nieuwtjes uit het dagelijkse leven van karel en marleen, cleo, mieke en basje, vasco en kiki, alaska en rèveuse, fleur en titus en de zovele schapen, konijnen, kippen, vissen... in 'la douce france' Le Ran-La Salvetat-Peyralès
26-05-2007
De groenten groeien, de echolsia en klaprozen kleuren onze tuin in tinten van rood-geel-oranje, het gras is klaar om gehooid te worden, de kikkers blijven kwaken .
onze jaarlijkse vakantie
Wij namen deze maand onze jaarlijkse vakantie. We reisden met onze vrienden Karel Lamont en Katrie Dierckx uit Bertem naar Marokko.Zij zouden onze gids zijn, zij doorkruisten reeds het zuiden van het land. Wij huurden een auto (Dacia Logan, made in Roemenië), legden ongeveer 2000km af.
Onze reisroute:
Marrakech
De Tizi-n-Tichka-route, stop in Taddert, bezoek aan de kasba in Telouet, Tamtakht , Aït-Benhaddou (bezoek aan ksar)
Ouarzazate, bezoek aan kasba van Taourirt
Vallei van de Dadès, Skoura, El-Keela MGouna, Boumalne-du Dadès
Tweedaagse voettocht door de Vallée des Roses (van Tourbist tot Bou Thrarar en terug)
Ouarzazate, Agdz, Tamnougalt (bezoek aan de kasba)
Vallei van de Drâa: Tamegroute,Zagora, Mhamid
Tweedaagse tocht met 4x4 door de Sahara tot aan de duinen van Chigaga
Terug naar Ouarzazate, Tazenakht (centrum van tapijtenhandel), Taliouine (safraan)
Taroudant, Agadir, Tagazout, Essaouira
Essaouira, Marrakech
Enkele reisimpressies:
MARRAKECH: ook wel de rode parel van Marokko genoemd, is een super drukke stad. Voetgangers, autos, karren getrokken door ezels, motorfietsen alles wemelt door mekaar. Een drukke weg oversteken is een risico voor je leven, verkeerslichten, zebrapaden zijn wel aanwezig maar worden meestal genegeerd.
Mannen zitten op hun hurken tegen een muur gewoon wat rond te kijken, of kletsen bij een glaasje muntthee op een van de vele terrasjes, uitsluitend voor mannelijk publiek bestemd, of prijzen hun koopwaar aan in de souk.
Weinig vrouwen op straat, de meesten gesluierd, schichtig en snel. Enkele vrouwen zitten op de grond en schikken en herschikken de hele dag enkele tomaten, pepers of rode ajuin in stapeltjes van drie. Zouden ze wat verkopen?
De Koutoubia, een Spaans-Moorse minaret torent al 8 eeuwen lang boven de stad uit, het dak van de talrijke kleinere moskeeën zijn een ideale verblijfplaats voor de ooievaars; de drukte van de stad stoort hen niet om hun paarritueel op te voeren.
Het Djemaa-el-Fna plein, het beroemdste plein van Afrika (zegt men) lijkt ons wat te commercieel. De slangenbezweerders, de waterverkopers, de verkopers van vers geperst appelsiensap je kan er niet naar kijken, laat staan een fotootje nemen of je hebt ze aan je been!
s Avonds verandert het plein in één groot restaurant; schreeuwerige obers prijzen hun eetkraampje aan als het beste. Wij aten in eettent nr 25, in de rook en de geur van geroosterd vlees en geroosterde vis. We aten goed, het was lekker de gekookte schapenkoppen lieten we graag aan andere hongerigen.
De KASBAS zijn typische gebouwen vooral in het Zuiden van Marokko. Bijna iedere nederzetting heeft zijn eigen kasba. Het is een onderdeel van de medina (dorp-stad) en wordt gekenmerkt door zijn hoge muren die uit leem vermengd met stro zijn opgetrokken. Vroeger woonde er het dorpshoofd. Momenteel zijn de meeste kasbas niet meer bewoond, ze geven een verwaarloosde indruk, de lemen muren brokkelen af. Er is geen geld voor restauratie.
Wij bezochten de kasba van Telouet; hier woonde in het begin van de 20ste eeuw de pasja van Marrakech (El-Hadj Thami). Hij liet er nog een paleis bijbouwen, waarvan de feestzalen nog intact zijn gebleven: marmeren vloeren, mozaïeken en stucwerk, cederhouten en beschilderde zolderingen.
Wij wandelden van Tamdakht naar de ksar Aït Benhaddou langs een brede rivierbedding waarin zeer weinig water staat, langs kleine percelen graan (hooguit enkele vierkante meters groot),langs irrigatiekanaaltjes. Enkele mannen werken aan de bouw van een betonnen irrigatiekanaal. Alles wordt met de hand gedaan, het uitgraven, het bekisten, het maken van de cement Het is de eerste keer dat we mannen zien werken!
Het indrukwekkende dorp met huizen van rode aarde, de hoge torens van de kasba doemen op aan de overkant van de rivier, die we te voet doorwaden. Voor ons geen ezels die ons aangeprezen worden voor een zacht prijsje. Die laten we voor de dikke madammen van de toeristenbus die net aangekomen is.
Deze ksar staat op de lijst van werelderfgoed maar het dorp verbrokkelt met de dag. Er wonen nog heel wat berbergezinnen die proberen met het geld van de toeristen hier en daar wat herstelwerken uit te voeren.
Taourirt is een dorpje ( een ksar) dat in de 13de eeuw werd gesticht aan de hoge oevers van de Ouarzazate , de rivier waarin de bergstromen van de Hoge Atlas samenvloeien. Hier passeerden de karavanen die van Marrakech naar de Sahara trokken.
In 1920 bouwde de pasja van Marrakech (El-Glaoui) op de overblijfselen van de oude ksar een monumentale kasba, een vesting met hoge gevels met kantelen, een doolhof van vertrekken, mooi gerestaureerd. Een wandeling door de straatjes van het dorp waar nog ongeveer 200 gezinnen wonen is een confrontatie met het dagelijkse leven van de berbers. Spijtig dat het toerisme de kinderen tot kleine bedelaars heeft gemaakt. Stylo, bonbon, dirham zijn de drie woorden die ze tot elke toerist richten. Het geeft ons altijd een slecht gevoel die kinderen te negeren.
Tamnougalt: hier begint de vallei van de Drâa, een langgerekte vruchtbare enclave begroeid met citroen- en olijfbomen en palmen die doorbuigen onder het gewicht van de dadels. De Drâa is de langste rivier van Marokko, hij ontspringt in het Atlasgebergte en mondt uit in de Atlantische Oceaan.
In Tamnougalt werden we door Najib in de 17de eeuwse kasba en het omliggende dorp gegidst. Heel wat vertrekken in deze kasba zijn gerestaureerd en opnieuw in gebruik Een wirwar van trappen, gangetjes moesten de vrouwen de mogelijkheid geven hun gang te gaan zonder mannen te ontmoeten! Katrie en ik hadden zelfs het voorrecht een kijkje te nemen in de pas gerestaureerde hammam, die op dat ogenblik open was voor vrouwen en kinderen.
Wij logeerden tweemaal in een kasba: eenmaal in een gerestaureerde kasba waar Hassan (gediplomeerde universitair in franse literatuur) ons zeer vriendelijk ontving, de avond met ons deelde, en een gesprek met ons durfde aangaan over de islam. Wat keek hij op toen hij hoorde dat wij in geen enkele god geloofden! Een tweede maal in een volledig nieuwe kasba,nog maar onlangs geopend door Sylvie (uit Nantes) en Nasser (Marokkaan). Een prachtig hotel, met zeer veel smaak ingericht.
TWEEDAAGSE VOETTOCHT DOOR DE ROZENVALLEI:
In ons hotel te Boumalne-du-Dadès contacteerden we Brahim, die ons wilde gidsen door de Vallée des Roses. Een zeer tengere jonge man van 31 jaar met het uitzicht van een oud manneke kwam amper aan de schouder van Karel; hij werd onze vriend.
Vanuit Tourbist vertrokken we voor een stevige wandeling langs de rivier MGoun richting Bou Thrarar. In de smalle groene oase langs de rivier staat het magere graan te rijpen, hagen rozen in volle bloei omzomen de percelen, het gezang van de nachtegalen begeleidt ons, het is lekker fris tussen al dat groen. We doorkruisen enkele nederzettingen die volledig geïsoleerd weggedoken liggen tussen de bruine rotsformaties. Hier kan geen auto komen. We doorwaden regelmatig de rivier om op begaanbare paden te blijven.
In Bou Thrarar , het eindpunt van onze wandeling, worden we ontvangen door de bevriende familie van Brahim: muntthee drinken, even uitrusten, en tenslotte een avondwandeling door het dorp naar een hogergelegen plateau waar we de zonsondergang afwachten. Brahim haalt er fotos boven van zijn vriendin, de Zwitserse Annick(?), die hij vier dagen begeleidde en waar hij smoorverliefd op is.
Op de terugweg naar ons gastgezin kunnen we het leven in een dorp bij ondergaande zon en de daarmee gepaard gaande koelte observeren: vrouwen plukken het onkruid tussen het graan en bundelen het samen in een enorme blauwe zak die ze op hun rug naar huis dragen voor het vee dat binnen op stal staat; we voelen de enorme solidariteit die tussen de vrouwen heerst, zij doen de meeste dagelijkse karweien samen. De mannen zoals overal in Marokko staan te kletsen, de toeristen te begapen.
In de gastenkamer wordt het lang wachten op de reuze-couscous door onze gastvrouw klaargemaakt. Katrie en ik hebben weer eens het voorrecht de keuken (kleine berookte ruimte, aangestampte aarde, een oven zonder schouw) te mogen betreden. Dit is het domein van de vrouwen, mannen niet toegelaten. Dochter bakt vers brood, moeder is onze couscous aan het bereiden.
Mooie momenten, temidden van de berberbevolking, primitief leven, een leven verbonden met de natuur, verbonden met mekaar, enorm gastvrij, vriendelijk, nog niet aangetast door de bedelpraktijken van in de toeristische centra.
WOESTIJNTOCHT DOOR DE SAHARA
Vanaf Zagora wordt het landschap alsmaar zandiger. Hier en daar stuift het zand in een kleine windhoos de hoogte in. Mhamid is echt het einde van Marokko, hier begint de woestijn, hier staat het leven stil, hier kan je enkel overleven. Onze chauffeur Moubarik, een grijsaard -maar dat valt niet op met de tulband rond zijn hoofd- vertelt ons tijdens de eerste uren schokken door het rotsige zandlandschap over zijn militaire dienst in het VN leger.
Tegen de avond komen we toe aan een tentenkamp temidden hoge duinen ( de duinen van Chigaga)., die we beklimmen om de ondergaande zon te bewonderen. We worden stil van ons eigen in dit immense landschap! De wind steekt op, tijd om terug te keren naar ons nomadenverblijf waar we onder de luifel een door onze gids bereide tajine voorgeschoteld krijgen.
Terug in Mhamid lees ik een opschrift in een café:
le désert ne se raconte jamais, il se vit, een mooie samenvatting van een enige ervaring.
Nu laat ik even Karel Lamont aan het woord :
200 km noord-west-waarts naar Agdz waar we overnachten in de pas gebouwde en sinds 1 maand opengestelde kasba Azul van Sylvie en Nasser ( zie hoger). Een pareltje
.
De volgende morgen richting Atlantische oceaan en een paar kilometer voor Tasla worden we vriendelijk gevraagd te stoppen om een vader en zoon te depanneren met een beetje olie voor hun gestrande auto. Dat hebben we niet, maar we nemen de brave man mee naar zijn woonst die dan de tweede zoon met de brommer terugstuurt om de eerste zoon te smeren. In weerwil van wat de reisgidsen ook mogen beweren: dit was geen tapijtenverkopersvalstrik.Want het was Karel DB die begon te geilen op het mooie tapijt waarop we zaten en waar we gastvrije thee aangeboden kregen ( en bij uitbreiding werd ook nog avondeten en overnachting aangeboden) Het kwam hier op neer dat we vandaar vertrokken met twee prachtige kelims aan halve prijs. Die twee tapijten zijn vanaf heden te bewonderen in Le Ran. Men kan er ook echt mee vliegen. Karel geeft navigatielessen bij volle maan. Autorisation de circulation is in dit geval niet verplicht (zie later onder bakshish).
Het dorp Tasla en het verderop gelegen stadje Tazenakht zijn samen goed voor het grootste deel van de huisgeknoopte tapijten van Marokko.
Nog in de late namiddag komen we dan aan in
Taliouine wat dan weer hét centrum is van de safraanteelt. In het plaatselijke bezoekerscentrum van de coöperatieve worden we degelijk onderricht over meeldraden en krokussen, gewichten en prijzen, soorten en variaties en hoe de valse van de echte te onderscheiden. Want hier gaat het over geld, véél geld en bijgevolg
We overnachten in de auberge Souktana. In een tent met bedden wegens geen plaats meer in de kamers. Alles volzet.
Volgende morgen via Taroudant( mini-Marrakech ) op naar de kust. Agadir laten we letterlijk links liggen maar bij het verlaten van de stad worden we geconfronteerd met een hardnekkige Afrikaanse traditie: bakshish. Of hoe een politieagent zijn maandwedde belastingsvrij probeert te verhogen. Een lang verhaal omtrent onze huurwagen die niet de benodigde papieren aan boord had, diezelfde auto die dan dreigde te worden aangeslagen, dreigementen van onze kant, telefoontjes naar de chef de brigade dAgadir, grijnzende besnorde agenten ( gelukkig had er één van ons nog een grotere snor) en dan na een klein uurtje (zijn dienst zat er op denken we) de bede van de-man-met-twee-strepen dat we hém niet moesten aanklagen maar de verhuurfirma, want zij waren de afzetters Vakantiegenoegens die men zo snel mogelijk wenst te vergeten en waar men achteraf nog eens hartelijk om kan lachen en.. dat we ons toch niet hebben laten doen.Wat dacht je.
De tocht naar Essaouira bracht ons weer naar de geciviliseerde wereld De Scherpenheuvel-straatjes, de winkeltjes voor toeristen stonden in schril contrast met het berberleven van het zuiden. Gelukkig was er de overdrukke haven: het lossen van de vissersboten, het herstellen en maken van de visserssloepen, de verkoop van de vis konden ons uren boeien.
Be-slama Marokko, het was de moeite waard je te leren kennen.
Fotos over onze reis kan je bekijken op:
http://picasaweb.google.be/marleengrauwels/Marokko
27-05-2007
De huisbewaarders
Willy en Geert vervingen ons hier de eerste week van onze vakantie. Wel spijtig dat het weer niet zo meeviel, de opruimwerken in hun huis ysertout in Lescure Jaoul hebben een aanvang genomen Het nieuwe dak in lauzes(natuursteen) mag gezien worden!
Mijn mama, zussen Ingrid en Bieke en schoonzus Lokke verbleven hier de tweede week. De laatste dag van hun verblijf konden wij nog genieten van hun aanwezigheid en de verhalen over de zoektocht naar de waterkraan op Puech Poulit, over exhibitionistische praktijken bij het overschrijden van een prikkeldraad, over het zoekraken van de juiste weg naar Le Ran en de daarmee gepaard gaande schaterpartijen waren het bewijs van een geslaagd verblijf.
Bedankt allemaal voor de goede zorgen en de inzet.
André, collega technische vakken in het K.A Landen en zijn vriendin Arlette, beiden gepensioneerd en een stuk in de 60, kwamen hier hun vakantie doorbrengen. Zelden hebben we zo een sportieve mensen over de vloer gehad. Geen enkele wandeling was hun te zwaar, ze waagden het zelfs twee wandelingen te combineren zodat ze meer dan 20km in de benen hadden en dat is geen lachertje in le pays des 100 vallées.
Dank zij Arlette begon ik na meer dan één jaar opnieuw te joggen, wij liepen samen om de twee dagen een afstand van 5km .
Het was een gezellige tijd samen en we kunnen hen zeker binnen enkele jaren terug verwachten.
Onze dieren
Minder goed nieuws: DE ziekte heeft onze konijnenfamilie geteisterd. Moeder Marie en 10 jongen zijn gestorven. Een aantal jongen zijn waarschijnlijk door een van de vele wilde katten verorberd,ze ontsnapten tijdens ons verblijf in Marokko. Ook bij de familie Marty waren er heel wat sterftes. Even wachten en dan kan het kweken opnieuw beginnen.
Onze gepensioneerde kip die haar laatste jaren bij ons mocht doorbrengen is gestorven. Ze kon bijna niet meer lopen en is stilletjes heengegaan.
Er is nog een lammetje geboren.
Fleur, onze ezelin, is op 26 mei bevallen van een mooi ezelsjong, een mannetje TITUSgenaamd.
