EEN ZORGELIJKE VISIE

1.

Ziehier twee citaten uit willekeurige, onlangs gelezen, beleidsdocu­menten.

'Visie op zorg. De zorgfuncties zijn niet uitsluitend gericht op de persoon met een handicap maar ook op de naaste omgeving. De speci­fieke waarde van het begrip 'kwaliteit van leven' ligt in de aandacht die ge­vraagd wordt voor het perspectief van de gehandicapte per­soon zelf. Hoe de geboden zorg er uitziet, is geen statisch gegeven, maar het re­sultaat van een continu proces van wederzijdse afstem­ming. Streven naar een functiegerichte zorg is streven naar een zorg waarbij men voor elke persoon met een handicap een gepersonali­seerd zorg­pakket kan samen­stellen dat een adequaat en samenhan­gend antwoord biedt op zijn indivi­duele zorgvra­gen en op die van zijn naaste omgeving'.

'Een gemengde werkgroep van staffunctionarissen en directe begelei­ders maakt aan de hand van de indicatoren voor een bepaalde fase van het zorgverleningproces een sterktezwakte­analyse op. Ze kan daartoe de algemene toepassingen uit ons model beoordelen op een drie­punten­schaal; de concrete uitwerkingen dienen als achter­grond om de alge­mene indicatoren te kunnen beoordelen. Zowel de positieve verwezenlij­kingen als de knelpunten binnen de organi­satie­context of het begelei­dingsproces in deze specifieke fase worden dui­delijk ge­maakt. De re­sultaten worden teruggekoppeld en bespro­ken in de gewone team- en beleidsver­gaderingen. Er wordt gekozen welke aspecten van de zorg voor ver­betering in aanmerking komen'.

2.

Deze voormiddag zing ik liedjes voor Mark, Fons, Johan, Chrisje en de anderen, allemaal mensen met zeer ernstige verstandelijke beperkingen.

Mark zit in een hoek van het snoezelgedeelte van de woning. Hij pro­beert met een schoen, die nog om zijn voet zit, in de mond te komen. Hij maakt een grommend geluid. Als ik luid ge­noeg zing, weet ik dat hij mij kan horen. Hij is immers slechthorend. Of hij de lied­jes mooi kan vinden, weet ik niet.

Fons staat gewoontegetrouw naast mij. Soms begeleid ik mezelf bij het zingen op een grote marimbula. Een marim­bula is een Afrikaans instrument, een soort houten kist met aan de voorkant me­talen pen­nen die je met de vingers kan betokkelen. Ik gebruik die kist liever om er, op de achterkant, met een grote vilten trommelstok op te trommelen. Dat maakt een krach­tig en diep geluid dat lijkt op het geluid van een contrabas. Fons is gek op dat geluid. Als ik een liedje zing, staat Fons naast mij. Als hij ziet dat ik de houten kist niet zal gebruiken, pakt hij mij bij de hand en brengt die hand richting trom­mel. Als ik er niet op inga, wordt hij boos. Als ik de trommel wel ge­bruik, begint Fons enthousiast op en neer te wippen en op zijn gelaat verschijnt een engel­achtige glimlach. Soms is Fons helemaal niet zo ok. Een hele tijd ge­leden was hij depressief. In die periode had Fons nergens zin in. Gelukkig voor hem gaat het nu weer beter.

Johan zit meestal in kniezit op de bank, de romp voorover gebogen. Zijn ogen draaien wild in het rond. Hij ziet nauwelijks of helemaal niet. Soms duwt ie met zijn vin­gers tegen een oogbol aan, zodat het oog bijna uit de oogkas komt. Het is geen fraai gezicht. Maar als ik zing en hierbij hard op de trommel sla en ook nog eens zijn naam roep, liefst nog in het ritme van zijn wiegende bovenlichaam, dan gaat Johan rechtop zit­ten en verschijnt er een gelukzalige lach op zijn aangezicht. Minuten lang kan ik zo door gaan. Hij kan er niet genoeg van krijgen.

Chrisje ligt nu op de mat. Daarnet zat ze nog samen met Christiane in een grote groene zetel die ze elkaar benijden. Die zetel is eigenlijk van Christiane. Mis­schien wil Chrisje ook zo'n mooie, grote zetel, een vaste plaats om te zitten. Die vaste plaats, mijn plaats, heb ik thuis ook. Maar het lijk erop dat zij op de belang­rijkste plaats wil zitten, dat dit gebiedje van haar is. Maar dat feest gaat helaas voor haar niet door. Daarom ligt Chrisje nu mokkend op de mat. Ze maakt gekke stemge­lui­den alsof ze ons allemaal een sar­cas­tische opmerking maakt. Ik zit bij haar op de mat. Als ik mijn hand dichterbij breng, is al­les ineens vol speeksel. Ik weet niet waar het vandaan komt. Maar als ik daarna zing, klaart haar gezicht op en moet ze lachen.

Ondertussen zit of ligt Christiane in haar grote groene zetel, of iets daartus­senin. Soms zit ze fier rechtop. Nu lukt het haar niet. Haar gelaat lijkt wel verfrommeld. Toch kan ze er ook heel fris en uit­ge­slapen uitzien. Af en toe roept ze 'rijstpap'. Af en toe staat ze toe dat ik naast haar mag zitten (er is nau­welijks plaats voor twee) om een babbeltje te doen. Soms tilt ze haar bo­ven­kleding omhoog en laat ze daarmee ongewild haar hele heb­ben en houden zien.

Verderop speelt Inge met oude lp 's en platenhoezen. Ze is erg op zich­zelf ge­richt. Ze hoort slecht. Zoals zo vaak, begint ze plots oor­verdovend en onophoudelijk te roepen. Dan moet ze naar haar ka­mer. Want hier­mee leven kan niemand lang. Toch kan Inge ook heel lief zijn. Als ik haar met veel theater groet, zwaait ze soms terug of knikt ze met het hoofd. Ze kan me hierbij aankijken alsof ik van een andere planeet kom.

Charel zit in zijn rolstoel. Omdat ie bij periodes zo'n lastig baasje is, krijgt hij heel wat uren per week een opvoedster voor zich alleen. Hoewel zijn rolstoel vrij stevig is vastgezet, sjok­kelt hij net zolang tot hij serieus van plaats is veranderd en hij ergens bij kan komen (bij voorkeur een elektrisch snoer of een stuk speelgoed) om dan kattenkwaad uit te halen. Als hij het te bont maakt, ga ik voor hem staan en alsof hij een 'klein kind' is, lees ik hem plechtig, maar met een knipoog, de levieten. Hij kent me. Het helpt...  tijdelijk.

Jan zit stilletjes in de hoek. Hij heeft het niet altijd begrepen op zoveel 'lawaai'. Daarom stopt ie zijn vingers in zijn oren. Toch is ie niet onge­voelig voor muziek. Als ie iets zegt, klinkt het als 'schone dinge'. Ik weet niet waaraan ik eerst moet denken: aan het middel­eeuwse 'Alle dinge zyn my te inge' of aan het eveneens middeleeuwse 'levet scone'. Jan is de belicha­ming van beide.

3.

Ik lig nog steeds naast Chrisje op de mat. Ik zing een lied en begeleid mezelf op de marim­bula. De diepe tonen trillen aangenaam na. Ik voel haar speeksel aan mijn vingers. Mijn spie­ren, (voetbal-)knie en rug doen pijn. Ik zweet want, zoals zo vaak, is de temperatuur in de wo­ning te hoog voor mij. De energie om enthousiast verder te zingen stroomt uit me weg. Maar op een mens staat geen stroomverliesscha­kelaar die het energiecircuit tijdelijk uitschakelt. Een mens zit ook niet in elkaar als een electrowa­gentje dat 's avonds aan een bijlader kan wor­den aangescha­keld om 's morgens weer met volgeladen batte­rijen verder te kunnen.

4.

Mijn zorgvisie is soms vies, zorgelijk, besmeurd, be­zweet, vermoeid en leeg. Wat is de zin van wat ik doe of deed? Ik wil een em­mer water over me heen.

J. KiNDT

2007

07-10-2010 om 12:25 geschreven door Johan Kindt  

EEN GEDICHT MOET MOEILIJK ZIJN

Een gedicht moet moeilijk zijn,

op het eerste gezicht nooit goed te verstaan.

Wolken moeten met benen gaan

en ogen moeten zweven.

Bedden, tafels, stoelen,

alles moet tot bloedens toe,

een volk moet sneven.

Een gedicht moet moeilijk zijn,

een vraagstuk uit de driehoeksmeting,

een ingewikkelde scheikundeles,

aangeboden achterstevoren,

met enkel duister en geheimen,

een mat beslagen raam

waar niets doorheen kan schijnen.

Een gedicht moet moeilijk zijn,

moet mythen en symbolen kennen,

te ontleden intertekstueel.

Een dichter aan de drank moet het schrijven

of minstens een homoseksueel.

Een gedicht moet moeilijk zijn,

afbreekbaar met bulldozer

of subtieler met pincet.

De dichter moet een gozer zijn,

een loser in de goot.

Hij moet iets in de wolken zien

of er minstens één mee zijn

Een dichter moet een snoek

of, als het kan, een soepboer zijn,

een zeeman of een kuiper of een dwerg

of een zekere Gerrit Achterberg.

Zo ’n dichter ‘die het tijdstip weet te voorvoelen

waarop zich deze werking integraal

voltrekken zal’ in ‘het woordenmateriaal’.

Ja, een gedicht moet somber zijn en zwaar,

nee niet grappig, maar subversief en naar,

misschien zelfs naar de Koran of de Bijbel neigen.

En soms,

soms moet een gedicht

ook heerlijk kunnen zwijgen.

J. KiNDT

05-10-2010 om 13:13 geschreven door Johan Kindt  

05-10-2010 om 13:10 geschreven door Johan Kindt  

DE VOLZIN

De volzin

is

voor de redenaar

een meesterlijk instrument.

De klank

is

monumentaal,

maar het betoog,

breed opgebouwd,

laat je zo steenkoud,

met groot gevaar

voor goed verstaan.

Dat

is

niet altijd

zinvol.

Met

één

bouwvallig gebaar

vertelt

de idioot

een lang verhaal,

vanzelfsprekend,

vernuftig,

schraal.

J. KiNDT

2008

05-10-2010 om 13:08 geschreven door Johan Kindt  

INCLUSIE

Het begrip 'inclusie' wordt tegenwoordig te pas en te onpas gebruikt. 'In­clusie' komt van het Franse 'in­clusion' en betekent insluiting. Het grond­woord stamt uit het Latijn: 'includere' en be­te­kent 'in zich slui­ten, met zich meebrengen, insluiten, bevatten'. 'Inclusief' betekent dan 'met in­be­grip van, er mede onder gere­kend'.

In de zorg voor personen met een handicap zouden we het begrip 'inclu­sie' eigen­lijk alleen mo­gen ge­bruiken in de letterlijke zin van het woord: d. w. z. wanneer die zorg van meet af aan gegeven wordt in of door het gezin en met de ondersteu­ning van de natuurlijke omgeving (familie, vrienden, buurt, sociale verbanden, dorp, gemeente, stad, regio) zelf, waartoe de per­soon met een handicap behoort en wanneer die persoon daar­voor (ondersteund) gebruik kan maken van de nor­male voorzienin­gen. In Vlaanderen zijn hier­van, op enkele uitzonderingen na, slechts wei­nig voor­beelden te vinden.

Meestal wordt het begrip 'inclusie' echter gebruikt om er de nieuwe trend mee aan te duiden waarbij personen met een handicap, die in instellin­gen leefden, weer meer in de 'maatschappij' gaan wonen en van de normale voorzieningen gebruik kunnen maken (onderwijs, werk, dagbe­steding, vrije tijd): kortom, de vroegere 'integratie' met daar nog een schepje boven op.

In feite is het begrip 'inclusie' overbodig. Als je ergens bij hoort hoeft dit niet apart vermeld te worden. Wanneer men het begrip toch gebruikt, bij­voorbeeld wanneer men spreekt over alle men­sen, inclusief mensen met een handicap, dan beschouwt men juist de men­sen met een han­dicap als een aparte groep, alleen al op grond van de aparte vermelding. Wie tot een ge­meen­schap behoort, doet dat van­zelfspre­kend en onver­noemd. Het 'inclusief' vermel­den wijst dan juist op een a priori er niet bij­horen.

Maar er is nog een andere reden waarom het begrip 'inclusie' overbo­dig is. We zou­den de bete­kenis er­van kunnen vergelijken met de betekenis van het de begrip na­tuurlijkheid. Alles wat door de na­tuur en/of door de mens, die deel is van de natuur, ge­maakt of veroorzaakt wordt is natuur­lijk, ook als het om ef­fecten van de natuur of verwezen­lijkingen van de mens gaat die de natuur en/of de mens zelf bedreigen (mensen, bomen, bloe­men, gereedschap, een computer, een vul­kaan­uitbarsting, een or­kaan, luchtvervui­ling, dioxine­besmetting). Eigenlijk bestaat on­na­tuurlijk­heid niet. Niets staat bui­ten de na­tuur.

Zo ook is alles wat de maatschappij voortbrengt al­tijd inclusief maat­schappelijk. Niets staat buiten de maatschap­pij. Segregatie van bijvoor­beeld mensen met een handi­cap is er ge­komen als het resultaat van maat­schappelijke standpunten in een bepaalde periode. Personen met een handicap maakten hoe dan ook deel uit van die maat­schappij, maar ze werden door die maat­schappij aan de rand ervan ge­plaatst. Der­gelijk maat­schappelijk handelen, hoe vreemd ook, wordt door die maatschap­pij in zijn geheel gereali­seerd en is bijgevolg altijd een inclu­sieve aan­gelegenheid.

De meeste zorginitiatieven zijn ontstaan doordat religieuze ordes, carita­tieve or­ganisaties, an­dere ini­tiatiefnemers, de opvang van personen met een handicap or­ganiseerden buiten de oor­spron­kelijke leefge­meen­schap. Vaak waren het eerder 'kunstmatige plaatsen', zoals bijvoorbeeld voorzieningen in de bossen, waar­door mensen met een han­dicap uit een be­paald dorp of uit een bepaalde streek, geïsoleerd, op een totaal andere plaats, soms zelfs in een totaal an­dere regio, 'moesten' gaan wonen.

Daarmee is niet gezegd dat deze 'inrichtende machten' geen goed werk zouden hebben verricht. Ook het 'in de bossen' hoeft op zich geen negatieve klank te heb­ben, voor zover or­ganisaties 'de natuur' als belangrijk pedagogisch me­dium in het leven van mensen met een ver­standelijke handicap zou­den erkennen. Maar de na­tuur zelf zien als belangrijk peda­gogisch me­dium kwam bij het tot stand brengen van die zorg­initiatieven meestal niet aan de orde.

Vanuit deze segregerende maatschappelijke standpunten (het onderge­bracht wor­den aan de rand van de maatschappij) ontstaat op dit ogen­blik vanuit die instel­lingen een 'te­rug'-bewe­ging van personen met een handicap naar weer meer opge­nomen worden in de kern van die maat­schappij. Aange­zien niets buiten de maat­schappij kan staan, zoals niets buiten de natuur staat, gaat het meer om een plaatsverschuiving van een groep mensen binnen de maat­schappij zelf, om de ac­tieve emanci­patie van mensen met een handicap van de rand van die maat­schappij naar de kern ervan. Im­mers, zoals ik al zei, buiten de maatschappij be­staat niet. Be­staande resi­dentiële initiatieven en hun bewoners hoeven bijgevolg geen inclu­sie na te streven. Ze zijn het al, zij het aan de rand. Wat ze doen, is het terug op zoek gaan naar meer maat­schap­pelijke ver­weven­heid en ver­bondenheid, het opko­men voor een meer opval­lende plaats, meer politieke zeggingskracht in die maatschappij, het on­dersteund en genuanceerd kunnen gebruik maken van de ge­wone voor­zieningen, tenminste voor zover zij daar zelf voor kiezen. Immers, op­leg­gen kunnen we hen niets. Want dan zijn we weer betuttelend bezig.

Het uitein­delijk resultaat zou dan kunnen zijn dat na verloop van tijd men­sen die in instellin­gen woon­den, weer gewoon tot de kern van de ge­meenschap gaan be­horen. Dan pas ontstaat weer het 'echte', er van bij de aanvang gewoon bijhoren. Dat zou­den we dan met een wat pre­ciezer gevoel voor taal echte 'inclusie' kunnen noemen.

Of de maatschappij daar aan toe is (mensen met een handicap tot de 'kern' toela­ten) en of die­zelfde maatschappij daarvoor de nodige on­der­steuning wil bieden is filosofisch, politiek en financieel ge­sproken maar zeer de vraag. Afwachten welke beleids­maatregelen de nieuwe regering zal bie­den. Een ander probleem is bovendien of we wel toestaan dat 'instel­lingsbewoners' en/of hun ouders/vertegenwoordigers blijven kiezen voor het leven in de instelling, waar ze al heel hun leven hebben gewoond. Mijns inziens is ook zo'n keuze heel terecht. Voorbeelden uit het bui­ten­land wijzen er op dat je, voor sommige mensen met een verstandelijke handi­cap, het weg­nemen van de vertrouwde 'veilige' instellingsomgeving niet straffe­loos kan toepassen. 

Laten we ook niet vergeten dat de maatschappij bestaat uit mensen en die men­sen: dat zijn wij met z'n allen. Met z'n allen hebben wij de nei­ging de mensen op te delen in groepen: de rokers en de niet rokers, de dikke en de slanke, de intelli­gente en de domme, de gezonde en de zie­ke. Wie tot de, op dat ogenblik, maat­schappelijk meest aan­vaardbare groep hoort, heeft de nei­ging de men­sen uit die andere, minder aan­vaarde groep te marginali­seren. Maar soms kan het verkeren en wordt het minder aanvaardbare later meer aanvaardbaar en weer omgekeerd. Ve­len gaan er prat op, er het hele jaar 'slank' en 'vakantie-ge­bruind' uit te zien, maar in Londen en Milaan was tot voor kort de nieuwe trend 'mollig en spierwit' en is dit ook al weer niet voor­bijgestreefd?

Voor mij heeft daarom het woord 'inclusie' in de eerste plaats een filoso­fische betekenis. Deze houdt in 'het ongemerkt, onvernoemd en on­voorwaardelijk sa­menleven met men­sen die om wat voor reden dan ook anders zijn, zonder het doel na te streven deze te integreren of te wil­len veranderen en de verschillen (verstandelijk, cultureel, religieus) te aan­vaarden zoals ze zijn. Ja, ik besef dat dit makkelijker gezegd is dan ge­daan. Ja, dit zal wel utopisch en te idea­listisch zijn, want - zo zeggen zelfs mijn beste vrienden -  wacht maar 'tot je er zelf tussen woont'. 

Bij een verder doorgevoerd denken zijn uiteindelijk alle mensen anders. Alleen diegene die de grens wil trekken tussen het normale en het ab­normale, zou­ - aldus Machado de Assis in zijn beroemde verhalen­bundel 'De Psychiater' uit...  1870 -  abnormaal kunnen genoemd wor­den.

J. KiNDT

2008

05-10-2010 om 13:06 geschreven door Johan Kindt  

KLEINE FILOSOFIE VAN DE VISSER


 

Af en toe,

zo nu en dan,

ga ik op zondagmiddag

rond de klok van vier

vissen in de rivier.

Lotgenoten groet ik verstrooid en soms ook een verdwaalde hond.

Als ik niet oplet loop ik tot de rivier in zee uitmondt.

Maar het is uiteindelijk aan de brug en uit de wind

dat ik vandaag mijn vissersstekje vind.

Ik plaats mijn hengel en mijn lijn,

zoen de dobbers, schone schijn.

Ja, een visser kan volmaakt gelukkig zijn.

Zoals de journalist aan de schrijver vraagt: waarom schrijf je?

(ongelukkige jeugd of iets anders kan ik niet )

vraagt een wandelaar mij waarom ik vis

en dit is mijn antwoord:

"Ooit preekte Antonius van Padua tot de vissen

en ik luister

of zij zijn preek onder water nog steeds aan elkaar doorvertellen.

Urenlang laat ik daarom mijn dobber

als een microfoon

op het water hangen

tot ik plotseling vast moet stellen

dat met Antonius’ verhaal

de vissen

mij

hebben gevangen!

J. KiNDT

2005

05-10-2010 om 13:05 geschreven door Johan Kindt  

05-10-2010 om 13:04 geschreven door Johan Kindt  

LILIANA X

Ik zag het meisje op het spreekuur.

Ze bleef zwijgen in lange zinnen.

‘Hoe heet je?’, vroeg ik nog eens.

‘Liliana’, zei ze plots.

Dat potje kon ze niet langer gedekt houden.

Nog onder Nicolae Ceaucescu

in de buurt van Arad, Roemenië, werd ze geboren, maar niet op papier.

Op zoek naar eten legde iemand haar verloren.

Nu is ze hier.

Ze lijkt zeven, misschien wel negen.

Niemand weet het.

Zo te zien is ze niet jong meer,

eerder half belegen.

In het labo van dit land

leert ze de taal

met haken en ogen.

Zich verstoppen

achter heel weinig woorden

kan ze al wel.

Zoiets leer je immers

bliksemsnel.

‘Koek?’ vraagt ze nog.

Ze neemt een lange vinger en meteen de hele doos.

‘Liliana’, vraag ik een laatste keer, ‘hoe heet je nog meer?’

‘Ik heb twee namen’, zegt ze

tussen de losse blokken en het bouwen van de toren.

Maar wat ik ook doe, ik krijg ze niet te horen.

TESTAMENT

Omdat,

in Nederland

het octrooi pas in 1912 zal worden ingevoerd,

eis ik,

kleine Engelse apotheker,

die voor altijd anoniem zal blijven

het recht op

de enige, echte uitvinder te zijn

van het zwarte snoepgoed,

genaamd drop.

Geen misverstand dus:

daar heb ik het patent op!

Ik mengde

zoethoutwortelextract,

salmiakzout

en Arabische gom.

Zo je wil,

is drop dus

van deze drie ingrediënten

de optelsom.

Zoethout (en dus ook drop),

- dat wisten de Romeinen al -

is goed bij hoest,

verkoudheid

en slijmvliesontsteking,

Uitzonderlijk zou het ook werken

bij hersenverweking.

Later zal blijken,

ik houd het stil,

dat, bij overdaad,

salmiakzout en zoethoutextract

onze zouthuishouding verstoren.

Sorry, dat ik nu dus loog,

Maar, in mensentaal,

uw bloeddruk gaat ervan omhoog.

Waar ik mij echter

van omdraaien zal in mijn graf,

- ik erger me nu al krom -

Is dat jullie zetmeel zullen gebruiken

In plaats van Arabische gom!

Opgemaakt ten jare 1760,

document

waarin ik alles

ten overvloede

nog eens bevestig.

J. KiNDT

2007

05-10-2010 om 12:56 geschreven door Johan Kindt  

CAFE HOPPER


 

In café Hopper zit ze recht tegenover me

Behalve van het alleen bestaan trekt ze zich nergens wat van aan.

Wind wiegt waanzinnig loom en langzaam de gordijnen.

Iemand laat de zon heel laag naar binnen schijnen.

Kijken kan je hier en dromen.

Edward Hopper zelf kan elk moment binnenkomen.

Zo goed is ze hier bekend dat de ober haar zonder vragen een glas witte wijn brengt.

Ze is een vrouw, dus doet ze twee dingen tegelijk

Ze nipt aan haar glas en grijpt haar handtas,

een gereedschapkist die openvalt, haar privacy te kijk

In café Hopper zit ze recht tegenover me

Behalve van het alleen bestaan trekt ze zich nergens wat van aan.

Wind wiegt waanzinnig loom en langzaam de gordijnen.

Iemand laat de zon heel laag naar binnen schijnen.

Kijken kan je hier en dromen.

Edward Hopper zelf kan elk moment binnenkomen.

Ze steekt kauwgum in de mond.

Zo lijkt ze verdomd veel op Sir Alex Ferguson,

u weet wel, de Manchester United coach,

na het lezen van de biografie van zijn vroegere verdediger Jaap Stam.

Vuurspuwend als een draak,

Zo rood loopt ze aan.

Zo nijdig beweegt ze de onderkaak.

In café Hopper zit ze recht tegenover me

Behalve van het alleen bestaan trekt ze zich nergens wat van aan.

Wind wiegt waanzinnig loom en langzaam de gordijnen.

Iemand laat de zon heel laag naar binnen schijnen.

Kijken kan je hier en dromen.

Edward Hopper zelf kan elk moment binnenkomen.

Eerst schudt ze nog haar borsten op

Zoals oma de aardappels na het koken

Dan rolt ze open en bloot een joint

steekt er, met het genot van een pyromaan, de brand in.

Cannabis heeft duistere aandrijfkrachten.

De ogen rollen en er is meer wit te zien

dan je bij een levende mag verwachten.

In café Hopper zit ze recht tegenover me

Behalve van het alleen bestaan trekt ze zich nergens wat van aan.

Wind wiegt waanzinnig loom en langzaam de gordijnen.

Iemand laat de zon heel laag naar binnen schijnen.

Kijken kan je hier en dromen.

Edward Hopper zelf kan elk moment binnenkomen.

‘Hé dromer, dichter, poëet’, zegt ze plots, ‘Is er iets te zien’?

Mijn ogen steek ik haastig in mijn zak.

Op de tast zoek ik mij een weg naar buiten.

Mijn oren tuiten!

In café Hopper zat ze recht tegenover me

Behalve van het alleen bestaan trekt ze zich nergens wat van aan.

Wind wiegt waanzinnig loom en langzaam de gordijnen.

Iemand laat de zon heel laag naar binnen schijnen.

Kijken kan je hier en dromen.

Net als ik buitenga, zie ik Hopper binnenkomen.

Ik weet het nog zo goed als zeker

De muziek die ik hoor is van George en Ira Gershwin,

de song ‘They all laughed’,

opgenomen in december 1957 in New York City:

Het is the one and only Chet Baker!

J. KiNDT

2007

05-10-2010 om 12:55 geschreven door Johan Kindt  

OOH SO GOOD ‘N BLUES                                                                           

Een collega vroeg me een gedicht te maken tgv. zijn huwelijksverjaardag, met het verzoek in de tekst titels van rockplaten uit dat jaar te verwerken. Ik heb daarvoor gebruik gemaakt van de beste 47 LP ’s uit 1973, zoals ze verschenen zijn in Christgau ’s Guide, Rockalbums of the 70s. Ziehier het resultaat.

Call me, my sweet                                                                                                      Roep me, zoet,

my sweet sweet revenge.                                                                                mijn allerzoetste wraak.

I'm livin' for you                                                                                        Jij bent het voor wie ik leef

in good and hard times.                                                                               in goede en slechte tijden.

But, let's get it on,                                                                                      Zullen we, nu de tijd vliegt,

now that time fades away,                                                                                          maar doorgaan,

and be free, to be you and me,                                                                        vrij zijn, jou en mij zijn,

like birds of fire                                                                                                 samen muziek maken

in concert.                                                                                                                  als vuurvogels?

Call me,                                                                                              Ik roep dat ik je heel graag zie.

you are the one and only Laura Lee.                                             Jij bent mijn enige echte Laura Lee.

J. KiNDT

(1993)

05-10-2010 om 12:53 geschreven door Johan Kindt  

WARM IS HET ZEKER

Warm is het zeker

Hier in deze ijskast

Alwaar ik als een nachtuil schuil

Met de dag word ik weker en weker

Een graantje pik ik mee

Van nog een restje rijst

Ook zit ik aan de biokaas

En aan het onderkoelde fruit

Koud zweet breekt me alle kanten uit

Mijn dagelijkse portie anti-oxydanten

Kan niet ontbreken

Duizend bommen

En granaatappelsap

Ik moet de vaan des opstands planten

En het ijs nog breken

De ijskast is oerhollands

Het raampje inclusief

Zodat je de dief

En wat nog voorradig is

En zelfs de bacteriën

altijd weer kan zien

Is dit een biecht of een belijdenis

Ik kijk naar buiten

Daar laait de zon hoog op van de kou

Vogels vallen uit de bomen

Mensen eten van een bord of van de straat

Die daartoe elke dag wordt schoongeveegd

Recht zo die gaat

In mijn Fritz Philips zit ik de luxe

Moet geeuwen en gapen

En kuipjes, pakjes, potjes en vlootjes tellen

Als schaapjes voor het slapen

Ach, ik vraag het met een zekere schroom

Is het leven niet 2 vervallen potjes zure room

of kies ik voor een halve fles champagne

die, bij een nochtans goed afgestelde thermostaat,

al een week in deze ijskast open staat

J. KiNDT
2008

05-10-2010 om 12:51 geschreven door Johan Kindt  

ZONDAG

zondag

ondag

’n dag

dag

ag

g …….

zondag

zon: da!

zond

zon

zo!

z …….

J. KiNDT

2008  

05-10-2010 om 12:46 geschreven door Johan Kindt  

05-10-2010 om 12:44 geschreven door Johan Kindt  

UN HOMME ET UNE FEMME

UN HOMME ET UNE FEMME 1

Een man

kwam naar me toe.

‘Ken je me nog?’,

vroeg ze.

Zo snel als ik dit nu opschrijf,

zo traag had ik op dat moment door dat

hij

een vrouw was.

Haar intuïtie leek groter.

Nog voor ze me een hand gaf,

voelde ze al dat ik dacht,

dat ik twijfelde

aan haar geslacht.

Een beetje overmoedig vroeg ze toen,

‘hoe gaat het met je vrouw’?

Zo zie je maar hoe ieder fouten maken kan.

Immers, jaren al

was ik niet meer

een man.

UN HOMME ET UNE FEMME 2

Loop

naar de maan!

Dat zei ik niet.

Ik dacht het

en ze deed inderdaad… alsof.

Schijnbaar zelfverzekerd nam ze haar aanloop.

Maar ze had me over het hoofd gezien.

Ze viel voorover, althans zo leek het.

In werkelijkheid ging ze achteroverliggen.

Ik speelde

dat ik haar ijdelheid streelde.

In geveinsde ijver vergat ik haar hoofd.

Juist dàt had ze niet graag.

Ogenschijnlijk viel ik daarna in slaap.

In mijn vermeende dromen

liep ik al jaren naar de maan.

UN HOMME ET UNE FEMME 3

Slaap, waar ben je?

Bij de buren slaat de kwartsklok middernacht.

Bij ons komt middernacht iets later.

Oude Friese klokken lopen wel vaker achterop.

Ik daal de trappen af.

Poorten gaan open.

Op de agora,

tussen de zuilen,

tateren verstaalde maagden

om een blok reusachtig steenkoud marmer.

Ik vlei mezelf ertegenaan.

Wanneer de hanen kraaien

word ik langzaam,

warmer,

wakker.

UN HOMME ET UNE FEMME  4

Kijk!

In een film heeft

iemand,

ooit,

een man en een vrouw,

dicht bij elkaars afstand,

voor een beeldscherm neergezet.

Dit toestel heeft zichzelf ongemerkt

naar een andere zender gezapt

waar,

opnieuw,

midden in een andere film

iemand

een man en een vrouw

ver van elkaars nabijheid

voor een ander beeldscherm heeft neergezet.

En zie!

Ook dit apparaat zapt zichzelf weer op zoek

naar een andere zender

waar,

weer in een andere film,

iemand

een man en een vrouw

ver van elkaars nabijheid,

dicht bij elkaars afstand

voor weer een ander beeldscherm heeft neergezet.

Maar…

Op dit late uur is

stilaan

alles,

overal,

sneeuw en witte ruis en kleurenbalk en mozaïek.

Een spiegel komt naar voor

en bekijkt

de man en de vrouw

die langzaam lomer worden.

Nog voor ze zich in slow motion van kledingstukken hebben ontdaan,

naderen ze naakt.

Uit de spiegel treden ze de kamer binnen.

Daar omhelzen ze elkaar

op muziek van Henri Mancini.

Nooit eerder zette

iemand,

ergens,

ooit,

een man en een vrouw

voor het beeldscherm,

zo ver van elkaars nabijheid, zo dicht bij elkaars afstand.

J. KiNDT

2005

05-10-2010 om 12:42 geschreven door Johan Kindt  

MANNEN ZETTEN VAAK EEN HOGE BORST OP

Mannen zetten vaak

een hoge borst op

maar later

als ze opa zijn

is die hoge borst

een licht golvende vlakte

een oase in de woestijn

waarop de kleindochter

aanbeden

moegestreden

gaapt en slaapt

geheel en al zichzelf ligt zijn

Haar rechter oor

luistert mijn binnenkant af

haar linker staat

op rood

op wachten

op groen

op doorlopen

oversteken

nieuwe kinderstreken

Ze slaapt

heel zeker van zichzelf

alsof ze nu al weet

dat ze onder mijn fluistergewelf

altijd weer wakker wordt

Over opa's binnenwerk

zet ze misschien later nog eens

een hoge borst op.

J. KiNDT

2006

05-10-2010 om 12:41 geschreven door Johan Kindt  

01-07-2010 om 16:45 geschreven door Johan Kindt  

VANMORGEN WOU IK OPSTAAN

Vanmorgen wou ik opstaan

Maar mijn ogen zaten dicht

Mijn oren vol met wat was

En is

Daarbij komen nog

Een mond zonder smaak

Een reukloze neus

En een afgestroopte huid

Armen en benen

Zijn nog slechts fantoom

Was ik dan wakker nu

Of was dit nog mijn,

Bij dageraad,

Doordrammende droom?

Mijn naam bleek slechts een vaag gerucht

Een naambord

Een op mij geplakt etiket

Ik word bij de dingen van dezelfde soort gezet.

J. KiNDT

2006

06-06-2010 om 00:00 geschreven door Johan Kindt  

HET DRAAIBOEK

HET DRAAIBOEK

zij zouden met een motor met zijspan

in het duister

doorheen het kamp

langs kronkelende bospaden

onverwacht opduikende dennenbomen tegemoet moeten rijden,

dat werd hun verteld

tot overmaat van ramp

zouden ze zich in het zwakke licht van de maan

een weg moeten banen

door de doornstruiken en de nevels van de nacht,

dat stond in hun opdracht

om vooruit te komen

zouden zij het onmiddellijke duister

en vermoede vergezichten blindelings moeten verslinden

hier en daar zouden lichten aan en uit kunnen gaan

zodat ze het noorden helemaal zouden verliezen,

iemand zou alle ingangen afsluiten,

als ratten zouden ze in de val zitten,

dat was hen vooraf duidelijk gemaakt

toen pas zouden ze het zien:

de oorlog zou uitbreken

de legerlogboeken zouden dode soldaten

uit het dak van de lijkwagens braken

waarop mensen zich zouden vermenigvuldigen

om de leemtes te vullen

zoals te verwachten zou zijn

maar dat het anders zou lopen,

dat stond niet in het draaiboek

J. KiNDT
2008

05-06-2010 om 00:00 geschreven door Johan Kindt  

DAAR IS DE MAN

  

Daar is de man van de Bijbel.

Daar is de man van het boek.

Daar is de man van de twijfel.

Waar is die man naar op zoek?

Waar is de tijd?

Wanneer is de ruimte

en wat met de plicht die hij te doen verzuimde?

Daar is de vrouw in de mode.

Daar is de vrouw in het boek.

Daar is de vrouw met een code.

Waar is die vrouw naar op zoek?

Waar is de tijd?

Wanneer is de ruimte

en wat met de plicht die zij te doen verzuimde?

Daar is het kind met het hondje.

Daar leest het kind in het boek.

En daar draait het kind in een rondje.

Waar is dat kind naar op zoek?

Waar is de tijd?

Wanneer is de ruimte

en wat met de plicht die het te doen verzuimde?

Daar staan de mensen te praten,

te praten over dat boek.

Ze kunnen het praten niet laten.

Ze weten niet wat ze moeten doen.

Waar is de tijd?

Wanneer is de ruimte

en wat met de plicht die zij te doen verzuimden?

Ziedaar de man van de Bijbel.

Ziedaar de vrouw in het boek.

en daar danst het kind in een rondje.

De mensen doen dan maar de ogen toe.

Waar is de tijd?

Wanneer is er ruimte

en wat met de plicht die zij te doen verzuimden?

J. KiNDT

04-06-2010 om 00:00 geschreven door Johan Kindt