Enkele milieugroeperingen hadden bij het Belgisch Grondwettelijk Hof
protest aangetekend tegen de beslissing van de regering om onze oudste
kerncentrales, Doel 1 en Doel 2, langer open te houden (tot 2025), kwestie van
onze energie-bevoorrading niet in het gedrang te brengen.
En ze hebben begin maart van dit jaar van het Grondwettelijk Hof
gelijk gekregen: de beide centrales moeten ten laatste tegen 2023 al dicht.
Gejuich alom bij alle groene jongens. Want die nucleaire centrales,
die willen we hier niet! Wie weet wat voor gevolgen die allemaal kunnen hebben?
Misschien wel mutaties van de vissen in het koelwater: vissen met tanden, die
onze vingers zouden afbijten als we onze handen in de beken durven te steken. Of
misschien wel kinderen die in de buurt allemaal geboren worden met 6 vingers in
plaats van 5, en allemaal met schildklierkanker. Of vleesetende bloemen die
onze kindjes zouden opeten als ze te dicht in de buurt komen. Je wéét het niet,
hee! Die nucleaire straling, dat kan van alles veroorzaken.
Om nog niet te spreken over het gevaar dat al die straling in zo'n
centrale zou kunnen vrij komen als iemand er een atoombom zou op smijten.
En dan die nucleaire afval die we diep onder de grond moeten stoppen
en die nog jarenlang veilig zou moeten weg geborgen worden, want dat spul
blijft nog héél lang actief. Wat als er dan een aardbeving met Richterschaal 7
over ons land komt, en al die ondergrondse opslagplaatsen worden omhoog
gestuwd? Je weet het niet, hee!
En dus moeten die nucleaire centrales weg. Ten laatste tegen 2023.
Helaas hebben we dan vanaf 2023 niet meer genoeg energie voor onze
huishoudens en voor onze industrie. En al helemaal niet voor al die elektrische
auto's die we volgens de groene jongens absoluut moeten kopen omdat de andere
auto's veel te vervuilend zijn. Met de zonne-energie komen we er niet, zeker
niet in België. En met de windmolens ook niet, want iedere vergunning voor een
windmolenpark wordt door groene buurtcomités aangevochten voor de rechtbank, en
vernietigd.
Geen nood: we bouwen gascentrales om de tekorten op te vangen.
Vorig jaar, in 2019, viel "Grey
Day" in België op 4 februari. En dit jaar, in 2020, op 5 februari.
"Grey Day" is de dag dat we
de jaaropbrengst aan "groene energie"
die onze planeet naar schatting kan leveren, al opgebruikt hebben. En dus moeten
overschakelen op "grijze energie". Ook
dit jaar was de totale opbrengst aan "groene
energie" in ons land na 35 dagen dus al op.
Althans, dat is wat beweerd wordt vanuit bepaalde hoeken. Die 35 dagen
corresponderen met een groene bijdrage van iets meer dan 9% in onze totale
energieproductie. Ik durf daar wel een beetje aan twijfelen, gezien de
capaciteit van onze windmolenparken op zee. Volgens de cijfers van de
elektriciteitsproducenten was de bijdrage aan hernieuwbare stroom in 2018 trouwens méér dan 26%. En met de stormachtige februarimaand die we dit jaar gekend
hebben, neem ik aan dat onze windmolens op zee dit jaar een heel pak méér groene energie
geproduceerd hebben.
Hoe dan ook, de vervanging van CO2-neutrale kerncentrales door CO2-vervuilende
gascentrales zal "grey day" vanaf
2023 nog enkele dagen vroeger doen vallen.
Hoe dit vooruitzicht te rijmen valt met de groene
klimaatdoelstellingen, is mij een raadsel. Maar de milieu-jongens hebben wél
hun slag thuis gehaald.
Gelukkig hebben de milieu-jongens ondertussen steun gekregen van dit corona-virus,
waardoor het energieverbruik wereldwijd spectaculair gedaald is. Misschien
levert die mooie samenwerking dan toch optimistische vooruitzichten op een "grey day" die iets later in de februari-maand
zou vallen?
Ik heb me er al eerder over verbaasd hoeveel corona-experten ons land
opeens rijk blijkt te zijn. Allemaal experten met een uitgesproken mening, en met
de drang om zich in de media te profileren. (En de media maken daar dankbaar gebruik
van om hun bladzijden gevuld te krijgen.)
Het zou mij totaal niet verwonderen als er bij het volgend
academiejaar aan de grote Vlaamse universiteiten een studierichting "Coronologie" zou georganiseerd worden.
Ergens binnen de faculteit Geneeskunde, allicht, maar dan zonder verplichte
toelatingsproef. Afgaand op de variatie aan experten die hun licht laten
schijnen, zal de studie wel niet te onderschatten zijn, vrees ik. Het zal een
combinatie moeten zijn van (om er maar een paar te noemen) virologie,
bacteriologie, epidemiologie, psychologie, sociologie, pedagogie en communicatie-ologie.
Maar goed: nog maar eens een nieuwe mondmasker-expert, dus. Met alweer
een andere mening. Ik zal niet beweren dat de man gesponsord is door de
fabrieken waar ze mondmaskers produceren, maar het zal hen wel bijzonder
aangenaam in de oren klinken: "Mondmaskers
worden sterk aangeraden op alle
openbare plekken, zeker wanneer een veilige afstand niet kan worden
gegarandeerd."
Op alle openbare plekken. Dat wil zeggen: zodra we een voet
buitenshuis zetten.
Dat zal de communicatie en verstandhouding tussen de mensen héél zeker
sterk verbeteren: non-verbale communicatie door onze gelaatsuitdrukking valt
bijna volledig weg, en af en toe zullen we de ander zelfs niet eens verstaan
doordat de mond helemaal bedekt is. Zullen we allemaal alvast gebarentaal gaan
leren? (Maar ook die werkt niet zonder bijhorende mimiek!)
Hoe zit dat dan eigenlijk bij het fietsen op "openbare plekken"? Moeten we voortaan ook, verplicht, een
mondmasker dragen als we gaan fietsen?
Tenzij we een "veilige afstand"
kunnen bewaren. Maar wat is een "veilige
afstand" bij het fietsen? Volgens sommige experten (ik kan het ook niet
helpen!) zou je dan beter 6 meter afstand kunnen houden, omdat hoest- en
niesdruppels tot wel 8 meter ver kunnen vliegen.
Bij het fietsen lukt het nooit om op een "veilige afstand" te blijven als je op het fietspad een tegenligger
kruist, of als je een andere fietser voorbij steekt (of voorbij gestoken wordt,
wat bij mij eerder het geval is). Dus: altijd een mondmasker op bij het
fietsen? Dat lijkt me niet echt handig. Misschien zou dat nog lukken voor
iemand zoals ik, met een voorkeur voor de "trage
wegen", maar voor die mannen (en vrouwen) met hun koersmachine is dat echt
niet haalbaar, zeker niet als grote inspanningen moeten geleverd worden.
De enige werkbare manier zal dus zijn om het mondmasker bij te houden
als je gaat fietsen, maar zonder het op te zetten. Zolang er geen andere
fietser in de buurt is. Als je dan in de verte een tegenligger opmerkt, dan
moet je even stoppen (en je opponent ook) om het mondmasker op te zetten. En
als je elkaar gepasseerd bent: opnieuw stoppen en het mondmasker afnemen om
comfortabel verder te fietsen. Ik zie het zó al voor me!
Ook als je op het punt staat om iemand in te halen: even stoppen,
mondmasker op en verder fietsen tot je er voorbij bent. De kans is groot dat
die bijgebeende fietser ondertussen al weer een paar honderd meter verder is
eer je dat mondmasker om hebt, dus inhalen wordt een flinke uitdaging op die
manier. En als je na het voorbij steken opnieuw zal stoppen om het mondmasker
weer af te nemen, dan zit de kans erin dat die trage fietser je op zijn beurt
weer zou kunnen inhalen. Maar dan moet die uiteraard ook stoppen, want nu is
hij degene die je zou voorbij steken.
Er zal meer gestopt worden dan gefietst, heb ik zo de indruk.
Het wordt hoe dan ook voortaan een heel gedoe, het fietsen; het zal
duidelijk nooit meer hetzelfde zijn als vroeger. Ik stel voor om vanaf nu een
praktische rijopleiding voor fietsers verplicht te maken.
Om goed te zijn zou trouwens ook diegene die ingehaald wordt, moeten
stoppen en een mondmasker opzetten, want anders brengt hij de snelheidsduivel
die voorbij zoeft, misschien in gevaar. Het probleem daarbij is dat je
natuurlijk niet weet dat je op het punt staat om ingehaald te worden. Tenzij je
voortdurend achterom kijkt, maar erg praktisch is dat niet.
Daarom zou ik willen suggereren dat een slimme informaticus een app zou ontwikkelen voor op onze
smartphone of smartwatch. Die app zou automatisch moeten detecteren wanneer een
tegenligger ons zal kruisen, rekening houdend met zijn en onze eigen snelheid,
en dan een signaal geven als de onderlinge afstand vraagt om een mondmasker. En
evengoed automatisch detecteren dat er een andere fietser achter ons aan komt,
en berekenen wanneer die ons zal inhalen, rekening houdend met zijn en onze
eigen snelheid, en ook dan een signaal geven als de onderlinge afstand vraagt
om een mondmasker. De duurdere modellen zouden automatisch onze fietsrem kunnen
activeren als we te dicht bij komen, maar dat kan pijnlijk worden voor wie niet
op tijd uit zijn klikpedaal geraakt.
Nu alleen nog een expert vinden die ons komt verzekeren dat die app
zou moeten verplicht worden bij het fietsen, en dan: "Kassa, kassa!" Een beloftevolle toekomst verzekerd, voor de
ontwikkelaar van die app.
Daar waar de Belgen in de tijd van Julius Caesar nog een uitzonderlijk
volk waren, de "dappersten onder de
Galliërs", blinken we nu eigenlijk vooral uit in middelmatigheid.
Er is een tijd geweest dat we tot de top van de wereld behoorden als
het ging over de kwaliteit van ons onderwijs en het kennisniveau van onze
kinderen. Maar dat is helaas al lang niet meer het geval, omdat we nu volgens
de onderwijsexperts moeten inzetten op het "welbevinden"
van de schoolgaande jeugd.
Er is ook een tijd geweest dat Belgische sporters in allerlei
sporttakken tot de wereldtop behoorden. Ik denk hierbij aan een Eddy Merckx,
een Gaston Roelants, een Raymond Ceulemans, een Justine Henin. Dat is nu heel
wat minder. We moeten het stellen met Nina Derwael en Naffi Thiam, en dat is
het zowat. Als je bedenkt dat Nederland op de laatste Olympische Zomerspelen 19
medailles behaald heeft, waarvan 8 gouden, en België slechts 6 medailles in
totaal, waarvan 2 gouden, dan weten we ongeveer wel waar we ons land
tegenwoordig kunnen situeren op sportief vlak. Als we in de sport toch een
beetje een gevoel van nationale trots willen ervaren, moeten we Hollanders
adopteren zoals Mathieu van der Poel en Max Verstappen.
Dit gezegd zijnde: er zijn toch enkele aspecten waarbij België bij de
top van de wereld behoort.
Onze schilders bijvoorbeeld. Al moeten we daarvoor in onze verre kunstgeschiedenis
graven: Rubens, Bruegel, Van Eyck. Maar de Hollanders gunnen ons hierbij onze
glorie niet, en dan komen zij af met figuren als Rembrandt, Vermeer of Van
Gogh. De duurste schilderijen in de wereld zijn dus niet van een Belg, maar wel
van een Nederlander.
Als het gaat over "bierbrouwen"
staan we ook aan de top. Er zijn in ons land ongeveer 263 bierbrouwers, en een
aantal van onze bieren worden steevast genomineerd als "beste bier" te wereld. En de allergrootste brouwerij ter wereld is
(in naam toch) Belgisch. Maar helaas: ook hier zijn we onze koppositie aan het
verliezen aan de Hollanders. Terwijl er in 2013 amper 165 brouwerijen waren in
Nederland, zijn er nu al 312, en ze lachen ons al vierkant uit omdat wij ter
plaatse trappelen.
Maar als het gaat over de duur van een regeringsvorming zijn we
onklopbaar. Het wereldrecord, met een duur van 541 dagen, leken we even kwijt te
spelen aan Noord-Ierland, maar hun prestatie is niet erkend door het Guinness Book of Records. En we zitten
nu toch ook al bijna 17 maanden, of 514 dagen, zonder echte regering. Als we
nog even volhouden, kunnen we ons record nog een heel stuk scherper stellen.
Ook bij de statistieken over het aantal dodelijke slachtoffers van de
Covid-19 epidemie zijn we "uitmuntend"
bezig. Als je kijkt naar het aantal corona-sterfgevallen per inwoner, dan staat
België op een eenzame hoogte van meer dan 73 doden per 100.000 inwoners, op
respectabele afstand gevolgd door Spanje (met ongeveer 56) en Italië (met
ongeveer 50), landen waarvan nochtans beweerd werd dat ze "bijzonder zwaar getroffen" zijn.
Waarbij we ook heel hoog scoren, is als het gaat over het aantal
zelfdodingen. In 2016, de meest recente gegevens, zijn in België 1903 mensen
gestorven door zelfdoding, dat zijn er gemiddeld 5 per dag. Daarmee komen we
met ongeveer 17 (geslaagde) zelfmoorden per 100.000 inwoners aan de top van
alle landen in West-Europa. Dat zou onder andere liggen aan onze piekerende
aard, en onze schaamte om hulp te zoeken.
Ik hoop dat ik me vergis, maar ik vrees dat deze corona-periode van
eenzaamheid en angst en onzekerheid dit alleen maar nog erger zal maken. Het
stijgend aantal oproepen naar Tele-Onthaal doet alvast het ergste vermoeden.
Ik ben niet helemaal zeker of deze records en uitzonderlijke cijfers
veel reden zijn voor nationale trots. Maar ja, het is al wat we hebben, hee!
"Afstand" en "isolatie" zijn dezer dagen zowat de
meest gebruikte woorden.
Helaas zit er achter die woorden dikwijls heel veel leed en pijn
verborgen: eenzaamheid, en tekort aan warmte en contact. En dan heb ik het niet
zozeer over de over-het-paard-getilde "huidhonger",
maar gewoon over de behoefte aan een knuffel, een omhelzing, of zelfs maar een
levend gezicht om tegen te praten.
Voor veel mensen zal dit vermoedelijk blijvende littekens achterlaten:
mensen en kinderen die het psychisch al moeilijk hadden. Voor sommige mensen
zal de put waar ze (voorheen al) in terechtgekomen waren, hierdoor misschien
alléén maar nóg dieper geworden zijn, en zal alles helemaal uitzichtloos
lijken. En de onvoorziene bijkomende slachtoffers van kindermisbruik en
partner-mishandeling in deze lockdown-periode, zullen voor altijd gekwetst
achter blijven. Ik heb het eerder al geschreven: de tol aan "collateral damage" zou op het einde van
de rit weleens héél hoog kunnen zijn.
(Over de financiële put waarin veel mensen die het vóór deze crisis al
moeilijk hadden, door de corona-maatregelen terecht zullen komen, wil ik het
later eens hebben.)
Maar voor de meesten onder ons zal het na de corona-periode, hopelijk,
weer helemaal goed komen. Al zullen we misschien wel de behoefte voelen om onze
schade in te halen, met een ferme knuffel of een omhelzing.
De vraag is alleen: zal onze samenleving weer "als vroeger" worden? Zal de ziel in onze samenleving nog levend
zijn na deze periode? Zal de warmte terugkeren? Of zal de "afstandelijkheid" blijven en onze samenleving voor altijd killer
maken?
Wat er wellicht voor altijd zal blijven in zitten, is de angst voor
fysiek contact. Onze gekende omgangsvormen en begroetingsrituelen zouden
weleens definitief tot het verleden kunnen behoren. De warme of stevige
handdruk als we iemand ontmoeten, of als we 's morgens onze collega's
begroeten; of de begroetingskus in de Franstalige cultuur; of de warme omhelzing
als we een vriend(in) terugzien. Het zal misschien wel voorgoed afgedaan
hebben. En het "neuze-neuze" van de
Eskimo's zullen we ook achterwege laten.
Misschien zullen we allemaal moeten leren van de omgangsvormen in de
Aziatische wereld: een beleefd knikje of een enthousiaste buiging.Al bij al is de gewoonte om elkaar de hand te
schudden bij ons in de Westerse wereld nu ook weer niet zó oud: het heeft pas
in de late 19de eeuw hier in Europa als gebruik ingang gevonden, op
initiatief van streng-religieuze gemeenschappen die vonden dat het alleen
tegenover God gepast was om het hoofd te buigen.
Hoe dan ook, ik zou er zelf niets op tegen hebben als het handen
schudden zou vervangen worden door een vriendelijk knikje of een beleefde
buiging. Ik heb het wél niet zo erg voor de nieuwe trends die nu opduiken,
zoals het elleboogje, of het vuistje, of de "wuhanshake". Hoe hip die ook zullen worden, ik laat die trends toch
liever aan mij voorbij gaan.
Ik hoop wél met heel mijn hart dat we onze vrienden weer zullen mogen
en kunnen en durven omhelzen, en dat we elkaar opnieuw een dikke knuffel zullen
kunnen geven als we daar nood aan hebben!
Wat we vermoedelijk ook als blijvend effect van deze crisis zullen
zien, is het besef van onze eigen breekbaarheid en kwetsbaarheid. Deze
corona-periode heeft ons allemaal psychisch en emotioneel geraakt, en het idee
dat het met elk van ons héél snel de verkeerde kant kan uit gaan, is iets wat
vermoedelijk blijvend in ons brein genesteld zit.
Misschien zullen we ons daar dan ook meer naar gaan gedragen, en een
beetje zorgzamer met elkaar en met de wereld omgaan? Laat ons hopen!
President Donald J. Trump geeft geen dagelijkse persbriefing meer over
de Corona-crisis.
De media komen er toch alléén maar naartoe om vijandige vragen te
stellen, en achteraf verzinnen ze dan nog allerlei leugens over wat Donald al
dan niet zou verteld hebben. Wat voor zin heeft die persbriefing dan nog?
Maar voor deze ene keer heeft hij toch nog eens het woord gericht tot
de verzamelde pers, omdat hij belangrijke informatie had.
"Het gaat goed met de
corona-epidemie in ons prachtige land. De fantastische mensen in onze
ziekenhuizen hebben alles onder controle, en we zien het einde van de crisis al
heel dicht bij. Het einde van de crisis is heel dichtbij.
De piek is achter de rug, en
onze fabrieken kunnen weer open. Onze trotse arbeiders kunnen weer aan het
werk. Dankzij onze inspanningen kunnen zij weer aan het werk!
Elke dode is verschrikkelijk,
maar het is goed nieuws dat er in ons geliefde land niet méér dan 75.000 doden
zullen zijn. Dat is véél minder dan de 250.000 die slechte mensen voorspeld
hadden. Veel minder. Door onze vastberaden aanpak hebben we veel levens kunnen
redden. Veel levens!
In België zijn er véél meer
doden. Héél veel doden! Het is een triestige stad, België. De zon schijnt daar
nooit. Ik heb harde bewijzen gezien dat het daar altijd regent, in België. Ze
zien daar nooit de zon, en ze hebben er geen UV-straling zoals in ons mooie
land. Geen UV-stralen! Daarom zijn er zo veel doden in die stad. Er is een
rapport dat aantoont dat in België de helft van de oudere mensen gestorven is.
Zéker de helft. Dat is een geheim rapport. Ze willen het niet bekend maken, in
België. Maar ik heb het gezien. Zwart op wit. Ze willen het in de doofpot
stoppen omdat de wereld niet mag weten dat alles verkeerd loopt in België.
Het is een grote
doofpot-operatie, samen met de WGO. De directeur van de WGO is een Belg, en hij
heeft het rapport in de doofpot willen steken. En daardoor hebben wij die
informatie te laat gekregen. We zouden veel levens gered hebben als de Belgen
eerlijk waren geweest. Ze zijn erg slecht bezig, de Belgen. Heel erg slecht
bezig. We zouden 500.000 levens gered hebben als ze oprecht en open gecommuniceerd
hadden. Heel fout van de Belgen. En heel fout van de WGO.
Ik zal alles onthullen, en dan
zal iedereen zien hoe slecht het daar wel is, in België. Ga nooit naar die stad
op vakantie, want er is geen UV-straling. Géén UV-straling! En bijna iedereen
die ouder is dan 70 gaat er dood. Bijna iedereen! Veel oude mensen gaan daar
dood. Want de bron van dit vreselijke virus zit in België. Ik heb de bewijzen
gezien. Ze hebben daar veel virologen in België. Heel veel virologen! Waarom
hebben ze zó veel virologen nodig, vraag ik u? Omdat de bron daar zit. In een
laboratorium in Brussel. Of in Gent. Of in Leuven. Mijn speurders zijn het nog
aan het uitzoeken. Maar de waarheid komt boven, en dan kunnen ze het niet meer
ontkennen.
Ik zal onmiddellijk sancties
uitvaardigen tegen België. Omdat ze oneerlijk geweest zijn. Er komen
invoertaksen op witloof, bier en chocolade, zolang ze de waarheid verzwijgen.
Want ze zijn heel oneerlijk, in België. Door hun schuld zijn er zó veel goede
mensen gestorven in ons land. Prachtige mensen. Gestorven door de schuld van de
Belgen. We hadden 100.000 onschuldige slachtoffers kunnen redden als de Belgen
de UV-straling hadden toegelaten in hun stad.
Slechte mensen, de Belgen. En ze
hebben steun gekregen van Joe Biden. Een slechte Amerikaan, Joe Biden, want hij
wil het tweede Amendement afschaffen. Hij zou moeten opgesloten worden. En de
Belgen ook."
Het is grappig, en tegelijk verontrustend, hoe de zogenaamde experts op allerlei domeinen allemaal
een uitgesproken mening hebben, maar elkaar dan toch flagrant tegenspreken.
Zo bijvoorbeeld als het gaat over het examen op het einde van dit vreemde
schooljaar.
De onderwijsexpert van de OESO stelt dat examens nodig zijn om
objectief te kunnen evalueren en om de kinderen te motiveren bij hun studie.
Maar een professor aan de UGent beweert dan weer: "Examens organiseren op het einde van dit schooljaar zou erg oneerlijk
zijn." Hij vindt dat examens géén motiverende factor zijn en dat een
evaluatie op het eind van dit schooljaar ook zonder examens op een objectieve
manier kan gebeuren.
Kortom: de beide heren experten beweren exact het tegenovergestelde.
Ik krijg daar dus de kriebels van. Het gaat niet zomaar om wat toogpraat of losse babbels. Het gaat om "gefundeerde" uitspraken van serieuze
wetenschappers.
Tja, als die het al niet met elkaar eens kunnen raken, hoe moeten wij
het dan weten?
Of als het gaat over het nut en/of de noodzaak van mondmaskers.
Enkele weken geleden klonk het nog uit de mond van minister De Block,
op advies van al onze experten: "Het
virus gaat over bergen en oceanen. Dat een masker het zou kunnen tegenhouden is
een utopie." Maar nu horen we van onze premier, alweer op advies van de
experten: "Mondneusbedekking in stofzullen een sleutelrol spelen in onze
afbouwstrategie. We weten dat ze extra bescherming kunnen bieden door het
risico op besmetting te beperken." Méér zelfs: mondmaskers worden verplicht
voor wie het openbaar vervoer neemt. En wie zich niet aan die verplichting
houdt, krijgt een corona-boete van 250 euro aangesmeerd. (Dat de mondmaskers
die ons door onze regeringen beloofd werden, in veel plaatsen nog niet geleverd
zijn, lijkt daarbij geen rol te spelen. Wie de pech heeft dat de overheid in
zijn gemeente gefaald heeft, en zelf geen mondmasker kan maken, die wordt
beboet.)
Kortom: wat eerst compleet overbodig en zinloos genoemd werd door onze
experten, wordt nu een verplichting volgens diezelfde (of andere) experten.
Tja, als de experten onderweg al de draad kwijtraken, hoe moeten wij
het dan weten?
Of over de kans op besmetting bij en door kinderen.
Nog niet zó lang geleden kwam een epidemioloog ons vertellen: "Kinderen zijn niet de motor van de
corona-epidemie, dit in tegenstelling
tot bij een griepepidemie." Kinderen worden maar zelden besmet, en als ze
besmet zijn, zouden ze tot drie keer minder besmettelijk zijn dan een
volwassene. Dat klonk als muziek in de oren voor alle wanhopige ouders met kleine
kinderen die met zichzelf geen blijf meer wisten, en ook voor de grootouders
die dachten dat ze dan zonder risico hun kleinste kleinkinderen konden zien.
Maar toen kwam een andere viroloog met de stelling: "We kunnen niet aantonen dat er bij kinderen andere virusconcentraties
aanwezig zijn in de luchtwegen dan bij volwassenen. Kinderen kunnen dus even
besmettelijk zijn als volwassenen." Precies het tegenovergestelde, dus.
Kortom: of kinderen nu al dan niet even besmettelijk zijn als
volwassenen, ze weten het zelf ook niet. Maar dat belet niemand om ondertussen
toch maar zijn eigen mening als "expert"
te verkondigen.
En de mensen blijven in complete verwarring achter.
En zo kan ik wel nog een aantal voorbeelden geven.
Wij, simpele mensen, moeten op het oordeel van experten vertrouwen en
ons daarop richten om met een zeker mate van vertrouwen door het leven te gaan.
De vraag is alleen: "Welke expert?"
Als "expert A" vandaag zwart zegt en "expert B" morgen stellig beweert dat het wit is, hoe moeten wij dan kunnen bepalen wie het bij het rechte
eind heeft? Of is het altijd gewoon "grijs",
en doet de mening van die (soms zelfverklaarde) experten er al bij niet zo veel
toe?
Ik heb dikwijls het gevoel dat de mening van al die experten vooral
dient om een artikel vol te schrijven in de krant of om een item te vullen op
het journaal. Volgens mij zouden ze in veel gevallen evengoed de mening kunnen
vragen van een toevallige wandelaar onderweg. Die zal het even dikwijls bij het
rechte eind hebben als al die experten. Maar hij wordt er natuurlijk niet vet
voor betaald!
Misschien zouden we beter af zijn, en minder onzekerheid en twijfels
hebben, als de experten voortaan gewoon zouden zwijgen. Ze zaaien toch alleen
maar verwarring. Ze zijn al even erg als de politici die hen voor hun kar
spannen.
Ik heb me van in het begin van deze crisis vragen gesteld omtrent de
noodzaak van de lockdown die in veel landen, ook bij ons, opgelegd werd, en
waardoor de wereld en ons leven compleet stilgevallen zijn. De economische, en (meer
nog) de sociale en psychologische effecten daarvan op langere termijn zijn nu
nog niet echt in te schatten, maar het zal catastrofaal zijn.
Maar ja, zeggen onze leiders en experten: "Het moet nu eenmaal. Er is geen andere keuze als we deze epidemie onder
controle willen krijgen!"
Is dat zo?
En hoe zit het dan in Taiwan? En in Hongkong?
In Hongkong is er nooit sprake geweest van een lockdown. En toch zijn
er daar maar 4 (vier!) dodelijke
corona-slachtoffers, en dat in een dichtbevolkte regio van 7,5 miljoen
inwoners. (Ter vergelijking: in België zijn er nu al méér dan 7.800 doden op
een bevolking van ongeveer 11 miljoen inwoners.) Dat is des te meer opmerkelijk
omdat Hongkong al bij al toch deel uitmaakt van het Chinese vasteland, waar het
allemaal begonnen is.
Wat ze in Hongkong wél van meet af aan gedaan hebben, was "testen" en "isoleren". Mensen met symptomen werden onmiddellijk getest, en als
ze "positief" bleken, werden ze in
quarantaine geplaatst en werden hun contacten opgespoord. Ook die werden dan
onmiddellijk getest en desnoods geïsoleerd als ze ook besmet waren. Daarnaast
werden ook de scholen een tijd lang gesloten, en alle grootschalige evenementen
waar "social distancing" niet
mogelijk was, werden afgelast. Verder waren er de normale richtlijnen over
afstand-houden en mondhygiëne, zoals bij elke virale infectie. En wie het land
wilde binnen komen vanuit een land waar de epidemie al woekerde, ook uit China,
moest in quarantaine. En zie: het aantal besmettingen in Hongkong bleef beperkt
tot iets meer dan 1000 gevallen. En het aantal doden is minimaal.
Het verhaal van Taiwan, ook al op een boogscheut van China, is
gelijkaardig.
Het land telt 24 miljoen inwoners, en heeft tot nu slechts 6 (zes!) dodelijke slachtoffers te
betreuren. En ook hier zonder die drastische lockdown die bij ons opgedrongen
werd.
De epidemie werd ook in Taiwan van bij het begin in de kiem gesmoord
door besmette patiënten op te volgen en in isolatie te plaatsen en hun
contacten te volgen. En door een strenge screening van wie het land binnen
wilde: die moest twee weken in quarantaine. ( Toegegeven, dat is voor een
eiland wel iets makkelijker dan voor een land als België.)
Maar voor de rest: het leven ging er verder door zoals voorheen. De
horeca bleef open, de scholen ook. De mensen bleven er aan het werk en het
openbaar vervoer werd even massaal gebruikt als voorheen. Het enige zichtbare
effect van het virus, is het gebruik van mondmaskers en de nodige afstand bij
contacten. Maar dat was iets wat in die regio sowieso al sterk ingeburgerd was.
Die beide voorbeelden tonen hoe het ook bij ons had kunnen (en moeten?)
gebeuren.
De impact van het virus is in die beide landen spectaculair lager dan
in Europa of in de USA. Zeker als je naar het aantal slachtoffers kijkt. Maar
ook als je kijkt naar het sociale en economische leven. De wereld is er blijven
draaien, en de mensen konden elkaar blijven ontmoeten en bij elkaar steun
blijven zoeken.
Als de crisis voorbij zal zijn, en het werkelijk aantal slachtoffers
zal geteld worden, met inbegrip van de "collateral
damage", dan zal pas goed blijken dat wij het hier in Europa (behalve in
Zweden) en in Amerika totaal verkeerd hebben aangepakt. In alle opzichten. Op korte
termijn, om de epidemie in te dijken. En op langere termijn, om de mensen
blijvend hoop en perspectief te geven.
Misschien zullen onze verantwoordelijken ook eens naar die voorbeelden
kijken, en er iets uit leren voor een volgende keer? We zullen het gauw genoeg
weten als in oktober de tweede golf eraan komt.
Over een rampzalige vicieuze cirkel gesproken: deze corona-crisis
lijkt nefaste gevolgen te hebben voor een versnelde ontbossing van het
Amazone-woud, en de ontbossing van onze regenwouden lijkt dan weer het risico
op dat soort pandemische virale infecties, en dus een nieuwe crisis, sterk te
verhogen.
De impact van het corona-virus op onze wereld en onze samenleving blijkt
hoe langer hoe groter te zijn. Niet zozeer door het virus zelf, maar vooral
door de manier waarop wij ermee omgaan en erop reageren.
In Siberië bijvoorbeeld zijn er dit jaar opvallend meer bosbranden dan
voorgaande jaren in diezelfde periode. En ook dát zou alles te maken hebben met
de corona-crisis: omwille van de quarantaine-verplichtingen trekken veel Russen
eerder dan anders naar hun zomerverblijf
in de Siberische bossen, en dan wordt de kans op "ongelukjes" met een brandende sigaret of met een kampvuurtje ook
veel groter.
En in Brazilië profiteren houtkappers van de corona-chaos om in het
Amazone-woud wild tekeer te gaan en daar grote stukken bos te "ontginnen". Controle is er nauwelijks
nog, omdat alle aandacht en energie op corona gericht is. En president
Bolsonaro is niet direct van plan om maatregelen te nemen om het regenwoud te
beschermen. Het gevolg is dat de houtkap de voorbije corona-maanden zowat 30%
hoger lag dan voorheen. Door de economische gevolgen van de crisis, vooral voor
de zwakkeren, zijn er ook veel meer "goudzoekers"
actief in het Amazone-woud: sukkelaars die op een wonder hopen om te kunnen
overleven. En ook die verwoesten grote stukken bos; in hun wanhopige pogingen
om de bodemschatten bloot te leggen die er volgens de geruchten zouden te
vinden zijn.
De regenwouden en grote bossen op de Aarde zijn in sneltempo aan het
verdwijnen of in elk geval aan het inkrimpen. En de corona-crisis zorgt er voor
dat dit nóg sneller gaat.
Dat dit een enorme, negatieve, impact heeft op ons klimaat en op het
milieu, en op de beschikbaarheid van drinkbaar water, dat wisten we al.
Maar nu beseft men ook dat die drastische verandering van onze
ecosystemen het risico op virale infecties sterk doet toenemen. Want door het
verkleinen van hun leefgebied zijn de woud-dieren genoodzaakt om dichter opeen
te gaan leven, waardoor de kans groter wordt dat ze virussen op elkaar
overdragen. (Het zondigen tegen de "social
distancing", weet je wel.) En als wij altijd maar verder bezig blijven om
stukken van hun leefgebied voor onszelf in te palmen, dan wordt ook de kans op
contact tussen mens en dier veel groter. En dus ook de kans dat een virus van dieren
op mensen over springt.
Dat is wat indertijd gebeurd is in Afrika met het Hiv-virus, en meer recent met het Ebola-virus. In Oeganda is ook het Zika-virus op die manier bij de mens terechtgekomen. En eigenlijk
is het ook ongeveer zo gegaan met de corona-virussen zoals SARS en nu
SARS-CoV-2 (zoals ik in een vorig stukje geschreven heb).
De kans dat zo'n virus, dat een mens van een dier gekregen heeft, "succesvol" is en erin slaagt om ook naar
andere mensen over te springen, is (gelukkig) erg klein. Maar hoe meer contacten
er zullen zijn tussen mensen en besmette wilde dieren, hoe groter de
waarschijnlijkheid dat het op een keer helemaal fout loopt. En als we ooit de
pech zullen hebben dat een echt dodelijk virus, zoals bijvoorbeeld het vogelgriepvirus, erin slaagt om vlot van
mens tot mens over te gaan, dan hebben we serieus prijs.
Het lijkt erop dat de natuur op die manier wraak wil nemen op de mens
voor wat die haar allemaal aan doet. Of misschien is het gewoon een poging van "moeder Natuur" om ons te waarschuwen
dat we helemaal niet goed bezig zijn?
De vraag is alleen: "Willen wij
luisteren?" Het ziet er voorlopig niet naar uit.
De wilde complottheorieën over de bron van het SARS-CoV-2 virus
blijven welig woekeren op de Social Media: het virus zou per ongeluk ontsnapt
zijn uit een lab in Wuhan waar ze virussen kweken om vaccins uit te testen, of het
zou kunstmatig gefabriceerd zijn om als biologisch wapen ingezet te worden. Donald
is een grote fan van die laatste theorie, wat het erg waarschijnlijk maakt dat
die "fake" is.
Over het algemeen is er nu toch een wetenschappelijke consensus gegroeid
dat de boosdoeners wel degelijk vleermuizen waren, zoals van in het begin
verondersteld werd. Vleermuizen blijken namelijk echte "broedmachines" van virussen te zijn.
Dat komt voor een deel omdat ze van "social distancing" geen kaas hebben gegeten: ze troepen samen in gigantische
aantallen, soms wel met miljoenen dicht opeen gepakt, zodat de virussen zich
razendsnel kunnen verspreiden over de kolonie. Maar dat komt vooral omdat
vleermuizen een verbazend krachtig immuunsysteem en herstellend vermogen hebben;
ze kunnen daardoor talloze virussen met zich mee dragen zonder er ook maar de
minste last van te ondervinden.
Als wij, zwakke mensen, er dan mee in contact komen, dan kan het
serieus fout lopen. Al lijkt het er nu wel op dat we dit virus niet
rechtstreeks van een vleermuis cadeau hebben gekregen, maar eerder via een
ander zoogdier. Vermoedelijk een schubdier. Het schubdier is weliswaar een beschermde diersoort, maar wordt in
China, ondanks de strenge straffen voor wie betrapt wordt, toch gedood en
geconsumeerd. In de traditionele Chinese geneeskunde worden vooral aan de
schubben allerlei "geneeskrachtige
effecten" toegeschreven.
Chinese vleermuizen, dus.
En hoeveel pech kunnen we hebben? Er zijn onlangs in Afrika vier
nieuwe vleermuissoorten ontdekt die nauw verwant zijn aan de "Hoefijzerneusvleermuizen". Dat zijn die
beruchte boosdoeners die verantwoordelijk worden geacht voor de oorspronkelijke
verspreiding van het virus.
Ondertussen weet men al dat er minstens 25 verschillende variëteiten
van die soort bestaan in China, maar er zijn er dus ook al elders ontdekt. En
die kunnen allemaal drager zijn van soortgelijke "corona"-virussen, die nu misschien nog ongevaarlijk zijn voor de
mens, maar net als het SARS-CoV-2 virus op korte tijd zouden kunnen evolueren
tot een "killer".
Dat er nu ook al in een ander continent, buiten Azië, familieleden van
die vliegende beestjes ontdekt werden, is nog niet direct een reden voor nieuwe
paniek, maar het stemt toch tot nadenken.
Ik ben nooit een grote fan geweest van Batman. Oh jawel, ik vind het schattige diertjes, en ik heb
bewondering voor hun vlieg- en stuurkunst. En ik weet ook wel dat het (meestal)
kleine ongevaarlijke beestjes zijn, in niets te vergelijken met de "vampieren" uit de griezelfilms.
Bovendien zijn het uitmuntende insectenvangers en verlossen ze ons van grote
muggenzwermen.
Maar toch vind ik ze sympathieker als ze hoog in de lucht vliegen en
niet bij mij in de buurt komen. En ik ga ze ook niet direct opzoeken.
En misschien is dát wel een wijze les die we van Wuhan geleerd hebben:
laat de vleermuizen ongestoord in hun leefgebied rond fladderen, dan zullen zij
ook ons met rust laten en houden ze hun virussen bij zich. Want het is de
vernietiging en verstoring van hun leefgebieden, én de handel in wilde dieren
op ongecontroleerde wildmarkten, die uiteindelijk kunnen worden aangewezen als dé
oorzaak van de COVID-19-uitbraak.
Zou het iets met de corona-chaos op deze planeet zijn wat de aandacht
van buitenaardse wezens getrokken heeft?
In elk geval: het lijkt erop dat we bezoek hebben van "aliens". Althans dat zouden we kunnen
afleiden uit waarnemingen van de Amerikaanse luchtmacht die onlangs vrijgegeven
werden. Op video's die door Amerikaanse piloten gemaakt werden, zijn
onverklaarde en onverklaarbare objecten te zien: "unidentified flying objects" oftewel UFO's. Dat moeten dus "aliens" zijn die van naderbij zijn komen
kijken wat hier aan de hand zou kunnen zijn.
Maar vermits de ziekte zó besmettelijk is, zijn we voorlopig nog wel
even veilig voor die buitenaardse wezens: ze zullen zeker op afstand blijven
zolang de ziekte woekert. Ik vermoed dat ze de dagelijkse persconferentie van
het Nationaal Crisiscentrum op de voet volgen, en in elk geval zullen wachten
tot de cijfers verder zakken, en de trend consequent neerwaarts blijft. En dan
nog zullen ze pas kunnen landen als hun mondmaskers geleverd zijn; dat kan nog
wel een tijdje duren want die moeten van ver komen.
Waarmee ik maar wil zeggen: "Geen
paniek! De invasie van de aliens is nog niet voor morgen."
Maar ik moet het verhaal eerlijk en volledig vertellen: de video's
zijn helemaal niet recent, ze dateren al van in 2004 en van in 2015. En dan
rijst de vraag: "Waarom worden ze nu
opeens vrijgegeven, terwijl ze tot voor kort angstvallig geheim gehouden
werden?" Ze waren eerder al eens "gelekt"
(in 2007 en opnieuw in 2017), maar de echtheid ervan werd toen in alle
toonaarden ontkend. En nu worden ze voor het grote publiek openbaar gemaakt.
Achterdochtig als ik ben, maak ik dan onmiddellijk de bedenking: "Daar moet een reden voor zijn!"
Vermits dezer dagen alles met Corona te maken heeft, is dat ook nu
weer het eerste waar ik aan denk. Zou het té vergezocht zijn als ik suggereer
dat dit een "afleidingsmanoeuvre" is?
Een nieuwe hype waar de goedgelovige Amerikanen zich massaal op zullen storten
en zo (voor even) de hele Corona-heisa vergeten. Want dat het in hun land niet
zo best gaat in deze crisis, is zacht uitgedrukt: het aantal besmettingen neemt
hand over hand toe, en het aantal sterfgevallen ook. Als het zo verder gaat,
zal het sterftecijfer per inwoner zélfs dat van "koploper" België nog benaderen. (Stel je voor!) En de kans dat dit
spoedig zal beteren door een stijgende verkoop van zonnebanken en van
bleekwater, is klein.
Alle trucjes zijn dan goed om de aandacht van die onheilsberichten weg
te leiden, en bij die naïeve Amerikanen is die afleiding gemakkelijk gevonden: aliens.
Nu is het misschien toch een beetje ongepast om te lachen met die "domme" Amerikanen. Het is bij ons niet
veel beter: ook in België is het aantal UFO-waarnemingen de laatste weken fors
gestegen. Misschien omdat de mensen nu meer tijd en gelegenheid hebben om af en
toe eens naar de hemel te kijken? Maar vermoedelijk vooral omdat de mensen
snakken naar iets anders dan altijd alleen maar corona-nieuws. Of omdat mensen in
crisistijd altijd een houvast willen zoeken in het "mystieke"?
Al kan het ook wel heel rationeel te verklaren zijn: super-uitvinder
Elon Musk heeft onlangs opnieuw een "trein"
van 60 satellietjes de ruimte ingeschoten, en dat zal voor veel mensen wel een
vreemd en onbekend fenomeen aan de sterrenhemel geweest zijn.
Die trein maakt overigens
deel uit van een hele satelliet-"gordel"
(van in totaal 12.000 geplande Starlink-satellieten) die Elon Musk rond de
Aarde wil laten cirkelen om ervoor te zorgen dat we overal op deze planeet breedbandinternet
zullen hebben. Alsof iedereen écht daar zit op te wachten? Er zijn helaas nog
al te veel mensen die geen internet nodig hebben, maar wél af en toe iets te
eten.
Ondertussen blijven de aliens
wel geduldig wachten tot de kust veilig is en ze zonder mondmasker zullen
kunnen landen.
Ken je dat gevoel ook, als je in een vergadering zit met een aantal
mensen in een klein zaaltje? Na een uurtje of zo begint je aandacht te verslappen
en je concentratie verzwakt; je voelt je loom worden en slaperig, en in het
slechtste geval komt een ambetante hoofdpijn opzetten. Dat komt door de
ophoping van CO2 in de vergaderzaal: al die mensen samen in een gesloten
ruimte, die zuurstof verbruiken en CO2 de zaal in blazen.
En ja, CO2 is nefast voor de werking van onze hersenen en voor ons
denkvermogen. Dat wil zeggen: als het CO2-niveau in ons bloed stijgt, omdat de
concentratie ervan in de ingeademde lucht hoger wordt, dan krijgen onze
hersenen minder zuurstof aangevoerd, en dan kan er (al dan niet tijdelijke)
hersenschade ontstaan. Er zijn studies die aantonen dat bij concentraties van
1400 ppm (wat overeenkomt met 1,4 liter CO2-gas op 1000 liter lucht) ons
vermogen om beslissingen te nemen met zowat 25% vermindert, en ons vermogen om
strategisch te denken zelfs met 50%.
In de buitenlucht zijn we daar, gelukkig, nog ver vanaf. De gemiddelde
concentratie in de buitenlucht bedraagt nu ongeveer 400 ppm wereldwijd, maar in
stedelijke gebieden zou dat eerder 500 ppm zijn of meer. Binnenshuis ligt die
concentratie sowieso een stuk hoger, omdat er minder ventilatie is dan buiten
en de lucht dus minder efficiënt ververst wordt. En in de besloten ruimte van
een vergaderzaal is dat nog erger.
Is het dan te verwonderen dat bijvoorbeeld politici meestal pas na
urenlange vergaderingen tot een compromis kunnen komen? Na zo'n lange periode
in een afgesloten ruimte zijn hun hersenen compleet afgestompt, en zijn de
vaste en onwrikbare principes waarmee ze aan hun vergadering waren begonnen, al
helemaal vervlogen en vergeten. Dat de resultaten van dergelijke marathonvergaderingen
dikwijls van een lachwekkend niveau zijn, hoeft dan ook geen verbazing te
wekken.
Satellietwaarnemingen over de voorbije 15 jaar tonen een bijna
lineaire stijging van de CO2-concentratie in de atmosfeer: in 2003 was dat nog "maar" 374 ppm, in 2019 was dat dus
al gestegen tot 419, en als de trend zo verder gaat, komen we aan 930 ppm in
2100. Buitenshuis. Binnenshuis zou hierdoor volgens sommige studies de
schadelijke limiet van 1400 ppm kunnen bereikt worden. Waardoor we allemaal in
ons hoofd even erg zouden gaan afstompen als politici in nachtelijke
vergaderzalen.
CO2 is dus niet alleen de grote boosdoener voor ons klimaat, maar ook
voor onze verstandelijke vermogens. Misschien moeten we vanaf nu ook
maandelijks een betoging organiseren voor de redding van ons verstand?
"Youth for our Brain", dus.
Waar is Greta als we haar nodig hebben?
Maar er is geen reden tot paniek: Corona heeft alle voorspellingen en trendlijnen
overhoop gehaald. De CO2-uitstoot is de voorbije weken en maanden met minstens
een kwart gedaald omdat de wereld helemaal is stil gevallen. De verwachting is
dat ook na de corona-crisis de CO2-uitstoot lager zal blijven dan voorheen, al
was het maar omdat we bijvoorbeeld veel meer zullen blijven thuiswerken en dus
minder met de auto zullen vervuilen.
Of hoe deze vreselijke pandemie toch ook een positief kantje heeft.
"De federale overheid en de
deelstaten zullen er samen voor zorgen dat elke burger gratis minstens
één standaard stoffen mondmasker krijgt dat de mond en de neus volledig
bedekt. Mensen zullen ook twee filters krijgen, om in gekochte of zelfgemaakte
maskers te stoppen", liet de Nationale Veiligheidsraad vorige week vrijdag
weten.
Nee, ik ga niet sarcastisch doen over het pijnlijk onvermogen van de
Belgische/Vlaamse regeringen om tijdig voldoende mondmaskers te bestellen en
ervoor te zorgen dat iedereen er vanaf 4 mei minstens eentje in huis heeft. Terwijl
er wél van elke Belg verwacht wordt dat hij/zij een mondmasker draagt als
hij/zij buiten komt om weer te gaan werken. De "pragmatische" oplossing op z'n Belgisch is: "Maak zelf maar uw eigen mondmasker!"
Ik wil wél even stilstaan bij de aanbeveling/verplichting op zich: als
we ons onder de mensen begeven, in de openbare ruimte, en al zeker op het
openbaar vervoer, dan moeten we, vanaf 4 mei, een mondmasker dragen. Of anders
ons gezicht bedekken met een sjaal: zoals die hooligans die zich altijd in
betogingen mengen om amok te maken.
Nochtans ligt 2011 nog niet zo héél ver achter ons. En 2011, dat is
het jaar van de fameuze "boerka-wet",
waarmee België één van de eerste landen ter wereld was om het dragen van een
boerka of een nikab te verbieden in
de openbare ruimte. Om alle mogelijke klachten of vermoedens van discriminatie
te vermijden, is het verbod algemener gesteld dan alléén maar op een boerka of
een nikab: alles wat het gezicht bedekt,
is verboden. Zo voelde niemand zich geviseerd. En zo hadden ook de bankrovers
het meteen een stuk moeilijker: als die zich met een bivakmuts over het hoofd
op straat durfden te wagen, werden ze terstond gesanctioneerd; géén ontsnappen
mogelijk!
Om precies te zijn, is de wet (Artikel 563bis in het Strafwetboek) als
volgt: "Met geldboete van vijftien euro
tot vijfentwintig euro en met gevangenisstraf van een dag tot zeven dagen of
met een van deze straffen alleen worden gestraft, zij die zich, behoudens andersluidende
wetsbepalingen, in de voor het publiek toegankelijke plaatsen begeven met het
gezicht geheel of gedeeltelijk bedekt of verborgen, zodat zij niet herkenbaar
zijn."
Wie de helft van die zin niet snapt, hoeft zich geen zorgen te maken
over zijn/haar geestelijke vermogens. Wetteksten worden nu eenmaal speciaal zó
geschreven dat niemand er iets van begrijpt.
We hebben dus een probleem met mondmaskers, want die bedekken mond en
neus, en laten eigenlijk alleen nog de ogen vrij. Wie een mondmasker draagt
begeeft zich op publiek toegankelijke plaatsen "met het gezicht geheel of gedeeltelijk bedekt of verborgen".
Ik heb een sterk vermoeden dat ik niet zal beboet worden als ik morgen
een mondmasker draag in het station of op de trein. Maar hoe zit het dan met
het fameuze "boerka-verbod"? Hoe zal
onze justitie nu nog dat "boerka-verbod"
kunnen handhaven? Hoe zal men uitgelegd krijgen dat ik wél mag rondlopen met
een mondmasker dat mijn gezicht grotendeels bedekt, maar dat een moslimmeisje
met een nikab niet op straat mag
rondlopen? (Ter info: "Een nikab is een sluier die het gezicht
bedekt en de ogen vrij laat.")
Let wel: ik ben vóór een boerka-verbod. In mijn visie is het dragen
van een boerka of nikab een achterhaald concept uit de jaren 600, toen de
mannen blijkbaar seksueel onhoudbaar opgewonden werden door een "naakt" vrouwengezicht en dus tegen zó
veel verleiding moesten beschermd worden. Het is, in mijn opinie, een antiek
concept dat vrouwen verplicht zich te verbergen achter sluiers, en hen de
mogelijkheid ontneemt om sociaal te kunnen interageren met andere mensen. Het
is een kenmerk van het soort extremistisch en fanatiek islamisme dat zich maar
al te vlug vertaalt in geweld en geldingsdrang. Het is een uiting van de
onderdrukking van de vrouw, analoog aan het verbod voor vrouwen om zich alléén
op straat te wagen of om deel te nemen aan een gesprek "onder mannen".
Hoe dan ook, het verbod is er. Maar er is maar één gehaaide advocaat
nodig om het hele idee omwille van die mondmaskers volledig onderuit te halen.
Zouden ze daar bij de Nationale Veiligheidsraad al bij stilgestaan hebben?
Is er iemand die de "dagelijkse
cijfers" omtrent de Covid-19 besmetting niet op de voet volgt? Het scorebord
stond gisteren (27 april) op bijna 3 miljoen besmettingen en iets meer dan 207.000
dodelijke slachtoffers, wereldwijd. Als je weet dat een "normale" griepepidemie jaarlijks om en bij 250.000 sterfgevallen
veroorzaakt, dan valt nu al te voorspellen dat het SARS-CoV-2 virus het in de
cijfers zal winnen van het influenza-virus. Of zoals veel mensen het bij
herhaling formuleerden: "Dit is niet
zomaar een griepje."
Maar verklaart en rechtvaardigt dat de immense aandacht voor het virus
en voor de ziekte? De media-aandacht en politieke aandacht zijn ongezien en
buitensporig. In die mate zelfs dat er totaal geen plaats of ruimte of tijd is
voor andere dingen, andere problemen, andere ziektes. Terwijl er heus wel
andere problemen zijn op deze wereld die onze aandacht verdienen en nodig
hebben, en waar de media (en wij zelf) ook wel eens zouden mogen bij stil
staan. Een mens zou zich op den duur gaan afvragen of al die aandacht voor
Covid-19 misschien niet het ideale excuus zou zijn om al de rest te kunnen en mogen
vergeten of negeren?
Zoals die andere ziekte, bij voorbeeld, die al tientallen jaren
woekert en in sommige landen echte slachtingen aanricht, en die we maar niet
onder controle krijgen. Ook al kennen we de boosdoener en de remedie perfect.
Maar de wil ontbreekt, of de slagkracht, om er effectief werk van te maken om
de ziekte uit te roeien. En er spelen veel te veel verborgen agenda's om de middelen
op een gepaste en efficiënte manier in te zetten.
En dan heb ik het over Tuberculose.
Hoewel TBC een bacteriële
infectie is, en Covid-19 een virale infectie, zijn er toch enkele markante
gelijkenissen: de beide ziektes zijn erg besmettelijk, in de beide gevallen
gebeurt de besmetting vooral door partikels die een besmet persoon uitademt of -hoest, en in de beide gevallen zijn het vooral de longen die aangetast worden.
Maar er zijn ook enkele, even markante, verschillen.
Het eerste grote verschil is dat er voor TBC wél een geneesmiddel
bestaat, en dat de ziekte perfect kan behandeld worden. Méér zelfs: we hebben,
medisch gezien, de mogelijkheid om de ziekte bijna volledig uit te
roeien. De ziekteverwekker is al gekend van in 1882 en sinds de late jaren
vijftig van de vorige eeuw bestaan er antibiotica waarmee alle patiënten in
principe volledig kunnen genezen. Al duiken de laatste jaren ook TBC-bacillen
op die resistent blijken te zijn tegen de meest-gebruikte antibiotica. (Maar
over het gevaar van resistente bacteriën heb ik het al eens gehad in een eerder
stukje.)
In West-Europa is de ziekte trouwens zo goed als verdwenen, behalve
bij die groepen die overal en altijd uit de boot vallen.
Wie oud genoeg is, herinnert zich misschien nog de jaarlijkse horror
van de "krasjes" in de arm: de verplichte TBC-test, die in de jaren zestig van
de vorige eeuw nog gangbaar was omdat Tuberculose een veel voorkomende ziekte
was. Maar die test is al lang afgeschaft wegens overbodig. In België bij
voorbeeld waren er in 2018 maar 981 nieuwe gevallen meer, op een heel jaar
tijd. Dat is nauwelijks méér dan er dagelijks geregistreerd worden voor
Covid-19.
En toch lukt dat maar niet op wereldschaal.
Laat ons misschien ook eens naar het scorebord van Tuberculose kijken:
in 2015 waren naar schatting wereldwijd 10,4 miljoen mensen ziek door een
TBC-besmetting, en het dodental werd geschat op 1,8 miljoen. Daarmee staat Tuberculose
in de Top-10 van de oorzaken van sterfgevallen wereldwijd, en is het de meest
dodelijke infectieziekte ter wereld.
Waarom blijven ondanks alles toch zó veel mensen aan de ziekte
sterven? En waarom halen die cijfers zo goed als nooit de media?
Het antwoord is verbijsterend simpel: omdat TBC een ziekte van "de derde wereld" is. En dus interesseert
het ons maar matig.
De overgrote meerderheid van de zieken en slachtoffers zijn te vinden
in "ontwikkelingslanden", waar de
gezondheidszorg onbestaande is of volledig verwoest werd. De ergst getroffen
landen zijn landen van Zuidelijk Afrika, en India, Pakistan en Bangladesh in Azië,
en ook Indonesië.
En dát is het tweede verschil met Covid-19: er wordt met geen woord
over gerept in onze media.
Of hoe zelfs besmettelijke ziektes gediscrimineerd
worden als ze ons niet persoonlijk raken. Bij 200.000 corona-doden is de wereld
compleet stilgevallen, maar 1,8 miljoen TBC-doden veroorzaken zelfs geen rimpeltje
in onze beschaving.
Vorige vrijdag was er dus die langverwachte communicatie van de
Nationale Veiligheidsraad. En wat ik al gevreesd had, is uitgekomen. Het is
verkeerd uitgedraaid omdat ze het basisprincipe vergeten waren: die universele
wereldtaal waar ik nog zó op aangedrongen had.
Maar misschien hadden ze vóór de persconferentie gewoon niet voldoende
tijd gehad voor een spoedcursus West-Vlaams? (Want, ik geef het toe, een
gemakkelijke taal is het niet. Zelfs om een simpel "Ja" te leren vervoegen, is al veel oefening nodig.)
Wat is de overwegende conclusie nu, achteraf?
"Beschamend", "onprofessioneel", "een ramp!"
Maar dan heb ik het niet over de persconferentie van de Veiligheidsraad
of over de kwaliteit van de PowerPointpresentatie. Ik heb het over de kritieken
in de media en de commentaren van de (zogenaamde) communicatie-experten. Ik
durf er veel om te verwedden dat het gaat om communicatiespecialisten die
jammer genoeg geen graantje hebben mogen mee pikken bij deze show, en die maar
al te graag ook een mooie cent hadden verdiend aan dit communicatie-feest. En
nationale naambekendheid hadden willen verwerven. Maar ja, er konden er maar
een paar uitverkoren zijn, en de rest stikt van de nijd en jalousie. En
verlaagt zich dan maar tot schampere commentaren en irrelevante kritiek.
En de media, die pikken die kritieken natuurlijk gretig op: ze moeten
immers hun journaal gevuld krijgen, en de homepage op hun websites, en de
voorpagina's.
Zielig, eigenlijk, want uiteindelijk draait het allemaal toch om de
inhoud. Of niet?
Dat de presentatie met een krakkemikkige PowerPoint-show gebeurd is,
en dat de slides niet altijd synchroon liepen met wat gezegd werd, en dat de
verschillende fases als "1a" en "1b" en "1c" voorgesteld werden in
plaats van gewoon als "1, 2, 3",
en dat Sophie Wilmès niet spontaan of "empathisch"
klonk als ze in haar beste Nederlands haar verhaal probeerde te doen; en dat de
persconferentie te laat gegeven werd en dat ze te lang duurde. "So what?"
Waar het om gaat, is wát er gezegd werd. En dat lijken die communicatie-experten
even vergeten te zijn. Want voor die mannen (en vrouwen) draait het uiteraard
niet om de inhoud van de communicatie, het draait om hén: zij willen in het
brandpunt van de belangstelling staan. En als ze uit de boot gevallen zijn voor
de show zelf, dan grijpen ze nu elke andere gelegenheid aan om zich te
profileren. En de media (naïef of medeplichtig, daar spreek ik me niet over uit),
die doen er enthousiast aan mee.
En ja, het was té technisch en té gedetailleerd. Maar de vorige keer
was het dan weer niet gedetailleerd en duidelijk genoeg. En zo vinden ze altijd
wel een reden om kritiek te geven.
Wie trouwens zou gedacht hebben dat al die journalisten daar uit
journalistiek plichtsbewustzijn tot tien uur 's avonds braaf hebben zitten wachten
op een saaie uiteenzetting van méér dan een uur, omdat ze hun publiek correct
willen informeren, die is ontzettend naïef. Want ze wisten van te voren al wat
er zou komen, door de gelekte documenten; en hoe dan ook kregen ze achteraf een
kopie van het rapport toegespeeld waar het allemaal stond opgelijst. Nee, de
enige motivatie voor die journalisten om daar te zitten, was om zo veel
mogelijk puntjes van kritiek te kunnen noteren. Want kritiek op de politici,
dat scoort altijd.
Maar het moet gezegd: er was ook kritiek op de inhoud.
Voorspelbare en te verwachten kritiek van diegenen die voor zichzelf
méér hadden verwacht en verhoopt. Voorspelbare en te verwachten kritiek van
diegenen voor wie het allemaal een beetje te snel en te veel wordt. Voorspelbare
en te verwachten kritiek van diegenen voor wie het allemaal veel te traag gaat.
Dat soort kritiek is normaal, en te begrijpen. Soms toch. Dat een
bloemenwinkel pas ná Moederdag kan openen, is inderdaad bijzonder pijnlijk, des
te meer omdat de tuincentra wél al open zijn. En dat de markten nog niet
opnieuw open mogen, is een dikke streep door de rekening van de marktkramers.
Enzovoort. Maar de pil is voor iedereen even zuur om te slikken. Als de
bloemenwinkels hun zin zouden krijgen, dan komen de kleerwinkels klagen, en
terecht. Er is nu eenmaal geen mirakel-oplossing die iedereen gelukkig zou
maken. Tenzij we morgen met een flinke scheut bleekmiddel het virus in ons land
compleet kunnen uitroeien.
Kortom: de kritiek op de uiteenzetting was even voorspelbaar als
onnozel en nutteloos.
Maar alle kritiek had wél kunnen vermeden worden als ze mijn voorstel
voor het gebruik van de universele taal hadden gevolgd. Laat dat een les zijn
voor de volgende communicatie-sessie!
En misschien kan Sophie er de volgende keer ook een klein grapje
tussen smokkelen, zoals die wijze leider aan de andere kant van de oceaan
gedaan heeft. Als er dan kritiek komt, kan ze de media altijd nog verwijten dat
ze "dom" zijn.
Iedereen weet dat ik een grote fan ben van onze nieuwe BV's. Maar af
en toe komen ze toch iets verkondigen waarbij ik de wenkbrauwen ga fronsen.
Recente wetenschappelijke inzichten omtrent het virus zouden
aangetoond hebben dat de drager ervan vooral heel erg besmettelijk is in de
eerste dagen nadat de symptomen werden vastgesteld, en eigenlijk zelfs al vóór
er symptomen optreden. En dus, zijn de heren op het nieuws komen verkondigen,
moet je jezelf al in "zelf-isolatie"
plaatsen van zodra je symptomen opmerkt, en is het onverantwoord om dan nog je
huis te verlaten. Professor Van Ranst vond het zelfs ronduit "schandalig" dat mensen die zich ziek
voelen, nog buiten durven komen!
Okee.
Als de heren professoren dat zeggen.
Maar als ik al besmettelijk ben nog vóór ik symptomen vertoon, hoe
moet ik dat dan weten? Misschien ben ik wel een wandelende virus-bom zonder dat
ik er zelf iets van merk. Hoe zit dat dan? Gaan we dan misschien toch maar voor
alle zekerheid gewoon allemaal preventief in quarantaine? Wordt dat het nieuwe normaal? Elk apart in een
kamer, met de deur goed dicht, en dan misschien in het gezin elk om beurt naar
het toilet (en daarna elke keer alles goed ontsmetten) en elk om beurt naar de
keuken om iets te eten te halen of te maken? Kunnen we dan niemand meer
vertrouwen vanaf nu? Is dat de toekomst die ons wacht: dat iedereen, ook in ons
gezin, een potentiële vijand is?
En hoe zit dat met die eerste symptomen? In dit pollenseizoen loop ik
de hele tijd te niezen, en heb ik last van een droge hoest door ambetante
prikkelingen in de keel. Volgens de instructies van Professor Van Gucht zou ik
dus binnen moeten blijven, in zelf-isolatie: "Van zodra je begint te hoesten of niezen, moet je jezelf isoleren."
Als ik het advies van de professor had opgevolgd, dan zat ik nu al meer dan
twee maanden in corona-isolatie. En ik ben nog altijd even "ziek" als twee maanden geleden. Hoe zit
dat dan? Hoe maak je als gewone mens het onderscheid tussen een "corona-hoest" en een "allergie-hoest"? Ik kan dat niet, en dus
blijf ik wél buiten komen. Met het risico dat een bezorgde burger, gealarmeerd
door onze BV's, met mij op straat in de clinch gaat als ik een niesbui krijg,
en er de politie bij haalt om mij een corona-boete aan te smeren.
Ik heb een beetje het gevoel dat men, wellicht met de beste
bedoelingen, de paniek opnieuw wat wil aanzwengelen. Vermoedelijk als tegenzet
tegen de "corona-moeheid" die maakt
dat de mensen de neiging hebben om het allemaal niet meer zo nauw te nemen met
de richtlijnen. Een nieuwe injectie van paniek zou dan goed uitkomen om de dreigende
laksheid in ons doen en laten weer ongedaan te maken.
En dus komen er nieuwe boodschappen. Over hoe besmettelijk het virus
wel is vanaf de eerste dag, nog vóór je het zelf beseft. Over de lage
immuniteitsgraad in ons land: slecht 4% van de bevolking heeft al immuniteit
opgebouwd! (Maar wat hadden ze dan gedacht? Als iedereen in zijn kot blijft,
dan wordt bijna niemand ziek en dus zal bijna niemand antilichamen aangekweekt
hebben.) Dat het virus nog héél lang in ons land en in de wereld zal blijven,
en dat dus de strenge maatregelen nodig blijven (want we hebben geen immuniteit
opgebouwd). Dat er in oktober een nieuwe golf op ons af komt, en dat we daar
totaal niet tegen gewapend zijn.
En dan geeft de professor ook nog de alarmerende boodschap mee dat de "oversterfte" door dit virus "veel groter is dan de oversterfte bij een
seizoensgriep of een hittegolf". (Ik zie het verband niet goed tussen een
hittegolf en een virale besmetting, maar goed.)
Ja, uiteraard is dat zo: volgens de cijfers die we in België
rapporteren. De hele wereld kijkt in stomme verbazing naar de Belgische
sterftecijfers, de hoogste van de hele wereld. Per inwoner zelfs vier keer
hoger dan in de zwaar getroffen USA. Dat komt omdat bij ons de "vermoedelijke" gevallen mee geteld
worden: elk overlijden in een woonzorgcentrum waar Covid-19 gesignaleerd werd,
wordt meegeteld als "corona-dode". Dat
betekent dat bij ons het sterftecijfer door Corona misschien wel met de helft overschat
wordt.
Maar het helpt wél om de bevolking alert te houden. En vermoedelijk is
dát precies de bedoeling.
Vermits dit virus hier, volgens onze BV's, is "om te blijven", wordt dát vermoedelijk het beeld van ons leven in
de toekomst: afzondering, isolatie, afstand, vereenzaming.
En als we buiten komen en elkaar toch eens mogen ontmoeten, dan moeten
we de helft van ons gezicht afdekken met een masker. (Wat trouwens, strikt
genomen, strafbaar is sinds 2011.)
We zullen dan ook nauwgezet al onze contacten moeten "rapporteren".
Ik wil niet mee heulen met de algemene paniekzaaierij, zoals
bijvoorbeeld dat (niet geverifieerd) bericht op alle media dat Corona zou kunnen
overgaan op je huisdier. Door dit soort fake-berichten
zijn we ondertussen allemaal ook bang geworden voor de nabijheid van een kat of
een hond, en zijn er al suggesties dat ook onze huisdieren "in hun kot" moeten blijven.
Ik zou het wél willen hebben over een gevaar dat op de loer ligt, en
dat op termijn misschien véél ernstiger en méér levensbedreigend is dan het
SARS-CoV-2 virus: bacteriën die resistent zijn tegen alle antibiotica.
Er zijn nu al een aantal bacteriën die resistent zijn tegen veel
soorten antibiotica; ik denk aan de gevreesde ziekenhuisbacterie. Die resistentie kost onnodig veel mensenlevens,
omdat de gekende en geteste antibiotica, door overmatig gebruik, niet meer
werken. Er wordt daarom hard gewerkt aan de ontwikkeling van "aminoglycoside" antibiotica; het zijn
die antibiotica die nu ingezet worden tegen "multiresistente" bacteriën. Heel recent is een totaal nieuw aminoglycoside
antibioticum ontwikkeld, "Plamomycine",
in de hoop de meest resistente bacteriën te kunnen vernietigen. Aminoglycosiden hebben als bijzondere
eigenschap dat zij de celwand van een bacterie kunnen doorboren en de
eiwitsynthese van de bacterie verstoren zodat die afsterft; bovendien is hun
werkzaamheid niet beperkt tot de groeifase van een bacterie.
Maar onlangs is een gen ontdekt
dat bacteriën resistent kan maken tegen alle soorten antibiotica. Het gen zou ook
de werking van die "aminoglycoside" antibiotica
kunnen tegengaan.
Terloops: in tegenstelling tot een virus, is een bacterie wel degelijk
een (ééncellig) levend organisme; een virus is niets méér dan een stukje DNA
omgeven door een eiwitmantel. Strikt genomen is een virus dus géén "levend" wezen. Een virus kan zich alléén
vermeerderen door de cellen van een gastheer over te nemen.
Het pas ontdekte gen, dat op geen enkel gekend gen lijkt, is
vooralsnog vrij zeldzaam in de natuur. Het wordt vooral gevonden in vervuild
water, in India. Als je bedenkt hoe in Azië, vooral dan in India, een echte
volkscultuur gegroeid is om allemaal samen ritueel te gaan baden in de Ganges,
zowat de vuilste rivier ter wereld, dan spreken we over een potentiële epidemie,
op gigantische schaal, van bacteriële infecties die niet behandeld kunnen
worden.
Als dat gen zich verder gaat verspreiden en zich aan verschillende bacteriën
zal hechten, dan is het einde wel helemaal zoek. Want dan zullen alle bacteriële ziektes die we nu met
onze antibiotica onder de knie konden krijgen, weer vrij spel krijgen.
Wat vooral zorgwekkend is, is dat het gen zich bij voorkeur lijkt te
hechten aan Salmonella, één van de
meest agressieve bacteriën die er zijn, en aan Pseudomonas, een bacterie die ziekenhuis-longinfecties veroorzaakt.
In deze Corona-tijden, met de vele longpatiënten, is dát toch wel een bijzonder
zorgwekkende evolutie.
Het nieuwe gen is ondertussen trouwens al gelokaliseerd in
ziekteverwekkers die onderzocht werden in de Verenigde Staten, in China en in
Italië. Wellicht niet toevallig landen die ook erg zwaar door Corona getroffen
zijn?
De ontdekking van dit gen
doet bij de wetenschappers de vrees rijzen dat er vermoedelijk nu al bacteriën
bestaan die een gen meedragen waardoor ze resistent zullen zijn tegen elke vorm van nieuwe antibiotica.
Het SARS-CoV-2 virus zal binnen enkele weken wellicht voor een jaar uit
ons leven en uit de media verdwijnen, en eer het weer actief wordt zullen we
vermoedelijk/hopelijk al een vaccin ontwikkeld hebben dat ons beschermt. Maar
bacteriën waartegen geen enkel antibioticum nog zal helpen; zoiets kan ons hele
gezondheidssysteem totaal onderuit halen. En dan zal Corona echt wel de minste
van onze zorgen zijn.
Als er iets is wat echt bijzonder belangrijk is in crisistijden, dan
is het zeker een goede communicatie.
Dat is onlangs nog pijnlijk gebleken bij de communicatieflater rond de
toegang tot de woonzorgcentra: "Vanaf nu
mag het weer, zei de federale regering. "Nee, het mag natuurlijk nog niet", zei de Vlaamse regering. "Wij weten nergens van", zei de sector
zelf.
En later nog een keer bij de "duidelijke"
communicatie rond de doe-het-zelf-zaken die in de ene provincie open mochten en
in een andere dan weer niet. Zoals onze onovertroffen Minister van Binnenlandse
Zaken het formuleerde: "De regels zijn
volkomen duidelijk. Er is géén onduidelijkheid! Er is duidelijkheid voor wie de
duidelijkheid wil accepteren."
Een verfwinkel die ook ladders verkoopt om het plafond te kunnen
verven, die mag open; een verfwinkel die alléén maar verf en borstels verkoopt,
die blijft dicht. Dat is toch duidelijk? Is dat nu zo moeilijk?
Eén van de basisregels voor een goede communicatie, is dat we allemaal
dezelfde taal spreken: een universele taal, een wereldtaal.
En ik heb het gevoel dat deze corona-crisis ons daarbij helpt. Dat
deze moeilijke tijden de mensen ertoe aan zet om zich in te spannen om allemaal
dezelfde taal, die wereldtaal, te
spreken. Het is in elk geval zo dat ik bij mijn wandelingen door het mooie
Merelbeke in het weekend meer en meer fietsers ontmoet die ik onder elkaar
West-Vlaams hoor spreken. Geen onverstaanbaar Merelbeeks, geen Gents dialect
dat niemand kan begrijpen. Maar wél West-Vlaams. Vermits het dikwijls gaat om
oudere dames, vermoed ik dat die niet vanuit het verre Westen naar Merelbeke
zijn komen fietsen. Het moeten dus "locals"
zijn. Plaatselijke bewoners, die begrepen hebben dat we enkel uit deze crisis
zullen raken als we allemaal dezelfde taal spreken. En welke taal heeft nu
eenmaal de grootste verspreiding, het meest universele karakter? Juist: het
West-Vlaams.
Zo is er in Frankrijk een dorpje dat "Taloire" heet. En een ander dorpje heet, minder onschuldig, "Quissac". Je kan in Frankrijk ook auto's
huren bij de firma "Min gat". In
Italië kan je snacks krijgen als je vraagt naar "E da bere". In Turkije zijn ze ook al voor een deel overgeschakeld:
daar kan je bij de fijne vleeswaren kiezen voor "şarküteri". In Zweden hebben ze de brandblusapparaten al aangepast,
en daar komt nu "skum" uit. En je kan
er gaan eten in een "restaurang". In
Noorwegen kan je voor je schoenen terecht in de "skomakeri". Er is daar ook een dorp dat "Skibotn" heet. Voor de liefhebbers van ijs, kan je in de
Scandinavische wereld ook in het West-Vlaams terecht: "Iskrem". In Finland hebben ze dan weer lekkere "Suklamousse", en in Duitsland heerlijke "rosinenstuten". En in Griekenland
weten ze al dat "carroten" goed zijn
voor wie veel in de zon wil zitten. In Mallorca hebben ze zowaar een
kledingwinkel voor "Zwinz". Zelfs aan
de overkant van de oceaan kennen ze hun West-Vlaams. Als je bijvoorbeeld in New
York wil gaan shoppen, kan je altijd, zoals Will Tura, langs gaan bij "Mo vint".
Kortom: waar je ook komt in de wereld, er is één taal die overal
opduikt en die overal begrepen wordt.
Het valt trouwens op hoeveel West-Vlaamse woorden ook al in het Engels
overgenomen zijn, al is de link met de moedertaal ondertussen verloren gegaan: "tit", "noise", "hunter", "boy", "dust", om er maar enkele te noemen.
Ik begrijp dat het West-Vlaams nu nog niet zo evident is voor iedere
wereldburger, maar je kan het op een fijne manier aanleren door het
Corona-liedje waarvoor ik eerder al via Facebook reclame heb gemaakt:
Er zijn héél veel zieken, dezer dagen. De cijfers worden elke dag
zorgvuldig bijgehouden en in allerlei alarmerende grafieken gepresenteerd. Voor
de hoogbegaafden onder ons zelfs op een "logaritmische
schaal": heel indrukwekkend, maar het zegt mij eerlijk gezegd niet veel.
Dat gaat dan over de fysiek zieke mensen, slachtoffers van Corona.
Over de vele andere zieken, voor wie de behandeling op pauze gezet
werd wegens de lockdown en paniek, en voor wie dit uitstel misschien wel fataal
zal blijken, worden geen cijfers gepubliceerd. Die tellen niet mee. En binnen
enkele jaren zullen dat gewoon statistieken zijn, neem ik aan.
Over diegenen die, al dan niet door Corona, ziek zijn in hun hoofd,
wordt nog minder gesproken. Het gaat dan over mensen die psychische problemen
hebben of hadden, en die nu onder de corona-stress en -paniek compleet tilt
slaan.
Zo hebben een stel gasten met een ontzettend zieke geest zich in het
vredige Oudenburg onlangs al enkele nachten bezig gehouden met het besmeuren
van het huis en de auto's van Rode Kruis vrijwilligers, met menselijke
uitwerpselen; kaka, dus. Uitgerekend
die mensen die we zouden moeten aanmoedigen en steunen en dankbaar zijn, worden
gepest met vieze vuiligheid.
En in de Zwalmstreek blijken er zieke geesten rond te lopen die
gebruikte pampers in de Zwalm dumpen.
Degoutant, wansmakelijk, ziek!
Maar het kan nog erger!
En dan heb ik het over dolgedraaide types in de stijl van Donald Trump
of Jair Bolsonaro, die het bestaan om als president de protesten te steunen tegen de voorzorgsmaatregelen om de
verspreiding van Covid-19 in hun eigen land onder controle te krijgen.
Als ik die zin herlees, dan vrees ik dat ze onbegrijpelijk zal
overkomen; wartaal, nonsens. Een beetje als een gedicht van Paul Van Ostaijen, in
de stijl van: "Zwarte sluiers bliksemen
stenen uit donkerte."
Daarom probeer ik eens opnieuw.
In de Verenigde Staten van Amerika loopt het aantal besmettingen en
ook het aantal doden schrikbarend hoog op. Daarom zijn er ook daar, net als bij
ons, maatregelen opgelegd met betrekking tot "social distancing" en "Stay
in your kot!" Allemaal in de hoop dat het min of meer onder controle zou blijven,
want de medische voorzieningen bleken al gauw ontoereikend, en de toestand werd
in sommige plaatsen (zoals New York) ronduit dramatisch. En dus gingen sommige
van die Verenigde Staten (waar de situatie het meest alarmerend was) in een
soort "lockdown". Weliswaar van het "permissieve" soort, want een Amerikaan
zijn vrijheid afnemen is bijna zo erg als hem zijn wapen afnemen.
Jammer genoeg zijn de gouverneurs van een aantal van die staten lid
van de verkeerde partij: Democraten,
dus. En jammer genoeg zijn een aantal van die gouverneurs van het verkeerde
geslacht: vrouwen, dus. En jammer
genoeg hebben sommige van die gouverneurs het aangedurfd om kritiek te uiten op
het beleid (of non-beleid) van de
President. Resultaat van dit alles: Donald J. Trump steunt via allerlei
stompzinnige tweets de agressieve en gewapende protestbewegingen van zijn
aanhangers in die Staten. Dat ze daarbij het samenscholingsverbod met de voeten
treden en massaal dicht bij elkaar samen troepen, dat is geen probleem, vindt
de heer Trump. Hij noemt hen "verantwoordelijke
mensen" en voorvechters in de strijd voor vrijheid en tegen de inperking
van het "Tweede Amendement". (Wat dat
met de richtlijnen tegen samenscholingen te maken heeft, is mij een raadsel.
Maar in het zieke hoofd van Donald heeft alles met het Tweede Amendement te
maken.)
En zo komt het dat de President van de Verenigde Staten de mensen
steunt (en zelfs opjut) die menen te moeten protesteren tegen hun regering. Tegen gezaghebbers
in het land dat hij zélf verondersteld wordt te leiden, dus.
Die van Brazilië, die is helemaal aangetast door de corona-gekte: die
gaat zelfs zélf mee betogen tegen de opgelegde "lockdown" maatregelen in zijn eigen land. Maar ja, wat kan je
anders verwachten van een man die beweert dat de milieubewegingen de
Amazone-wouden in brand gestoken hebben. (Deze Corona-crisis is trouwens
bijzonder nefast voor het Amazone-woud: net als bij ons is er maar één ding
meer dat telt of dat in de media komt. En dus kunnen goudzoekers en
grootgrondbezitters ongestoord hun gang gaan om het Amazone-woud verder af te
branden.)
Maar het zou misschien té gemakkelijk zijn om de
schuld te leggen bij de corona-hysterie. Vermoedelijk gaat het om types die al
héél lang héél ziek zijn in hun hoofd: de anonieme kleine idioten, en de grote
idioten die zó erg van zichzelf vervuld zijn dat ze zich dat soort ziek gedrag
denken te mogen permitteren.
Slecht nieuws voor de "échte man":
recent wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat mensen met een hoge
activiteit van "androgenen"
kwetsbaarder zijn voor het SARS-CoV-2 virus, en dus méér kans lopen op ernstige
ziekteverschijnselen en overlijden. De infectie veroorzaakt door SARS-CoV-2
lijkt te worden geholpen door de androgenen
in ons lichaam. Androgenen, waarvan testosteron het gekendst is, zijn de geslachtshormonen
die ondermeer verantwoordelijk zijn voor de baardgroei bij mannen.
Met andere woorden: mannen met een volle en uitbundige baardgroei zijn
diegenen die het meeste kans lopen van alle mensen, om door het virus ernstig
ziek te worden. ("Jan, Piet, Joris en
Korneel", dus. Of "ZZ Top", dat
kan ook.) Vrouwen maken véél minder androgeen aan, en dat verklaart waarom de
ziekte overwegend mannen zwaar treft: van de overleden patiënten jonger dan 75
jaar, zijn er ongeveer 32% vrouwen en 68% mannen. Het zou ook verklaren waarom
kinderen, op enkele zeldzame uitzonderingen na, zo goed als géén
ziektesymptomen vertonen: kinderen maken tot de leeftijd van 10 jaar nauwelijks
androgenen aan.
Voor de mannelijke mannen is
dat slecht nieuws, maar voor de strijd tegen Corona kan dit misschien goed
nieuws zijn. Het zou namelijk kunnen impliceren dat sommige anti-androgenen (zoals die nu al
toegepast worden in een hormoontherapie tegen prostaatkanker) kunnen helpen in
de strijd tegen Covid-19.
De strijd tegen het virus wordt overigens over de hele wereld in
honderden laboratoria intensief gevoerd.
Zo is er een ander onderzoek waaruit zou blijken dat het geneesmiddel Ivermectine, dat nu gebruikt wordt tegen
infecties door parasieten, zoals de bekende lintworm,
in laboratoriumomstandigheden de virus-populatie volledig kan vernietigen in
minder dan 48 uur. Al is het nu nog wachten op reële testen op levende
personen. Maar als het waar is, dan zijn de mensen die in behandeling zijn voor
een (lint)worminfectie helemaal safe. Als dat geen vertroostende gedachte is!
Een geneesmiddel dat ook veelbelovend lijkt, is Remdesivir, een antiviraal middel dat ontwikkeld werd in de strijd
tegen onder andere Ebola. Uit laboratorium-studies is gebleken dat het ook
effectief zou zijn als virus-remmer bij corona-virussen, zoals het SARS- en
MERS-virus. Vermits ook SARS-CoV-2 een corona-virus is, zijn de vooruitzichten
positief, en overweegt men om het effectief al in te zetten in een "compassionate use" programma: dat is een
programma waarbij nog-niet-goedgekeurde medicijnen op beperkte schaal toch al
toegediend worden aan patiënten voor wie er anders geen hoop meer is. Maar
vooraleer het middel op grote schaal zal kunnen ingezet worden, zullen ook hiervoor
nog heel veel klinische testen moeten uitgevoerd worden om zekerheid te hebben
over de werking en over mogelijke neveneffecten.
Er worden ook testen uitgevoerd met het "BCG"-vaccin, een vaccin dat erg effectief gebleken is in de strijd
tegen tuberculose. Het vaccin heeft als voornaamste eigenschap dat het ons
afweersysteem een boost geeft, en zou
dus vooral nuttig kunnen zijn bij oudere mensen met een verzwakte immuniteit.
Een andere piste die heel veel aandacht krijgt, steunt dan weer op het
besef dat het ons eigen afweersysteem is dat die verwoesting in de longen
aanricht. Er bestaan al geneesmiddelen die ingezet worden bij ziekten die door
ons eigen immuunsysteem veroorzaakt worden, zoals Taaislijmziekte of Jicht.
Dat zou een hele nieuwe behandelingsmethode voor Covid-19 kunnen mogelijk
maken. Zeker voor die mensen die ernstige longletsels dreigen op te lopen.
In Basel, Zwitserland is alvast gestart met een "compassionate use" programma waarbij het geneesmiddel Ruconest toegediend werd aan patiënten
met zeer ver gevorderde longschade, die op geen enkel ander middel reageerden. Ruconest is een ontstekingsremmer,
bedoeld voor patiënten die (door een erfelijke afwijking) het "C1-erastaseremmer"-eiwit niet zélf
aanmaken en daardoor een overactief afweersysteem hebben. De vijf patiënten aan
wie het als ultiem redmiddel werden toegediend, zijn trouwens alle vijf genezen.
Er wordt inderdaad in de wereld van de medische wetenschap keihard
gewerkt. Niet alléén aan een vaccin dat ons immuun zou moeten maken voor het
kwaadaardige virus, maar ook aan medicatie die ons kan genezen als het virus
ons toch te pakken zou hebben. Maar de wetenschappers blijven voorzichtig, en
er zal nog ontzettend veel "in vivo"
moeten getest worden. Het zal dus wel nog even duren eer een bruikbaar medicijn
écht op grote schaal kan ingezet worden.
Er is maar één iemand op deze planeet die denkt dat we morgen al een
geneesmiddel kunnen inzetten. Donald J. Trump wil onmiddellijk starten met "hydroxychloroquine", een anti-malaria medicijn,
zonder verdere testen af te wachten. "Baat
het niet, het schaadt ook niet" denkt Donald. Ook al zijn de eventuele
bijwerkingen niet min: mogelijke hartproblemen, leveraandoeningen, doofheid.
Of het middel ook schade veroorzaakt aan onze hersenen, is nog niet
duidelijk. Maar dat Donald vermoedelijk zelf wél hersenschade heeft opgelopen,
lijkt erg waarschijnlijk.
Als er iets gebeurt wat we niet goed begrijpen, of
als ons iets ter ore komt dat ons onbekend is, dan wordt ons hart en onze geest
onmiddellijk overrompeld door angstgevoelens en een lichte vorm van paniek. En
dan zoeken we wanhopig naar een logische verklaring. Want als we het kunnen
verklaren, als we het kunnen begrijpen, als we een logica kunnen ontdekken, dan
voelen we ons gerustgesteld en verdwijnt de paniek. Weliswaar om in veel gevallen
plaats te maken voor boosheid of ergernis tegenover diegene die als de oorzaak
of bron van onze angsten ontmaskerd werd.
Sluwe en louche individuen of organisaties kennen dit
fenomeen maar al te goed, en profiteren er gretig van om ons met allerlei complottheorieën
te overspoelen die een zogezegde "logische
verklaring" aanbieden.
Deze Corona-tijden, met een algemeen klimaat van
angst en onzekerheid en paniek (deskundig aangewakkerd door de media) zijn voor
de onruststokers, die complotten de wereld in sturen met de bedoeling chaos en
verwarring te creëren, gouden tijden.
En de complotten groeien als paddenstoelen uit de
grond.
Over het ontstaan van het SARS-CoV-2 virus: dat het
door de verfoeide Chinezen gefabriceerd werd, bedoeld als een biologisch wapen.
Over het bewust achterhouden van informatie over de
verspreiding van het virus, zowel (eerst) in China als (later) in Amerika, met
als bedoeling iets waar ik het raden naar heb.
Over het verband tussen dit virus en de ontwikkeling
van de 5G-technologie: het virus zou verspreid geweest zijn om de gevaarlijke
effecten van 5G te maskeren, of iets van die strekking.
5G en het nieuwe virus: een ideale cocktail voor
complotten, want de beide zijn onbekend en dus iets om bang voor te zijn. En
als er geen verband kan gelegd worden tussen het uitbreken van de
Covid-epidemie en de 5G-ontwikkeling, dan blijft nog altijd de theorie dat 5G
sowieso gevaarlijk is, vanwege de "straling".
Want "5G", dat is iets wat we niet
kennen, en dus boezemt het angst in. Vooral omdat het woord "straling" gebruikt wordt, en dan denken
we meteen aan nucleaire straling; ook
al iets wat we niet goed begrijpen, en dus meteen willen afwijzen.
Om dat maar meteen te ontkrachten: de "straling" van 5G is niet gevaarlijker
dan de elektromagnetische golven die zorgen voor wat onze radio en teevee
uitzenden. 5G-golven zijn precies hetzelfde als 4G- of 3G-golven, die ervoor
zorgen dat we kunnen bellen en sms-en met onze gsm en smartphones. Het "verschil" is dat 5G-golven "gerichter" zijn: ze zijn meer
geconcentreerd tussen de zender en de ontvanger, zodat er minder willekeurige
omgevings-straling is. Ze hebben ook een hogere frequentie, en daardoor een
kortere golflengte; de impact daarvan is dat er meer masten nodig zijn, maar
verder maakt dat niets uit. Trouwens, door die hogere frequentie is 5G zelfs
minder "schadelijk" dan 4G, want die
hoogfrequente straling kan niet eens door de menselijke huid dringen.
Overigens, de "straling"
die we van onze smartphone krijgen als we aan het bellen zijn, ligt tot wel
1000 keer hoger dan de straling in de
buurt van een zendmast.
Maar tóch blijven allerlei organisaties, meestal van
anarchistische strekking, de complottheorieën rond 5G de wereld in sturen via
de sociale media, en worden die theorieën massaal opgepikt. Want: "Je weet maar nooit, hee. Misschien is het
tóch waar?"
Het grappige is dat die organisaties zonder dit soort "straling" (meestal nog altijd 4G)
hun boodschappen nooit de wereld hadden kunnen rond sturen. Ze gebruiken dus precies
dátgene waar ze voor "waarschuwen" om
hun "waarschuwing" te verspreiden.
Hoe cynisch kan je zijn?
Minder grappig is dat ze hierbij ook oproepen tot
geweld en vandalisme, en zelf ook het geweld niet schuwen. Zendmasten worden in
brand gestoken en de apparatuur wordt vernietigd. Los van het feit dat geweld
en vandalisme nooit goed te praten
zijn, is er de pijnlijke vaststelling dat ze op die manier ook noodzakelijke en
levensreddende communicatiekanalen vernietigen: als er in de buurt van zo'n
afgebrande zendmast een ongeluk zou gebeuren, dan kunnen de hulpdiensten niet
eens gebeld worden.
Of hoe fanatisme ook in dit geval levens kan kosten!
