Het schoolhoofd heeft de gewoonte om elke vrijwilliger mee te nemen naar zijn kerk op zondag, vandaag had ik de eer. Om 6u30 moest ik in Osino zijn, ik wou dit al stappend doen dus vroeg opstaan en om 5u45 op pad. Best wel eens rustgevend om op dit uur te wandelen zonder om de paar minuten aangesproken te worden of te moeten zwaaien naar iedereen, een “ obruni “ (blanke) valt op, toch zijn er op dit uur op veel mensen op pad. Er hangt wat mist, dus geen zonsopgang te zien.

In Ghana zijn er super veel kerken in ieder dorp, in Osino minstens een 20 à 25 tal. De kerk waar het schoolhoofd naar gaat is de katholieke kerk, ik vertel dat ik ook “katholiek” ben en vertel ook over mijn pelgrimage (kan dit niet laten, zit diep verankerd in mijn lijf en hoofd) hij is danig onder de indruk en blij dat er ook een “katholieke” vrijwilliger is. Voor we naar de kerk gaan passeren we nog bij een aantal mensen en we arriveren heel tijdig als eersten in de kerk.

Mondjesmaat komen de mensen toe, de dames hebben hun mooiste en kleurrijke kledij aan.

De priester komt van een ander dorp, men heeft geen eigen priester, het duurt wat lang voor hij er is maar het gezang en gebed begint al zonder de priester. Uiteindelijk begint de kerkdienst, weliswaar in het Twi maar toch hier en daar ook wat teksten in het Engels. De dienst is behoorlijk verschillend van bij ons, er wordt veel meer gezongen en als men zingt raken sommige mensen bijna in trance, er wordt gedanst, muziek gespeeld, iedereen klapt in de handen, best wel indrukwekkend om dit mee te mogen maken

De mensen worden echt wel betrokken in de dienst, tijdens de preek is er interactie tussen de priester en de aanwezigen, er worden vragen gesteld antwoorden gegeven. En wat bijzonder is als iemand in slaap drijgt te vallen maakt men hem-haar wakker.

De kerk zit helemaal vol, er worden extra stoelen gebracht, ik vermoed dat er een 150 tal aanwezigen zijn. Op het einde neemt het schoolhoofd, die ook de voorzitter van de kerk is, het woord en stelt mij voor aan iedereen, ik moet opstaan zodat iedereen me ziet, voor zover ze de enige blanke nog niet gezien hadden.

Het gezang en muziek is totaal anders dan bij ons, drums orgel en nog veel extra’s.

Na de kerkdienst, die tot na 10uur duurde, toont het schoolhoofd me zijn huis en daarna gaan we nog langs om ons respect te betuigen bij een familie die net een dierbare verloren heeft, heel veel van de mensen van de kerkgemeenschap zijn aanwezig. Als “katholieke” persoon wordt ik direct uitgenodigd voor de komende kerkdiensten.

Wanneer ik terug thuis ben (met de taxi) is het al bijna 11u30, er staat nog ontbijt op me te wachten.

En 1u30 later krijg ik al de lunch, wat teveel van het goede.

In de namiddag wandelen we nog met de vrijwilligers naar Osino, voor een drankje en rustige zondagnamiddag. Vanavond kregen we pasta met worst voorgeschoteld, na een spelletje kaarten nog wat lezen en naar bed.

De tuin werd in 1900 opgericht door 2 Engelsen, is 50 hectare groot en heeft diverse soorten bomen, planten, vlinders, vogels,….

Ik zie er onder andere de “apenpot-boom” ook gekend als paranoot, ik kende die al van in Suriname heb thuis een apenpot op de kast staan.

Verder is er nog de “kaneelboom” ik proef verse kaneel die van de bast van de stam komt, proef een Maleisische appel, zie de mahonie boom, nog een andere boom die men vroeger gebruikte als communicatie middel door met een stok op de wortels slaan dit lukt me vrij goed . Er zijn ook veel vlinders maar hiervoor moet je bij zonsopgang of zonsondergang komen om ze te zien. Een paar vogels vliegen net weg en er is een oud gastenverblijf waar queen Victoria ooit verbleef.

Na de wandeling gaan we op “restaurant” lunchen. Op de tafel staat o.a. peper en zout, het flesje is geen olie maar zeep om de handen te wassen, dat is nodig want er wordt geen bestek gebruikt om te eten, enkel de rechterhand.

Ik eet banku (een soort deeg van mais en maniok) met talipia (lokale vis) en een pikante saus. Niet evident om dit enkel met de rechterhand te eten.

Na het eten stoppen we nog in Osino voor een drankje, spelen biljart en dan huiswaarts enen na het diner vroeg naar bed want morgen moet ik heel vroeg op om samen met het schoolhoofd naar de kerk te gaan.

We vernemen dat er een werker van Syto gestorven is, hij werkte in het bos / natuurproject dat ze hier ietsje verder hebben (één van de komende dagen gaan we dit nog bezoeken). Er komt iemand uit accra om dan samen naar de familie te gaan om hun respect te betuigen. Net na het overlijden is er een periode waarin men de overledene viert – eert, de begrafenis is veel later, soms bijna een maand later zodat iedereen ook van heel ver er kan bijzijn. We worden gevraagd om mee te gaan, rond een plein staan er veel stoelen er is al behoorlijk wat volk. We geven iedereen die op de eerste rij zit (de naasten) een hand en nemen dan zelf ook plaats, ook op de eerste rij, we zijn blijkbaar VIP. De kleur van een begrafenis-overlijden is rood en zwart, iedereen is min of meer zo gekleed, behalve wij daar we niet op de hoogte waren. Iedereen die toekomt geeft handen, ook aan ons die op de eerste rij zitten. Men geeft wat geld aan de familie, dit wordt in een boek genoteerd en nu en dan wordt luid afgeroepen door de micro wie welk bedrag gegeven doneerde . Tussendoor speelt muziek, we zien zelfs mensen dansen en lachen, tranen of verdriet zie ik bijna niet, enkel bij een aantal oudere dames zie ik wat verdoken verdriet. We krijgen een flesje water, als we na drie kwartier terug vertrekken krijgen we bij het afscheid nog een zakje met een flesje limonade en koekjes, nogal bizar het doet me denken aan doopsuiker bij het verlaten van een babyborrel. Allemaal nogal vreemd voor ons maar wel interessant om er deel van te mogen uitmaken, en men apprecieert duidelijk dat de “obruni’s erbij zijn.

Terug naar school waar we een poging doen om “zakdoek leggen” te spelen, de Kids lopen gewoon rond de kring zonder te weten wat ze moeten doen, maar ze genieten wel van de extra aandacht. Het eindigt met de kinderen die met hun stoelen door de klas racen.

Deze week waren er veel minder kinderen dan gewoonlijk, er waren behoorlijk wat kinderen ziek. Het schoolhoofd en één van de leerkrachten ging wat zieke kinderen en hun ouders bezoeken, ik mocht meegaan met hen. Ik leerde de kleine paadjes en achterbuurten van het dorpje kennen. Eén van de kinderen had de mazelen, ze was binnen in het huis dus hebben we haar niet gezien. In een volgende plaats had een jongetje een grote wonde op zijn voet en kon geen schoenen of sandalen verdragen, zijn zusje had een lelijke hoest, ik nam ze op de schoot en telkens ze moest hoesten draaide ze zich van mij weg, best wel goed opgevoed. Het schoolhoofd en de leerkracht praatten wat met de ouders en kinderen, een mooi gebaar om hen aandacht te geven maar evengoed om na te zien of ze niet te lang wegblijven van school.

In de aanpalende middelbare school werd er gekookt, we mochten hun kookkunsten proeven : gebakken yam heel lekker je kan dit vergelijken met heel grote frieten en ze zijn lekker en krokant gebakken (veel beter dan de French fries op de camino in Spanje), omelet met wat paprika en ui en gebakken kip. Wat mij betreft krijgen de leerlingen een 10/10

Na de school worden we uitgenodigd om de voetbalmatch te zien tussen de oude en jonge leerkrachten van de omliggende scholen, de jongere waren overduidelijk beter en wonnen met 6-0.

Zelf waren we ook een attractie, we waren voortdurend omringd door een meute kinderen die alles over ons wilden weten

Een dag vol onverwachte maar mooie en bijzondere dingen, echt wel bijzonder om er deel van uit te mogen maken.

Na het lekkere ontbijt naar school, de kinderen komen ons al tegemoet gelopen.

Een aantal kinderen krijgt van thuis een ontbijt mee, ze eten dit buiten op een stoeltje, en de kippen genieten van alles wat op de grond valt, we moeten ze ook elke dag een paar keer uit de klas wegjagen.

De eerste les bij de grootsten gaat over vergelijking van zelfde dingen en getallen, ze leren het “=” teken. Blijkt voor sommigen moeilijk te zijn, elk moet dan het symbool op het bord tekenen, wanneer het niet lukt, legt de leerkracht het heel geduldig uit en tekent het samen met de kinderen tot het hen lukt.

Het schoolhoofd houdt zich bezig met de nieuwe kinderen op school, bijna een hele dag wenen ze, dus wat extra afzonderlijke aandacht is goed om ze wat rustig te krijgen.

Een deel van het gras rond de school is lang en heeft veel zaadjes met scherpe punten, als de kinderen erdoor lopen blijven ze in de kledij zitten, dagelijks mogen we er uit de kleren halen. Ook een werkje dat het schoolhoofd deed samen met de hulp van de andere kinderen.

Na de pauze les over delen van het menselijk lichaam, mijn poging om een mens te tekenen was iets minder gelukt maar toch goed genoeg om de delen te herkennen. En we eindigen met het liedje hoofd en schouder, knie en teen, enkel het topje van de neus kennen ze hier niet, dus hilariteit alom als ik ze dit aanleer.

Na de school ga ik nog wat wandelen tot in het volgende dorp en geniet bij een flesje bier van het drukke luidruchtige Afrikaanse leven, dit is genieten met volle teugen. Als er een bus of een tro-tro stopt komen de verkoopsters aangelopen met hun waren op het hoofd, al reizend kan je al je inkoken doen. Een van de bussen die stopt is van Belgische makelij, er staat jonckheere op.

De liedjes die men zingt zijn soms educatief over het land en soms ook leuke kinderliedjes, ik herken er een aantal van, overal ter wereld kent men : “ hoofd – schouders knie en teen” of “vader Abraham had 7 zonen”. Dit laatste ook met de bijhorende gekke bewegingen. Ik voel me terug als leidster in de chiro.

Het ene kindje is al enthousiaster dan het andere, sommige zijn moe en zitten stilletjes rond te kijken.

Na de pauze is er terug wat les, bij de kleinsten gaat het over dingen uit de klas. Ze leren een 6-tal objecten uit de klas in het Engels en twi, de leerkracht toont ze ook zodat ze het goed begrijpen. Daarna moet elk kind het gevraagde voorwerp aanduiden, als het juist is wordt er geapplaudisseerd, als het mis is krijgen ze genoeg herkansingen zodat iedereen zijn applaus krijgt.

Na de lunch, die vandaag wat later was is het tijd om te rusten, verbazend te zien hoe sommige kinderen blijven slapen terwijl anderen al roepend en tierend rond hen heen lopen.

Vandaag was er een nieuw kindjes, ze was duidelijk heel onwennig en bang, huilde heel veel. Na de lunch heb ik ze de hele tijd op de arm of schoot dienen te houden om ze toch wat te kunnen troosten, uiteindelijk is ze toch in slaap gevallen op de schoot. Normaal leggen we dan de kindjes op de mat, maar nu heb ik toch een uitzondering gemaakt de andere kinderen waren te druk.

Na de school zijn we naar een naburig dorp geweest waar er een bauxiet juwelier een “atelier” heeft. De bauxiet komt uit de omringende bergen die we dagelijks mogen aanschouwen. Hij toonde ons hoe hij de gaatjes in de stenen maakt, echt nog op een heel primitieve manier, en hoe hij de stenen dan glad maakt. De moeite om te zien en we mochten het zelf ook eens proberen, uiteraard kon kopen of bestellingen plaatsen ook, hij maakt zelfs zaken op verzoek. Ik had uiteraard een speciaal verzoek, een ketting met een sint – jacopsschelp (ja wat anders…).

Na een druk maar deugddoend en verrijkend weekend, terug een weekje school en hier in Afrika heeft men niet zoveel vakantie als in België dus geen herfstvakantie.

Als we toekomen op school lopen ze ons al van ver tegemoet voor de eerste knuffels van de dag, til me op (het woord in twi “fa me ” ken ik ondertussen al goed) elk kind wil wel opgepakt en in je armen gehouden worden,….

%

De eerste les bij de kleinsten is het leren van het alfabet, ik schrijf dit op het bord en mag het aan de kinderen aanleren, er is ook een tekening met de letters en telkens een verwijzing naar een woord met de letter, zo kunnen ze er nog iets leuks van maken. In de pauze gaan de grootste jongens voetballen, anderen spelen met de stoelen in de klas tot het een grote puinhoop wordt.

Na de pauze een les over het leren schrijven, op een tekening staan streepjes en de kinderen mogen de streepjes als een volle lijn overtekenen. Zoals gewoonlijk eerst op het bord en daarna op een blad papier, de mogen we opnieuw 30 tekeningen – oefeningen maken. Als ze bezig zijn is wat hulp nodig, niet iedereen weet hoe een potlood vast te houden en ermee te schrijven.

Ze vinden het wel leuk de oefening en de persoonlijke aandacht.

Na de lunch wordt er nog wat gespeeld, ondanks het vele lawaai vallen er veel kinderen toch in slaap.

Na de school wandel ik nog naar het dorpje Osino, het doet nog steeds d er ugd om efkes te kunnen stappen.

Ons diner deze avond was vis (jawel de kop) met zoete aardappel en een slaatje van verschillende groenten.