Het wordt weer een erg lang verhaal ... Wat is er gebeurd ? Nu prof. C. even weg is moest ik ervan gebruik maken af en toe een uurke te ontsnappen tijdens de kantooruren om een paar dingen te regelen, zoals een Amerikaans rijbewijs aanvragen. Daar moet ge, net als in Europa, eerst een leervergunning voor aanvragen, na een theoretisch examen. Dat theoretisch examen bestaat uit 20 meerkeuzevragen. Voorbeeldjes vindt ge hier. Vooral lezen, het is werkelijk hilarisch. Ik kan vooral het gedeelte over dronken rijden van harte aanbevelen. http://www.nydmv.state.ny.us/dmanual/default.html Ge begeeft u dus naar het department of motor vehicles (DMV), schroeft uw intelligentie terug tot 25-30% van de normale waarde (er zijn zéker geen instinkers), legt de test af (uiteraard haalt ge 20/20, maar ge moogt in het slechtste geval tot 6 vragen verkeerd hebben) en betaalt 55 dollar. Dan krijgt ge -alstublieft- uw leervergunning. Daarmee moogt ge in principe alleen rondrijden met iemand die ouder is dan 21 naast u, maar ze doen er niet moeilijk over, het is hier tenslotte een universiteitsstad, dus de studenten die een voorlopig rijbewijs hebben, maar zo ver van huis niemand hebben om mee in de auto te zitten, dat gaat dan maar ineens mee door. Voor mij doet het al helemaal niet ter zake, want mijn Belgisch rijbewijs is hier gewoon geldig. De enige reden waarom ik een Amerikaans rijbewijs wil, is om de kost van de autoverzekering wat te drukken. Dan moet ge natuurlijk nog een praktisch examen afleggen voor ge aan een rijbewijs kunt geraken, en voor ge dat examen kunt doen, moet ge de fameuze "five-hour course" volgen in een rijschool of bij het equivalent van de VTB-VAB, de AAA. En daar gaat deze post dus in feite over, over mijn schokkende eerste kennismaking met het doorsnee Amerikaanse onderwijssysteem. M.G. had me al gewaarschuwd dat ik me niet kon voorstellen wat het zou zijn zonder het te hebben meegemaakt. Achteraf gezien had hij inderdaad gelijk, en het is dus in feite een onbegonnen zaak om het u te proberen uit te leggen. Maar goed, ik voel me moreel verplicht om het toch te proberen. Stel u een klein groezelig klaslokaal voor met een dertigtal mensen van allerlei pluimage en leeftijden, en een lesgever van rond het einde van de vijftig, die dit duidelijk alleen doet om een centje bij te verdienen 's avonds. Eerst en vooral worden de papiertjes uitgedeeld die ge uiteindelijk bij het praktisch examen aan de examinator moet overhandigen om te bewijzen dat ge de cursus gevolgd hebt. Ge krijgt dus dat papierke, met de boodschap dat ge het absoluut niet moogt invullen, dat doen we namelijk samen om te zorgen dat niemand een vergissing maakt. Dingen zoals uw naam en adres, daar kunt ge u werkelijk blijkbaar lelijk in vergissen. Maar goed, na een twintigtal minuten hebben we ons door het volledige papierke doorgewerkt, en heeft iedereen zijn of haar naam, adres en geboortedatum ingevuld, precies zoals die vermeld staan op het voorlopig rijbewijs. En wringt natuurlijk bij mij het schoentje. Bij het zorgvuldig kopieren van de data in kwestie bleek dat de onnozele koe bij de DMV die alles netjes had overgetikt uit mijn paspoort, mij een jaar jonger heeft gemaakt dan in werkelijk ben. Erg flatterend natuurlijk, maar gezien uw rijbewijs hier het enige officiele identiteitsdocument is, wel vervelend. Vooral gezien uw verzekeringspremie afneemt met het ouder worden, wat het dus waarschijnlijk een dure grap maakt als ik het niet laat rechtzetten. Maar allez, papierkes ingeleverd, en de les begint nu in alle ernst. Er is een schabouwelijk in elkaar geflanst boekske van 15 bladzijden, waar we ons dus de komende 4,5 uur mee gaan amuseren. Hoe krijgt ge zoiets voor elkaar, vijf uur vullen met 15 bladzijden ? Wel, ge zegt gewoon alles twee keer. Ge zegt gewoon alles twee keer. In feite herhaalt ge gewoon alles, twee, of zelfs meer keren. En ge blijft dat doen tot de boodschap door de dikke Amerikaanse schedels is gedrongen, alles blijven herhalen dus. Twee keer, of zelfs meer. Een van de onderdelen van de cursus is nadenken over het Amerikaanse transportsysteem, met name, waarom neemt iedereen de auto om zijn post uit de brievenbus te gaan halen. (ik lach er niet mee hé, dat is hier de normaalste zaak van de wereld als uw brievenbus aan het einde van de oprit staat). Het is uiteraard de bedoeling mensen en goederen van punt A naar punt B te krijgen, en dat bovendien veilig te doen. Helaas vallen er jaarlijks in de VS alleen zo'n 40.000 verkeersdoden. (Vraag uit de klas : is dat alleen in Amerika of wereldwijd ? Antwoord van de lesgever: uh ... misschien is het zelfs in NY State alleen, dat weet ik eigenlijk niet). Dat is volgens het collectieve geweten echter een kleine prijs om te betalen om Jan en klein Pierke mobiliteit per auto te verstrekken. Kort samengevat : het duurt acht jaar om hier een basisschooldiploma te behalen, maar met twintig belachelijke meerkeuzevragen en 12 minuten rijexamen krijgt ge uw rijbewijs. Een korte vergelijking met andere verkeerssystemen is aan de orde: vliegen bijvoorbeeld, veroorzaakt in de VS per jaar gemiddeld een 10-tal doden. Hoe zou dat komen ? Ik zeg daarop : omdat er chauffeurs achter het stuur zitten in auto's. De lesgever ("Tony") : "huh, ja, als er geen chauffeurs in zaten zouden ze niet rijden he ...huhuh". Andere reactie uit de klas: "Er zijn natuurlijk wel veel meer auto's dan vliegtuigen". En daar was Tony het volmondig mee eens. In werkelijkheid is het risico van autorijden per tijdseenheid natuurlijk zo'n 20 keer groter dan vliegen (in 2001, data inclusief de doden in de vliegtuigen betrokken in de 9/11 tragedie - zie bijvoorbeeld http://www.criticalenquiry.org/theory/risk.shtml) . Die boodschap hebben de deelnemers van de cursus echter nooit meegekregen. Er zijn namelijk toch meer auto's dan vliegtuigen. Tien minuten later staat er in het boekje dat 75% van de auto-ongevallen direct terug te voeren is op een fout van de bestuurder. Het verband met mijn eerdere opmerking is aan Tony niet besteed. Het echte probleem met het Amerikaanse onderwijssysteem is gelatenheid. Wat niet wordt aangemoedigd is zich informeren en (kritisch) nadenken. Nadenken, dat doen andere mensen (maar wie dan ?), en ge moogt genoegzaam aannemen dat gij zowiezo toch te stom zijt om te begrijpen waar het over gaat. Volgende, tragisch voorbeeld daarvan: Tony vraagt wie alle verkeersborden kent, en duidt twee mensen uit het publiek aan. Allebei zeggen ze dat ze de meeste toch wel kennen, maar niet allemaal. Dan is er één meisje dat zegt "Ik ken alle verkeersborden". Tony gaat onmiddellijk in de aanval: "Oh ja ? Leg mij dan eens het verschil uit tussen een wit rechthoekig bord met "no outlet" en een wit rechthoekig bord met "dead end". Meisje : "eh ...ik denk niet dat er een verschil is". Tony: "Ja, maar er MOET wel een verschil zijn he ...anders zouden ze geen twee borden hebben, nietwaar ?". Het verschil - als er al een is- kent hij echter zelf ook niet, maar hij veralgemeent bij wijze van conclusie als volgt : "Niemand kent alle verkeersborden. Ik heb een plakaat in mijn bureau waar ze allemaal opstaan, en het zijn er meer dan vijftig ! En sommige zijn écht raar, zoals "overstekende eenden" of "laagvliegende vliegtuigen". Niemand kan die allemaal onthouden. Dus als je een verkeersbord tegenkomt dat je niet herkent, wees vooral voorzichtig !". Nog wat later: ongevallen. Tony zegt: in ieder ongeval zijn er eigenlijk drie botsingen. De eerste is de auto die een hard voorwerp raakt. De tweede botsing is alles in de auto dat blijft bewegen, en dus tegen de auto smakt ...wie weet wat de derde botsing is ? Ik zeg "uw hersenen die tegen de voorkant van uw schedel botsen". Tony: (lacht) "Denkt ge dat werkelijk ? De derde botsing is natuurlijk uw interne organen die schade kunnen oplopen door de plotse vertraging, wat kan leiden tot interne bloedingen, of zelfs een hersenschudding of een coma !" En die laatste twee dingen hebben natuurlijk niks te maken met uw hersenen die tegen de voorkant van uw schedel botsen, nietwaar, Tony ? Nog wat later: dronken rijden. "Is er iemand die denkt dat dat een probleem is dat we ooit gaan kunnen oplossen ?" Allemaal samen: "Nee Tony". Tony: "Inderdaad kinderen, dronken rijden is een ernstig probleem, dat nooit zal kunnen voorkomen worden. Het is namelijk de mesnelijke natuur". Met die instelling komt ge inderdaad wel ergens zou ik denken. Mag ik drinken en rijden ? Boah, die man die die cursus gaf heeft toch gezegd dat het nooit kan voorkomen worden, dus ... waarom ook niet ? Aan de andere kant is de wetgeving in dat verband hier bepaald draconisch. Stel u in de volgende situatie: ge hebt een feestje thuis, waar een man of veertig rondloopt, sommige waarvan ge eigenlijk geen idee hebt wie het zijn, maar kom, vrienden van vrienden... Een groepje van die "vrienden" vertrekt midden in de nacht, samen met iemand die er nog relatief nuchter uitziet, en die dus wel de "Bob" zal zijn. Bob en de meeste van het groepje kruipen in een auto en rijden naar huis, maar een stevig betoeterd figuur wankelt naar zijn eigen auto, stapt in en rijdt zigzaggend weg. Op het eerstvolgende kruispunt center-puncht hij met zijn 3.5 ton zware 5.6 liter V8 truck een klein autooke omdat hij het rood licht toevallig niet had gezien omdat hij efkes was afgeleid omdat hij een boerke moest laten. Vier doden, en onze goede vriend wankelt lichtjes verdwaasd maar relatief onbeschadigd in de armen van de eerste politieman ter plaatse, die de nodige vaststellingen doet. Wie krijgt de schuld van de tragedie ? In Amerika is dat heel duidelijk : gij, want gij hebt de alcohol geschonken. Voila, een proces aan uw broek dat u 356 miljoen dollar aan schadevergoeding gaat kosten, want de families van de vier inzittenden van het autooke vervolgen u omdat ge dat dronken figuur hebt laten vertrekken van uw feestje, en het dronken figuur vervolgt u eveneens ...omdat ge hem per slot van rekening hebt laten vertrekken van uw feestje. Als ge dus een gratis taxirit van het café naar huis wilt, is het enige wat ge moet doen een paar stoelen omver lopen met uw autosleutels in uw hand. De bartender zal met veel plezier een taxi bellen om u naar huis te brengen, en een regeling treffen om u de volgende ochtend bij u thuis weer op te pikken en terug naar de bar te rijden om uw eigen auto op te pikken. Allemaal met de complimenten van de zaak. Kwestie van die miljoenen dollars schadevergoeding te vermijden. Er zit hier iets scheef in dit land, geloof me ... En dan tot slot, nog één verhaal i.v.m. gelatenheid en onwetendheid: de wetgeving. In Belgie is dat heel simpel: iedere Belg wordt geacht de wet te kennen, en dat geldt uiteraard eveneens voor het verkeersregelement, geen excuses. Hier is de boodschap, net zoals met de verkeersborden "Niemand kan de wet kennen, want dat is te veel en te moeilijk. Maar als ge uw best doet en naar best vermogen aanmoddert, zal het wel min of meer in orde komen. Maar kijk uit voor agenten (die de wet waarschijnlijk ook niet kennen)! Want soms zijn er héél rare wetten, vooral als ge nietsvermoedend een andere staat binnen-cruist." Tony weer, verbatim : "Het was denk ik in New Jersey dat ze een wet hebben gestemd dat ge niet moogt roken in de auto, want dat leidt te veel af". Vanuit de zaal "Vreemd, mijn echtgenoot werkt in NJ, en die heeft daar nooit iets van gezegd". Tony: "Ja, wel, misschien was het een andere staat. Of misschien is het dan uiteindelijk toch nooit gestemd geraakt. In elk geval, let op voor wetten waarvan ge misschien niet weet dat ze bestaan!". Maar goed, na vijf onverdraaglijke uren ik daar met tuitende oren buiten ...toen bleek dat mijn auto geparkeerd stond in een straat met alternerend parkeren, dat de wissel plaatsvindt op woensdag om vier uur, en dat uiteraard naar goede traditie om 5 uur oom agent langskomt, en een spoor van bekeuringen achterlaat, o.a. op mijn voorruit. 30$. Even duur als de vijf uur durende cursus, die dus plotseling wat mij betrof in prijs verdubbelde. Parkeerboetes kunt ge zeer makkelijk met VISA betalen op de site van de stad. Alleen zijn ze dan 2$ duurder dan wanneer ge de enveloppe opstuurt met een postzegel van 37ct. Ze noemen dat bij 't stad "convenience fee". Maar allez, ik kan dus een afspraak maken voor een 12 minuten durend praktisch examen. Nog een goede raad van Tony: "Doe op uw examen niks gevaarlijks. Een leerling van mij maaide tijdens zijn examen (de enige 12 minuten dus dat hij zich fatsoenlijk moest gedragen in zijn auto) een vuilbak uit een voortuin. Dat is te gevaarlijk. Als ge dat doet, laten ze u er niet door." Het zou er verdorie nog aan moeten mankeren !
