Wat jammer dat ik gisteren geen camera bij me had om de scene te filmen die zich aan mijn bureau afspeelde. Ik had ze wel graag aan Mgr Vangheluwe laten zien en horen. Mijn vrienden, "mijn jongens" waren op bezoek voor de Druivenfeesten van Hoeilaart. Mama, papa en de drie kindjes; een meisje van 7, een van 4 en een jongetje van bijna 1 jaar. Ze zijn mijn lieve knuffelpoesjes; mijn lieve adoptief-kleinkinderen; de waardige nakomelingen van een man die me, nu vier jaar geleden, niet alleen een huis kwam bouwen, maar die me ook zoveel vriendschap en menselijkheid leerde. Telkens wanneer ze op bezoek komen ontdekken de kindjes wel nieuwe foto's waar elk van hen op staat, als herinnering aan een prettige dag samen. Ook gisteren was mijn fotomuur weer aangepast voor hun herinneringsontdekkingstocht. Papa keek met ons mee. En toen vond hij een foto die hij niet herkende: "wie is die man met de bril?". Het was een foto van Mgr Vangheluwe die ik bij die van zijn familie gehangen had. Ik zei: "de bisschop van Brugge". Papa vroeg: "de bisschop die...?". Maar er kwam geen oordeel of zelfs geen twijfelende of afgewende blik bij hem op toen ik zijn vraag bevestigend beantwoordde. Het was best ok voor hem. Ik geef eerlijk toe dat het een soort test was. Hoe zouden deze mensen reageren? Deze mensen voor wie een vriend onvoorwaardelijk is en altijd welgekomen; in goede en kwade dagen? Deze mensen die verantwoordelijk in het leven staan. Deze papa die ik bij de doop van zijn jongste dochter zo persoonlijk de doopbeloften spontaan hoorde verwoorden. Deze man die ik als geen ander leven-na-de-dood heb hoorde beleven bij de geboorte van zijn zoontje. Deze kleine scene had ik graag aan Mgr Vangheluwe getoond om hem te zeggen: zoveel kan in orde komen waar mensen elkaar nabij zijn, waar mensen oprecht en open met elkaar omgaan. Zij hebben geen rechtspraak nodig. Neen, zij weten wat graag zien is. En het was toch dat, Mgr, wat u de mensen wou zeggen "dat God van hen houdt". Mensen als "mijn jongens" zouden hem wel laten voelen dat er hoop is op de dag dat hij zich gelukkig kan voelen in het gezelschap van vrienden. Het is ook omdat ik deze mensen tot mijn vrienden mag rekenen dat ik zelf durf blijven hopen dat die gelukkige dag er komt. Soms zal iemand (teveel kranten gelezen) wel zeggen dat ik naief ben met mijn hoop. Maar ik moet wel. Want wat zou ik aanmoeten met een God die een man het leven laat en tegelijk zou toelaten dat dat leven door Vlaanderen en de Kerk zou uitgegomd worden? En neen, ik heb die God niet zelf bedacht. Ik geloof in Hem en blijf op Hem hopen. Ik moet dit wel doen want Hij heeft zich aan mij vertoond in de eerlijke en diepe vriendschap van deze mensen. Vriendschap heeft niets te maken met status, kennis of geld. Vriendschap is absoluut en gratuit. Vriendschap maakt ook een plaats voor u. Dat mocht ik gisteren ervaren.
Eind jaren 60, mijn studententijd, was het in om Rabindranath Tagore te citeren:
"Geef me de kracht om te veranderen wat kan veranderd worden. Geef me het geduld om te aanvaarden wat niet veranderd kan worden. En geef me de wijsheid om het onderscheid te maken tussen beide."
Maar hoe romantisch was onze Tagore toen! Met een vorming door een combinatie van Annunciaten, Jezuieten , Militaire School en Europese school waren we enorm bevoorrechtte kinderen. Eigenlijk lazen we niet verder dan het willen veranderen. De wereld lag voor ons open. We spraken met M.L. King: "I have a dream" en waren bereid om met Che Guevara alles in te zetten om die droom voor de wereld waar te maken. Wie van ons had toen kunnen denken aan een dag dat dingen niet veranderd kunnen worden? Dat "met de rug tegen de muur staan" zwak uitgedrukt kan zijn; dat er misschien zelfs geen muur over blijft om tegen aan te leunen?
En toch lees ik vandaag diezelfde Tagore opnieuw. Ik ben nu aan de tweede regel toe. Ik moet aanvaarden dat ik dingen niet in de hand heb en dat mijn vechten tegen de kwaadheid, zelfs in ons eigen Vlaanderen, misschien alleen een nieuw gevecht ontwikkelt, nieuwe slachtoffers maakt en de gevallene niet redt. Ik moet de feitelijkheden aanvaarden, maar ik weiger het met geduld te doen! Ik zal het aanvaarden omdat ik niet wil leven met haat en wraak, in een wereld waarin een mensenleven "een zaak" geworden is. Mijn aanvaarding is slechts de trouw aan wat mij tot mezelf maakt, die droom van menselijkheid en vriendschap, de grootste rijkdom die ik me kan indenken. Mijn aanvaarding zegt slechts dat ik ook voor jou durf te blijven dromen van een leven met warme vriendschap om je heen.
Vandaag heeft mijn droom alle romantiek verloren en toch grijpt hij meer dan ooit mijn leven aan. Soms zie ik aan die kale muur dat kruisbeeld hangen en al die mensen verstild maar zo betrokken er om heen. In die gemeenschap voel ik de belofte dat het allemaal niet zinloos is en dat "in Hem is ons leven" mij laat leven. Soms krijg ik een mail van een andere overlevende of kijk in de ogen van een mens met wie ik voor dezelfde rijkdom kies. Momenten die me overeind houden.
Vergeet jouw droom niet! Ik kan je niet beloven hoe onze weg zal verlopen. Ik kan je zeker niet zeggen wanneer wij zullen aankomen op de plek waar we het bevrijdend contract zullen tekenen. Maar ik vraag je: luister naar ons fluisteren, kijk naar onze stappen en probeer te geloven in die handen die ook jou, verder zullen meedragen...
