociale zekerheid laat men natuurlijk de werknemers en sociaal gerechtigden opdraaien!!!
Tegelijk heeft de staat massaal geprivatiseerd. Gouden eieren werden overgelaten aan de private sector. Maar ook in lokale besturen werden diensten afgeschaft (de stad Gent had vroeger een eigen energiebedrijf voor elektriciteit, gas en water), in andere openbare besturen besteedde men steeds meer diensten uit (kookdiensten, onderhoudsdiensten, ...). Door ook deze markten in te palmen steeg weerom de winstvoet. Want vóór iedere privatisering was er een sanering. De 'sociale kosten' voor deze saneringen werden telkens door de overheid (lees de gewone burger) gedragen en het afgeslankte bedrijf kwam in handen van de private sector. Weerom verhoging van de winstvoet!!!
Combinatie van stijging van de winstvoet en groei van het kapitalisme
Marx had dus geen gelijk op het eerste zicht. Want de winstvoet steeg en alle marxistische economen voorspelden een geleidelijke daling van deze winstvoet. Maar wat gebeurde met deze winsten. In zoverre deze winsten terug geïnvesteerd worden in de reële economie grijpt een accumaulatie van kapitaal plaats. Maar om bedrijven over te nemen is er geld nodig. Dit geld kwam van de aandeelhouders die eigenlijk maar één zaak wilden, dat hun geld zoveel mogelijk nieuw geld opbracht.
De macht van de aandeelhouders in de reële economie is groot. Winsten volstonden niet meer, het moesten superwinsten zijn. En door de vrijmaking van de financiële markten vloeide het geld naar de sectoren met superwinsten.
Het grote probleem was echter dat aandelen dan wel in prijs stegen, maar niet overeenkwamen met de reële winsten. Er werd dus een 'fictieve' economie opgebouwd. Zolang het aandeel in de winst niet wordt opgenomen bestaat het (fictief) en kan het zelfs stijgen en verhandeld worden. Want in dit geval komt het voort uit de reële economie zonder die reële economie te belasten.
Financiële crisis
Wat gebeurt er echter als die 'financiële economie' een eigen leven gaat leiden. Sinds de tachtiger jaren zijn alle controlemechanismen afgeschaft en blijft het geld stromen naar die sectoren die het meeste winst opbrengen.
Een voorbeeld maakt dit duidelijk: Vandaag kost 1 kg maïs 20 cent maar ik verwacht dat volgend jaar door een slechte oogst de prijs gaat groeien naar 50 cent. Ik neem een optie op 1,000 ton mais voor 30 cent en verkoop die opties door voor meer geld (bv 40 cent). Die opties worden verder doorverkocht maar ... er is nog geen kilo maïs geproduceerd. Is er een goede oogst dan verlies ik natuurlijk maar in het andere geval rijf ik mijn winst binnen.
Een tweede voorbeeld maakt dit duidelijk. Door de verlaging van de lonen maar de stijging van de huurprijzen en de woningen, leenden maatschappijen tot 125% van de waarde van een woning in de VS. De prijzen zouden immers stijgen dus er waren veel leners die aan lage tarieven van start gingen, daarna zou het stijgen maar de prijs van hun woningen zou ook stijgen, dus geen probleem. Maar vele van deze kopers hadden gewoon niet de middelen om die woning aan te kopen. Het werd zelfs niet gecontroleerd, zo'n geloof had men in de markt. Die kredieten werden dan weer doorverkocht aan andere maatschappijen die (om aandeelhouders te zoeken) aan de activa-kant de woningen inschreven tegen hun waarde (zodat het leek op een betrouwbare maatschappij) maar die dat blijkt nu nooit konden afbetaald worden.
En dan komen we terug op de reële economie. De aandeelhouders wilden natuurlijk maximale winsten (wat ze nog steeds willen) en die kregen ze ook. Zolang het kapitaal fictief bleef (enkel de intresten werden opgestreken) lukte het nog, maar eens men dat kapitaal wou verwerkelijken bleek het om een niet realistische optie te gaan. Want voor de reële economie waren er geen kopers genoeg om de producten van het bedrijf te kopen!!!
Overproductiecrisis
Men zit in een klassieke overproductiecrisis van het kapitalisme. Dat blijkt overduidelijk want overal schroeft men de productiecapaciteit terug !!! Dit leidt natuurlijk tot werkloosheid en afgenomen koopkracht waardoor de recessie nog sterker wordt.
Het probleem is tegengesteld tot wat Marx zei geen tendentiële daling van de gemiddelde winstvoet want die nam toe de voorbije jaren maar een effectieve ineenstorting van de economie. De accumulatie van kapitaal greep plaats op de financiële gokmarkten zonder dat de werkelijke waarde van producten en diensten nog werd geaccumuleerd. Maar dit is eigen aan het kapitalisme. Zolang het kapitalisme bestaat zal dit blijven gebeuren:
Is deze crisis erg?
Het antwoord is JA. Het speculatieve kapitaal is enorm en vertegenwoordigt vandaag geen werkelijke waarde meer. Geen enkele overheid weet om hoeveel geld het gaat en daarom dempt men de financiële putten zonder te weten hoelang het dempen nog duurt. Maar tegelijk gaat men ervan uit dat deze crisis kan opgelost worden door het 'financieel probleem' op te lossen en tegelijk de financiële markten terug geloofwaardig te maken door de slechte kredieten over te nemen. Natuurlijk is dit een slechte politiek want al die investeringen komen op de staatsbegrotingen die overal in het rood gaan. Eigenlijk doet men niet min of meer dan de grote aandeelhouders (tendele) schadeloos te stellen, terwijl men de bevolking de kosten van deze operatie laat betalen.
Verschillende (zowel burgerlijke als socialische economen) voorspellen dat de slechte kredieten nog veel verder gaan. Maar net zoals in het verleden luistert men niet!!!
Raken wij nog uit de crisis ?
De oplossing van deze crisis bestaat erin de reële economie terug in overeenstemming te brengen met de huidige economie. Het grote probleem is dat hiervoor geen geld is. Dit zit bij de grote speculanten en zij wensen niet over de brug te komen. De liberale visie is heel eenvoudig, een impuls in de economie en daarna weer business as usual. Het is de politiek die momenteel door de meeste landen van de EU wordt gevoerd. Maar tegelijk is het de meest nefaste economische politiek die men kan voeren, want deze gaat ervan uit dat het probleem wel uitgezweet en betaald wordt door de loon- en weddetrekkenden en sociale gerechtigden. Maar door de toekenning van massale kredieten om de financiële crisis op te lossen, vergeten zij dat zij weer een nieuwe boom aan het scheppen zijn van financieel krediet, die op termijn weer zal openbarsten.
Echte sociaal-democraten zien het enigzins anders. Zij wensen via massale investeringen in de economie de crisis op te lossen. Maar ook al krijgt een patroon goedkoop krediet, als hij niet verwacht zijn zakencijfer op te drijven, dan zal hij dat niet doen. Bovendien is het bedrag dat sociaal democraten vandaag wensen te investeren heel beperkt tegenover de Keynesiaanse politiek die én een perspectief wou geven om uit de crisis te raken maar er tegelijk voor zorgde dat de kosten niet alleen door de werknemers moesten gedragen worden. Zelfs de investeringen van Obama in de VS economie zijn maar een schijntje vergeleken bij de vooroorlogse politiek van Roosevelt. En de investeringen hier zijn maar een schijntje vergeleken bij de VS-politiek.
De Groenen willen een new deal maar ook hun suggesties en voorstellen die (terecht) mede iets moeten doen aan de klimaatcrisis kaderen volledig binnen het systeem. Deze politiek zal hun misschien dichter brengen bij sommige sociaal democraten maar biedt evenmin een antwoord op de huidige crisis. Om iets te doen aan de klimaatcrisis zijn immers immense budgetten nodig en die wil geen regering verschaffen. Bovendien stellen de Groenen niet openlijk dat deze budgetten door en onder controle van de nationale overheid moeten gebeuren. Dat is immers de enige garantie dat er werkelijk een andere politiek wordt gevoerd.
Het meest absurde zijn nog de voorstellen van extreem-rechts. Zij durven eigenlijk niet naar buiten komen met hun voorstellen en scharen zich gelijk achter Wilders die het parlement uitliep.
Hoe reageren onze werknemers en sociaal gerechtigden
De doorsnee burger gelooft allang niet meer aan de geloofwaarigheid van ons parlement en onze regering. Dat ligt in eerste instantie aan onze regering en onze parlementairen. Door hun spel versterken zij de tendens om op extreem rechts te stemmen. Niet akkoord, dus we lopen weg. De doorsnee burger ziet dit liever dan een compromis dat niets inhoudt.
Het is bewezen dat de leden van de vakbonden sociaal economisch progressief zijn, maar conservatief inzake morele problemen (bv. homoproblematiek). Dat is een belangrijke reden dat zij zich niet aangesproken voelen door klein links.
In tegenstelling tot Frankrijk waar de NPA (Nieuwe anti-kapitalistische Partij) erin is geslaagd om én links revolutionaire werknemers én een deel van de brede anti-opportunistische linkerzijde te verenigen (enkel lutte ouvriere de andere trotskistische partij goed voor 2 tot 3 procent van de stemmen haakte af), zit klein links hier nog te navelstaren. Heel erg triest. En een ramp voor onze arbeidersbeweging.
Wat willen onze werknemers ?
Als oud en uitgesloten syndicalist bij de stad Sint-Niklaas weet ik heel goed wat onze werknemers willen. Neen, ze staan niet te trappelen voor de socialische revolutie, maar ze willen hun rechten behouden. Zij zijn heel erg bezorgd over hun pensioenrechten. Zij willen respect voor hun job én zij willen een vaste benoeming. Zij willen terug delegees die voor hen opkomen, zij willen heel terecht syndicale verkiezingen.
En zo zal het wel overal zijn. Werknemers willen dat in plaats van voor de banken eindelijk eens geld voor hen wordt vrijgemaakt.
Welke oplossing komt er ?
Ik verwacht geen positief resultaat voor de werknemers, teveel patroons en politici geloven in de vrije markt. Ik verwacht dat wij deze crisis zullen moeten uitzweten. Het kapitalisme zal zich (tijdelijk) herstellen en daarna is het gedaan. Nu al toont het kapitalisme zijn verval. Maar het dringt nog te weinig door!!!
De toekomst
Dit betekent niet bij de pakken blijven zitten. Ik herinner me nog steeds de slogan van een coöperative in Portugal in 1975: 'custa mois, sempre foi'. Dit betekent 'ook al gaat het moeilijk we hebben hoop.'
Dikwijls spreekt men over de psychologie van werknemers om een eind te maken aan de crisis door meer uit te geven. De dag dat werknemers zullen beseffen dat zij hun lot in eigen hand kunnen nemen, zal een dag van opstand en revolte worden en die dag wordt onze dag.
Misschien is het een droom, maar dan is het toch een mooie. Een droom die wij met jullie willen delen !!!!
Na het weekend gaat de temperatuur klimmen. Officieel gaan we voor het eerst een stuk over de twintig graden. De maand maart was nat en winderig. Er waren wel zonnige dagen, maar in tegenstelling tot de voorbije maanden, de slechtste maand tot nu toe.
Gisterenavond brak een stormachtig onweer uit. Bliksem en donder, elektriciteit weg en daarna een zak stroompje, juist voldoende om de ijskast gaande te houden. Deze morgen bleek alles weer te werken behalve de telefoon.
Zondag gemeenteraadsverkiezingen. Volgens Konda, een heel betrouwbaar peilingsbureau dat in 2007 bijna dezelfde cijfers hadden voorspeld als de officiële verkiezingsuitslag, zal de AK-partij weer de grote winnaar worden. Reden is het gebrek aan alternatief door de oppositiepartijen. Enfin, we zullen zien.
Door het slechte weer ben ik een beetje verkouden. Geen koorts maar eetlust weg en snotteren. Hoop dat ik er snel door ben.
Intussen gezien dat Nederland de pensioenleeftijd gaat optrekken tot 67 jaar. Ook voor België worden zware besparingen in het vooruitzicht gesteld. Je zou denken dat politici uiteindelijk eens beginnen begrijpen dat het kapitalisme steeds leidt tot crisissen, maar neen hoor, weer van hetzelfde.
Cadeaus aan de financiële markten, socialisatie van de verliezen die dan weerom moeten betaald worden door de werknemers en sociaal gerechtigden met nog meer liberalisering en nog verdere afbouw van wat nog rest van onze sociale zekerheid.
En zij die de crisis veroorzaakt hebben, de grote aandeelhouders, de ceo's van bedrijven, ofwel blijven ze aan met een riant salaris waar wij enkel van kunnen dromen, ofwel krijgen zij een 'gouden handdruk' voor bewezen diensten.
De omgekeerde wereld. Normaal worden misdadigers gestraft. Hier krijgen ze een beloning. En de slachtoffers moeten de rekening betalen!!!