Al wat je zegt van een ander, ben je zelf.
Zowat elke
levensbeschouwing bevat volgende leefregel:
“doe nooit een ander aan wat je zelf niet aangedaan wil worden”. Vandaar
ook de Bijbelse uitspraken (in essentie ook in andere religieuze Geschriften en
humanistische, vrijzinnige morele teksten weer te vinden): “Oordeel niet opdat
jij ook niet geoordeeld zou worden”, “Wie zonder zonde is, werpe de eerste
steen”, “Met de maat waarmee je veroordeelt, zal je zelf veroordeeld worden”
enzovoort…
Ieder weldenkend mens kan
bovenstaande uitspraken onderschrijven. Toch is het in de realiteit niet altijd
zo vanzelfsprekend. In gesprekken worden we algauw verleid tot het bekritiseren
van anderen en doen er liefst nog een schepje bovenop naarmate de conversatie
vordert. Zo zijn we nu eenmaal; we willen bevestigd worden in de groep, de
samenleving en volgen daarom graag de door media en opiniemakers (politici,
journalisten, professoren, zelfverklaarde specialisten) opgelegde zogenaamde
politieke en morele correctheid. Andersdenkenden of zelfs gewoon maar mensen
die iets in vraag willen stellen of nuanceren worden algauw de mond gesnoerd,
weggehoond, publiek afgeschilderd als extremist, asociaal, ondemocratisch,
gevaarlijk voor de maatschappij of zelfs als onmens, monster.
De onverdraagzaamheid
tegenover iemand die niet de eigen (lees: opgedrongen) mening verkondigt is erg
groot. Vooral op sociale (?) media vindt men de meest verschrikkelijke, gore,
onmenselijke commentaren. Argumenten leest men er zelden of nooit, hoogstens
wat gemeenplaatsen of dooddoeners naast de kwestie. Er is blijkbaar een opbod
in de reacties om de strafste uitlating te posten. Vaak door mensen die niet
eens weten waarover het gaat maar die zich verplicht voelen hun afkeer tegen
een bepaalde persoon, een stroming of organisatie of een bepaald standpunt
grondig en op schabouwelijke manier te uiten. Je herkent dat soort mensen
meestal aan de vele spellings- en andere taalfouten en aan het gebruik van hun
woordenschat die beperkt blijft tot scheldwoorden en steeds terugkerende sofismen
en dogma’s. Zo zal bijvoorbeeld extreem links zich altijd keren tegen
(vermeend) extreem rechts en omgekeerd. Een redelijk debat met zinvolle
argumenten is onmogelijk, het blijft bij verwensingen en verwijzingen naar historische
gruweldaden van linkse, respectievelijk rechtse misdaden tegen de mensheid. Ook
andere tegengestelde opvattingen, geloof, politieke overtuiging of wat dan ook;
men werpt met stenen, modder en andere viezigheid naar de boodschapper.
Toch kan het anders.
Wanneer je de drang voelt om heftig te reageren op iets of iemand, adem dan
eerst even heel diep in en uit. Bedenk dan rustig wat je zo stoort of ergert.
Weet dan dat wat je het meeste tegenzat juist datgene is waar je zelf mee
worstelt, bewust of onbewust. Denk dan rustig na en formuleer in beleefde
bewoordingen jouw mening met eventueel grondige argumenten of suggesties. Zo
kan een verrijkend debat ontstaan waarbij iedereen iets kan opsteken en
waardoor een bepaald probleem effectief kan opgelost worden. Speel nooit op de
man (of vrouw of transgender J) maar bekijk de
uitspraak of daad als op zichzelf staand en reageer uitsluitend daarop. Sta
open voor wederwoord en opbouwende kritiek.
Verzorg je taal en
provoceer niet. Wees ook kritisch voor jezelf want niemand heeft de wijsheid in
pacht en je kan immers nooit alle achtergrondfeiten of juiste omstandigheden
kennen. En vooral, denk aan de universele leefregel: schrijf of zeg nooit iets
waarvan je niet zou willen dat dit over jou gezegd of geschreven wordt. En laat
je niet langer opjagen of een mening opdringen door invloed van buitenaf. Neem
nooit klakkeloos iets over van een ander (ook niet van mij ). Vorm je eigen
mening, in alle rust en kalme overpeinzing.
Alle mensen zijn volkomen
gelijkwaardig, wat hun woorden of daden ook mogen zijn. We zijn allen één en
onlosmakelijk met elkaar verbonden. Deze spirituele, kosmische wet is absoluut,
geldt voor iedereen en altijd en wordt dus (gelukkig maar) niet door politici
gemaakt. Wat is, is. Indien je iemand anders beschimpt en veroordeelt, doe je
dit dus eigenlijk ook tegenover jezelf. Nogmaals, wat jou zo prikkelt heeft te
maken met –al dan niet verborgen- problemen of hoedanigheden die jij diep
vanbinnen zelf hebt. Vandaar inderdaad: wat je zegt over een ander ben je zelf!
Blijf lief voor elkaar
(liefde is het beste antwoord op alles) en respecteer elkaar, ook al ben je het
grondig oneens. Wedden dat het (sociale!) medialandschap er dan een stuk mooier
en interessanter zal uitzien? En wie weet, ook de hele samenleving – hier en
elders in de wereld?
Yogannes
|