Traces Of World War I & II

Voor wie van België komt is Bray-Dunes is het eerste dorp aan de Opaalkust, net over de grens. Het begint er de laatste jaren steeds meer Belgisch uit te zien, met een lange rij appartementsblokken langsheen de dijk. Op 26 mei 1940 begonnen op de stranden tussen Bray-Dunes en Duinkerke de evacuatie van de Britse Expedition Force en van delen van de Belgische en Franse strijdkrachten : de Operatie Dynamo. Terwijl enkele eenheden weerstand bleven bieden aan het oprukkende Duitse leger werden 198.000 Engelse, 123.000 Franse en 16.000 Belgische soldaten geevacueerd via de zee.

Communal Cemetery

Bissegem Communal Cemetery bevat de graven van 25 militairen van het Gemenebest van de eerste wereldoorlog, alleen dateren van eind oktober 1918,van de geallieerde opmars naar de overwinning. De acht graven van de Tweede Wereldoorlog dateren allen van eind mei en begin juni 1940 van tijdens de terugtrekking van de Duitse troepen naar Duinkerke.

Het Auffanglager Breendonk

Na de bezetting van België door nazi-Duitsland werd Breendonk een gevangenkamp en doorgangskamp. Gevangenen verbleven er in afwachting van transport naar concentratiekampen in Duitsland, Oostenrijk en Polen. Breendonk was geen concentratiekamp, hoewel de levensomstandigheden er nauwelijks van verschilden. Het fort van Breendonk was in België de laatste halte voor het vertrek naar Auschwitz en andere kampen. Het eerste transport vond plaats op 22 september 1941 en ging naar Neuengamme bij Hamburg. Volgens een verklaring na de oorlog van de eerste kampcommandant Schmitt werd het bevel tot oprichting van dit SS-kamp gegeven door Karl Hasselbacher, de leider van de Sipo-SD in België (de Duitse politieke politie en onderdeel van de SS.) en door Müller, de Oberfeldcommandant van Brussel.Het fort werd vanaf eind augustus 1940 als gevangenis ingericht. De bewaking bestond uit een klein aantal Wehrmacht-soldaten van een Landesschützenbataillon; oudere soldaten, ongeschikt voor het front. Zij werden ook ingezet op de werf en voor het uitvoeren van executies.De Wehrmacht werd aangevuld met een klein Duits SS-garnizoen, vanaf september 1941 enkele Belgische SS-mannen en vanaf 1944 Roemeense en Hongaarse SS'ers. Op 20 september 1940 kwamen de eerste gevangenen binnen, een Belg en drie Joden uit centraal-Europa. In de eerste weken verbleven er maximum twintig gevangenen in het fort. Het aantal gevangenen varieerde gedurende het verder verloop van de oorlog tussen twintig en zeshonderd. Sommigen verbleven er slechts één dag, anderen doorleefden deze hel gedurende drie jaar. De gemiddelde tijd was ongeveer drie maanden. In totaal hebben er circa 3600 personen gevangengezeten, waarvan 400 à 500 Joden. Aanvankelijk werd Breendonk vooral gebruikt voor de opsluiting van overtreders van anti-joodse wetten, smokkelaars, zwarthandelaars of al wie door de Duitsers werd beschouwd als asociaal. Vanaf 1942, toen de joodse gevangenen werden overgebracht naar de Dossinkazerne in Mechelen, werd het kamp vooral aangewend voor de opsluiting van verzetslieden, politieke gevangenen en gijzelaars. Toen in 1941 de oorlog met Sovjet-Unie uitbrak werden er ook communisten en socialisten gevangengezet. Het kamp werd een eerste maal volledig ontruimd op 6 mei 1944. Kort daarop werden er opnieuw een aantal verzetslieden gevangengezet. De definitieve ontruiming gebeurde op 31 augustus 1944. De gevangenen werden vervoerd naar het Nederlandse Kamp Vught. Van daaruit werden ze overgebracht naar diverse concentratiekampen. Op 2 september 1944 kwam het fort in de handen van de bevrijders.

Monument voor de Gebroeders Van Raemdonck

Edward (Temse, 8 oktober 1895 Steenstrate, 26 maart 1917) en Frans Van Raemdonck (Temse, 24 januari 1897 Steenstrate, 26 maart 1917) waren broers die tijdens de Eerste Wereldoorlog sneuvelden bij een nachtaanval op het Stampkot te Steenstrate. Zij waren toen allebei sergeant van de 6de Compagnie van het 24ste Linieregiment. Hun dood maakte hen in Vlaanderen tot een symbool van broederliefde. De Waalse korporaal Aimé Fievez (1891-1917) overleed op dezelfde plaats en tijdstip. Het stoffelijk overschot van deze drie militairen werd na de oorlog herbegraven in de crypte van de IJzertoren. Op de plek waar ze sneuvelden werd later ook een monument voor hen opgericht, opgetrokken uit betonblokken van het Stampkot.

Een symbool voor de Vlaamse Beweging

De lichamen lagen in niemandsland en konden niet worden gerepatrieerd. In het leger zou men toen hebben voorgesteld om een halfuur wapenstilstand te vragen zodat de lijken konden worden weggehaald en worden herbegraven in Westvleteren.

Generaal Louis Bernheim, lid van het Grootoosten van België, zou dit voorstel toen hebben afgewezen en aan generaal Mahieu hebben verklaard:

"Je n'en vois pas la nécessité. D'ailleurs il s'est avéré que le plus jeune des deux était un flamingant (Ik zie er de noodzaak niet van in. Overigens, het is bekend dat de jongste van de twee een flamingant was)."

Waarop generaal Mahieu zou hebben geantwoord:

"En effet (Inderdaad)." .

Zo was het ook. Op 13 april, 19 dagen na hun dood, werden ze in een ondiepe obusput begraven, op een terrein dat was omgeploegd door granaatinslagen. Hun lijken werden bovendien in september 1917 bij een Frans offensief omgewoeld en stukgeschoten. De tekst van het bidprentje[1], opgesteld door O. Dambre, maakt gewag van de volgende gebeurtenissen: ""In een rit op de eerste lijn van den vijand hadden beiden zich allerprachtigst gedragen. Onder een ijselijk bombardement keerden de mannen terug, na volbrachte taak. Tot aan den IJzer kwam Edward en keek met zijn vlammende oogen rond... Doch zijn broeder niet ziende op de plaats der afspraak weigert hij over den IJzer te komen, en de reeds volbrachte heldenfeiten zal hij nu spontaan bekronen met zijne ideale broederliefde. Te midden het afgrijselijkste kanonvuur gaat hij op zoek naar zijn broeder... Wat is er toen gebeurd ? Achttien dagen nadien tusschen onze en de vijandelijke lijnen vond men beide in elkaars armen liggend voor eeuwig... dood."" De vertoning van heldhaftige broederliefde, tot in de dood, werd een symbool van de Vlaamse Beweging. Wekenlang bleven Vlaamse kranten er roerende, piëteitsvolle artikelen aan wijden. Een pentekening van Joe English maakte van het beeld van innige broederliefde een krachtig herkenbaar icoon. Uiteindelijk bleken beide broers samen te zijn gesneuveld met de Waalse korporaal Aimé Fiévez.[2] In september 1917 werd het gebied waar ze lagen begraven weer door Belgen veroverd. De stoffelijke overschotten van de drie mannen werden verzameld en opnieuw begraven. Hun makkers plaatsten in september 1918 een stenen kruis op de plaats, waar later een houten omheining rond kwam. Tot 1933 zou deze zerk daar blijven alvorens naar de IJzertoren te verhuizen. Op de zelfde plaats werd op 19 augustus 1933 door het IJzerbedevaartcomité een nieuw monument opgericht. Het monument Steenstrate, dat vijf meter hoog is en werd gebouwd met brokstukken van de vernielde Duitse stellingen, is van de hand van de broers Karel en Jan De Brandt. Sinds 2003 is het monument Steenstrate de verzamelplaats van de jaarlijkse IJzerwake. De oorspronkelijke zerk ging bij de dynamitering van de IJzertoren in 1946 verloren. Op 29 oktober 1919 werd het graf opengelegd met de bedoeling de gesneuvelden te repatriëren. Men trof slechts enkele stoffelijke resten aan die niet meer te identificeren waren, waarop men besloot deze te laten rusten en men het graf weer dichtmaakte. In 1924 werd op bevel van de militaire overheid het graf nogmaals opengemaakt. De resten van de twee broers en van Fiévez werden in één kist gelegd en bijgezet op de Belgische militaire begraafplaats in Westvleteren. Op 13 augustus 1932 werden de stoffelijke resten van de drie gesneuvelden weer ontgraven, en een week later op de 13de IJzerbedevaart overgebracht naar de crypte van de IJzertoren samen met zes andere gesneuvelden die een symbool waren geworden.

Restanten Opgeblazen Brug

Zowel in Membre-sur-Semois als in Bohan, zie je restanten van opgeblazen bruggen over de Semois. Deze bruggen werden door de geallieerden tot ontploffing gebracht tijdens WOII om de opmars van het Duitse leger, tijdens het Ardennenoffensief, tegen te houden. Voor WOII werden de verschillende dorpen in de regio Semois met elkaar verbonden door een tramlijn. De brug over de Semois in Membre, vormde bovendien een snelle verbinding voor Tramlijn 553 Gedinne - Vresse, via een tunnel naar Bohan.

Cape Griz-Nez en Cape Blanc-Nez

Adolf Galland, een beroemde Duitse gevechtspiloot en legerleider in de Tweede Wereldoorlog, maakte een noodlanding op het strand van Cap Gris-Nez. Het was ook hier dat onder meer Adolf Hitler en Hermann Göring in 1940 over het kanaal richting Engeland keken nadat hun legers West-Europa hadden veroverd. Direct na de val van Frankrijk in augustus 1940 begon Organisation Todt met de bouw van drie bunkercomplexen op de kaap. Dit waren Batterij Todt met vier 380mm-kanonnen, Batterij Grosser Kurfurst met vier 280mm-kanonnen en tot slot Batterij Griz Nez, bij de meest westelijk punt van de kaap, met drie 170mm-stukken.De stukken van Batterij Todt konden alleen richting zee vuren, maar die van de twee andere batterijen konden ook naar doelen landinwaarts worden gericht.De batterijen werden verdedigd met mijnenvelden, prikkeldraadversperringen, bunkers, antitankgeschut en machinegeweren. Na een hevig luchtbombardent vielen in de ochtend van 29 september 1944 troepen van de Canadese 3e infanteriedivisie de batterijen aan. De Canadezen werden ondersteund door tanks van de Britse 79e pantserdivisie. De verdedigers van Batterij Todt gaven zich tegen het midden van de ochtend al over.Tijdens deze actie op de kaap werden zon 1600 Duitse krijgsgevangenen gemaakt. Aan Canadese zijde waren 42 slachtoffers te betreuren waarvan acht doden.

De citadel van Dinant is een citadel in de Belgische stad Dinant. De citadel is gebouwd op een rots, vlak bij het stadscentrum, 100 meter hoger dan het wateroppervlak van de Maas. In de citadel is sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog een historisch en wapenmuseum te bezichtigen. De toegang tot de citadel wordt onder meer verzekerd door een kabelbaantje. Het eerste bouwwerk op die locatie dateert van 1051, toen gebouwd in opdracht van prins-bisschop Dietwin van Luik. De stad en citadel werden in 1466 tijdens de Luikse Oorlogen verwoest door Karel de Stoute. Prins-bisschop van Luik Everhard van der Marck breidde in 1530 de citadel bij de herstelling grondig uit, onder meer met een slottoren en een ronde halve toren. Dit bood in de citadel plaats aan 500 soldaten. In 1675 bezetten de Fransen, onder aanvoerder en maarschalk van Frankrijk François de Créquy de stad en gebruiken de citadel als verdedigingsbasis. De citadel werd in 1703 opgeblazen bij de aftocht van de Franse troepen. Krachtens het verdrag van Utrecht van 1713 kwam de locatie terug toe aan de bisschop van Luik. Het laatste bouwwerk werd gebouwd van 1818 tot 1821, uit de periode van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Tot de Belgische Revolutie was de citadel de ligplaats van een Nederlands garnizoen. In de Eerste en Tweede Wereldoorlog was de citadel nog het voorwerp van gevechten. De bezoeker kan met eigen vervoer tot aan de citadel rijden, of kan vanuit de stad een trap uit 1577 met 408 treden beklimmen. Sinds 1956 kan men ook met een kabelbaan het hoogteverschil overwinnen. Deze kabelbaan werd in 1997 vernieuwd.

De Militaire Begraafplaats bij de Citadel van Dinant telt 1177 oorlogsgraven:

- 1105 Fransen soldaten uit de Eerste Wereldoorlog.

- 47 Franse soldaten uit de Tweede Wereldoorlog.

- 25 Soldaten van het Gemenebest uit de Tweede Wereldoorlog.

Oorlogsgraven van het Gemenebest

Op de begraafplaats ligt een perk met 24 Britse graven uit de Eerste Wereldoorlog. Zij behoorden allen tot de 14th Division en sneuvelden tijdens het geallieerde eindoffensief in oktober en november 1918. De graven worden onderhouden door de Commonwealth War Graves Commission en zijn er geregistreerd als Dottignies Communal Cemetery.

Onderscheidingen

James Mitchell White Halley, majoor bij de Royal Engineers werd onderscheiden met het Military Cross (MC). kanonnier Herbert Crowther Wilkinson ontving het Croix de guerre.

Le Blockhaus d'Eperlecques.

In maart 1943 gaf het Duitse leger het startschot voor de bouw van de 'Kraftwerk Nordwest', een montage- en lanceerbasis voor V2-raketten in Eperlecques, temidden de bossen.In oktober 1943 moest de bunker en de lanceerinstallatie afgewerkt zijn, met dank aan de duizenden Belgische, Nederlandse en Russische dwangarbeiders, maar de Britse RAF (Royal Air Forces) stak daar een stokje voor nadat ze op luchtfoto's de ongewone bedrijvigheid in de bossen opmerkten. In augustus wordt het gebouw voor de eerste keer bestookt door Britse gevechtsvliegtuigen. De noordelijke kant van de bunker, waar de onderdelen van de V2-raketten via ondergrondse sporen uit Saint-Omer en Calais zouden aangevoerd worden, raakte daarbij zwaar beschadigd. Het bombardement maakte meteen duidelijk dat het bouwsel door zijn kwetsbare ligging niet echt geschikt was om V2-raketten te monteren en te lanceren. Tussen augustus 1943 en augustus 1944 werd de bunker uiteindelijk 25 keer gebombardeerd.Van alle bombardementen zijn nog verschillende sporen te zien, ondermeer een krater met een doorsnede van 42 meter en een diepte van 18 meter.

Vloeibare zuurstof.

Daarom verhuisde de lanceerinstallatie even verderop naar La Coupole in Helfaut, waar overigens ook nooit een V2 de lucht inging. Aan het zuidelijke deel van de bunker, dat zo goed als ongehavend bleef, werd ondertussen verdergewerkt. Bedoeling was er de vloeibare zuurstof, brandstof voor de V2-raketten, te produceren en te vervoeren naar La Coupole en mobiele lanceerinstallaties van de V2's.Op de fundamenten van het zuidelijke gedeelte beslisten de Duitse ingenieurs een vijf meter dikke betonnen plaat met hydraulische liften omhoog te tillen, zodat de bouwwerken onder de beschermende plaat konden doorgaan zonder risico op raketinslagen.

In januari 1944 was de bouw van het zuidelijke gedeelte afgerond: in enkele maanden tijd hadden de Duitsers er 20.000 ton beton doorgejaagd voor hun Blockhaus. Ze installeerden er drie compressoren om vloeibare zuurstof te produceren. Maar de werkzaamheden in de bunker waren geen lang leven beschoren: na een nieuw zwaar bombardement op 27 juni 1944 demonteerden de Duitsers alle installaties en vluchtten ze naar Duitsland: ze vreesden dat de compressoren zouden ontploffen door de bombardementen.

De grootste bunker.

Op 4 september 1944 slaagden Canadese troepen erin de controle over het gebouw over te nemen. Sinds 1973 heeft de grootste bunker van Noord-Frankrijk, het bouwwerk is 90 meter lang, 50 meter breed en 33 meter hoog, de deuren geopend voor bezoekers en in 1985 werd het gebouw uitgeroepen tot rijksmonument.

Esquelmes War Cemetery

Esquelmes War Cemetery is een Britse militaire begraafplaats met gesneuvelden uit de Tweede Wereldoorlog gelegen in het Belgische dorp Esquelmes, een deelgemeente van Pecq. De begraafplaats ligt 1 km ten noorden van het dorpscentrum en 1,5 km ten zuiden van Pecq. Ze heeft een langwerpige vorm en is omgeven door een beukenhaag. Het Cross of Sacrifice staat aan de noordelijke zijde op de centrale as en aan de oostelijke zijde staat een achthoekig schuilhuisje waarin zich het registerboek bevindt. De begraafplaats wordt onderhouden door de Commonwealth War Graves Commission.

Er liggen 233 Britten begraven waaronder 32 die niet meer geïdentificeerd konden worden. Alle slachtoffers vielen in mei en juni 1940 toen de British Expeditionary Force (BEF) was betrokken in de latere fase van de verdediging van België na de Duitse inval. Er werden zware gevechten geleverd toen het Duitse leger de Schelde probeerde over te steken en de BEF deze lijn verdedigde om de terugtrekking van hun troepen naar Duinkerke te dekken.

Geoffrey Lesslie Marett Worke, luitenant bij het The Queen's Royal Regiment (West Surrey) en Claude Edward Alban Lockyer Williams, onderluitenant bij de Royal Artillery werden onderscheiden met het Military Cross (MC).

Canada Farm Cemetery

Fromelles (19 juli 1916)

In Fromelles (Nord) speelt zich een drama af dat in Australië bekend zal blijven staan als een van de grootste rampen voor de natie in de twintigste eeuw. Ondanks de enorme verliezen op de eerste dag van het offensief in de Somme beschouwt het Britse hoofdkwartier de situatie in de dagen daarop als hoopgevend. Ze verwachten een massale aftocht van de Duitsers. Alvorens het Duitse front te ontwrichten, wordt op 9 juli 1916 het besluit genomen de heuvelrug van Aubers aan te vallen een herhaling van het Britse fiasco in mei 1915 voor Fromelles en uit te komen op de achterhoede van de tegenstander. De aanvalszone van ongeveer vier kilometer breed ligt tegenover zeer sterke Duitse stellingen die de Britse linies overheersen, met name het suikerbrood: een betonnen bastion tot de nok toe gevuld met mitrailleurs. In het plan is een langzaam, methodisch, maar massaal bombardement opgenomen vlak voor de aanval van de infanterie. Op 16 juli, als de situatie bij de Somme al sterk gekelderd is, wordt de operatie Fromelles even in twijfel genomen. Het is de agressieve volharding van generaal Haking, hoofd van het 11e Britse legerkorps, die de doorslag geeft. Op het offensief bij Fromelles worden twee divisies ingezet: de 61e Britse en de 5e Australische, beiden net aangekomen in Frankrijk en zonder enige strijdervaring. Voor de Australiërs is het hun eerste actie op het westfront. Tegenover hen, een ervaren eenheid: de 6e Beierse Reservedivisie, die het jaar daarvoor de overwinning behaalde op Aubers. Het slecht uitgevoerde voorbereidende bombardement duurt elf uur. De infanterie begint de aanval op 19 juli 1916 om 6 uur en staat onmiddellijk bloot aan zwaar artillerie- en mitrailleurvuur in een zone waar het niemandsland meer dan 300 meter breed is. De vier aanvalsgolven worden één voor één gemaaid met een tussentijd van vijf minuten. Het lukt slechts een klein deel van de Australische soldaten om de eerste Duitse linie te bereiken. De soldaten bevinden zich onmiddellijk in een geïsoleerde positie en vallen ten prooi aan tegenaanvallen. Het niemandsland is bedekt met de lijken van Australische soldaten. Sommige ooggetuigen hebben het over een slachtbank in de openlucht. Ondanks het fiasco begint om 9 uur een tweede aanval. De Australiërs die de eerste aanval hebben overleefd en in een totaal geïsoleerde situatie in de Duitse loopgraven zitten, besluiten terug te keren naar hun eigen linies op 20 juli. Ze worden door de Duitsers in de rug geschoten. De Australiërs zijn in 24 uur 5.533 man kwijtgeraakt en de Britten 1.400, en zonder ook maar enig resultaat te boeken. Het aantal doden is uitzonderlijk hoog: van de 887 man van het 60e Australische Bataljon hebben slechts 107 het overleefd. Het schijnt dat Adolf Hitler, toen korporaal van het 16e Beierse Reserve-infanterieregiment, ook deelnam aan deze slag.

Heestert Military Cemetery

Heestert Military Cemetery is een Britse militaire begraafplaats met gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog, gelegen in het Belgische dorp Heestert (Zwevegem). De begraafplaats ligt tussen de Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaartkerk en het kerkhof en wordt onderhouden door de Commonwealth War Graves Commission. Er liggen 184 doden begraven. Heestert was van bij het begin van de oorlog in Duitse handen. Het werd pas eind oktober 1918 door de Britten ingenomen. De begraafplaats werd rond februari 1919 door landbouwers uit de omgeving aangelegd. Zij brachten de Britse en Duitse slachtoffers vanuit het slagveld en hun boerderijen naar hier, om ze onder leiding van de burgemeester te begraven. In 1920 werd de begraafplaats gereorganiseerd waarbij de Duitse graven naar de zuidkant van het terrein werden verplaatst. Later dat jaar werden nog drie Britse graven vanuit het kerkhof van Moen naar hier overgeplaatst. Er liggen 184 slachtoffers begraven, waaronder 127 Britten (waarvan 26 niet konden geïdentificeerd worden) en 57 Duitsers (waarvan 39 niet geïdentificeerd konden worden). Voor 8 Britten werden Special Memorials opgericht omdat hun graven niet meer gevonden werden.

V1 Lanceringfaciliteit

Tussen de dorpen Hazebrouck en Cassel in het bos genaamd Bois des 8 Rue kunt u deze zeer speciale lanceringfaciliteit voor V1 raketten vinden. De V1 is de dodelijke voorloper van de V2-raket, die in Peenemï¿½nde ontwikkeld is. Het onbemande tuig heeft aanvankelijk een bereik van 240 kilometer en kan een lading van 830 kilogram vervoeren.

Bij de lancering werd de V1-raket op een wagentje geplaatst. Vanuit deze bijna nog intacte lanceerbaan werd het wagentje, met daarop de raket, vanop een geleidersrail tussen de 2 muren aan hoge snelheid in de lucht geschoten met behulp van stoom onder hoge druk. Deze plaats is gebouwd in 1943 en door de jaren heen keurig bewaard gebleven.

Er is een route rondom de bunkers met informatiepanelen. Deze plaats werd gebruikt voor de lancering van V1 raketten. Er waren honderden lanceringsplaatsen over het noorden van Frankrijk, welke meestal gebouwd werden in of dichtbij het bos waardoor ze werden voorzien van een natuurlijke camouflage. Alle lanceringsplaatsen werden direct op Londen gericht. Er was ook een spoorwegverbinding in de buurt om de raketten te leveren die uit lanceringsplaatsen in Duitsland kwamen, waar zij waar meestal gemaakt werden door mensen met gedwongen arbeid in kampen met zeer slechte omstandigheden.

Duhallow A.D.S. Cemetery

Duhallow A.D.S. Cemetery is een Britse militaire begraafplaats met gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog, gelegen in de Belgische stad Ieper. De begraafplaats ligt ten noorden van de stadskern en ligt net als Essex Farm Cemetery, dat een halve kilometer verder noordwaarts ligt, tussen de Diksmuidseweg en het kanaal Ieper-IJzer. Ze werd ontworpen door Reginald Blomfield en wordt onderhouden door de Commonwealth War Graves Commission. Het terrein heeft een rechthoekig grondplan met een oppervlakte van ongeveer 5.060 m² en wordt grotendeels omgeven door een haag. Centraal vooraan staat het Cross of Sacrifice en achteraan de Stone of Remembrance. Er worden 1.602 doden herdacht, waarvan 234 niet geïdentificeerd konden worden. Ten noorden van Ieper bevond zich tijdens de oorlog het "Duhallow Advanced Dressing Station" (A.D.S.), een medische post, waar gewonden de eerste zorgen kregen.

Overledenen werden ook daar begraven. De begraafplaats werd aangelegd vanaf juli 1917, tijdens de Slag om Pilckem Ridge bij het begin van de Derde Slag om Ieper. Na de oorlog werd de begraafplaats uitgebreid met 633 doden uit de omliggende slagvelden en uit de begraafplaatsen Malakoff Farm Cemetery in Brielen en Fusilier Wood Cemetery in Hollebeke.

Uit deze twee begraafplaatsen worden hier 39 doden herdacht wiens graven vernield werden door artillerievuur. Hun grafstenen staan gegroepeerd rond twee Duhallow Blocks. Deze gedenkstenen zouden voor het eerst op deze begraafplaats gebruikt zijn en daar hun naam aan danken. Later werden ook op andere Britse begraafplaatsen Duhallow Blocks geplaatst. Er liggen 1.602 doden waaronder 1.470 Britten (waarvan er 218 niet geïdentificeerd konden worden), 26 Australiërs (waarvan 13 niet geïdentificeerde), 38 Canadezen, 1 Indiër, 6 Nieuw-Zeelanders, 3 Zuid-Afrikanen, 1 Belg, 2 Fransen en 54 Duitsers (waaronder 3 niet geïdentificeerde). Later werd er nog één Britse gesneuvelde uit de Tweede Wereldoorlog bijgezet.

Brandhoek New Military Cemetery No 3

Het gehucht Brandhoek lag tijdens de oorlog grotendeels buiten het bereik van de vijandelijke artillerie. Vandaar dat er hier kampementen, opslagplaatsen en medische posten ('field ambulances') werden ingericht. De begraafplaats Brandhoek Military Cemetery is gestart in mei 1915 naast een medische post. De begravingen werden hier stopgezet in juli 1917, wegens plaatsgebrek. Toen werd Brandhoek New Military Cemetery geopend, te meer de voorbereidingen van de Derde Slag bij Ieper gestart waren en er verschillende medische posten extra in de omgeving werden ingericht (de 3de Australische, de 32ste en de 44ste 'casualty clearing stations'). Brandhoek New Military Cemetery zou gebruikt worden in juli en augustus 1917. Brandhoek New Military Cemetery No 3 zou gestart worden in augustus 1917 aan de overkant van de New Military Cemetery, nadat deze laatste vol lag. ï¿½No. 3ï¿½ zou tot mei 1918 gebruikt worden. Bijna een kwart van de doden behoorde tot een artillerie-eenheid. Eï¿½n dode behoorde tot het 'Chinese Labour Corps'. Vier Franse graven werden later verwijderd. Het toegangshekken van deze begraafplaats werden geschonken door G.H. Strutt, ter herinnering aan zijn zoon Lt. A.H. Strutt (ï¿½16th (Chatsworth Rifles) Sherwood Forestersï¿½), die stierf op 27 april 1918 en hier begraven werd. Volgens het huidige register liggen er 975 militairen begraven, waaronder 852 doden uit het Verenigd Koninkrijk (waaronder 2 ongeï¿½dentificeerde doden), 46 Australiï¿½rs, 54 Canadezen, 18 Nieuw-Zeelanders en 5 Zuid-Afrikanen.

Brandhoek New Military Cemetery

Langwerpige, bijna rechthoekige begraafplaats, met effen terrein en een oppervlakte van ca. 1250m², ontworpen door Sir Reginald Blomfield met medewerking van N.A. Rew. De begraafplaats wordt omgeven door een natuurstenen muur. De voormuur is geleed en vertoont op de hoeken en opzij van de centrale ingang een concave buiging. Het toegangsgebouw, met sterk geometrische opbouw, heeft een lage koepel en is volledig in witte natuursteen opgetrokken. Het wordt afgesloten met een smeedijzeren hekken. In dit gebouw bevinden zich de drietalige landplaat en het registerkastje. De metalen CGWC-infoplaat ligt nabij de 'Cross of Sacrifice' (type A1) dat vrij centraal staat op de middenas. De 'Stone of Remembrance' staat centraal achteraan op de begraafplaats. De 558 graven liggen verdeeld over 6 perken en konden allen geïdentificeerd worden. Volgens het huidige register gaat het om 512 doden uit het Verenigd Koninkrijk, 11 Australiërs, 6 Canadezen, 1 Indiër en 28 Duitsers.

Brandhoek Military Cemetery

Gelegen langs de Grote Branderstraat, vlakbij het kruispunt met de N38 en dus vlak tegen de ringbaan gelegen, op circa 2km ten westen van de kerk van Vlamertinge. Iets meer ten westen liggen Brandhoek New Military Cemetery en Brandhoek New Military Cemetery No. 3. De omgeving is vlak en bebouwd. Het gehucht Brandhoek lag tijdens de oorlog grotendeels buiten het bereik van de vijandelijke artillerie. Vandaar dat er hier kampementen, opslagplaatsen en medische posten ('field ambulances') werden ingericht. De begraafplaats Brandhoek Military Cemetery is gestart in mei 1915 naast een medische post. De begravingen werden hier stopgezet in juli 1917, wegens plaatsgebrek. Toen werd Brandhoek New Military Cemetery geopend, te meer de voorbereidingen van de Derde Slag bij Ieper gestart waren en er verschillende veldhospitalen in de omgeving werden ingericht (de 3de Australische, de 32ste en de 44ste casualty clearing stations. Brandhoek New Military Cemetery zou gebruikt worden in juli en augustus 1917. Brandhoek New Military Cemetery No. 3 zou gestart worden in augustus 1917 aan de overkant van de New Military Cemetery, nadat deze vol lag. No. 3 zou tot mei 1918 gebruikt worden. Volgens het huidige register liggen er nu 602 doden uit het Verenigd Koninkrijk (waarvan er 4 niet geindentificeerd konden worden), 4 Australiers, 63 Canadezen en 2 Duitsers (waarvan 1 niet geidentificeerd kon worden). Dit maakt een totaal van 671 graven. De begraafplaats werd ontworpen door R. Blomfield (hoofdarchitect) en N.A. Rew (uitvoerend architect). Bij de aanleg van de N38 (jaren 1980) werd het Cross of Sacrifice van de noordoostelijke hoek verplaatst naar de zuidoostelijke hoek van de begraafplaats. Ook enkele graven werden toen verplaatst.

Canada Farm Cemetery

Canada Farm Cemetery werd gestart met de Mijnenslag (7 juni 1917) en zou gebruikt worden tot het einde van de Derde Slag bij Ieper. De meeste doden zijn afkomstig van het 'casualty clearing station' (veldhospitaal), dat vlakbij op een boerderij ('Canada Farm') geïnstalleerd was. Hier liggen vooral manschappen van de 'Royal Artillery' (438) en van de 'Guards Division' (144), die tijdens het begin van de Derde Slag bij Ieper dodelijk getroffen raakten en achteruit gebracht werden voor verzorging. Enkele graven werden na het offensief toegevoegd. Volgens het huidige register liggen er 898 Britten en 9 Canadezen begraven, die allen geïdentificeerd konden worden. De begraafplaats is ontworpen door R. Blomfield (hoofdarchitect) en A.J.S. Hutton (uitvoerend architect). Op Canada Farm Cemetery ligt o.m. C.S. Tennant begraven, die in de kerk van Elverdinge herdacht wordt met een gedenkplaat in de vloer. Deze gedenkplaat, destijds in de jaren 20 door zijn moeder aangebracht, werd maar recent herontdekt Canada Farm Cemetery is een nagenoeg trapeziumvormige begraafplaats met achteraan afgeronde hoeken, met een oppervlakte van circa 3400m². Ze wordt omheind door een bakstenen muur, afgedekt met witte natuursteen. Het smeedijzeren toegangshek wordt geflankeerd door 2 pijlers uit witte natuursteen. Bij de toegang zijn onder meer het registerkastje en de metalen informatieplaat terug te vinden. In het 'Cross of Sacrifice' (type A) centraal vooraan op de begraafplaats (aan de zuidwestelijke kant) staat het opschrift: 'Canada Farm British Cemetery 1917-1918'. Op de muur onder het kruis, aan de kant van de begraafplaats, is de drietalige landplaat verwerkt. De 'Stone of Remembrance' staat centraal achteraan op de begraafplaats, op een verhoog met witte treden. In de hoger opgetrokken bakstenen achtermuur is een dienstgebouw ingewerkt. Behalve bloemperken en struiken wordt de begraafplaats getooid met esdoorns, het symbool voor Canada.

Belgische militaire begraafplaats

De IJzer maakt een bocht ter hoogte van Tervate. Aan de rechteroever ligt Keiem. Daar ligt een Belgische begraafplaats met 628 graven, waarvan meer dan de helft naamloos. Veel van deze soldaten sneuvelden in gevechten op 19 oktober 1914 tijdens een verwarde Belgische terugtocht naar de IJzer. De ijzeren draaibrug werd op 19 oktober 1914 opgeblazen. In de nacht van 21 op 22 oktober slaagden de Duitsers er toch in om ter hoogte van de huidige brug over de IJzer te komen. Aan de oude Tervaetebrug (zie de herberg Tervaete en restanten van de kaaimuren) herinnert een naamsteen aan deze gevechten. Deze begraafplaats werd na de oorlog aangelegd.

Monument 34ste British Division

Monument ter herinnering aan de 34ste Britse divisie en de rol die ze hier speelde tijdens de gevechten van oktober-november 1917 (Derde Slag bij Ieper). De 'Guards Division' ondernam in augustus 1917 (tijdens de Derde Slag om Ieper) verschillende pogingen om de versterkte Broenbeek over te steken. Deze aanvallen strandden steeds door het mitrailleursvuur, afkomstig uit Duitse versterkingen. Ook een poging van de 29ste divisie (die de 'Guards division' afloste) om de beek over te steken, mislukte op 16 augustus. Ondertussen was de Broenbeek door aanhoudende regen en artilleriegeschut in een moeraslandschap geschapen. Een nieuwe poging van de 'Guards' op 27 augustus faalde opnieuw. Pas op 9 september konden ze de blubber en de vijand met hun 'pill boxes' overwinnen. Een verdere doorstoot was niet meer mogelijk. De versterkingen werden ingeschakeld als voorposten, die door de 'Irish Guards' werden bemand. Robert Lawrence, broer van 'Lawrence of Arabia' (T.E. Lawrence), zou deze Duitse bunker na haar verovering ingericht hebben als 'Advanced Dressing Station' (vooruitgeschoven hulppost). Een Duitse tegenaanval op 13 september door het 65ste Duitse Reserve-Infanterie-Regiment dwong de 'Guards' om zich opnieuw achter (ten Z van) de Broenbeek terug te trekken. De Broenbeek zou pas de volgende maand overgestoken kunnen worden. De artillerie- en genie-eenheden van de '34th British Division', voor wie het gedenkteken bij de bunker werd opgericht, hadden het bijzonder moeilijk om de brede stroom, die de Broenbeek geworden was, met artilleriestukken over te steken. De nabijgelegen bunker werd door de '34th Division Artillery', de '152nd Field Artillery Brigade ' en '160th Field Artillery Brigade ' en de 'Divisional Ammunition Column' gebruikt als hoofdkwartier. In september 1918 werd deze bunker ingericht als vooruitgeschoven medische post ('Advanced Dressing Station').

National Welsh Memorial Park

Het Welsh National Memorial Park herdenkt alle mannen en vrouwen uit Wales die betrokken waren bij de Eerste Wereldoorlog. Het monument werd opgetrokken in het gebied voor Langemark waar de 38e Welshe Divisie op 31 juli 17 de bloedige strijd naar Passchendaele mee op gang trok. Op die dag kwam, dichtbij deze plaats, ook de dichter Hedd Wyn om. Tot het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was de houding van Wales tegenover de strijdkrachten op zijn minst ambivalent te noemen. Onder andere het sterk syndicalisme in de mijngebieden was hier niet vreemd aan. Welshe regimenten hadden in die voorloorlogse periode soms behoorlijk moeite om hun rangen op peil te houden. De Welshe politicus Lloyd George, later Eerste Minister van Groot- Brittanië, startte zijn loopbaan als notoir pacifist. Deze houding zou echter totaal omslaan bij het uitbreken van de oorlog. Vanuit een sterke solidariteit met Poor little Belgium, die andere kleine natie, ontstond in veel Welshe gebieden een stormloop op de rekruteringskantoren. Uit elk dorp en stad vertrokken jongeren naar het front. Wales zou een zware prijs betalen voor die betrokkenheid. Hoewel het Westelijk front steeds het belangrijkste bleef, vochten de Welshmen nagenoeg overal. De oorlogsindustrie in Wales,waar vooral meisjes en vrouwen werkten, draaide op volle toeren. Het herdenkingspark overstijgt echter de achtergrond van de gevechten in Vlaanderen. Als Welsh National Memorial herdenkt het de inzet van gans de Welshe bevolking tijdens de Grooten Oorlog. Het monument, onder de vorm van een draak, het nationaal Welsh symbool, werd opgericht in 2014 en was het resultaat van een Vlaams- Welshe vrijwilligerscampagne, gesteund door de gemeente Langemark- Poelkapelle en de regering van Wales.