langs een houten poort werden we binnengelaten op "den hof" een verzameling van vanalles, de pop hangt aan de draad te drogen de buren we worden verwelkomd door de mama , stil maar lief we mogen allemaal plaats nemen in de living, en krijgen cangil (popcorn) en cola (alles heet hier cola, zoet+++en warm) .De tv blijft voortdurend spelen terwijl we ons voorstellen aan de oma.De oma die bijna blind is, woont nu owv ziekte een maand bij hen in het is een in en uit geloop van kippen en kuikentjes, gezellig boeltje wel achter de living is de keuken met een bed en 'kasten' in , de kuikentjes pikken een graantje mee Miguel pakt fier zijn kip vast hij laat ons de cavia's die ze kweken zien Hij haalt er een uit voor Gallo die ze niet kan zien De papa van Miguel maakt bakstenen,zo van die vieze grijze , waar bijna alle eenvoudige huizen hier mee gebouwd worden.
Dit is de molen waar de grondstoffen in worden gemengd de vormen en het kotteke waar de molen onder staat , overal worden stenen gestapeld
Nadien gaan we terug naar binnen en naar boven. de kamer van Miguel bekijken het is een klein donker kamertje waar niet iedereen binnen kan. De lamp wordt gedeeld met het kamertje ernaast door een gat in de wand Miguel toont hoe hij zijn bed opmaakt. Hij heeft een matras met 3 dekens maar zonder lakens en hoofdkussen... Hij kocht zelf zijn kast met het geld dat hij in het weekend verdient. Bij een bakker kuist hij de ovens. Nadien vertrekken we met de bal naar een nabijgelegen speeltuintje het is een hele warme dag onder een eenzaam peperboompje vinden we wat schaduw . In een nabijgelegen winkeltje halen we een frisse 'pinta-lengua' waardoor iedereen een blauwe tong krijgt
voor wie mij nog eens wil zien :) sorry Adinda , nog geen close-up
Nav de "stichting van Zambiza" (+-430 jaar , toen de Spanjaarden hier toekwamen) ging hier een soort van carnavalsstoet door
en nadien waren er gratis optredens van allerlei groepen oa van Jayac (de leden van Saulo's groep zijn allemaal afkomstig van Zambiza)
Inge had iedereen van Tapori uitgenodigd om spaghetti bolognaise te blijven eten
het was een erg hete dag , hoedjes te koop dus
we stonden op de hoek van een aanliggende straat te kijken , waar wat minder volk stond
dit zou Boliviaanse klederdracht zijn, zo liepen en dansten er verschillende groepen (echt mooi en leuk om te zien)
Amelie en Maya (buurmeisje die hier woont van Franse ouders) ook de politie deed een "standje" . blijkbaar bestaat er hier naast alle andere soorten politie ook een acrobatische groep na de spaghetti gingen we luisteren en dansen . Annemie die hier voor 3 w samen met haar vriendin Christine Tapori en Ecuador komt bezoeken, wordt al snel aangeslagen , haha
Soms trek ik er in het WE gewoon eens op uit. De bedoeling was om het huis van Eduardo Kingman , een bekende Ecuadoriaans kunstenaar, met zijn schilderijen te gaan bezien, maar dat bleek ook al een jaar gesloten te zijn. Zo verbleef ik dus vnl in Sangolqui:
een dorp gekend voor zijn hornado's : varkens gebakken op zijn geheel. Er wordt hier in Ecuador heel veel varkensvlees ( naast kip)
Elke dag hoor ik hier varkens kermen (brrrr)
Sangolqui heeft een heel mooi kerkplein, met , mi ,koloniale huizen er rond en parkje met 'kunst-maïskolven"
toch altijd overal kinderen, op de rug tussen de benen onder de kraampjes : mee op het werkterrein van de moeders
waar marktkramen zijn , zijn vaak ook eetkramen de kippen zijn in Ecuador vaak heel groot, niet die uitgemergelde kiptjes aan t spit van bij ons. fruit wordt overal in dosissen (verschrikkelijk veel plasticzakjes) van 1 of 2 $ verpakt
3 foto's niet geschikt voor gevoelige kijkers tientallen varkensgezichten
wie kan raden wat dit is ... ook dit wordt hier gegeten krabbend hondje met nog sporen van karnaval, terwijl Jezus ingepakt naast hem te koop staat
In het kader van ADL (aktiviteiten dagelijks leven) plannen we om elke week bij iemand van de gasten op huisbezoek te gaan
vandaag gingen we op bezoek bij Rebeca
de voordeur
Rebe is heel opgewonden en blij om ons te ontvangen.
Er volgt een ronde waarbij iedereen zich moet voorstellen. De ene kan dat al beter dan de ander.
Henry , die weinig woorden kan spreken geeft de zus van Rebe een handkus: tot grote schaamte van de anderen die zich verstoppen in hun trui (want Henry mag niet gans den tijd zoenen geven )
Rebe laat haar slaapkamer zien en toont hoe ze haar bed opmaakt
zoveel knuffels !
Opa speelt voor ons enkele liedjes op de gitaar en Fabricio wil er graag bij dansen
de mama heeft lekkere bananencakejes gebakken met een soort slagroom om erop te smeren en suikerbolletjes om er over te strooien nadien gaan we spelen de overburen (vond ik een mooi zicht met die lichtblauwe auto ervoor ) we stapten naar een oud buurtschooltje dat nu bij de kerk hoort waar de familie van Rebeca nogal aktief is er was een leuk draaimolentje maar toen we er niet op letten, draaide Carlitos , Xavi met groot geweld toeren en toeren in het rond. Toen we hem deden stoppen was Xavi helemaal van slag en wittekes, hij zei een ganse tijd geen woord meer
toen keerden we terug naar het huis van Rebeca, passeerde een buurvrouw met haar geit en haar hond
toen de taxi eindelijk kwam reden we ,volgepropt, terug naar Tapori
Feestje met inkomsten voor tapori: hier wordt carnaval gevierd met carioca (spuitbus om de anderen met schuim aan te vallen) en overgieten met water , of soms nog met andere, soms stinkende dingen (bloem, eieren, verf , en erger...)
Ingangsprijs was : een carioca of een hamburger kopen. We kregen 500 hamburgers gesponsord om te verkopen.
de verkoopstand: Monica van de keuken de eetplaats, voor de kinderen liever carioca er kwam een school voor dj's gratis muziek draaien Yvonne leert van Christine en Annemie (net toegekomen vrijwilligsters voor 3 weken) hoe je 'Belgische frieten' bakt spelletjes ten aanval Daphné met haar gastgezin, Cecilia met haar (blinde) zoontje Ismaël.
(ps wie regelmatig kijkt maar niet meer terugscrolt een tip : kijk eens op 24 dec:de markt van Guamote ,heb ik recent bijgewerkt)
sedert 2 oktober verblijf ik in Ecuador en zal hier 6 maanden samen wonen met Inge Debrouwere en haar gezin in Zambiza.
Ik werk hier oa mee als vrijwilliger in Tapori. Tapori ligt in een dorp boven de hoofdstad Quito: Pomasqui
Sedert onze tijd aan de Kulak, ben ik bevriend met Inge
Zijzelf is hier huisarts en (mede-)oprichtster van die vzw .
Tapori brengt vele noden op kleine schaal samen. Het meest opvallende aan Tapori is het dagcentrum met de gehandicapte kinderen, van allerlei slag ( bijna steeds mentaal en heel vaak ook meervoudig gehandicapt). Maar er is ook een huisarts (2 eigl), tandarts, logopediste ,kinesist,psycholoog,sociaal assistente,pedagoge,administratie , een bibliotheekje voor huiswerkbegeleiding, een winkeltje, een keuken....
Tapori zorgt voor een speciale sfeer in de buurt.
Een gevoel van blijheid en verbondenheid en zorg zijn de woorden die hier passen als ikzelf denk aan Tapori.
veel kijkplezier, hilde
je kan een filmpje op youtube bekijken als je nog wat uitleg wil (cf bijgaande link)
voor wie ook iets wil doen : Tapori leeft een groot stuk van inkomsten uit België, sedert 2016 werden de subsidies vanuit Ecuador voor een stuk teruggeschroefd, nooit is er financiële zekerheid maar er wordt elk jaar opnieuw begroot naargelang 'wat er op de rekening staat' . Wie ook een centje wil bijdragen kan dat op
rekening nummer :BE 21 0000 7186 7603
op Kontinenten vzw
bosdreef 20 8820 Torhout
met vermelding : Inge Debrouwere Ecuador.... (vanaf 40 krijg je een fiscaal attest)
Daphné en ik spraken deze morgen af aan de voet van de teleférico
:een bakjeslift die je vanuit de westflank van Quito tot op de Pichincha (vulkaan) brengt .
In december ging ik al eens omhoog nadat we met Tapori naar het pretparkje gingen dat daar gelegen is onderaan de lift.
Boven op 4100 m hoogte,heb je uitkijk op Quito en de bergen.Maar nu was het niets... Halverwege de lift kregen we telefoon van Inge om toch op te letten , dat het misschien wel ging onweren.
Allemaal mist boven , maar toch niet duister. Een madamtje boven, die lama's verhuurde voor een fotootje verzekerde ons dat het niet ging onweren. Dus vatten we de tocht aan
de uitkijk op Quito konden we vergeten , maar tussen de wolken af en toe wat profielen van de bergen zichtbaar het pad was mooi genoeg om te volgen , we zullen het een andere keer wel eens opnieuw doen als we zicht hebben Daphne is hier net een week. Ze komt 4 maand naar Tapori , op stage ikv haar studie sociale agogiek of zoiets. Ik weet nog altijd niet goed wat het is...
als de wolken even over de kammen waaien , is het zicht prachtig maar ook dichtbij is de natuur prachtig , het lijkt op mossen van ver maar het zijn harde dichtbijdegrondse plantjes
heel speciale bergflora
opeens kregen we wat meer zicht. het was koud maar Daphné bleef volharden in haar short
een 'gigantische' zandweg naar boven
de zandweg
we werden verrast door de rotsen boven , maar waar ligt nu het einddoel, el cumbre? stilaan trekt alles open , we zitten opeens tussen gigantische rotspartijen waar we naar boven moeten klauteren je kan het gewoon niet vatten op een fotootjes hoe spectaculair het wel is en tot slot zelfs de zon ! het was een echte beloning Sommige mensen die afzakten toen wij nog aan het stijgen waren, hadden boven een uur gewacht ,zonder resultaat....
daar het plakaat van el Cumbre, met een beetje zicht op het kam-klauterwerk vlak voor het bord zat deze 'curiquingue' hij strekte zich heel plechtig uit en vloog dan de diepte in . Een indigena man beneden, vertelde dat dat de enige vogels zijn die achteruit kunnen vliegen :?
Op de top kwamen we 4 jonge mensen tegen die ons vroegen om mee een kleine stenen piramide te bouwen. Ze kwamen eer brengen aan hun vriend die 6 maand geleden in een verkeersongeval omkwam. Zijn as werd hier uitgestrooid. De dag voor zijn ongeluk ,had hij gevraagd om mee de beklimming te doen , maar de anderen waren in bed blijven liggen.... Ze spraken allen nog eens met hem ,boven op de cumbre , op 4695 m...
Toen we terug naar beneden stapten , trok alles opnieuw toe.
Net alsof het ons gegund was het gordijn op deze prachtige plek even open te trekken
Nadat iedereen tanden had gepoest (onderdeel van de ADL) verteld had hoe ze zich gedragen hadden , wat we deden tijdens het verlof van Caro (opvoedster)
gingen we allemaal samen naar het park , met allemaal een centje om zelf hun ijsje te betalen..
Rocio had een zakje rijst gekocht en plots was het een invasie van duiven
het parkje in Pomasqui is heel mooi en gezellig. Bijna in elk dorp heb je zo'n centrale plaats bij de kerk waar vaak de evenementen doorgaan en mensen rondhangen. Onlangs kregen een deel van die parken een reuzecolibri, ook Zambiza en wie we toen zagen: German !! German , en waarom kom je niet meer naar Tapori, je moet bij ons komen...
Vandaag ging ik met 'mijn Amerikaan' op bezoek naar het beroemdste bouwwerk van Gayasamin. gelegen op de oostelijke heuvel van Quito
Gayasamin is de bekendste Ecuadoriaanse kunstenaar , vooral gekend voor zijn grote kritiek op alles wat met geweld, wreedheid en onrechtvaardigheid, discriminatie van armen , indianen, zwarten en zwakken te maken had .Hij streed tegen de dictaturen met hun martelingen en genocides van vele Latijns-Amerikaanse landen, de agressie van de machtige imperialistische landen, de nazis
(Inge vindt hem maar niets omdat hijzelf zijn vrouw (één van de 3)zou geslaan hebben...)
Ik persoonlijk vind zijn schilderijen prachtig , de ontzettend vele gezichten en handen die hij schilderde , vaak prachtige kleurencombinaties...
Als oudste van 10 kinderen van een Indigena vader en een Mesties moeder, kende hij armoede. Zijn beste vriendje uit de buurt werd destijds vermoord in Quito door een verdwaalde kogel. Veel dingen spelen mee in zijn woede en rebelsheid.
Hij verzamelde van kindsaf aan duizenden precolumbiaanse voorwerpen , ook vele kunstwerken uit het koloniale verleden
Zijn meesterwerk werd De Capilla del Hombre: opgedragen aan de mensheid. met in het midden een "eeuwige vlam" (die nu ook maar nep was, maar allé, 't is de bedoeling die telt )
Zijn huis die hij construeerde als museum en schonk aan de Ecuadoriaanse staat, opdat alle kunst die hij verzamelde bijeen zou blijven
buitenhal zijn slaapkamer , oa versierd met een grote verzameling pre-columbiaanse sex-beeldjes (heb ik aan de fantasie overgelaten- voor wie ze wil zien stuur mij maar een mailtje ) zijn atelier , met mega-verfborstels
zijn tuin met zicht op Quito: een ongekende oase van rust. 100 den malen heeft hij dat zicht geschilderd, de kleuren volgens zijn stemming. Onder die boom ligt hij trouwens uitgestrooid het pleintje voor de ingang van de "kapel" la capilla: het werd pas na zijn dood afgewerkt
voor de ingang, let ook op de stenen een beetje een copie van de indiaanse bouwwerken (maar niet zo perfect:) )
ingang van de capilla . er zijn 2 verdiepen
In het midden een grote lichtkoepel : beschilderd met "de mensen van Potosi" , voor de 3 miljoen doden die destijds vielen in de zilvermijnen van Bolivië Aquarellen met prachtige kleuren
op de benedenverdieping de eeuwige 'vlam'
"Yo lloré porque no tenía zapatos , hasta que ví un niño que no tenía pies." (Ik huilde omdat ik geen schoenen had, tot ik een kind zonder voeten zag)
en aan de overkant "Mantengan encendida una luz que siempre voy a volver" (Houd het vuur brandend, altijd zal ik terugkomen)
Rechts een groot schilderij met een stier (Spaanse cultuur) en een condor(Indigena-cultuur) in gevecht
Dit zijn een deel van de meervoudig gehandicapte kinderen van Tapori, de Cachoritos (de puppies). Allemaal mentaal gehandicapt en erbij vaak zwaar motorisch beperkt.
Angelita Sien , "la chinita"(t chineesje) zoals ze zeggen. Volledig in strekkramp van armpjes en beentjes. Je hebt met dit meisje totaal geen contact, of ik althans toch niet
José , kan niet meer in 90 ° zitten..., Lenin (ja ze hebben hier soms nogal namen... Saulo vertelde dat er hier een muziekgroep bestaat 'de Nazis' genoemd , zonder dat men eigenlijk weet wat dat betekent) zijn handicap werd veroorzaakt door congenitale toxoplasmose Jocelyn, ook een toxoplasmose-kindje Domenica komt terug. Een maand of 2 geleden was ze er heel erg aan toe. Door een opstapeling van ziektes: urineweginfecties,diarree, longontsteking in t ziekenhuis... ,ze was totaal ondervoed en gedeshydrateerd geraakt.Terugkeren naar het ziekenhuis mocht niet , ze stuurden ze terug. Kinderen met zo'n handicaps worden mi vaak verkeerd ingeschat als je ze niet kent. Het was erg om te zien , ingevallen oogjes , vel over been, het was precies zo'n Biafraantje... Inge was zo onder de indruk dat ze er zelfs niet wou over spreken die dag...dacht dat ze wel ging doodgaan. De mama gaf borstvoeding maar waarschijnlijk te weinig door zwakte en slecht zuigen. Mits flessen 'krachtvoer' en allerlei voedingsadvies is ze er weer helemaal bovenop! Kijk hoe blij de mama nu terug is! Het is een meisje die gehandicapt is door een 'kernicterus'. Dat is de geelzucht die zich na de geboorte door bloedafbraak kan voordoen en als men niet oplettend genoeg is dan kan dat de diepe hersenen ernstig beschadigen Gaby, een slap, heel traag kindje maar die toch kan stappen, Een tijd geleden deed ze heel veel epilepsieaanvallen , maar door de juiste medicatie is dat gelukkig erg verbeterd en kan ze verder evolueren (vele dagelijkse epilepsie-aanvallen geven een stop in het mentale en lichamelijke evolutieproces van een kind) soms worden ze te rusten gelegd op een matrasje. zie hoe scheef José hier ligt Alison.
Patricio , de kinesist maakt vaak zelf de aangepaste stoeltjes en zeteltjes Lesly , genietend van de scheerschuim. De 'slappe' kindjes worden regelmatig in een parapodium gezet. Dat is een toestel dat hen door ondersteuning op de moeilijkste plekken , ervoor zorgt dat ze een rechtere houding aannemen en zo hun spieren sterker worden. Soms is het wat doorbijten want zeker in het begin vinden ze het niet zo leuk... Scheerschuim is een leuk middel om de kinderen sensorieel te stimuleren. Sensoriële (voelen-horen-zien-ruiken-smaken)stimulatie is iets wat veel gedaan wordt omdat het een ingangspoort is voor zo'n kinderen tot activering van de hersenen. en natuurlijk ook voor het plezier, want waar kunnen zo'n kinderen nog van genieten, zeker sommigen die volledig 'verlamd' zijn.
Ik las een artikeltje op internet met wat uitleg :
"Het hele principe gaat
ervan uit dat ook personen met een zeer ernstige handicap, die op het eerste
zicht niet reageren op prikkels uit de omgeving, toch niet zo ongevoelig zijn
als men zou denken. Mits aangepaste, zintuiglijke prikkels zijn ze zeker te
" bereiken". Door een intensieve, doch zorgvuldig gekozen,
sensorische prikkeling kan de lichamelijke zelfwaarneming opnieuw geactiveerd
worden. Via de ervaring van het eigen lichaam wordt het "lichamelijke
IK" gestabiliseerd en de eigen activiteit geprikkeld. Het is via het eigen
lichaam dat er een relatie kan ontstaan met de sociale en materiele omgeving
zodat er een heel primair uitwisselingsproces op gang kan komen tussen het
'ik', 'de andere' en de 'wereld'."
En wel wetende dat hersenen plastische organen zijn , gevoelig aan stimulatie , maakte dit toch indruk op mij:
"Reeds een hele tijd
voor de geboorte schijnen vroege zintuiglijke ervaringen een opbouwende rol te
vervullen in de ontwikkeling van zintuiglijke en sensomotorische systemen. Ik
wil dit duidelijk maken met enkele voorbeelden:
1. De foetus reageert
op tactiele(= gevoels) informatie bij benadering reeds op 8 weken zwangerschap, maar op
deze leeftijd moeten de receptoren(=antennes ) die gebruikt worden om tactiele stimulatie
waar te nemen nog doordringen tot in de diepere lagen van de huid. Dit wil
zeggen dat we reeds op tastsensaties reageren voordat ons tastsysteem voltooid
is.
2. Hepper, een
Amerikaans onderzoeker, demonstreerde reacties op geluid op 16 weken
zwangerschap, en dat is lang voordat ons auditieve (gehoors-)systeem voltooid is.
Waarschijnlijk zal
stimulatie vroeg in de zwangerschap gevoeld worden door ongedifferentieerde
zenuwsystemen. Belangrijk is dat zintuiglijke waarnemingen niet alleen ervaren
worden voor de voltooiing van de zintuiglijke systemen, neen, zintuiglijke
waarnemingen helpen zelfs bij de opbouw van deze systemen."
dan begin ik weer te denken...als wij niet geprikkeld worden , of wij onszelf niet prikkelen ,om ons te verbinden met ons Hoger bewustzijn , dan ontwikkelt zich dit ook niet. Zoals onze zintuigen (of maw onze antennes) zich vormen onder invloed van de prikkels die zich aanbieden zo kan ons Gods-bewustzijn (ons zesde zintuig) zich maar ontwikkelen als we uitgedaagd worden, geprikkeld worden,wij ons in verbinding stellen. Volgens mij is die aanleg bij elke mens aanwezig en ontwikkelt die zich of smeult die stilletjes verder of dooft die helemaal of wordt zelfs helemaal uitgetrapt. Zoals iemands zintuigen of vermogens ook uitdoven als die niet geprikkeld worden.
Galo , een blinde jongen van de Mapaches , zou volgens zijn syndroom niet mentaal gehandicapt mogen zijn. Maar door niet geprikkeld te worden , geen braille te leren enz is hij absoluut niet handig , voelt niets speciaal als je hem dingen aanbied, simpele opdrachtjes geeft via voelen ,hij kan er geen weg mee, hij lijkt zelfs erg achter...
Inge kent 4 jongens die dood gingen,soms zelfs maar licht mentaal gehandicapt, omdat ze er thuis geen weg meer mee wisten tijdens hun adolescentie.Soms waren de ouders op. Ze werden geïsoleerd ,soms vastgebonden (omdat ze wegliepen) , ze werden niet meer geprikkeld, niets meer kunnen voelen, niet meer kunnen genieten , geen afwisseling , .... Op een gegeven moment haakten ze af en werden het precies plantjes .... gingen dood... hoe kan dat ,denk je dan?het kan blijkbaar...
met een regenstok doet Betty de buikjes trillen... het is de eerste maal dat ik Antuan zie lachen. Het is ook een jongetje die waarschijnlijk naast zijn mentale handicap autistisch is. Hij zit maar stapt (nog?) niet ,huilt vaak , waarschijnlijk uit irritatie en dan is hij enkel te kalmeren door het liedje van 'la gallina'
voor de liefhebbers https://www.youtube.com/watch?v=XQaKFU3Fh_M
Sylvana (ja echt) is de grote inzet voor deze kinderen. En toch heeft het 'bestuur van Tapori' beslist om het personeel om de 3-tal maanden te roteren van groep. Iedereen heeft wel ergens zijn voorkeur maar het doet de groep goed en voorkomt ook dat men uitgeblust geraakt, want desalnietemin vraagt het veel van iemand.
De laatste tijd blijf ik het meest in het atelier van de Mapaches (=de wasberen) (de "jongeren")
Ik heb ondervonden dat de kinderen meer aan je hebben als je er regelmatig bent, als ze weten dat je komt ipv steeds te veranderen van groep. Die groep ligt mij wel.
Het is een heel verscheidene groep van gehandicapte jongeren. Zo verscheiden dat het moeilijk is om een activiteit te plannen waarbij iedereen naar zijn kunnen genoeg uitgedaagd kan worden.Het niveau varieert van zwaar mentaal gehandicapt tot licht mentaal.En dan heb je nog blind, doofstom, gedragsgestoord,spastisch, ADHD, Downsyndroom,...Bepaalden moeten van elkaar gescheiden worden , of ze kloppen erop... anderen pakken vanalles af, anderen kunnen niet stil zitten , anderen roepen kunnen niet praten en zoals Sandrita bv die altijd maar mamamamama zegt en daardoor anderen soms irriteert en ook in de kloppen deelt, maar zelf ook kloppen uitdeelt enz... En toch functioneert het. Misschien zit Galo (blind + mentaal ) wel te vaak alleen maar anderzijds zit hij vaak mee te luisteren naar wat er allemaal gaande is en af en toe hoor je hem lachen
Xabi heeft steeds zorg voor anderen die iets nodig hebben , en wuift constant in hun richting, duidelijk makend met de enkele halve woordjes die hij uitspreekt dat ze aandacht nodig hebben. Miguel is het manusje van alles, kun je overal heen sturen om dingen te gaan halen, met alle technische snufjes kan hij overweg. Adelita is heel empatisch en troost wie het nodig heeft maar is vaak zelf een plaagstok. Als iemand zich niet gedraagt, krijgt hij vaak commentaar van de anderen , wordt op zijn plaats gezet.
Maar soms loopt gans de boel ook wel eens in het 100 . Ik kan er nu wel mee lachen maar soms is het ook zweten hoor. Gelukkig krijg ik meer en meer pak op de taal waardoor ze beter gaan luisteren...
De laatste tijd werken we rond ADL (activiteiten dagelijks leven) : tanden poetsen,opruimen, poetsen, kleren opvouwen, afwassen enz... Mensen moeten hier beleefd, welopgevoed en vriendelijk zijn: als we in de keuken binnenkomen : "Buenas tardes" en "gracias" en "por favor" en "Dios te page"... zeggen als we weggaan ;)
Caro en José: hij kan bijna geen enkele activiteit afronden,ontsnapt vaak maar is al beter "educado" (da's een van de doelen hier )dan toen hij toekwam. Maar hij is een plezier voor de kleintjes, hij helpt ze vaak , ook als ze moeten eten en je kan hem dan ook vaak daar vinden. wij zijn allen tia's (tantes) voor hem de activiteit was een aankleedpopje kleuren en uitknippen: Henry kan dat perfect (maar praten lukt hem niet - hij kan soms wel eens ontploffen en agressief bulderen , en gemeen kloppen of nijpen
Cintia , moet apart gezet, is een zenuwachtig brabbelend meisje die haar vriendschap probeert te kopen door koekjes en snoepjes rond te delen , vooral bij de lastigaars. Daardoor ontstaat soms ruzie. Ze werkt anders wel heel goed mee Miguel ,onze 'technicus' wordt door mij over het lichaam ondervraagd En ook Veronica , die soms verlegen maar met iedereen overeen komt , veel lacht en ook een grote hulp is, licht mentaal gehandicapt: ze is de enige die goed kan schrijven Rebeca (links) , met nogal wisselend humeur , halfzijdigverlamd door vroeggeboorte , en naar Inge zegt op scan ook weinig hersenen. Soms sta je verstelt dat ze dan toch nog zoveel kunnen... ; in het midden Sandrita die altijd maar mamama roept en rechts Adelita. hier heeft er zeker iemand iets gedaan dat niet mocht.
Sedert een maand heeft ze valse tanden. Aanvankelijk was ze er fier op , maar ze wil haar onderste tanden niet inhouden om te eten , al is het soep... En toch moet ze het leren... iedere maaltijd krijgt ze het toch voor elkaar om onder haar trui te verdwijnen en haar tanden onder haar borsten te verstoppen . en dan roept ze mij soms en fluistert met haar vinger voor haar mond : sssshhhht!!! Xabi , José en Fabricio die geafronteerd is als ik hem vergeet te begroeten. José, wat een heilig zantje hier Henry met een vies gezicht en Marcela die nu wel even op haar stoel zit. Marcela zou hier al van jongsaf aan komen. Ze vertoont heel veel gedragsstoornissen maar kan ook heel behulpzaam zijn , op haar zenuwachtige manier.Waarschijnlijk heeft het veel te maken met het overlijden van haar mama en de weinige aandacht die ze van haar papa krijgt en haar maar wat aan haar lot overlaat. Een tijdje geleden zag iemand van de opvoedsters van Tapori dat ze aan de kant van de weg , helemaal opgesmukt ,de jongens van de scholen stond op te wachten... Steeds op zoek naar een beetje aandacht en bij ons vaak op een negatieve manier. Het is soms moeilijk om die cirkel te doorbreken.... Carlitos: geboren in USA, uit een verslaafde moeder en daardoor mentaal beschadigd.Hij kent een beetje Engels en is daar heel fier op. Hij heeft ook beweegruimte nodig en ging al 2x erg uit de bol met veel agressiviteit waarbij hij met vanalles begon te gooien en te kloppen. Maar hij kan ook ontzettend lief zijn.Hier probeerden we te schrijven, beginnend met kopiëren. In de bibliotheek vonden we een kleuterboekje in het Engels (eso es iyes (inglés)?) zoals hij altijd vraagt. Miguel en Veronica , onze 2 slimsten Xabi met zijn slap handje . ik schrok onlangs toen ik hoorde dat hij al 32 jaar was. maar de mentale leeftijd van een peuter Stoelendans: Galo, Cintia, Albita,Xabi ,? en Mayra Albita, is doofstom maar kan een enorme plaagstok zijn, dan trekt ze de deur soms toe voor je neus of wil niet naar binnen of niet mee naar huis , soms met gesleur en getrek tot gevolg speeltijd, soms samen met de kleintjes
ik weet dat enkelen vol ongeduld zitten wachten op verder nieuws van 'de overkant'
De reden van mijn staking is het bezoek van Karl en Goedroen (zus voor de niet-weters)
Ik zal af en toe (retrograad) wat tussenvoegen tussen 7 december en nu , een beetje naargelang de inspiratie, en foto's die moeten verwerkt worden.Dus als je alles wil zien of lezen zal je ook af en toe moeten terug scrollen naar die datum.
Vanaf morgen begint 'Tapori' terug officieel met de werking met de kinderen. Het zal goed voor mij zijn na al dat vergaderen haha. (2 lange dagen maandag en dinsdag met het personeel)
Oudejaar vieren gebeurt hier op straat! Echt ambiance.Overal staan tentjes , eet men , klinkt muziek.
Er worden poppen gemaakt die de frustraties van het afgelopen jaar symboliseren. Oude kleren worden opgevuld met papier, ze worden een masker opgezet en vaak wordt er een soort stalletje rondgemaakt en teksten bij opgehangen.
Mensen lopen verkleed.
Ook de familie Diaz verzamelde op straat . Met wedstrijd voor de best verklede familie. Wij waren in 'de familie Addams' . Sara en Saulo voerden een dansnummertje op vanuit de film en wij op de achtergrond : schitterend en we hebben gewonnen...
hier de president met zijn schaap (willoze volgeling) : met alle klachten op zijn buik geschreven en als strofe : "Maar snelwegen hebben we wel" (hij zorgde dus wel voor zeer goede bestrating)
Saulo met een van zijn poppen
Vader en dochter
Family Addams: moeder Morticia (wie?), vader Gomez (Saulo), nonkel Fester (Sarah), Oma Addams (Lien), dochter Wednesday (Amelie) en zoon Pugsley (Elisa) Esmeralda en Quasimodo (broer van S.) :) figuren uit een oude tv serie van alhier De honden voelen zich precies meer op hun gemak tussen de poppen dan tussen de mensen de fanfare
en rond 12 u worden overal vuren aangestoken alle poppen worden in het vuur gesmeten , niet bewaren want dat brengt ongeluk gelukkig nieuwjaar allemaal, frustraties verbranden , hij ligt dus werkelijk in het vuur hee
En tot slot : het schoonste koppel van ' t nieuwe jaar :
na de beestenmarkt , de 'gewone' markt in het dorp
een spoorlijn loopt dwars doorheen het dorp afkomstig uit de tijd (tot aan de jaren '50-60) waar de lokale bevolking als slaven werd gebruikt ten dienste van de grootgrondbezitters. Die voerden alles netjes met dit spoor naar de kust . 1x per week komt hier terug een trein toe met een stel rijke toeristen (t schijnt dat dat voor een ritje 100 den dollars kost)
kiekepoten als delicatesse hihi
een klapke langs de spoorlijn typische traditionele schoentjes van hier hier is nog echt een markt voor hoeden. ter plaatse wordt er een pauwenveer opgepast let op het centrale kastje : erop zit een papegaaitje . als mensen betaalden dan moest hij in de hand van de klant met zijn bek voelen en erna een kaartje uit het kastje kiezen. Hopelijk bracht de toekomst veel goeds toen ik van dichter een foto wou trekken , keek die man ongelooflijk kwaad en verstopte zijn geheim...
bij thuiskomst van de markt stond een bus voor de deur met oa een varkentje op het dak gebonden
hier logeerden we in INTI SISA het sjiekste maar wel heel mooie en originele hotel dat we tegenkwamen. Het ontsprong vanuit een project , gestart door een samenwerking tussen een lokale pastoor en een Belgische zuster. waar men de lokale, arme , vnl indígena (ook heel erg gesloten) bevolking wou ondersteunen. Er volgde een educatief project... oa door, workshops aan te bieden ,een muziekgroep,een kleuterschooltje,... en ook een hotel waar vnl mensen die hier wonen worden te werk gesteld. Door de inkomsten van het hotel zijn ze dacht ik nu zelfbedruipend..... We ontmoetten er ook de Belgische Eva die daar al enkele jaren als vrjwilligster werkt...
De volgende morgen werden we met een camionette naar de verschillende markten gebracht. Ze zijn nu gelegen buiten het dorp omdat het blijkbaar niet meer houdbaar was (kan ik goed geloven) pluimvee te koop de levende kippen worden ,wippend, gewogen met de hand en niet zo goedkoop vind ik: ik hoorde 12$ noemen , terwijl een koetje er maar 25 kostte...
de cuyes (cavia's , ook om op te eten) worden gekeurd en aangeprijsd: je hoort ze 'kwieken' in de zakken die op de grond staan
'verdes' , groene bakbananen worden hier veel gegeten en in allerlei gerechten verwerkt (of misschien waren het hier toch gewoon groene bananen?) de grotere beestenmarkt , opletten voor de tenen! overal biggen aan de lijn soms gillend , op weg met het nieuwe baasje
De volgende dag bleef Karl langer in bed, na een verschrikkelijke nacht : koppijn , nachtmerries, hyperventilatie. Goedroen was ook duizelig en lichte koppijn .Ik had het ook even gevoeld die neiging om te hyperventileren s nachts maar dacht ' niet toegeven hee' even controleren , en ik sliep weer voort. Niemand van ons had er aan gedacht dat we misschien wel hoogteziek zouden kunnen zijn. Doordat ikzelf hier al een tijdje ben, ben ik toch al meer aangepast (hoewel het nog 1000 m met Quito scheelde).
We hadden natuurlijk geen goeie medicijnen mee. Ik had vroeger eens iets over hoogteziekte en koffie gelezen maar wist niet goed meer wat. En met mijn 'boerelogica' dacht ik 'ja dat werkt ook wel diuretisch (men geeft speciale waterafdrijvers om de hersenoverdruk door het zuurstoftekort te verminderen) en gaf Karl samen met een dafalgan, 2 lepels oploskoffie in kou water (want de madam was er nog niet) " Allee , drink da maar uit !"
Dus wij zouden maar wat wachten of het beterde , anders moesten we maar terugkeren.
De madam maakte bij het horen van Karls kwaal "agua santa" (heilig water) : een theetje van oregano pamela(suiker) en een beetje van een soort sterke drank....
En na een tijdje begon Karl toch te beteren... We gingen het proberen en als t niet lukte dan keerden we maar terug.
de kindjes hebben hier in de hoogte allemaal van die geschaafde wangetjes van de kou
Achteraf las ik dat het juist níet goed was om koffie en alkohol te drinken , maar bij karl beterde het. Placebo werkt toch goed hee ! Of misschien was het toch die dafalgan . Ondertussen werden we begeleid door de honden van het dorp. 3 hebben de ganse toer van 8 uur met ons meegelopen!
van hier zie je de hoogste top en halverwege een bruin platform als je goed kijkt
het platform
met alle duizeligheid en alle moed en wilskracht werd alles stilletjes beter
de weg naar de top
de 'heuvels' langszij waren prachtig
voor de top stond een jongetje met enkele drankjes en koekjes ons op te wachten. Ik vroeg wat hij hier deed : 'verkopen' natuurlijk, en of hij niet naar school moest ... ? Hij ging de zaterdag en de zondag... ik weet niet of het waar is maar het lijkt mij toch weinig. Hier gaan de kinderen wel in shiften naar school , wegens plaatsgebrek. (vm tot 14 en nm tot s avonds)
in de verte zie je een plakaat op het hoogste punt van de ronde
vanaf hier namen een weg die niet bovenop de krater lag. Ik heb niet rap schrik maar af en toe voelde ik toch de spanning owv de hoogte en ook omdat ik niet zeker was dat we wel goed zouden toekomen 2 onverwachte gasten. het jong was heel nieuwsgierig en kwam knorrend kennismaken
Boven het weggetje in de verte dat naar beneden loopt , ligt ons beginpunt een beetje zicht op de diepte een jongen die zijn ezels kwam ophalen voor de nacht, zag op de laatste paar 100 m van ons weggetje nog de kans om 2 $ te verdienen als gids aan die domme toeristen...Ik gaf toe (uit medelijden) hoewel we nu wel wisten waar we naartoe moesten stappen.Toen we toekwamen was het opeens 10 $. Ik voelde mij echt bedrogen, was kwaad (en heb het hem ook niet gegeven).
Voor de rest heb ik mij hier nog nooit bedrogen gevoeld. Er zijn als toegangsprijzen in musea ed wel aparte toeristenprijzen tov van de Ecuadorianen en op de marktjes moet je wel onderhandelen , maar ik heb niet het gevoel dat de mensen mij proberen uit te buiten en dat geeft een gerust gevoel, vertrouwen
)
