1. Harry Potter and the Half-Blood Prince - 929.359.401 dollar.
Net zoals zijn voorgangers er steeds in slaagden de eerste of tweede plaats weg te kapen in het wereldwijde jaaroverzicht, stelde ook de zesde Harry Potter-film niet teleur. Toch bewijst de film dat een groter productiebudget, 250 miljoen dollar, niet garant staat voor betere verkoopcijfers. Harry Potter and the Order of the Phoenix kostte slechts 150 miljoen dollar en leverde wereldwijd 938.212.738 dollar op. Ook bij de andere films lagen de productiekosten steeds tussen 100 en 150 miljoen dollar.
2. Ice Age: Dawn of the Dinosaurs - 883.718.521 dollar.
Knappe cijfers voor deze derde Ice Age-film! Zijn jongere broertje Ice Age (2002) en Ice Age: The Meltdown (2006) haalden immers respectievelijk 383.257.136 dollar en 655.388.158 dollar. Over een sterke evolutie gesproken
3. Transformers: Revenge of the Fallen - 834.857.937 dollar.
Een iets minder grote stijging stellen we vast bij de Transformers. De eerste film in 2007 was goed voor 709.709.780 dollar. Zou de populariteit van Megan Fox nu al aan het dalen zijn?
4. 2012 - 734.249.842 dollar.
Roland Emmerich, regisseur en producer van 2012, kan opgelucht ademhalen. Zijn vorige film 10.000 B.C. (2008) deed het met een wereldwijd verkoopsresultaat van 269.784.201 dollar niet zo goed.
5. Up - 683.004.164 dollar.
Pixar mag tevreden zijn over zijn recentste animatiefilm. De verkoopscijfers halen voorlopig niet de records van Finding Nemo (2003 - 864.625.978 dollar) of The Lion King (1994 783.841.776 dollar), maar Up doet het in elk geval wel alvast beter dan The Incredibles (2004 631.442.092 dollar) en Monsters, Inc. (2001 525.366.597 dollar).
6. The Twilight Saga: New Moon - 662.430.961 dollar.
Ook de hele entourage rond de Twilight-films waagt zich hoogstwaarschijnlijk aan een sprongetje. Aangezien de eerste film 384.997.808 dollar opleverde en de tweede film nog steeds in de cinemazalen loopt, is een verdubbeling van de verkoopscijfers niet ondenkbaar
7. Avatar - 615.168.000 dollar.
Laat u vooral niet misleiden door deze voorlopige zevende plaats. Avatar is pas uit sinds 16 december en dat betekent dat dit bedrag op de teller staat na minder dan 14 dagen. Pittig detail: in de voorbije 20 jaar is er slechts één film die 1,5 miljard dollar overschreden heeft en dat is Titanic (1997) met 1.842.879.955 dollar. Daarmee laat Cameron de anderen ver achter zich. De tweede plaats gaat immers naar The Lord of the Rings: The Return of the King (2003 - 1.119.110.941 dollar), de derde naar Pirates of the Caribbean: Dead Mans Chest (2006 - 1.066.179.725 dollar).
8. Angels & Demons - 485.930.816 dollar.
Als Ron Howard, regisseur en producer van Angels & Demons en The Da Vinci Code (2006), gehoopt had het succes van de eerste film te evenaren, dan lacht hij nu waarschijnlijk lichtjes groen. Deze verkoopscijfers liggen immers een stuk onder 758.239.851 dollar die The Da Vinci Code opleverde.
9. The Hangover - 459.422.896 dollar.
De regisseur en producer van The Hangover, Todd Phillips, zal wel een gat in de lucht springen. Voor hem is het zijn eerste grote succes. Films als Road Trip (2000 119.754.278 dollar) en Starsky & Hutch (2004 170.268.750 dollar) deden het weliswaar niet extreem slecht, maar zitten toch ver onder de verkoopscijfers van The Hangover.
10. Night at the Museum: Battle of the Smithsonian - 412.685.061 dollar.
Deze film leverde iets minder op dan zijn voorganger in 2006 (574.480.841 dollar), maar doet het toch nog bijzonder goed voor meer van hetzelfde.
30-12-2009 om 19:23
geschreven door Patje007
29-12-2009
Interview Meryl Streep naar aanleiding van de release van It's complicated.
Een prijzenmagneet is ze altijd geweest, nu ze ook veel volk naar de bioscoop lokt, verzuipt Meryl Streep (60) in het werk. 'Dit is niet het leven dat ik wil leiden.' Met die woorden trekt ze een streep onder 2009.
De glossy noemt Meryl Streep Amerika's grootste actrice en onderzoekt hoe ze niet enkel korte metten maakt met het idee dat er in Hollywood geen leven is voor actrices boven de veertig, maar ook hoe ze op haar zestigste alsnog uitgroeit tot regelrechte 'box office queen'. De musical Mamma Mia! bracht 601 miljoen dollar op, The Devil Wears Prada 324 miljoen. De teller van Julie and Julia staat voorlopig op 121 miljoen. Nicole Kidman noch Julia Roberts konden daar in het voorbije jaar aan tippen.
Streeps star power moet nu It's complicated aan volle zalen helpen. 'Blijkt dat ik een beetje een slet ben', grapt de actrice in deze brave romantische komedie over seks met je ex. Ze speelt een succesvolle vrouw die tien jaar na de scheiding een affaire heeft met haar hertrouwde ex (Alec Baldwin) en tegelijk het hof wordt gemaakt door haar architect (Steve Martin). Steve Martin, de grijsharige komiek met een betere reputatie dan zijn filmografie (The Pink panthersequels, Cheaper by the dozen) wettigt, schuift mee aan tafel voor het interview. Meryl Streep is moe, dus wordt het werk verdeeld.
Hebt u tijdens uw lange carrière ooit zo in de schijnwerpers gestaan?
Meryl Streep: 'Zwijg, ik heb op 2,5 jaar in zeven films gespeeld. Die films hebben ik-weet-niet-hoeveel miljoenen opgebracht. Ik heb nooit eerder zo hard gewerkt. Zelfs toen ik nog mooi, jong en sterk was, liep het zo'n vaart niet. Zeven films draaien stelt niets voor vergeleken bij zeven films verkopen. Om al die films te promoten ben ik minstens twee keer de aarde rondgereisd. Ook dat heb ik nooit eerder meegemaakt. Vooral dat marketingwerk was loodzwaar. Ik ben geen moment uit de publieke belangstelling geweest. En dit is niet het leven dat ik wil leiden. Zo'n leven heb ik nooit nagestreefd.'
Juist of fout? Jullie hebben beiden zoveel metiér dat 'It's complicated' nauwelijks nog een uitdaging vormt.
Streep: 'Was dat maar waar. Ik ervaar het spel niet zo heel erg anders dan vroeger. De hoofdbrekens van gisteren zijn die van vandaag. Zou ik het zo verwoorden? Is dit grappig? Kan ik deze zinnen zo bekken dat ze steek houden? Kan ik met mijn creativiteit nog iets toevoegen aan de scène of niet? Ik ken het doel nu: proberen je personage authenticiteit mee te geven. Ook in een komische rol! Er is altijd een band met de werkelijkheid. Maar het is niet omdat je het doel kent, dat je het ook bereikt.'
Steve Martin: 'Vergeleken bij Meryl ben ik een amateur. Maar me dunkt dat je er goed aan doet om telkens met een wit blad te beginnen. Als acteur moet je de tekst er laten uitrollen alsof je hem ter plaatse verzint.'
Streep: 'Zo is dat. Veel of geen ervaring, op die manier is een personage spelen altijd spannend en een beetje beangstigend.
Dertig jaar geleden speelde u ook al de helft van een gescheiden koppel. U hield aan 'Kramer vs Kramer' een Oscar voor beste bijrol over. Is het beroep van actrice sindsdien veel veranderd?
Martin: 'Het is makkelijker geworden om je brood te verdienen. Er is veel meer werk, vooral dankzij de vele tv-series. Maar het is veel moeilijker om je van de rest te onderscheiden. Een ster worden is nu lastiger. Toen er maar vijf sterren waren, was het niet moeilijk om anders te zijn. Wij hadden het voordeel dat er nog veel terrein onbetreden was. Mijn geluk is geweest dat ik als een van de eersten in grote komedies voor een breed publiek speelde.'
Streep: 'Steve zegt zinnige dingen. Acteren is een gerespecteerde beroepskeuze geworden. Vroeger keek men raar op als je te kennen gaf je brood te willen verdienen met spelen. Vandaag zijn er massa's studenten die weloverwogen kiezen voor een opleiding tot acteur. Boven de massa uitsteken is een stuk moeilijker geworden. Het jong geweld moet hard werken voordat men ze ziet staan. Voor jonge vrouwen komt daar nog eens bij dat ze menen er op een bepaalde manier te moeten uitzien.'
Actrices werden dertig jaar geleden ook verondersteld om goed voor de dag te komen.
Streep: 'Misschien wel, maar dat was op gezette tijden. Vandaag ben je nooit gerust. De nieuws- en entertainmentwereld kent geen dooie momenten meer. Het circus draait 24 uur op 24, zeven dagen per week. Er is een overaanbod aan websites die elke zucht analyseren en aan evenementen waarop jan en alleman je fotografeert.'
Martin: 'Weet je wat het keerpunt was? Toen de box-officecijfers verhuisden van de economie- naar de cultuurpagina's.'
Streep: 'Ik herinner het me als de dag van gisteren. Vroeger telde de film; hoeveel mensen er gingen kijken, was bijkomstig.'
Vandaag noemt 'Vanity Fair' u de nieuwe box-office queen. De cijfers liegen niet. Wat verandert dat voor u?
Streep: 'Mijn marktwaarde is gestegen (lacht). Maar ik wil verder gaan op de fixatie op de box office. Als die mentaliteit en vigeur was geweest ten tijde van Sophie's choice (Streep won in 1983 een Oscar voor haar vertolking van Sophie, een overlevende van het concentratiekamp in Auschwitz-Birkenau), had ik nooit de carrière kunnen uitbouwen waarop ik nu mag terugblikken. Ik heb nooit eerder meegespeeld in films die in de top tien staan. Dat was de ver-van-mijn-bed-show.'
Martin: 'Mag ik opmerken dat films veel geld kosten en dus ook een beetje geld moeten opbrengen? Daar kan je gewoon niet onderuit.'
Streep: 'Tegenwoordig kan je goedkoop films maken.'
Martin: 'Niet als je weet hoeveel de huur van mijn trailer bedraagt. (lacht) Ik hou niet van low-budgetfilms. Sommige low-budgetfilms zijn echt wel goed. Maar als er niemand naar gaat kijken, dan is het in mijn ogen verloren moeite.'
Streep: 'Frozen River van Courtney Hunt met Melissa Leo is een ijzersterke film maar wie heeft 'm gezien? De goedkope film kreeg geen algemene release. Hoe duurder een film, hoe meer men blijft investeren om de film tot bij het publiek te brengen. Maar ik wil niet doemdenken. Film blijft een kunst en in het aanbod zit nog altijd heel wat interessants.'
Een van de verdiensten van 'It's complicated' is dat het de romantische komedie bevrijdt van het idee dat alleen de liefdesperikelen van jong volk het publiek kunnen boeien. Of had u uw personage liever in bed zien duiken met een 25-jarige bink?
Streep: 'Vraag je nu of ik geïnteresseerd ben in een wip met iemand die 25 jaar jonger is? Dat ben ik hoegenaamd niet. Het idee van een 25-jarige bink in mijn bed is intimiderend en gruwelijk. Wat een nachtmerrie. Uiteraard kiest mijn personage voor iemand met substantie, iemand die al geleefd heeft. (zucht) Iemand voor wie pijn, geluk, teleurstelling en de dingen des leven niet nieuw zijn: dát is aantrekkelijk.'
'Seksscènes en liefdestaferelen met personages van middelbare leeftijd of ouder zijn inderdaad niet courant. Maar waarom eigenlijk? Vanwaar het idee dat je er op een bepaalde manier moet uitzien en jong genoeg moet zijn om de liefde te ervaren? Dat is toch belachelijk. We hebben het geluk dat we in It's complicated echte mensen met authentieke emoties mogen spelen.'
It's complicated speelt sinds 23 december 2009 in de Kinepolis-bioscopen.
Avatar bezorgt Amerikaanse bioscopen recordweekend.
De bioscopen in de VS hebben een recordweekend achter de rug, grotendeels te danken aan de driedimensionale science-fictionfilm Avatar. De Amerikaanse box office sloot het kerstweekend af met 278 miljoen dollar aan inkomsten, het hoogste cijfer ooit.
Dat blijkt uit een eerste schatting van de studio's. Het vorige record dateert van juli 2008, toen er in één weekend voor 261 miljoen dollar aan bioscoopinkomsten werden geboekt, met als publiekstrekker "The Dark Knight".
Avatar, dat het tweede weekend in de zalen loopt in Noord-Amerika, bracht tijdens de kerstdagen 75 miljoen dollar op. Eerder brak het reeds het record van de december-releases. De totale opbrengst bedraagt al 212,3 miljoen dollar in Noord-Amerika en 467,9 miljoen dollar wereldwijd. Avatar is de langverwachte opvolger van Titanic-regisseur James Cameron. De film maakt gebruik van revolutionaire 3D-technieken.
Op de tweede plaats dit weekend stond "Sherlock Holmes" van de Britse regisseur Guy Ritchie. De film bracht in Noord-Amerika 65,4 miljoen dollar in het laatje.
Voor de eerste keer liggen de jaarinkomsten uit bioscooptickets in de VS boven de 10 miljard dollar. Het recordcijfer is zowel te danken aan succesfilms in 3D, maar ook aan hogere ticketprijzen.
28-12-2009 om 00:00
geschreven door Patje007
27-12-2009
Sherlock Holmes neemt uitstekende start.
De film Sherlock Holmes heeft Avatar verdrongen van de eerste plaats in de Amerikaanse box office. De prent over de bekende speurneus bracht op zijn eerste dag, 25 december, 17,3 miljoen euro in het laatje. Dat is een record voor een film die opende op kerstdag.
Sherlock Holmes, met Robert Downey Jr. als de gelijknamige detective en Jude Law als rechterhand Watson, is bij ons voor het eerst te zien op 6 januari.
Guy Ritchie, de ex-man van Madonna, slaagde er als regisseur in om Holmes van een Victoriaanse detective om te toveren tot een hedendaagse superheld.
27-12-2009 om 00:00
geschreven door Patje007
25-12-2009
Avatar: James Camerons nieuwste film.
Tientallen jaren droomt James 'Titanic' Cameron al van 'Avatar'. Voor die ambitieuze film ontwikkelde hij een nieuwe camera en bedacht hij een nieuwe planeet met een nieuw volk met een nieuwe taal. In het straatbeeld duiken sinds kort over heel de wereld blauwe wezens op. Dat is de schuld van één man: de regisseur James Cameron.
Sinds eind de jaren 1970 droomde James Cameron al van Avatar. Hij had net Star wars gezien en wilde ook een eigen universum creëren. Halfweg de jaren 1990 schreef hij uiteindelijk een mini-script van tachtig bladzijden over een soldaat die ronddwaalt op een planeet, die bewoond wordt door blauwe reuzenwezens en waar mensen niet kunnen overleven. De mensen ontwikkelen dan maar 'avatars': omhulsels waarin ze kunnen worden gedownload. Een mooi idee. Enig probleem: de technologie was toen nog niet wat ze nu is, en dus was de film zoniet onmogelijk te maken, dan toch waanzinnig duur. Geen enkele studio wilde meestappen in dat verhaal. Cameron maakte dan maar Titanic, met de gekende gevolgen: de toen duurste film aller tijden bracht liefst 1,8 miljard dollar in het laatje. De zelfverklaarde 'King of the world' James Cameron verdween daarop uit Hollywood. Hij ging duiken, maakte documentaires, trok de wereld rond. Voor de buitenwereld leek het alsof Cameron van het leven profiteerde. Maar Cameron was niet aan het uitbollen. In zijn hoofd was hij nog steeds bezig met Avatar. En dankzij het geld van Titanicnoemt, kon Cameron zich heel wat uitspattingen veroorloven.
Duiken
In de zomer van 2000 nodigde hij een groep mensen uit om met hem te duiken in Micronesië, in de buurt van gezonken Japanse oorlogsschepen. Een van hen was de onderwatercameraman Vincent Pace. Aan hem vroeg Cameron een nieuw soort camera te ontwikkelen. Pace stemde in en maakte met de hulp van Sony een lichte digitale camera waarmee 3D-beelden in hoge resolutie konden worden geschoten.
James Cameron testte de camera uit in zijn documentaire uit 2003: Ghosts of the Abyss. Het was een succes. Later ontwikkelden Cameron en zijn crew een manier om als het ware te filmen in een virtueel gecreëerde wereld: acteurs werden zo, terwijl ze speelden, in een virtuele wereld geplakt. Een complex systeem dat zelfs de toplui bij Fox niet helemaal begrepen, zo gaven ze toe in interviews.
Cameron was klaar om zijn film te maken. Avatar werd online zelfs aangekondigd als de eerste 3D-film van de nieuwe generatie. Enig probleem: er waren niet voldoende zalen die 3D-films konden afspelen om van Avatareen echte topper te maken. En dus stelde James Cameron zijn technologie ter beschikking van enkele collega's, om zo een toevloed aan 3D-films te creëren. Onder meer Robert Rodriguez filmde met Spy kids in 3D. Cameron stapte in 2005 ook zelf naar bioscoopuitbaters en overtuigde hen ervan dat 3D de toekomst is.
Cameron begon te schaven aan zijn verhaal. Avatargaat nu over de oorlog tussen de mens, die de aarde moest verlaten wegens geen grondstoffen meer, en de Na'vi, een stam op de planeet Pandora. De onbekende acteur Sam Worthington is een soldaat die in een Avatar geladen wordt en verliefd wordt op een Na'vi-prinses. Cameron heeft tijdens het productieproces niets aan het toeval overgelaten. Hij is perfectionistisch. Voor Titanicwachtte hij naar verluidt wekenlang op de perfecte zonsondergang. Voor Avatar werkte hij samen met een taalkundige. Het duurde enkele maanden voor de grammatica van de taal die de Na'vi spreken ontwikkeld was. De taalkundige gaf de cast daarna les en hij greep ook in tijdens het draaien, wanneer een acteur of actrice een Na'vi-woord verkeerd uitsprak. 'Cameron is een intense man', aldus de taalkundige aan Wired Magazine. 'Hij zei me niet alleen een nieuwe taal te ontwikken. Hij ging echt in discussie met me over de grammatica.'
Encyclopedie
Cameron bedacht een nieuwe planeet met een nieuwe fauna en flora. Daarvoor werkte hij samen met een plantkundige. De ontwikkeling van die eigen wereld ging ver. Zo ver zelfs dat een team van schrijvers met alle informatie over Avatar en Pandora een encyclopedie samenstelde van 350 bladzijden, Pandorapediagenaamd.
Maar wat mag dat alles kosten? De laatste maanden doken steeds meer geruchten op over de waanzinnige kostprijs van Avatar.
The New York Times sprak van meer dan 500 miljoen dollar. Producent Fox corrigeerde dat bedrag: 237 miljoen dollar productiekosten plus 150 miljoen dollar voor promotie. Qua productiekosten is dat maar net minder dan de 258 miljoen dollar voor Pirates of the Caribbean: At world's end, de duurste film aller tijden.
De verwachtingen zijn dan ook hooggespannen. Wordt het top of flop? Zij die - delen van - de film al zagen, zijn laaiend enthousiast. Collega-regisseurs Ridley Scott (Gladiator, Blade Runner) en Jon Favreau (Iron Man) zijn fans en de actrice Sigourney Weaver zei aan The Guardian: 'Ik herinner me dat ik het script las en dacht: ik vind het geweldig, maar hoe zal hij dat ooit kunnen klaarspelen? Veel van wat je in deze film ziet, is nooit eerder vertoond - vliegende bergen! Voor een hele generatie filmliefhebbers zal deze film de bioscoopverwachtingen veranderen. Voor blockbusters legt deze film de lat erg hoog. Wat zeg ik: de lat wordt weggegooid.'
Op de wereldpremière in Londen werd James Camerons 'Avatar' op stormachtig applaus onthaald. Ook zijn leading lady Sigourney Weaver straalt.
James Cameron is een tevreden man. Het ziet ernaar uit dat de man twaalf jaar na Titanic eindelijk weer een superkaskraker op zijn palmares kan schrijven. Dat hoopt ook de filmmaatschappij 20th Century Fox. En dertig jaar nadat ze wereldberoemd werd als astronaute Ellen Ripley in Alien, staat Sigourney Weaver weer helemaal in de belangstelling met haar rol als de wetenschapster Grace Augustine in Avatar.
Op de première maakte u grapjes over een vervolg. Hoe zit het daar nu écht mee?
Cameron: 'Op de set maakten we al grapjes over een vervolg. Avatar tien jaar later, waarin Jake inmiddels vet en lui op een sofa ligt en aan zijn prinses Neytiri vraagt hem een biertje te halen, waarop ze hem toesnauwt dat hij dat zelf maar moet doen. (lacht)Alle gekheid op een stokje: het heeft vijf jaar en miljoenen dollars gekost om het volledige Avatar-universum te creëren. Het zou dan ook logisch zijn om dit als een potentiële start van een franchise of een saga te zien waarin elke film een hoofdstuk is. Ik heb het hele schema al klaar, maar ik heb nog geen scenario's geschreven. De intentie is er alleszins. Of er meer Avatar-films komen, hangt af van hoe de eerste film het doet aan de kassa.'
Je kunt niet naast de ecologische boodschap kijken. Waarom moest die er zo dik opliggen?
Cameron: 'Ik vind niet dat we de toeschouwer die milieuboodschap door de strot duwen. Het gaat meer om emoties die de toeschouwers voelen als de bulldozers oprukken en de prachtige wereld van prinses Neyteri en haar Na'vi-volk vernietigd wordt. Als die grote levenswilg neervalt, reageer je niet met je verstand, maar met je hart. Dat wou ik bereiken: dat de mensen die milieuboodschap voelen, niet dat ze erover nadenken. Helemaal het tegenovergestelde van bijvoorbeeld de klimaatfilm An incovenient truth waarin Al Gore goochelt met grafieken en cijfers. Avatar is in de eerste plaats een avonturenfilm, dat stond bij mij voorop.'
Weaver: 'Ik heb de voorbije jaren meegewerkt aan projecten rond de oceanen, en ik vind het erg dat in Kopenhagen zo weinig verteld werd over de schade die de oceanen oplopen door de vervuiling. Ik wou dat we Avatar aan de wereldleiders hadden kunnen tonen.'
'Nu, ik denk dat veel gezinnen de film zullen zien en erover zullen praten. Kinderen en tieners zullen eisen dat hun ouders er iets aan doen, omdat zij de wereld erven. Dus ik ben voorzichtig optimistisch dat er toch iets zal veranderen.''
Sigourney Weaver, Joel David Moore, James Cameron en Sam Wortington op de set van Avatar
Avatar' is baanbrekend op het vlak van 3D-film. Maar veel bioscoopzalen hebben nog geen 3D-projectoren. Is de gewone versie van Avatar dan wel de moeite?
Cameron: 'Ik vind van wel, 3D is gewoon een toegevoegde waarde, niet meer of minder. Ook in de gewone versie blijft het verhaal overeind, en zijn de kleuren indrukwekkend. Ik wou 3D niet als een gimmick gebruiken waarbij er voortdurend dingen op de toeschouwer afkomen. Het zou jammer zijn dat de mensen er twee uur en veertig minuten lang aan herinnerd worden dat ze zich in een cinema bevinden. Ik wil dat ze meegaan naar de wondere wereld van Pandora. Maar natuurlijk loont het de moeite om een paar euro's meer te betalen om de 3D-versie te zien, al is dat een keuze die de toeschouwer zelf moet maken. Ik maak in elk geval al mijn toekomstige films in 3D. Ik hoop dat andere serieuze filmmakers mijn voorbeeld zullen volgen.'
Regie: James Cameron Cast: Sam Worthington, Sigourney Weaver, Michelle Rodriguez,... Duur: 166 minuten Genre: Actie, Science-Fiction, Thriller
25-12-2009 om 00:00
geschreven door Patje007
22-12-2009
Interview Jan Verheyen & Jef Geeraerts naar aanleiding van Dossier K.
In de politiethriller Dossier K. - de opvolger van De Zaak Alzheimer - trekken speurders Vincke en Verstuyft de Albanese onderwereld in. Een exclusief dubbelgesprek met auteur Jef Geeraerts (79) en regisseur Jan Verheyen (46) over bloedwraak, wolvenjachten en de erfenis van Erik Van Looy.
'Bloed zal gewassen worden in bloed.' 'Een gezworen eed mag nooit worden ingetrokken.' 'De vrouw is een zak die men zijn hele leven meesleurt.' Het zijn geen quotes uit een congres voor neonazi's, maar zinnen uit de zogeheten Kanun, de eeuwenoude canon van het Noord-Albanese gewoonterecht. Die deed tot begin deze eeuw dienst als wetboek om onder meer vetes en geschillen mee te beslechten en is volgens insiders in bepaalde Albanese kringen nog steeds in zwang.
Die Kanun inspireerde schrijver Jef Geeraerts in 2002 tot de misdaadroman Dossier K., die - weliswaar met nogal wat ingrijpende veranderingen - nu ook werd verfilmd als opvolger van Erik Van Looys megahit De Zaak Alzheimer. Het speurdersduo Vincke (Koen De Bouw) en Verstuyft (Werner De Smedt) krijgt het deze keer niet alleen aan de stok met Albanese clans die in Antwerpen een vete uitvechten, maar ondervindt ook intern de nodige tegenkanting. Onder impuls van procureur Bracke (Jappe Claes) en majoor De Keyzer (Filip Peeters) zou de gerechtelijke politie de zaak immers het liefst zonder hun bemoeienissen oplossen. Zullen Vincke en Verstuyft er toch in slagen om het gespuis te klissen en het bloedvergieten te stoppen? Of krijgt de jonge Albanees Nazim Tahir (Blerim Destani) vrij spel om zijn wraakexpeditie na de moord op zijn vader te voltooien?
De antwoorden worden u nu niet geserveerd door Erik Van Looy. Die schreef samen met zijn De Zaak Alzheimer-kompaan Carl Joos wel opnieuw het scenario, maar diende als regisseur in extremis te passen wegens zijn exclusiviteitscontract met Woestijnvis. Van Looy werd eind augustus 2008 vervangen door Jan Verheyen, die met Vermist (2007) eerder al in het politiegenre mocht oefenen.
De vraag is of Dossier K. - zes jaar na de hype rond De Zaak Alzheimer - opnieuw een schot in de roos wordt.
Kenden jullie elkaar voor deze film?
Jef Geeraerts
: Ik kende Jan enkel van op tv. Onze eerste ontmoeting was in een restaurant om het scenario te bespreken. En om er dertien flagrante fouten uit te halen. (Lacht)
Jan Verheyen
: Na het voorgerecht waren we er wel al uit. Jef vertelde me toen dat hij uit de eerste versie van De Zaak Alzheimer zelfs achttien fouten had gehaald. Blijkbaar was het een goede oefening voor hem geweest om te weten hoe een sterk filmscenario ineensteekt. Bovendien wist hij dat de producenten zijn vertrouwen niet zouden beschamen.
Geeraerts
: Naar het schijnt zijn schrijvers lastige mensen. De film moet altijd perfect hun boek volgen, maar daar ben ik het niet mee eens. Een film heeft zijn eigen logica en ritme. Het voornaamste is dat het verhaal klopt en dat het vooruitgaat. Robert Redford zei ooit: 'Als je een boek verfilmt, zijn drie dingen van belang: de actie, de actie en de actie.' En daar mankeert het niet aan in Dossier K. Bovendien zie je dat de Albanezen in de film effectief met wapens kunnen omgaan. Ook dat vond ik belangrijk. Je moet in de personages kunnen geloven.
Verheyen
: Ik wil er wel bij vermelden dat het acteurs zijn en geen echte gangsters. De zoon van de Gabaclan met zijn litteken is in zijn geboorteland bijvoorbeeld een stand-up-comedian. En onze wreker van dienst - Blerim Tezani - is een professionele acteur die in Duitsland woont en zelfs al in Amerikaanse films met Bill Murray en Robert Duvall heeft gespeeld.
Wat waren die flagrante fouten dan?
Geeraerts
: Neem die wolvenjacht in het begin. In het eerste scenario stond dat de jager de wolf lokt met een kip aan een stokje. Dat is natuurlijk belachelijk. Uiteindelijk heeft Jan er een schaap van gemaakt. In het boek gaat hij gewoon op de loer liggen en wacht hij tot de wolf het struikgewas verlaat. Maar bon: met een schaap kan ik leven en mijn jagersvrienden nog onder ogen komen. (Lacht)
De bodycount ligt behoorlijk hoog in 'Dossier K.'.
Geeraerts
: Hoger dan in mijn boek. Maar dat was in De Zaak Alzheimer en in de tv-reeks Diamant ook al zo. Als het klopt, kan het mij niet schelen. Wat ik ook een goede aanpassing vind, is de parallelmontage in het begin, waarin er tussen Albanië en Antwerpen gezapt wordt. Ik wist meteen dat het goed zat toen ik dat zag, zoals ik ook meteen overtuigd was door de beginscène van De Zaak Alzheimer, waarin Jan Decleir van de trein stapt met zijn koffer.
Heb je nooit de drang gevoeld om toch eens over de schouder van Jan Verheyen te loeren?
Geeraerts
: Vanaf het moment dat de cineast eraan begint, bemoei ik mij er geen seconde meer mee. Ik wil niet de schoonmoeder uithangen. Ik heb verschillende keren de set bezocht, maar ik denk niet dat ik één opmerking heb gemaakt. Ik kan toch moeilijk van mijn oren maken en zeggen: 'Doe dat shot eens opnieuw.' Ik voelde gewoon dat Jan alles met zorg dirigeerde. Bovendien: moest ik toen nog met opmerkingen afgekomen zijn, zou dat betekenen dat ik ze eerder niet had opgemerkt en ik ben nog altijd niet seniel. (Lacht)
Verheyen
: Dit is mijn derde Vlaamse boekverfilming na Alles Moet Weg van Tom Lanoye en Los van Tom Naegels, en Jef was de meest discrete observator van de drie. Tom Lanoye was indertijd zeer betrokken omdat het zijn eerste romanverfilming was en Tom Naegels was vooral bezorgd omdat het om een autobiografisch boek ging.
'Dossier K.' is gepubliceerd in 2002, maar geschreven in 1994, toen de Albanese maffia het Antwerpse Falconplein in handen had. Daar is in de film wel geen sprake van.
Verheyen
: Omdat we het verhaal naar nu hebben verplaatst. We hebben de cel misdaad gevraagd waar de Albanezen nu zoal uithangen en blijkbaar hebben ze zich meer verspreid en zijn ze discreter dan toen.
Geeraerts
: Het Falconplein is tegenwoordig zo dood als een pier. In de jaren 90 waren de Albanezen almachtig in het portiers- en prostitutiemilieu en dus ook overmoedig. Ze keken niet op een kogel meer of minder. Maar wat wil je? Ze kwamen rechtstreeks uit de oorlog en hadden nooit iets anders gekend dan doden of gedood worden. Het leven heeft voor hen geen enkele waarde.
Waar haalde je die info?
Geeraerts
: Ik sta goed bij de Antwerpse politie en de cel Belgrado die de Albanese onderwereld in het oog houdt. Toen ik het boek schreef, heeft de commissaris me op het bestaan van de Kanun gewezen, een oude codex uit het Noorden van Albanië die naar verluidt ginds in de bergstreken nog steeds wordt gebruikt. Ik heb dat boek in Engelse vertaling bij een New Yorkse uitgeverij kunnen bestellen en heb het op twee dagen uitgelezen. Bij de meeste wetteksten val je na 5 minuten in slaap, maar de Kanun leest als een roman. Er staan praktische regels in over hoe je een erf afbakent of wat je moet doen met een waakhond. Maar er staan ook prachtige, lyrische zinnen in, plus hele passages over bloedwraak. Vooral dat laatste inspireerde me, want wraak is en blijft een universeel thema.
Maar rechtstreeks contact met Albanezen had je niet?
Geeraerts: De politie raadde het me af. Die commissaris zei ook: 'Ze liegen toch altijd.' Dat is misschien een politiereflex, maar er zit wel een grond van waarheid in.
Verheyen
: (Schatert)
De Albanezen zullen het graag horen. Is dat niet racistisch?
Verheyen
: Ik geef toe dat ik enige schroom had toen ik aan de film begon, omdat de Albanezen nog maar eens als gangsters opgevoerd worden. Alleen schetsen we een genuanceerd beeld. We tonen ook hun familieleven en hun rijke rituelen. Het zijn geen karikaturen. Bovendien is het hoofdpersonage Nazim een complexe persoonlijkheid, wiens motivatie om zich te wreken je perfect kunt begrijpen. De Albanezen die hebben meegewerkt, zijn allemaal vertrouwd met de Kanun en waren erg tevreden met de film. In de meeste Hollywoodfilms worden ze afgeschilderd als stereotiepe bad guys zonder achtergrond. 'Hier zijn we tenminste mensen van vlees en bloed', zeiden ze. Trouwens, met dat kwalijke imago zitten de meesten niet in. Ze zijn er zelfs trots op. Ze hebben maar twee dingen om hun internationaal bestaansrecht op te baseren. Moeder Teresa en de maffia. (Lacht)
Geeraerts
: Vroeger zat ik vaak in een café naast de Munt in Brussel en daar is de uitbater - blijkbaar een Albanees - me ooit komen vertellen hoe goed ik het Albanese milieu in het boek had getroffen. 'Alles wat u schrijft, is juist', verzekerde hij me. Van priester Staf Nimmegeers, die de Brusselse Albanezen goed kent, heb ik trouwens hetzelfde compliment gekregen. Hoe kan er dan sprake zijn van racisme?
De Albanese scènes zijn wel in Kosovo en Noord-Spanje gedraaid.
Verheyen
: Vlaamse acteurs als Albanezen casten, is belachelijk en dus zijn we bij ons, maar ook in Pristina naar echte Albanezen op zoek gegaan. Alleen werd draaien ter plekke ons door iedereen afgeraden. In de hoofdstad Tirana valt het naar verluidt nog mee, maar daarbuiten is er nauwelijks sprake van enig centraal gezag. Laat ons eerlijk zijn: Albanië en Kosovo zijn echt wel de kneusjes van de Europese klas. Misdaad is er bijna een neutrale carrièreoptie en als je ginds rondloopt, begrijp je ook waarom. Het is er zo armoedig dat misdaad voor velen de enige hoop is op een beter leven.
'Dossier K.' kost 4 miljoen euro, ongeveer hetzelfde als 'De Zaak Alzheimer'. Rust er geen enorme druk op je schouders aangezien 'De Zaak Alzheimer' met 750.000 toeschouwers een enorme hit was én bijna unaniem lovende kritieken kreeg?
Verheyen
: Ik zou liegen als ik zeg dat er geen druk is en ik hoop op minstens 400.000 tickets - nog altijd enorm veel naar Vlaamse normen. Ik zou in elk geval niet graag de Joel Schumacher zijn die de franchise om zeep helpt zoals die dat met Batman heeft gedaan. (Lacht) Langs de andere kant is Dossier K. me als een rijpe vrucht in de schoot gevallen. Het script was af toen ik het van Erik overnam, plus: het budget was er. Met De Zaak Alzheimer had ik bovendien een fantastisch voorbeeld én een enorm verkoopargument. Heel wat mensen zaten al op Dossier K. te wachten. Hoe had ik dan 'neen' kunnen zeggen?
Geeraerts: Ik voel dat er opnieuw veel volk zal komen kijken. Het is ook een goede film. Minstens zo goed als De Zaak Alzheimer, zal ik er maar diplomatisch aan toevoegen. En dat meen ik ook.
Verheyen
: Ik heb De Zaak Alzheimer goed bestudeerd voor ik aan Dossier K. begon. Ik wilde wel een zekere continuïteit, maar tegelijk was het de bedoeling er een film met een eigen, wat grimmigere look van te maken. Vandaar dat ik Eastern Promises, de Jason Bournefilms en Heat nog eens heb bekeken. Als je dan toch referenties nodig hebt, kun je maar beter de beste kiezen.
Wat vond Erik Van Looy er van?
Verheyen
: Hij vond de film uitstekend en wellicht had hij hem zelf graag gemaakt. Erik is natuurlijk enorm betrokken geweest bij het project, zowel bij het scenario als bij de montage . Als ik twijfels had, kon ik altijd bij hem terecht. We zijn van twee uur en een half naar twee uur gegaan en dan is alle hulp welkom.
Zijn er nog Vincke en Verstuyft-films in de maak?
Geeraerts
: Producent Erwin Provoost heeft een optie op alle boeken over Vincke en Verstuyft en onlangs begon hij tegen mij over nog een volgende film. Wanneer die er komt of welk boek het wordt? Daarover wordt wellicht volgend jaar pas beslist.Ik zou graag hebben dat het Double-Face wordt, over de jacht op een seriemoordenaar.
Slotvraag: komt die Amerikaanse remake van Alzheimer er nog?
Geeraerts
: Bah neen. Als die Amerikanen komen, des te beter. Maar ik maak me allang geen illusies meer. (Lacht)
Dossier K speelt sinds 9 december 2009 in de Kinepolis-bioscopen.
Regisseur: Jan Verheyen Cast: Koen De Bouw, Werner De Smedt, Hilde De Baerdemaeker, Filip Peeters,... Genre: Thriller Duur: 2 uur