Samen naar Otavalo geweest :dit stadje is gekend voor zijn kleurrijke geweven stoffen en zijn typische
klederdracht: de vrouwen met geborduurde witte bloezen en lange rokken en de mannen met witte broeken en blauwe
poncho en hoed. Ik vergat wel fotos te trekken van het marktje dat ook wel de moeite is . voordien gingen we owv
Allerzielen naar het kerkhof:
Het zag daar zwart van het volk. Het is hier de
gewoonte om op het graf van overleden geliefden ,samen met de familie oa broodmannetjes
te gaan neerleggen, te eten , soms ook te zingen.Iemand gaf zelfs de kruisen een nieuw verflaagje terwijl iedereen er maar langs liep. Het is eigenlijk een echt
feest. En wie bidt voor de overledene mag ook meeëten. We liepen kriskras over
het kerkhof , over en op en tussen de graven . Bij ons zou dat eerder oneerbiedig
lijken. Ik trok continu fotos , eigenlijk een beetje in het geniep (zonder
door de lens te kijken) en op goed geluk af . Zo proef je toch een beetje de sfeer.
een voorbidder een nieuw verflaagje
muziek voor de overledene rusten in vrede
op het kerkhof lezen over hoe hij aan zijn einde kwam
· * Vandaag ons ' loon ' ontvangen van señora Maria: een
lekkere cuy. (geschoren cavia) voor de veganisten gelieve even de ogen te sluiten ; mo:ik zit en Maria staat
ten
m
· * Samen met Yvonne mijn Tapori-program opgesteld voor
mijn visum, hopelijk is t niet zoals Inge zegt eerst komen er 2 papieren terug
en nadien 3 en nadien
· * In de keuken geholpen met Monica en Nancy:
steeds valt het mij op hoeveel mensen hier vanuit hun eigen kinderen met een handicap , geïntegreerd
worden in Tapori. Nancy ( ik schat haar eind de 20) had tot vorig jaar een man
en een dochtertje. Haar man overleed aan kanker en haar dochtertje Saira van 2
j had een zware handicap tgv van een ernstige hersenvliesontsteking , is toen
ook overleden. En toch leven mensen hier voort , nemen hun leven terug op .Inge
zelf staat soms versteld over de flexibiliteit van mensen , terwijl je je afvraagt
hoe jezelf zon dingen zou overleven
· * Gesprek met Caro en Sylvana (2 opvoedsters van
de grote en de kleuteres ) ivm voorbereiding van een woordje dat ze zouden
moeten zeggen op de algemene vergadering van Tapori , over de Bobath-cursus die ze volgden. Altijd stuurt Inge
aan op: je moet bijleren, vragen waar je mee loopt opzoeken, jezelf uitdagen het komt heel vaak terug. Mooi om te horen. Ook
in de consultatie wil ze steeds mensen aanzetten om niet te berusten , te
blijven durven dromen , hun lot in handen durven nemen
Het was ook een gesprek over
frustraties in samenwerking. Waar niet iedereen dezelfde mening is toegedaan. (Allemaal
toch herkenbaar) Heel
mooi ook hoe Inge over zichzelf durft te vertellen, hoe zwaar ze het een 5 tal
jaar geleden had na een nogal harde confrontatie met iemand van de vroegere medewerkers.
Ze stelde zichzelf en gans het project toen in vraag , dacht dat ze zich
vergist had ,al die jaren
Hoe belangrijk blijft communicatie
toch en goodwill
· * En dan de consultatie :gisteren:eerst goed nieuws , wie ooit het filmpje van Tapori zag , hier zie je Jenny met haar pasgeboren baby (we zoeken nog een originele naam ), wel en gezond. Er was wel veel ongerustheid vnl van hun oudste zoon. owv de handicap die het vorige kindje Antuan heeft ..
Maar tussendoor zagen we de mama
met haar kindje Adriana( dat met vmdl
een waterhoofdje). de CT scan : vreselijk , dat kind heeft bijna geen hersenen
meer en de rest water , en toch
En dan Hugo. 37 jaar,1,5 j geleden viel
hij, bij een werkongeval, in een put en lag 15 min bedolven onder de aarde . Hij kan
niet meer praten , nauwelijks stappen , communicatie en begrip zijn zeer beperkt Verlaten
door zijn vrouw en kinderen, opgevangen door zijn moeder maar die ook geen
inkomen heeft . Beiden verhuisden erna naar Quito en wonen nu in bij Hugos vriend van destijds. Zo goed en zo kwaad en zo
liefdevol als mogelijk! Maar die mensen hebben ook geen ervaring en daarom kwam
hij nu voor evaluatie en later therapie schrijnend.
s Avonds kwam een Vlaamse vriendin
die hier NGOcoöperante is, nog afscheid nemen : haar zus en Belgische
toeverlaat, kreeg recent de diagnose van volledig uitgezaaide kanker. Daardoor vertrekt
ze in bange verwachting met haar 2 dochters toch holder de bolder terug naar
België
Wat is bewustzijn, wat is leven
, wat is lijden toch het maakt ons mens dat we over deze dingen kunnen en
mogen denken. En het is in die duisternis van leven dat wij mensen vaker zien
waar het echt op aan komt En hoewel je niemand zon dingen toewenst, kan je
toch soms dankbaar zijn voor die momenten van wijsheid die ons zo worden
gegeven .
Nadien en tijdens het deeg maken,kneden, uitrollen, enz wordt er
gegeten, eerst gebakken maiskorrels en catzos, een soort meikevers, die in deze
tijd van het jaar in de vroege morgen hier naar boven komen om te paren. Ik
vond het vreselijk om te zien , ze hadden die beestjes de poten vleugels en
dekschilden afgetrokken en er goed zout opgestrooid. Kronkelend allemaal in 1
pot.ach En erna gebakken. Dan overwin ik mezelf : het was wel lekker
Broodjes eigenlijk meer boterkoeken, werden
in allerlei smaken gebakken. Er was ook een shift waar oa de kinderen popjes
maakten met gekleurde deeg in detailtjes er bovenop. Alles werd in de grote
oven gestopt en weer uitgehaald. t Was een gezellige boel.
Amelie en Saulo: 2 zebra's
Als alles en ook het eten (geroosterde koteletjes ) achter de rug was
werd er nog nagepraat en vooral veel gelachen. Veel kan ik al volgen , maar ook
veel finesses heb ik nog niet door , zeker als er in groep gebabbeld wordt
en grappen gemaakt. Opeens voel je dan
toch weer meer een buitenstaander. Dan komt mijn drang op om steeds beter Spaans te willen kunnen. Dan heb ik wat
weinig geduld. En toch is zoiets leerzaam , om ook weer eens aan de
ongemakkelijke kant te staan.
Het voelen hoe het is om niet mee te kunnen met anderen, er niet bij te
horen. Door mentale redenen, financiele redenen, door lichamelijke redenen, door familiale
redenen,karakterredenen, geloofsredenen enz . , outsider te zijn. Hoe
belangrijk om toch ook steeds oog te hebben voor diegenen.
vandaag gaven we samen met de "wawa's"(Quichwa voor kinderen) een 'dans'optreden in een sporthal. (De choreografie trok wel op niet veel , dus viel ik niet op en zoals te verwachten was de akoestiek ook maar niets)
Het was 'de dag van het meisje'. Ook andere scholen deden mee met dansjes , gedichtje ,pianospel, zelfs de politie deed mee met trucjes met hun honden :)
zo zie je geraak ik stilletjes aan geïntegreerd...
Vandaag een uitdaging. Ik moest met Maria , een 4de wereld
madamtje van hier , op de bus naar het labo rijden bloed laten prikken en een afspraak voor een
echo gaan maken, met centen van Tapori. Voor mensen die het financieel moeilijk
hebben en daardoor medische zorgen zouden nalaten, houden ze een fonds ter
beschikking en moeten ze de ½ terugbetalen op de manier en termijn waarop ze het zelf kunnen. Dat madamtje, analfabete,doet zon recyclagewerk vanuit de vuilbakken
, is ergens in de 50 en met al een ganse familiale-criminele voorgeschiedenis
waarvoor Inges stamboomblad te klein was. <140 cm schat ik haar, ze kon niet eens
spreken door het spreekgat in de venster. En dan voel je ook dat ze verlegen
zijn , zich niet durven presenteren, wat afhankelijk zijn van de goodwill van
de anderen, was het niet dat ik niet mee was. Ik was fier op mezelf omdat alles
vlotjes verlopen was , de juiste halte afgestapt , ze verstonden me overal, alle
attesten mee, 37 $ voor het bloedonderzoek, en 19 $ voor
de echo op voorhand te betalen. Wat leven wij toch in een luxeland op dat vlak
Toen we terugkwamen vroeg ze aan Inge hoe ze het moest terugbetalen. We zullen
er nog wel over praten zei Inge. En toen beloofde ze direct dat ze maandag met
een cavia zou komen , hihihi ik zal er wel eens van proeven maar vind het toch
maar een beetje griezelig
Vandaag deed ik mee in het atelier van de jong volwassen gehandicapten.
Omdat er een aantal interessante consultaties bij zaten riep Inge mij om nog
mee te volgen. Op een gegeven moment kwam een moeder in paniek met haar dochter
Carla (15 jaar , vmdl trisomie 13, zwaar gehandicapt) binnen. Carla was aan het
reutelen, dyspneisch+++,hoge koorts,02
saturatie 85%. Allemaal begonnen na een sedatie voor een EEG deze morgen.
Inge dacht aan een hypertermie door de medicatie (die ze eigenlijk niet
mocht krijgen) , ik aan een acute pneumonie, soit het was heel dringend. Ze
belden naar het (nu nieuwe) centrale oproepnr
911 maar werden na steeds opnieuw dezelfde uitleg , ieder keer weer
doorverbonden. Uiteindelijk ging er ziekenwagen over 30 minuten kunnen komen
(na een tel die al 20 duurde!) Inge besliste om zelf met haar naar het ZH te
rijden. Bij het buiten rijden van Pomasqui passeerden we 2 gemotoriseerde
agenten. Inge explikeerde snel en kordaat wat er aan de hand was en de agent suggereerde
zelf om haar te escorteren Na alle negatieve commentaren van de politie was dit toch een meevaller. t Was
even spectaculair: met sirene , getoeter, gezwaai,..werden we in snel tempo door het drukke verkeer geloodst.
Hier zijn de ziekenhuizen opgesplitst
in staats-en privé ziekenhuizen. Voor de gewone en armere bevolking gelden
enkel de staats want de kostprijs van de privé is veel te hoog (tenzij men wordt
doorverwezen). Dus zij binnen in de spoed van het staatsZH . Inge mocht
volgens de balie rijtje schuiven, zonder dat men hen ook maar even aankeek. Na
even kwaad maken konden ze doorschuiven naar een kamertje en bleek het echt
dringend Er mag 1 familielid blijven. De communicatie tussen de artsen is
hier echt bedroevend. (op enkele uitzonderingen na) Gans het staats-systeem
werkt bedroevend. Alles zou voor de mensen gratis moeten zijn.De mama moest
naar buiten komen om zelf bij de apotheker paracetamol te gaan kopen. (Als ze
dat al niet in huis hebben!) Waarschijnlijk heeft het te maken met een % die
artsen binnen het ZH van de apothekers krijgen. Veel artsen hebben naast een
job in het staatsZH ook nog een privépraktijk of werken in een privékliniek en
vaak worden patiënten geronseld via het staatsZH De echos en de CT werken in
de staatsZH niet, maar wel die in de privé (aan de overkant soms)Wat moet
je daar dan bij denken? .De bedoeling van de regering is goed , leerkrachten en
artsen daar worden nu veel beter betaald, maar het systeem werkt nog niet. Het is
erg , want het zijn vaak die mensen die achter gesteld zijn, die dan ook minder haar op hun tanden hebben om rechtvaardig behandeld te worden. Op den duur zijn
die er nog erger slachtoffer van.
t Was ambiance en daardoor bleef iedereen hangen ook de mensen die uit de kerk kwamen. (in 2 shiften +nog een begrafenis : zie bovenste foto)
Ons standje was er eentje van Belgische pannenkoeken (pankekes) met recept van abuela de la Sartén (oma van De Panne ) .Aanvankelijk was er wat argwaan , om iets te eten dat men hier niet kent maar we hebben ze allemaal verkocht (+- 300)!
zingen en veel plezier
zelfs een lijmsnuiver (mentaal een wrak )van het dorp heeft zich geamuseerd! (onderste foto)
Vandaag was het feest op het marktplein in Pomasqui tvv van Tapori: het was een groot succes . Doordat er ambiance was door een DJ die voorgesteld had om gratis voor Tapori
te presenteren . Er werd vanalles van eten verkocht. hornado sorry Hanneke en de andere veganisten
Er waren verschillende optredentjes , van dans , zang en muziek.
In de tuin hier zitten veel kolibris . het is zo mooi om ze bezig te
zien als je een poosje stil zit. Deze
morgen zag ik zon kolibri met een lange staart zich wassen in de regendruppels
die op de bladeren van een boom blijven liggen waren.
Deze voormiddag ging ik voor de eerste maal alleen met de bus naar
Quito. Op zich al een avontuur Het is eigenlijk vrij eenvoudig (en goedkoop)
maar je moet het toch een beetje weten.
Overal wordt vanalles verkocht,
vnl snoeperijen, dus ook op de bus. Tenminste als er nog plaats is , want in het terugkeren zaten we
gepakt als sardientjes.
Ik ging dus naar la Carolina , een groot park
midden in Quito waar nogal wat gesport wordt
(lopen, voetbal, rugby, volley, fietsen ). Ook veel gezinnen ontspannen
zich daar
voor Jakob:rugby?
Ik ging daar eigenlijk eens een
kijkje nemen omdat het een startdag was van Espiritualidades en Quito.
Verzamelen aan de campana de la paz. Ik vond het eerst niet en kwam dan een
vrouw tegen die mij aanvankelijk in het Engels aansprak. Een kleuterleidster
die in het Engels les gaf , Diana. We hadden een tof gesprekje. Plots ben je
weer niet meer alleen, word je binnengeleid
temidden van een wereld die nog niet de jouwe is maar waar je
uitgenodigd wordt door simpel woorden te wisselen , woorden die ideeën zijn ,
woorden die ons nader tot elkaar brengen. Hoe wonder steeds hoe zielen elkaar
raken
Het evenement was leuk en aangenaam en soms grappig.
Ik genoot vooral
van het onze vader dat zin per zin werd becommentarieerd en gevoeld allemaal
in een sfeer van vrede , vriendschap , verbondenheid....
Nadien een wandelingetje naar de grote fotos
die opgesteld stonden over Mujeres Sanadores en Quito (genezende vrouwen , op
gebied van lichaam,ziel en geest). Het
waren ook die vrouwen die toespraakjes hielden of zongen of dansten
Saulo vertelde vandaag hoe het hier, toen hij nog kind was, nog overal
natuur was, geen watervoorziening , veel wilde dieren. Ze moesten beneden aan de kloof ,waar nu hun tuin
aanpaalt,water gaan halen. Alles was toen nog zuiver. Nu lijkt het beneden meer
een open riool
Het beangstigt hem hoe alles steeds verder wordt bebouwd.Hij is er pessimistisch over. Ik deed
gisteren een wandelingetje in de regen door Zambiza op zoek naar een beetje
natuur. Het is verschrikkelijk wat de mensen hier allemaal op straat en in de
kloof en overal rond gooien en uitkiepen Er zijn 3 ophaalrondes voor de
vuilkar , gratis , en toch gooien velen alles zomaar rond. Het vuil wordt in
kooitjes in de hoogte gelegd tegen de honden (waar de straten van vol zitten en
liggen). Anderzijds zie je af en toe mensen in die vuilzakken scharrelen om te
verzamelen wat recycleerbaar is, om daar ook een centje mee te verdienen Als de
mensen hier een huis bouwen zijn ze enorm solidair. Iedereen van familie en
vrienden wordt in het gareel gespannen in t WE .Zou dat ook niet lukken om
eens zon solidaire vuilopruimdagen te organiseren? Ik denk dat daar toch nog
wat mentaliteitsverandering voor nodig is
Zoals ik gisteren aan mezelf beloofd had ,stapte ik naar beneden voorbij
de tuin, naar het pad beneden , om te beginnen een ganse zak vuil op te gaan
rapen, gewapend met een stok tegen de wilde honden , zodat ik geen 2de x zon hap in mijn broek kreeg zoals de eerste dag toen ik hier was.
Ze zullen mij hier wsch wel een rare vinden. Maar t is ongelooflijk hoeveel
vuil hier overal rond gestrooid ligt. Wie weet vinden ze het op den duur ook
aangenamer zonder al die chipszakken , isomobordjes ,plasticzakken overal
rond.
Saulo was de grond van hun tuin aan het omharken om mais te zaaien.
Alles is nog erg droog , hoewel de regen begonnen is dringt het nog niet genoeg
door in de diepte. Ze voorspellen dat vanaf nu alles veel groener zal gaan
worden.k ben benieuwd
In de voormiddag gingen Saulo en ik samen met de taxi en de bussen naar
Quito. Naar de extranjeria (de vreemdelingerij )
om mijn visum voor 6 maand te gaan vragen. Het is wonderwel allemaal zeer vlot
gegaan, ondanks de voorspellingen. Nu slechts 3 weken wachten om te zien of
het allemaal wel aanvaard wordt.
Deze avond pannenkoeken (met recept van oma van De Panne) gebakken met chocolademelk van Inge. De pannenkoeken
vielen erg in de smaak. We zullen het recept gebruiken voor het Tapori-feest
van zondag.
Het is ongelooflijk hoe verzot de Ecuadorianen hier zijn op zoet en
zout , kilos suiker en zout worden hier verorberd.
Op de consultatie vandaag een
kindje van 3,5 maand gezien (Adriena) : de familie en de mama waren niet gerust
: steeds slap hoofdje en ze hadden de indruk dat het van dichtbij maar niet van
ver zag. Het lag rustig in mamas armen te slapen , te tjoeken met haar mondje
, zoals Heleen destijds ook kon, precies weinig aan de hand. Toen we haar
onderzochten viel haar grote hoofdje op toen we het maten. En +- geen
volgbewegingen (op zwart-wit cirkel) te zien , en plots zelfs staren en niets
bewegen voor enkele seconden. Eventjes nystagmus naar boven, geen hoofdcontrole
, ook Babinsky positief het voorspelt weinig goeds. Inge vermoedt een
waterhoofdje. Ze liet een EEG en CT doen, in afwachting van consult bij de
neuroloog.
Ik vind het bewonderenswaardig hoeveel ervaring ze heeft opgebouwd in
het vroegtijdig detecteren van handicaps, genetische syndromen die ze zoekt te
herkennen. Ik zal nog veel van haar leren Het is leuk om te merken hoe we
elkaar bevruchten met elk ons eigen ervaringen. Hoe hartverwarmend is het te zien en voelen hoe eenvoudig, open-minded
en bescheiden Inge is gebleven
hier de consultatieruimte en Inge samen met Yvonne ,haar rechter hand , die telefoons opneemt,kinderen weegt en meet, mensen opbelt , afspraken maakt ... een heel empatische, lieve vrouw!
De psychologe van Tapori met haar man en hun dochtertje Sol , die aan
het nippertje aan een kernicterus (ernstige geelzucht die zware mentale handicap kan geven) is ontsnapt
Vandaag was het voetbal Ecuador tegen Bolivië , vandaar alle drie in
uniform
Vandaag naar Mindo geweest. Het nevelwoud. Na een uur rijden zaten we
een beetje voorbij het stedelijke Quito. We zakten zeker 1000 m al kronkelend door
de bergen. Alles was nogal droog. De volgende maanden wordt hier regen verwacht
en zal alles groener worden.Hoe dichter we kwamen hoe groener alles werd, daar
regent het veel meer. We ontbeten in het eerste dorpje halverwege: héél lekker:
een bolón (bol) gemaakt van groene bananen en in het midden kaas en dat gebakken en
erbij een sausje dat hier overal bij wordt gebruikt aji (pepertjes met boomtomaat
gemixt en rode ajuinen)
Toen we aan de tocht begonnen moesten we ons met een kooitje die over
een katrol rolde , zelf over de rivier trekken
Het bos was heel mooi: megavarens , hoge bomen, rubberplanten,
palmbomen enz . Halverwege begon het te regenen , niet erg , het geeft een fris
gevoel . Saulo sneed ons allemaal een reuzenblad als parapluutje af :) Toen gingen we naar de
waterval waar we toegang moesten betalen en het nogal druk was. We liepen het
glibberige pad naar beneden om dan ook daar te zwemmen (Karl zou jaloers zijn ;))
Ik voeg hier nog enkele fotootjes bij maar wsch was de lens een beetje vettig
Nadien gingen we eten (:tilapia= hier inheems) in een prachtige site
dichtbij. Een grote veelhoekige ruimte met vensters rondom. De uitbater had
daar reservoirtjes met suikerwater opgehangen. Ik heb nog nooit zoveel kolibris
samen gezien.
In het terugkeren hadden Inge en ik een gans gesprek over psychische stoornissen. Zij kent dit
hier veel minder. Op een bepaald moment maakte ze zich de bedenking of het
jonge moederschap hier misschien mee een beschermende rol in zou kunnen spelen.
Eigenlijk bestaan er wsch weinig studies en vroeg ze zich af of onderzoek naar
vergelijking tussen de verschillende landen, culturen , continenten interessant
zou kunnen zijn . wsch wel maar ja wat doe je daar dan mee? Jong moederschap
promoten ? Ik denk dat luisteren naar andere culturen ons ook op medisch vlak toch
wel dingen zou kunnen bijbrengen
Aanvaarding hier in Ecuador, ligt veel meer voor de hand. Dios wil het
zo. Maar soms wordt God dan gebruikt om in alles te berusten.
Daar tegenover staat dan in onze westerse wereld, gans het vraagstuk
rond niet-aanvaarding van handicaps ,met oa prenatale triple-test screening en
therapeutische abortus welke meer en meer de norm wordt. Euthanasie die mensen, hoewel terminaal, het ook soms vragen omdat ze niet meer tot last van de ander willen zijn Ik heb het er moeilijk mee. Het gevoel van
macht, het gevoel en de toestemming krijgen om over het leven te mogen beschikken
Waar blijft op en duur ons fundamenteel menselijk kenmerk, de zorg voor de ander, de zwakke in onze
maatschappij?
2 lange consultatiedagen in Tapori achter de rug. Elke patient krijgt
van Inge heel veel tijd ( ½ uur+ overtijdgaan :) )doordat ze naast het pure medische ook continu inspeelt op de ganse sociale context
Vandaag was ik heel erg ontroerd door de eerste consultatie van Rosita
: het was een gesprek met een mama die een tijdje geleden haar zwaar
gehandicapt dochtertje Vivi verloor. Vivi leeft nog altijd binnen in haar , het
heeft haar zoveel geleerd ,ze heeft zoveel mensen door haar leren kennen. Ze
was echt dankbaar. ikzelf zat met de
tranen in mijn ogen.
Ik ging mee met Doris naar beneden , mama van Josselyn een zwaar
spastisch meisje , die onlangs een shunt kreeg owv cerebrale overdruk. Het
klasje met een 8 tal kinderen overviel mij, kindjes die er heel zwaar aan toe
zijn, ondersteund, ongecontroleerd in bewegingen en spraak, vervormd vaak
Hoe erg ze in onze maatschappij worden veroordeeld , hoezeer gezocht
wordt ze uit de maatschappij te bannen, hoe goed ikzelf het aanvoelde: deze kinderen
brengen het beste in een mens naar boven
, ik zie het aan de kinderen, ik zie het aan de ouders Het zijn als ongewilde
engeltjes.
8 oktober 2015:
Mee naarTapori: gans de voormiddag met gehandicapte kleuters
meegespeeld en helpen eten geven. Sommige
zijn motorisch super, lukt alles , Angelito bv al 10j maar nog superklein, is
een spring-in-t veld . Hij komt op den duur voortdurend op mijn schoot zitten
en zoenen geven. Dante en Myckel spastische maar toch heel alerte jongetjes
lachten als er gegooid wordt. En een blinde jongen die er niet uitziet maar toch Adonis
heet :D Soms
voel ik mij ook gehandicapt: ik kan niet zeggen wat ik wil , ik voel mij ook
beperkt. Ook ik word even medelijdend bekeken als... ai.