Genua, 4 november 2016

We sluiten de dag af in de Enoteca. De metalen luiken zijn al halfdicht. Paulo schenkt nog even uit, zijn vrouw is al met de zwabber bezig. De smaak van Limoncello blijft plakken en de dames willen de variaties proeven. Ik houd me aan Cynar. Blijkt goed te zijn voor de lever. Stel je voor: alcohol die goed is voor je lichaam.

Het is een dag van liften geweest. Elevatori[i] genoeg. Ik heb er een zestal uitgeprobeerd. Boven uit de verticale stad opstijgen en over de daken heen eindelijk wat zee zien. De lift loopt parallel met de geschiedenis van de moderne stad. Tijdens de overgang  19^de naar 20^ste eeuw  is het hier als overal in Europa: la Belle Epoque met een groei van Art-Nouveau naar Art-Deco. Samen met de stadsuitbreidingen worden de liften langs de heuvel ingebed. Soms kort rechtop omhoog, of schuin schuivend tussen monumentale woonblokken waarvan het neoklassiek op de rand van bombastisch komt. Genua blijft in wijken een stad van extremen: neoklassiek tegen de heuvels,  gefortificeerde paleizen in de stad, modernisme op de nieuwe pleinen en een beetje hedendaags bij de druppels Renzo Piano. En terwijl je van de ene naar de andere lift wandelt, doorkruis je de stad waarvan je ook in de herfst vleugjes Superba  kan terugvinden. Individuele, bijna gepersonaliseerde blokkendozen in pasteltinten met Florentijnse rustieke herinneringen, de renaissance uit de vriezer gehaald. Inclusief overhangende cassettes , ornamenten op de lage daken, smeedijzeren poorten, ballustraden, bruggetjes, ... Zelfs in dit bloemloos seizoen blijft er iets van een warmte hangen. Luxe-Favelas.

Een kloosterlinge in de lift. Dit is geen statement. Maar een aanwezigheid. Iedereen groet haar, zij knikt bescheiden. Ik zoek naar een juist woord: non, religieus, ‘ma soeur’, kloosterlinge. Het verschil tussen de diepere betekenis en het eenvoudig beeld waarvoor dat woord staat. Daarbij: waarom gebruik je een bepaald woord en een ander niet. Ze leest uit een boek met gekraakte rug. In bruin papier. Overal steken kleine stukjes papier of bidprentjes uit. Ze leest gans het traject naar beneden. Dit is geconcentreerd zijn, leven met wat direct voor je en tussen je ogen gebeurt, ver van al dat vreemde in de steegjes en pleintjes van Genua. Wanneer je zo intens op boekafstand leeft, leef je ook met de inhoud van dat boek, met de betekenis die jij geeft aan de woorden in de context van dat boek dat zij waarschijnlijk al zoveel keer gelezen heeft. Een bijbel, een godsdienst verhaal, een heiligen-biografie, een intentie, een suggestie. Handvaten.

Italianen praten bijna onafgebroken. Zwijgen enkel als ze alleen zijn  - denk ik – terwijl ze zo snel mogelijk een woordje willen wisselen met de eerste de beste passant. Ik antwoord ik het Frans. Zij verontschuldigen zich en wensen me een goede dag. Ik wandel langs die huizen waarin ze wonen. Vaak vergeet ik dat: huizen zijn meer dan architectuur. Ze zijn omhulsels waarin mensen hun leven uitzetten. Achter gordijntjes, kantwerkjes half hoog, bij blikken potten met planten die op de volgende lente wachten. Twee oudjes in schort op een terras met zich op de Golf van Genua. Een ander oudje op het koertje van haar gelijkvloers dat in de schuinte van de heuvel bijna een kelder wordt. De postbode heeft niets mee, maar wil wel even praten. Zie je: je hoort constant de Italianen. Ook met een zware Zwart-Afrikaanse bas.

Afdalen. Naar een van de pleinen en de Cattedrale di San Lorenzo. Gedrongen tussen zijn eigen plein, een schaakspel van steegjes en een statige via S. Lorenzo, waar op mooie dagen de handmade stalletjes staan. Giorgio Dapino maakt eenvoudige schetsmatige aquarelletjes van de haven[ii]. In de kerk een soort intimiteit die ik niet meteen herken. Niet het toeristische doorschuifluik zoals in Brugge of de oude mensjes zoals in de dorpen. Geen intellectuele mist van de mannen die tegen elkaar fluisteren, zacht in een orgelwolk. Er is zoiets als een doelgericht passeren, knielen, kruisjes maken (of slaan), kaarsjes zetten of gewoon even stilstaan en dan in gedachten naar buiten, naar een andere vertelling bij een caffè e dolce. Een oma legt uit wat die kaarsjes betekenen. Een papa wijst naar getormenteerde figuren die oplichten wanneer je een euro in een gleuf schuift. Het verhaal van Sint-Jan, met de nodige dramatiek, on-naakte adam en eva, wijze heren en beulen. In wit marmer. Carrara is quasi naast de deur.  Het kleine meisje kijkt op naar oma. Oma is lief, ze houdt van oma en wat oma doet is goed. En omdat oma het doet, is het goed en doet ze het ook. Om oma.

De pastoor is nog in rok. Elegant Italiaans, trefzeker tred, doffe wrijven van kledij en kraken van echt lederen schoenen. Hij denkt in Italiaans en Latijn; In de lift daarnet was een studentje voluit aan het oreren dat Grieks eigenlijk makkelijker is dan Latijn, en hij somde allerlei grammatische redenen op. Alle wachtstoelen voor de biecht zijn bezet. In de duistere kerk is het biechthokje een lichtbron. Helemaal niet discreet: twee felle silhouetten achter reliëfglas. De biechteling gesticuleert zijn zonden, de pastoor luistert onbeweeglijk. 5 minuten. Dan een handbeweging, uitstappen en nog even naar een stoeltje. Is hij opgelucht? Wat heeft hij vergeten en is alles even belangrijk. Ik neem een foto. De bewaker zegt: Alleen ‘fotografia artistica’. Ik zeg: ze zijn artistiek. Neen zegt hij: er staan mensen op. De ethiek, mijnheer. ’s Avonds zal een Egyptenaar zonder vrouw (ze is met de bus naar Mekka, onder vriendinnen) zeggen: de wereld is economie en geen ethiek. Tussen Limoncello, Cynar en gin on the rocks, voor de eenzame reiziger die niet meteen weet wat hij met zijn fundamentaliserende vrouw moet aanvangen.

04-11-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

Genua, 3 november 2016

Een stad verandert me alleen op het moment dat ik er in wandel. Al die nieuwe uitzichten, mensen, gebouwen, bewegingen, alles voor de allereerste keer. Vanaf daar en nadien stap je terug in je eigen nestje dat je altijd met je meeneemt. Dat thuisgevoel dat in je boekentas zit – zelfde schrijfmateriaal, MacBookje. Zelfs het boek dat op de boekenplank bij de vriend(in) van Andrea lag, heb ik al eens gelezen. Thuis. Wanneer ik dan tegen donker naar het appartement kom, heb ik alleen zin in winkeltje en keukentje spelen. Maar geen kruiden!. Dan maar vlakaf wat ik vind met wat gemengde kruiden uit één potje. Resultaat is een beetje smakeloos, stijl studentenkamer. Mosterd kan helpen, maar die is er natuurlijk niet. Dan maar Parmezaanse kaas.

Een beetje thuis in Genua. De dames zijn zo’n 12 uur weg, richting Milaan. Ik kan niet naar de bar beneden: ze hebben geen sleutel mee. Vandaar deze tekst.

Vandaag was de dag van Renzo Piano[i] en zijn ‘Blue Print for Genua’ in het Museo del Mare. Hij tekent ook een (Mediterraan) Groen lint rond de stad. En op een heuvel net achter de oude stad studeren en verblijven studenten in één grote campus. Het idee zou van Ant Farm kunnen komen (de totaliteit waarin een specifiek thema bestudeerd wordt, nl: kunnen dolfijnen communiceren en in welke taal?) of nog beter van Luc Deleu die een vliegdekschip zomaar zou ombouwen tot een universitaire stad. En zie: Renzo Piano tekent er eentje bij zijn studentenheuvel, omdat die dezelfde vorm heeft. Ook het idee van start studie zoals het masterplan Groen lint vind ik hier terug in de kleine maar zeer picturale presentatie van Genua van de toekomst, n.a.v. Culturele Hoofdstad 2004. Alleen het monumentaal platform in de oude haven is uitgevoerd. De rest: come and see next time. Of: laat iets organisch ontstaan i.p.v. deadlines op te leggen.

Ieder bezoek kruipt in mijn hoofd en dan voelt het alsof ik naar een volgende locatie schuif. Ik observeer meer geconcentreerd, selecteer wat ik wil zien met een vooroordeel van wat er aan vooraf gegaan is. Een vrouw is een architect, een bruine man de toekomstige bewoner van iedere stad. De bus een middel om te bewegen, een ticket een ontdekkingsreis. Richting het Park van Nervi[ii]. Vraag is: welk museum in dat park is open? Vorige week kregen de exotische bomen een opdoffer van je welste. Storm uit de Ligurische Zee. De toeristische dienst in de binnenstad had al geïnformeerd: de musea zijn open, weliswaar letterlijk via achterdeurtjes; het park is dicht. Het werkvolk komt vanaf één uur na de middag in groepjes van 3 – vreemd, vijf keer met zijn drieën – naar de Bar ‘Scian’ di Lanzoni Angelo. Abbonamento voor 10 (10%) of 20 (15%) consumpties. Met een Sale Interna waar ze trosje na trosje insijpelen met een pane e birra. Achteraf een opkikker-café. De kelner met down syndroom staat pal bij de koelkast. Je kan niet zeggen dat hij op zijn papa lijkt. Vreemd is dat. Op wie lijk je of ben je de enige globale mens?

De Futuristen zijn magertjes bijeen gespaard in de drie musea die ik kan bezoeken. Vooral Futuristen van de 2^de generatie, dat zijn de kunstenaars die dicht bij het fascistisch ideeëngoed van Mussolini komen. Die wordt monumentaal afgebeeld, goddelijk in de achtergrond, zonder de terughoudendheid die we tegenover een Hitler-afbeelding voelen. Denk maar: in het museum AtlantikWall staat geen enkele afbeelding van de ‘Führer.’ Over de drie musea in Nervipark komt de Duce minstens telkens één keer aan bod. Figuurlijk.

Wat blijft vergeleken met de expo Jules Schmalzigaug in Mu.ZEE: de duidelijke dynamiek, het abstraheren maar nooit abstract worden. De figuur is het startpunt van de abstractie. En dat zet zich soms door in figuratieve kunst. Aan de ene zijde een groep mensen, aan de andere een vorm in lijnen die net nog een fabrieksdomein voorstellen. Industrie (techniek) en de mens. En mooi meegenomen: de gloed van ofwel de zon of een hoogoven kleurt de uitersten van de aangezichten van die mensen warm geeloranje. Tussendoor meubilair uit het Interbellum. Kasten, stoelen, zetels, tafels, kinderkamers beeldhouwwerken met hoekige of vegetatieve tekens en vormen.

En een beetje hedendaags toch: de interventies van Laura Zeni[iii].  De menselijke contour als een silhouet in een museum waar Oud-Modern centraal staat. Dat wil bijvoorbeeld zeggen dat je de collectie nog meer vanuit een actueel standpunt gaat bekijken. Met een vleugje humor (hinkelen van aarde naar hemel), een hoofd in metaaldraad gelijnd dat dezelfde houding heeft als een zwaar brons of marmer. Melancholie in een schommelstoel met prentboeken er naast. Wat loopt het gelijk, waar is het verschil.

Dan terug, vroegere halte Brignole om de architectuur onder Mussolini te proeven. Monumentaal. Geblokt en hoog, op een brede basis. De gelijkvloerse buitenmuur precies om de zoveel meter in brons genummerd. Ik herken een vleugje van de Grote Post: het imposante, het sociale en het functionele. Zo ineen gezet dat je een (vals) perspectief krijgt van breed naar zeer stijl. Impressionant. Als je je daarop concentreert uiteraard. Tussen de oude Barbarossa muur en het 19^de eeuwse station zijn dat twee pleinen met een eigen moderne allure. Piazza della Vittoria en Piazza Dante. Het starhotel President, een kolos in glas die alles overschouwt en overschaduwt. Nu ja: ruimte zat op dat plein waar fascisten marcheerden. Lederen zolen op grint, handje hoog ter ere van de slachtoffers van een wereldoorlog die voor hen pas in 1915 begon.

Ik slenter langs Columbus door de oude poort naar Romeo Viganotti’s 150 jaar traditionele patisserie voor een caffé met pasta fresche: baba rum! Dat nemen ze me niet meer af.

03-11-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

Genua, 2 november 2016

Wat doen mensen op straat? Kijken. Zoveel mogelijk impulsen opdoen en zich middenin positioneren. Hier ben ik of hier voel ik me goed. Ik wil flexibel in die omgeving kunnen zijn. Maar ook vrij. Een gebod of verbod moet niet inboeten zijn, maar aanpassen. Luc Delrue noteert: “Een compromis sluit je niet op je inhoud, enkel op je werking.” (Delrue, 2013) Hij gaat verder in het artistieke: wat ambachtelijk was, werd conceptueel en is nu een brede creativiteitsbenadering. Of: ”Weg van de objectomgeving naar de subjectomgeving.” (Delrue, 2013)

Als subject vakantieganger op zoek naar het object futurisme in Genua. Uiteraard blijft de architectuur me aantrekken. De VORM zoals ik die hoog in de heuvels achter Genua zie, maar er in die dagen NIET geraak: de Biscione[i] (de slang) van architect Daneri[ii]. Prachtig dominant. Ik neem een warboel recente impressies mee om met mezelf dat andere op doek in een museumzaal te (willen) vinden. Onderweg kan je niet voorbijgaan aan een beetje Andy Warhol[iii] en een Aldo Moldino. We nemen jullie mee.

Andy WARHOL

“... Just look at the surface of my paintings and films and me, and there I am...” Dat is het antwoord van Andy Warhol op de meest gestelde vraag: kijk! Meer antwoord mag je op de expo Warhol Pop Society[iv] niet verwachten. Hij is een icoon, dat wil zeggen een vastgesteld feit dat als dàt feit – en vaak alleen dat éne feit – uitvergroot en gekopieerd wordt. Noem het klonen, om het in de denksfeer van William Sweetlove te brengen.

De tentoonstelling stipt de context van Amerika vijftiger jaren –na de gigantische winstpunten van WOII voor de V.S. – met de opkomst van ‘mass-communication.’ Warhol maakt een aantal advertenties tot de zijne en zet ze om in ‘art forms.’ Dit wordt de ‘historische paradox’ genoemd. De tegenstelling of tegenstrijdigheid van reageren op consumptie door consumptie te creëren.

Hij gebruikt daar o.a. zeefdruk voor: “Silkscreen and paint...to more fully exploit the preconceived image through commercial techniques of multiple reproductions.”[v] Voor de zestiger jaren noteert de tentoonstelling: “The vivid patches of colour that were the result of using the screen-print process became characteristic of the artists work.”

Hij neemt ook wat bochten: urine (1978) en chocolade (1983) als grondstof. Daardoorheen een gedrevenheid die gelijke tred houdt met een openbaar/geheimzinnig leven waarbij alles kunst wordt: Business Art, Business Artist, Art Businessman. Het ‘universum’ van Warhol, gebundeld in de naam ‘The Factory’ dat even iconisch geworden is.

Voor de jongere generatie is het mooi meegenomen dat polaroidfoto’s toen heel vaak als kunstmaterie en techniek gebruikt werden (de tijdelijkheid en vergankelijkheid). Nu is dat opnieuw een registratievorm met een tijd etiket. Een ‘unrepeatable unicum.’ Uitgevonden door ene Edwin Land in 1933[vi]

Aldo MOLDINO

Soms moet je meenemen wat je tegenkomt. Op zoek naar Moderne en Hedendaagse kunst, belanden we in de Museo di Villa Croce[vii] waar werk van Aldo Mondino[viii] wordt getoond (tegelijkertijd in een sobere/duistere omgeving van de Palazzo della Meridiana[ix] - een van de paleizen in de Strada Nuova)

Zestiger en zeventiger jaren, zeer grafisch -  de lijnen -  en met nadruk op materie en meetbaarheid door het gebruik van die materie. Wat wil dat zeggen: bijvoorbeeld een fragment op ware grote van een leeg zwembad waarvan de tegeltjes opgebouwd zijn uit snoep, een nougat torenfundament, de Byzantijnse wereld in kleurige snoepwikkeltjes, ... En als er al verf gebruikt wordt, dan is het zeer dik aangebracht. Duidelijk aanwezig. Uiteraard heel veel humor.

In de krantformaat bezoekersgids staat o.a ‘he counters the serious character of political engagement with the lightness of play and humor,’ of ‘plays at being a painter, i.e. debunks art by objectively exploring the terrain of other artists, or other cultures, at times quoting from or disrupting their works.’ Zelfs ‘contaminate.’ Vandaar de ‘echo of Marcel Duchamp.’ Dat lijkt me allemaal wat gratuit, die uitleg over echo’s en co. Uiteindelijk gaat het over een expressie die iets doet met een kijker. Wat die bezoeker te zien krijgt maakt dat hij tussen herinneringen en vaststellingen een link vindt naar het kunstwerk. Een bepaalde stijl kan een valkuil zijn of een uitgestoken hand.

Er zit wel wat Pop Art in, al was het maar in het tegendeel. Waar Warhol uitgaat van het bestaande, zal Mondino het bestaande transformeren met een eigen materiekeuze: “Unlike American Pop Art, Mondino does not create new fetishes of mass society, but operates to make the art object gradually lose its aura.”

Nog even markeren: er staat een foto van Mondino op kameel, net als Broodthaers dat deed in Bozar 1974. Wie was eerst? Met dank aan Mieke Mels, wetenschappelijk medewerker Mu.ZEE: Mondino is 1985[x]. Dat zoeken naar oorsprong, dat ook heel nauw bij de kunst-ethiek van Yves Velter[xi] staat, kan leiden tot puzzels. Opnieuw Mieke Mels: Mario Diacono en Marcel Broodthaers in the running voor Mallarmés ‘Un coups de dés’ met één jaartje verschil in het voordeel van Diacono.[xii]

En dan een filmpje over de werken met een uitheems karakter (reizen in cultuur): https://www.youtube.com/watch?v=CNUvEkx6ZGA

02-11-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

Genua 1 november 2016

Ochtend in Genua. Kathleen heeft het ontbijt al klaar, Annick denk na met gesloten oogjes. Kadullen, noem ze dat. Uitdeinen uit de slaap na te plots wakker worden om één of andere reden die niet meteen van haarzelf is. Een klok bijvoorbeeld, of een ambetante mee-slaper. Ik daal af naar de oude stad, passeer de een na de andere gesloten winkel – 1 november natuurlijk – tweemaal rond de wijk waar vooral Afrikaanse wandelaars slenteren. Uit de film Fuocoammare onthoud ik dat alle ‘aangespoelden’ – de naam!!! – zo snel mogelijk noordwaarts gestuurd worden. Richting Genua bijvoorbeeld. Zoveel en zo mooi zijn ze: groot, staren naar alles rondom hen, samentroepen omdat ze dat gewoon zijn: de gemeenschappelijkheid is sterker dan de gemeenschap van oude gebouwen in een historische stad.

Weinig brood. Dan maar in een Pasteleria binnengaan en tussen de lege kopjes en smotsige servetjes een bruin broodje aanwijzen plus drie cornetto ‘s, dat zijn Italiaanse croissants. De supermarkt in en boter. Zes hoog en aanschuiven aan tafel. Let wel: van 8 tot 11 traag uitbollen want we moeten van appartementje verhuizen. Andrea is stipt. Vijftig meter verder, 4 hoog met de lift en een compactere, iets minder jonge studio waar het uiteindelijk wel goed vertoeven zal zijn. Hij voegt er een Frizzante aan toe en een afspraak voor zondag, kwart over acht in de ochtend. Uitpakken en tickets ophalen voor bus 34 naar het groot Staglieno kerkhof van Genua. 1 november dus.

Wat hebben de mensen met de dood nà de begrafenis van wie gestorven is. Het verschil tussen weten en meemaken. Je weet dat de dood bestaat, je beseft het voor jezelf eigenlijk nooit, en aangezien je nooit kan zeggen : ik ben dood, is het moeilijk om de lading van die uitspraak naar waarde te voelen. Gestorven is een voltooid werkwoord. Gedaan, afgewerkt, letterlijk zonder enige dynamiek lichaam zijn. Bleker, kouder, matter, en dan opbaren, inkisten en begraven, cremeren of aan een universiteit afstaan. Alleen lichaam.  Op de begraafplaats Staglieno liggen ze tien hoog en onder de vloer in de muren van kilometerslange hangen. Rond een campo santo waar ze oude graven weggehaald hebben en ondertussen nieuwe ingravingen als molshoopjes onregelmatig verspreid liggen. Zoveel aarde als er aarde verplaatst is om de kist onder te spitten. Met een paar bloemetjes.

In de periferie: monumenten in zwartvervuild Carrara. Een stenen vrouwen klopt aan bij de hemelpoort, een marmeren moeder heft haar dochtertje op naar het gebeeldhouwd profiel van man en vader. Een goddelijk wezen zit totaal ontgoocheld tussen zijn vleugels: omdat hij nooit in dood zijn had geloofd. En nu. Voor zo veel van de bezoekers is er de ziel en de herinnering, afhankelijk van hoe je het wil zien. Er blijft altijd wel iets over van wie gestorven is: dat wat in jouw genen meegegeven is of wat je gezien hebt. Of dat eeuwige dat niet te ontladen tussen een kolossaal Mariabeeld en een Pantheon zweeft. Of iets hoger bij de steeds grijzer worden hemel. In verhaaltjes is het daarboven een drukte van jewelste. Miljoenen jaren sterven in wolkformaties. Kinderen zien dat, het wordt minder geloofd. Voor anderen is het een veiligheid, omdat er dan nooit een echt einde is.

Binnenin geen politiebewaking. Buiten een staalkaart Carabinieri, Polizia en vigilantes in Fiats Panda. En massa’s bloemen die uit bussen, stalletjes in stromen over graven en hangen op die dag die plaats tot een lenteveld maken. Bus op, bus af, een goedkope lunch en dan met tergend trage beentjes achter elkaar door de straten tjokken. Neen: je mag de Stazione Maritime niet in: bewaking Fase 2. De Filipijnse bemanning van één van de cruiseschepen mag door, geladen met lokale spulletjes. Onze plastiek zakjes vertellen over honger en dorst en opmaak verwijderen.  

01-11-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

Genua 31 oktober 2016

Genua is zon wanneer de Frecciabianca uit de heuvels naar de zee spoort. Mist en wolken na Milaan hadden een filter over de kleuren gelegd. Leggen een filter over wat je van zuiders land verwacht. Het lijkt soms op onze polders, inclusief rollen stro en mestciternen. Uit de lucht was het al matter. Eerst als nevelmeander tussen de heuvels, daarna als smeltende-sneeuw-kleur tussen de pieken en sneeuwvakken. Dan mist voorbij de meren aan de voet van de Alpen. In de verte dacht ik de Dolomieten te herkennen. Alhoewel: herkennen is herinneren en er nog eens willen zijn. Zelfde uitzicht vanaf een terras naast de Jeugdherberg op Giudecca. Tegen de avond, lentescherp, die bergtoppen. Maar dat is zo’n 10 jaar geleden.

Vorig jaar nog de Biënnale, nu Genua. Met z’n drietjes en meteen thuis. Dat wil zeggen: wij drie zijn een eenheid die als die eenheid overal mag neerstrijken. De verhalen lopen door, het vertrouwen in de stille moment, de smaak en het gemak van aanvaarden. Dat lijkt broos, maar moet dat ook niet zijn. Reizen is vertellen, oplossingen zoeken, ervaren, meenemen om in een ander verhaal te passen. Elkaar leren kennen en toch aanvoelen dat je  het al wist, omdat dat precies past bij wie het zegt.

Ik had voordien wat teveel getwijfeld over data, vandaar dat Andrea ons pas morgen verwacht. Oké, zegt hij: je mails bevestigen ons verhaal. Hij is verward. Papa vorige maand gestorven mama tegen (of zeg je: voor?) kanker behandelt en nu blijkt ze in de nasleep dingen, veel dingen te vergeten. Eén keer al zijn naam. Hij heeft naast stapels excuses ook tranen die nog net in zijn ooghoeken te zien zijn. Dan naar de 6de verdieping in een hoog smal oud huis bij de haven. Gelukkig alleen maar handbagage.  En maar voor één nacht: morgen mogen we naar ons besteld appartement. Wat de haven betreft: het uitzicht wordt gekruist door een snelweg op pylonen. Vanaf de terrastafel kan je het einde van de vaste wereld niet meteen fantaseren. Flitsende auto’s duwen je telkens terug naar de sterke koffie, de vermoeide prikkels in onze piepkleine oogjes.

Nog wat lokale boodschappen, een platte pizza omdat het snel moet gaan (moe én honger) en dan 6 hoog mails bekijken, skypen met Sint-Petersburg en Saigon (lukt niet) en oma geruststellen. Ze zegt dat ze me mist. Er is nog hoop. Nu ja: er was altijd hoop, alleen werd dat nooit zo uitgesproken als in de stilte van haar keuken tegen haar IPad naar mijn in Genua. Tijd voor water en bed.

31-10-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

SHANE WALTENER

Site:

Voorspel: welke sporen (tags) zijn er in de natuur, door mens of dier gemaakt en verwijzend naar een organische dynamiek? Zo komt de kunstenaar bij de sporen van wandelende mensen, kruipende dieren, de geomorfologie van de omgeving, klimaat, ... De kunstenaar bestudeert deze sporen op diverse locaties over gans de wereld. Hij registreert de dynamiek, de beweging, de link tussen spoormaker en spoor.

Uitvoering: op de site worden sporen gezocht buiten het bewandelde bezoekerscircuit. Op cruciale plaatsen – en wie beslist dat? een samenspraak tussen kunstenaar en vrijwillige deelnemers (o.a. Brei club Vrijstaat-O)  - plaatst hij prikkeldraadhouders uit wereldoorlog 2 (specifieke keuze) waarin koorden worden gespannen en van waaruit netwerken worden gevlochten, geweven, gebreid, ...

De band tussen locatie, mens en tijd is volledig. Als sporen van een choreografie.  Netwerk... of tijd stilleggen in een ‘web.’

Of de frisse ochtendnevel op spinnenwebben boven, struiken. Zo onwezenlijk in een oorlogsbatterij. Meditatief, in opbouw en aanschouw.

Net als bij Performing Objects en een beetje Gorod Ustinov, is dit een duidelijk voorbeeld van Procesmatig werken. Met de Renaissance stijgt het ‘ego’ van de kunstenaar, tot op onooglijke hoogte (parallel aan de kunstmarkt?). Met Documenta’s en Manifesta’s wordt de samenwerking object/subject groter: co-creatie.

 De opbouw werd geregistreerd en de video wordt in de Vlaamse zaal getoond. De bijhorende tekst:

Shane Waltener’s werk start altijd vanuit het toepassen van ambachtelijke technieken zoals haak- en breiwerk, weef-en vlechttechnieken. Het vindt plaats binnen een steeds veranderende interactieve en participatieve setting. Zijn recente projecten hebben ook een sterk performatief karakter. Voor Score for the Atlantic Wall creëert Waltener samen met vrouwelijke participanten (uit Oostende en omgeving) op het bestaande parcours van Atlantikwall een ‘nieuw traject’ met een netwerk van draden in het landschap. De subtiele, uitdeinende installatie heeft als opzet de hele omgeving en in het bijzonder het deels onzichtbare netwerk van tunnels en loopgraven meer aanwezig te stellen.

Het werkproces in co-creatie startte op 13 augustus en duurde zes dagen. Eerst creëerde Waltener een aangenaam klimaat waarin de participanten experimenteerden met textiele technieken en er kennis over deelden. Terwijl ze tegelijk ook persoonlijke, sociale en culturele verhalen -verbonden met het textielambacht- uitwisselden.

Daarna verkenden ze de site. Voorzichtig wandelden ze door het duinenlandschap met hoog helmgras, waarin nog loopgraven verborgen zitten. Er ontstonden ‘desire lines’, alternatieve, zelf ontgonnen paden. Van daaruit construeerden ze in de duinen een soort ruggengraat -met draad verbonden metalen staken- waarop zich langzaam een gehaakte netstructuur ontwikkelde. Deze werd deels op het einde van de zesdaagse door Waltener en de participanten afgewikkeld en opnieuw geconstrueerd kort voor de opening van deze expo.

De uiteindelijke actie vond op de opening van deze expo plaats. Wat voordien gebeurd is, is voor hem louter de repetitie van het ‘stuk’/de installatie (vergelijkbaar met deze van een dans-of theatervoorstelling). Waltener spreekt over het fine tunen van het stuk alvorens het finaal wordt geïnstalleerd. Op de finissage zal het textielwerk volledig ontrafeld worden door een aantal participanten. De metalen staken worden teruggeplaatst waar ze vandaan komen. En de draad wordt terug op gewikkeld om in de toekomst opnieuw te worden gebruikt in een ander vorm, in een ander project, op een andere site.

Bezoekersgids:

SHANE WALTENER (UK) (°1966, leeft en werkt in Londen)

Score for the Atlantic Wall, Installatie, (Creatie Private Tag)

De Brit Shane Waltener geeft les aan de University of the Arts (Londen) en is verbonden aan de participatieve, interdisciplinaire kunstorganisatie Entelechy Arts in Londen. Als kunstenaar bouwde hij de afgelopen tien jaar een internationaal tentoonstellingsparcours uit.

Shane Waltener laat zich inspireren door ambachtelijke technieken en processen. Zijn objecten en installaties refereren naar naald-, haak-, breiwerk, weef- en vlechttechnieken, vaak binnen interactieve en participatieve settings. Zijn recentste projecten zijn performatief geladen. Daarin exploreert hij de relatie tussen de handelingen tijdens het maakproces, gebaren, en de bewegingen tijdens dans. A Desire Line is een pad veroorzaakt door erosie en herhaalde voetstappen, vaak de kortste route tussen A en B. Waltener zal vanuit dit idee een choreografische score en een set van instructies met enkele Oostendenaars creëren, met een site-specifieke installatie als resultaat.

De deelnemers weven tijdens een wandeling draden doorheen de site. Dit

co-creatieproces brengt nieuwe zichtlijnen tot stand als mogelijk alternatieve

waarneming van de site. Dit nieuwe werk onthult natuurlijke en door de mens

gemaakte ingrepen, die voorheen verborgen bleven.

Link:

-       http://www.raversyde.be/nl/shane-waltener-uk

-       http://www.shanewaltener.com/

23-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

HEIDI VOET

Site:

Quasi alle geüniformeerde poppen in de bunker diorama’s krijgen een zeer vreemde pruik opgezet. Waarom? Diverse redenen:

1.    Oorlogen zoals WO 1 & 2 hebben weinig onthouden over de vrouwen. Alles draait rond mannen, terwijl vrouwen slechts pin-ups of poetsers zijn. Opzoeking toont dat de vrouw wel degelijk een grote inbreng had in de loop van beide en latere oorlogen.

2.    Conflicten zijn helaas van alle tijden. In de actuele conflicten zijn de vrouwen heel vaak de slachtoffers van onderdrukking tot verminking. Kwestie van de weerstand van de man en zijn groep te breken, bijvoorbeeld.

3.    Hoe kan je die historische vergetelheid goed maken? Door radicaal in te grijpen. Door materiële verwijzingen aan te brengen naar dappere vrouwen uit Afghanistan, Irak, Nigeria, ...

4.    De pruiken hebben een link met de oorsprong. Ze zijn gemaakt in de conflictzones, met haar van de ‘haarbanken’ waar arme hongerige bevolkingslagen centen verdienen door hun afgeknipt haar af te staan. (in dit geval: China)

5.    Er bestaat een reeks antropologische foto’s uit de dertiger jaren, waarin etnische kapsels geregistreerd zijn.

6.    Voor de soldaat is een helm of een pet een naam- en kleurloos symbool van zijn ‘moed’. Zonder pet staat hij naakt voor vrede. Ik bedoel: wanneer een geüniformeerde soldaat zijn pet of helm afzet, verandert zijn status volledig.

Er is uiteraard heel wat reactie (zie gastenboek vanaf 15 september). Om dat op te vangen werd volgende ingreep gedaan:

Er is wat "reuring" rondom de vrouwelijke pruiken die een aantal soldaten kregen de voorbije dagen. In de desbetreffende bunkers zal er nog uitleg uitgehangen worden over dit specifieke kunstproject (in vier talen).

Deze tekst zal er verschijnen:

De gevolgen van oorlog op een bevolking reiken veel verder dan het slagveld en hebben een impact op een volledige gemeenschap. In Raversyde portretteren we enkel mannelijke soldaten. De kunstenaar introduceerde 15 vrouwelijke kapsels in de bestaande diorama's. Zo eert ze met dit kunstwerk ook de overige helft van de bevolking die onder de oorlog lijdt. De geschiedenis blijft zich herhalen en daarom zocht ze naar vrouwen die vandaag de gevolgen van gewapende conflicten ervaren. De kunstenaar representeert deze vrouwen door kopieën van hun kapsels op de soldatenhoofden te plaatsen: een Afghaanse rechter en mensenrechtenactivist die in het geheim meisjes onderwijs gaf tijdens het Talibanregime, een Syrische actrice, een vrouw die als kind de Golfoorlog ontvluchtte en zich in Finland opwerkte tot een succesvolle zangeres, een Koerdische strijdster en Nigeriaanse vrouwen die de terreur van Boko Harem ontvluchtten.”

De opstelling maakt dat je traag in die verbazing geraakt. De eerste twee diorama’s zijn eenvoudig langharig. Bij de eventuele gidsen kan je duiding vragen over de oorspronkelijke personages.

Heidi Voet was ook aanwezig op de eerste Freestate met een muur(graffiti)werk in peperkoek met suikerspin. Tegelijkertijd in Fort Napoleon een lichtinstallatie.

Bezoekersgids:

HEIDI VOET

(°1972 Herentals, woont en werkt in Shangai, China)

Ghost of a girl, Installatie, (Creatie Private Tag)

Heidi Voet bouwt aan een steeds omvangrijker oeuvre van installaties, video

en sculpturen. Ze stelde solo tentoon in Parijs en Shangai en dook op in

vele groepstentoonstellingen in o.a. Wiels, L&M Arts in Los Angeles en vele

andere plaatsen, zoals bij het eerste project van Vrijstaat O., de referentiële

tentoonstelling Freestate in het Oud Militair Hospitaal in Oostende. Toen maakte ze een minutieuze reconstructie van een reuzegraffiti in peperkoek en suikerspin. Dit soort transformaties in goedkope of ‘arme’ materialen is niet ontypisch voor haar werk net als het spel met gender connotaties en vooroordelen zoals de onvergetelijke reeks Fruit en Vegetables.

In Raversyde is dat niet anders. Ze liet haar oog vallen op de talrijke diorama’s in de vaste opstelling. Deze kijkkasten beelden het leven uit ten tijde van de tweede wereldoorlog toen deze site bevolkt was door Duitse soldaten, wachtend op de vijand. Deze traditionele taferelen wil ze een ander aanzien geven, becommentariëren door de hoofddeksels her en der af te nemen en te voorzien van blonde pruiken als replica’s van etnische Afrikaanse vrouwenkapsels. Het brengt de kleine oorlog van alle dag in herinnering naast de zgn. ‘echte’ van de (mannelijke) gevechtseenheden. Deze licht surreële ingreep maakt bovendien de vrouw aanwezig in een uniform mannelijke wereld waar zij alleen bestaat als een foto, als een herinnering zonder fysiek spoor. Als een ‘ghost’.

Link:

-       http://www.heidivoet.net/projects

-       http://www.raversyde.be/nl/heidi-voet

22-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

SARAH VANAGHT & KATRIEN VERMEIRE

Site:

De eerste regisseert, de andere filmt. ‘The Wave’ vertelt over de zoektocht naar slachtoffers van de Spaanse burgeroorlog. Archeologen vinden een massagraf, en dan is het de vraag: willen de eventuele nabestaande weten of hun familieleden daar al dan niet vermoord en begraven werden. Wat doe je met het verleden? Houd je je vast aan wat je vermoedt of wat men je heeft verteld? Of wil je zekerheid? En wat als je nu precies géén zekerheid meer hebt? Allemaal vragen die uitgesproken worden rond de opgravingsput. Ondertussen kijken wij naar een soort stilleven van aarde met een boodschap. In een grandioos landschap waar de wolken af en aan de geschiedenis letterlijk belichten. Een lichaam is een houding, een onmerkbare krampachtigheid, een gooihoop. Een spoor. Een tag. En dan? Wat is naamloos en hoe anders wordt zo’n tag als de naam gevonden wordt? Zoveel vragen.

KATRIEN VERMEIRE

Site:

Reënactment van een reeks foto’s van ‘Fadenspiel’ uit de zeventiger jaren. Binnen het verhaal van Private Tag past de hand van de kunstenaar, dus het ‘zetten’ van een koord zonder eind (of waarvan de uiteinden aan elkaar geknoopt zijn). Lijnen, zitten er in. Het collectief geheugen van een universeel spel, dat misschien een Indiaanse oorsprong heeft, of Oceanisch. Door het registreren van de handeling en het observeren door de bezoeker, maak je een collectief geheugen. Niet vergeten dat elk collectief geheugen ook de som van de persoonlijke ervaringen inhoudt.  Door het bewaren en doorgeven, blijft een teken (een tag) van de mens met betekenis bestaan.

Ook de locatie speelt een rol. De kern van de bewapening en bevoorrading: van springstof tot leverworst. En mooi wit/zwart middenin: de video met een zinnetje als inleiding en daarna de uitvoering door één of twee ‘lijners’.

Voor Freestate I presenteerde foto’s en voor Private Shelter een Marine Foto ‘North Sea’ foto, ook te zien in Duffel.

Bezoekersgids:

SARAH VANAGT (°1976 Brugge, woont en werkt in Brussel)

KATRIEN VERMEIRE (°1979 Oostende, woont en werkt in Brussel)

The Wave (2012), Film

The Wave toont op aangrijpende wijze de opgraving van een massagraf uit de

Spaanse Burgeroorlog (1936-1939). Sarah Vanagt en Katrien Vermeire plaatsten in 2011 een camera op de plek waar negen slachtoffers werden opgegraven, die in juni 1939 onder het regime van generaal Franco geëxecuteerd werden. Tijdens die oorlog werden tienduizenden burgers gedood om hun politieke overtuigingen. De eerste opgravingen gebeurden machinaal, maar zodra de archeologen op een schedel stuitten, groeven ze met de hand verder. Door middel van zeer precieze time-lapse-fotoreeksen zie je van dichtbij hoe de negen slachtoffers korrel per korrel vrij komen te liggen. Vanagt en Vermeire brengen minutieus deze nauwgezette handenarbeid van de archeologen in beeld, die deze beladen sporen blootleggen. The Wave ging in première op de 18e Biënnale van Sydney (2012). Cineaste Sarah Vanagt maakt documentaires en installaties. Opgeleid als historica schemert geschie-denis en herinnering door in haar werk.

KATRIEN VERMEIRE (°1979 Oostende, woont en werkt in Brussel)

String Figures (2012), Film

Centrale thema’s van Private Tag – het onderzoek naar de hand van de kunstenaar en het spel van lijnen in onze omgeving – komen terug in het nieuwste project van Katrien Vermeire, dat het fenomeen van ‘touwfiguren’ exploreert. Het touwfiguren maken bestaat al sinds mensenheugenis en is over de hele wereld en in alle mogelijke culturen verspreid. In het westen kennen wij het vooral als ‘Cat’s Cradle’, een spel waarbij twee spelers beurtelings elkaars figuur overnemen en veranderen in een nieuw patroon. Met je handen en een simpel iets als touw wordt een tweedimensionale cirkel omgetoverd tot een fascinerend driedimensionaal geometrisch patroon.

In vele andere samenlevingen creëert men niet alleen nog veel complexere figuren, het touwfiguren heeft er ook de status van een volwaardige maar ‘efemere’ kunstvorm, met een verhalende, religieuze of magische lading. Maar net door dat efemere, tijdelijke karakter dreigt de kennis ervan verloren te gaan. Katrien Vermeire ontrafelt deze levende, eeuwenoude en onderbelichte traditie en spreekt zo het geheugen van de toeschouwer aan, die deze kunst misschien zelf nog in de vingers heeft.

Katrien Vermeire is fotografe en cineaste. Eerder werk was te zien in Freestate (2006) en Private Shelter (2014).

Link:

-       http://www.raversyde.be/nl/katrien-vermeire

-       http://www.raversyde.be/nl/sarah-vanagt-katrien-vermeire

-       http://www.katrienvermeire.com/

-       http://www.bamart.be/persons/detail/nl/373

21-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

PATRICK VAN CAECKENBERGH

Site:

Dit is een in eigen land te weinig gekende kunstenaar die zich vooral toelegt op barokke knutselarij en inventarisatie.

Op de zolder van de Vlaamse Zaal, in de nabijheid van Ustinov en Trench Art, staat een monumentale, houten, barokke gereedschapskist op 4 gesculpteerde poten? Aan de voet 4 (om aandacht?) roepende hoofden. In de kist: een verzameling hedendaagse wapens, waaronder de Kalasjnikovs waarover voordien al sprake. Over alles: gekleefde reclame pagina’s over consumptieproducten... nog in Belgische frank.

Dit gaat over de Eeuwige Jachtvelden. Niet van de Indianen, want die jagen op een beperkt aantal bizons om voldoende eten te hebben voor de groep. Pas wanneer er opnieuw nood aan voedsel of kledij nis, gaan ze opnieuw op  jacht. Bij de mens is die antropologie zoek, al gaan antropologen heel graag die Indianen-maatschappij bestuderen. Dit gaat over doden en consumeren, of doden als consumptie, geolied georganiseerd.

Anekdote: toen het werk in 1990 voor de Biënnale van Venetië werd geselecteerd (samen met Fabre, Delvoye en Decordier), werden de wapens een tijdje geconfisqueerd omdat er geen officiële documenten van de demilitarisatie (onbruikbaar maken) ingesloten waren. Ondertussen zit het werk bijna 30 jaar in de collectie van M HKA. Wanneer de koffer met wapens in Raversyde toekomt, moet Kathleen Ribbens, collectiebeheer, meteen  de staat van die wapens laten nazien en registreren. Gevolg: opnieuw confiscatie en wachten op her-demilitariseren + de documenten bijhouden!!!. Lijkt een beetje op de krijtlijnen van Performing Objects...

Nog even aanhalen: de wapens zijn indertijd aangekocht in een circuit (noem het zwarte markt) waar ook nalatenschappen uit het Congolees huurlingenverleden te vinden waren.

Bezoekersgids

PATRICK VAN CAECKENBERGH, (°1960 Aalst, woont en werkt in Sint-Kornelis-Horebeke)

De Eeuwige Jachtvelden (1990), (120 x 200 x 280 cm, collectie M HKA, Antwerpen / Courtesy Gallery Zeno X), Installatie

De Belgische kunstenaar Patrick Van Caeckenbergh werkt sedert 1986 aan een mysterieus en barok oeuvre dat reeds ruime internationale erkenning kreeg. Zijn sculpturen en collages tonen een aparte en heel persoonlijke blik op de wereld. Patrick Van Caekenbergh is een encyclopedist. Hij mijmert over de plaats van de mens in de wereld, een getemd dier dat orde probeert te brengen in de chaos. Van Caeckenberghs werk zit vol verwijzingen en mysteries. Gebruikmakend van collage- en assemblagetechnieken koppelt hij de meest diverse voorwerpen, vaak uit de populaire cultuur, aan andere, uiteenlopende bronnen van kennis. Elk element heeft weliswaar een afgebakende betekenis tot het oplost in het geheel en deel wordt van een bizarre betekenisconstructie. De installatie De Eeuwige Jachtvelden lijkt op een rococomeubel, maar is een reusachtige houten gereedschapskist op vier als leeuwenkop uitgewerkte poten. De buitenkant bekleedde hij met reclamefolders, binnenin steken vuurwapens. Dit beeld legt op vlijmscherpe wijze postkapitalistische mechanismen bloot. Alles lijkt koopbaar en maakbaar, maar in werkelijkheid worden vooral hebzucht en destructie gestimuleerd.

Link:

-       http://www.raversyde.be/nl/patrick-van-caeckenbergh

-       http://ensembles.mhka.be/items/4535

-       http://www.zeno-x.com/artists/PVC/patrick_van_caeckenbergh.html

20-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

PERFORMING OBJECTS

Site:

Deze nieuw ingelijfde ‘plek’ in het domein is de ‘plaats’ waar over plek en object nagedacht wordt. Hoe doen ze dat, die kunstenaars van dit collectief. Procesmatig. Dat wil zeggen dat de ‘eigenwaarde’ van de kunstenaar slechts een deel is van een groepsgebeuren.

Eerste en vooral door zelf te gaan nadenken met denk-genoten die ergens wel een raakpunt hebben. Kwestie van een soort eerste af-boording te hebben, een eerste niveau zeg maar. Objecten wordt bij (bv.) de kringloop verzameld en in een eerste afgetaped veld geplaats. Dat is een grote rechthoek waarin alle objecten een plaats hebben en die unieke plaats wordt op zich ook afgetaped. De vaststelling, de observatie. Boven deze plaatsing, op de muur, staan woorden. Links en rechts verticaal: verzamel en evalueer. Centraal een cirkel die bestaat een weer andere woorden: omlijnen, pauzeren, inspireren, afbakenen, kiezen, transfereren, verhouden, plaatsen, omlijnen. Centraal staat focus. Aan de achterwand bij de deur: een pakje schuurblaadjes voor de vrije inspiratie en de suggesties. En dan begint het. Kies een object, neem het mee naar de kamer er naast en doe er iets mee, plaats het terug op een andere plaats binnen de eerste afgebakende ruimte en trek een nieuwe lijn. Wat doe je, waarom doe je dat, hoe gaan we om met idee en uitvoering, wat doen dingen met ons, wat met het geheugen van oorsprong en verandering. En alles wordt volledig gedocumenteerd, wat dan opnieuw aanleiding kan zijn tot een nieuwe presentatie.  De vraag zal zijn: wat ontstaat en hoe ontstaat het en ij welke mate kon dat in welke vorm van vrijheid?

Wanneer er géén activiteit is, kan je alleen door het raam kijken. Dan zie je de gebruikte materialen en de herplaatsing van de ‘aangepaste’ objecten. Op de deur staat een tekst i.v.m. End to End.

Bezoekersgids:

PERFORMING OBJECTS, End to End (2015-2016)

Sculptuur/Installatie, (Creatie Private Tag)

Het kunstenaarscollectief Performing Objects experimenteert met objecten in

verandering tijdens deze expo ‘in wording’ binnen de expo Private Tag. De objecten worden interactieve performers met een publiek. In 2014 opgericht door Marjolijn Dijkman en Kristof Van Gestel maken ze deel uit van Enough Room for Space, een kunstenaarsplatform in Brussel waar kunstenaars onze omgang met objecten onderzoeken.

Tijdens Private Tag installeert het collectief zich in het Bunkerhuis met een project voor de toekomst met statementwaarde. Ze buigen zich over de mogelijke invulling van deze plek als kunstenaarsresidentie/atelier, wat de toekomstige bestemming wordt. Kunstenaars Bie Michels, Kristof Van Gestel, Lauren Grusenmeyer en Leontien Allemeersch zetten samen End to End op. Elke week plaatsen ze vanuit improvisatie objecten in wisselende verbanden, zodat ze als het ware transformeren. Hun methode is geïnspireerd op Lean Management en op technieken van ‘scoring’ – een volgorde waar je aan vasthoudt - uit de performance. Dit project is een voorbeeld par excellence van co-creatie bij de totstandkoming van kunst. Andere kunstenaars zullen zich gaandeweg aansluiten bij het maakproces, dat je op de openingsdag en elke zaterdagnamiddag (telkens van 13u tot 17u) live kan

volgen. Elke sessie begint met een brainstorm en eindigt met een evaluatie. Er zijn publieke sessies. Kristof Van Gestel wordt ondersteund door het Onder-zoeksfonds HoGent, KASK, School of Arts, Gent.

Link:

-       http://www.raversyde.be/nl/performing-objects

-       http://www.enoughroomforspace.org/?project=performing-objects

19-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

BART LODEWIJKS

Site: Helaas grotendeels nà de regen van 19.09 verdwenen!!! Rest nog de gang.

Een kunstenaar moet je bezig zien, mee praten, proberen te begrijpen dat kunst niet altijd een beitel of een palet is. Alles kan het palet van de kunstenaar worden. Van onaangeroerde natuursteen tot lucht of eenvoudig krijt en meetlat. Iedere lijn in de natuur en in de stad kan geconfronteerd worden met een andere lijn. Zo ontstaan tegenstellingen in richtingen, communicatie tussen een strakke muur en haakse lijnen, waaruit een soort urbanisatie ontstaat, of op zijn minst een perspectief.

Bart Lodewijks start zijn dialoog in een bunkergang, omdat het buiten regent. Op een munitiebunker en op een siermuurtje bij de inkom aan de zeedijk gaat hij verder. Op de ene ontstaat een andere architectuur in krijtlijnen, op het siermetselmuurtje ontstaat een chaos uit twee rechtlijnig-heden: die van het metselwerk en de van de hoeklijnen. Precies daar moet je het werk ‘lezen.’

Op de lange muur achter de Appelplatz tekent hij een panorama. Het lijkt voor de ene een lange referentie naar prikkeldraad. Maar dat houdt een doorloop in. Die is er niet. Middendoor loopt een ‘lege balk’ van een centi-metertje, terwijl de lijnen daarboven en daaronder NIET aan elkaar vast-zitten. In tegendeel. Er is een soort breuk. Ik dacht zelfs aan een veranderd perspectief, waarbij de onderste lijnen de diepte van een ‘gang’ (loopgang of loopgraaf) suggereren, de bovenste lijnen verwijzen naar de troosteloze bomen op een WO1 slagveld. Ondertussen, terwijl de kunstenaar bezig is, hoopt zich een reliëfje krijtstof op in de ‘nerven’ van het beton.

Ook de zeer moeilijke keuze van ‘wanneer stop ik’ heb ik kunnen  meemaken. De aanzet van het werk gebeurde op het moment dat de drie panelen nog op de muur vastzaten. Eens weg, ontstond ofwel een onvolledig panorama, of een drietal spanningsvelden van lijnen waartussen een kille stilte zat. En dan????? Een van de mede-curatoren heeft de knoop doorgehakt. Er is ook een film over die tekeningen, omdat krijt nu eenmaal snel kan verdwijnen. Dat heet ‘efemeer’ (t.t.z. van korte duur), alhoewel: er zijn nog tracés van Track Gent (https://vimeo.com/41650541) zichtbaar en in de Lounge van Lumière Brugge kan je er ook nog vinden.

Bezoekersgids:

BART LODEWIJKS  (NL) (°1972 Beuningen, woont en werkt in Gent)

Raversyde Drawings, In situ tekeningen & filmfragmenten, (Creatie Private Tag)

Bart Lodewijks strijkt ergens neer, alleen gewapend met een stevige liniaal

en een doos krijt. Dat is het beeld dat door de jaren heen is ontstaan van de

Nederlandse kunstenaar die keer op keer een omgeving “be-tekent”, of het nu

het wegdek, een façade, een huizenrij of bij uitbreiding een hele wijk betreft. Hij deed dat bijvoorbeeld voor de tentoonstelling Track en in de jaren daar-voor in de Moscouwijk in Gent. In 2014/15 was hij aan de slag in de Londense Whitechapel Gallery en hij infiltreerde gedurende drie jaar in een verwaar-loosde wijk in de Ierse kustplaats Sligo in opdracht van kunstencentrum The Model. Meestal neemt hij de sociale context van de bewoners van een pand of een wijk mee in zijn werk. Op de site van Raversyde ligt dat enigszins anders. Het is een historische site die tijdelijk bevolkt wordt door passanten: de bezoekers en de medewerkers. Hun doen en laten, hun bewegingen, de historische sporen van menselijke aanwezigheid en vooral de architectonische omgeving zullen de inspiratie zijn voor zijn ‘instant’ lineaire tekeningen die je her en der zal zien opduiken. Hij zal een aantal dagen op de site verblijven om te observeren en te tekenen, om “zijn spoor te trekken”. Hij documenteert al zijn werk met eigen tekst en foto’s, maar werkt ook samen met filmmaakster Griet Teck. Dankzij deze samenwerking zal er naast de zichtbare ‘krijt-tags’ van zijn aanwezigheid ook een videoverslag van zijn werk te zien zijn.

Link:

-       http://www.raversyde.be/nl/bart-lodewijks-nl

-       http://www.bartlodewijks.nl/

18-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

FRANSJE KILLAARS

Site:

Een slaapplaats voor 15 in een ‘bunkervleugel’ is geen suite. De droge vorm heeft alle menselijkheid vergeten. Er rest alleen metaal en ruwe dekens. Stel dat alle hangbedjes nu een felgekleurde gehaakte textiel bedekking krijgen. Allemaal anders, persoonlijk gelegd, niet in de seriële rechte lijn, maar huiselijk, gebruikt, ... Hoe ver weg kan je het conflict wegdenken? En waarom kan dat in het ‘echt’ niet? En dat een gestalte die volledig bedekt is met een stuk textiel, een laken zeg maar, in de commandobunker uitkijkt over die zee van waaruit een conflict kan komen? Kan dat? Waarom de plank. Enerzijds duidelijke signalen, anders een interventie die het feit interventie in vraag stelt.

De tactiliteit van ‘stof’ en de prikkeling van kleur staan in schril contrast met het beton- en metaalgrijs. Een vleugje camouflage helpt niet. Voor de historicus (...). Bij de aanvang van WO1 waren er heel veel soldaten in felle uniform kleuren, kwestie van duidelijk herkenbare functie in het conflict. Wordt snel vervangen door ‘feldgrau’. Zie ook de felle kleurvaandels Kurosawa’s Ran:  https://www.youtube.com/watch?v=AbbfDntoRRk

Bezoekersgids:

FRANSJE KILLAARS  (NL) (°1959 Maastricht, leeft en werkt in Amsterdam)

Past and Present (2016), Installatie

Fransje Killaars studeerde aan de Rijksakademie voor Beeldende Kunsten in

Amsterdam en was assistente van Sol Lewitt. Talrijke exposities in bekende

musea (zoals o.a. recent in het Gemeentemuseum Den Haag) en opdrachten in

openbare gebouwen (het Paleis van Justitie in Den Haag en de Stg. Fonds voor

Beeldende Kunst, Vormgeving en Bouwkunst) vestigden haar naam in Neder-land en ver erbuiten.

Fransje Killaars maakt kleurrijke textielinstallaties met handgeweven vloerkleden, dekens en met stof beklede wanden en kamerschermen. In haar werk nemen kleur en textielmateriaal de overhand op de vorm. Door deze materialen op gerichte wijze te ordenen bekomt ze een ruimtelijke totaal-ervaring, die raakt aan schilderkunst, beeldhouwkunst, architectuur en mode.

Killaars speelt altijd in op menselijke verhoudingen, ons verlangen naar

welbevinden en de zinnelijke ervaring van een ruimte. De menselijke gestalte

is prominent aanwezig in haar recente werk. Vaak zijn het met textiel omhulde gestaltes die je zou kunnen linken aan maatschappelijke en politieke discussies - de associatie met in burka geklede vrouwen is nooit veraf. Ze speelt met de verschillende connotaties van deze beelden en de verwarring die ontstaat.

Voor Private Tag integreert Killaars haar werk in de observatiebunker, en roept op die manier nieuwe ervaringen en betekenissen op.

Link:

-       http://www.raversyde.be/nl/fransje-killaars-nl

-       http://www.fransjekillaars.com/

-       http://www.de-expeditie.com/index.php?31

17-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

GOROD USTINOV

Site:

In confrontatie met de wapen-doos van Patrick Van Caeckenberg op de ‘zolder’ van de Vlaamse Zaal. Binnen de context van de site kan je verwijzen naar het verschil hard (kogelhuls) en zacht (doek). Ook het museaal presenteren komt aan bod (toonkastje net naast de toonkasten van TRENCH ART. Bij dit laatste speelt het minimale een grote rol. Dit wil zeggen: hoe omgaan met kleine voorwerpen die meteen gelinkt zijn aan de (lokale) oorlogservaring en waarmee je iets ‘schoons’ maakt, een contradictie tussen de functie en de plooibaarheid, opnieuw tussen hard en zacht. Uiteindelijk vaak een verstuur-baar of bewaar-baar geschenk voor de familie thuis. En hoe vrouwelijk is die ambacht.

Tussendoor: is er een indruk van vrouwelijke kunst in deze Privat Tag tentoonstelling, als dat al bestaat: vrouwelijke kunst. Open vraag!!!!!

Leuk om mee te nemen: beide kunstenaars van het collectief (Kirill Agafonov & Natasha Peredvigina) zijn van Izjevsk, zeer belangrijke wapenindustrie-stad, die 4 jaar van naam veranderde ter ere van de ‘held van de wapenindustrie’ Gorod Ustinov.  Pittig tweede detail: Michail Kalasjnikov, uitvinder van ..., is in 2013 in Isjevsk gestorven. In de materiaaldoos van Van Caekenberg zitten heel wat ....Kalasjnikovs... Associaties genoeg op zolder. Allemaal te maken met ruimte (de plaats), de tijd (historisch en actueel) en de naamgeving (met alle bijklanken)

Bezoekers kunnen samen of in familie de tactiliteit van zacht en hard voelen en er zelf mee aan het werk gaan. Wat gebroken is, wat stort-klaar is, kan vaak nog een waarde hebben. Kan via de mens een meer-waarde krijgen. Op die manier wordt ook verwezen naar een noodzakelijk vernieuwde attitude t.o.v. ‘afval’. Via samenvoegen, herwaarderen en herstellen. Niet vergeten: het eindresultaat is een esthetische vorm.

Dit is een deel van een Europees project dat vanuit MSK-Gent is opgestart: http://manufactories.eu/

Tegelijkertijd start mede-curator Merel Vercoutere een samenwerking. Dit is de mail:

Dag allen,

zondag opent op Raversyde de expo "Private Tag" waarop jullie allemaal hartelijk zijn uitgenodigd. Voor één onderdeel van de expo willen we graag dat de Oostendse bewoners en bezoekers ook deel kunnen worden van de expo.  Vandaag bouwde ik reeds aan een wand met persoonlijke textiel lapjes.  Maar we willen graag dat dit verder groeit dankzij jullie inbreng! 

De leden van het Russische kunstenaarscollectief Gorod Ustinov willen ons namelijk doen verder bouwen met de museumbezoekers aan hun ‘Micromuseum Raversyde’.

Museumbezoekers worden uitgenodigd om aan de slag te gaan met eenvoudige en oude materialen zoals textiel lapjes, gebroken scherven en kogelhulzen. Gedurende deze recyclage materialiseren uitgewisselde ideeën zich in nieuwe kunstvoorwerpen. 

‘Kom naar Private Tag en breng een klein stofrestje mee dat je nog liggen hebt of een scherf die je ergens ontdekt. Iets heel kleins dat in de vuilbak zou belanden maar dat je op een of andere manier toch mooi, belangrijk of intrigerend vindt.’

Je mag deze ook afgeven bij Vrijstaat O. indien je stofrestjes liggen hebt! Heel graag tot dan! En met een lapje stof, scherf of kogelhuls!

liefs,

Merel

Bezoekersgids:

GOROD USTINOV (RU) Kirill Agafonov & Natasha Peredvigina, (°1986 Izjevsk)

Het Micromuseum 2015-2016.

Gorod Ustinov is het micro-art-collectief van Kirill Agafonov en Natasha Peredvigina, allebei afkomstig uit Izjevsk (de stad die tussen 1984 en 1987 Gorod Ustinov heette). Als duo exposeren ze samen sinds 2010. Ze namen deel aan de 5de Biënnale van Moskou ‘More Light’ in 2013 en richtten hun Micromuseum op in The National Center for Contemporary Arts in Nizhny Novgorod, het MSK (2015) in Gent, Fundació Antoni Tàpies in Barcelona (2016) en FRAC Lorraine, Metz (2016). In de lente van 2015 creëerden ze het Micromuseum in het Gentse Museum voor Schone Kunsten (MSK). Een deel van dit Micromuseum is nu te zien tijdens Private Tag. In de herfstvakantie kan het publiek, net zoals toen in het MSK, verder bouwen aan het museum.

In het MSK gingen het kunstenaarsduo en het publiek aan de slag met kogel-hulzen en restjes stof. Ze combineren deze twee schijnbaar tegenstrijdige materialen (met associaties van vernietiging en ‘wegwerp’, hard en zacht) als middel tot communicatie. Door deze materialen te bekijken, te voelen en er over na te denken ontstaan nieuwe creaties, die je met elkaar en met de wereld.verbindt. In de context van een museum bouwen jong en oud op deze manier mee aan een gedeelde, dynamische omgeving: het Micromuseum.

Gorod Ustinov deelt hun laagdrempelig creatieproces met het publiek om te tonen dat iedereen kan creëren. Tegelijk leert het publiek bewuster omgaan met de ruimte in haar kleinste onderdelen, en met dagelijkse objecten in die ruimte.

AANVULLING: uit Bezoekersgids

TRENCH ART

In Private Tag leggen we de link met WO I én het thema via een fenomeen dat

toen ontstond en is blijven bestaan. Het gaat om objecten die aanvankelijk door soldaten in de loopgraven (‘the trenches’) werden vervaardigd – denk aan een stuk obus, kogelhuls, aansteker – en de tijd overleefden door hun kunstzinnige bewerking. Vaak deden ze dat om de tijd te verdrijven, om een herinnering vast te houden of op te roepen. Je ziet er duidelijk het spoor van handwerk, van een persoonlijke toets waardoor het unieke stukken zijn geworden. Die spontane traditie zette zich door binnenskamers tijdens en na de oorlog, bijna als een combinatie van ambacht en therapie. Doorheen de tijd is deze term uitgebreid tot werken die in latere geïndustrialiseerde oorlogen werden vervaardigd, vaak uit het afval dat die zelf produceerden. Een fijne selectie is hier te zien uit de collecties Raversyde en het Memorial Museum Passchendaele.

Link:

-       http://www.raversyde.be/nl/gorod-ustinov-ru

-       http://mskgent.be/nl/tentoonstellingen/het-micromuseum-van-gorod-ustinov/het-micromuseum-van-gorod-ustinov

16-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

NICOLAS FLOC’H

Site:

1.    Video: een ‘lover’ of opslagcontainer voor kabels. De kabel wordt op een bijna sacrale wijze in een perfecte ronde geplaatst. De arbeider draagt de kabel voorzichtig en heel gericht in die draaiende beweging langs de zijde van de cirkel, laag op laag. Vooral kijken naar de man, naar de ernst waarmee hij de kabel hanteert. Terwijl je deze choreografie volgt, denk je niet aan de functie van die kabel. Maar communicatie ligt aan de basis van de conflict-dynamiek. Wat moet uitgevoerd worden, gebaseerd op ontvangen informatie, gaat via kabels van opdrachtgever naar uitvoerder, van commando naar geschut. In oorlogstijd liepen meters telefoonkabels langs de wanden van gangen en tunnels.

2.    Plafond: contour van de kustlijn tussen Calais en Hamburg + daarnaast diezelfde kustlijn over pakweg een kleine eeuw.  Biedt de bunker veiligheid voor de spiegelstijging? Deze kunstenaar is vaak bezig met lijnen (vislijnen, netten, lijn op kaarten, ...) en met de productieve creaties, d.w.z. wat gemaakt wordt heeft een functie, maar staat ook voor schoonheid. Verwijzing naar ManMade[i] en de fotopresentatie in de Nieuwe gaanderijen. Dus de dreiging van een verschuivende kustlijn omgezet in neon-lijnen, heeft een esthetiek waar we niet aan voorbij mogen gaan.

Bezoekersgids:

NICOLAS FLOC’H (FR), (°1970 Rennes, woont en werkt in Parijs)

Calais Hamburg, 2100, Sculptuur, (Creatie Private Tag)

Lover (2015), Videofilm

De Franse kunstenaar Nicolas Floc’h behaalde een master of Fine Arts aan de Glasgow School of Arts in Glasgow en doceert installatie en sculptuur aan de EESAB in Rennes. Sedert 1995 bouwde hij een indrukwekkend internationaal tentoonstellingsparcours uit. In België was zijn werk eerder te zien tijdens de kunstmanifestatie Over The Edges (2000) in Gent (S.M.A.K.) en de groepsexpo MANMADE (2016) in Raversyde.

Floc’h verkent artistieke praktijken in functie van de sociale, economische of wetenschappelijke context waarin hij werkt. Hij presenteert zijn werken - van installatie, sculptuur, film tot performance- als open structuren. Ze zijn meestal multifunctioneel, moduleerbaar en consumeerbaar.

Calais Hamburg, 2100

Voor Private Tag realiseert Nicolas Floc’h de neoninstallatie Calais Hamburg,

2100. De kustlijn wordt op een landkaart vaak afgebeeld door een blauwe lijn.

Calais Hamburg, 2100 toont de huidige kustlijn en de prognose voor 2100 bij de stijging van het wateroppervlak als gevolg van de opwarming van de aarde. Het stuk is bewust geplaatst in een bunker, een solide, dubbelzinnige schuilplaats, quasi ‘hulpeloos’ tegenover het oprukkende natuurgeweld.

Lover

Floc’h realiseerde Lover tijdens zijn verblijf in het bedrijf Alcatel-Lucent Submarine Networks (ASN) in Calais, een bedrijf dat onderzeese kabels en optische vezels levert voor intercontinentaal dataverkeer. In deze film brengt hij het laatste stadium van het productieproces in beeld. Het moment dat arbeiders de kabel in concentrische cirkels opwikkelen in een container of opslagtank - in het Frans ‘lover’ genoemd. Floc’h legt de focus op de performance van de arbeiders, op hun gebaren, de mankracht en het samenspel dat nodig is.

Link:

-       http://www.raversyde.be/nl/nicolas-floc’h-fr

-       http://www.nicolasfloch.net/

15-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

MARIA DEGRÈVE

Site:

Tekstfragmenten van 30 jaar terug genoteerd in New York. We hebben geprobeerd alles zo volledig mogelijk te noteren. Let wel: het zijn geen gevleugelde uitspraken, dus niet terug te vinden op google. Dit is een ‘auditief spoor.’

In de slaapruimte FLAK, een eigen gemaakt liedje. Zeer zacht gezongen, waardoor een soort intimiteit ontstaat in een anders zeer strikte, functionele, koele omgeving. Het doet nadenken over het contrast tussen wat oorlog is en wat het doet met mensen (mannen) en de verre herinnering aan die veiligheid van een stem (vrouwen). Om van deze tijd te blijven, moet je uiteraard onthouden dat er een ongelijke verspreiding is van het gender-belang in tijden van crisis.

Autant de solitude, solitude

Autant de solitude dans la rue

Autant de solitude, solitude

Autant de solitude dans ma tête

Autant de solitude, solitude

Autant de solitude dans ma peaux.

Autant de solitude, solitude

Autant de solitude  prélude pour l’ hiver

Verspreid over de gangen, telkens één zin, die om de 30” opnieuw gehoord kan worden via een detectiesysteem. D.w.z. dat je met een groep nooit het effect van verrassing, verwondering en nadenken over de inhoud kunt hebben. Blijft wel het contrast tussen de kille functionaliteit van loopgang en een totaal uit de context gehaald tekstfragment dat op die manier een nieuwe betekenis kan krijgen. Deze van de historische context en die van jouw interpretatie.

De zinnen:

I like the colour of your soles. (of soul?)

They were picking at me, one after the other, just like dogs.

                                               (over een jongen die op straat aangerand werd)

He got lipstick up his ass.

They told me the streets are paved with gold.

Are you trying to get higher in life?

I only know how to blow.

Don’t cry anymore because of me.

A rabit needs three holes to escape

Do you want to hear a sweet song?

Het totaalconcept doet nadenken over wat public en wat private is en de combinatie public/private.

Bezoekersgids:

MARIA DEGRÈVE (°1954 Brussel, woont en werkt in Gent)

Captured Phrases, Auditieve installatie, (Creatie Private Tag)

Maria Degrève onderzoekt de dualiteit en vluchtige grens tussen het publieke en het private leven. Biografie en kunst raken elkaar bewust. In haar performances tast ze de grenzen van het intieme in openbare plaatsen af. Zij studeerde schilderkunst aan Sint-Lucas Brussel en is licentiate filosofie (VUB). Nadien verbleef ze twee jaar in New York, waar ze tabula rasa in haar kunst maakte. Recent behaalde ze een master beeldende kunst aan het KASK Gent. Haar eerste belangrijke solo Lost persons area vond plaats in Netwerk Aalst in 1994, haar laatste What the body remembers in het FeliXartmuseum in Drogenbos/Brussel in 2014. Naast talrijke performances nam ze de laatste jaren deel aan diverse groepsexpo’s o.a. Sint Jan (2012) in Gent en Uitblinkend door Afwezigheid (2014) in Emergent Veurne. Voor Private Tag creëerde ze tien autonome audioperformances, die op diverse locaties, in de tunnels en in een slaapkamer van soldaten, te horen zijn. Als basis gebruikt ze zinnen, of restanten ervan, die ze dertig jaar geleden in New York opving. Vluchtige, fragmentarische zinnen, die ze optekende en bijhield. Sommige zijn direct tot haar gericht, andere zijn fragmenten uit opgevangen gesprekken. Met deze zinnen wil ze de voorbijganger in de tunnels verrassen. Los van hun oorspron-kelijke context geeft ze ze terug aan de passant. De tunnels geven een zekere onrust, gejaagdheid en beslotenheid prijs. De slaapkamer is veeleer een plaats gevuld met verlangen, wachten, afwezigheid en eenzaamheid.

Link:

-       http://www.raversyde.be/nl/maria-degrève

-       http://www.mariadegreve.be/

14-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

DOLORES BOUCKAERT

Site:

Basis: vrouw met lange rode sleep op paard in draf over strand.

Het is een performance bij opening, nadien op video in site geplaatst.

De bewegingsvrijheid – al dan niet sensueel – van een mens op paard met rode sluier staat sterk tegenover de afbakening van een ‘batterij’ of fort. Het lichaam dus. De beweging, de curving, metafoor voor band en vrijheid, verbondenheid – zo’n actueel woord: we lijken weg te zakken in het humus van Watou – maar zeker ook tergend contrast, door dat lichaam dat vrij beweegt in een strikte omgeving, met een rood accent, van passie tot dynamiek.

Deze kunstenares heeft een langdurig project binnen Vrijstaat 0 – De Werf. Dit is er een deel van. Uitgewerkt in werkschetsen, gebruikte materie en videoregistratie.

De Video staat in de uiterste bunker, in een zeer kleine ruimte. Zeer close gefotografeerd, in een combinatie van choreografie. Daarbij staat ook de onmogelijkheid van deze uitvoering in oorlogstijd: strandobstakels, verbod op strandbezoek, observatie, ... Plus zeker de erotiek van lichaam, kleur en galop niet vergeten. Ik denk dan aan de paarden-scènes van Galloping Mind van Wim Vandekeybus: https://www.youtube.com/watch?v=RlOJg0G46dE

Bezoekersgids:

(°1976, woont en werkt in Gent)

WING, Tekeningen en film, (Creatie Private Tag)

Dolores Bouckaert is regisseur, auteur, beeldend kunstenaar, actrice en

performer. Haar projecten werden al meermaals gepresenteerd in binnen- en buitenland. Dolores Bouckaert is één van de artiesten die een intens traject van twee jaar zal afleggen in Vrijstaat O. en De Werf. Binnen deze samenwerking zal ze verschillende projecten realiseren. Dolores Bouckaert streeft in haar werk naar intimiteit. Het samenzijn, maar ook de revolte daartegen, en hoe ons lichaam gestalte geeft aan deze gevoelens. Haar eigen lichaam is haar belangrijkste instrument en onderzoeksproject. Voor Private Tag creëert ze WING. Deze video is gebaseerd op de gelijknamige performance te paard langsheen het strand met livemuziek door Rodrigo Fuentealba (Manngold) in samenwerking met Kwinten Lavigne en gefilmd door Benny Vandendriessche. In de bunker brengt ze ook tekeningen en kledij samen die ze in aanloop naar dit project heeft gemaakt. Haar tekeningen stralen een kinderlijke naïviteit uit, ‘kinderlijk’ want geworteld in een kindertijd, ‘naïef’ omdat de penseel/potloodvoering heel vlug lijkt.

Link:

-       http://www.raversyde.be/nl/dolores-bouckaert

-       http://www.jandhaese.be/  en klink op haar naam.

-       Daarnet nog in Mu.ZEE, helaas niet gezien want op reis. Samen met Charlotte Vanden Eynden die we kennen van Vrijstaat O’s Dansand: http://theateraanzee.be/nl/tazette/detail/tableaux-vivants-in-muzee

14-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

MIRA ALBRECHT

Site:

Een ‘Atlantik’ gemaakt uit WO2 prikkeldraadhouders, zonder zeildoek. Alleen een frame, een puntig frame, een gevaarlijk object in een gevaarlijke (conflictueuze) omgeving. In spiegelbeeld anders? Wat is de waarheid? Is dit een contradictie? Spilliaert en spiegelbeeld. Spiegel als grensverlegger, als uitvergroter van een context, als breedbeeld, als wegdromen in een wereld die vasthoudt wat op dat moment mooi is. Maar: bij een eerste conflict verbrijzelt het glas.  En toch: een strandzetel in een duinenland-schap is als een vakantiefoto waarvan het personage even weg is.

Mira Albrecht is vooral textielkunstenares, en dat kan je meenemen in dit: géén textiel in de zetel en alleen het militaire textiel van camouflage, life en in spiegelbeeld.

Vgl.: opbouw huisje op bunker n.a.v. Private Shelter (Jonas Vansteenkiste & Veerle Michiels), ongeveer zelfde locatie, zelfde verhaal dat tussen conflict en veiligheid/relaxatie ligt. En hoe veilig wordt het straks in het ‘glazen huis’ bovenop het bunkerhuis waar Vrijstaat O kunstenaars residentie zal aanbieden.

Bezoekersgids:

MIRA ALBRECHT - (°1984 Brugge, woont en werkt in Gent)

Strandcafé, Installatie, (Creatie Private Tag)

Mira Albrecht behaalde een master textielontwerp aan de Luca School of Arts Gent in 2008. Haar werk behoort tot het terrein van de autonome vormgeving. Ze werkt graag met onverwachte textielmaterialen en –technieken in de buitenruimte. De afgelopen jaren liet ze zich opmerken met verrassende tijdelijkeninterventies in stedelijke kunstmanifestaties in o.a. Kortrijk en Gent. Mira Albrecht tekent met textiel, op schaal van een locatie, en geïnspireerd door wat ze in situ aantreft. Het plezier van het maken, het speels omgaan met conventies en een conceptueel anarchistisch denken zijn sleutelbegrippen in haar werk. Een onderzoek naar de esthetische manipulatie (vermommingen) van bunkers tijdens WO II inspireert haar tot een installatie die zich op de grens bevindt tussen een zich als ongevaarlijk voordoend gevaar en de ultieme imaginaire veiligheid.

Link:

-       http://www.raversyde.be/en/mira-albrecht

-       http://cargocollective.com/mira-albrecht

-       https://vimeo.com/albrechtmira

13-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

PRIVAT TAG

Na Private Shelter[i] – de plaats waar privaat/public in een conflictzone samenkomen, letterlijk de context van bunkerarcheologie – wil Private Tag[ii] het verhaal maken van het private of publieke signaal in een conflictzone, noem het ‘wat je in de omgeving achterlaat of nalaat,’ inclusief het efemere of et verdwenen teken. Bon: zo interpreteer ik het dan toch, gezien de presentatie in een historische conflict-site doorgaat.

Dit wil ook zeggen dat méér aandacht besteed wordt aan het ‘tactiele’ dan aan het ‘filosofische’. Alhoewel: het één leidt naar het andere. En niet vergeten: tussen wat je ziet en hoe het daar komt, zit het hoofd, het lichaam en de hand van de kunstenaar.

De wandeling kan twee richtingen uitgaan.

Ben je een verwoed liefhebber van oorlogsgeschiedenis, dan kom je misschien wel met een kater terug. Stel je voor: het militaire is geschonden, zelfs al zijn het onze oud- of ex-vijanden. Vergevingsgezind of paardenbril?

Ga je voluit voor de hedendaagse artistieke inbreng, dan zal je ook die vraag stellen, maar dan vanuit de vormelijkheid. De esthetiek van pruiken in deze context is vooral inhoudelijk en niet ‘schoon’. En dan komen we bij een eerdere nieuwsbrief (n.a.v. ManMade) waarbij we de esthetische kant van kunst opnieuw proberen op te halen.

Ga je als open bezoeker, dan moet je je fixeren op de associaties tussen historische en actuele inbreng. Gebruik begrippen als stilte en verwondering, netwerk, sparen, accentueren of contrast, onmogelijkheden, ...

De passage die je hierna krijgt, zijn een aanvulling bij de publieksbrochure die vrij meegegeven wordt aan de bezoekers. Het zijn dus persoonlijke opmerkingen, genoteerd tijdens de opbouw en de eerste rondleidingen. Neem je tijd!

12-09-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

MANMADE: De Kunstenaars.

Mark Dion (VS, 1961)

Zowel wetenschap als kunst.

Neukom Vivarium (2006)

Een oude omgevallen spar wordt uit de natuurlijke context gehaald en in een (kunstzinnige) serre (18/24 meter) ontstaat daaruit nieuw leven. Alles wetenschappelijk benaderd en uitgelegd. De vraag is: is dit in leven houden of blijft de boom uit zichzelf verder leven in de voort-planting op zijn massa? Is deze boom de moule voor andere sparren?

The Macabre Treasury  (2012)

Tijdens Documenta 13 legt hij de nadruk op bewaren en presenteren (nu niet in bokalen met preserveervloeistof) maar in de museale kasten van het Ottoneum (natuurhistorisch museum Kassel)[i]. Vgl. met zijn collega Ballengée en de opgezette vogels.

Decorator Crab (2016)

Nu presenteert hij een reuzenrad (zéér groot) waarvan de ernst en de humor samengaan.

Humor: verhaal dat het dier in die collosale vorm voor onze kust is gevonden.

Ernst: het verwijzen naar de adaptabiliteit van dieren in een ecologisch ongunstige omgeving.

Dit dier camoufleert zich ook met opportunistisch materiaal, van plastiek tot herkenbare resten van menselijke consumptie. Hij verwijst daarmee naar de vervuiling van ons eigen strand.

Ondertussen laat hij een reuzenmeeuw langs onze kust reizen. Persbericht van coördinator-conservator Mathieu de Meyer:

“’Dat is van Mark Dion: op 1 juli vertrekt het mobiel Meeuwenmuseum van de Amerikaanse kunstenaar Mark Dion vanuit Koksijde voor een tocht van een maand langs alle kustgemeenten (Mobile Gull Appreciation Unit, 2008). Het is een bemand mobiel reuzenbeeld van een meeuw die deze dieren wil promoten. Bij het kunstwerk vind je meer informatie over de meeuw en zijn manier van leven. Meeuwen zijn elke zomer prominent aanwezig aan de kust, en zijn vaak het onderwerp van kwakkels en onwaarheden. Het is de bedoeling om toeristen, kustbewoners, tweede verblijvers enz. te sensibiliseren over hoe ze met de overlast kunnen omgaan, maar ook om een positief verhaal over de meeuw te brengen, een dier waar Mark Dion sterk mee begaan is. Het beeld werd met dezelfde doelstellingen eerder ingezet in Folkestone (UK) & Pas-de-Calais (FR). Kun je de meeuw spotten, neem dan snel een selfie en mail ze door naar kust@west-vlaanderen.be. Je maakt kans op een strandlaken, aangeboden door de Provincie West-Vlaanderen!

(Ik blijf refereren naar Sweetlove. Ook hier: een oversized krab, zoals oversized honden en undersized olifanten bij William. Basis: ecologische problematiek uitbeelden met ecologisch problematisch materiaal.)

http://www.tanyabonakdargallery.com/artists/mark-dion/series

30-06-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick  

MANMADE: De Kunstenaars.

Frans Gentils (BE, 1951)

Houdt zich als kind vooral bezig n de haven van Antwerpen: meenemen van vondsten “die juist onder de grond liggen.” Nu is hij meer de tekenaar dan de verzamelaar. Zijn atelier is nu in een oude verlaten textielfabriek: dat brengt andere resten mee. Hij spreekt ook over ‘de pracht van metaalschroot op een stapel, de chaos waaruit plots vorm ontstaat door observeren.”

Anthro-genetica (2015/16)

Hij combineert nieuw en oud met de vraag: wat komt uit het genetisch geknoei? Eigenlijk zou het geen probleem mogen zijn dat dingen verdwijnen. We maken dan zelf iets. Hij verwijst daarbij naar het maken van een levende (verwijst naar een muis zonder hoofd 2010) wezen uit gevonden DNA dat vanaf dan open staat voor de evoluties van Darwin: the survival of the fittest. En de mens kan dan de creatieve ‘schepper’ zijn.

Een zeer goed tekenaar. Op gevonden papier, bestaande prints of gewoon goed papier!!!! Een esthetisch aspect dat in deze tentoonstelling vaak vergeten wordt. Daarover een afzonderlijke tekst.

De ‘dieren’ die ontstaan zijn combinaties van mens en dier, van dier bij dier, skelet bij fossiel, ...

Vlg. Met Albertus Seba[i] (NL, 1665-1736): schetsen  van vondsten die hij ontvangt via de zeilvaart. Daaruit ontstaan dan boeken.

Verwijzing naar:

Private Shelter (2015): Tastportretten in Dark Sense.

Genetic Ceramics (2015-16):

Verwijst ook naar de maaltijd waarbij ‘zijn hoofd op de tafel werd gezet.’ Wiens hoofd en waarom is er altijd iemand nodig met een slechte eigenschap.... die dan moet geneutraliseerd worden?

http://www.fransgentils.com/

30-06-2016 om 00:00 geschreven door André & Annick