Soms is het eens nodig om niets te doen.

Ik maakte een heel korte wandeling in het dorp en bos.

%%%FOTO3%%

Kreeg een lekker diner van onze kok.

I

Vandaag mag ik naar het huwelijk van de ouders van één van de kinderen op school. Ik denk de ouders maar weet het niet zeker, hier zijn de relaties niet zo duidelijk als bij ons, ik hoor vaak zeggen “de moeder van mijn kind” ipv mijn vrouw ook als ik weet dat ze gehuwd zijn. Heel vaak ook woont men niet samen, soms zorgt de vader voor het kind (zoals in het huis waar ik woon), soms de moeder. De relaties- huwelijken zijn hier minder “strikt” minder monogaam of bindend, er komen minder gevoelens aan te pas, het lijkt mij hier meer een rationele beslissing, niet zoals bij ons waar de gevoelens de overhand nemen de reden zijn voor een huwelijk (toch volgens mijn observerende ogen, niet uit ervaring noch “thuis” noch hier 😉…).

Tussen 10u30 en 11 u zal men mij komen oppikken voor het huwelijk, dus heb ik vooraf nog voldoende tijd om wat te schrijven, achterstallige blog in te halen, maar ik ga toch efkes naar school de arbeiders werken vandaag en ik wil toch zeker zijn (jaja ik heb nog wat beroepsmisvorming, ik weet het… ) , en ja ze zijn druk bezig en zeggen vandaag klaar te zijn, ik zie wel of hun belofte klopt. Gisteren hebben ze goed doorgewerkt, het vordert snel.

Voor men mij oppikt schrijf ik nog wat, volgens Afrikaanse normen zijn ze vrij vroeg rond 11u20 wordt ik al opgepikt.

Net voor we arriveren aan het feest komen we een man tegen, dit is de vader van Denise het meisje bij ons op school , of dit straks ook de bruid zal zijn weet ik niet, durf het ook niet te vragen (pogingen bij anderen over relaties leverden geen antwoorden op).

Ter plaatse zetten we ons aan een tafel, alles is mooi versierd, tafels en stoelen met witte bekleding, “plastieken” rozen op de tafel (echte zijn hier niet houdbaar).

Een man die een soort ceremoniemeester is, spreekt of roept en tiert door de micro, tussendoor wordt muziek gespeeld.

Na een tijd komt het bruidspaar toe, mooi uitgedost in het wit en ja de vader blijkt ook de bruidegom te zijn.

En dan gaat het volgens mij uren door over geld ik begrijp uiteraard niet wat men zegt in het Twi, maar de woorden. 20 cedi, 10 cedi, begrijp ik wel. Men gooit geld naar het koppel, kleeft geld op hun hoofd, een jongen met een teiltje in de hand verzamelt al het geld.

Bizar om te zien.

Dit gaat nog een lange tijd door, er komt een priester iets zeggen maar ik heb de indruk dat niemand luistert, er is van alle kanten gepraat, en plots besef en zie ik dat dit de voltrekking – zegening is van hun huwelijk, in de verte zie ik dat er ringen gegeven worden , de bruidegom zegt iets maar zo stil dat ik er niets van hoor (zou het Twi toch niet begrepen hebben). Bizar moment iets wat voor ons een bijzonder moment zou zijn, passeert hier als een “ fait divers”.

En verder gaat het de hele tijd over geld, ik hoor voortdurend 10 cedi roepen, bizar.

Nog iets over het eten en de drank, iets na de aankomst krijgen we een flesje water, wat later een doosje met nootjes en na het huwelijk is er een “buffet”. Aanschuiven en drummen, ik als enige obruni of blanke, sta geduldig in de rij, plots roept mem mij en Moet ik voorsteken, dit voelt niet goed maar ondertussen weet ik dat je als blanke die deelneemt aan een ceremonie toch altijd speciaal en op handen gedragen wordt.

Het buffet is een paar “soorten rijst” wat pikante saus en een stukje kip.

Nadien nog wat speechen, niemand luistert de genodigden gaan stilletjes naar huis, er worden nog wat foto’s genomen en uiteraard moet de obruni er ook eens bij staan.

Een Afrikaans huwelijksfeest is niet zoals bij ons, net als de andere cérémonies dat ik mocht meemaken (outdooring – begrafenis), het is toch bijzonder om in mijn 2 maand hier alle belangrijke levensmomenten te mogen meemaken.

Terug thuis kan ik het niet laten om nog efkes de werken te zien, ze hebben goed doorgewerkt maar ik vind dat de kwaliteit van de deuren niet ok is, iets om over na te denken voor ik als obruni commentaar lever.

De jongens van gisteren zijn er terug, ik moet nog water halen om te douchen en het toilet door te spoelen , hier houdt dit in dat je met een emmer water uit de put haalt en dan de emmer net 25 liter draagt tot in je kamer, soms doet de huishoudster dit ze draagt de emmer op haar hoofd, soms doe ik dit zelf niet op het hoofd… Vandaag heb ik de jongens “omgekocht “ om het voor mij te doen, een beloning met een pakje koekjes volstond.

Nadien “speelden”, ze nog wat in mijn kamer, deze keer maakten we filmpjes, en plots spraken ze Engels ipv Twi, maar we hadden plezier dat is het voornaamste.

Terug een afscheidsspeech, volgende week zijn we nog met 2 vrijwilligsters.

De kids lopen rond spelen wat en ik bekijk ze, speel mee, troost waar nodig, haar ruziënde kids uit elkaar, knoop veters dicht, geef water, help hen plassen, de dagelijkse taken op een Afrikaanse kleuterschool.

Sommige kinderen ken ik ondertussen goed, anderen iets minder en nog steeds ken ik de namen niet allemaal, maar dat is bij de andere vrijwilligsters net hetzelfde.

En je hebt altijd wel een paar favoriete kinderen, niet dat ik ze voor trek, maar kinderen die meer bij je komen waar je een andere band mee hebt (net zoals in het gewone leven ook is).

Eén ervan heb ik tijdens mijn eerste week een bijnaam gegeven, zijn naam is Obeng, ik noem hem “mister Obeng trouble”. Hij vind zijn naam heel leuk (weet niet wat die betekent) en komt telkens naar mij toe en zegt zijn bijnaam, ondertussen gebruiken ook de anderen zijn bijnaam, misschien heb ik hem wel iets gegeven voor de rest van zijn leven. Waarom deze naam, door zijn T-shirt dat hij aanhad, vandaag heeft hij die terug aan…

De kinderen houden ervan om selfies te maken of gefotografeerd te worden, alleen kunnen ze niet stilstaan willen altijd zwaaien dicht tegen de telefoon (ik maak alle foto’s met mijn telefoon) gaan staan waardoor het niet evident is om goede foto’s te hebben. Als je er genoeg maakt zitten er wel wat mooie tussen

Achter de toiletten staan een paar bomen nogal dicht en deze moeten gerooid worden, hier gebeurt dit met een kapmes, de leraar en een paar leerlingen van het middelbaar doen dit samen. Er zitten massa’s mieren op die worden weggebrand, ze nemen een slok benzine in de mond spuwen het uit op de boom en dan een vuurtje, ja een vreemde methode maar wel effectief. Met het kapmes duurt het lang eer de boom om is maar ze geven niet op en slagen erin.

De toiletten vorderen goed, er wordt een statief gelast om de watertank op te zetten, men werkt met een “Afrikaanse lasbril”.

In de namiddag komt de baas de werken inspecteren en geeft ze wat opmerkingen en taken die nog gedaan moeten worden.

De zoon van de huiseigenaar, die 8 jaar oud is, komt regelmatig eens in mijn kamer om wat te spelen, ook hij heeft vind de extra aandacht leuk. Vandaag had hij 2 vriendjes mee, ik gaf ze een paar papiertjes en ze waren rustig aan het kleuren, toch voor efkes, daarna speelden ze verstoppertje, 2 naar buiten 1 verstopte zich in mijn kamer en dan gingen ze hem zoeken, ik gaf wat tips voor nieuwe en leuke plaatsen, met als gevolg dat ik mijn kamer nadien wat mocht opruimen, maar door hun lach op hun gezicht zien en ze te horen schaterlachen vond ik dit niet erg.

%%%FOTO1%%%

Vandaag vertrekt er een vrijwilligster, ze was hier 2 weken en voordien was ze in een school in het noorden, een afscheidsspeech door de headmaster en dan brengt één van de leerkrachten haar naar Osino.

Ondertussen nemen we met 2 zijn klas over, we delen wat boekjes uit en lezen bij elk kindje voor uit hun boekje, ik heb dat al vaak gedaan en telkens vinden ze dit wel leuk, het valt me steeds op dat de persoonlijke aandacht dat je aan een kind geeft hen veel plezier doet. Eén van de boekjes gaat over botsauto’s, jaarlijks ga ik met mijn nichtjes bij ons op de kermis naar de botsauto’s, dit jaar (in de 2 weken tussen mijn camino en Ghana) maakte ik een filmpje en wat foto’s als we erop zaten. De kinderen vinden het superleuk als ik hen het filmpje toon, ondertussen kennen ze het en komen ze er al om vragen.

Dat de kinderen nu meer buiten spelen had ik al verteld, ze spelen nu ook op de speelmatten buiten, het doet deugd dat mijn aankoop goed benut wordt.

Eén van de kindjes heeft het talent om later een drummer te worden, hij oefent al goed met de stoelen.

Dit is één van de kindjes die nog niet helemaal “zindelijk” is, kan ook niet anders sommigen zijn amper 2 jaar. Pampers worden niet veel gebruikt, ze hebben er ook niet veel. Ik heb al vaak zijn natte broek uitgedaan, die wordt dan gewoon in het gras te drogen gelegd. Een paar dagen geleden plaste hij terwijl ik zijn natte broekje uitdeed, en twas op mijn hand, niet zo erg. Maar sindsdien probeer ik toch regelmatig hem te laten plassen, in de hoop dat hij leert om zindelijk te zijn, het is een hele karwei voor de leerkrachten om zich daar ook mee bezig te houden.

Nu ik over dit onderwerp bezig ben, kan ik ook wat over de grote boodschap spreken. Zoals jullie al weten zijn er geen toiletten, de klein boodschap, men plast gewoon in het gras, sommigen vragen om hulp om hun broekje open te doen of onderbroek aan en af te doen. Ik merk dat als ik één kindje help er meerdere komen om ook te plassen of hulp te vragen, misschien is het ook de extra aandacht die ze willen en kunnen ze het wel zelf. Voor de grote boodschap zijn er 2 potjes, men steekt er een plastiek zakje in (één die uit de vuilbak gehaald wordt, alle aankopen worden hier in dergelijke zakjes gestopt) er wordt wat toiletpapier aan de kinderen gegeven (als het er is, de laatste dagen was het op en gebruikte ik dan maar mijn papieren zakdoekjes).

Ondertussen ken ik het ritueel en merk dat de Kids het me ook meer komen vragen, misschien omdat ik bij hen blijf en help hun poep af te vegen, ik ben er ook niet vies van om dit te doen en nadien het potje wat te kuisen, een taak die normaal door de poetshulp gedaan wordt, ze heeft al vaak gezegd madame Vee ik doe dit wel, maar ik beschouw dit ook als een taak voor mij het hoort erbij.

En als alles goed verloopt kunnen de Kids midden volgende week de echte toiletten gebruiken, dat zal een hele verbetering zijn. Maar ook een hele opgave om het de kinderen te leren, ze mogen niet meer in het gras plassen. Ik heb het al aangekaart met de verantwoordelijke van syto in accra en het schoolhoofd , het zal belangrijk en nodig zijn om vaste momenten in te lassen om naar het toilet te gaan. Ja ik weet het is een raar maar natuurlijk onderwerp, we doen het zelf ook dagelijks, even stilstaan over hoe het hier gebeurt en niet zo gezond is, hoort erbij.

Nu ik toch bezig ben over de toiletten, bij deze de stand van zaken. Het vlot goed, sommige zaken zien er wel speciaal uit. Zo ook het spoelsysteem, het water van de lavabo wordt gebruikt om het toilet te spoelen. Het spoelsysteem is een vernuft doordacht systeem, eenvoudige materialen maar wel doordacht. Een handel in betonijzer met een plaat die het toilet afsluit, een pvc buis opgevuld met beton als counter gewicht om het op zijn plaats te houden, de handel wordt met een stukje pvc buis en mortel verstevigd. Ik vind het heel interessant om alles te aanschouwen en neem veel foto’s, ja nog wat beroepsmisvorming. Ondertussen weten de arbeiders al dat ik veel foto’s neem en heb ze ook uitgelegd waarom.

Zaterdag huwen de ouders van één van de kinderen, de leerkrachten en vrijwilligers zijn uitgenodigd, de 2 andere vrijwilligsters hebben een weekend in Accra gepland, ik had geen behoefte aan een drukke stad en plande om thuis te blijven, dus mijn plannen voor een rustig weekend veranderen, zaterdag dus een huwelijksfeest, dan heb ik alle bijzondere dingen uit het leven op zijn Afrikaans mogen meemaken.

Op school wordt het haar van het kindje alvast mooi gevlochten.

We doen een nieuwe poging om de goudmijn te bezoeken, nu lukt het wel, al duurt het immens lang voor alles in orde is, juiste schoenen, een veiligheidshelm…

Foto’s mogen er niet gemaakt worden, dus enkel één van ver.

Er wordt grond en stenen van uit de heuvels en omgeving aangevoerd, dit wordt gezeefd, gewassen tot men goud in een mat overhoudt. Per dag vindt men tussen de 800 gr en 1,6 kg puur goud. Men gebruikt niets van chemicaliën, het water wordt gerecupereerd, met het zand – klei of stenen doen ze niets. Toch niet als grondstof voor iets anders, dit is typisch voor Ghana of Afrika, ze doen hun ding maar denken geen stap verder. De resten worden terug gestort waar men gegraven heeft. Gelukkig worden wel terug nieuwe bomen of gewassen aangeplant.

Bizar te beseffen dat we op goudplaats wonen, overal rondom ons dorp wordt er gegraven.

Na school nog wat inkopen, een biertje en ik ga nog met wat frisse cola’s naar de arbeiders brengen aan school. Ze zijn reuze blij met deze extra attentie, nochtans verdienen ze het echt wel in volle zon werken met primitieve middelen is niet evident , wij kunnen ook hier iets van leren.

Voor het feestje speelt iedereen wat, nu men achteraan bezig is de toiletten te bouwen spelen de kinderen ook meer buiten en achteraan, er zijn 3 autobanden in de grond ingegraven als speeltuig, stoelen en tafels worden buiten gesleurd om mee te spelen, leuk om hun creativiteit te zien bij het spelen.

Iets later is het tijd om de drankjes en boekjes uit te delen. Drinken uit brikjes is niet eenvoudig, met als gevolg dat de vloer nogal plakkerig wordt, het is een afwasbaar tapijt dus dat komt wel goed.

De kleurboekjes en in het bijzonder het blad met stickers worden goed gesmaakt, ze zijn allen trots op hun boekje met Disney tekeningen, ieder kind houdt van prinsessen kastelen auto’s helden….

Zelfs de leerkrachten zijn een tikkeltje jaloers… ze zouden ook wel zo’n boekje willen, hun telefoons worden opgepimpt met stickers, grappig om ook hun enthousiasme te zien.

Bij de kinderen belanden de stickers op hun voorhoofd en armer, ze staan allen klaar voor een foto. De kinderen mogen in hun boekjes kleuren, namen worden erin geschreven en als de school gedaan is worden de boekjes in de boekentas meegegeven naar huis.

Deze middag hebben we een bezoek aan de goudmijn hier in het dorp, om 11u30 vertrekken we te voet het is niet zo ver. In het kantoor wachten we geduldig, ik hoor iets zeggen over vergadering in Koforidua, tussen het Twi door wordt al eens een Engels woord gebruikt (oa meeting). We blijven geduldig wachten en na ongeveer 20 minuten komt er iemand. Van harte welkom in de kibi goudmijn, maar er is een probleem de persoon die de rondleiding geeft is er niet (had het dus goed begrepen) en de anderen hebben nu geen tijd. Ofwel kom je om 3uur terug of morgen rond de middag. Het zal dan maar morgen worden tenzij er nog iets misloopt. Tis blijkbaar niet evident om er binnen te geraken, de eerste brief was niet ok, de 2e wel, maandag ging de leraar nog ter plaatse om bevestiging voor vandaag te krijgen en toch loopt er iets mis, afspraken en Afrika gaat echt niet samen maar ik weet ondertussen dat je je er niet druk in moet maken ooit wordt het wel opgelost en komt het goed.

Terug naar school om de lunch te helpen opruimen, klas vegen, afwas doen en nog wat met de Kids bezig zijn.

Ondertussen vlotten de werken aan de toiletten behoorlijk goed, een gebouw met 3 toiletten en lavabo, ernaast 2 urinoirs is toch een behoorlijke klus.

Na school voel ik me behoorlijk moe en ga wat op bed liggen en doe een kleine siësta.

Als ik naar Afrika ga neem ik altijd wat kledij mee die nog in goede staat is maar niet meer gedragen wordt, met dank aan mijn nichtjes die hun kleerkast nu en dan eens uitruimen.

Het is niet allemaal kledij voor jonge kinderen, dus gaf ik een paar rokken aan onze lieve huishoudster, ze doet echt wel veel voor ons. Ze was er reuze blij mee en vandaag toonde ze trots dat één van de rokken perfect voor haar past, ze draagt hem en bedankt me heel uitvoerig. Het doet deugd om mensen met iets kleins heel blij te maken, en het kost ons niets, met dank aan mijn zus voor haar rok die ze toch niet meer droeg (of misschien paste die niet meer door de extra kilo’s….. 😂😂).

Nog een wandeling in het bos om de rust op te zoeken, als je wandelt langs de straat of door de dorpen heb je geen minuut rust, iedereen roept je aan “obruni” – madame Vee (velen kennen ondertussen mijn naam en als blanke wordt je overal herkent) – goeiedag – wil je mijn vriend zijn -… maar het is wel fijn de herkenning – de vriendelijkheid die echt wel gemeend is.

We spreken nog een paar strategieën af, als ze twi spreken dan spreken wij Nederlands.

Een lange tro-tro rit naar Accra, druk verkeer en plots stopt de tro-tro er stappen een paar mensen uit en ik merk dat ze een wiel afhalen, nieuwsgierig als ik ben ga ik kijken, blijkt een probleem met de rem of de remvloeistof te zijn, toch voor zover ik het juist zie. Een kwartier later kunnen we verder op pad.

Later dan voorzien komen we aan in Accra, daar we melden later te zijn is de aannemer er nog niet, ondertussen nemen we de lijst met details (soort meetstaat voor de kenners) door, een beschrijving van materialen met prijs en aantal. Ik merk op dat er heel veel zaken niet opstaan en als we alles optellen (want er is geen totaal) zitten we bijna aan ons totaal bedrag, de prijzen lijken mij ook veel te duur, duurder dan bij ons. Wat nu, laten we eerst eens luisteren naar zijn uitleg en dan zien we wel.

Eén van de eerste dingen die gezegd worden is dat hij nog nooit de vraag tot details of contract gekregen heeft, dit is de eerste keer, lijkt bizar toch voor een Europeaan.

Eerst vraag ik naar een plan – schets van de toiletten, dat hebben we niet maken dat nooit en bouwt ze al 9jaar, dan vraag ik een naar uitleg of foto’s over zijn toiletten. Dat kan wel, hij geeft wat uitleg bij een power point presentatie en wat foto’s, hier en daar herken ik zaken die bij ons al geplaatst zijn of er als materiaal aanwezig zijn (en ik heb van alles foto’s), ik toon nu en dan wat van mijn foto’s en dan beseffen ze dat ik alles gezien heb, veel observeer en er blijkbaar wat van ken of begrijp.

Zijn systeem van toiletten (ecosafe toilet) ziet er echt wel goed en professioneel uit.

Na zijn uitleg en onze vragen erover ben ik overtuigd dat het een degelijk en goed constructie zal worden. Nu nog het financiële en het contract.

We overlopen zijn lijst met details en we zeggen direct dit klopt niet er staan veel dingen niet op, hij is verwonderd en wat blijkt het was een verkeerde lijst (soort aanzet), we krijgen de juiste versie. Nu staat wel alles erop denken we, maar de totale kost blijkt 50 % duurder te zijn.

We zeggen dat we niet meer hebben of betalen dan volgens de eerste korte beschrijving. Hij wist dit al, syto had het hem blijkbaar al duidelijk gezegd. ik zeg nog dat zijn prijzen trouwens veel te duur zijn. We gaan akkoord voor het oorspronkelijke bedrag, als forfait zonder enige meerprijs.

Dan nog het contract, er zijn geen opmerkingen enkel nog wat onderhandeling over de schijven die we gaan betalen, de laatste krijgt hij uiteraard pas als alles afgewerkt is en we het gecontroleerd hebben, als de eerste kinderen de toiletten gebruikt hebben.

De vrijwilligster is nog niet helemaal overtuigd of ze het wel kan vertrouwen, na overleg met haar ouders blijkt het ok te zijn.

Het contract wordt eindelijk getekend, betalingen gebeuren en de bouw kan verder gaan, men was vandaag trouwens aan het werk.

Lange rit terug naar huis in de tro-tro, ik geniet van de omgeving en het jachtige drukke Afrikaanse leven.

Het is bijna 7 uur als we thuis zijn, diner, onze belevenissen aan de rest vertellen, een emmer douche waarbij ik op de muur het gezelschap had van een 8-potig diertje, ik vond deze wel mooi. Naar bed na een drukke en vermoeiende dag.

%%%FOTO6%%%

Vandaag maken we alvast het contract op, ik ben de enige met ervaring erin, dus help ik hen. De ouders van één van de vrijwilligsters zijn advocaten, dus die worden ook nog geraadpleegd, het contract dat we opstelden is goed voor hen.

‘s ochtends voor de klas begint houden we ons wat met de Kids bezig, één van de drukkere kinderen die heel vaak ruzie maakt komt toch ook eens om een knuffel en zet zich bij met, hij speelt met mijn handen, vindt de aandacht wel leuk.

Een ander groter kind is wat ziekjes vandaag ze komt op de schoot zitten en ook zij heeft vandaag veel troostende knuffels nodig. Ze heeft vandaag een bloemetje haarband aan en zet hem op mijn hoofd, ik loop er de hele dag mee rond, ze vindt het leuk, de anderen lachen er ook mee, naar het schijnt past hij bij mijn bloes.

De laatste dagen is het drukkend heet met een grote vochtigheid, iedereen zweet meer dan anders de zweetdruppels parelen op de hoofden van de kinderen, ook ik heb dagelijks een paar sauna’s, alleen jammer dat er hier geen sneeuw is om na de sauna in af te koelen, dat zou heerlijk zijn ik spreek uit ondervinding.

In school wordt er weinig les gegeven, omwille van de discussie over de toiletten is iedereen daar mee bezig. Na een tijdje gaan we toch nog schilderen, ieder krijgt een tekening dat ze mogen inkleuren met verf en schilderborstel, er is een super groot verschil tussen de kunde van de Kids, sommigen kunnen het mooi binnen de lijnen anderen kladderen er op los. Maar iedereen is reuze blij, en uiteraard zeggen we tegen elk kind dat trots zijn werkje toont dat het heel mooi is, ze verdienen allemaal een “high five” voor hun inzet en enthousiasme.

Nadar de leerkracht hun naam op hun werkje geschreven heeft worden ze buiten te drogen gelegd en kunnen dan mee naar huis.

Na de lunch wordt er nog wat gespeeld of geslapen, het is leuk om sommige kinderen creatief te zien omgaan met wat afval en de grond.

Na school maken we het contract op, spreken we nog wat over de aanpak morgen en daarna maak ik mijn dagelijkse wandeling.

Ik heb het wandelen nog steeds nodig, het doet nog steeds deugd, en om eerlijk te zijn de laatste dagen spookt de camino veel door mijn hoofd en heb ik mijn foto’s herbekeken. Tijdens mijn wandeling besef ik dat het vandaag exact 2 maanden geleden is dat we in Finistera aankwamen en het laatste pelgrimsritueel volbrachten… het zal me voor altijd bijblijven...