Kolibries – in het Engels bekend als ‘hummingbird’ – zijn de allerkleinste vogels ter wereld.

Ze zijn een familie van vogels uit de orde gierzwaluwachtigen, verblijvend in Noord-,  Midden of Zuid-Amerika. Dat zij verwant zijn met gierzwaluwen blijkt uit de bouw van de vleugels; de ellenboog zit erg dicht tegen het lichaam, wat een krachtige vleugelslag mogelijk maakt.  

Ze leven in diverse leefgebieden; van tropische regenwouden tot hete en koude woestijnen.

De kolibrie is één van de snelste vogels ter wereld. Het vogeltje slaat gemiddeld 50 x / sec met zijn vleugels, waardoor de kolibrie als enige vogel achteruit kan vliegen.

Studenten van de Stanford universiteit filmden divers kolibries op extreem hoge snelheid. De beelden kunnen worden gebruikt om perfecte robotvogels te ontwikkelen. De robotvogel is interessanter om in te zetten dan een drone.

Om de kolibrie in detail te observeren, gebruikten de studenten een Phantom-hogesnelheidscamera, die 3 300 frames / sec schieten op een hoge resolutie. De onderstaande video laat een nieuwe kant van de kolibrie zien. Wanneer dit vogeltje van een tak duikt, draait het zijn lichaam langs zijn ruggengraat. Dit gedrag zien we ook bij natte honden, die zichzelf droog proberen te schudden. Het schudden duurt een fractie van een sec en zou nooit kunnen worden gezien zonder behulp van dit soort technologische snufjes.

http://www.scientias.nl/kolibrie-op-extreem-hoge-snelheid-gefilmd/89431

De mannetjeskolibrie is bont, meestal metaalachtig groen gekleurd, met een glanzend rode, blauwe of smaragdgroene keelkleur.

De kolibrie gebruikt zijn snavel voor het  opzuigen van nectar en stuifmeel uit bloemen. Verschillende soorten kolibries hebben diverse snavels. Zo is de snavel van de zwaardkolibrie bijna net zo lang als zijn gehele lijf: 10 cm lang. Daartegenover heeft de purperrugdoornsnavel maar een snaveltje van 5 mm. De haaksnavelkolibries hebben een sterk naar onderen gebogen snavel en de sabelsnavelkolibrie heeft een snavel die aan de top naar boven is gebogen. Iedere snavel is op een bepaalde bloemsoort gespecialiseerd, waardoor er geen concurrentie tussen de kolibrie-soorten optreedt.

Tussen de soorten komen grote verschillen in gewicht voor. De kleinste bijenkolibrie weegt amper 1.8 g. In Noord-Amerika weegt de meest voorkomende robijnkolibrie 3 g en is 7.5 cm groot.

Kolibries kunnen tot 15 jaar oud worden en keren ieder jaar naar dezelfde plaats terug.

Interessante kolibrie-weetjes:

·         de kolibrie slaapt alleen ’s nachts, waarbij de lichaamstemperatuur enkele graden daalt om energie te besparen;

·         ze hebben een sterke voorkeur voor oranje en rode bloemen;

·         de hersenen nemen 4.2 % van het totale lichaamsgewicht in beslag; dit is de grootste proportie in het vogelrijk;

·         kolibries zijn enorm intelligent en kunnen zich elke bloem herinneren waar ze ooit zijn geweest en hoe lang het duurt alvorens deze bloem zich weer vult met nectar;

·         kolibries kunnen beter horen en verder zien dan mensen; ze kunnen echter niet ruiken

·         de tong van een kolibrie heeft de vorm van een ‘W’ en op het puntje zitten kleine haartjes, die helpen de nectar op te likken;

·         het hart van de kolibrie slaat tot 1 260 x / min; in ruststand heeft het vogeltje een hartslag van 250 slagen / min;

·         de kolibrie ademt in rust zo’n 250 x / min;

·         de stofwisseling van een kolibrie verloopt 100 x sneller dan die van een olifant;

·         kolibries hebben erg zwakke pootjes en kunne nauwelijks lopen;

·         de lichaamstemperatuur van een kolibrie schommelt rond de 40 C°;

·         30% van het lichaamsgewicht bestaat uit vliegspieren;

·         een kolibrie van gemiddelde grootte heeft zo’n 940 veren;

·         een kolibrie bezoekt zo’n 1 000 bloemen per dag om nectar te drinken;

·         veel planten zijn voor hun bestuiving afhankelijk van de kolibrie; immers door zijn lange snavel en tong kan de kolibrie plekken in de bloem bereiken, waar insecten nooit kunnen komen.

Eerder verschenen bijdragen kan je in het archief terugvinden:

07/07/07           Pientere kolibries

14-09-2014 om 20:55 geschreven door birdy

De TEDxWWF-conferenties strijken op 13 oktober 2014 neer in Brussel met als thema: “Een leven de planeet”

Met enthousiaste en inspirerende speeches, geheel in de geest van TEDx, zullen gastsprekers de toeschouwers uitnodigen mee te denken over een meer ecologische toekomst. Een toekomst waarin mens in harmonie leeft met de natuur en de limieten van de beschikbare natuurlijke grondstoffen respecteert.

Net zoals de jonge en probleemoplossende denker, Boyan Slat, ons een geweten schopt om ook voor onze nakomelingen een leefbare wereld te handhaven, trachten nog meer visionairs ons te sensibiliseren milieuvriendelijke acties te ondernemen.

Wij hebben geen andere keuze dan onze levenswijze aan te passen als we een gezonde planeet willen behouden.

TEDxWWF biedt een uitdagend platform om over dit onderwerp te discussiëren.

Op het programma staan essentiële thema’s zoals klimaatverandering, hernieuwbare energie en een vernieuwd contact met de natuur.

TEDx en WWF zijn in 2011 een partnerschap aangegaan om ‘nieuwe en inspirerende ideeën te verspreiden ten voordele van onze planeet’.

De conferenties werden al georganiseerd in Genève, Singapore en Abu Dhabi.

Voor de 4^de TEDxWWF-conferentie hebben de organisatoren de hoofdstad van Europa uitgekozen.

Het evenement zal worden uitgezonden via webstreaming. Voor meer informatie en om de conferentie online te volgen, kan je terecht op het volgende adres: http://tedxwwf.com/brussels/

07-09-2014 om 19:33 geschreven door birdy

Geraadpleegde bron: EOS – maandblad over wetenschap

Het lijkt dan toch mogelijk om het plastic in onze oceanen grotendeels op te ruimen.

Elk jaar belanden gigantische hoeveelheden plastic in zee. Minstens een miljoen ton drijft er intussen rond. Ongeveer 80% komt van het land, de rest wordt overboord gegooid van schepen.

Op 5 plaatsen in onze wereldzeeën bevinden zich reusachtige spiraalstromen, ‘gyres’ geheten die het plastic, net als het afvoerputje van een badkuip naar elkaar doen drijven.

De hoeveelheid plastic verschilt sterk naar gelang van de plaats. De hoogste concentraties zijn gemeten in de North Pacific Gyre, waar men van 13 000 tot 335 000 deeltjes per km² aantreft.

Al sinds 1971 maken zee-wetenschappers zich zorgen over het plastic zwerfafval in het water, maar het was kapitein Charles Moore, die met zijn onderzoeksschip Alguita onafgebroken verkennende analyses van zeestalen verrichte, het hardst aan de alarmbel trok.

Daarna raakte het onderzoek in een stroomversnelling.

Wie een beetje respect betoont voor de natuur ervaart de plasticsoep niet alleen als een smet op onze samenleving; ze vormt ook een gevaar voor het zeeleven én voor de mens (zie ecologische schade).

In 2011 riepen de Verenigde Naties mariene plastiekvervuiling uit tot één van de hoogste milieuprioriteiten voor de komende jaren.

Mensen als Charles Moore ijveren voor strandschoonmaakcampagnes en andere brongerichte bewustwordingscampagnes, maar overal liggen plasticproducenten dwars en de consumenten blijven verslingerd aan plastic tasjes en flacons.

Boyan Slat, een Nederlandse scholier, inmiddels student in lucht- en ruimtevaarttechniek aan de Technische Universiteit van Delft, verdiepte zich sindsdien in de kwestie.

Samen met een studiegenoot ontwierp hij een spectaculair maar tegelijk vernuft technisch systeem dat bekroond werd voor de spitsvondigheid. Het concept berustte op een ‘eenvoudig’ inzicht: als het niet helpt om netten door zee te slepen, laat dan de zeestromingen zelf het werk opknappen.

Boyan Slats eerste ontwerpmodellen leken op een langgerekt – enkele km breed – vang- en drijfnet in een V-vorm dat alle plastic rommel zou opvangen in de punt van de V-fuik. Daar zou je dan de boel opscheppen en per schip afvoeren.

Aanvankelijk reikte Boyan Slats plan niet verder dan lezingzaaltjes, maar één Engelstalige voordracht werd op YouTube gezet. Maandenlang gebeurde er niets tot het filmpje in 2013 plots viraal ging en zijn ‘visioen’ een internet hit werd.

Ingenieurs en computerspecialisten, maar ook gerenommeerde zeevaartbedrijven namen contact op met de Nederlandse student, die tijdelijk de collegezalen vaarwel zei om ‘The Ocean Cleanup’ te stichten. Inmiddels verheldert een haalbaarheidsrapport gebaseerd op gedubbelcheckte simulaties door topexperts en effectief uitgevoerde praktijktests dat het concept een reëel succesverhaal kan worden.

In de North Pacific Gyre kan je in 10 jaar tijd met één installatie van 100 km ca 40% van het ronddrijvende plastic opvangen en verwerken, voor een kostprijs van 360 miljoen euro.

De wereldwijde schade van mariene plastiekvervuiling wordt door de Verenigde Naties op 13 miljard euro geraamd; dat is ruim 36 keer zoveel!

Bovendien, als je het ingezamelde plastic vervolgens op het vasteland door pyrolyse (zuurstofvrije afbraak onder hoge temperatuur) weer omzet in nuttige grondstoffen, druk je niet alleen de netto kosten, de totale CO²-voetafdruk wordt dan zelfs positief.

Robot met armen

Het enorm gevaarte, dat je als een centraal drijvend verzamelstation kan beschouwen, werkt met scheppen en zeefachtige lopende banden om het plastic in de collector te krijgen. Daar wordt de zoute drab ontwaterd en versnipperd. Zonnepanelen zorgen voor de nodige energie. De robot heeft 2 reusachtige armen van 50 km lang. Die zijn samengesteld uit een kralensnoer van opblaasbare kunststof drijfelementen, vergelijkbaar met de baanmarkeringen in een wedstrijdzwembad. Rond de arm zit een ‘mouw’ gedrapeerd: een langgerekte lap, waarvan de beide flappen onder de arm aan elkaar zijn genaaid. De rest van de stof hangt 3 m diep als een sluier in het water.

Het huidig ontwerp van het zuiveringssysteem, momenteel de meest optimale constructie, is krachtig genoeg verankerd, verticaal gepositioneerd om zoveel mogelijk plastic op te vangen en aan de bovenkant juist zo flexibel te zijn dat de armen voldoende kunnen meedraaien met de plaatselijk golfslag, zelfs als het stormt.

Verankering op zo’n grote diepte is een primeur. Zelfs in de offshore olie- en gaswinning is het nooit eerder vertoond. Gespecialiseerd bedrijven geven aan dat de keuze op een mix van kunststof en staal voor de verankeringskabels technisch haalbaar is.

Misschien nog uitdagender, zowel op waterbouwkundig als op ecologisch vlak, is de zoektocht naar de juiste vorm en diepte voor de ‘mouw’. Immers, als het zeewater – en dus ook de meegevoerde plasticresten én organismen – tegen die hindernis aan botst, zal het zich een weg naar beneden banen, op zoek naar het pad van de minste weerstand.

Hoe zorg je dat de plasticresten wél, maar de zeediertjes niet vast komen te zitten in de constructie?

Het grootste deel van de kunststof bestaat uit drijfkrachtige ‘snippers’ van 3 mm doorsnede en uit lichtere soorten zoals polyetheen. Die vang je dus wel. De dieper drijvende ‘microplastics’ en zwaardere plasticsoorten zoals nylon krijgt deze installatie niet te pakken.

De levende organismen op hun beurt bevinden zich overdag iets dieper in zee dan ’s nachts, waardoor ze onder het gevaarte doorzwemmen. Het is de bedoeling het station ’s nachts stil te leggen.

Er verscheen al eerder een bijdrage op dit blog, omdat ikzelf toen al overtuigd was dat dit een knap bedacht concept was dat men niet kon negeren omwille van de milieubewuste boodschap.

16/08/11           Vissen naar plastic

28/04/13          Oceanen van kunststof

Je kan nog heel wat meer informatie op Boyan Slats website raadplegen

http://www.theoceancleanup.com/

https://fund.theoceancleanup.com/

31-08-2014 om 00:00 geschreven door birdy

Al van kleins af aan was Pieter Cox – sedert 1991 geboren en getogen in Lommel – geïnteresseerd in de natuurpracht met wondermooie landschappen en fascinerende dieren. Toen dacht hij nog niet aan het vereeuwigen van boeiende momentopnames.

Als keerpunt in zijn levensloopbaan is 10 oktober 2006 een belangrijke mijlpaal.

Toen mocht Pieter tijdens zijn opleiding in een praktijkles biologie met als opdracht ‘vogels observeren in hun biotoop’ voor het eerst gebruik maken van een telescoop. Deze onvergetelijke opdracht stimuleerde hem met zijn leraar biologie vaker op verkenningstocht te trekken om vogels te spotten.

Hij kreeg toen ook de smaak te pakken om als natuurfotograaf fauna en flora in beeld te brengen, niet met de ambitie een topfotograaf te worden, wel met de drijfveer dierenpopulaties te determineren en deze in kaart te brengen.

Toch was de aankoop van een telescoop weer een nieuwe stap in Pieters engagement om zich als vrijwilliger in te zetten voor vogelteltrekposten, die hij voor het eerst op de site in Kristallijn/Maatheide Lommel in 2008 ontdekte. Sindsdien vervoegt Pieter geregeld waarnemingsteams, die trekvogels tellen.

http://www.trektellen.nl/trektelling.asp?telpost=253&land=2&site=0&taal=1

De passie voor tellingen beperkt zich niet tot het kwantificeren van het gevederd volkje; ook nacht- en dagvlinders, libellen, … die in de richtkijker verschijnen, zijn gegeerde wezentjes waarvan je met ‘pakkende foto’s’ natuurbehoudsprojecten helpt activeren.

Pieter heeft inmiddels in Diepenbeek een 3-jarige professionele bachelor biologie, met specialisatie natuur- en bosbeheer behaald. Nu moet hij nog een eindwerk verdedigen om een master in de biowetenschappen met specialisatie natuur en milieu, binnen te rijven.

Ondertussen heeft de leergierige Pieter ook een cursus ‘Natuurgids van Toerisme Vlaanderen’ gevolgd, waarvoor jij eveneens binnenkort een proefschrift dient voor te leggen.

Hierna wenst hij ook nog het diploma milieucoördinator (niveau B) te behalen, dat naast ecotoxicologie ook milieuproblematiek, -recht, -beleid, -zorgsystemen en -technologie omvat. Ook hiervoor dient een werkstuk aangeleverd. Aan scripties schrijven is er momenteel geen gebrek.

Naast dit druk school- en opleidingsleven is Pieter ook nog actief bij het bestuur van de vlinder- en vogelwerkgroep Natuurpunt Noord Limburg, waar hij tevens de rol van webmaster vervult.

Tevens zetelt Pieter in de Lommelse milieuraad.

Al slorpen de diverse activiteiten van deze gedreven natuurliefhebber een stevig aandeel van zijn vrije tijd op, toch tracht Pieter geregeld de natuur in te trekken om beelden te schieten van biotopen en hun bewoners in ongeschonden natuurgebieden.

Hij trok al op verkenningstocht in adembenemend mooie natuurgebieden in Letland, Litouwen, Georgië en Kroatië en over enkele weken staat Bulgarije op zijn ecotoerismeprogramma.

Wie Pieters waarnemingen wenst te raadplegen kan terecht op diverse websites (waarnemingen.be / waarneming.nl of observado.org) en met bijpassend beeldmateriaal deze weblink http://waarnemingen.be/user/photos/42844 consulteren.

Al vergt het updaten van de website ook heel wat tijd http://pietercox.be toch heeft Pieter de ambitie weldra een verbeterde versie te brengen, waarbij hij nog strenger zal toekijken op de foto’s, die hij selecteert en publiceert.

De Kille Meutel Vogelvrienden zijn alvast bijzonder verheugd met de frisse ‘beeldige’ inbreng van onze jonge sympathieke en zo enthousiaste natuurfan.

Wij wensen hem van harte alle geluk en succes toe in zijn verdere groengekleurde carrière.

25-08-2014 om 00:00 geschreven door birdy

Geraadpleegde bron: Natuurpunt Antwerpen Noord

Daar we stilaan in feeststemming geraken naar aanleiding van de tinnen jubileumviering van de Kille Meutel Vogelvrienden, die half oktober in de heimat ’t Hof Van Hamme plaatsvindt, is het moment aangebroken om onze natuurfotografen even voor het voetlicht te plaatsen.

De pluim van de maand voor … uit de Nieuwsbrief 66 – maart 2014

Het natuurgebied “De Kuifeend en de Grote Kreek”, voorzien van kijkhutten en –wanden, wordt niet alleen bezocht door vogelspotters.

Ook natuurfotografen weten de uitkijkposten, beschut tegen weer en wind met een venster naar unieke locaties erg te waarderen. Het biedt hen de kans heel wat vogels te fotograferen  die in hun natuurlijke habitat geregeld dichtbij zitten.

Eén van de natuurfotografen van het eerste uur is Wim Dekelver, een heel vriendelijke en charmante man, vlot in de omgang en altijd bereid een babbeltje te slaan.

Heel frequent levert Wim prachtige foto’s die vaak ook een plaatsje in de nieuwsbrieven krijgen.

Wim zag voor het eerst het levenslicht op 1 december 1953 en vertoefde meer dan 50 jaar lang als geboren en getogen Diegemnaar vlakbij het einde van de 25R-startbaan van de naburige luchthavengemeente.

Zijn humaniora voltooide hij op de schoolbanken van Sint-Joris Brussel en in 1978 behaalde hij het diploma van architect aan de Sint-Lukas Hogeschool, eveneens in de hoofdstad.

Tot eind 1983 oefende hij samen met een studiegenoot, dit beroep met veel enthousiasme uit.

Toch liep het met de bouwcrisis in het land niet van een leien dakje om woningbouwers te vinden. Kooplustige klanten waren dun gezaaid.

Het toeval wilde dat in die periode Wims vader de riem wou afleggen om van een welverdiend pensioen te genieten. Wim besloot toen om het bloeiend familiebedrijf, een zaak in hobbyvoeders, gespecialiseerd in mengsels voor sportduiven, later ook voor andere vogels, over te nemen. Het was geen gemakkelijke beslissing, maar Wim koos voor werkzekerheid.

Hij verzeilde in een Antwerpse firma, gespecialiseerd in vogelvoer, waar hij een nieuwe beroepsuitdaging aannam. Immers hij kreeg in Schoten de leiding over een productie-eenheid waar zaadmengsels met kwaliteitsvoeding voor diverse vogelsoorten machinaal worden gevuld.

Hier ontmoette hij ook zijn huidige levenspartner, Marina met wie hij intussen bijna 7 jaar samenwoont. Beiden hebben ze elk twee kinderen, allen twintigers.

Door een bijna noodlottige val – in december 3 jaar geleden – deed Wim na een half jaartje revalidatie zijn wederoptreden en kreeg een veiligere administratieve functie in hetzelfde bedrijf toegewezen. Al ondervindt hij frequent een hinderlijke pijn, klagen doet hij niet.

Sinds kort verhuisden Marina en Wim naar Berendrecht, niet ver van de Opstalvallei en op een boogscheut afstand van ‘De Kuifeend en de Grote Kreek’.

Fotografie zat Wim blijkbaar in de genen. Vader Dekelver fotografeerde al van in zijn jeugdjaren. Een microbe die ook Wim te pakken kreeg en hem aanspoorde zich reeds tijdens zijn studententijd aan fotografie te wijden.

Toen de kinderen Jo en Geert, alle aandacht opeisten, liet Wim een tijdje het fototoestel links liggen.

Toch wist zoon Jo nu al 7 jaar geleden met digitale fotografie opnieuw het spreekwoordelijk ‘beestje’ bij zijn pa weer aan te wakkeren.

Een foto-shoot van reigers in het ‘Maria-ter-Heide’- park in Brasschaat zorgde ervoor dat Wim weer echt de smaak te pakken had. Hij wierp zich vanaf dan volop op natuurfotografie, een heel tijdrovende hobby toch wel, maar zo uitdagend spannend.

Alle natuurfotografen verblijven soms urenlang in kijkhutten – het fototoestel in de aanslag – om eensklaps wanneer een vogel voorbij zwemt of vliegt met een salvo van tientallen beelden de momentopname te vereeuwigen.

Naast het fotograferen kan Wim – recent een trotse opa geworden – vooral genieten van de rust in de natuur en van het aangename gezelschap van de vele vrienden, die dezelfde passie delen.

Inmiddels – zoals jullie in eerder verschenen bijdragen op dit blog al konden merken – heeft Wim het vogelparadijs Lesbos bezocht en komen er nog meer fraaie fotoreeksen!

Hij dweept met de idee een eigen website op te starten, die allicht concreet vorm zal krijgen in de aanloop van de periode wanneer hij ook beslist een punt achter zijn beroepsloopbaan te zetten.

De Birdyfans zijn onze huisfotograaf bijzonder dankbaar voor zijn altijd verzorgde knappe fotoreportages die de educatieve blog sedert hij voornamelijk instond voor het illustratieve luik een stevige boost heeft gegeven!

16-08-2014 om 11:33 geschreven door birdy

Prachtig initiatief om via momentopnames de ontwikkeling van ei tot kuiken in beeld te brengen.

Geraadpleegde bron: http://koolmees.zonor.nl/

23/03/14

Vandaag snel nog even de nestkast een beetje schoongemaakt. De eerste bezoekers zijn ook alweer langs geweest en vonden het er waarschijnlijk een bende … en tijdens de avond wordt de nestkast nog steeds gebruikt als slaapplaats.

06/04/14

Na een week van bouw en aan het wel zeer professionele nest is het eerste ei gelegd … en vandaag staat de teller reeds op 8 stuks.

13/04/14

De mezen vonden 8 eieren wel voldoende en zo is Ma Mees begonnen met de broed. Dit duurt gemiddeld zo’n 12 dagen; dus als naar wens verloopt, kunnen we op 25/04/14 de eerste jongen verwachten. Op de foto heeft Pa Mees net iets te eten gebracht.

24/04/14

De eerste 5 eieren zijn uitgekomen. Pa en Ma Mees krijgen het nu super druk met het zoeken naar voedsel. Dit is goed te zien aan het aantal vliegbewegingen vandaag:

http://koolmees.zonor.nl/doorvlieggrafiekperuur.aspx?id=2&date=2014-04-25

27/04/14

Vandaag is te zien dat alle 8 eieren zijn uitgekomen. Het voedsel wordt nu met man en macht aangesleept om de hongerige jongen te voeren.

06/05/14

Het gaat heel erg goed met onze mezen. Zo te zien zijn er nog 7 in leven en gezien deze positieve voortgang moeten ze wél nog de eindstreep zien te halen. Als we uitgaan van 20 dagen dan zullen de eerste jongen zo ongeveer rond 13/05/14 gaan uitvliegen.

15/05/14

Alle 7 kuikens zijn succesvol uitgevlogen en krijgen verder les van Pa en Ma Mees buiten de nestkast. Mees nummer 8 is helaas dood aangetroffen in het nest.

2014 was dus een zeer vruchtbaar jaar. Iedereen weer ontzettend bedankt voor het bekijken van de beelden en het sturen van leuke berichtjes via Twitter, FaceBook, het gastenboek en @-berichten

09-08-2014 om 11:03 geschreven door birdy

Geraadpleegde bronnen:

De Standaard: Bijen kweken niet zo gemakkelijk als het lijkt – Sarah Vankerschaever

Het Nieuwsblad: Bijenkolonies welkom op Brussels Airport: Over heel Europa steeds minder bijen – Joris Herpol

Imkercursussen en bijenkasten verkopen als zoete broodjes. Maar bijen lijden stilaan onder hun populariteit omdat steeds meer onervaren imkers een bijenvolk houden.

Ondanks dit lovenswaardig en goed bedoeld engagement, levert dat meer dode bijen dan honing op.

In de slipstream van de alarmerende berichten over bijensterfte willen mensen imker worden en een bijenvolkje houden met de nobele bedoeling de bloemetjes en de bijtjes een handje te helpen.

Veel wereldverbeterende intenties dus, maar imker zijn, vergt een pak kennis en ervaring.

Veel startende bijenhouders keren na amper een jaar ontgoocheld terug naar de winkel: ‘plantje groot, bijenvolk dood’.

Ook de Brusselse imkervereniging Société Royale d’Apiculture de Bruxelles et ses Environs ziet de populariteit van bijen houden jaarlijks toenemen.

Heel recentelijk was de nieuwe 2-jarige bijenhoudercursus – goed voor 70 deelnemers – in minder dan 5’ volzet. Eenzelfde verhaal over een spectaculaire toename van de cursussen weerklinkt in Vlaanderen en Wallonië.

De SRABE is blij met de aandacht voor onze bezige bijen, maar wil toch een aantal belangrijke kanttekeningen maken, vooral gericht dan aan de stadsimkers, omdat daar de grootste groei zit.

Vier gevleugelde woorden voor een gezond bijenvolk en gelukkige buurt

Spreiding: ook bijen moeten eten. Een bijenvolk heeft daarom tot 50 kg stuifmeel per jaar nodig. Voor wie niet thuis is in deze materie: dat is zéér veel! Vooral in de stad is het daarom belangrijk om je bijenkasten te spreiden, zodat er in de buurt voldoende groen per bijenvolk is. Besef dat je je schuldig maakt aan genocide, als je 10 bijenkasten op je dak wil.

Zwermen: zijn bijen met te veel, dan delen ze zich op en start de ene helft een nieuw koninkrijk op een andere plek. In de stad ligt zoiets moeilijk, tenzij je een snelle manier zoekt om een buurtoorlog te starten.

‘Splits je volk daarom zelf op tijd’. Met agressieve bijen krijg je geen honing, alleen maar vijanden.

De buren: wie beslist om bijen te houden, beslist dat indirect ook voor alle buren, want de beestjes vliegen tot 2 km ver. Spreek erover met je buren om te voorkomen dat de bijenkast vleugels krijgt.

Kennis: volg een imkercursus voor je er zelf aan begint. Bijen houden is behalve romantisch, vooral moeilijk en tijdsintensief. ‘Elk bijenvolkje heeft een eigen karakter’, klinkt het bij de ‘Honingraat’, uitgegroeid tot een gevestigde waarde in de imkerwereld. De directie is in handen van een jonge maar ervaren imker die het bijenhouden met de paplepel heeft meegekregen. Wie meer info wenst kan terecht op hun website: http://www.honingraat.eu/nl/

‘Bijen houden kan je niet leren; daar kan je enkel mee leren omgaan. Je hebt soms jaren ervaring nodig voor je weet hoe je een bijenvolkje moet verzorgen.

Slaag je daar niet in, dan blijven je nobele intenties dode letter!

Airport bees

Op de luchthaven van Zaventem zijn twee bijenkorven geplaatst met elk 50.000 werksters, 5.000 darren en één koningin.

Brussels Airport is daarmee de eerste luchthaven in ons land die bijenkasten op zijn vliegterrein plaatst.

De diertjes moeten de biodiversiteit in de luchthavenregio bevorderen, maar verlenen ook omwonenden met een moestuin een dienst, daar zij de bestuiving van vele soorten gewassen bevorderen.

Met de uitstoot van kerosine en het lawaai van vliegtuigen, zou je denken dat een luchthaven geen ideale omgeving is voor bijen. Maar dat klopt niet. Volgens kenners hebben bijen vooral last van pesticiden en die worden op de luchthaven niet gebruikt. Daardoor zijn de grote groene zones met heel wat wilde bloemen op de luchthaven een paradijs voor bijenkolonies.

Succes in Keulen

De nationale luchthaven is niet de eerste die dit soort project onderneemt.

In Keulen werd eerder al een bijenproject op de luchthaven met succes gelanceerd.

In ons land zijn we wel de eerste luchthaven die bijenkasten installeert’, verzekert Nathalie Van Impe.

Meteen helpt de woordvoerster ook een zorg uit de wereld.

‘De insecten zullen geen vogels aantrekken. Vogelsoorten die zich voeden met bijen, leven immers elders in de wereld. Er zijn ook maar een drietal vogelsoorten die bijen op het menu hebben staan. Die vogels zullen de luchthaven dus geen parten spelen.’

De twee bijenkasten worden voorlopig door een imker onderhouden, maar Brussels Airport heeft onder zijn personeelsleden al enkele vrijwilligers gevonden die graag voor de bijen willen zorgen. Het verzorgen van de bijen is zeer rustgevend, want in de buurt van een bijenkast kan je best altijd rustig blijven.

Als men met dit initiatief succes boekt, zal het wellicht niet lang bij twee bijenkasten blijven. Daar de bijenkasten pas dit seizoen hier zijn geïnstalleerd, is er nog geen honing geoogst.

Het is overigens nog een beetje afwachten wat de kwaliteit van de honing zal zijn, maar het zou op termijn natuurlijk wel leuk zijn mocht men aan het publiek honing van de luchthaven kunnen aanbieden, knipoogt Nathalie Van Impe.

Vincent Dugarry, een professionele imker die in Brussel woont, is de hoofdverantwoordelijke die de bijenkasten in Zaventem zal onderhouden. De honingopbrengst van 2 bijenkasten zou 15 tot 60 kg bedragen per jaar, maar dat hangt ook af van de gezondheid van de bijen.

Hij draagt het initiatief een warm hart toe.

Immers, het aantal bijenkolonies neemt overal in Europa in sneltempo af.

Dat komt door het gebruik van pesticiden, het toenemend aantal parasieten bij bijen en het dalende aantal bloemen en nestgelegenheid. Landbouwgronden bevatten geen voedsel meer voor bijen.

Daarom noemt Vincent Dugarry het ‘een opsteker dat Brussels Airport bijenkorven installeert.’

Onderstaande foto’s zijn van projectmedewerker (wilde) bijen bij Natuurpunt, Jens D’Haeseleer

03-08-2014 om 00:00 geschreven door birdy

Geraadpleegde bronnen: Persbericht: ‘Het Grote Vlinderweekend’

Foto’s (boomblauwtje / distelvlinder / atalanta / kleine vuurvlinder / Icarusblauwtje) bezorgd via persverantwoordelijke, Hendrik Moeremans zijn van Diane Appels, Leo Janssen en Marc Herremans.

De natuurvereniging roept iedereen op om gedurende een zonnig halfuur vlinders in zijn tuin te tellen en het resultaat door te geven via www.vlinderweekend.be

Op basis van deze telgegevens wil Natuurpunt de toestand van onze inheemse vlinders jaar na jaar opvolgen.

“Als gevolg van het uitzonderlijk warme weer van dit voorjaar wordt het resultaat extra interessant. Mogelijk krijgen we zelfs verschuivingen in de top 10 ten opzichte van de voorbije jaren”, hoopt vlinderexpert, Wouter Vanreusel.

Het uitzonderlijk warme voorjaar heeft ervoor gezorgd dat bijna alle soorten 2 tot 3 weken vroeger rondvlogen dan normaal. Vlinders die als volwassen vlinder overwinteren zoals de citroenvlinder, dagpauwoog, gehakkelde aurelia en kleine vos kwamen veel vroeger dan anders uit hun schuilplaatsen. Maar ook vlinders die als pop of rups overwinteren daagden eerder op.

Dat betekent dat de resultaten van het telweekend er een stuk anders kunnen uitzien dan de jaren voorheen. Mogelijk kunnen vlindersoorten worden gespot die zich onder normale omstandigheden niet vertonen begin augustus en blijven andere soorten uitzonderlijk weg doordat ze al voorbij hun activiteitenpiek zijn.

Met ‘Het Grote Vlinderweekend’ wil Natuurpunt het groot publiek inschakelen, daar het met enkele professionele biologen onmogelijk zou zijn om de honderdduizenden gegevens te verzamelen. Deze telgegevens zijn belangrijk omdat de populatie van een soortgroep een belangrijke indicator vormt voor de kwaliteit van het landschap.

Ook in Wallonië en Nederland wordt dit weekend meegeteld, waardoor in één klap vele duizenden gegevens van Virton tot Groningen worden verzameld.

Vorig jaar namen in Vlaanderen 12 000 tellers deel in 7 749 verschillende tuinen. Zij telden in het totaal 202 872 vlinders.

Vorig jaar verscheen de gamma-uil, een overdag actieve nachtvlinder, in grootste aantallen.

De dagpauwoog kwam weliswaar in kleinere aantallen voor, maar liet zich in het grootst aantal tuinen waarnemen.

“Iedereen kan deelnemen aan Het Grote Vlinderweekend”

Spendeer morgen en/of overmorgen minimaal een half uurtje in je tuin of terras, liefst op een zonnig moment.

Zoek via de te raadplegen lijst vlinderfoto’s op www.vlinderweekend.be welke soorten rondvliegen en tel van elke soort het aantal verschillende exemplaren in je tuin.

Noteer van elke soort het grootste aantal dat je er op één moment kon waarnemen.

De cijfers kan je aan het eind van je telling invoeren op de zoekkaart beschikbaar op de website.

01-08-2014 om 11:23 geschreven door birdy

Geraadpleegde bron: EOS Magazine – Infographic

Vogels krijgen geregeld een nieuw verenpak, een verschijnsel dat ruien heet. Oude versleten veren ruimen plaats voor goednieuwe pluimen. Voor vogels is de rui even belangrijk als hun trekgedrag of de zorg voor hun jongen. De rui wordt in gang gezet door omgevingsfactoren die de hormonen prikkelen. De vogels beginnen meer te eten, bewegen minder en kweken dus vet. Dat levert de nodige energie om een nieuw verenkleed te maken.

De rui moet in de eerste plaats versleten veren vervangen. Daarnaast zorgt het fenomeen dat de vogels hun uiterlijk aanpassen aan de seizoenen en aan hun diverse levensstadia. Vaak wordt het volledige verenpak vervangen, soms maar een deel ervan? Sommige veren worden al voor het begin van de lente vervangen, als de vogels een partner zoeken om zich voort te planten. De rui loopt vervolgens de hele zomer door en is compleet als de herfst begint. Bij bepaalde vogelsoorten, zoals de pinguïn, duurt de rui echter maar 2 tot 6 weken.

Seizoenverandering

In het hooggebergte zorgt de sneeuw er ’s winters voor dat het landschap drastisch verandert. Niet-migrerende vogels ruilen hun zomerveren dan in voor een winterpak, wat hen bescherming biedt tegen roofdieren.

Zomerveren: deze veren bevatten veel pigmenten, zodat de vogels makkelijk opgaan in hun omgeving.

Winterveren: dank zij deze ongepigmenteerde veren zijn bv sneeuwhoenders moeilijk zichtbaar in het witte sneeuwlandschap.

Op het toppunt van de rui is nog 61% van het vogellichaam bedekt met veren. Gemiddeld duurt het een 20-tal dagen eer een nieuwe veer is volgroeid.

De rui verloopt gradueel en in een specifieke volgorde, waardoor de lichaamstemperatuur stabiel blijft.

De rui vangt aan bij de handpennen, vanwaar het proces zich in twee richtingen verspreidt. De oude veren worden pas vervangen als de nieuwe voor ¾ ontwikkeld zijn. Dan worden de dekveren vervangen. De staartpennen ruien van het midden naar de buitenkant toe.

Ook de rui van de borst-, rug- en kopveren start in het midden en verplaatst zich naar buiten toe.

Wie eerder verschenen bijdragen west te raadplegen, kan in het archief terecht bij:

02/10/11: De merkwaardige evolutie van de veer

17/12/12: Pluimen als versiering (dinosaurusfossielen)

27-07-2014 om 18:49 geschreven door birdy

De steltkluut is een slanke, elegante vogel met een ruim verspreidingsgebied. Steltkluten zijn sociale vogels die in vochtige leefgebieden het liefst in kleine kolonies optrekken. Deze steltloper is haast een kosmopoliet; op elk continent, uitgezonderd op Antarctica komen ondersoorten van de steltloperfamilie voor.

Veruit de grootste aantallen worden op het Iberisch Schiereiland aangetroffen. Frankrijk en Oekraïne tellen ook veel steltkluutpopulaties. Het verspreidingsgebied wordt begrensd door de 35-40° Noorderbreedte meridiaan. Het leefgebied strekt zich uit tot in Mongolië. In Europa leven ongeveer 18 000 paren steltkluten.

De steltlopers zoeken beken en meren, schorren en slikken, lagunes, moerassen en poelen met ondiepe wateren zonder getij op.

De steltkluut is zo mogelijk nog opvallender dan de kluut. Het is een zwart-witte vogel met opvallend lange, rood-roze poten (17-24cm) en een priemvormige, zwarte snavel.

De lichaamslengte varieert tussen 35 en 40cm; de spanwijdte haalt 70cm en het lichaamsgewicht schommelt tussen 250 en 300g.

Tijdens de vlucht, gekenmerkt door krachtige, directe en snelle vleugelslagen, steken de poten ver – vaak met gekruiste voeten – achter het lichaam uit. Enkel de rug en de puntige vleugels zijn altijd zwart met een donkergroene gloed. Kenmerkend is tevens de witte ‘V’ aan het einde van de witte staart.

Sommige vogels hebben ook een zwart petje op de kop en een witte hals die achteraan zwart kleurt. Bij andere vogels is dit geheel wit. 

Al kunnen de steltlopers in diep water waden, toch zoeken ze hun voedsel aan het wateroppervlak. Ze voeden zich met allerlei kleine ongewervelde waterdieren: insecten, kreeftachtige, garnalen, schaaldieren en kleine vissen.

De balts omvat onder andere rumoerige achtervolgingen in de lucht, ‘vlindervluchten’ met geheven vleugels en gracieuze paarrituelen, waarbij ze elkaars verenkleed verzorgen.

Ze roepen met een scherp meerkoetachtig ‘kek’ en langere schorre, sternachtige geluiden.

Als broedplaats gaat hun voorkeur naar ondiepe zoet-, brak en zoutwatermoerassen, overstromingsgebieden, rijstvelden, viskwekerijen en zoutextractiebekkens.

In kleine kolonies bouwt de steltkluut een groot nest van plantenresten (riet en gras), meestal op een verhoging of een ondiepe kuil in modder of zand, gevoerd met wat gras of bladeren.

Het enige legsel in de periode april – juni, telt doorgaans 4 eieren en nadat de jongen zijn uitgekomen, verlaten de nestvlieders meteen het nest en zoeken ze al direct zelfstandig voedsel.

De overwinteringsgebieden van noordelijk broedende steltkluten liggen in Noord-Afrika en Irak, vaker ook in Zuid-Europa.

19-07-2014 om 16:36 geschreven door birdy

De baai van de Somme is de Camargue van het noorden; een moerassige rivierdelta waar wilde paarden, vogels en zeehonden thuis zijn.

Op de droge schorren staan de schapen te grazen en in de slijkerige slikken zoeken vissers naar kokkels en garnalen. Aan weerszijden van het 70 km² grote estuarium liggen Le Crotoy en Saint-Valéry-sur-Somme als wachttorens over het ongerepte gebied uit te kijken.

Op een boogscheut van Saint-Valery-sur-Somme ligt het dorpje la Pointe du Hourdel. Bij laag tij liggen zeehonden er op de zandbanken te zonnen.

Op het uitgestrekte kiezelstrand, waar nog een bunker uit WO II ligt, is het heerlijk wandelen. Ondanks het aangename strand wordt Le Crotoy niet door dagjestoeristen overspoeld. Zwemmers vrezen immers de gevaarlijke getijdenstroming. In het verleden werden al velen door het wassende water verrast. De meeste mensen komen naar hier om romantisch te tafelen of de natuur te bewonderen.

In dat opzicht is le Parc du Marquenterre een voltreffer omdat het 250 ha grote natuurreservaat op een belangrijke trekroute ligt en heel wat vogels een veilig onderkomen biedt.

De begeleiding in het park is uniek, want een dozijn gidsen staan klaar om je met een telescoop in de kijkhutten te wijzen op de kenmerkende eigenschappen van het vedervolkje.

In het park lopen ook de unieke Hensonpaarden rond. In 1978 kruiste men hier voor het eerst een Frans rijpaard met een pony uit de Noordse fjörden. Het resultaat was een paard met een uitzonderlijk hoog uithoudingsvermogen.

Tochten te paard zijn aan de toegang van het park te boeken. Alvorens ze voor zulke wandeltochten worden afgericht, laat men de paarden 3 jaar in het wild rondlopen.

13-07-2014 om 22:19 geschreven door birdy

Deze zangvogel is van oorsprong afkomstig uit Servië, Turkije, Iran en Griekenland.

De natuurlijke habitat van rotsklevers wordt gekenmerkt door rotsachtige hellingen, bezaaid met kale rotsen en doorsneden door kliffen en ravijnen.

Je hebt de meeste kans de rotsklever te zien op archeologische vindplaatsen in Griekenland en Turkije, waar hij tussen de ruïnes heen en weer schiet en de aandacht trekt door zijn acrobatische toeren en lawaai.

Hij lijkt op een uit de kluiten gewassen boomklever, maar heeft een effen grijze staart en wittige flanken. Hij zit rechtop met zijn borst naar voren en wipt als een dunne waterspreeuw.

De rotsklever is een forse, in het oog springende vogel, die actief heen en weer springt tussen rotsen en ruïnes met een doordringende ver dragende roep.

De grote kop met een licht grijsblauwe kroon mondt uit in een donkergrijze tot zwart gekleurde snavel. De kaken, nek en borst zijn wit, contrasterend met het forse zwarte masker (lange oogstreep) en effen staart. De bovendelen zijn leiblauw, de buik en stuit zijn romig wit met kaneelkleurige uiteinden.

De lichaamslengte varieert van 14 tot 15 cm; de spanwijdte reikt tussen 23 en 25 cm; het lichaamsgewicht schommelt tussen 25 – 35 g.

Doorgaans verloopt de vlucht over korte afstanden met strakke vleugels, terwijl over langere afstanden golvende bewegingen de vliegwijze kenmerken.

De rotsklevers eten vooral insecten en spinnen tijdens de zomerperiode; zaden en slakken tijdens de winterperiode, wanneer de vogel lagere leefgebieden opzoekt.

Zij zoeken hun voedsel al huppelend en springend op de grond en tussen rotsspleten, waarin ze op schalkse wijze grotere prooien geklemd krijgen. Ook al hippend tussen struiken en bomen weten ze vaak op behendige wijze wat lekkers te bemachtigen. Frequent leggen ze een voorraad aan, waarbij ze de buit begraven. Beide partners bewaken hun territorium en verdedigen het met grote verbetenheid.

Het mannetje zingt in rechtopstaande houding vanaf een zitpost, een rotspiek of een smal takuiteinde. Hij brengt hierbij een luid trillende zang met erg gevarieerde fluittonen voort.

Het broedseizoen vindt plaats tussen eind maart en april/mei en op grotere hoogte zelfs tot eind mei.

Het paartje verdedigt hardnekkig de directe omgeving van de broedplaats.

Aan het begin van het broedseizoen verzamelt de rotsklever in natte gebieden modder, dierlijke mest en haren. Dit gemengd slib wordt gebruikt om de doormeter van de toegang tot de nestholte te verkleinen.

De bouw van de kolfvormige constructie, vaak aangebracht in een rotswand onder een richel, neemt 10 tot 18 dagen in beslag. De inkomhal – doorgaans 2 m boven de begane grond – is 10 cm lang en heeft een diameter die enkel de toegang van de volwassen vogels doorgang biedt. Het veilige en beschutte nest is jaarlijks herbruikbaar.

Het vrouwtje voegt fijnere materialen (haar, wol, veren en gras) toe om de nestruimte te bekleden.

Het legsel telt 4 tot 10 witte eitjes met schaars bruinachtige markeringen.

Na 13 tot 18 dagen worden de jongen geboren en door beide ouders gevoerd gedurende 23 tot 30 dagen.

12-07-2014 om 00:00 geschreven door birdy

Hij begon zijn loopbaan als troetelduif ergens in het groot Turkse Rijk van weleer.

Het verhaal gaat dat hij vanuit Iran werd geïmporteerd om de harems van de Ottomaanse vorsten op te luisteren. De tortelende vogels in hun kooitjes moesten het goede voorbeeld geven aan de haremdames. De Pasja’s droomden bij hun ‘gekoer’ weg in hun weelderige paleizen en vergaten het land te regeren.

Het rijk raakte in verval.

Wegen en handelsroutes werden niet langer beveiligd en werden het domein struikrovers.

De economie stortte ineen en ten slotte werden de vadsige vorsten het slachtoffer van hun eigen slapheid.

Ze werden verdreven en hun serails werden verwoest, inclusief de kooien van de tortels. Hoewel vrij om te vliegen, waar ze wilden, zochten die een goed heenkomen bij de mensen. Overal waar ze een  graantje van de akkers  konden meepikken, doken ze op.

Overal vertederden ze de harten. Hun Turkse koosnaam ‘Koemroe’ is nog steeds een toverwoord.

Maar het zachtaardige dier nam geen genoegen met de verovering van Klein-Azië.

Het stak de Bosporus over en zette poot aan land in Europa.

Vanaf 1930 begon hij van daaruit zijn gevederde opmars naar het westen.

Zo luidt althans het verhaal, maar of het in werkelijkheid ook echt zo gegaan is, blijft de vraag.

Wel is het een feit dat de Turkse tortel zich overal in Europa heeft gevestigd en er is nog geen einde gekomen aan zijn veroveringsdrift. Het geheim van hun succes zit hem in het gebrek aan trekdrang, hoe tegenstrijdig dat ook klinkt. Als aan de mens gehechte vogels hebben ze geen enkele behoefte ’s winters weg te trekken.

Ontwaken – Papillon

Terwijl de wereld stil … een gelaten rust vermag … verwelkomt de natuur … de nieuwe dag … in goudomrande structuren.

Vogels zweven … bij de opgaande zon … met kleuren zo glansrijk en teer … toen het eerste blauw begon … schilderden zonnestralen meer … dan een prachtig lijnenspel.

Met dauw als parels … die bloemen omkransen … toont het ontwaken in alle glorie … een dag vol nieuwe kansen … het milieu ademt en bruist … naakte schoonheid.

De dieren zoeken in alle rust hun weg … zij malen niet om geluk of pech … een nieuwe dag is geboren … alle groen en het dierenrijk … ze gelijken één geheel … niets gaat hierin verloren.

De mens in eigen tijdperk … completeert het andere deel … onze wereld als scheppingswerk … laat ons voelen wat het geeft … de bron voor het bestaan  ... de kracht die alles in zich heeft.

Een knap gedicht met een mooie boodschap: een ode aan de natuur en meteen een passende verjaardagattentie nu dit blog vandaag haar 7^de levensjaar mag vieren.

04-07-2014 om 21:24 geschreven door birdy

Mannetjeseenden zijn aangewezen op hun uiterlijk om zichzelf aan te prijzen. Bij de balts tonen zij hun mooiste kenmerken en met name hun spiegel.

De woerd wijst zijn spiegel tijdens het schijnpoetsen van zijn verenpak ook telkens heel nadrukkelijk aan om de er de aandacht op te vestigen. In november vormen zich koppeltjes, al wagen ze zich  in ongegeneerd ook nog aan bijslaapjes. De vrouwtjes zoeken hun partner uit op uiterlijk, maar ook op het excentriek vertoon. Vrouwtjeseenden zien ook graag in hun vaste partner dat hij zich als haar beschermheer opwerpt. Een vrouwtje laat duidelijk merken wie de uitverkoren partner is. Dan houdt ze haar kopje eigenaardig laag, in de richting wijzend van de woerd die de hare is. Ook aan het zwemgedrag kan je merken welk paartje een koppel vormt.

Als de eendenpaartjes zijn gevormd, wordt er dagelijks op het water gepaard. De woerden richten zich gedurende het paringsritueel op, waarbij ze als het ware schommelend met hun staart in het water hangen en dan naar voor kantelen met de borst in het water. Parallel daarbij voeren zij kop- en nekbewegingen waarbij beurtelings de snavel neer- en opwaarts wordt gericht.

Dan steekt de woerd zijn snavel loodrecht in het water en verheft zich dan zonder de positie van zijn kop te wijzigen. Hij kromt sterk zijn hals en lanceert in deze houding een scherp gefluit, gevolgd door een soort gegrom. Het voorspel van kop- en staartschudden krijgt een vervolg met gespetter van water naar het vrouwtje toe.

Als het vrouwtje na deze hofmakerij bereid is tot paren, legt zij haar kopje laag op het wateroppervlak, de uitnodiging voor de woerd om haar te bestijgen. De woerd bestijgt het vrouwtje en klemt zich met de snavel tijdens het paren vast aan haar nekveren. Na de paringsdaad zwemt het mannetje een rondje rond zijn levenspartner en vervolgens nemen beiden een bad.

Als de eendenparen eenmaal hun territorium hebben uitgekozen, gaan ze dit afbakenen door voortdurend de wacht te houden en indringers te verjagen. Doorgaans beperkt dit verworven leefgebied zich tot de broedplaats, waar eieren en nakomelingen worden beschermd.

Bij dreigend gevaar probeert moedereend de aandacht van het roofdier af te leiden naar zichzelf. Zij simuleert alsof zij een makkelijkere prooi is dan de juvenielen door bv. vleugel-lam-zijn te spelen. Als het roofdier zich laat misleiden, zijn de pullen gered.

De overlevingskansen van de jongen stijgen wel heel erg wanneer ze de leeftijd van 3 weken hebben gehaald.

29-06-2014 om 12:38 geschreven door birdy

De algemene wilde eend, één van de grootste eenden met een luik gekwaak, toont soms kenmerken en de gevarieerde kleurpatronen van tamme eenden, maar heeft altijd een blauwe spiegel.

De wilde eend komt vooral voor in de buurt van stilstaand of langzaam stromend water en bouwt het nest in de dichte begroeiing langs de waterkant.                                                                                    

Er zijn op alle park- en stadsvijvers wilde eenden te vinden, hoewel veel daarvan kleurpatronen vertonen, die in het wild niet voorkomen. Donkerbruine met een blauwe bef, kakikleurige vogels met een bruine kop en witte met gele snavel verraden allemaal de eeuwenlange domesticatie van de wilde eend.

Bij de wilde eend is het mannetje tijdens het voortplantingsseizoen in tegenstelling tot het vrouwtje erg opvallend gekleurd. De kop van de mannetjeseend is glanzend groen (veroorzaakt door lichtbreking via de bijzondere veerstructuur) en de witte halsring vormt als het ware de scheidingslijn met de grijsbruine rug en de donkerbruine borst.

Ook zijn bij de woerd de middelste staartpennen duidelijk naar omhoog gekruld.

Het verenkleed van de vrouwtjeseend is onopvallend bruin en bezet met donkere vlekken.

Aan het eind van de zomer verliest het mannetje echter het fraaie prachtkleed en lijkt dan op een donker gekleurd vrouwtje. Dit eclipskleed houdt het mannetje niet lang; in het najaar komt het prachtkleed al weer terug.

Tussen de donsveren wordt de lucht vastgehouden om het drijfvermogen te verhogen. De eend zwemt als het ware met opgevouwen vleugels in een donzen ‘roeiboot’. Het brede lichaam blijft bij windstoten en golfslag gemakkelijk in balans.

Al behoren de wilde eenden tot de familie van de grondeleenden duiken ze niet zo graag en doorgaans niet dieper dan 1 m. Daarna worden de vleugels zorgvuldig ingevet en druppelvrij gemaakt.

Dank zij hun lange en spitse vleugels kunnen wilde eenden vrijwel loodrecht uit het water opstijgen.

Het zijn ‘slagvliegers’, die niet kunnen zweven, maar toch wel tot de snelste vliegers van het vogelrijk behoren.

Door de ver naar achteren geplaatste poten moet bij iedere stap het zwaartepunt over het steunbeen worden gebracht. Dit verklaart de waggelende gang.

Net als de meeste andere eenden heeft de wilde eend een brede snavel die over het wateroppervlak heen en weer wordt bewogen, waardoor het voedsel zoals zaden en plantendelen uit het water worden gezeefd. De rand van de snavel is bezet met hoornlamellen; aan het eind zit een harde nagel.

Als eenden grondelen zuigen ze met hun vlezige, gevoelige tong water op door de snavelspits en persen dit met de gesloten snavel via de randen weer naar buiten; hierdoor ontstaat het bekende snaterend en slobberend geluid. Voedseldeeltjes worden door de snavelrand (via 25 zenuwknopen/mm²) herkend.

Het vrouwtje zoekt de legplaats, het liefst aan de waterkant bij brandnetels, varens of lang gras. Het nest is een ondiep kuiltje, doorgaans op de grond, bekleed met gras, bladeren en plantjes. Bij de eendjes ontstaan tussen de donsveren van de buik lange veren.

Voor het legsel compleet is, trekt de vrouwtjeseend deze uit en gebruikt ze om het nest mee te omzomen en af te dekken. Er zijn 10 tot een dozijn eieren die na 28 broeden uitkomen. Zodra hun dons droog is en de lucht tussen de donsveertjes kan kome, kunnen ze alles: zwemmen, rennen en voedsel zoeken.

Eens de pullen, die zeer schuw zijn, na 9 tot 11 maanden geslachtsrijp zijn.

Een grote bedreiging is de slootwaterpeilverlaging, waardoor oeverbegroeiing en waterplanten verdwijnen. Verder hebben de pullen te lijden onder de meeuwen, reigers, bosuilen, ratten, snoeken, katten, koud en nat weer, alsook aan een tekort aan eiwitrijk voedsel.  

Ook het autoverkeer (vooral in het voorjaar) en strenge winters maken veel slachtoffers onder de wilde eenden.

Wie een eerder verschenen artikel wenst te raadplegen, kan in het archief terecht bij:

28/02/10  De wilde eend

28-06-2014 om 17:45 geschreven door birdy

Begin mei is het eiland een waar paradijs voor vogelaars.

Het is een geliefde bestemming onder vogelliefhebbers, fotografen en natuurfans. Er komen ruim 300 vogelsoorten voor, waaronder maar liefst 33 soorten roofvogels en een keur aan bijzondere steltlopers, watervogels en zangvogels. Lesbos wordt door veel soorten trekvogels als rustplaats gebruikt op de voorjaarstrek vanuit de overwinteringsgebieden in Afrika naar de broedgebieden in het noorden.

Lesbos is met een oppervlakte van circa  1 750 km² (70 km lang en 45 km breed) het op twee na grootste Griekse eiland gelegen nabij Turkije op de vogeltrekroute naar het noorden.

Het telt amper 80 000 inwoners, waarvan de meeste in de hoofdstad Mytilene wonen.

Vanuit het zuiden uit dringen 2 baaien ver het bergachtige eiland binnen.

Olijfbomen zie je overal. Ze vormen naast de toeristische troeven met kleinschalige accommodaties een belangrijke bron van inkomsten.

Een ideale bestemming voor wie traditie en natuur naar waarde schat

Lesbos is meer dan een vogelparadijs. Het heeft een heerlijk klimaat en biedt eindeloze wandelmogelijkheden. Het landschap is zeer afwisselend; je vindt er verschillende landschapstypes, waaronder:

·         wetlands: rivieren, sloten, binnenmeren, moeras, zoutpannen en rietvelden;

·         rotskusten;

·         gecultiveerde velden en grasland: deze gebieden bevinden zich doorgaans langs rivieren en rivierdalen, waar water meestal overvloedig aanwezig is; het grasland wordt doorgaans niet gespoten, waardoor er veel insectenlokkende kruidgewassen voorkomen;

·         struikgewas en droge rivierbeddingen komen vooral in het binnenland veel voor;

·         olijfboomgaarden domineren het eiland; er staan ongeveer 11 miljoen bomen (25% van alle olijfbomen in Griekenland) die profiteren van het gematigd zeeklimaat;

·         naald- en eikenbossen beslaan een groot deel van het eiland;  verspreid liggen eikenbossen in het westen en noodwesten van het eiland;

·         kale hooglanden met diepe valleien.

Lesbos heeft de meeste zonuren van het Middellandse Zeegebied; de zomers zijn dus bijzonder heet en droog. Toch is het prima toeven op Lesbos, dank zij de aangename wind.

Voor strandliefhebbers biedt het rustige Griekse eiland zowel kilometerslange afgelegen zand- als kiezelstranden.

De bijeneter, de kleurrijkste vogel 

De meeste paren blijven elkaar heel hun leven trouw. Toch wordt elk voorjaar opnieuw bruiloft gevierd. De huwelijksdaad wordt ingeleid met een groot geschenk en omstandige rituelen.

De balts duurt dagenlang en heeft vaak weg van een (schijn)vechtpartij, maar zodra een paartje ’s nachts dicht tegen elkaar aan slaapt, is het huwelijk gesloten.

Het paartje talmt dan wat rond in de buurt van waar het vorig jaar heeft gebroed. Bijenenters zijn kolonievogels die allen van een wand van zand, leem of zelfs steen een gatenkaas maken. In elk gat broedt een stel, vlak bij elkaar en dat is toch wel merkwaardig voor insecteneters, die over het algemeen nogal gesteld zijn op een eigen jachtgebied.

Kennelijk weegt bij deze vrolijke zuiderlingen de gezelligheid en de veiligheid in de kolonie zwaarder dan in het eigen territorium.

Dagen na elkaar komen ze kijken hoe hun boeltje van vorig jaar erbij ligt.

De oude nestholten worden geïnspecteerd en onder veel geroep besproken. Niet dat dit er veel toe doet, want straks zal elk stel een brandschoon nieuw gat graven.

Belangrijker is de plek, die lekker warm moet zijn, tamelijk kaal, overzichtelijk en toegang biedt op een insectenrijk achterland, daar een kolonie gemakkelijk 20 tot 30 vogels telt.

Soms is die voedselrijke plek In keen moerasje, waar libellen, haften (eendagsvliegen) rondhangen. Een ruig land met grazend vee is ook goed. Koebeesten hebben altijd vliegen om zich heen en in het grasland komen vaak sprinkhanen voor. In kleine akkertjes met omgewoelde, maar onbespoten grond, bloeien altijd bossen akkerbloemen, die op hun beurt weer hommels en vlinders lokken.

Wat zitjes in de onmiddellijke nabijheid van de holen, in de vorm van dorre takken zijn onontbeerlijk.

Al zien bijeneters eruit als versiersels op een porseleinen vaas, zijn het noeste mijnwerkers die nestholen graven van een halve meter. Het lijkt ze geen moeite te kosten want ze beginnen vrolijk met wel 3 gangen tegelijk. Uiteindelijk maken ze er één af.

Aan het eind graven ze een kamer, waarin de 6 of 7 jongen worden geboren.

De 1^ste week worden ze er ook gevoerd, maar naderhand kruipen de kuikens naar de holopening om de hapjes aangereikt te krijgen, die keurig zijn schoongemaakt, ontdaan van angels, vleugels of schilden.

Als de zorg voor de jongen erop zit, gaat de hele familie er vandoor samen met de andere paartjes van de kolonie. Als het even kan, sluit men onderweg aan bij medereizigers, waardoor de vlucht (zwerm) in aantal indrukwekkend tot honderden vogels kan aangroeien.

Eens ter bestemming in Afrika, waar in de savanne rond de keutels van gnoes (wildebeesten), zebra’s, topi’s (antilopen) en olifanten, leuk wat beestjes omheen zwermen, kunnen ze weer op krachten komen.

In zulke gevallen willen bijeneters nog weleens op de grond jagen; ze kunnen er naar hartenlust smullen van uitvliegende termieten of van zwermende sprinkhanen.

Al zijn vette vliegen, torren, dikke spinnen, rupsen lekkere hapjes, toch gaat de voorkeur naar bijen, hommels en wespen.

De grote hoornaar, de superwesp met haar roodgele achterlijf is natuurlijk de delicatesse, maar tevens de buit waarvan de angel met het gifblaasje best wordt verwijderd door het achterlijf stevig tegen een tak aan te wrijven.

Door zijn voorkeur voor bijen is de bijeneter helemaal niet populair bij imkers.

Misschien weten de bijenhouders niet dat de bijeneter bij voorkeur mannetjesbijen pakt omdat die geen angel hebben. En darren zijn nu eenmaal de minst nuttige individuen van het bijenvolkje. Ze mogen de nieuwe koninginnen bevruchten en als dit gelukt is, worden ze door hun zussen afgeslacht.

Wie de bijeneter in actie wil zien, kan hier het filmpje van Marianne De Vogelkijker bekijken:

http://youtu.be/jmjj0twjHrA

Ook Wim Dekelver maakte een korte filmopname:

https://www.dropbox.com/s/wx6f9lxes8c43cc/20140507-DSC_3557.mp4?n=115100661

22-06-2014 om 09:45 geschreven door birdy

Geraadpleegde bron: Ontwaakt!

De kleurrijke verschijning, waarvan het verenpak haast elke kleur van de regenboog weerkaatst, is bij vogelaars een gegeerd fotomodel.

Buitengewone vliegprestaties

Tijdens hun vlucht zijn bijeneters enkele van de snelste insecten te slim af. Omdat ze houden van grote, snel vliegende insecten, zoals bijen, wespen, horzels, … moeten ze vlug en behendig zijn. Hun goede gezichtsvermogen laat toe een bij of wesp op te merken van 100 m afstand. Sommige bijeneters gebruiken bij het vangen van hun prooi een duikvluchtmethode, waarbij ze zich vanboven op het insect storten.

Vaker nog zullen ze op een tak neerstrijken en vandaar wegschieten om een voorbijkomend insect te verschalken.

Andere soorten gebruiken een zelfs nog lastiger techniek. Eerst vliegen ze achter en onder het insect – in zijn blinde hoek – waarbij ze vaak bijna de grond raken. Dan versnellen ze iets, heffen hun kop en plukken het insect met hun lange snavel uit de lucht.

Sommige Afrikaanse bijeneters schakelen hulp van anderen in bij hun zoektocht naar voedsel. Ze gaan dan soms naast grote dieren, andere vogels of zelf voertuigen vliegen om de opvliegende insecten te vangen.

De brutale karmijnrode bijeneter zal zelfs meeliften op de rug van een struisvogel, geit of zebra. Deze gastheren doen niet alleen dienst als een handige uitvalsbasis voor de bijeneter, maar brengen ook sprinkhanen en cicaden in beweging, waarmee deze zich kan voeden.

Ook bosbranden trekken grote zwermen karmijnrode bijeneters aan die zich te goed doen aan de sprinkhanen, die aan de vlammen proberen te ontkomen.

Zonnebaden, veren poetsen en wassen

Om snel te kunnen vliegen, moeten veren in een optimale conditie zijn en de bijeneter heeft dan ook een hele reeks remedies om parasieten te verwijderen en zijn veren schoon te houden. Een bijeneter zal zeker 10% van de dag besteden aan de persoonlijke verzorging.

Als de vogel zich ’s morgens zit op te warmen in de zon, poetst hij vaak meteen zijn veren.

De zonnewarmte maakt de parasieten kennelijk actiever en makkelijker te verwijderen. Sommige soorten bijeneters houden ervan om gezamenlijk te zonnebaden, waarbij verscheidene vogels dezelfde houding aannemen: met hun rug naar de zon gekeerd en met uitgestrekte vleugels.

Wassen doen ze minder vaak en dat blijf meestal beperkt tot een snelle duik in het water tijdens het vliegen. In droge streken moeten bijeneters het doen met een stofbad.

Gezelschapsdieren

De meeste bijeneters houden van gezelschap. Diverse soorten broeden in grote kolonies, waarvan sommige uit wel 25 000 vogels bestaan. Die broedplaatsen liggen vaak op grote zandbanken, waarin de vogels makkelijk hun hol kunnen uitgraven.

De broedkolonies bieden extra bescherming tegen roofvijanden en door hun nauwe samenwerking kunnen ze snel lokaliseren waar veel voedsel voorradig is. Zelfs tijdens het foerageren blijven de sociale bijeneters bij elkaar in de buurt en houden ze contact via hun hoogdringende roep.

Bij sommige soorten, zoals de witkapbijeneter, werken familieleden samen om de jongen groot te brengen. De helpers zijn doorgaans de nakomelingen van de oudervogels en dank zij hun samenwerking slagen ze erin 2 x zoveel jongen groot te brengen.

Helpers assisteren bij alle taken die met het nest te maken hebben: bij het graven van de nesttunnel, het uitbroeden van de eieren en het allerbelangrijkste; bij het voeden van de jongen.

Familiegroepen van bijeneters houden er vooral van om samen op een tak te zitten. De vogels gaan zo dicht bij elkaar zitten dat ze de indruk wekken alsof ze allemaal inschikken om op de foto te passen. De gewoonte om zo dicht tegen elkaar aan te schuiven, helpt ze ongetwijfeld om tijdens koude nachten warm te blijven.

Bijenverdelger

Meer en meer zijn bijeneters zich gaan specialiseren in het eten van sprinkhanen, vooral in West-Afrika, waar veel vernielzuchtige treksprinkhanen voorkomen.

De karmijnrode bijeneter heeft zelf veranderingen aangebracht in zijn nest- en trekgedrag om te kunnen profiteren van dit voedsel dat zo ruim voorhanden is. Hij volgt nu de treksprinkhanen als ze uitzwermen langs de rivier de Niger.

Niettemin hebben bijeneters, zoals hun naam al aangeeft, een zwak voor bijen hebben, hun favoriete lekkernij.

Daarom zijn ze bij de imkers allesbehalve geliefd. Het positieve is echter dat ze ook wespen en horzels eten (die zich met bijen voeden) en dat ze in de herfst oude bijen vangen, die de korf makkelijker met een ziekte kunnen besmetten.

14-06-2014 om 11:25 geschreven door birdy

De elegante, kleurrijke en tropische verschijning, die met veel geluk als uitzonderlijke zomerdwaalgast ook in onze streken wordt aangetroffen, behoort tot de orde van de neushoornvogels, scharrelaars en ijsvogels.

Oorspronkelijk kwam de Europese bijeneter hoofdzakelijk voor in warme gebieden rondom de Middellandse Zee en op de Oost-Europese steppen. Door de voortdurende opwarming van de aarde heeft hij zich steeds meer in noordelijke richting weten uit te breiden, waardoor men hem tijdens de broedperiode zeer incidenteel als zeldzame dwaalgast ook in onze contreien kan waarnemen. De vogels overwinteren ten zuiden van de Sahara en keren eind april terug uit tropisch Afrika.

De bijeneter komt in verschillende biotopen voor: open parkachtige bossen met struikgewas, weilanden en akkers met kruidenrijke randen, bosranden en andere territoria als zandafgravingen, vrijwel altijd in de directe nabijheid van waterrijke gebieden.

Bijeneters zijn insecteneters en behendige vliegers, die ook in vlucht insecten, zoals sprinkhanen, kevers, libellen, zweefvliegen, hommels en bijen te grazen weten te nemen. Ze jagen doorgaans vanaf een uitkijkpost.

De angel van bijen en wespen wordt vaak verwijderd door de prooi langs de tak te wrijven.

Bijeneters worden in de zuidelijke landen vaak vervolgd, omdat imkers menen dat ze met een ernstige concurrent hebben te maken. Alleen op Cyprus worden er jaarlijks zeker zo’n 10 000 stuks geschoten in de korte tijd dat ze daar broeden.

Bijeneters stijgen op met stijve, snelle vleugelslagen, hangen stil, cirkelen rond en glijden omlaag of jagen achter prooien aan met krachtige vleugelslagen en glijvluchten.

De vleugels zijn puntig waardoor ze bij het vliegen wat op zwaluwen lijken.

Het verenkleed is voornamelijk blauw; de rug is grotendeels geel; kenmerkend ook zijn de rode ogen en de opvallende zwarte oogstreep; de keel is geel; de kruin is roodbruin; de middelste staartveren zijn verlengd.

De kleur verloopt van donker kastanjebruin op de kruin naar goudbrons op de stuit; de staart is blauwgroen, de middelste staartpennen zijn verlengd.

De onderdelen zijn turquoise, naar staart toe groener wordend. De kleine en middelste handdekveren zijn grasgroen, de armdekveren zijn warm kastanjebruin. De schouders zijn helder goudkleurig, de ‘tertials’ (elleboogpennen) groenblauw en de grote handdekveren zijn donker blauwgroen, de handpennen zijn glanzend, donker hemelsblauw.

De vleugels vertonen een zwarte achterrand; op het witte voorhoofd onderscheidt zich een bleekblauwe wenkbrauwstreep. De lange gebogen snavel is puntig.

De lichaamslengte varieert van 25 tot 27 cm; de spanwijdte wisselt tussen de 36 en 40 cm en het lichaamsgewicht schommelt tussen de 50 en 70 g.

Vermits heel veel insecten in de buurt van water blijven, zijn bijeneters ook altijd in de buurt van waterpartijen te vinden. Omdat bijeneters ook vaak insecten vangen, die net bloemen hebben bezocht, krijgen ze ook de zeer voedzame nectar en stuifmeel binnen, waardoor ze zelf nauwelijks plantaardig voedsel hoeven op te nemen.

Deze kolonievogels leven het hele jaar door in zwermen en zitten vaak schouder aan schouder.

De bijeneters kiezen oevers van meren of rivieren uit met afgegraven steile wanden. In deze oeverkanten graven ze horizontale nestgangen van ruim 1 m lang met aan het eind een nestholte, die iets hoger ligt. Deze tunnels zijn zo krap dat er slechts één vogel tegelijk door kan; passeren is alleen in het nest mogelijk. Hierdoor is het nest ook behoorlijk beschermd tegen roofdieren.

De bijeneter is een zeer sociale soort die in kolonies broedt, in luidruchtige zwermen trekt en ook de winter in groep doorbrengt. Soms krijgen paren hulp van  soortgenoten bij het grootbrengen van de jongen. Als een vogel op het nest terugkeert, begroeten de partners elkaar door hun staart te spreiden en ermee te trillen, terwijl ze een opgewonden roep laten horen.

De pop legt per legsel doorgaans 4 eieren, die beide ouders om beurten bebroeden. Na ruim 3 weken komen de jongen uit. Ieder koppel zorgt alleen voor zijn eigen jongen, anders dan bij de karmijnrode bijeneter waar de hele groep vaak helpt.

De oudervogels houden contact met de broedende partner door speciale geluiden die ze alleen in die tijd maken. De jongen worden voorbereid op de komst van een ouder (die met een portie voedsel komt aanvliegen) met weer  een andere roep. Na 32 tot 33 dagen komen de jongen voor het eerst buiten, de ouders blijven de jongen na het uitvliegen nog een paar weken voeren en beschermen.

09-06-2014 om 17:50 geschreven door birdy

De vogel is hier in de Sommevallei een frequent voorkomende meeuwensoort, die niet enkel langs de kust wordt aangetroffen, maar tevens talrijk voorkomt in het binnenland.

De namen kokmeeuw of soms kapmeeuw zullen ongetwijfeld zijn afgeleid van de karakteristieke chocoladebruine kokmuts.

De kokmeeuw is allesbehalve schuw en is dan ook gemakkelijk te observeren.

De vogel broedt in kolonies in moerassen en meren, maar ook in duinen, kwelders of in veengebieden meestal omgeven door water.

De kolonies zijn erg luidruchtig en de meeuwen verdedigen eensgezind het territorium tegen de vijand. Sommige andere vogels maken nuttig gebruik van deze waakzaamheid door zelf het nest in de buurt of soms zelfs middenin de kokmeeuwenkolonie te bouwen.

Kokmeeuwen zijn qua voeding helemaal niet kieskeurig; ze lusten zowat alles: insectenlarven, slakken op wei- en bouwland; vogeleieren, muizen en jonge vogeltjes, zelfs etensresten van de mens. Ook durven de meesterdieven wormen van steltlopers (kieviten) en visjes van sterns ontfutselen en vaak scharrelen ze tussen menselijke afvalbronnen. Daarnaast proberen de kokmeeuwen ook om vliegend insecten te vangen.

Meeuwen broeden normaal gesproken in duinen en natuurgebieden. Wereldwijd is echter een trend zichtbaar dat kustvogels zoals kokmeeuw, zilvermeeuw en visdiefje het stedelijk gebied opzoeken. Er zijn diverse redenen denkbaar waarom ze dat doen. Ze leren dat het leven in de stad veilig is en dat wij mensen voorwaarden scheppen om er te kunnen leven:

• veilige platte daken, vaak bedekt met grind (roofdieren, zoals de vos komen daar niet);

• direct voedselaanbod op de straten rondom de nestlocatie (etensresten in huisvuilzakken);

• nestmateriaal (grind, vuile daken);

• licht van straatverlichting (plekken makkelijk te vinden);

• overmatig en makkelijk voedselaanbod door het voeren van mensen op straat;

• veel soortgenoten aanwezig.

   

In deze periode (mei) zijn de kokmeeuwen druk in de weer met hofmakerij, zoekend naar een geschikte nestplaats met heel wat gebekvecht rond het betwiste territorium tot gevolg.

De broedlocaties worden vanaf maart bezet en begin juli zijn de meest jongen uitgevlogen.

Wat hierbij opvalt is dat alle leden van de kolonie hun eieren binnen dezelfde tijdspanne van 3 tot 4 dagen leggen. Dat biedt nogal wat voordelen omdat hun kwetsbaarheid tegenover roofdieren wordt beperkt, omdat die maar een beperkte hoeveelheid voedsel per dag kunnen eten.

Tegelijk beginnen met broeden, voorkomt ook dat eieren en kuikens verloren gaan omdat sommige meeuwen nog een nestplaats moeten veroveren terwijl soortgenoten reeds het broeden hebben aangevat. Hun nesten liggen haast tegen elkaar aan.

Kokmeeuwen kunnen behoorlijk oud worden; ze hebben een levensverwachting van 10 tot 15 jaar. Gezien deze leeftijd zou je denken dat er steeds meer kokmeeuwen komen? Gedurende hun levensperiode hebben ze immers ruim de kans om zich voor te planten.

Biologisch broedonderzoek in onder andere Nederland en Vlaanderen wees een tijd geleden uit dat een slechte reproductie één van de belangrijke oorzaken is van de dalende aantallen in Europa.

Dit lage broedsucces zou vooral worden veroorzaakt door verliezen in de eierenfase.

Vandaar het belang om de kokmeeuwen te ringen om alzo zicht te krijgen over hun herkomst, verspreiding, plaatstrouw aan overwinteringsgebied en broedlocatie, leeftijd.

Wie een eerder verschenen artikel wenst te raadplegen, kan via de zoekrobot de volgende bijdrage opsnorren:

29/07/2012      De kokmeeuw

31-05-2014 om 16:54 geschreven door birdy

Na het ochtendlijk merelconcert hoorde ik 14 dagen lang – inmiddels net één week geleden –

in het vakantieverblijfje dat we huren in de Somme-vallei dagelijks het helder getjilp van het druk, bezig en rumoerig dorpsvogeltje.

Tijdens de dagelijkse trip naar de bakker weerklonk haast op elke hoek van de straatjes de enthousiaste roep van de dominant aanwezige kerel.

Verwonderlijk is het niet, daar het pittoreske vissersdorp met heel wat oude woonwijken – soms zelfs haast vervallen gebouwen – talrijke ideale nestgelegenheden en schuilplaatsen verschaft. Overal zijn er holtes, nissen, spleten, … uitnodigende plekjes, vaak onbereikbaar voor ongewenste belagers.

De kriskras door elkaar staande diverse woningen en kronkelende wegen en steegjes –

karakteristiek voor oude dorpskernen – zorgen voor een wat ruige en rommelige, maar tevens voor een gastvrije en joviale warme biotoop, waar mens en vogel zich thuis voelen.

Overal bieden bakstenen tuinomheiningen of omwallingen van parkdomeintjes, vaak begroeid met klim- en slingerplanten, veilige groene plekjes.

Daarenboven worden door vele inwoners broodkruimels en versnipperde etensrestjes op balkons in bloembakken of in kommetjes en schaaltjes op een voor katten onbereikbare plaats dagelijks te grabbel gestrooid.

Je treft huismussen even goed aan op de dijk, het strand, in de omgeving van en op de marktplaats, alsook op druk bezochte groene terraspleintjes.

Het valt trouwens in heel de Sommestreek op dat de attente en gulle schenkers echte natuurfans en vogelliefhebbers zijn.

Het jaarlijks ‘Festival de l’Oiseau’, ‘La Maison de la Baie de Somme et de l’Oiseau’, le Parc Ornithologique du Marquenterre beklemtonen dit met verve.

Een natuurpareltje

De baai van de Somme werd overigens recent opgenomen in de lijst van de zeer gesloten club van ‘Grands Sites de France’.

Dat is een label dat wordt toegekend aan uitzonderlijke sites en dat dank zij de 45 000 ha aan uitzonderlijke landschappen …

Wie deze uitgestrekt en ongerept natuurgebied eens wenst te verkennen, kan hier heel wat natuurlijke lokale producten proeven zoals mosselen (Bouchots), het lamsvlees van de schapen die op de weiden (‘l’ Estran’, te vergelijken met onze poldergebieden) staan, waar het zout water overloopt, zeekraal, … keuze genoeg!

Wat eveneens heel belangrijk is om het statuut van Grand Site te verdienen is dat de liefde voor natuur (in dit geval voor de fauna en flora van de baai) wordt doorgegeven aan kinderen. Vandaar dat het reeds eerder vermeld Maison de la Baie de Somme pedagogische ateliers organiseert om de liefde voor de baai door te geven aan de kinderen, want zij zijn de toekomstige natuurambassadeurs van onze planeet.

In Zaventem lijkt het getjilp her en der weer wat aan te zwellen en dat is verblijdend nieuws. Op de waarnemingsfiches, gekoppeld aan opgelegde observatieperiodes, ter beschikking gesteld door Vogelbescherming Vlaanderen naar aanleiding van het proefproject huismussennestkasten, verschijnen hoopvolle signalen van de Vogelvrienden van de Kille Meutel.

Ook in Lovendegem hebben inmiddels een aantal mussenkoppeltjes hun intrek genomen maar niet enkel in het meest gegeerde groene nestkastje; ook in de coniferen en struiken zijn nesten want er vliegen wel een 20-tal huismussenmannetjes, - vrouwtjes, - jongen uit in de tuin en de onmiddellijke omgeving bij Georges Van Damme.

Het illustrerend beeldmateriaal dat Georges en andere huismussenspotters ons geregeld bezorgen, nemen we op in een gegevensbank, die ons na het opvolgingsonderzoek moet toelaten de beste ‘huisvestingsnormen’ voor onze geliefde straatket in kaart te brengen.

Wie eerder verschenen artikels uit het archief wil raadplegen, kan via de zoekrobot de volgende bijdragen ontdekken:

21/06/08          De Sommebaai

26/08/08         Het natuurreservaat ‘Le Marquenterre’

29-05-2014 om 18:47 geschreven door birdy