Gelukkig is het niet altijd ruzie en spelen ze ook mooi met elkaar of komen ze bij de obruni extra aandacht en een knuffel zoeken. Elke dag horen we wel 100 keer obruni fa me (neem me op) ze smeken ervoor, ook de stoute drukke kids willen al eens een knuffel of opgepakt worden. Als je dan toegeeft en er één op je armen neemt zie je een stralende glimlach verschijnen, en dan roepen ze trots naar hun vriendjes het is me gelukt, op zo’n moment veranderen ook de wilde kinderen in zachte knuffelberen…

Heel vaak nemen we een huilend kind op de schoot voor wat troost, de andere kinderen moeten dan efkes wijken maar blijven wel in de buurt.

De eerste les bij de grootste kids was terug 2-letter woorden, echt enthousiast waren ze niet….

In de pauze houden de kinderen zich met wat voor handen is bezig, hier is dit zo goed als niets, de stoelen zijn ongeveer hun enige speelgoed, het is leuk te zien hoe creatief ze er mee omgaan, soms een trein, soms een auto en vandaag was het een muur om er gezamenlijk af te springen

Op het einde van de pauze houdt de headmaster een meeting, zaterdag is er begrafenis van de arbeider van Syto (we gingen al naar het “feest” van zijn leven kort na zijn overlijden), het is belangrijk dat wij ook gaan, als vertegenwoordigers van syto. Dus komende zaterdag gaan we met zijn allen naar de begrafenis, benieuwd wat dit zal zijn.

2e mededeling morgen gaan we alle stoelen en tafels wassen, de andere vrijwilligers planden om deze middag naar Koforidua te gaan en worden gevraagd om sponsen en waspoeder mee te brengen.

Ik blijf op school, en hou me terug met de Kids bezig.

De kleinsten mogen schilderen, een door de vrijwilligsters gemaakte tekening mogen ze inkleuren, ze genieten.

Na de lunch is het tijd voor een dutje, ik zet me tussen de Kids en heb al snel een aantal kinderen rond me, mijn benen liggen na een paar minuten vol slapende kinderen….

De werken voor het toilet vorderen vlot, de 3 diepere putten zijn een soort syptische put voor de opvang van de “menselijke uitwerpselen “, deze putten worden afgedekt met hout en wapeningsijzer om er een dak – vloer op te gieten. Als ik vertrek zijn ze nog druk in de weer, het beton moet vandaag nog gegoten worden zodat ze morgen verder kunnen.

Na school maak ik nog mijn wandeling en geniet van een fris biertje. Op de terugweg zie ik mooi gekleurde wolken door de zonsondergang.

En ja de werkers zijn er, de baas niet dus een contract opmaken en dergelijke is pas voor morgen maar men start wel. Eerst wat materiaal kopen.

Voor de eerste les – activiteit begint zijn er al een aantal kinderen aan het spelen in de klas op de matten, ze genieten er duidelijk van.

We zijn woensdag dus zang en dans, dat de Afrikanen een goed dans ritme hebben wist ik al, op school zie ik dat dit aangeboren is, sommige kinderen kunnen er al wat van.

Ondertussen zijn de werkers gearriveerd met hun materialen en kan er begonnen worden, nog wat overblijvende beroepsmisvorming duwt me ernaartoe om te zien hoe ze te werk gaan.

Met touwen wordt het gebouw uitgezet, tot zover de gelijkenis met hoe men bij ons te werk gaat. De grond wordt met een pikhouweel los gemaakt en met handkracht en een spade uitgeschept. Ik kan het niet laten en wil toch wel symbolisch meegebouwd hebben en neem een spade en help mee, dan worden alle gsm’s van de werkers bovengehaald, een vrouwelijke obruni die met een spade werkt (en het kan al zeg ik dit zelf het is niet de eerste keer dat ik hiermee aan de slag ga) zijn blijkbaar wat foto’s waard.

Terug naar de orde van de dag, school, op woensdag worden vaak wat spelletjes boven gehaald en speelt iedereen. Sommigen met een puzzel, anderen met een auto, nog anderen met ringen, iedereen amuseert zich op zijn eigen manier.

Als de school bijna uit is, kijk ik nog even naar de werkzaamheden, ze zijn al goed gevorderd en maken nu de fundering, het mager beton wordt ter plaatse gemaakt met de schop en dan met een kruiwagen vervoerd, toch wel hard labeur.

Als we vertrekken zijn de arbeiders nog bezig. Deze namiddag zet ik me buiten in de schaduw en schrijf wat, om 5u30 krijgen we ons diner. Na het eten heb ik nog nood aan wat frisse lucht en maak nog een wandeling door het dorp. Als ik buiten kom zie ik de arbeiders, ze hebben net gedaan met hun werk voor vandaag en gaan naar hun tijdelijk verblijf (iedere dag op en neer naar accra is niet haalbaar). Ik kan het niet laten om te gaan kijken wat ze nog gedaan hebben. En tis echt wel veel, al een deel van de muren zijn gemetst.

Ik maak nog een avondwandeling in het bos, tis al donker maar met mijn hoofdlamp zie ik perfect waar ik loop. Best wel leuk om eens in het donker in het bos te zijn, ik zie veel kikkers hoor de stilte van het bos met hier en daar wat dierengeluiden (kikkers, krekels, vogels,…)

De dag verloopt voor de kinderen als een gewone schooldag, eerst wat spelen sommige kinderen ontbijten nog op school (hun eigen meegebracht eten) en dan is er tijd voor de les. Eerst groeperen ze buiten en luisteren naar wat de headmaster of de leerkrachten vertellen, het ghanees volkslied zingen en dan al zingend naar de klas. Terwijl ze buiten zijn zet ik naar gewoonte de stoelen klaar in de klas, dit zorgt voor minder chaos. Maar hoelang blijft alles mooi op een rijtje staan?

En ja het duurt niet lang vooraleer ze met de stoelen rondlopen om die voor hun op de juiste plek te zetten.

De eerste les is woordjes leren met tekeningen, nu we een nieuw tapijt hebben kunnen ze meer dingen op de grond doen. We verdelen de klas in 3 groepen en vertellen en leren hen de woordjes op basis van de tekeningen. De kinderen vinden dat wel leuk, zeker als ze een “high five ” krijgen na een goed antwoord. Na een tijdje nemen ze zelfs de rol van “leerkracht” over, leuk om te zien.

Na de pauze mogen ze tekeningen kleuren, niet in een kleurboek want dat hebben ze niet, dus worden het tekening die door de vrijwilligers gemaakt worden.

Binnen de lijnen kleuren is wat te moeilijk..

En de rest van de schooldag is gewoon, wat zot doen foto’s nemen doen ze allen graag, water geven, handen wassen voor de lunch, lunch uitdelen, wat buiten spelen, en dan nog een beetje rusten in de klas.

Net zoals gisteren valt het me op dat ze nu over het hele lokaal verspreid liggen op het tapijt en niet meer dicht opeengepakt op de resten van matten, heerlijk om te zien.

De aannemer, die hebben we vandaag niet gezien, Afrikaanse afspraken zijn niet zoals bij ons, je moet er even aan wennen maar raakt dat wel gewoon en vroeg of laat komt alles wel in orde.

Na school een van mijn wekelijkse bezigheden, wandelen naar Osino, een biertje en het Afrikaans leven aanschouwen.

Blijkt dat het niet evident is om uit te leggen waarom ik 2 keer 14 m gekocht heb en hoe het volgens mij gelegd moet worden, de rol is 2m dus 4 stroken om de 8m te overbruggen, dan heb je geen verloren stuk tapijt. Uiteindelijk toon ik het gewoon door het uit te rollen en dan begrijpt iedereen het (blijkbaar heb ik toch nog een beetje beroepsmisvorming en ik reken en tel ik iets te snel om snel mee te zijn).

De kinderen mogen niet in de klas komen als we bezig zijn zou een te grote chaos worden. De groten gaan een boswandeling maken, de kleinere mogen voor één keertje de andere klas gebruiken. Ja het tapijt is enkel voor in de klas van de jongsten. Als er geslapen wordt is het de grote en kleine kinderen samen, dus is één ruimte is voldoende.

Voor we aan het werk gaan neem ik nog een paar foto’s, in de hoeken ligt er nog resten van het oude tapijt.

%%%FOTO1%%%

Alles buiten zetten, heeft als voordeel dat het ook opgekuist wordt. Veel van de complete versleten zaken worden weggegooid, of hoe men het hier in Ghana doet, afval op een berg gooien en dan in brand steken….

Samen met de poetsster veeg ik de klas en daarna kuisen we ze ook nog eens grondig met water en zeep.

En dan geduld hebben tot alles goed opgedroogd is, in een vochtig – tropisch klimaat duurt dat wat.

Ondertussen ga ik wat meehelpen in de klas, er wordt verteld uit een soort kinder encyclopedie, in groepjes kunnen ze elk meevolgen in de boek.

Na een paar uur is het lokaal droog, nog een speciaal poeder op de grond om te vermijden dat alles snel vochtig wordt en dan kunnen we het tapijt leggen. Oef mijn berekening klopt perfect, nu geloven ze allemaal mijn redenering en uitleg en komen er geen vragen meer.

Zelfs de leraren van de aanpalende school komen kijken naar ons werk.

Al zeg ik het zelf het resultaat mag gezien zijn, je herkent het lokaal niet meer, de kinderen komen nieuwsgierig kijken maar worden nog even buiten gehouden, ik hoor al bewonderende kreten, wauw is overal het zelfde.

Het materiaal nog binnen brengen, de nieuwe speel - slaap matten kunnen uiteindelijk ook gebruikt worden (men wou ze niet op een vuile vloer leggen om te vermijden dat ze direct kapot zijn), en voor het eerst zijn er veel kinderen nog voor de lunch moe en willen slapen….

Na de lunch is er zoals altijd wat speel en slaaptijd, deze keer moesten de leerkrachten de kinderen niet aansporen om naar binnen te gaan, iedereen wou op het tapijt spelen.

Ik zet me ook op het tapijt en geniet van de blije gezichten, van slapen komt er niet veel in huis, ik moet alle tekeningen en dieren benoemen die op de mat staan.

Na school wandel ik nog wat in het dorp, en probeer de achterstand van mijn blog wat in te halen.

Afspraak om 7u voor de kanotocht op de oceaan, de laatste app gisteren werd niet meer bevestigd maar als ik wakker wordt rond 5u zie ik toch leesbevestiging, nog even proberen te slapen voor de haan me wakker maakt om 6u30.

10 voor 6 gaat mijn telefoon, de kano is al klaar we kunnen al gaan varen, Afrikaanse uren bestaan niet. Dus uit bed en klaarmaken we worden aan ons hostel opgewacht en gaan via kleine steegjes naar de haven net naast het kasteel. Onze kano ligt te wachten, schoenen uit even door het water om in de kano te klauteren. De zon is nog niet volledig op en levert super mooie zichten op. Het varen door en langs de golven is spannend, in het begin even onwennig, de kano zal toch niet kantelen, maar al snel voel ik me op het gemak en geniet. Vooraan staan een man de richting aan te geven, kijkend naar de golven om die op de juiste manier te nemen. We varen langs het kasteel, klieven door de golven, genieten in het kwadraat. Dit staat niet in de toeristische gidsen, lukt enkel via contact met locals, als ik zo’n kans krijg laat ik die niet aan me voorbij gaan, genieten van het leven, carpe diem….

Ik heb massa’s foto’s, selectie maken is moeilijk.

Na de kanotocht tijd voor ontbijt, ik koop wat brood – ananas en een koffie en verorber dit op de rotsen aan het strand.

Ik zie een groep mannen aan een touw trekken die ver de zee inloopt, dit is vissen. In zee is ligt het visnet dat men met mankracht binnenhaalt, het gebeurt al zingend, op dit ritme kan men het lang volhouden, het is nodig ik zit er een uur en het baken in zee is al wat dichter maar het binnenhalen van de vis zal nog een paar uur duren. Is echt een zwaar karwei er wordt nu en dan een pauze genomen om het zweet af te vegen en iets te drinken. Ik hoop dat hun hard labeur veel vis zal opleveren.

Na het ontbijt bezoek aan het kasteel – fort. Langs de kust staan verschillende kastelen – forten, gebouwd door de Europeanen in de koloniale tijden. Het kasteel in cape coast heeft een gruwelijke geschiedenis, gedurende 300 jaar werd het gebruikt voor de slavenhandel en opsluiting voor de deportatie. De slaven werden voor wapens en alcohol verkocht aan de Europeanen. Ze moesten een helse tocht geketend en blootsvoets afleggen, niet enkel vanuit Ghana maar ook van de omliggende landen. In cape coast kregen ze een laatste bad in de rivier, en werden dan opgesloten in de kerkers, een ruimte van ongeveer 30 m2 waar er 200 slaven geketend in opgesloten werden. 3 kleine gaten in de muur zorgden voor licht en lucht. Ze zaten in hun eigen etensafval, kots, pis, kak,… (sorry voor deze gruwel zijn er geen mooie woorden) een brij van 40cm dik. Opsluiting tussen de 2 weken en 3 maanden, wie stierf werd in de oceaan gedumpt als voer voor de vissen. Als we in de kerkers staan krijgt iedereen kippenvel bij het verhaal, het is muisstil…

Vrouwen hadden een aparte kerken en werden massaal veerkracht.

Een cel voor de slaven die opstandig waren, probeerden te ontsnappen, zonder opening voor licht of lucht, eens in de cel bleef je er tot de dood, voer voor de vissen was je laatste bestemming…

Boven de kerkers was een kerk, verblijfplaatsen voor de commandant, een grotere ruimte voor één iemand dan de kerker voor de 200 slaven. Eén verdiep tussen hemel en hel….

Wie de tocht en de kerker overleefde stond een volgende helse tocht te wachten, naar de deur met de naam “door with no return” je komt hier nooit meer terug, ziet je familie nooit meer…

Geketend dicht opeen als boeken in een boekenkast gestapeld een overtocht naar onder andere Amerika of Indië.

Miljoenen slaven lieten het leven… en wie het overleefde stond een nieuwe hel te wachten….

Bij de deur zonder terugkeer besef ik dat wij deze ochtend op exact dezelfde plaats inschepen voor een mooie idyllische tocht “met veilige return” een bizar gevoel dat me terug kippenvel oplevert.

Dit mag nooit vergeten worden…..!!!!

Foto’s :

Deur zonder terugkeer, dubbel gevoel als ze open is heb je een mooi beeld, vroeger (voor het kasteel voor politiek gebruikt werd) was ze veel smaller slechts één uitgemergelde slaaf kon erdoor…

Zicht vanuit de kamer van de commandant, het lijkt wel een idyllische schilderij, 2 verdiepingen lager crepeerden de slaven.

Zicht vanuit het kasteel op de “haven”

Een dag met een heel dubbel gevoel, wat hebben wij een goed en luxueus leven,…. We leven in een super vrij land en zouden best wel minder mogen klagen, en meer genieten van alles en meer dankbaar zijn, ik heb dit de voorbije 6 maand toch een aantal keer beseft….

Na het kasteel toch een drankje om alles door te spoelen, een kleine lunch en dan terug een tocht van 6 à 7 uur in verschillende tro-tro en taxi maar ik klaag niet, dit is luxe in vergelijking wat we de slaven aandeden…

Thuis in ons huis kregen we nog een diner, bord spaghetti met groenten en ei, en dan was het al 21u30 dus tijd om nog wat gedachten neer te schrijven over de voorbije dagen en in bed.

Mijn keuze valt op bezoek en wandeling in het nationaal park Kakum.

Je kan er de hoogste en langste wandeling van Ghana maken op een hangbrug boven in de bomen, uiteraard niets voor mij. Je kan ook wandelen in het primair bos bij de hangbrug, of in het secundair bos wat iets meer moerassiger is. Mijn keuze valt op de laatste, blijkbaar maak ik steeds aparte keuzes ik ben alleen en krijg mijn private gids. Mooie wandeling, leer wat van de flora en fauna en zie dat je ook in het bos buiten kan kamperen (met gids) om dan ’s Avonds.- ’s nachts – ’s ochtends te wandelen en de natuur hoort ontwaken en kans hebt om wat dieren te zien. Duidelijk iets om te onthouden voor mijn weekje vakantie in ghana na het vrijwilligerswerk.

Super mooie wandeling we komen niemand tegen, rustig en zalig genieten van het bos en haar geluiden, en een private gids is handig.

Op het einde van de wandeling komen we in het primair bos waar de andere wandelaars, toeristen richting hangbrug en bos gaan, een geplaveid pad vervangt het ruwe bospad, horden bussen toeristen en bezoekers zie ik, wat een verschil met mijn wandeling, ik maakte zeker de juiste keuze

En ik krijg een “ déjà vue “, tis net de overgang tussen de camino del Norte en de camino frances, jaja ik weet dat ik steeds naar hetzelfde refereer… maar tis sterker dan mezelf….

Terug naar de stad met de tro-tro, ik koop nog een flesje palmwijn want wil het ook geproefd hebben, smaakt naar gegist sap maar wel lekker, en dat het aan het gisten is blijkt ’s Avonds op de kamer, neen ikzelf heb er geen last van, maar mijn fles ontploft bijna de schroef dop knalt eraf.

Volgende programma is de stad wat verkennen, naar de lokale haven, genieten van de oceaan, een beetje me-time. In de stad zie ik plots een schitterend “tapijt” voor de school, met kindertekeningen van dieren, ik beslis dit te kopen want ze hebben het echt nodig, nu liggen de Kids gewoon op de betonnen vloer te slapen. Tapijt is misschien niet het echte woord, het is uit plastiek met een dikkere onderlaag, voor de West Vlamingen vergelijk het met een dikke “tole” – “toole” – “toile” voor op tafel, een plastieken dik tafelkleed.

Ik kuier wat door de stad, lokale Afrikaanse kraampjes, achterliggende huizen, het is niet omdat dit een toeristischer stad is dat het hier modern is.

Ik zoek de haven, hier is er in achterbuurten een lokale vissershaven met de typisch Afrikaanse houten kano’s, toch bijzonder om ze bezig te zien.

Ik wordt aangesproken door een lokale man, pas op voor je gsm kijk rond als je foto’s neemt, niet iedereen is hier even vriendelijk zegt hij, ik hoor dit wel meer en hoor ook het tegenovergestelde dus ik let er niet op. 5 minuten later komt er een koppel obrunis (blanken) naar me toe en spreken me in het west Vlaams aan, staat dit het op mijn gezicht te lezen dat ik dit spreek, blijkt dat ze hun gsm gepakt waren naar terug kregen door andere vriendelijke ghanezen, de waarschuwing bleek toch terecht, gelukkig heb ik geen negatieve zaken ondervonden.

Me-time is uiteraard ook een biertje in de stad langs de straat nuttigen en genieten van het Afrikaanse leven rondom me.

Als je alleen rondwandelt wordt je al snel aangesproken , deze keer door iemand die een toerisenstalletje heeft bij het kasteel, ik kom hem een paar keer tegen en hij zegt me telkens ik ken iemand met een kano, je kan meevaren morgen ochtend, dat spreekt me uiteraard aan en later op de avond “appen” we en komen een prijs overeen de andere 2 vrijwilligsters gaan ook mee morgen, vertrek om 7 uur.

Op de rotsen aan het kasteel en de oceaan geniet ik van een schitterende zonsondergang, ik geniet met volle teugen, wat kan het leven mooi zijn, sinds mijn tijdelijke werkstop heb ik al super veel mooie en onvergetelijke momenten mogen meemaken…

We eten samen met de andere vrijwilligsters in een resort aan het strand, we horen muziek en gaan kijken, wat is dit??? Het zit er vol met obrunis, een verklede band zingt en danst, wat voelt dit onecht voor mij, zo toeristisch, ik beslis niet te blijven en kan meer genieten van een slaapmutsje op straat tussen de locals, ik voel me beter tussen hen dan tussen de blanke toeristen.

Zoals elke vrijdag sta ik vroeg op om mijn was te doen voor het ontbijt om 6u15 ben ik er al mee bezig , het neemt behoorlijk wat tijd in beslag om dit met de hand te doen, water met een emmer uit te waterput te halen,…. Na een grote 45 minuten hangt alles was aan de wasdraad, het voordeel om dit ’s morgens te doen is dat de was na school droog is, tenzij we een regenvlaag hebben…

Vandaag vertrekken we iets vroeger uit school omdat we het weekend zullen doorbrengen in cape coast, de rit ernaartoe neemt ongeveer 7u in beslag (voor amper 240km).

Het schoolhoofd neemt de start van de dag, het gebed, volkslied,… voor zijn rekening.

Streng zijn om de kinderen stil te krijgen is nodig.

Rond het dorp zijn goudmijnen die we willen bezoeken, om er binnen te kunnen dient het schoolhoofd een brief te schrijven. Die werd vandaag afgegeven, maar moest opnieuw gedaan worden, ze hebben nu blijkbaar ook de gegevens van ons paspoort en een kopij ervan nodig.

Dus alles opnieuw, iemand naar Osino waar we kopieën kunnen nemen, een nieuwe brief printen… en nu is het wel ok, binnen andere halve week mogen we de mijnen bezoeken.

Eén van de kinderen moet “naar het grote toilet”, voorlopig houdt dit in dat ze op een potje gaan. In het potje wordt een plastiek zakje gelegd zodat het potje makkelijk of niet uitgekuist moet worden, het meisje krijgt wat wc-papier en moet haar plan trekken, ja hier ben je verplicht om snel groot te worden. Ik help ze wat en merk dat er toch behoorlijk wat kinderen zijn met diarree, dan laat je een kind van 3 a 4 jaar niet haar plan trekken. Geen toilet zal hiervan wel één van de oorzaken zijn. Maar het goede nieuws is dat normaal gezien de aannemer komende dinsdag met de bouw van de toiletten zal beginnen.

Rond 11u vertrekken we uit school, was binnenhalen, wat verfrissen en dan op weg voor een lange trip. Een taxi tot in Osino, dan een tro-tro tot in Accra “circle” , een volgende tro-tro naar Accra “kenache”, tro-tro naar cape coast hoofdweg en dan nog een laatste taxi. Dit alles neemt toch wat tijd in beslag.

Soms komt er een prediker – priester luidop uit de bijbel lezen en prediken, bizar.

Tijdens de lange ritten worden films afgespeeld, in twi dus begrijp ik er niets van….

Een tro-tro kan je overal nemen, steek je hand op en die stopt.

In de grote steden zoals accra heb je busstations – bushaltes waar er veel tro-tro en taxis vertrekken, ik zag vandaag voor het eerst een echte bushalte met een afvalcontainer erbij…. 😂😂

Rond 7u30 zijn we in ons hostel, we eten er nog iets, lekker hartige pannenkoek met groenten en verse paddenstoelen, smaakt heerlijk.

Daarna nog even de stad verkennen en een slaapmutsje drinken in een lokale bar, men zet wat stoelen en tafels op straat en serveert drank, simpel maar leuk.

Als ik op school toekom komen de kinderen aangelopen voor hun dagelijkse goeiedag knuffel, is fijn om zo enthousiast te worden ontvangen door hen.

En dan begint het “obruni fa me” we lachen ermee dat dit onze naam geworden is, het betekent blanke (niet negatief bedoeld) til me op. Klein en groot, degene met een grote of kleine mond, de stille brave of ondeugende tot stoute kinderen, allen hebben ze wel hun moment dat ze eens opgepakt willen worden of op de schoot willen zitten voor wat extra aandacht of troost. Als je dit toelaat en dan hun lachende en blije gezichten ziet, dan weet en voel je dit is waarvoor je hier bent, het zijn momenten om te koesteren die altijd zullen bijblijven. Voor mij zal 2018 altijd een heel bijzonder en speciaal jaar zijn , zo’n mooie zaken dat ik mocht meemaken en beleven (niet enkel hier in ghana), even alles loslaten en de dingen doen die je gelukkig maken SUPER, mijn beslissing om (even) te stoppen met werken is de beste die ik ooit genomen heb.

Deze ochtend mochten de oudsten de cijfers 1-2-3 op een blad papier schrijven. Voor hen is dit nog heel moeilijk, ik help hen wat, toon op mijn vingers wat 1-2-3 is. Blijkbaar kennen ze het tellen met de vingers niet en zijn heel enthousiast als ik hen dit toon, ik doe het bij ieder kind afzonderlijk de persoonlijke aandacht doet hen goed, de rest van de dag komen ze me vragen om hun vingers te tellen, yes ik heb ze iets kunnen aanleren!!!

Eén voor één komen ze me trots hun papier tonen, mijn bewonderend antwoord en de high five maakt ze trots.

Na de pauze wordt er verteld uit boeken en leren ze wat je moet doen om jezelf te verzorgen, tanden poetsen – handen wassen – bad nemen….

Ikzelf en mijn kaak – gezicht voelen zich al beter, durf het terug al aan om met de kinderen terug de gekke tante te spelen, maar let er op dat ze toch mijn rechter zijde van mijn gezicht niet aanraken, een toevallige tik ertegen doet nog behoorlijk wat pijn. Ik kan al terug foto’s met mezelf erop in de blog zetten, wie het niet weet of als ik uit de juiste hoek een foto neem ziet de ondertussen lichte zwelling niet.

Na het opdienen van de lunch gaan we op weg naar Koforidua voor het afhalen van het geld voor het toilet en nog wat inkopen. Voor mij blijft het leuk om met de tro-tro onderweg te zijn.

’s Avonds krijgen we een lekkere maaltijd rijst met verse groenten en kip.

We zijn woensdag dus start de school met samen zingen en musiceren, leuk om te zien hoe sommige kinderen heel enthousiast hun eigen liedje voor de klas zingen.

Na de pauze gaan we samen met de oudste kinderen naar de tuin-bos dat syto in het dorp heeft.

Voor we vertrekken heeft één van de kindjes een “accidentje”, niet op tijd naar het toilet maar het ziet er eerder wat diarree uit (dat komt ook voor), ik zie haar beteuterd staan, de poetsster van de school heeft ook als taak om de kinderen waar nodig te verschonen. Een groepje andere kinderen staat errond te lachen en te zingen, ik begrijp geen Twi maar vermoed wel wat ze zingen. Ik wordt boos en stuur ze weg, het kindjes staat er zo alleen en beteuterd bij ik kan het niet over mijn hart krijgen en begin haar besmeurde kleren al uit te doen terwijl de poetsster bezig is met de vloer te reinigen, ze roept me Stop ik doe dat wel, tot 2 à 3 keer toe, maar je laat een kindje toch niet zo staan wachten….

We vertrekken naar het bos, zonder het kindje dat nog gewassen moet worden, de andere kinderen zijn “het liedje” nog steeds aan het zingen, ik vraag de leraar wat ze zingen en inderdaad wat ik dacht, “…. Heeft in haar broek gekakt”…. Ik vind dit zo erg voor haar en spreek er toch met de leraar over, dit is echt niet te tolereren het is een ongelukje misschien is ze ziek daar lach niet mee… Ik kan veel verdragen en geef geen commentaar over de andere aanpak dan bij ons, maar dit ging me toch te ver.

Het bos en de tuin zijn nog maar recent aangelegd, er moet nog veel gebeuren en verder groeien maar het zal iets moois worden. De vruchten kunnen dan gebruikt worden voor de lunch van de kinderen.

Op de terugweg stoppen we nog om te kijken hoe men hier de stoffen weeft. De kinderen staan stilletjes en geboeid te kijken.

Voor de lunch mogen de kinderen nog wat spelen, ze doen ons na en nemen elk één of meerdere kinderen op hun schoot. Ze roepen ons en tonen wat ze kunnen.

Andere kinderen spelen schooltje op school…. Leuk om te zien hoe ze de leerkrachten nadoen.

We lunchen terug buiten in de schaduw en een paar kindjes zijn er snel bij om alles mooi te vegen met de Afrikaanse borstel.

Na school heb ik nog energie genoeg om mijn wandeling naar het naburige dorp te doen en te genieten van het Afrikaanse leven met een lokale “club" (bier) 

Met wat hulp van pijnstillers heb ik deze nacht kunnen slapen, mijn gezicht zag er deze ochtend uit als een zombie ik ga jullie deze foto besparen.

Ik had ondertussen contact met mijn huisarts, en zolang ik geen koorts heb en Antibiotica neem komt alles wel goed.

Ik heb geen koorts, voel me alleen een zombie en lijk er ook wat op…, dus geen reden om thuis te blijven en op naar school.

Vandaag bekommer ik me terug over de oudere kinderen, de eerste les is een leuke activiteit buiten, spelen met de bal. En toch is het moeilijk om hun nieuwe spelletjes aan leren. We voetballen wat, dat is op zich al moeilijk om uit te leggen, hoeveel personen er in de goal mogen staan speelt geen rol, zolang iedereen zich maar amuseert en dat doen ze.

Ik probeer me wat op de achtergrond te houden om te vermijden dat de Kids mijn gezicht aanraken, en hoe ze het weten of doen begrijp ik niet, maar wonder boven wonder, ze behandelen me anders dan normaal, misschien schrikt mijn gezicht hen af, of zien ze toch de pijn. Ik herhaal het nog eens deze kinderen kunnen en begrijpen op hun leeftijd veel meer dan bij ons, ze zijn zo bijzonder.

En ja dan heb je uiteraard een paar favorieten al doe je dat beter niet….

Na de pauze gaat de volgende activiteit door buiten in de schaduw van de boom. Binnen is het behoorlijk warm, de schaduw doet deugd, we puzzelen wat of spelen andere spelletjes.

De lunch is ook op dezelfde plaats in de schaduw, en daarna zijn alle kinderen overal ter wereld dezelfde, ze spelen met wat voor handen is.

Ik zelf begin me terug wat moe te voelen maar ik ben hier voor de kinderen en vind alsnog genoeg energie om me met ze bezig te houden, één van hun favoriete spelletjes : selfies maken.

Na school wil ik niet opgeven en wandel nog naar het nabijgelegen dorp, koop de nodige dingen in de lokale apotheek, en kan genieten van de Afrikaanse drukte en hun lokale bier.

Mijn gezicht begint er lichtjes beter uit te zien, minder zwelling, gelukkig beginnen de medicijnen te werken.

Ik ga gewoon naar school, ik voel me niet ziek en heb geen reden om niet te gaan. Wel probeer ik erop te letten dat de kinderen niet aan mijn gezicht komen, wat niet evident is.

Een jongetje komt naast me staan en doet mijn gezicht na, één opgezwollen wang, hij denkt uiteraard dat ik gekke gezichten aan het maken ben, komt ervan als je dit vaak doet.

In school blijf ik vandaag bij de kleinste kinderen, help hen met de dagelijkse taken, water geven, schoenen dichtdoen, gaan plassen, veters knopen,….

Het eerste “lesuur” is scheuren en plakken", we maken letters in groot en klein formaat. De kinderen mogen dan de passende kleine letter op het grote blad kleven, op zich houdt dit niet veel in voor hen daar we ongeveer alles voor hen doen daar ze dit niet gewoon zijn, de aandacht op zich en het maken – krijgen van een blad met een werkje bezorgt hen al veel plezier.

Het tweede lesuur is iets zoals begrijpend lezen, er wordt uit een boek verteld over de tekeningen die erin staan, de kinderen schuiven hun stoel stilletjes en spontaan dichter bij de leerkracht, het boeit en duidelijk.

Sommige kinderen worden moe en vallen in slaap op hun stoeltjes.

En ikzelf voel me ook wat moe, de pijn in mijn kaak begint op te komen, de zwelling wordt erger.

Ik zet me in een hoekje in de klas, een paar kids komen op de schoot zitten en samen met hen die ik een dutje.

Na school heb ik vandaag eens geen energie meer over, ik doe een lange siësta, neem wat medicijnen in en na het diner ga ik vroeg naar bed in de hoop me morgen wat beter te voelen.

Vroeg ontbijt omdat we een uitstap naar Kumasi gepland hebben, één van de grotere steden in Ghana, de rit zal ongeveer 3 uur duren. Als we vertrekken staat de zon probeert de zon door de wolken te breken.

Een lange rit met de tro-tro, maar op zich is dat ook al een activiteit op zich en heel leuk, er gebeurt altijd wel iets, er wordt vaak gestopt om iemand te laten uitstappen of instappen.

Wie honger of dorst heeft, of boodschappen moet duren kan dit vanuit het raam van de tro-tro, overal lopen er verkopers rond met de koopwaar op het hoofd. Een zakje bananen chips smaakt altijd. Als de tro-tro in een dorpje stopt is hij bijna leeg, we zitten er nog in met 7 mensen, iedereen moet uitstappen en in een andere tro-tro stappen zodat deze vol is.

In kumase lopen we een paar uur rond in de straten en op de markt. Er wordt van alles verkocht, nieuwe zaken maar ook heel vaak oude 2e of 3e hands spullen, soms denk ik, het is precies een zondagse rommelmarkt als bij ons.

Het is een behoorlijk drukke stad, één van de drukste van heel Ghana, en vandaag valt het nog mee, tis zondag en dan zijn er veel kraampjes – winkels gesloten.

We willen ook wat rust opzoeken en gaan naar het park, we kopen wat eten voor de lunch en hebben een gezellige rustige namiddag in het park.

Om terug te keren vinden we al snel de juiste tro-tro, dan nog wachten tot hij vol is om te vertrekken.

De terugweg met de tro-tro verloopt vlot, er wordt niet heel veel gestopt en ik geniet van het mooie Afrika rondom mij.

Bij terugkomst krijgen we een spaghetti met groenten en worst, nog “emmer douchen”, wat schrijven en naar bed, in de tro-tro zitten maakt je moe.

Wij mogen deel uitmaken van deze “outdooring”. De baby heeft nog geen Engels naam die wordt pas binnen een paar maand gegeven, de Ghanese naam is gelinkt aan de dag van de geboorte, een jongen geboren op zaterdag noemt “kwame”. Als verrassing en origineel cadeau hebben we de naam in koekjes gebakken (de koekjes zijn uiteraard niet het enige dat we geven).

Op de “outdooring” is het traditie dat de ouders, naaste familie en baby in het wit gekleed zijn, we zijn enigszins trots dat we de baby outfit mochten helpen kiezen vorige donderdag op onze shopdag in Koforidua.

Er wordt gezongen, gebeden, dank betuigd, en wat mooi was ook wij als blanken - obruni die geen Twi spreken werden er bij betrokken, er werd vaak uitgelegd in het Engels wat er gebeurde. Ook discussies en vraagstellingen vonden plaats, onder andere de vraag waarom dragen we zorg voor onze kinderen, nadat een aantal mensen in twi geantwoord hadden vroeg men ons in het Engels of we ermee akkoord gingen of nog iets wouden toevoegen, als oudste van de vrijwilligsters (de anderen zijn 19 – 20 en waren blij dat ik het woord voerde) nam ik het woord : we moeten ervoor zorgen als stukje van onszelf op dezelfde manier als we voor onszelf zorgen, ze zijn ons vlees en bloed, en bovenal zijn ze onze toekomst. Mijn woorden werden met bevestigend hoofgeknik aanhoort en nadien in dank met applaus bevestigd.

Na de ceremonie mochten we de baby vasthouden.

Daarna begon het informele feest, gezellig samenzijn, eerst met thee, brood en omelet van de eigen kippenboerderij (we hebben geholpen bij het verzamelen van de eieren), een lokale drank te vergelijken met wodka, en op de middag fufu met geitenvlees heerlijk. Ondertussen kunnen we al met ons hand eten enkel rechterhand mag je gebruiken, weliswaar niet zo vlot en proper als de locals.

%%%FOTO4%%

Na de lunch nemen we afscheid we zijn dankbaar en blij om deze mooie gebeurtenis te mogen meemaken, omgekeerd zijn alle aanwezige ook blij en dankbaar dat we erbij waren. Weer iets om nooit te vergeten.

In de namiddag gaan we nog naar de Tini watervallen, een mooie wandeling door de heuvels en bos ernaartoe. Er is niet veel water, dus het plan om te zwemmen gaat niet door, maar we vinden we iets anders, een douche nemen onder de watervallen, heerlijk om te doen!

Vandaag neem ik de nieuwe matten mee naar school, niemand weet dag ik ze gekocht heb het zal dus een verrassing zijn, nog voor ik vertrek naar school krijg ik al 2 mooie bedankingen. De dame die voor ons kookt en het huishouden doet geeft me een dikke knuffel, de huisbaas die meestal niet veel zegt vraagt naar de matten als hij ziet en zegt “god bless you”.

Ook als we op school toekomen is iedereen enthousiast, de kids willen helpen dragen, de headmaster die meestal wel serieus is of een hand geeft als bedanking, geeft ons spontaan een knuffel, hij wil direct wat foto’s nemen om die naar het hoofdkantoor van syto te sturen, ook de leerkrachten zijn super blij, ik krijg veel “God bless you”.

Alle blije en dankbare gezichten te zien, ook van degene die niets met de school te maken hebben, doet deugd en maakt me rijker en niet armer, mijn geld is goed besteed de oude matten zijn echt wel versleten.

We hebben vandaag nog een leuke activiteit voor de Kids koekjes maken, iedereen mag wat deeg uitrollen en met een vormpje enkele koekjes maken.

Voor de lunch hebben de Kids nog wat speeltijd en sommigen vallen in slaap op de schoot, ikzelf val ook bijna in slaap…

Na de lunch speel ik wat met de kinderen en neem er eentje op mijn schouder als “patattenzak” en loop ermee rond, ik had beter moeten weten nu wil iedereen dit ook, dus één voor één krijgen ze hun beurt op de “kermisattractie bij de gekke tante, na meer dan 25 kinderen ben ik wel wat moe maar voldaan door de lachende gezichten en hun schaterlach.

Na school maak ik nog een wandeling door het bos aan de rand van ons dorp, ik neem een nieuw paadje en kom plots een graf tegen onder een mooie boom, een dame geboren in 1970, gestorven in juni dit jaar, wat jong nog… ik ben van 1972… , maar anderzijds denk ik dit is echt wel een mooie laatste rustplaats hier in het adembenemende bos. En een andere bizarre gedachte komt in me op, misschien niet goed geplaatst om hier te zeggen maar degene mijn Blog van compostela leesden weten ondertussen dat ik gewoon alles schrijf wat ik denk. Dus bij deze mijn bizarre gedachte : als het ooit zover is dat ik kom te gaan (hopelijk duurt het nog heel lang) dan is dit één van de plekjes waar een beetje van mijn as uitgestrooid mag worden. Ik heb ooit tegen een nichtje gezegd mijn as mag door al mijn dierbaren uitgestrooid worden op mooie plaatsen waar ik ooit op reis geweest ben of wou gaan, en eigenlijk meen ik dit wel ….

Uit respect plaats ik uiteraard geen foto van het graf dat ik zag.

Na mijn wandeling gaan we nog iets drinken met de vrijwilligsters en een paar van de leerkrachten, bij de terugkomst zien we nog gekleurde wolken door de ondergaande zon.

Morgen gaan we naar een feest van een 2 weken oude baby en willen iets origineels meedoen dus bakken we nog wat koekjes na het diner

Vandaag neem ik de nieuwe matten mee naar school, niemand weet dag ik ze gekocht heb het zal dus een verrassing zijn, nog voor ik vertrek naar school krijg ik al 2 mooie bedankingen. De dame die voor ons kookt en het huishouden doet geeft me een dikke knuffel, de huisbaas die meestal niet veel zegt vraagt naar de matten als hij ziet en zegt “god bless you”.

Ook als we op school toekomen is iedereen enthousiast, de kids willen helpen dragen, de headmaster die meestal wel serieus is of een hand geeft als bedanking, geeft ons spontaan een knuffel, hij wil direct wat foto’s nemen om die naar het hoofdkantoor van syto te sturen, ook de leerkrachten zijn super blij, ik krijg veel “God bless you”.

Alle blije en dankbare gezichten te zien, ook van degene die niets met de school te maken hebben, doet deugd en maakt me rijker en niet armer, mijn geld is goed besteed de oude matten zijn echt wel versleten.

We hebben vandaag nog een leuke activiteit voor de Kids koekjes maken, iedereen mag wat deeg uitrollen en met een vormpje enkele koekjes maken.

Voor de lunch hebben de Kids nog wat speeltijd en sommigen vallen in slaap op de schoot, ikzelf val ook bijna in slaap…

Na de lunch speel ik wat met de kinderen en neem er eentje op mijn schouder als “patattenzak” en loop ermee rond, ik had beter moeten weten nu wil iedereen dit ook, dus één voor één krijgen ze hun beurt op de “kermisattractie bij de gekke tante, na meer dan 25 kinderen ben ik wel wat moe maar voldaan door de lachende gezichten en hun schaterlach.

Na school maak ik nog een wandeling door het bos aan de rand van ons dorp, ik neem een nieuw paadje en kom plots een graf tegen onder een mooie boom, een dame geboren in 1970, gestorven in juni dit jaar, wat jong nog… ik ben van 1972… , maar anderzijds denk ik dit is echt wel een mooie laatste rustplaats hier in het adembenemende bos. En een andere bizarre gedachte komt in me op, misschien niet goed geplaatst om hier te zeggen maar degene mijn Blog van compostela leesden weten ondertussen dat ik gewoon alles schrijf wat ik denk. Dus bij deze mijn bizarre gedachte : als het ooit zover is dat ik kom te gaan (hopelijk duurt het nog heel lang) dan is dit één van de plekjes waar een beetje van mijn as uitgestrooid mag worden. Ik heb ooit tegen een nichtje gezegd mijn as mag door al mijn dierbaren uitgestrooid worden op mooie plaatsen waar ik ooit op reis geweest ben of wou gaan, en eigenlijk meen ik dit wel ….

Uit respect plaats ik uiteraard geen foto van het graf dat ik zag.

Na mijn wandeling gaan we nog iets drinken met de vrijwilligsters en een paar van de leerkrachten, bij de terugkomst zien we nog gekleurde wolken door de ondergaande zon.

Morgen gaan we naar een feest van een 2 weken oude baby en willen iets origineels meedoen dus bakken we nog wat koekjes na het diner

Daar ik en één van de andere vrijwilligsters wat geld nodig hebben gaan we iets vroeger stoppen om naar Koforidua te gaan, de dichtstbijzijnde stad waar je geld kan afhalen of wisselen en we plannen ook nog wat boodschappen te doen.

In het huis waar we wonen zijn er meerdere kamers waarin verschillende mensen wonen, een ervan is leraar in een klein dorpje hiernaast en zal met ons meegaan want hij moet ook nog boodschappen doen. 2 weken geleden is zijn zoon geboren en op zaterdag is er hiervoor een feest, waarop wij ook uitgenodigd zijn, dus moet hij nog het een en ander kopen.

Een aantal kinderen huilen als ze toekomen op school, soms duwt de moeder het huilend kind in onze armen en stapt weg, korte pijn, we zijn dan efkes bezig om ze te troosten.

Het eerste lesuur bij de grootsten is wiskunde ze leren over meer dan – groter dan. Elk kind moet dan het symbool op het bord natekenen, wat is dit moeilijk voor hen, niemand kan het direct sommigen hebben heel veel moeite om dit te tekenen. Als ze aan het bord moeten komen zijn zelfs degene met een super grote mond wat verlegen.

In de pauze zie ik een van de kinderen wat alleen en beteuterd staan. Blijkt dat ze ziek is, iets later moet ze een paar keer overgeven. De moeder wordt verwittigd en men beslist om het kindje naar huis te brengen, ik wordt gevraagd om mee te gaan en neem haar op de arm en draag ze naar huis als we er aankomen is ze op mijn arm in slaap gevallen.

In de rest van de pauze speel ik wat met de oudere kinderen, ik zie een “hinkel parcours” geschilderd op de grond en toon het voor, ze springen wat op één been. En we doen nog wat kunstjes konijnensprong, op handen en voeten lopen met de buik omhoog,…. Heel leuk, dit is niet werken voor mij maar gewoon de gekke tante zijn, wat me goed afgaat.

Ook weer vandaag wat selfies met de Kids.

Na de pauze is er Engelse les en leren ze wat woorden en zinnen.

Net voor de lunch vertrekken we naar Koforidua. Een van de leerkrachten vraagt nog of we geen mat kunnen kopen om de kinderen te laten slapen, dit hebben ze echt wel nodig want deze die ze hebben zijn kapot en veel kinderen moeten gewoon op de grond slapen.

Met de tro-tro op weg altijd wel leuk en genieten van alles rondom me.

We doen al onze inkopen, oa margarine om koekjes te bakken met de Kids. Ik kijk of we geen tapijten zien, alhoewel we gezegd hadden het toilet is alles wat we kunnen geven wil ik toch wel eens weten wat het kost. We vinden een paar mooie speelmatten voor kinderen. Ik laat mijn hart spreken en koop ze toch, de 23€ zal mij er niet minder om doen eten of mijn pintje ervoor laten, ik weet dat ze dit nodig hebben en heel tevreden zullen zijn ermee.

Dan wat inkopen doen voor het feest voor de zoon van de leraar, wat frisdrank en andere drank en ook kleren voor de baby, dit moet volgens het gebruik in het wit zijn en we helpen kiezen of advies geven.

Door de drukke stad lopen met al de inkopen is al een avontuur op zich. We hebben een frisse pint verdiend en dan terug met de tro-tro.

Het is al bijna 8u als we terug zijn, het eten staat op tafel een laat diner, nog het deeg maken voor de koekjes met de Kids en dan moet ik nog bloggen voor 4 dagen ver, zal laat worden vanavond.

Morgen vroeg dag want de vrijdag ochtend doe ik mijni3yy was.

Eerst is alles nogal chaotisch en zit iedereen door elkaar, het schoolhoofd grijpt in hij kan de kinderen echt wel op een goede manier aanpakken en ze hebben duidelijk respect voor hem. Iedereen moet vooraan in de klas staan, we zetten de stoelen in mooie rijen en dan mogen de kinderen één voor één op één stoel gaan zitten.

Er worden stokken uitgedeeld om muziek te maken, het zingen is soms chaotisch maar soms ook wel mooi om te zien en te horen.

Uiteraard zij niet alle kinderen even braaf en moet er wel eens gestraft worden, een paar moeten vooraan komen zitten bij de leerkracht en ze vinden het duidelijk niet leuk.

Na de pauze krijgen de grootsten te tijd om een tekening te maken, ze genieten ervan, ik loop wat rond bij iedereen en zeg hoe mooi het wel is (hiervoor mag liegen wel een keertje) soms is het echt wel mooi en herken ik zaken.

Voor het eten 2 taken de handen wassen met de zeep en afspoelen in een 2e teil met water, de 2e taak is de stoelen van het ene lokaal naar het andere brengen de kinderen zijn dit gewoon en vinden het leuk. Trots dat ze meer dan één stoel kunnen dragen, tis ook al een oefening om later alles op het hoofd te dragen.

Na school ga ik een wandeling doen en loop een keertje de andere richting uit, op het einde van het dorp begint het bos met een paadje erin, ik volg dit een tijd, wat een mooie wandeling en rust, voelt als terug op de camino te zijn en ik geniet met volle teugen. Terug thuis kan ik het niet laten om stukken van mijn Blog van compostela te lezen en wat foto’s te bekijken.

Ik had thuis war zeep gekocht om mee te nemen en gaf die vanochtend aan het schoolhoofd, we kunnen ze gebruiken om de kinderen hun handen te wassen voor het eten want er is daar niet altijd zeep voor. Als ze er wat zuinig op zijn kunnen de 9 stukken zeep toch wel een paar maanden meegaan.

De eerste les bij de grote kinderen gaat over delen van het lichaam en wat je er mee doet (oren om te horen, handen om te voelen….).

De kinderen hebben overduidelijk moeite om stil te zijn en zich te concentreren, een paar keer rond het gebouw rennen helpt, weliswaar voor korte tijd.

Na de pauze is er muziek en dans, er wordt een liedje aangeleerd over wandelen, mijn bezigheid van de vorige 4 maanden… Het is niet evident om het aan te leren, het laatste stukje waar ze mogen marcheren is hun favoriete stuk.

De kleinsten hebben mogen schilderen ze krijgen hun werkje mee naar huis en zijn er trots op.

Voor het eten wordt mijn zeep een eerste keer gebruikt, men vind ze lekker ruiken, wat anders dan de zeep die ze meestal gebruiken, doet me plezier dat ze met dit klein gebaar heel blij zijn.

Na de lunch wordt er wat gespeeld, zot gedaan, als ik me neerzet komen de Kids weer snel op de schoot zitten, vandaag lukte het om er 3 op mijn schoot te krijgen, de vierde die probeerde had niet genoeg plaats.

Net zoals gisteren kregen we vandaag een regenbui in de namiddag, veel heviger dan gisteren. Ik was de andere vuilnisbak en help dan regenwater verzamelen, de emmers zijn snel vol en we gieten ze in een grote ton. De eerstkomende dagen zal men geen water moeten gaan halen.

Na de school wandel ik nog mijn 4km tot in het naburige dorp en geniet daar van een frisse pint, beiden (wandelen en pint) smaken me goed.

’s Avonds na het eten kaarten we nog wat.

Eén van de leerkrachten is vandaag afwezig, alles gaat er bijgevolg wat chaotischer aan toe, daar wij geen Twi kennen (of enkel een paar woordjes) en de kids bijna nog geen Engels kunnen wij hen niet echt iets leren of waar nodig ze stil krijgen.

’s Ochtends wordt het alfabet geleerd, daarna is er niet meer echt les en mogen de Kids zich bezighouden, daar er ongeveer geen speelgoed is, gebruiken ze hun favoriete ding : de stoel en rijden ermee rond.

We spelen nog wat voetbal en als een paar kids de boek met getallen en tekeningen vinden komen ze naar me toe zodat ik deze kan voorlezen.

Een andere favoriete bezigheid is op de schoot komen zitten, van zodra je ergens gaat neerzitten komen er Kids af om op de schoot te zitten, nemen van foto’s hoort er dan bij, niet evident want ze zitten niet stil.

En tussendoor de gewone bezigheid, veters knopen, schoenen terug aandoen, neuzen afkuisen, water geven, troosten, helpen bij het plassen,….

En soms ook wel eens wat kuiswerk als een kind moet overgeven of een accidentje had (niet op tijd geplast).

Wat opvalt is hoe zelfstandig de kinderen hier zijn, ze helpen elkaar ook veel.

Na de lunch begint het te regenen, er worden wat emmers buiten gezet om het water op te vangen. Ik profiteer van de regen om de vuilnisemmers, borstels en dergelijke wat te wassen. In school is er geen water, men moet dit elke dag ergens gaan halen, het duurt toch wel 10 a 15 minuten voor men terug is met een emmer water op het hoofd.

Wat het plassen van de kinderen betreft, had ik reeds verteld dat er geen toilet is in school. Dus de Kids plassen gewoon in het gras, we doen een poging om dit niet vlak voor de school te doen, maar die poging mislukt meestal we zien te laat dat ze aan het plassen zijn, soms ook in het zand waarin gespeeld wordt. Ik moet er geen tekening bij maken, het is nogal duidelijk dat dit ongezond is en vaak ook wel een minder goede geur met zich meebrengt. Er is dus dringend nood aan een toilet. Een van de andere vrijwilligers had thuis een fonds opgericht en heeft nu wat geld om iets voor de school te doen. We gaan een toilet laten bouwen, voorlopig is er nog onvoldoende geld, ik zal het laatste stuk bijpassen. Het toilet zal een afzonderlijk gebouw zijn (in school is er geen plaats) met betegeling, kinder toiletten, een watertank zodat er doorgespoeld kan worden.

Nu is het wachten op de aannemer om alles op punt te zetten om te kunnen starten, volgens de laatste info zou dit binnen een paar weken zijn maar in Afrika ben je nooit zeker. Hopelijk vlot alles goed zodat ik het resultaat nog kan zien.

Het schoolhoofd heeft de gewoonte om elke vrijwilliger mee te nemen naar zijn kerk op zondag, vandaag had ik de eer. Om 6u30 moest ik in Osino zijn, ik wou dit al stappend doen dus vroeg opstaan en om 5u45 op pad. Best wel eens rustgevend om op dit uur te wandelen zonder om de paar minuten aangesproken te worden of te moeten zwaaien naar iedereen, een “ obruni “ (blanke) valt op, toch zijn er op dit uur op veel mensen op pad. Er hangt wat mist, dus geen zonsopgang te zien.

In Ghana zijn er super veel kerken in ieder dorp, in Osino minstens een 20 à 25 tal. De kerk waar het schoolhoofd naar gaat is de katholieke kerk, ik vertel dat ik ook “katholiek” ben en vertel ook over mijn pelgrimage (kan dit niet laten, zit diep verankerd in mijn lijf en hoofd) hij is danig onder de indruk en blij dat er ook een “katholieke” vrijwilliger is. Voor we naar de kerk gaan passeren we nog bij een aantal mensen en we arriveren heel tijdig als eersten in de kerk.

Mondjesmaat komen de mensen toe, de dames hebben hun mooiste en kleurrijke kledij aan.

De priester komt van een ander dorp, men heeft geen eigen priester, het duurt wat lang voor hij er is maar het gezang en gebed begint al zonder de priester. Uiteindelijk begint de kerkdienst, weliswaar in het Twi maar toch hier en daar ook wat teksten in het Engels. De dienst is behoorlijk verschillend van bij ons, er wordt veel meer gezongen en als men zingt raken sommige mensen bijna in trance, er wordt gedanst, muziek gespeeld, iedereen klapt in de handen, best wel indrukwekkend om dit mee te mogen maken

De mensen worden echt wel betrokken in de dienst, tijdens de preek is er interactie tussen de priester en de aanwezigen, er worden vragen gesteld antwoorden gegeven. En wat bijzonder is als iemand in slaap drijgt te vallen maakt men hem-haar wakker.

De kerk zit helemaal vol, er worden extra stoelen gebracht, ik vermoed dat er een 150 tal aanwezigen zijn. Op het einde neemt het schoolhoofd, die ook de voorzitter van de kerk is, het woord en stelt mij voor aan iedereen, ik moet opstaan zodat iedereen me ziet, voor zover ze de enige blanke nog niet gezien hadden.

Het gezang en muziek is totaal anders dan bij ons, drums orgel en nog veel extra’s.

Na de kerkdienst, die tot na 10uur duurde, toont het schoolhoofd me zijn huis en daarna gaan we nog langs om ons respect te betuigen bij een familie die net een dierbare verloren heeft, heel veel van de mensen van de kerkgemeenschap zijn aanwezig. Als “katholieke” persoon wordt ik direct uitgenodigd voor de komende kerkdiensten.

Wanneer ik terug thuis ben (met de taxi) is het al bijna 11u30, er staat nog ontbijt op me te wachten.

En 1u30 later krijg ik al de lunch, wat teveel van het goede.

In de namiddag wandelen we nog met de vrijwilligers naar Osino, voor een drankje en rustige zondagnamiddag. Vanavond kregen we pasta met worst voorgeschoteld, na een spelletje kaarten nog wat lezen en naar bed.