Another day in paradise or the eve of destruction?
Zaterdag hebben Sai en ik een bezoek gebracht aan Keo Kuang, een klein gehucht diep in een schitterende vallei omringd door bergen en regenwoud. Een prachtig stukje natuur, dat in schril contrast staat met de schrijnende en armoedige omstandigheden waarin sommige gezinnen leven en de aanleg van een spoorwegtunnel, een schakel in de spoorweg die China dwars door Laos trekt. De ravage gaat enorm zijn. De rit van 25 km enkel, de laatste 5 kilometers over een slingerende (horizontaal en verticaal) "dirt road", was een belevenis op zich: spectaculair en toch wel wat spannend voelde ik achteraf in lijf en leden. In het dorp hebben de vrijwilligers van FruitFriends al enkele scholen gebouwd en een groep Belgische meiden komt volgende week het laatste schilderen. Ondertussen hebben de koeien het klaslokaal ingepalmd als stal. In het dorp kreeg Sai de vraag voorgeschoteld waarom die luie toerist kwam doen als er toch niet gebouwd of geschilderd werd, toch niet altijd even vriendelijk de Laotiaan.
Zondag een lange fietstocht op een te kleine fiets door een prachtig stukje natuur (met dorpen en rijstvelden) afgewisseld met grote bananenplantages en steengroeves die hele happen uit het regenwoud en de bergen nemen. Ook hier de aanleg van een spoorwegtunnel en de ingrijpende voorbereidingen voor de spoorlijn. Gelukkig blijft het genieten toch op de voorgrond staan.
Ondertussen blijf ik binnen FruitFriend verder zoeken naar een 'modus vivendi' om de Laotiaanse "bo-pen-nyang" (een equivalent van het Spaanse "manjana", maar minder dwingend (plaatselijk grapje)) te verzoenen met de ambities van de directie. Wat jammer maar helaas aanleiding geeft tot slapeloze nachten. De aard van het beestje laat zich ook in Laos niet temmen...
Een luie, natte zondagmiddag in Vientiane. Waar ik normaal al terug onderweg had moeten zijn naar Vang Vieng, heeft de bureaucratie beslist om het teruggeven van mijn paspoort, hopelijk met verlengd visum, uit te stellen tot maandag. Dinsdag vertrek ik terug naar Vang Vieng waar mijn studenten ongetwijfeld met ongeduld op hun onvolprezen teacher zitten te wachten
Tijd misschien om een aantal facetten van de Laotiaanse samenleving te belichten.
Zoals reeds vermeld zie ik langs de ene kant een hardwerkende trotse bevolking, die met de glimlach en het nodige plezier (muan) alles doet om te overleven,
en aan de andere kant een overheid die op bijna alle vlakken tekort schiet: onderwijs, gezondheidszorg, sociale dienstverlenging, verkeersveiligheid, niets lijkt hier te werken.
De bevolking wordt aan zijn lot overgelaten en is verplicht binnen de familie, binnen de gemeenschap een eigen vorm van ondersteuning uit te bouwen. Verplichting is niet het juiste woord want de samenleving is zo op het onderhouden van een sterk sociaal weefsel gericht, dat die ondersteuning als vanzelf ontstaat.
Wat betreft het werken staat het plezier (muan) op de voorgrond, het is iets waar actief naar gestreefd wordt. Zelfs in de rijstvelden, onder een loden zon, de ganse dag gebukt, weerklinken regelmatig de lachsalvos.
Stress is dan weer iets dat ten alle tijden vermeden moet worden en de gemakkelijkste manier om dit te doen is er gewoon van weg te wandelen.
Tenslotte is er een zero-tolerantie wat betreft kritiek, men spaart elkaar tot in het oneindige.
Dit alles maakt de opdracht om aan capaciteitsvergroting binnen FruitFriends, te werken, alles moet sneller en efficiënter, een opdracht met een hoog op eieren wandelen gehalte.
Er is ook helemaal geen cultuur om zelf creatief op zoek te gaan naar oplossingen of zelfs maar mee te denken. Van jongsafaan, zeker in het onderwijs, is alles gericht op volgzame top bottom relatie met leraar en leiding. Met hooggespannen verwachtingen wordt gekeken naar de specialist die echter nauwelijks ruimte krijgt om te bewegen.
En zo staan de verwachtingen van de ambitieuze Belgisch-Laotiaanse directie tegenover het status-quo dat de Laotiaanse familie/staf lijkt te willen behouden. In dat wespennest probeer ik mij met een natuurlijk flegma en de nodige wijsheid te bewegen, zonder daarbij in de bekende valkuilen te trappen....
Maar niettegenstaande de onvermijdelijke wrijvingen en botsingen, meestal ten gevolge van het onbeholpen gedrag van deze fallang (buitenlander) blijven we glimlachen en genieten van elkaars anders zijn. Er valt zo veel te vertellen en te leren van elkaar. Maar voordat het te melig wordt
Een ander natuurverschijnsel dat tot de nodige ver- en bewondering leidt, zijn de wolkenformaties. Deze zijn sowieso indrukwekkender dan in België en als er dan een combinatie is van een oranje zonsondergang en daarboven een partij onweerswolken doorklieft met bliksemschichten, dan is het schouwspel kompleet en magnifiek. De Mekong als schouwtoneel maakt het geheel op een meesterlijke wijze af.
Ik voel al enkele wenkbrauwen fronsen en terecht. Maar laten we beginnen met het plan om een fietstochtje tussen berg en rijstveld te maken op zoek naar een "weird stone field". Tot er plots een bord Caves en Nice View opduikt tussen diezelfde rijstvelden. Mmmm, klinkt goed. Een onduidelijk pad, inderdaad weer tussen die rijstvelden, maar in de verte wat leek op de official (gebarensgewijs) aan in een gevallen stalletje die 10.000 Kip (1,10) moest innen. "The caves, with the blue lagoon, are 3 minutes away", daarmee moest ik het doen. Nog geen 100m verder verdween het pad als sneeuw voor de zon. In en uit het water dan maar, een padje naar boven, een schrijn en een grot, althans daar leek het op. Gelukkig had ik licht bij, een goed scout dus en voorzichtige stappen werden gezet in de gladde onderwereld van Laos. Na 10 m een laddertje, verder nog 1 en dan een grote afdalend in een grote ruimte (the blue lagoon?). Toen het hout in mijn hand verpulverde ben ik toch maar terug gegaan. een foto genomen maar daarop geen blue lagoon. Maar dit kon het toch niet geweest zijn? En the nice view dan? Verder gezocht en uiteindelijk een pad gevonden dat bergopwaarts ging, glad en steil. En toen, als in een bliksemschicht (die nu letterlijk rond onze oren vliegen), verdween de wijsheid. De angst om iets speciaals te missen nam het roer over. Wel steeds begeleid door een stemmetje dat "Ge moet ook terug naar beneden..." herhaalde. De rotsen en het uitzicht was opnieuw speciaal, de moeite waard. De risicocontrole kwam volledig in handen van oude klimmersreflexen. De begane grond een welkome bondgenoot. Zo zit het weekend erop en wacht me een week van Engelse lessen. Vrijdag moet ik mijn visumverlangen en breng in het weekend bij Marc en familie door. Dat zal deugd doen...
Engelse lessen, een vreemde ontmoeting en de handdouche.
Sinds enkele dagen geef ik nu ook lessen aan kinderen van 6 tot 8 jaar. En eigenlijk, tegen mijn verwachting in, valt dat goed mee. Wat mij bij hen vooral bevalt, en bij de jongeren lijkt te ontbreken, is de spontaniteit en een snuifje brutaliteit. Een voorbeeld: we zijn bezig met woorden bestaande uit 3 letters, via een prent moesten ze het woord "a hen" vinden. Alle vorige woorden hadden ze slechts met veel hulp gevonden, maar hier riepen ze spontaan "a chicken", de uitleg dat dat te lang was voor 3 letters verwezen ze naar de prullenbak. Ze bleven met overtuiging en de nodige mimieke ondersteuning vasthouden aan "a chicken", zalig toch. Bij de jongeren is het bijzonder moeilijk om van het vaste pad van de herhaling af te wijken, ze zijn dit blijkbaar zo gewoon, doen het al jaren, zitten erin vast en kunnen niet zelf een conversatie opzetten. In de vele jaren dat ze Engels hebben gekregen is er nauwelijks wat woordenschat blijven hangen en hun uitspraak is erbarmelijk. Maar ik blijf, hierin bevestigd door specialisten werken aan conversaties en met tongue-twisters, al neemt het aantal studenten dagelijks af. Ik heb wel de indruk dat de gemiddelde motivatie van de groep daardoor aanzienlijk stijgt.
Vanmorgen weer kunnen genieten van een prachtige wandeling in een stukje redelijk ongerept Laos. En in het midden van de natuur kwam er een zonderlinge oude Laotiaan op me afgelopen. Hij droeg een hoed, een bril met lepelmontuur, een hemdje met bloemenprint, korte broek die hij regelmatig opstroopte en gummi-laarzen. "Where are you going?" vroeg hij plots en totaal onverwachts, ik liet hem mijn kaart en traject zien, hij bekeek het even, begon een uitleg in Lao ondertussen in alle richtingen wijzend. Na een warme glimlach, een vriendelijk kneep in mijn arm, verdween hij even snel als hij gekomen was. Met een warm gevoel en te verbouwereerd om om een foto te vragen bleef ik achter. De wereld zag er plots een stukje beter uit.
Tenslotte wil ik nog even hebben over een noodzakelijk maar weinig verheven onderwerp ( de gevoelige lezer weze gewaarschuwd): de ontlasting. Iets wat onmiddellijk op valt in de Laotiaanse WC is de aanwezigheid van de handdouche. Wegens de afwezigheid van een WC-borstel vermoedde ik, als alternatief te gebruiken. Wat gezien de krachtige straal bevestigd leek te worden. Tot ik in een gids las dat in sommige eco-lodges het gebruik van papier om ecologische redenen afgeraden wordt. Gezien de krachtige straal had ik onmiddellijk fantasieën over een grondige en volledige spoeling van het darmkanaal. Een voorzichtige test gaf echter een proper en aangenaam gevoel. Dus weer een stapje in de richting van integratie in de Laotiaanse maatschappij.
Veel gevaarlijker moet het niet worden, ik heb hier al voor hete vuren gestaan maar dit tart alle verbeelding. Ligt een mens op zijn bed voor wat rust en leesplezier, wordt hij onverwacht en onverdroten bestormd door een of ander insect. Het leek nog het meest op een mega-mier met vleugels, maar toch net iets anders. De onverlaat bleef, na veelvuldig de ruimte ingeschoten te zijn, een merkwaardige appetijt in mijn lichaam te hebben. Nadat verdere diervriendelijk ingrepen: de uitzetting uit de kamer, niet in het juist effect resulteerden, ben ik moeten overgaan tot de eliminatie. Enkele raken slagen hadden echter weinig resultaat, alleen gericht druk leidden tot echt luidruchtig gekraak en de ondergang van het beest. Van heroïsche euforie was terecht geen sprake, alleen schaamte: ik ben een watje...
Vandaag het beeldje gezocht en gevonden (dat Raquel en Marc 2 weekends terug al gevonden hadden): in Vang Vieng Laos staat het/een broertje van onze nationale trots: manneke pis. België stuurt zijn beste zonen uit....
Ja dus, ergens in de bergen achter FruitFriends ligt een waterval te blinken. Onn vreesde dat er weinig water zou zijn. Afwachten maar. Een mens moet een doel hebben.
De weg er naartoe, een very dirty dirtroad, begon al snel op en neer te gaan. Soms met nijdige hellinkjes die met de Laotiaanse fiets niet eenvoudig nemen zijn. De Laotiaanse vrouwenfiets is dan ook een wat ondermaat model zolderversnellingen, gelukkig had ze wel iet dat op remmen leek. Het was zwoegen, zweten en regelmatig op de trappers lopen of gewoon naast de fiets, dat kan blijkbaar ook.
Gelukkig was het weer zwaar overtrokken. Het regent al enkele dagen met momenten, ons uren stevig door. Mar it waren de ideale omstandigheden voor deze rit van 6 km. Onderweg al prachtige beelden: bergen in de wolken met onderaan rijstveldterrassen en ijverige boeren. en boerinnen. Ik wel uitgenodigd om mee te doen maar heb gezien het strak schema jammer genoeg moet weigeren.
Net voor ik aankwam begon het plots weer stevig te regenen. Onder mijn afdakje kon ik zien hoe een olifant zijn bad nam. Het blijft iets triest hebben: die kolossen die hun vrijheid kwijt zijn en mensen langs echt smalle paadjes naar de waterval brengen. Het zijn toch ook artiesten.
Toen het wat minder begon te regen voor de eerste maal mijn poncho uitgepakt en aan de klim begonnen.
De confrontatie met het regenwoud, ditmaal met regen, was opnieuw overweldigend. Dit is voor mij toch wel het meest indrukwekkend in Laos, het regenwoud met zijn massieve bomen en struiken en op de achtergrond vogelgefluit en krekel(of familie)getsjirp. Dat in mijn eentje, in alle rust mogen meemaken , maakt een mens stil en bescheiden.
De watervallen waren natuurlijk weer watervallen, maar toch net iets anders, vooral schoon en krachtig, zeker in dit decor.
Een tevreden man keert huiswaarts na nog even gekeken te hebben naar een Aziatisch trio dat met de olifant dezelfde tocht gaat ondernemen. Beneden aan de rivier stonden nog 2 kolossen met een lege blik het spektakel te bekijken.
Een deugddoende voormiddag na een vermoeiende week.
Sinds gisteren geef ik hier in FruitFriends Engelse les aan een 25-tal kinderen en jongeren. De groep is momenteel te heterogeen maar het is wonderbaarlijk hoe de kinderen gedurende 2 uur redelijk aandachtig en zonder al te veel verstoring de les lijken te volgen, de les die hun petje ver te boven gaat. Zelf tijdens de pauze blijven ze braaf zitten? Doping?
Het lesgeven zelf valt eigenlijk nog wel mee, buiten mijn verwachtingen. Het is natuurlijk zoeken en aanpassen, maar de studenten zeggen er iets aan te hebben. Nu de uitspraak van de gemiddelde Lao stelt weinig voor dus op dat vlak valt zeker te scoren. Ik ben vandaag begonnen met tongue-twisters wat ze heel leuk vonden. De volgende lessen willen ze ook een liedje leren: "Mary had a Little Lamb" en vreemd genoeg lag het ergens in mijn geheugen opgeslagen. Althans ik hoop dat ik de bal niet kompleet missla.
Het enig waar ik nu nog, sinds de trip naar Cambodja, last van heb is de vermoeidheid. Na 2 uren les geven ben ik voor de rest van de dag een vod. Ik breng mijn dagen door in ledigheid, mijn/ons vader zou dat een geweldige aanfluiting vinden van de opdracht van elke goede toerist om de wereld te verkennen. Ik hoop dat het snel betert.
Na een weekendje sightseeing en poging tot recuperatie in Vang Vieng, o.a. bezoek aan grot (157 trappen in volle zon, goed om de grot nooit meer te verlaten) en the Blue Lagoon, omgebouwd in waterpretpark (met water dat net uit de grond kwam en ijskoud was, werd gemeld) afgezet door broer aan FruitFriends. Vriendelijk behulpzame ontvangst, mooie, eenvoudige kamer (geen airco). Hier ga ik 3 maanden verblijven en proberen om mij zinnig in te zetten.
Maar nu eerst rust en proberen om de fotos verder te verwerken. Ondertussen liggen de 2 internen (die hier mogen verblijven omdat ze te ver van school wonen) Vead en Onn op matrassen te slapen of op hun smartphone te spelen, ik heb mij al in slechter handen geweten.
Later komt er een Duits koppeltje (18 - 19 jaar) aan die al 8 maanden aan het trekken zijn (eerst Australië en Nieuw-Zeeland, en nu Indochina): zij blijven 2 weken en gaan Engelse les geven.
Vanmorgen allereerst kennis gemaakt met de medegebruikers van de badkamer: een koppel gigantische kakkerlakken ie echter zo vriendelijk waren hun biezen te pakken (al heb ik mevrouw even op haar poten moeten zetten).
Later Sai en Bountiane ontmoet: de plaatselijk coördinator en de kokkin/huisvrouw.
Een eerste echt Laotiaanse ontbijt: rijst met (onbekende) groenten gekruid met gember en chili (hot) en gebakken visjes, toch even moeten bekomen. Maar dit hoort vanzelfsprekend bij het inleven. Net zoals het op de grond zitten aan een lage tafel om te eten en het neerdalen in principe zonder een hand op de vloer te zetten want die worden gebruikt om te eten (het laatste lijkt me gevaarlijk gezien mijn leeftijd, het eerste alleen maar pijnlijk en ongemakkelijk). 3 maanden
Een voorstelling van de organisatie, een korte rondleiding in het dorp en een skypegesprek met de directeur (met ambities en hoge verwachtingen) zit de eerste dag er zo goed als op.
Afronden met enkele spelletjes UNO met de jeugd ter ontspanning (weer op de grond).
Een reisverslag van 15 dagen langs enkele highlights van Cambodja en Laos of fase 2 van mijn zoektocht:
Phnom Penh
Een foute keuze al waren de bezoeken aan Choeung Ek / Killing Fields (vernietigingskamp) en Tuol Sleng (heropvoedingskamp) indrukwekkend mede door hun eenvoud.
Jammer genoeg was het Memory Day in Choeung Ek en werd, op een wat bombastische manier, de Khmer Rouge periode nagespeeld, onder het oog van massas belangrijke mensen, monniken en scholieren. De beenderen van de vermoorden werden net niet nogmaals vertrappeld.
In Tuol Sleng werd, om de wanhoop toch maar niet te laten ontsnappen, prikkeldraad gespannen voor de gaanderijen zodat mensen geen zelfmoord konden plegen.
Wel mooi is dat de herinnering aan wat het er gebeurd is levend wordt gehouden door de aanwezigheid van overlevenden.
Verder opnieuw veel vuil, veel te veel tuktukkers, bedelaars, en weer ben ik bijna met mijn ogen ergens ingelopen, ik weet niet wat, maar ben toch nog juist bij zinnen gekomen of wie weet was ik uitgehuwelijkt. Dus blij weg te zijn.
Siem Reap - Angkor Wat
Ook druk maar een rustig guesthouse met een aangename hoste. De tempels zijn stuk voor stuk prachtig: sommige in hun grootsheid, andere in hun eenvoud en sommige zelf als ruïne. Een enkel keer te veel volk maar verder soms overweldigend rustig.
De tempel, eerder aan aantal afbeeldingen naast en in de rivierbedding, die mij het meest geraakt heeft, bereik je pas na een zware maar schitterend tocht bergopwaarts het regenwoud. Prachtige flora en fauna.
Een kort boottochtje op het Toneel Sap Lake eerst langs paaldorp en dan enkele woningen (o.a. een krokodillenfarm=hok van 2 op 2 m) op het meer, kon ook dit, ditmaal met een goed gevoel, afgevinkt worden.
Don Det - Si Pha Don - 4000 eilanden
En weer, ik weet het wordt afgezaagd, moesten de dingen bij de busrit mislopen. Eerst werd ik bij een tussenpersoon afgezet (een eind van de grens) die mijn visum ging regelen. Toen ik dit weigerde mocht ik het stuk verder naar de grens toe wandelen. Gelukkig was er toch iemand die medelijden met mij kreeg en die heeft mij dan met de brommer afgezet. Ze wist mij ook te melden dat ik tot s avonds op de volgende bus moest wachten, het was toen middag. Een Hollandse wilde mij nog meesmokkelen op haar bus maar ik werd betrapt en verwijderd (achteraf kwam ik haar nog tegen bij de overzet waar zij moeilijkheden had omdat de prijzen van de overzet plots spectaculair gestegen waren). Maar uiteindelijk is iedereen op het eiland geraakt.
Aan de grens sprak ik nog met een monnik die met klem tegensprak dat er corruptie bestaat in Laos, voor de rest een aangenaam en beminnelijk man.
Buiten het hoogseizoen is Don Det een gezellig en mooi eilandje. Ook deze guesthouse en hoste was opnieuw een schot in de roos: privé-terras met hangmat en zicht op de rivier.
De waterval, daar waar de Mekong over een breedte van een kilometer (schatting) tussen 2 eilanden 10-tallen meters naar beneden duikt, magnifiek en de dolfijnen, maar die heb na een aangenaam fietstochtje over 2 eilanden, gemist, was ik klaar voor de volgende etappe.
Pakse - Wat Pou - Bolavenplateau
Na het chaotisch maar authentiek guesthouse op Don Det naar een gedateerd stijfdeftig hotel in Pakse, maar ook dit went. Wel een prachtig panoramisch café, openlucht, waarvan ik toch een maal heb kunnen genieten.
De volgend een uitstap gepland naar Wat Pou (Khmer tempel in Laos) en het Bolavenplateau en zo bij toeval in een bont maar zeer aangenaam gezelschap beland: een Zweedse universiteitsassistente, een New Yorkse met haar Boliviniaans indiginés partner en ik, de oude Belg. 3 veelbereisde mensen met interessante verhalen en aangename gesprekspartners, die ik nog enkele malen zal ontmoeten in Pakse.
Wat Pou en het Bolavenplateau (watervallen, koffieplantage en een bezoek aan een authentiek dorp met zijn minderheidsbevolking (iets minder)) waren alweer prachtige ervaringen.
Daarna geen verdere betaalbare activiteiten gevonden dus: wandelen, lezen en veel verveling, wachtend om te vertrekken met de slaapbus naar Vientiane. Alweer een vermoeiende rit, zelf slapend.
Even op gekend terrein en moe maar tevreden om te recupereren maar dat viel tegen: voor vertrek met slaapbus te weinig gedronken om veelvuldig plassen tegen te gaan, het onderweg zijn met zijn stress en een ontsteking ergens in mijn borstkas hebben mij enkele dagen een slappe-vod-gevoel gegeven waar ik nu stillekesaan van verlos geraak.
Op naar fase 3 van mijn zoektocht: Vang Vieng en vrijwilligerswerk voor 3 maanden.
Vandaag een ander stukje van Laos en zijn inwoners beleefd. Het Rockets Festival / festival van de raketten, een animistisch getint feest om de regen en de vruchtbaarheid te vieren.
Ooit heeft de communistische partij dit feest verboden maar omdat het land dat jaar door een extreme droogte getroffen is, is het snel terug ingevoerd.
Het dorp waar we uitgenodigd waren ligt midden in de natuur en de rijstvelden. Het laatste half uren is het rijden over onverharde wegen (dirt roads), stof en putten maar toch een mooier stukje Laos.
De ontvangst was zeer gastvrij en genereus.
Heel het dorp was ondertussen al volop aan het feesten, overal en tegen elkaar op luide muziek en/of karaokes.
Op het festival zelf was het niet anders: beperking van decibels en bescherming van de oren, nog nooit van gehoord.
De essentie van het festival is de mooiste (gekozen door een jury op basis van onduidelijke criteria) vuurpijl afschieten. Er is wel een beperking in grootte/hoeveelheid buskruit en daarover werd soms heftig gediscussieerd. Maar de jury was onverbiddelijk.
Op zich was dit allemaal niet ongevaarlijk: tijdens onze aanwezigheid is er één vuurpijl in de stelling ontploft en een andere keerde halverwege terug naar het dorp. Regelmatig, en de hoeveelheid alcohol die vloeit is daar zeker niet vreemd aan, gebeuren er ongelukken.
Een ander aspect van het feest is de vruchtbaarheid. Dit vertaalt zich in alle remmen los en overal duiken er een soort houten fallussen op waarmee men elkaar belaagd of expliciete dansen pleegt. Vooral mannen zijn verkleed in vrouw, maar ook de vrouwen laten zich niet onbetuigd. Weg met de Laotiaanse bescheidenheid, laat het beest los.
Het is vooral een lokaal feest en als buitenlandse buitenstaander trokken we natuurlijk veel aandacht en dat is mij weer (zuur) opgebroken.
Naar goede gewoonte probeert een mens zich bescheiden op de achtergrond te houden en vooral niet op te vallen. Maar dan is het ook niet onbelangrijk om niet op de verkeerde plaats op de verkeerde moment te zijn. Dus toch, terwijl ik onopvallend naar een praalwagen sta te kijken wordt ik opgemerkt door de plaatselijke feestvierders en meegetrokken (weer was ik niet assertief genoeg geweest vrees ik) en tot dansen uitgenodigd. Op zich ben ik natuurlijk een groot voorstander van integratie en wil ik in die context mijn beste (dans)beentje voorzetten, maar toen mijn Laotiaanse vriend mij voorstelde om met enkele (oudere) dames te dansen, leek dit eerder op koppelarij. Over het gedrag van die vrouwen wil ik mij als gentleman liever niet uitlaten.
Op zich een wat geforceerde onderdompeling in de Laotiaanse dorpscultuur waar ik toch met gemengde gevoelens op terugblik.
Weinig nieuws buiten enkele spectaculaire onweders en vanmorgen malse Belgische regen.
Donderdag een lange vermoeiende autorit door één van de nationale parken: op zoek naar watervallen, die jammer genoeg beide droog stonden, en de wilde dieren (olifanten, tijgers, beren, apen, volgens de reisgids) maar die lieten zich niet zien. Wilde dieren het Laotiaanse Loch Ness?
De weg door het park was een, nu nog brede zandweg, maar waarmee men duidelijk het plan had om hem up te graden naar een brede boulevard. Waarschijnlijk geen goed nieuws voor de toekomst van het nationaal park kwestie van natuurbehoud. Maar zo lijkt het in dit land te werken, voor geld is veel/alles te koop.
Wel een deugddoende oase van rust en groen, zoals ook de monniken moeten gedacht hebben toen ze hun Boeddhas bouwden en op de top van een heuvel, met prachtig uitzicht, installeerden.
Ondertussen ben ik bijna 4 weken in Laos en bezig om mij mentaal voor te bereiden op de volgende etappe: de reis van Cambodja, van Phnom Penh terug naar Vientiane met haltes in Sien Reap ( tempels van Angkor Wat), Don Det ( Siphadon, de 4000 eilanden en zijn dolfijnen) en tenslotte Pakse.
Blij dat ik uit Vientiane kan vertrekken, maar redelijk gespannen omdat dit een grote uitdaging wordt.
Alleen rondtrekken is nieuw voor mij, een stap in het onbekende. Een klein hartje dus.
Terugblikkend op de voorbije weken blijf ik in verwarring en verwachting achter. Verwarring omdat ik weinig gemerkt heb van de aangekondigde cultuurschok, maar misschien is Vientiane daarvoor niet de juiste plaats. Ik kom er ook niet achter wat mensen hier drijft: ik zie veel mensen, die niet kunnen profiteren van het grote geld, op een waardige manier, hun handeltje drijven in de hoop van ? De omstandigheden zijn soms schrijnend: wachtend langs een drukke weg in de hete zon op mogelijke klanten. Maar de ijver is groot.
Het verkeer blijft ook een bron van verwondering: de chaos, het kompleet ontbreken van enige hoffelijkheid en het, zo lijkt het toch, onwrikbaar geloof in het karma, waarmee de brommertjes zich in het verkeer werpen, de voetganger als aangeschoten wild,
Ik vind het moeilijk om voorbij de enorme tegenstellingen te zien: het zichzelf verrijkend regime (en aanhangers) dat de rest van de bevolking in de steek laat, en het land langzaam maar zeker naar de afgrond leidt.
Ik hoop in Vang Vieng, tijdens het vrijwilligerswerk, wat dieper in de ziel van Lao en de Laotiaan (en misschien zo dieper in mijn eigen ziel) te kunnen zien. Nu voel ik mij een buitenstaander en is het waarschijnlijk te gemakkelijk om te oordelen.
De volgende 2 weken zal de berichtgeving van dit front stilvallen, but Ill be back.
Reeds enkele dagen zonder internet, toch even wennen zo afgesneden van de rest van de wereld.
We hebben nu reeds een paar stevige onweders achter de rug telkens met het nodige klank en lichtspel. Soms met hevige bliksem en donder alsof er vlak naast jou een inslag is, mijn hart stond even stil.
Het weer kan zeer snel omslagen. Op de terrassen is het dan alle hens aan dek, toch wordt alles na de storm zo snel mogelijk terug klaargezet. Met een stoïcijnse volharding en een economische noodzakelijkheid.
Iets over de huisdieren, onze medebewoners in het appartement.
De eerste en zonder meer talrijkste groep zijn de mieren. Het gaat hier om een kleine, rosse soort, ongevaarlijk voor de mens maar des te gevaarlijker voor voeding. Ze zijn onmogelijk te bestrijden, weten altijd nieuwe voedselbronnen op te sporen en trekken dan steeds wisselende paden naar de bron toe. Ze slagen er zelf in om in de verpakking van voeding binnen de dringen door er zelf gaatjes in te maken. Indrukwekkend, maar toch even wennen.
Daarnaast zijn er de gekkos, een kleine soort waarvan er enkele, s avonds opduiken. Ze maken nu en dan een klokkend of kloppend geluid met een volume, dat je gezien hun grootte, niet zou verwachten.
Het is alsnog onduidelijk of de eerste groep behoort tot het voedsel van de tweede, we vermoeden jammer genoeg van niet.
Het leven gaat hier verder zijn gangetje. Gisteren hebben we nog een bezoek gebracht aan het Nationaal Museum, de laatste parel aan de kroon van het toeristisch arsenaal van Vientiane.
Dit museum dat de geschiedenis behandelt van Laos, van prehistorie tot vandaag, zou zeker in Bokrijk niet misstaan: oud en vervallen maar juist daardoor charmant.
Het platte land, Lao Zoo, Chinese resort en ontspanning op de Ngum.
Een jaartje ouder zit ik hier rustig en alleen op het appartement. Marc en familie zijn gaan zwemmen bij collega expats, zo gaat dat hier. Nog 2 dagen op verkenning geweest: 3 dagen terug een lange wandeling, onder andere langs een riviertje dat verworden was tot een open riool, en eergisteren met Dominique, nog een expat een aantal markten bezocht. Wel prettig en leerzaam om met iemand die reeds jaren in Laos woont en vlot Lao spreekt rond te kuieren. Al probeer ik de dingen zo veel mogelijk op mij af te laten komen zonder ze te willen begrijpen. De gemiddelde Laotiaan is een vriendelijk mens, zo lijkt het toch want ze blijven glimlachen, (hang)jongeren doen wat jongeren bij ons ook doen: je wat vies bekijken, bedelaars daarentegen worden redelijk kwaad als je ze niks geeft. Wat ze zeggen weet ik niet maar het klinkt eerder als een verwensing dan een zegening. Gisteren een lange uittap met de wagen: een bezoek aan Lao Zoo. Na vele kilometers een eerste kennismaking met het platte land. Al blijven ook daar de kraampjes langs de kant van de weg staan. De meeste automobilisten stoppen ook gewoon, nog net niet in het midden van de weg, maar wel zonder pinken als ze iets moeten hebben van een kraampje. Voor Marc, als chauffeur, is zo'n rit hels: de hitte en constant op je hoede zijn voor de meest onverwachte manoeuvres van andere chauffeurs en motorrijders. En dan kunnen er nog plots geiten of koeien oversteken. Maar opvallend hoe ook hier mensen proberen met het weinig voorhanden toch iets op te bouwen om te overleven. Lao Zoo was zoals te verwachten een ietwat armtierige zoo: vervallen kooien maar meestal met genoeg ruimte voor de dieren (behalve voor de baviaan) maar weinig aankleding. Het was een erg groene omgeving wat aangenaam was want het is weer heet de laatste dagen. Zeer veel krokodillen (in één kooi een stuk of dertig, wat de vraag opriep hoe het voederen ervan gebeurde) en Aziatische beren. Ergens verstopt in het bos zat ook nog een olifant. De everzwijnen probeerden het vooral niet aan hun hart te laten komen. Op terugweg nog even langs een Resort dat door Chinezen gebouwd wordt. De betere locatie: in de beregen,aan een groot meer, gericht op de betere Laotiaan of buitenlander. La décadence. Voor we Vientiane terug ingingen nog een stop aan Han Village: een ontspanningsplaats op het water. Drank- en eetgelegenheden aan de kant maar ook de gelegenheid om met een soort huisboot al karaokéend een tochtje te maken o.a. naar een in aanbouw zijnde tempel met Boeddha.
Naast het bezoek aan enkele tempels vooral rondgewandeld om de ziel van Vientiane en de Vientiane proberen te vatten. Ik word echter vooral weggeblazen door de tegenstellingen: rijk - arm, hectiek - zen, prooi - glimlach, bombast - eenvoud. Ik kan niet anders dan bewonderen hoe mensen proberen met weinig tot niets een bestaan op te bouwen. Ik blijf een buitenstaander, een toeschouwer die soms gegeneerd zijn ogen sluit maar misschien daarmee de Laotiaan onrecht aandoe: gaat het niet om totaal iets anders?
Na vele kilometers in het hectische, onvoorspelbare verkeer van Vientiane (voor mij toch, voor Marc, met ervaring in Cuba en Haïti, een fluitje van een cent) en een bezoek aan het museum van de Buddha's, blijven Vientiane en zijn inwoners een mysterie.
Het is voor mij ook met niets te vergelijken. Vele kilometers lijkt het een kopie van de Boomse steenweg maar dan een veelvoud ervan. Komt daarbij dat de tegenstellingen tussen rijk en arm ongegeneerd geëtaleerd worden: protserige winkels, ministeries, villa's,...liggen zij aan zij met de armtierige stalletjes of garages waar mensen proberen met hun handeltje het hoofd boven water te houden. Tel daarbij nog de hopen vuil en afval, de loslopende honden en katten, met daartussen de scholieren in hun net uniform, en de verwarring in mijn hoofd is kompleet. Naar het communistisch ideaal en de weg van Boeddha ben ik nog op zoek.
Ik merk bij mezelf nog te veel schroom om daar foto's van te maken terwijl dit misschien juist Vientiane typeert.
Het museum van de Buddha's: een hoogtepunt in een bezoek aan Vientiane, is een verzameling Boeddha-beelden en aanverwanten die in 1958 door een filantroop is samengebracht. Jammer genoeg ontbreekt elke vorm van informatie in het museum zodat ik jullie mogelijke nieuwsgierigheid niet kan bevredigen.
De zoektocht naar de ziel van Laos gaat onverdroten verder.
Eergisteren zijn de eerste onweders gepasseerd. Veel wind, klank- en lichtspel maar we zijn ontsnapt aan het ergste. Vannacht hebben we wel de eerste regenbuien over ons gehad: indrukwekkend de bakken water die er dan leeggegoten worden. Vanmorgen de stad nog eens ingetrokken. Het blijft een chaotische, vieze stad waar het erg zoeken is naar een beetje schoonheid en rust. Alleen de tempels, niettegenstaande hun overvloedige kitcherig-aandoende ornamenten zijn oases van groen en contemplatie. Het verkeer hier is een ramp, brommers en auto's zijn hier zonder meer de koningen van de weg, oversteken is een hachelijke onderneming, zeker daar het verkeer hier ook bij rood licht rechts mag afslagen. Voetgangers hebben totaal geen rechten, voetpaden dienen enkel om op te parkeren. Hoffelijkheid in het verkeer is totaal onbestaande en dient ten allen tijde bestreden te worden. Het vuil ligt hier overal, kanalen zijn open riolen, zelfs de monniken werpen hun vuil over de muren van het klooster. Wel is het mooi om te zien hoe iedereen probeert te ontsnappen aan de armoede: er wordt in vanalles en nog wat gehandeld: stokoude motoren, onderdelen van machines,... en overal vindt je kleine eetplaatsjes waar men enkel tafeltjes heeft gezet, een keuken heeft ineengeflanst en de hongerigen spijst. Wie geen huisje heeft rijdt rond met eten, drinken, fruit, groenten,... Als toerist wordt je constant aangesproken: voor een tuktuk, om ergens te eten, om iets te kopen,.. wij zijn natuurlijk financieel ongelooflijk bevoordeeld, maar goed voel ik mij daar niet bij.
Vandaag alleen de stad ingetrokken. Een beetje op mijn gemak, zonder echt doel, relaxen en ronddolen. Gezien de hitte krijgt een mens dan al eens dorst en bij een drankje hoort een rustig plaatsje in de schaduw. En plots wordt een bleke toerist dan een doelwit van 'meedogenloze' Laotiaanse 'lichaamsverzorgsters'. Eerst is er de weigering, dan wordt naar de prijs gevraagd en als die lijkt mee te vallen, is er een akkoord. Plots duiken er echter van alle kanten collega-lichaamverzorgsters op en voor men het weet worden handen, voeten en de nek onder handen genomen. er wordt gemasseerd, gepedicuurd en gemanicuurd dat het een lieve lust is. Zo onder handen genomen worden door 4 lieftallige Laotiaanse vrouwen, het overkomt me niet elke dag. Ondertussen is er een levendige conversatie tussen de vrouwen,wordt er veel gelachen en meewarig, meelevend, ... (?) naar mij gekeken. De vraag hoe dit financieel geregeld ging worden begon zich wel wat op te dringen, maar zelf een verviervoudiging van de prijs leek nog redelijk. Maar toen kwam de afrekening, het betrof een vertienvoudiging, waar ik gezien mij zwakke positie alleen maar kon in toestemmen. Ik had nog graag een foto genomen van mijn verzorgsters maar dat is er niet meer van gekomen... Ik vermoed dat ik mijn verzorgsters een mooie dag en veel plezier heb bezorgd.
Vandaag de That Luan gaan bezoeken met broer (Marc) en nichtje (Tanit). De oudste tempel van Vientiane waar volgens de overlevering een bot van de Buddha bewaard wordt (jammer genoeg niet gevonden bij opgravingen). Wel veel Buddha's en goud. In de namiddag doen we het rustig aan, de hitte verplicht tot het aannemen van een ingetogen, soms horizontale houding.
Na een lange vermoeiende reis aangekomen in Vientiane. Niks problemen en aan het eind van de rit stonden Marc en Tanit (broer en nichtje) mij op te wachten. De hitte hakt er direct op in en het zweet vloeit in beken. Vientiane is op het eerste zicht een wat rare stad, moeilijk te vatten: buiten de vele tempels en kloosters weinig Aziatisch, de rest een rommeltje. Wel de eerste olifanten en waterbuffels gezien, maar daar blijkbaar neergezet om de toerist te lokken. Tijd voor rust en hopelijk wat slapen.
