Genua, 2 november 2016

Wat doen mensen op straat? Kijken. Zoveel mogelijk impulsen opdoen en zich middenin positioneren. Hier ben ik of hier voel ik me goed. Ik wil flexibel in die omgeving kunnen zijn. Maar ook vrij. Een gebod of verbod moet niet inboeten zijn, maar aanpassen. Luc Delrue noteert: “Een compromis sluit je niet op je inhoud, enkel op je werking.” (Delrue, 2013) Hij gaat verder in het artistieke: wat ambachtelijk was, werd conceptueel en is nu een brede creativiteitsbenadering. Of: ”Weg van de objectomgeving naar de subjectomgeving.” (Delrue, 2013)

Als subject vakantieganger op zoek naar het object futurisme in Genua. Uiteraard blijft de architectuur me aantrekken. De VORM zoals ik die hoog in de heuvels achter Genua zie, maar er in die dagen NIET geraak: de Biscione[i] (de slang) van architect Daneri[ii]. Prachtig dominant. Ik neem een warboel recente impressies mee om met mezelf dat andere op doek in een museumzaal te (willen) vinden. Onderweg kan je niet voorbijgaan aan een beetje Andy Warhol[iii] en een Aldo Moldino. We nemen jullie mee.

Andy WARHOL

“... Just look at the surface of my paintings and films and me, and there I am...” Dat is het antwoord van Andy Warhol op de meest gestelde vraag: kijk! Meer antwoord mag je op de expo Warhol Pop Society[iv] niet verwachten. Hij is een icoon, dat wil zeggen een vastgesteld feit dat als dàt feit – en vaak alleen dat éne feit – uitvergroot en gekopieerd wordt. Noem het klonen, om het in de denksfeer van William Sweetlove te brengen.

De tentoonstelling stipt de context van Amerika vijftiger jaren –na de gigantische winstpunten van WOII voor de V.S. – met de opkomst van ‘mass-communication.’ Warhol maakt een aantal advertenties tot de zijne en zet ze om in ‘art forms.’ Dit wordt de ‘historische paradox’ genoemd. De tegenstelling of tegenstrijdigheid van reageren op consumptie door consumptie te creëren.

Hij gebruikt daar o.a. zeefdruk voor: “Silkscreen and paint...to more fully exploit the preconceived image through commercial techniques of multiple reproductions.”[v] Voor de zestiger jaren noteert de tentoonstelling: “The vivid patches of colour that were the result of using the screen-print process became characteristic of the artists work.”

Hij neemt ook wat bochten: urine (1978) en chocolade (1983) als grondstof. Daardoorheen een gedrevenheid die gelijke tred houdt met een openbaar/geheimzinnig leven waarbij alles kunst wordt: Business Art, Business Artist, Art Businessman. Het ‘universum’ van Warhol, gebundeld in de naam ‘The Factory’ dat even iconisch geworden is.

Voor de jongere generatie is het mooi meegenomen dat polaroidfoto’s toen heel vaak als kunstmaterie en techniek gebruikt werden (de tijdelijkheid en vergankelijkheid). Nu is dat opnieuw een registratievorm met een tijd etiket. Een ‘unrepeatable unicum.’ Uitgevonden door ene Edwin Land in 1933[vi]

Aldo MOLDINO

Soms moet je meenemen wat je tegenkomt. Op zoek naar Moderne en Hedendaagse kunst, belanden we in de Museo di Villa Croce[vii] waar werk van Aldo Mondino[viii] wordt getoond (tegelijkertijd in een sobere/duistere omgeving van de Palazzo della Meridiana[ix] - een van de paleizen in de Strada Nuova)

Zestiger en zeventiger jaren, zeer grafisch -  de lijnen -  en met nadruk op materie en meetbaarheid door het gebruik van die materie. Wat wil dat zeggen: bijvoorbeeld een fragment op ware grote van een leeg zwembad waarvan de tegeltjes opgebouwd zijn uit snoep, een nougat torenfundament, de Byzantijnse wereld in kleurige snoepwikkeltjes, ... En als er al verf gebruikt wordt, dan is het zeer dik aangebracht. Duidelijk aanwezig. Uiteraard heel veel humor.

In de krantformaat bezoekersgids staat o.a ‘he counters the serious character of political engagement with the lightness of play and humor,’ of ‘plays at being a painter, i.e. debunks art by objectively exploring the terrain of other artists, or other cultures, at times quoting from or disrupting their works.’ Zelfs ‘contaminate.’ Vandaar de ‘echo of Marcel Duchamp.’ Dat lijkt me allemaal wat gratuit, die uitleg over echo’s en co. Uiteindelijk gaat het over een expressie die iets doet met een kijker. Wat die bezoeker te zien krijgt maakt dat hij tussen herinneringen en vaststellingen een link vindt naar het kunstwerk. Een bepaalde stijl kan een valkuil zijn of een uitgestoken hand.

Er zit wel wat Pop Art in, al was het maar in het tegendeel. Waar Warhol uitgaat van het bestaande, zal Mondino het bestaande transformeren met een eigen materiekeuze: “Unlike American Pop Art, Mondino does not create new fetishes of mass society, but operates to make the art object gradually lose its aura.”

Nog even markeren: er staat een foto van Mondino op kameel, net als Broodthaers dat deed in Bozar 1974. Wie was eerst? Met dank aan Mieke Mels, wetenschappelijk medewerker Mu.ZEE: Mondino is 1985[x]. Dat zoeken naar oorsprong, dat ook heel nauw bij de kunst-ethiek van Yves Velter[xi] staat, kan leiden tot puzzels. Opnieuw Mieke Mels: Mario Diacono en Marcel Broodthaers in the running voor Mallarmés ‘Un coups de dés’ met één jaartje verschil in het voordeel van Diacono.[xii]

En dan een filmpje over de werken met een uitheems karakter (reizen in cultuur): https://www.youtube.com/watch?v=CNUvEkx6ZGA