dé website met alle info over de West-Vlaamse processies Kaderend in het project van Heemkunde West-Vlaanderen willen we hier zoveel mogelijk informatie plaatsen, zodat iedereen wat kan terugvinden over processies in zijn eigen gemeente/regio. Via "zoeken in blog" (links op het scherm) kan je de juiste informatie terugvinden (probeer zowel met en zonder hoofdletter). Beschik je zelf over informatie, stuur dit dan op via e-mail, en we zetten het zo snel mogelijk op de blog. Een bijzondere aandacht is er voor krantenartikels. Een overzicht van systematisch doorgenomen kranten kan je vinden door "krantenoverzicht" in te tikken. Hoe meer artikels er op staan, hoe sneller er ook iets over jouw gemeente/regio terug te vinden zal zijn.
22-01-2012
uit 't Getrouwe Maldeghem, 29 juni 1924
EEN WEEK-EIND-LOOPKEN
Door het Thieltsche en Kortrijksche,
t Was overal ommegang-Zondag. Bij het
naderen van ieder kerkje kwam de vrome thymusgeur ons tegen, en de dorpsjeugd
danste op de rustaltaren, die dus wel meer leden door dit kinderbedrijf, dan
door het verblijf van den pastoor en Onzen Lieven Heer!
Bij één enkele stond een schabeletter,
niet om den wille van het altaar, maar om de autos die in den draai op malkaar
zouden loopen
Een eindje slechte steenweg langs
Ingelmunster, is oorzaak dat we van Iseghem op Lendelede komen en eindelijk op
Sinte Katriene.
Zoo gansch onverwachts zien wij dus
onzen goeden vriend, pastoor Vanden Bulcke, dien wij den eersten keer zagen te
peerde in den Groninghe stoet, als inrichter van den eerste Boerenbond.
Waarom geen uur vroeger gekomen? Riep
hij uit. Ge hadt mijn processie gezien!
Wel spijtig inderdaad. Wij zagen er nu
maar de overblijfsels ervan: een Sint Pieter op zijn zetel, met vier leege
wielen. Er rond gaan de 11 andere apostelen in den stoet
Want er gaan peerden in de processie!
Daar staat ook nog Sint Elooi onder zijnen hemel, bekroond met den gouden hamer
en zijn karos, iets van van een koerser, heeft twee hoogere wielen. Heel de
stoet wordt geopend door ruiters en die processie gaat s namiddags uit, genoeg
om te verstaan dat het te St Katriene een kermis gelijkt. (Wordt
voortgezet).
trefwoorden: Sint-Katharina, Ommegangzondag, 20ste eeuw
Verleden Zondag was t hier ook H.
Sacramentsprocessie. Begunstigd door allerprachtigst weder, kon zij in de beste
orde onze puik versierde straten doortrekken. Een nieuwe groep die ieders
goedkeuring meedroeg, werd er in opgemerkt.
De talrijke leden onzer Boerengilde
hadden dezen keer, alle menschelijke opzicht overwonnen en stapten daar als
eene groep strijders, fier en preusch achter hun prachtig vaandel, juist voor
het H. Sacrament. t Was waarlijk deftig.
Eere aan onzen champetter, die ditmaal
de motos en autos wat meer eerbied wist af te dwingen, toen de stoet de straat
moest dweerschen. Die zeerloopers hield hij staan, tot wanneer alles gepasseerd
was en zoo konden zij niet gedurig door den stoet vliegen, tot ergernis der
treffelijke christenen en levensgevaar van kinderen en groote lieden.
trefwoorden: Sijsele, Sacramentsprocessie, 20ste eeuw
Door het schoon weer heeft de processie
haren uitgaan gedaan door de straten die wemelden van de Leeuwen die met goeden
moed in de zon schitterden; zij werd gevolgd door een groote menigte die al
biddend en ingetogen meeging. Na afloop der processie had de Statiekermis
plaats waar er veel volk was om rede van de velokoers en mastklimming die door
allen bewonderd doch niet nagevolgd werd. Zoo was het ook voor Oost-Roosebeke
een goede dag.
Begunstigd door een heerlijk weder heeft de inhuldiging van het gedenkteeken plaats gebad. Om 10 uur was er hoogmis
tot zielerust der gesneuvelden
met
gelegenheidssermoen door krijgsalmoezenier Debeir, waar er veel volk tegenwoordig was. 's Namiddags werd 't feest ingezet door een vliegmachien die op de markt kronen wierp om bij t gedenkteeken neer te leggen; om 4 uur trok een prachtige stoet door de straten die allen schoon versierd en met sparren [b]eplant, alsook met talrijke zegeboden waarop
Leeuwenvlaggen wapperden, bezet
waren, de
muziek al spelend de leden
[den V]laamsche
Leeuw zingende.
Om 5 uur onthulling van den gedenkteeken en aanspraken door den heer Burgemeester en den voorzitter van de V.O S die op handgeklap en toejuichingen onthaald
wierden; daarna gelegenheidscantate door 25o
uitvoerders; Er waren 27
V. O. S bonden, 5B. V O 5 bonden en 2 muzieken
opgekomen alsook 18 bonden en
maatschappijen der gemeente.
Het gedenkteeken werd
overladen met kronen; het is een
prachtig stuk van van [sic] den jongen
Vlaamschen kunstenaar Gustaaf Delafontaine, van Dentergem. Op sober
voetstuk verheft zich de gedenksteen in
de hoogte als een toren van arduin waaruit
een hoekige tuil hoog in de
lucht komt
met boven een H. Hart beeld
van 2 meter boog, daaronder de
schoone spreuk <<<Voor God en Vaderland>> Op den voorkant staat een levendige uitgebeelde groep, een gevallen
soldaat, wien een maagd de kroon en den palm toereikt, daarneven een strijder het geweer
in de hoogte geheven in overwinnende houding zoodat het monument de verbeelding is van lijden, strijden en zegepralen, onder de zegen van Hem die de
wereld beheerscht; daarin
opgenomen nog de gebeitelde namen der
38 gesneuvelde en 8 gestorven opgeëischten; kortom het is een heerlijke
schepping
der gesneuvelden waardig. Ook
was de vredewagen die een gevallen soldaat, een maagd met kroon en palm en een
vrede-engel met de vrededuif in de hand overheerlijk.
En de Vlaamsche Leeuw
dreunde rond het standbeeld; men riep:
Amnestie. Vliegt de blauwvoet. In
Vlaanderen Vlaamsch; de Westvlamingen steken hun Vlaamschgezindheid niet onder ???[onleesbaar] en
banken
Dezen Zondag plechtige intronisatie
van het beeld van het Heilig Heert van Jezus tot heil van de inwoners der
gemeente.
Begunstigd door een heerlijk weer is
de kleine kermis goed voorbij gegaan; de markt vol barakken zooals de ren, de
paardenmolen, de metro- en velodroom en andere kramen, die allen met veel geld
weg zijn en nog zullen weerkeeren. Dinsdag werd de paardenkoers door veel volk
bijgewoond. De herbergiers en neringdoende hebben goede zaken gedaan.
De H. Sacramentsprocessie door het
overprachtig weder
begunstigd had veel inwoners op de plaats gehouden. Het was een betooverende oogslag
wanneer op de markt al
de groepen in hun bonte en frissche kleuren rond het
Altaar geschaard den Zegen van het H. Sacrament hebben ontvangen.
De jongelingen en
mannen der gemeente mogen niet vergeten dat
Woensdag aan staande 2
Juli om 8 ure de reeks voorbereidende sermoenen van Pater Joos beginnen.
Men vergete ook niet
dat de feestelijkheden Zaterdag
avond beginnen met den luchtbalprijskamp,
waaraan allen mogen deel nemen zonder uitleg. Er
zijn zes prijzen en 2
premien. Den Zondagmorgen vergadering in
't lokaal om 9 ure en een kwart, om van daar
stoetsgewijze ter kerke te gaan voor de hoogmis, waaronder wijding van t
vaandel en
omstandigheidssermoen. Een omstandig programma
zal verkocht worden. De commissie doet een warmen oproep aan de inwoners waar de stoet voorbijtrekt om hun huizen te bevlaggen en te versieren met de Mariakleuren
van bloemen en kransen. 't Ware best dat de gebuurs
malkander verstonden en verwittigden omdat
niemand zou ten achter blijven.
't Moet dien dag feest
zijn, volop, Maria ter Eere.
trefwoorden: Ruiselede, Sacramentsprocessie, 20ste eeuw
Hier komt waarlijk het
eene feest na het andere: 15
Juni de kermis, 22 Juni onthulling van 't gedenkteeken, 29 Juni Intronisatievan
het H Hart; voorzeker
zal het deze drie Zondagen spannen van 't volk in
Meulebeke. Van het feest van het H. Hart meldt
de plakbrief: om 10uur hoogmis met
aanspraak door Z E H Mahieu; om 2,3o
uur lof met aanspraak door den vermaarden predikant joos en wijding der vlaggen van Meulebeke en Marialoop; om 3,15 uur vorming
van den stoet in de Oost-Roosbeekestraat
waarna optocht, om 4,15 u wijding van den
gedenksteen door den Z E. H Mahieu met gezamentlijk lied door den bond van het H. Hart, toewijding van de gemeente aan het Heilig Hart door den burgemeester met aanspraak van P.
Callebaut waarna bondslied; feesten rond het gedenkteeken; om om [sic] 6,3o uur 2de uitvoering der
Cantate begeleid door 't muziek
van Meulebeke, om 7 uur concert door
't muziek van Harelbeke, om 7.30 uur zang door het koor van Emelghem, om 8,3o uur
turnoefening door de
turnclub <<Rap en Knap>>
Zondag en maandag was
het ommegang Door een prachtig weder begunstigd, was er veel volk
opgekomen
De velokoersen hadden bijval.
Jammer dat de Zondag
door een deugnieterij moest bevlekt worden.
De offerblok in de St.
Antoniuskapel is ingebroken en ledig gemaakt.
Om eenige kluiten voor den armen bestemd, is de inbraak gepleegd.
Het is de 774e
verjaring van de aankomst in de stad van de relikwie bevattende het Heilig
Bloed. Dit werd uit Palestina medegebracht door den graaf van Vlaanderen
Diederik van den Elzas
[Tij]dens den oorlog werd derelikwie verborgen in een grafkelder
der hoofdkerk.
Zondag 9 Maart 1924 om 2 ure
inhul[di]ging van den zeer beweerden Heer Kanusiek [sic] Dalen, als pastoor van
Ghistel en deken, der Christenheid van Ghistel.
Te oordeelen naar de feestwijzer
t zal iets puiks z[ij]n: 1eGeschiedkundige
stoet: Ghistel in t verleden. 2eGeestelijke
stoet: Schetsen uit het leven van de H. Godelieva.
trefwoorden: Gistel, inhuldiging pastoor, processie?, 20ste eeuw
DE PLECHTIGE
INHULDIGINGSPROCESSIE VAN DE BASILIEK VAN T H. BLOED
Het was een buitenkansje voor de liefhebbers van
het oude mystieke Brugge dien Maandag middag 29 October 1923.
Zoo gansch onverwachts
ontmoetten in de Noordzanstraat [sic] de Kapucijnen die uit hun klooster kwamen
van de Bouverie, met de Rijve van hun heilige, op vier kloeke schouders
gedragen. 't Was nog de processie niet. 't Was alsof ze daar alle dagen gingen,
gelijk de andere menschen; ze vormden een geheel met de menschen, met de oude
gevels, met heel Brugge, en het heilig gebeente dat ze droegen, moest zich in
die straten zoo goed huis gevoelen als onder de altaartafel waar het sedert
eeuwen berustte.
***
Wat later hebben wij tot tweemaal heel den stoet
gezien, een miniatuurtje van den onverglijkbaren H. Bloed Ommegang telken Meie.
Twee der zwaartste Rijven
werden elk op een wagen vervoerd.
Iets nieuws eigen aan den
dag, was het Canopoeum een geelkleurige groote zonnescherm, beteekenis der
Basiliek en het tintinabulum, een belleken dat hing in een gesneden bord.
Orde van de Stoet.
Thebaansche trompetten.
Muziek der Padvinders van St-Leos Gesticht.
A. Kloosterorden.
EE. Broeders Xaverianen (Arm van S. Franciscus-Xaverius); EE. Broeders van
Liefde (Rijve van S. Elisabeth); EE. Paters Discalsen (Rijve van S. Juliaan,
martelaar); EE. Paters Capucienen (Rijve van S. Coleta); EE. PP. Benedictijnen van
S. Andries (Rijve van S. Martinus); EE. PP- Benedictijnen van Steenbrugge (Rijve
van S. Godelieve).
B. Parochies.
H. M. Magdalena (Rijve van H. Catharina); S. Anna (Rijven vaa S. Antonius
Abt, van S. Adriaan martelaar, van Z. Idesbald, van de H. Anna); S. Walburga (Rijven
van S. Aloysius, van S. Rochus, van de H. Walburga; S. Gillis (Rijve van de H.
Maria Magdalena, van S. Gillis); S. Jacobs (Rijve van S. Barbara); O.L.V. (Rijven
van S. Jan Nepomucenus, van de HH. Pestpatronen, van het H. Kruis, van S. Bonifacius);
S. Salvators (Rijven van S. Jan Chrysotomus, van Zalige Karel den Goede, van S.
Elooi).
C. Bisschoppelijk
Seminarie en kapitel der Hoofdkerk. Seminarie (Rijve van S. Leo
martelaar); Kapelaans van S. Baselis (Rijve van S. Baselis); Kapitel (Rijve van
S. Donatianus).
D. Het
Heilig Bloed, gevolgd door HH. D. H. Mgr. Waffelaert. bisschop van Brugge,
Mgr. Huys. Bisschop-Coadjutor in Opper-Congo, door de Hoogeerweerde Abten van Steenbrugge,
S. Andries en West-Vleteren.
E. Het Edelbroederschap van het H. Bloed.
F. De overheden.
Omgang van den Stoet: Breydelstraat, Groote Markt,
Vlamingstraat, Kraanplaats, S. Jansplaats, S. Janstraat, Ridderstraat, Hoogstraat,
Mallebergplaats, Philipstockstraat, Burgplaats.
TEKST DER PAUSELIJKE
BREVE.
Paus Pius XI Ter eeuwiger gedachtenis.
Op de voetstappen
wandelend van de Pausen van Rome onze Voorgangers, plegen wij de
tempels over de katholieke wereld verspreid, die wegens oudheid, waardigheid, kunstwaarde
blijken uit te munten, met bijzondere eeretitels en voorrechten te verrijken,
omdat aldus het volk der omliggende streken deze tempels en ten meeste mogelijk
zou vereeren, én met te meerder vurigheid zou bezoeken om er God te aanbidden. Wijl
nu onze eerbiedwaardige broeder de Bisschop vaa Brugge, een dringende bede tot
Ons heeft gericht, opdat Wij aan de Brugsche kerk, die in zijn bisschoppelijke stad
ter eere van den heiligen Basilis den Groote, Bisschop, Belijder en Kerkvader aan
God is toegewijd, de waardigheid den eeretitel en de voorrechten eener mindere Basiliek
goedgunstig zouden willen toekennen, zoo hebben Wij gemeend aan den wensch van
dezen Kerkvoogd goedwillig en gaarne te moeten voldoen. En inderdaad, Wij weten
het, deze kerk neemt een heerlijke plaats in, onder de voornaamste tempels en
gebouwen van hetzelfde bisdom. Trouwens haar oudheid, bouwtrant, kunstwerken de
veelheid en rijkheid van haar meubileering, haar heilige en merkwaardige reliquiën
zetten haar bijzonderen luister bij; en dan nog ten huidige dage toe, niet alleen
uit geheel Belgie maar ook uit de naburige landen is er naar dit heiligdom een gedurige
toeloop van cnristen-geloovigen, die er Gods hulp gaan afsmeeken. Wij dus willende
ook de geloovigen van t bisdom Brugge en van de naburige bisdommen opwekken om
hoe langer hoe meer dezen tempel te vereeren, die in de stad Brugge aan God is
toegewijd ter eere van den heiligen Basilis, Bisschop, Belijder en Kerkleeraar;
in overleg met onze eerbiedwaardige Broeders de Kardinalen der Heilige Roomsche
Kerk, belast met het bestuur der Congregatie van de heilige Kerkgebruiken, krachtens
Onze apostolische macht, bij de tegenwoordige Brieven en ten eeuwigen dage verleenen
wij aan bovengemelden tempel van den heiligen Basilis, Bisschop, Belijder en
Kerkleeraar. de waardigheid en eeretitel van een mindere basiliek, met al de
eereteekens, voorrechten, voordeelen, vergunningen, die van rechtswege toekomen
aan de mindere basilieken van deze stad Rome.
Aldus vastgesteld en
vergund. Wij verklaren, at deze brieven immer vast, geldig en uitwerkend zijn
en blijven en hun volle en geheele kracht hebben en verkrijgen, en ten volle
gelden nu en later ten bate van hooren en dat er volgens deze brieven moet
geoordeeld en beslist worden en van nu af ongeldig en nul wordt wat ook
daartegen, door gelijk welk gezag, wetens of onwetens, zou kunnen verzocht
worden. Niettegenstaande alles wat moge tegenstrijdig zijn.
Gegeven te Rome bij Sint
Pieter, gezegeld met den Visschersring, den dertienden dag van de maand April
ten jare 1923, het 'tweede van Ons Pausschap.
P. KARD. GASPARRI,
Secretaris van
State.
Een heerlijk herfstweder begunstigde Maandag de
grootsche plechtigheid. Om tien uur werd eenpontificale hoogmis opgedragen
in de Basiliek, Het overschoon kerkje kon de genoodigden niet slikken. Onder
dezen bemerkten wij den heer Minster van Landbouw, den gouverneur der provincie,
Mr. J. B. Coppieters, voorzitter van het edel broederschap met al de leden, Mr.
René De Bruyne volksvertegenwoordiger, de rechterzijde van den gemeenteraad,
het geestelijk kapittel en de oversten der kloosterorden.
Na het evangelie beklom de E. H. Vermoudt den
predikstoel en in eene vurige kanselrede legde hij de betekenis uit der
plechtigheid, bracht een dankbare hulde aan Z.H. Den Paus en aan Z. Hw. Mgr
Waffelaert en zette de geloovigen aan hunne kerk meer en meer te bezoeken.
Daarna las E.H. Kanunnik Mahieu de breve voor eerst in t Latijd, daarna in 't
Vlaamsch. Het Pauselijk paviljoen en het klokje, de eereteekens der Basiliek,
werden dan te voorschijn gehaald.
Uit de Basiliek van t Heilig Bloed kwam ten slotte
de hoogere geestelijke overheid in feestgewaad: Z. Hw. Mgr. Waffelaert, Z. Hw.
Mgr. Huys bisschop van Opper-Congo, de gemijterde abten van Lophem, Zevekerke,
Steenbrugge, enz
De juweelenstoet zette zich dan in beweging en trok
voorbij de overheden, die plaats genomen hadden voor t gouvernementsgebouw. Wat
een pracht, wat al kostbaarheden, welke onschatbare waarden bezit Brugge,
bezitten de kerken van Brugge!
En volk, op gansch den doortocht! Volk, als op
Heilig Bloeddag! Dank zij de goede zorgen van den E.H.M. English liep de stoet
in de meeste orde van stapel.
Waar zou zoon middeleeuwsche stoet beter
uitgekomen zijn dan in het oude Brugge, waarvan, elke gevel de herinnering oproept
aan het grijs, diep-geloovig verleden.
De processie waarmede de inhuldiging der
nieuwe basiliek van het H. Bloed besloten wordt, zal ongetwijfeld zeer
indrukwekkend zijn.
Onze oude stadsrekeningen maken maken [sic]
dikwijls gewag van processie-generaal waar onze kloosterorden samen met de
seculiere geestelijkheid en het magistraat in optraden: iets dergelijks gaan we
in de oude stad te zien krijgen. Wel is het aantal kloosterinrichtingen thans
niet meer zoo groot als in de middeleeuwen, maar ook van buiten de stad komen
bijtredingen: de Benediktijnen van Steenbrugge zullen de vijtieneeuwsche
prachtrijve van St Godelieve dragen; die van St Andriesabdij dragen het
zilveren borstbeeld van St Martinus uit de parochiekerk van Lopphem.
Onder de reliquaria vernoemen we slechts de
voornaamste: de H. Leo (bisschoppelijke seminarie), de zalige Idesbald (Potterie) de arm van de H. Coleta (arme Claren), de H.
Juliaan (Paters Karmelieten) St Elisabeth (Begijnhof) de arm van St Gillis (St
Gilliskerk) de H.H. Ignatius, Franciscus Xaverius, Aloysius, Carolus,
Borromaeus en St Walburga (St Walburgakerk) St Boniface (O.L. Vrouwkerk) de
prachtrijven van Z. Karel-Den-Goede, St Elooi, St Jan Chrysostomus en St
Donatianus (uit de hoofdkerk.)
De reliquie
van het H. Bloed zal gevolgd woden [sic] door Mgr Waffelaert, bisschop van
Brugge, door Mgr Huys, bisschop in Congo, en door al de gemijterde prelaten van
het bisdom.
Door breven van 13 April 1923 heeft Zijne
Heiligheid Paus Pius XI aan de kerk van den H. Basilius of kapel van het H
Bloed den eeretitel van Mindere Basiliek verleend.
Dit voorrecht dient plechtig afgekondigd te
worden. Daarom zal Mgr. Waffelaert, Bisschop van Brugge, die het smeekschrift
tot den H. Stoel richtte, de verkregene gunst kenbaar maken op Maandag 29
October aanstaande. Om 9 uur is er eene Pontifikale Mis.
Het cermonieel [sic] der inhuldiging van de Basiliek
eindigt met eene Processie. Het is een zuiver godsdienstige optocht van een
gansch anderen aard dus dan de wijd-beroemde H. Bloedprocessie. En toch belooft
deze inhuldigingstoet prachtig te zijn en eigenaardig. De optocht zal zijn een
relikenstoet in den aard der middeleeuwschen bidprocessies. In vele onzer oude
Brugsche kerken bewaart men nog schatten van vroegere dagen die zelden of nooit
te- voorschijn komen: kostbaar drijfwerk der middeleeuwen, Renaissance
borstbeelden en reliekschrijnen, die in den inhuldigingstoet zullen gedragen
worden.
Iedere
kloosterorde en elke parochie vormt een afzonderlijke groep. De schittering van
het edelmetaal, de rijkdom der oude priestergewaden afwisselend met de bonte
schakeering der ordesdrachten, en dat alles in dit bijzonder mooie kader der oude
stad, zal wel een aanblik opleveren eenig in zijn soort: laten we maar zeggen een
juweelenstoet, zooals die zijn kan in, een stad van middeleeuwsche poësis en
godsdienstige overlevering.
De jaarlijksche
bedevaart en gedenkingsprocessie zal plaats hebben op Zondag 12 Augusti 1923.
Optocht
te 3 uren van de groote markt van Dixmude naar het slagveld van den ijzer. Aan
de absouten aanspraak van den E. H . Paul De Beir, aalmoezenier bij het leger
en oud strijder.
Maandagavond
13 Augusti om 10 uren in de St. Niklaas kerk, plechtige zielmis voor de
gesneuvelden.
Alle oudstrijders
worden uitgenoodigd. Toetreding te melden aan P. Gardiaan der Minderbroeders.
trefwoorden: Diksmuide, gedenkprocessie, 20ste eeuw
's Morgens
was de plechtige dienst voor de gesneuvelde soldaten, waar de V.-O.-S.-sen en
Gewezen-Soldaten henentrokken, met vaandels en muziek.
Na de H
Mis, deed de geestelijkheid met ontzaglijke menigte, den ommegang rond de kerk
en de kapellen der H. Godelieve, Patrones van Vlaanderen, wier feest door een
gelukkig samentreffen, voortaan op 11e Juli valt.
Aan de
kapel werd een flinke kantate uitgevoerd, met begeleiding van koperorkest, onder
de leiding van E. H. Pastor Holvoet, die zelf het stuk gedicht en getoonzet had.
Daarna werden
op de kiosk Vlaamsche [l]iederen gespeeld door de fanfaren der gemeente.
s
Namiddags had er eene indrukwekkende optocht plaats
Onze Heilig Sakramentsprocessie is door den
ijver van Mijnheer den pastoor weer eenige groepen rijker geworden.
Maar het politie toezicht laat veel te
wenschen.
Juist toen het Hoogweerdige op den grooten
steenweg verscheen, kwamen drie autos dwarsdoor de Maagdekens vliegen.
Hoe er geen ongelukken gebeurd zijn, gelijk
te Thienen, waar een veertien jarig meisje doodbleef, is niet te begrijpen.
De Garde stond er op te kijken; geen
opmerking of geen proces verbaal.
En dan, toen de geloovigen, die den ommegang
volgden, in de Kloosterstraat draaiden, kwam een doodrijder in de zelfde
overtreding.
Ware het zoo moeilijk om gelijk in andere
gemeenten, alle rijtuigen voor een paar minuten te doen stilstaan langs den
kant van Maldeghem? Want het is maar van langs dien kant, dat op dat uur het
gevaar afkomt.
Dank voor de opname, M. de uitgever, en op
voorhand, dank aan den schepene van politie, die gelijk wij hooren, goede
maatregelen schikt te nemen.
trefwoorden: Sijsele, Sacramentsprocessie, 20ste eeuw
De ommegang van Caeneghem volgt het feest der
overbrenging van de relikwiën van St-Elooi 25 Juni dus ommegang Zondag 1
Juli.
Oudtijds werden op den ommegang de paarden
gezegend met de relikwien van St-Elooi. Dit bracht veel volk in de gemeente.
Tot dat de kerkfabriek van Aerseele de relikwie eischtte als haar eigendom;
gevolg: Monseigneur de bisschop legde de zegening stil.
Er bleef een processie bestaan die op
ommegang Zondag uitging, waarin het borstbeeld van St-Elooi werd mede
rondgedragen. Deze processie is in 1871 afgeschaft.
St-Elooi was in de kerk van Caeneghem een
autaar toegewijd, thans zijn beeld en autaar verdwenen, alleen de zegening met
de relekwie is heropgericht en wel op St-Elooi 1 December voor paarden en
ruiters der St-Elooisgilde.
De ommegang zal wellicht dit jaar door
biizonderheden opgeluisterd worden, dat op 1 Juli.
trefwoorden: Kanegem, Sint-Elooi, processie, Ommegangzondag, 20ste eeuw
Begunstigd door een heerlijk weer heeft de
processie haren ommegang gedaan. Langs den doortocht wapperde aan alle huizen
de driekleur of leeuwenvla[g]. (zinnebeeld dat er in Roosbeke nog Vlaamsch
leven is.)
Het doet zoon deugd de leeuwen te zien
wapperen in wind en zon. Op de processie nogal wat volk en velen die
ing[e]togen medegingen.
Deze week worden er missen, gedaan om schoon
weder te bekomen. Het is noodig, want de zomervruchten staan slecht en velen
hebben moet [sic] herplanten of herzaaien; de oogst zelf belooft nog ve[e]l.
Dat God zijn zegen geve dat al[l]es goed
komt.
Binnen eenige weken Guldensporenviering,
voorzeker lijk op andere jaren zullen de gulden sporen waardig gevierd worden.
De vrouw die het ergst gekwetst werd toen die
auto door het dicht opeen gepakt volk reed in de Noordzandstraat, is nu toch
overleden.
Het was een jonge moeder, wier man soldaat is
in 't bezette gebied; ze had haar zoontje aan haar zijde en wierp het met alle
kracht in het volk, maar zij zelve viel onder de wielen.
Een toeschouwer verstaat niet hoe er geen
policie was om dien auto in de Dweerschstrate te houden en t was ook de moeite
weerd om zien hoe die auto die daar blijven staan was waar de processie
passeerde, wel tien maal opgeschreven werd door de agenten, die effenaan toekwamen en van mekaar niets wisten.
Maandag morgen tegen 11 uur had in de
Noordzandstraat een vreeselijk ongeluk plaats.
Een heer van Roeselaere was met zijn
veertienjarigen zoon per auto naar Brugge gekomen, om de processie van het
Heilig bloed bij te wonen. Hij kwam van de Wolvengracht en wilde de
Noordzandstraat in, maar de weg was door het samengepakt volk versperd. De heer
stapte uit zijn auto, om te vragen welken anderen weg hij kon nemen. Hij beging
de onvoorzichtigheid zijn motor niet stil te liggen [sic].
Gedurende zijn afwezigheid duwde zijn
zoon, die aan het stuur was gebleven, zonder het te weten, den remhefboom der
groote versnelling af. De auto reed onmiddellijk vooruit, te midden van het
volk.
Van alle zijden klonken angst- en
noodkreten. Een twintigtal personen werden omvergeworpen en overreden. Een
ruiter en zijn paard werden ook te gronde geworpen. Eindelijk stuitte de auto
tegen den gevel van een huis, en daar werd een dame vreeselijk gekwetst, 5
andere menschen werden zwaar gewond, een werd het been afgereden.
H.
BLOED. Twee bijzondere treinen, bij diegene die bestaan, zullen Maandag uit
Maldeghem naar Brugge loopen; een om 7 uur 8 minuten en een 8 uur 22.
s
Namiddags keeren er twee bijzondere uit Brugge terug een om 15.45 en een om
19.10.
Juist
gelijk verleden jaar.
Weet
ge nog hoe heet het was te Brugge verleden jaar? Zoo heet dat er menschen
onpasselijk werden binst achter en den ommegang.
t Is
te verwachtend at het weerom zonneweder zal zijn, maar asjeblief, toch zoo erg
niet.
t Is
de dag ook van de velos. Ze zijn niet meer te tellen.
Autos
niet zooveel. Die rijden liever naar de Kursaal van Blankenberghe en Oostende.
KORTRIJK.
Heilig Haar processie. De vermaarde processie van het Heilig Haar van Ons
Heer. zal uit O. L. Vrouwkerk uitgaan, den Zondag na O.H. Hemelvaart ten drie
ure s namiddags.
De
prachtige godsdienstige, bijbelsche en geschiedkundige groepen. die vroeger zoo
bewonderd werden en zooveele vreemdelingen naar Kortrijk trokekn[sic]. zullen
nu wederom in vollen luister en frischheid verschijnen.
Hel
Heilig Haar wordt sedert eeuwen met heiligen eerbied in O. L. Vrouwkerk bewaard
en er met grote godsvrucht vereerd. Bijzonderlijk om gemaard al genezen te
woorden van alle hoofdkwalen en haarziekten.
Van 24 Maart tot 3 April is te Damme de H.
Missie gepredikt geworden door de Eerw Paters Redemptoristen Janssens en
Lammertijn van t Klooster van Antwerpen.
Zelden zal eene H. Zending met meer iever
gevolgd zijn. Iederen avond was de groote O.L. Vrouwekerk vol geloovigen: de
stoelen der kerk en die van t Hospitaal, voor de gelegenheid gemobiliseerd,
waren allen bezet; de zitsels zaten vol; men verdrong zich op de hoogzaal en
vele lieden moesten stoelen van huis medebrengen.
Van de omliggende gemeenten kwamen elken avond
meer en meer toehoo[r]ders Machtig dreunden de missiegezang[e]n door de hooge
gewelven; en ingetogen met gespannen aandacht volgden de honderden geloovigen
de predikanten die tot de harten spraken of in heftige bewoording zedeloosheid
en wangedrag striemend geeselden.
Zondag namiddag had een indrukwekkende
plechtigheid plaats. In processie werd het Mirakelkruis van Damme en tevens
Missiekruis door de stad gedrage[n], door de Gildebroeders in visscherpak; de
Oud-strijders vormden de eerewacht.
Op de markt hield de stoet sti[l] en E.P.
Lammertyn, Oud-Krijgsaalmoezenier deed eene aanspraak op den balkon van t
stadhuis. Een heerlijk spreekgestoelte was t hier, afgelijnd door de gothische
bogen van []t praalgebouw, uitzicht gevende op eene plaats die herinnert aan
Dammes roemrijken tijd; waar []t beeld van Jacob van Maerlant prijkt; van
hier spraken weleer de wethouders tot de gilden.
De Eerw. Pater, met een stem als een klok en
in sierlijke tale sprak over Dammes kostbaarsten schat: het Mirakelkruis; hij
heri[n]nerde aan de vurigheid waarmede onze voorouders <<hun>>
Wonderbeeld vereerdern en hij spoor[d]e de Dammenaars aan tot hetzelfde
betrouwen.
Maandag avond werd O.L. Vrouw van Gedur.
Bijstand, op bijzondere wijze vereerd, en haar beeld, boven op het hoogaltaar
geplaatst, was schitterend verlicht.
***
Volgens de overlevering werd het Mirakelkruis,
toen <<het Zwin>> nog Dammes mure bespoelde, door D[a]msche
schippers uit de zee opgevischt. Wanneer dit geschiedde is niet juist bekend,
doch bewaarde oorkonden vermelden dat het reeds in 1339 vereerd werd.
Eene afzonderlijke kapel was er voor opgericht
Nadat deze door de beeldstortmers [sic] vernield werd, plaatste men het kruis
in de Noordb[e]uk van de kerk waar het nu nog berust. Elk jaar had een
vermaarde ommegang [p]laats: de processie trok tot over de St Jacobsbrugge op
de zoute vaart; na de vernieling dezer brug zette men zelfs met schuiten over.
Eene overgroote menigte komende van gansch t Noorden van Vlaanderen, tot van
Nieuwpoort en Duinkerke, woonde den ommegang bij [en] zieken en gebrekkigen
namen plaats op de berrie van het Kruis en talr[ij]ke wonderen geschiedden bij
die vereering.
Zes dezer zijn afgebeeld in de kerk op een
schilderij der 15e eeuw.
Nog ieder jaar, op 3den Zondag van
Juli is er een groote toeloop van bedevaarders naar t Kruis van Damme.
Aerseele was blijde om 't schoon weder van
Maandag laatst; want 't was juist dien dag dat Eerwaarde Heer Bouve als pastoor
ingehuldig werd. Reeds van in den
voormiddag waren alle huizen smaakvol versierd. Om 2 uren 's namiddags trokken
paarden, fietsen, rijtuigen den Eerweerden Heer Pastoor tegemoet. Op een
verhoog aan 't Hooge nam Hij den stoet in oogenschouw: De Eucharistische
Kruistochters, De goede Herder, De H. Martinus patroon der parochie, De blijde
intrede van Jesus in Jerusalem onder 't dreuneud en.prachtig gezang van Hosanna
en den praalwagen met Jesus H. Hert in top, defileerden luisterrijk Het kanon
bulderde, de klokken luidden en op 't gelaat van ieder Aerseelnaar las men
blijheid om den nieuwen Herder.
trefwoorden: Aarsele, inhuldiging pastoor, processie?, 20ste eeuw
De geestelijke Overheid van Diksmuide heeft
besloten jaarlijke eene groote processie interichten tot op de boorden van den
YZER, de absouten te zingen op dat onmeetbare kerkhof waar nog zoo vele lijken
verborgen liggen. Er wordt vele gedaan voor onze gesneuvelde helden; doch al te
dikwijls wordt gebed er bij vergeten, en alles vergaat te veel in
monumenten-hulde.
Die processie zal dit jaar op 15 Oct. gedaan
worden, maar van toekomende jaar af op een anderen dag, meer in t zomer
seizoen.
Het ware aangenaam wildet gij aan onze
beslissing om door gebed hulp te brengen aan onze gesneuelde [sic] helden, al
de mogelijke ruchtbaarheid geven.
De stoet die om 3 uren op de groote markt
gevormd wordt, zal samengesteld zijn als volgt:
1) Het muziek der Vereenigde Fanfaren van
Dixmude. 2) Oudstrijders van Dixmude en andere Yzergemeenten met hunne vaandels
3) Herinnering aan de genseuvelden [sic] van Dixmude. 4) Idem der
Yzergemeenten. 5) Der negen provincien. 6) Van al de gesneuvelden van den
grooten oorlog. 7) Het Kruis en de geestelijkheid in rouwgewaad. De wereldlijke
overheid. 9 De volksmenigte die den Rozenkrans bidt.
Zoo gaat de stoet tot aan de plaats tusschen
de Bloemmolen en den Boyau de la
Mort alwaar een lijkbaar opgetimmerd is.
10) Gezang van den De Profundis en de Miserere
door al de schoolkinders. 11) Aanspraak van den E.P. Gerlachus gardiaan der
P.P. Recolletten. 12) De absouten of beles rond de lijkbaar, door de
Geestelijkheid.
13/ Daarna komt de stoet tot op de groote markt,
recht voor het vernielde stadhuis, waar onder het zingen van vaderlandsche
liederen en groet gebracht wordt aan de vlaggen.
N.B. Deze is een voorloopige orde, die
volgende jaren zal uitgebreid worden, naarmate de heropbouw der stad het
toelaat. Maar van nu al reeds worden alle Oud-strijders-bonden met hunne
vlaggen uitgenoodigd om in den stoet te gaan.
En t ware de vurigste wensch der inrichters
van deze processie dater in ieder provincie een comiteit tot stand kwame, dat
zich wil belasten, voor nu reeds, maar bijzonderlijk voor de toekomst, met de
deelname der provincie in deze absouten-processie op de slagvelden van den
Yzer.
Alle inlichtingen zullen geerne worden
verstrekt door Z.E.Heer Van Den ABEELE.
Pastoor-Deken,
DIXMUDE
trefwoorden: Diksmuide, absoutenprocessie, 20ste eeuw
In het jaar 470 richtte de H. Mamerius
processiën in om van God te bekomen het
ophouden van de aardbevingen en de schrikkelijke tempeesten die zulke onheilen
stichtten ten lande zoowel als op zee.
In 514 beval de kerkvergadering [v]an Orleans
dat, in gansch Frankrijk, ieder jaar openbare gebeden zouden plaats hebben om
den zegen te bekomen over de landvruchten. De kerkvergadering van Mayence
bracht in 813 dit gebruik bij [g]ansch
het christen volk en besloot dat eene processie gedurende 3 dagen zou gevormd
worden door de biddende en boetplegende inwoners van stad en dorp; die dagen
heete men dagen van boete en bede; Rogationes.
In de steden, ging men van de eene kerk naar de
andere.
In de dormen gaat men langs de verschi[l]lende
wegen om Gods zegen te vragen over de vruchten der aarde.
In die processie draagt men noch het H.
Sacrament, noch heiligenbeelden, maar een Kruisbeeld of de reliek van het H. Kruis.
Vandaar de naam van Kruisprocessie.
Te Tongeren
Te Brugge houdt men, by de.processie naar St-Gilleskerk
(2e dag) stil in de Sint Jorisstraat aan het huis waar, ten jare 1666
de pest ophield door de voorspraak van O.L. Vrouw van VII Weeën; men zegent het
volk met het kruis
Te Gannaerde
D.St.
trefwoorden: Brugge, H. Kruisprocessie, 20ste eeuw
Zondag ll. waren de missen ter gelegenheid van
den Brugschen Ommegang op nieuw uur, ten 7 en 10 ure, en reeds kwart vóór elf
uur was de Hoogmis gedaan. Eenieder was op zijn gemak en kon zijne kleine boodschappen
doen tot groote voldoening van winkeliers en herbergiers, De vrouwtjes bovenal
waren tevr[e]den, dat alleman zoo vroeg thuis was.
De herbergiers der groote banen konden nu eens
smakelijk eten en den gaanden en komenden man gulhartig onthalen.
trefwoorden: Brugge, Zuienkerke, H. Bloed, 20ste eeuw
De H. Bloeddag is voor al de gemeenten rond
Brugge zooveel als een feestdag. In de West Vlaamsche is t geen school en van
overouds s[t]ellen boerenknechts de conditie dien dag vrij te zijn.
In den ouden tijd was echter de toch niet zoo
groot als nu met velos en autos.
De verkooper van t Getrouwe te Sysseele
schrijft dat hij 3250 velos geteld heeft.
Wij kunnen t gelooven. Dat is dan nog maar
zoveel als er in den velodrom zijn. Maar bedenk dat er alzoo te minste tien
wegen naar Brugge leiden.
Er waren veel autos ook. Maar wij hebben t
vroeger al opgemerkt: de groote wereld autos zijn niet Ommegangsgezin; ze
rijden liever naarde Kuurzalen der badsteden.
Wij hooren van geen noemenswaardige
ongelukken; t is haast een wonder; de voerman van St Laureins, die verleden
jaar op drie wielen naar huis kwam, schoot nu triomfantelijk voorbij.
Op Donck reden twee autos op elkaar door de
schuld van een boerekar Ze vroegen den naam van den boer, maar daar waren
gendarmen Tut tut! zeiden ze, ge hebt zooveel schuld als hij!
***
Op Sysseele sprong een zat mensch van een auto
en viel onder twee velos die hun kenteekens lieten op zijn voorhoofd, oor en
hals. Dat zal hem leeren. Men vroegt er [b]ij dat de auto behoorde aan Cabooter
van Sysseele en hij bestuurde hem zelf.
We wisten niet dat er ook al te Sysseele een
autodienst bestond. Maar gister hoorden wij dat een vischwijf uit Brugge hare
ronde deed per auto tot in Maldeghem.
***
Op de baan van Brugge waren er grappenmakers
die een blinkend beursje of kruisje aan een touwtje vast legden.
Zoo liet zich een onderwijzer beet nemen.
***
In stad ook geen ongevallen, maar veel
menschen die ongemakkelijk werden door den drum en de groote hitte. He[t]
kostte en half uur om voorbij de groote markt te gaan.
Om opnieuw al de blijheid van onzen
Ommegang-Zondag kinderlijk vroom te kunnen genieten, w[a]s het noodig gedurende
vier jaren ervan beroofd te zijn.
Voor diegenen ook die binst die jaren in
vreemde landen vertoefden waar geen ommegang was, tenzij rond het kerkje, met
het een nieuwe blijheid zijn en wat moet het zijn bij dezen die in een
gevangenenkamp waren opgesloten, of tusschen de vier muren van het gevang, waar
zij toch in hunne verbeelding hun opgesmukte dorpje zagen, de klokken hoorden
luiden en de geur van tym en wierook tot hen doordrong.
[beschrijving processie in Zwitserland]
Geen land zoo fel in de ommegangen als
Vlaanderen en vroeger was het nog al meer. Dan gingen de gilden er in soms met
wagens en peerden. Al onze steden wedijverden in deze godsdienstige betooging
en dan werden ook de mysteries in open lucht gespeeld, gelijk deze van de
Zevende Bliscap van Maria, welke vertooningen sedert enkele jaren hernomen
worden door onze open lucht gezelschappen.
trefwoorden: Vlaanderen, processies, Ommegangzondag, 20ste eeuw
Zondag 17e Juli is t Damme Kermis.
Deze vindt, zooals de meeste kermissen haren oorsprong in eene godsdienstige
plechtigheid of eenen ommegang. Immers, elk jaar, op 3n Zondag van
Juli, is er te Damme eenen grooten toevloed van bedevaarders die het
Mirakelkruis in de O.L.Vrouwe Kerk komen vereeren. Volgens de overlevering zou
dit Kruis, toen Damme nog eene zeehaven was, door Damsche schippers uit de zee
opgevischt zijn. Wanneer dit geschiedde is niet juist bekend; doch volgens de
bewaarde oorkonden werd het Mirakelkruis reeds in 1339 vereerd. De bedevaart
naar Damme moet dus wel als eene der oudste godsdienstige plechtigheden van
dien aard in Vlaanderen aangezien worden.
Volgens de plaatselijke overlevering zouden de
geuzen, tijdens de Beeld stormerij in 1566 de Kruiskapelle afgebrand en het
Mirakelkruis stuk geslagen hebben. De zusters van t Hospitaal verzamelden bij
nachte de stukken en brachten die naar de kerk. Na de herstelling van t
Wonderbeeld werd er op 3n Zondag van Juli eenen bijzonderen feestdag
ingesteld met processie of ommegang tot uitboeting der beel[d]schennis. Vandaar
waarschijnlijk de oorsprong onze kermis Onder Keizer Joseph II in 1786 werd de
plechtigheid, zooals alle ommegangen en processiën tijdelijk afgeschaft. De
keizer-koster, gelijk de Vlamingen hem noemden, wilde de kermissen op één dag,
op den ..n Zondag na Passchen. Dit ging natuurlijk maar zijnen tijd
mee.
Op 3n Zondag van Juli is ieder jaar
de groote kerke van Damme te klein voor de talrijke bedevaarders der omliggende
gemeenten. Eene schilderij der 15 eeuw in de Noord beuk der kerk verbeeldt 6
wonderen die bij de vereering van t Mirakelkruis geschied zijn.
Op Zondag 17n wordt ook de vlagge
der Oud-strijders van Damme gewijd en ingehuldigd.
trefwoorden: Damme, H. Kruisprocessie, 16de eeuw, 18de eeuw, 20ste eeuw
Autos en motos naar Oostende en Blankenberge,
maar te Meie, naar t Heilig Bloed zijn t velos.
Vroeger werden ze geteld, vijf, zes, zeven
honderd langs elke baan. Nu zijn ze twee, drie duizend, ontelbaar.
Dien H. Bloeddag komt ook alle gerij te
voorschijn: lotterspeekte wielen worden den band verlegd, De wijte, tegen dat
t regent, wordt gelapt, nu de verf afslaat wordt heel het karretje in nieuw
groen geschilderd, en Maandag, vóór dag en dauw stroomt alles naar het oude
Brugge toe, dat de zeven poorten het niet kunnen slikken.
In alle dorpen onderweg is het dan ook gelijk
op de kermis. De menschen vooral tegen avond zitten buiten om de pandfeesters
te zien, die t afkomen met een vaantje of een tuil bloeiende bron. De
herbergiers laten hunne deur wagenwijd open: t geluk vliegt: wie t vangt
heeft het.
De fietsende boeremeisjes worden alle ja[re]n
talrijker, zullen eindelijk met de jongens gelijk staan, wiel aan wiel, gelijk
tot hiertoe, vinger aan vinger.
Zoover mogelijk van de stuivende gillende
wielerbaan, langs den stillen zomerweg, een eenzame bedevaartster nog met den
rozenhoed: een op duizend.
Lotterspeekte wielen, zeiden wij daar.
Wij zaten op t Westeindeken.
Kijkt daar! Kijkt daar!
En wij keken en zagen een kamion op drie
wielen en de bos van het vierde wiel rolde over de straatsteenen.
Oude en jonge buitenmenschen lijdzaam daar
achter, te voet.
<<Dat is nu de derde keer,>>
zeiden ze, <<dat ons wiel afdraait. Eerst aan de Kruispoort in t
binnenkomen. Een ander aangezet: t paste niet en daar lag het. In t
weerkeeren beter opgepast, maar op Donk was het de Statie van den derden val,
niemand toch gekwetst. En nu gaan we te voet voort naar St. Laureins, naar den
Kommer.
De kommer was niet zoo ver: men zag hem op het
wezen van den voerman; t was een rienewasie voor hem. Er lagen al twee
gebroken wielen op zijn gerij. Hij zocht nog achter een derde. Ten slotte meer
wielen dan menschen! Ze waren met twintig vertrokken, er bleven er nog tien!
En de bobijn op de steenen spoeterde voort
waar de peerden die van niets wisten het wilden.
t Was nog beter een wiel dan de peerden! En
zoo is de Vlaming altijd gelukkig.
Wij vernamen later dat de overgeblevene
passagiers door koopman De Bruyckere Adeghem, kommerloos tot aan den Kommer
geraakt zijn.
***
De H. Bloedommegang zelf geleek aan de
schoonte van vóór den oorlog, maar hij werd halfweegs gestoord door den regen.
Nooit was er zooveel volk.
Ik wete dat uw blad gelezen wordt door vele
geestelijken en godvruchtige menschen. Daarom achte ik het gepast u mededeeling
te doen van de plechtigheid die hier heden ter gelegenheid van Allerzielen dag
heeft plaats gehad, anderen ten exempel.
Hier g[e]lijk elders bijkans overal bestaat,
ging het kerkkoor de vorige jaren na den goddelijken dienst, maar tot aan den
Calvarieberg, om daar eenvoudig den miserere
voor de geloovige zielen te zingen. Maar van dage is het er zoo wat prachtiger
naar toe gegaan. Na een plechtig gezang uit het officie der overledenen vóór
den Calvarieberg, heeft men de ronde gedaan van het kerkhof, onder het zingen
van gezangen op den dag toepasselijk. Maar wat vooral eene gunstige stemming gebracht
heeft, is dat de geestelijke stoet is blijven stilstaan bij het graf van den
laatsten begravene, eenen armen werkman, om daar een kerkzang aan te heffen en
de gebeden der omstaander voor hem te verwekken.
Anderen die nooit te vreden zijn zouden nog begeerd
hebben een bezoek naar de kapel van het H. Hert van Jezus, ten koste der
gemeente op het kerkhof opgericht, ter nagedachtenis van de gesneuvelde
soldaten. Een echt gedenkstuk in gotischen stijl opgemaakt volgens de teekening
van den smaakvollen vlaamschen bouwmeester Cauwes.
Zondag gepasseerd moesten hier met kriegen van den dag
alle vlaggen uitzitten, maar door het slecht weer werdenr [sic] ze maar s
namiddags opgestoken voo[r] den stoet. Het was een stoet als er niet veel zijn
te zien geweest, zoo schoone spijtig genoeg dat hij moest op de dorpplaats
blijven door de groote regenvlaag.
De 52 oudstrijders kregen den eerewijn, en het volk zal de
feest nog lang onthouden, want Sint-Jooris en Ruyselede staan op den eersten
rang als er te vieren is.
trefwoorden: Sint-Joris-ten-Distel, dankprocessie, 20ste eeuw
Heden .Zondag om 4 uren (kerktoren) zal de dankprocessie
uitgaan, in stoet geheel het leven van St-Jooris op zijn paard verbeeldende,
waar 25 groepen van alle standen verkleed zullen gaan en 3 praalwagens. De
stoet zal zich vormen aan de melkerij, dan gaan al over de brug langs de
Kasteeldreef, dan langs den steenweg die naar Maria-Aalter loopt en dan stop
zetten op de marktplaats.
trefwoorden: Sint-Joris-ten-Distel, dankprocessie, 20ste eeuw
Het was nog al een sterke wind Maandag, en er zijn dan ook niet zooveel fietsen door Maldegem naar de H. Bloedprocessie van Brugge gereden als voor den oorlog.
De H. Bloedommegang verleden Maandag te Brugge trof een zonnigen Meiedag en ontzaggelijk veel volk: 39,000 reiskaartjes!
Ook de bijbelsche voorstellingen (die verleden jaar er nog niet waren) genoten aller bewondering.
Wellicht zal toekomend jaar ook het Geschiedkundig deel er tetug zijn, en waren wij in de plaats van de Bruggelingen, wij zouden de verbeeldingen der zeven parochiën, die toch als zoovele herhalingen zijn, wat beperken om zooveel te beter Bijbel en Geschiedenis te verzorgen, want die Stoet is toch een bron van inkomsten voor de stad en eene opwekking van Godsdienstig gevoel voor heel het land.
Waarschijnlijk op Zondag der
Sacra[ments]processie zal de prachtige gotische kapel (bouwmeester Cauwe) ter
gedachtenis der gesneuvelde soldaten ingewijd worden. Mogelijk zal de eerw. Heer
Scherper[e]el, aalmoezenier en broeder van eenen gesneuvelden, het gewoond
omstandigheidssermoen doen.
Groote feesten te dier gelegenheid: men
spreekt zoo van 6 praalwagens, een met Tank
in werking, op te maken door eenen vernuftigen gedemobiliseerden soldaat,
van Dudzeele. Daar zal geen volk te kort zijn.
trefwoorden: Dudzele, Sacramentsprocessie, 20ste eeuw
Verleden Zondag ging voor 't eerst sedert vijf jaar
weer de vermaarde boetprocessie van Veurne uit.
't.Is een der oudste en eigenaardigste ommegangen
van Vlaanderen.
Volgens overlevering ging de eerste processie in de
middeleeuwen uit en wel ter eere van een relikwie van-het Heilig Kruis, door
een Vlaamsche graaf.aan de St-Walburgakerk geschonken.
Het oude verhaal deelt mee, hoe die graaf van het
Oosten terugkeerdend, door een storm voor de kust van zijn land werd
overvallen. Hij beloofde, zoo hij behouden mocht worden, de relikwie, welke hij
meevoerde, aan de eerste kerk te zullen schenken die hij ontwaarde.
Toen den orkaan over was en de zon weer de wolken
scheurde, blonk zeop het hooge dak
van Veurne's Sint-Walburga. De graaf ging aan land, verwittigde de
geestelijkheid die in stoet het hoog geschenk kwam afhalen. Elk jaar werd dit
feit door een processie herinnerd.
Maar tijdens de Oostenrijksche overheersching,
veranderde het karakter van den ommegang. Een soldaat van het garnizoen, zekere
Mannaert, had het bijgeloof van zijn tijd, en meende, dat de asch van een
verbrande hostie, op zijn hart gedragen hem onkwetsbaar maken zou.
Hij ging ter kommunie, spuwde de hostie echter weer
in zijn zakdoek uit en roosterde ze thuis.
Mannaert moet een soort waanzinnige geweest zijn,
want dadelijk daarna liep hij de straat op, om luid uit te schreeuwen wat hij
gedaan had.
Zijn berouw baatte hem niet. De ongelukkige werd
gestraft naar de zede van dien tijd. Menvoerde hem door de
stad en neep op elken hoe[k] met een gloeiend ijzer stukken uit zijn vleesch
Eindelijk werd het half geroosterde, wreed geschonden lichaam opgehangen.
Om de heiligschennis uit te wisschen, veranderde men
de processie van 't Heilig Kruis in een van boete. Vele burgers liepen blootsvoet,
in grauwe pij met een kruis op den rug in den stoet.
En die ge woonte bestaat nog.
De <<penitenten>> sluiten den ommegang
die eenige uren duurt. In boetgewaad, de kap over het hoofd en blootsvoet gaan
ze voort, gebogen onder een houten kruis. Er komen er van alle kanten, ook uit
Frankrijk en Engeland.
In de processie verbeeldt men groepen uit het Oude
Testament. Sommige spreken en zeggen met een sterk rythme en oud Vlaamsch
teksten uit den Bijbel op. Zoo ziet en hoort men de wijzen van 't Oosten, die
naar Jerusalem trekken, van Jezus
in gesprek met de <<doktoren>> enz.
Maagdekens wuiven met palmtakken en hun zilveren
stemmen heffen het <<Hosannah>> aan.
Uit den kloeken Sint-Nikolaastoren, die gelijk een
burcht. over de grillige gevels schouwt,
bomt de zware klok.
En natuurlijk is het dan kennis te Veurne, maar
tijdens de processie, die 's namiddags uitgaat, zwijgen de foorlieden en hun
orgels.
In het voorjaar van 1918 vreesde men voor Veurne. De
stad werd geweldig beschoten en er was
gevaar voor haar bezetting. Men had de kostbare gewaden der processie reeds in veiligleid
gebracht. De klokken warnn in den grond gedolven. Zeer veel inwoners trokken heen. 't Waren sombere dagen toen.
Maar dat leed is voorbij en weer gingen in het stedeke
achter 't verwoeste gebied en waar
zelf ook veel gedoode burgers en gesneuvelde soldaten sluimeren, duizenden
bezoekers zich verdringen.
Herlees eens de eerste bladzijden van Onzen feuilleton
Celestina's Offer; waarin Hans de processie
in 1914 soo schoone beschrijft.
UIT DE 'BELGISCHE STANDAARD
NOG OVER DE PROCESSIE:
't Weder en legde maar flauwkens aan; toch gelukte
de zon erin een gatje door de lucht te boren en den regen tegen te houden tot
na de processie.
Volk was er, ge 'n kunt niet meer: op de markt, in
de straten waar de proceesie[sic] voorbijtrok, kondet ge op de koppen dansen.
De oude Veurnaars weten niet te zeggen dat er ooit met de Boetprocessie méér
volk in de stad is geweest, als dit jaar.
Vier gendarmen te paard komen voorop en drijven het volk uit
den weg.
Zes thebaansche trompetten openen den stoet; daarna
het vaandel van de sodaliteit. Dan komt geheel het oud testament; onder de
profeten vallen eenige welgekozen tijpen op te merken, vooral de profeet Agus.
Me dunk dat David wat ernstiger zijn rol had kunnen aanpakken.
In t verdeelte van de processie t Nieuw Testament verbeeldend
springen eenige groepen in t oog die buitengemeen goed werden weergegeven: de Drie
Koningen, de Vlucht naar Egypte en bovenal
de Blijde intrede van Jerusalem. Het Hosannah van Veurne is niet zoo groot als
het Hosannah van Brugge, maar toch is het heel indrukwekkend.
Wat bovenal slaat, 't zijn de boetelingen in monnikenpij
die hun kruis slepen barvoets door
straten.
trefwoorden: Veurne, Boeteprocessie, H. Kruisprocessie, 20ste eeuw, middeleeuwen
RUYSSELEDE. Ommegang. Op H. Drievuldigheidszondag had de plechtige wijding en
herinrichting plaats van den alouden ommegang [der] H. Drievuldigheid al [
ter] gedachtenis onzer gesneuvelde soldaten. In 1[???] wierd te Ruyssleede het
broederschap gesticht der H. Drievuldigheid ter verlossing der slaven.
trefwoorden: Ruiselede, Drievuldigheidsprocessie?, 20ste eeuw
In de Gazette van Brugge, die wij met
blijdschap terug hebben gezien, staat er in beschrijving van den groep der
Hulde aller Volkeren, verbeeld door jongelingen met het vaandel van elk land:
<<Zou Duitschland erbij zijn? En wij
hoorden: Wij zouden t eruit sleuren Maar t was niet mee?>>
Waarde confrater, dacht gij niet dat de
menschen die gij alzoo hoordet langs den stoet, van die soorte waren die meest
den Duitsch hadden aangehangen?
Dacht ge ook niet dat die uitroeping (die wij
niet gehoord hebben) in strijd was met de leer der kerk: <<Alle Volkeren
zullen U (God) loven!>>
En dacht ge ook niet dat ook na den Franschen
tijd (1819) al wat Fransch was, moest uit den Stoet <<gesleurd>>
worden?
k En zou ook het vaandel van Duitschland (dat
eigenlijk niet meer bestaat) ook niet zoo gauw in den stoet laten zien hebben,
juist om dergelijke uitroepingen te vermijden, maar ze nu aanhalen gelijk gij
doet (of ze bestaan hebben ofte niet) bij eene godsdienstige betooging is met
spelden steken daar waar de menschen gekomen waren met rozen.
t Is de haat onder de volkeren die de oorzaak
is van den oorlog.
Wat meer is, dat alles is patriotaardsch en
valsch.
Er werden hier door de Engelschen plakbrieven
uitgehangen: doet geen zaken meer met Duitschland en ze waren zelven reeds te
wege te te doen en doen het nu volop, terwijl door de schikkingen van de marken
ons land nu wordt aangespoord zooveel mogelijk in Duitschland te koopen.
In dezelfde Gaz. van Brugge staat er dat het
H. Bloed eerst verdoken werd in het huis van M. Louis Halleux, maar de
Duitschers dat huis bezettende, nam de bisschop het op zijn eigene kamer.
De <<Rijve>> dat is het gouden
kistje en het hemeltje waarin de onschatbare pand wordt rond gedragen (bekroond
met de eigen krone van Maria van Burgondie) werd, geborgen in twee bakken met
ijzer beslagen, op een kruiwagen gevoerd naar het huis van M. Louis Ryelandt;
deze alleen en M. Stephaan Visart, zoon van den burgemeester, wisten wat die
bakken inhielden. Maar daar kwamen nu ook gedurig duitsche soldaten thuis
liggen en daarom was het nog eens van verhuizen, naar M. Ernest van Caloen en
eindelijk naar M. Michiel Dhont, den beeldhouwer die de bakken verborg onder
ouden rommel van zijne werkplaats tot den dag der duitsche vlucht.
De rijve was ongeschonden, alleen de zijde
waarop het kistalen buisje met het H. Bloed moest rusten was wat beschimmeld en
werd vernieuwd.
<<Binst de bezetting vroegen de
Duitschers, verschillige malen waar het H. Bloed was. Dit was onder ander eens
het geval met den hertog van Arenberg, die hier den duitschen kroonprins als
vleugelofficier vergezelde De huisbewaarder antwoordde telkens dat hij het niet
wist, hetgeen de waarheid was. De nu onttroonde keizer van Duitschland heeft
ook, op eenen Vrijdag, de H. Bloedkapel bezocht. Maar hij vroeg niet waar het
H. Bloed was. Zeker had men hem op voorhand verwittigd dat de vraag nutteloos
zou geweest zijn. De Duitschers verzaakten te lange laatste aan hunne herhaalde
vragen en schenen in den waan te verkeeren dat het H. Bloed naar een vreemd
land gevlucht was, terwijl, zooals men het komt te vernemen, het nooit Brugge
verlaten had, tot heil en zegen van onze vaderstad.>>
trefwoorden: Brugge, H. Bloed, 19de eeuw, 20ste eeuw
De dood is voorbij gevaren, en daar zien wij
den Halletoren weer met den Meiboom in de blauwe lucht, en hoor eens die
zegeklok!
Dat was nu toch oprecht de groote dag van het
vrijgevochten land.
En de Natuur had hem afgewacht om haar
winterkleed af te leggen.
Daar was het Meiezonneke, zoo vrij en zoo
blij.
En de menschen voelden t: het was voor de
eerste maal weer de oude goede tijd.
De poorten konden ze niet slikken die
wielrijders, die cheezen en die bankwagens.
Toen de koning 20 October in Brugge kwam,
vroeg men van waar toch zoo gauw al die vlaggen van daan kwamen, maar van waar
kwam nu al dat gerij!
Was heel Vlaanderen hier niet, men gevoelde
het dat het er toch had willen zijn.
En deze maal had het bestier, goed doorzicht
getoond: alle ijzeren wegen hadden menigvuldige treinen, eindeloos lang, en de
buitenmenschen reden in tweede klasse duitsche wagens
De ommegang van t H. Bloed zou maar in klein
formaat uitkomen, juist gelijk de gazetten, maar t was DE ommegang, er was zoo
maar een en men moest hem zien, nadat hij vier jaren weggedoken had gezeten.
Dat was nu de derde keer dat hem dat gebeurde,
eerst in den tijd der beeldstormerije, (men toont nog het huis waar de kostbare
relikwie alsdan verdoken zat op den hoek der Sint Jan Nepomucenes brug) dan in
den Franschen tijd en nu in den Duitschen tijd.
Niet juist omdat de Duitschers hem niet gaarne
zagen, want ze wenschten niets liever, maar omdat ze hem niet zouden hebben
kunnen zien.
Veel kleederen waren meegevlucht naar Engeland
en elders, veel was versneden voor dagelijksche rokjes en schortjes, vooral
de middeleeuwsche mannenkleederen hadden het moeten bekoopen en zoo was het
bijbelsch- en middeleeuws gedeelte heelemaal achtergebleven.
Het H. Bloed werd eerst gedragen door de
bisschoppen van Brugge en van Gent, later door andere vooraanstaande
geestelijken. Op andere jaren waren ook vreemde bisschoppen in den stoet.
Ik las dat de rond ofte ommegang dezelfde was
als in 1150, toen de Grave van Vlaanderen met den onschatbaren pand uit
Jerusalem in Brugge toekwam.
Maar k meende dat hij alsdan rond de vesten
ging, hetwelke nu toch niet meer kan zijn, dewijl daar uitgenomen langs den
Dijver, geen weg meer is.
Maar t was toch ongeveer dezelfde ronde die
men nu ommeging: van de hoofdkerk, die dan nog niet bestond naar het Zand, nu
het Statieplein, dan langs de Noordzandstraat alover de Markt naar den Dijver
toe en alover Simon Stevensplaats door de Steenstraat weer over de Markt naar
den Burcht, waar de zegen gegeven wordt met het H. Bloed om het dan weer voor
een jaar in zijne kapel neer te zetten.
Al zoekende naar den ouden weg vind ik in Rond
den Heerd, nummer van 1 Mei 1819 [sic: 1886], het volgende:
<<Gelijk het op dezen dag (3 Mei) een
driedobbele feestdag is, zoo viert men te Brugge eenen driedobbelen vijftigsten
verjaardag, te weten: 1e van de herstellinge van den dienst van t heilig
Bloed, 3 Mei 1819; 2e van de herbouwing van de capelle van t heilig
Bloed, in Maarte 1819 en 3e van t herkiezen van heilig bloedmannen,
of van de edele confrerie, 10 en 17 April 1819.
Ten naasten jare, 1869 zal t vijftig jaar
zijn dat het heilig Bloed weerom te voorschijn kwam, en men spreekt van een
plechtigen jubilé, te dier gelegenheid te vieren; mocht het waar zijn.>>
En t is waar geworden!
Dit
jaar 1919 verleden Maandag, moest dus een honderjarige jubilé gevierd zijn
geweest, ware de oorlog er niet tusschen gekomen.
Men had het daarom wel kunnen herinneren. Maar
zoude er wel een Bruggeling aan gedacht hebben!
De oorlog heeft al meer zulke verstrooingen
meegebracht.
Wat wij ook nog vonden is dat in het jaar 1585
de straten en Markten bij den doorgang van de processie moesten geruimd en
gezuiverd worden.
Dat zou dan willen zeggen dat er geene kramen
op de foor mochten, zoodat men denken mag dat de Meifoore alsdan nog niet
bestond.
Men zei en schreef dezer dagen dat het eene
boetprocessie zoude zijn.
Inderdaad, er sloten zich achter iedere
parochie een groep mannen en vrouwen aan, die luidop den rozenkrans baden.
In 1585 was het ernstiger: Den almachtige te bidden en te bewegen tot
nederleggen van deze inlandsche oorloge ende reduceren van de rebellen van
zijne Majesteit.
Laat ons hopen dat het toekomenden jare niet
zal zijn om de Bolsjevisten te reduceeren .
trefwoorden: Brugge, H. Bloed, 16de eeuw, 19de eeuw, 20ste eeuw
TE BRUGGE zal de H. Bloedprocessie uitgaan
op 5 Mei Het is geen twijfel dat er een groote toeloop van volk zal zijn om
naar de beroemde processie die sedert 1914 niet meer werd gezien, te gaan
kijken. Ingezien de omstandigheden zal echter het bijbelsch gedeelte van de
processie worden afgeschaft.
Roozebeke had ook zijn vermaarden ommegang ter
eere van Onze Lieve Vrouw. Maar daar wilde ik nooit naar gaan zien en k zal je
vertellen waarom niet.
Toen in 1382 de slag van Roozebeke plaats had,
verloren de Vlamingen dezen, zegt de legende, omdat de Franschen de hulpe van
Maria ingeroepen en ontvangen hadden. Onze Lieve Vrouw bracht verwarring in de
Vlaamsche troepen door ze met een onzichtbare koorde in hun beweging te
belemmeren.
De Franschen schreven dus hun zegepraal aan O
L. Vrouwe toe en gingen haar in de kerk van Roozebeke danken Zoo is de
oorsprong van den ommegang aldaar. En de menschen, die zich naar Roozebeke
begaven, beevaarten dus ter herinnering aan een eigen nederlaag. Nu weet ik
wel, dat men daaraan niet meer dacht, maar in elk geval bewijst het weer eens
hoe weinig onze historie doorgedrongen was
trefwoorden: Westrozebeke, Onze Lieve Vrouw, 14de eeuw, 20ste eeuw
Kortrijk ontwaakte onder n luister van vlaggefooien en
weelderige versieringen.
Op Sinte Maarten wapperde een tros van nationale kleuren,
aan de 4 hoeken van den scherpen toren Van uren in t rond zag men ze vlotten.
Wijd en zijd wist men dat er daar iets bijzondere ging gebeuren t Volk van aan
den Kezelberg, waar ik in vacantie was, kon maar niet zwijgen van de groote
feeste die in de Leiestad voorbereid werd. Allen wilden ze zien. Men riep het
tot malkaar: <<Gasie ook na dinhaling van t standbeeld?>> Mijn
onkel Karel, zijne kinderen Gusten, Miel, Flista en ik, trokken s morgens te
voet tot aan Bisseghem. O, welke processie langs de Hollestraat van Moorseele
en Gulleghem! Vaders in hunne hemdsmouwen, moeders met kinders op den arm of
aan de hand, meisjes met panders beladen. Na wat rusten en eten te moeders,
ik woonde te Bissegem, zetteden wij, mijn vader, moeder, mijn broere Maurits,
mijn zuster Marie, de vorigen en ik, onzen weg voort naar Kortrijk.
t Is of het nog vandage ware! k Reisde al zoo graag en k
was nochtans zoo jong. Die liefde is mij bijgebleven, nu ik al meer dan drie
maal zoo oud ben, ontzie ikt niet vijf uren te doen met <<t zand
konvooi>> vlaamsche uitdrukking voor te voet gaan. t is of ik ze nog
zie al die vlaggen: op den Tribunaal, op de Statie, op t Stadhuis, op St
Michiels, op dHalle, op O.L. Vrouwe op de opengebare gebouwen, op al de
hôtels, op al de voornaamste huizen van de stad. De groote markt was prachtig
versierd. Gedichten, bloemslingers, venetiaansche lantaarns met vetpotjes in,
hingen op de balkens, aan de buitenvensters. t Krioelde van volk, aan de ramen,
op de daken, overal, waar er een plaatske vrij was om alles gade te slaan. Er
waren daar Hollanders, Franschmans, Brusseleers, Gentenaars, Antwerpenaars,
Luikenaars, Namurois en Arlonnais, ja, geheel Belgie was vertegenwoordigd en
uit alle rangen en standen.
k Hoorde daar van alle soorten van talen, mijn
kinderverstand was veel te weinig ontwikkeld om van dat gezwatel iets te
verstaan. Mannen in blinkende uniformen liepen er rond, t waren officieren en
muzikanten van Yper, Roubaix, Tourcoing, Lille, heeren met hooge buizen en een
strekje op hun pitteleer drumden tusschen ons, t waren de officieelen van t
komiteit, zoo had mijn onkel verteld.
t Was er een leven en geveld, een oorverdoovend gebabbel.
Eensklaps een trompetgeschal, een signaal. Een indrukwekkende stilte. Mijn
nonkel heesch mij op zijn schoere (schouder). Daar rechtover Laigneils winkel
zag ik iets wit: een laken boven een massa. Al met eens werd het opgeheven en
toen zag ik, o, iets zoo schoon, k kon mijne tong niet bedwingen, k riep: <<nonkel,
vader, Maurits, Marie, maar kijkt ne keer, wat grooten paster, en die neune, en
die vrouwe met heur kindje, in den schoot, maar kijkt ne keer, hoe wit dat
alles is; t es zeker al marmer.>>
k gaapte erbij en k hoorde klappen van: <<de
beeldhouwer verdient alle hulde, t lijkt sprekend Monseigneur De Haerve en het
geheel is wel gelukt>> O, t was een van die steun pilaren der H. Kerk
dat ze vierden, mijn godvruchtig hartje was zoo ontroerd.
t Is of hoorde ik nog den klank van de redevoering, of ik
nog zie en hoor de daverende toejuichingen, het bazuingeschal met de
Thebaansche trompetten op St Maarten, t is of hoorde ik nog de lieve écho van
de Brabançonne. Vader zie mij dat die eerwaardige zooveel goed gesticht had in
Belgie en elders; hij had de doofstommen leeren tellen, spreken met de vingers,
hij had de blinden leeren lezen, muziek spelen. Om zijn aandenken te
vereeuwigen had men dit gedenkteeken geplaatst.
In de gothieke zaal van t mooi Stadhuis was er eene
tentoonstelling. s Namiddags en gedurende acht dagen waren er in Kortrijk
muziekuitvoering en openbare volksvermaken. t Is of ik ze nog hoor die
doofstommen, ze kwamen van rond Brussel; t is of ik ze nog zie leiden die
ongelukkige blinden op de kiosk, en dat ik nog hun droefgeestige wee klage
hoore, k zie nog die welverdiende ovatie, dat wuiven met zak doeken (ze waren
uit Ronchin), k ben nog onder den indruk van dat puik muziek uitgevoerd door
de 120 mannen van de welbekende Ypersche harmonie. k Zie ze nog met hunne
reutelaars reutelen; k hoor nog die nabootsing van den trein die zich beweegt,
die rolt, die stopt; k hoor nog het melodische geluid uit de schoone
harmonicas van daccordéonnisten koor van Roubaix Glorieux, en eenige
Kortrijkzanen stegen met een ballon op, op de Korenmarkt.
Op een zeker hoogte, zag men hem toeren maken aan een stok
onder de mande. De toeschouwers volgden met verbazende spanning die bewegingen,
met schreeuwde van: t Jeemenis Maria, oh, Heere toch, hoe es t meuglijk, moâ
minschen, zie, je gaat tegen den torre vliegen. Glorieutje steeg hooger en
hooger en toen het in de wolken ging verdwijnen zag men hem een eeregroet maken
De algemeene verlichting van St Maarten, de Markt t Stadhuis, t Plein, t St
Joris park, de Statie, het Justitie Paleis gaven een tooverachtig uitzicht aan
Kortrijk. Een allegoriesch vuurwerk dat zoowel weergaf al die mannekes, al die
meisjes. Mr De Haerne stool dien eersten dag de feestelijkheden.
Hoeveel herinneringen zijn ook van naderhand aan die streke
verbonden.
Met moeder bezocht ik de put- en bloedkapellekes tegen den
Pottelberg, potje Madeleine, t oud kerkhof; we bedevaartten, al door de
Kortrijksche velden, naar Aelbeke, in t weerkeeren raapte ik kastanjes in
Bethunes boomrijke dreve; mijn broers en zusters leidden mij naar St Job te
Heule, naar de beroemde en wereldbefaamde O.L. Vrouwe van Dadizeele.
Dagen van gebed, dagen van vroomheid, dagen van genoegen.
De lotingstijd brak aan. Aan t hoofd een Vlaamsche
accordeonnist en onder t zingen van geestige liedjes geraakten we ons
getwintig lotelingen, in het bekend zaaltje voor den trommel. Den een nam een
goeden nummer, de ander een twijfelachtig en de slechten een
<<erin>>. Zoo was het met mij Ik moest onzen Koning dienen, gelijk
wij ten dien tijde zeiden. Moeder was droevig haren oudsten van 8 kinderen en
haren eenigen broodwinner te moeten missen, misschien keerde hij bedorven
terug, misschien nooit meer.
Van toen af was ik dat bedeesd ventje niet meer k Werd een
man.
En weer gingen jaren voorbij. t Werd Augustus 1914. (Wordt vervolgd)
(vervolg op 23 januari bevat geen verwijzing naar een processie, tekst is van Richard Decuyper)
trefwoorden: Kortrijk, Sint-Maartensprocessie, 20ste eeuw
op zondag 16 Augustus, daags na O.L.V.
Hemelvaart, s nam. om 5 ure
In 1304, binst den hevigen slag die onde[r]
den Pevelberk geleverd wierd, deden graaf Philip van Tiedi en de brugsche
strijders belofte alle jare 36
pond was te offeren aan O.L.V. van de Potterie op den 15
Oogst, zoo de zege hun bleef Die belofte wierd gehouden en wordt het nog op
onze dagen
De chronieken en oude schrijvers melden [dat]
de Brugsche vrouwen met hunne kinderen in het witte gekleed, de keers gingen
offeren.
De beloftestoet gaat uit de kapelle van
Blindekens, een godshuis door Kobrecht [sic] van Bethune begiftigd, en langs
weg zingen de brugsche vrouwen, op een voois van de jaren 1300, een gedicht van
Dr Eug. van Oye, luidend als volgt:
Diep
in rouw en leed gebogen,
Moedermaagd,
Gebenedijde,
Ach,
gij weet hoe zwaar om dragen
Laat
uw milde erbarmingsstralen.
Heffen wij de weenende oogen. o Vrouw der
smert,
Gij, wie zeven zweerden snijden door t
brekend hert,
t Wegen is en t wreede knagen in t
moederhert
Over t kostbaar zegepralen van t Vaderland.
Op ten hoogen, op tot U in onzen nood
Medelijden! red onz mannen uit den dood:
Hoor ons klagen! van vergoten kinderbloed!
Nederdalen! Bid voor ons, Maria zoet!
Gelijk in 1304, zoo willen wij, in 1914, op
den, oogenblik dat de woeste duitscher tegen alle recht, het grondgebied van
ons Vaderland schendt, en dat ons leger hem een heldhaftigen en zegevierenden
tegenstand biedt, bij de uitvoering der belofte van 1304, ook een
smeekbetooging voegen om den zegen Gods, door de bescherming van de Moeder van
Smerten, over [l]egerscharen te bekomen.
trefwoorden: Brugge, Blindekensprocessie, 20ste eeuw
Emelghem.
Toen zondag morgend, rond 4 ure, eenige vrienden zich naar den ommegang van
Lichtervelde begaven, vonden zij tusschen Emelghem en Ardoije eene hoeveelheid
schoijen rogge op de tramlijn staan. Beeten waren uitgetrokken en insgelijk op
de tramlijn gesmeten. Een wagonnetje dat op een zijspoor stond, wos [sic]
omgeworpen en belemmerde den weg. De daders dier schelmstreken zouden dronke
personen zijn.
Geschiedenis
van het wijdvermaarde Christusbeeld van Damme.
Vinding
en vereering van het mirakuleus Christusbeeld
(Vervolg)
In 1762 kon het magistraat van Damme de
misbruiken niet meer dulden. bij gevolg kwam er van hunnetwege een verbod
waarbij de processie over de vaart niet meer mocht trekken Z[e]lfs wierd vna
hen een anderen processieweg aangewezen. Maar de arbeiders der Brugsche
Vischmarkt stonden er tegen op, en deden klachten bij den Raad van Vlaanderen.
De raadsheeren hadden de zwakheid die klachten in acht te nemen en de eischers
te ondersteunen.
Eindelijk vereenigde zich het magistraat met
den pastor en de kerkmeester, en verzochten den Bisschop van B[r]ugge orde te
stellen aan deze plechtigheid. Mgr. Brenart, alles wel overwogen hebbende,
verbood bij dekreet van 4 Juli 1778 het beeld van den autaar af te doen; het
uit te stellen te midden der kerke en in de processie om te dragen. Daarenboven
stelde hij vast dat de processie een anderen weg moest nemen. Eenieder vond
deze bevelen hoogst redelijk en Dammenaars waren er over tevreden.
Maar zij waren niet tevreden over een
keizerlijk dekreet van Januari 1786, waarbij Joseph II al de kermissen
afschafte, gansch het land door, en ze stelde op den tweeden zondag na Paschen.
Deze schikking verhinderde hunne plechtigheden. Zij waren niet min ontevreden
over twee andere dekreten, het eene van den 8 Ap[r]il, het zelfde jaar, waarbij
de Keizer al de broederschappen, en het andere van den 10 naastvolgende Mei,
waarbij hij al de processen [sic: processies?] afschafte. Alzoo moesten nu de
oudvermaarde kermis, en de confrérie van Damme onderblijven! Maar het
spreekwoord zegt: Wat geweldig is, blijft niet duren: VIOLENTA NON DURANT.
Keizer Joseph verdween van het wereldtooneel, en de e[e]uwenoude inrichtingen
van Damme bleven stand houde[n].
Hedendaags bestaat er, in den loop des jaars,
nog toeloop van geloovigen om het H. Kruis te eeren. De toevloed is zeer groot
op Sint Jansdag en op den derden zondag van Juli. Beide dagen worden onder
ander gevierd door eene plechtige processie. Het oude genootschap van het H.
Kruis bestaande, ten meestendeele, uit leden van Brugge, komt, telkens, met
waaijende banier, naar Damme om het H. Kruis te dragen. Deze mannen worden
vergezeld door eenen jongeling, verbeeldende eene engel, die, binst de
processie, spreuken betrekkelijk de passie uitgalmt.
Op andere tijden des jaars ontwaart men ook
menige pelgrims, die den bedeweg tot het Christusbeeld van Damme bewandelen.
Zelfs begeven sommigen zich veel liever ter bedevaart op de gemeene dan op de
feestdagen, omdat zij alsdan beter en zonder hindernis hunne godvruchtigheid
kunnen voldoen.
De toevloed tot het Christusbeeld is in stand
gebleven door den zegen van mirakels. Immers op een paneel geplaatst in den
Kruisbeuk, vind[t] men eenige wonderwerken vermeld, die God gedaan heeft ten
voordeele van dezen die hunnen toevlucht namen tot den gekruisten Zaligmaker
voor zijn heilig Kruisbeeld (1). Zie hiernevens het verhaal van deze mirakels
en de bijgevoegde print die ze voorsteld.
MIRAKELS OF WONDERHEDEN WAAR DOOR GOD DE
VEREERING VAN HET CHRISTUSBEELD GEZEGEND HEEFT LETTERLIJK OVERGENOMEN ZOO ALS
ZIJ MET VERKORTINGEN GEPRENT ZIJN OP EEN PANEEL IN DE KERKE VAN DAMME.
1 Een schipma tussche Armdee sluis wier zoo
testor viel va de mastboo needri ee groote groote flaulte zoo dat me ghee leve
e zich III huere lac wier te roepe o zoet + va Dne ontferme mys daer by
genesede vereest.
II. Mathus haghebaert gebuer daer hy vrooete
con hem pine in ade sin leede zoo dat me moste thuis draeghe gheduere ee lach
tydt hy belooft het helich + va Dae te bezoeke up alle de helighe + dach wie
gheso.
III Een kindt gheen jaer hout zynde de welcke
up ee nacht zeer crees en ghaf hem ee rynck o hem te paye en de Kynd zwalleze
in as de moedre stont up vact de Kyndt ove doed toe rype O heilige + va Dae en
brocte hier en wir ghesot
IV Adriaen huuse Daneels zone van Warregem die
wir zoo ziecht up ee sproeck geduer w of XIII daghe dat me ghee lyf en zach en
lach een jaer en ee maedt beloofde zoete + va Dae te bezoeke dus ghedaen wir
ghesont.
V. Maegeheriete t wijf va Cornelys va meeghe
die begort was met levende Kyde en vylts een ziechte x daghen zodr voetsel as
sallie ghesod in kermel, wir te roepe O zoete + van Dam en t Kindt hadde
Keerstdom
VI Aernoudye dochtere an wyle win va
boukernot wuenende i ooscam abacht gheheel bent was twee jare lanc zoe belooft
het helich + va Damme en wasse heeft en te coem verzoucke alzoo zae (terstond)
wir te ziene.
DEZELFDE WONDERHEDEN IN ONVERKORT VLAEMSCH
GESCHREVEN.
1 Een scheepvaarder tusschen Armuide (St Anne
ter Muiden) en Sluis, wierd zoo bestormd. dat hy van den mastboom neder viel in
eene groote flauwte zoo dat men geen leven (in hem) en zag drie uren lang Hy
werd (begon) e roepen: o zoete Kruis van Damme ontferm u mijner; daarbij
genesende rees hij op (stond hij op).
2 (Het) gebeurde (dat aan) Mathys hanghebaert
daar hij vrocht, pijne kwam in al zijne leden. zoo dat men (hem) moest naer
huis dragen gedurende een langen tijd. Hij beloofde het heilig Kruise van Damme
te bezoeken op alle de heilige Kruisdagen (en) wierd gezond
3 Een kind geen jaar oude zijnde werd op een
nacht zeer te krijschen, men gaf het eene ring om het te paaien; en het kind
zwolg hem in. Als de moeder op stond vond zij het kind bijkans dood; toen riep
zij o heilige Kruisse van Damme en bracht (het kind) hier en (het) wierd gezond
4. Adr[i]aan buusse, Daneels zoon van Wareghem.
die werd zoo ziek door eenen sprong. d[a]t men gedurende 10 of 12 dagen geen
leven (aan hem) en z[a]g en (hij lag een jaar en een maad, hij beloofde (het)
zoete Kru[i]s van Damme te bezoeken, aldus gedaan (hebbende) werd gezond.
5. Margheriete, het wijf van Cornelis van
Meighem die begord was met een levende kind viel in eene z[i]ekte, (blijvende),
10 dagen zonder (ander) voedsel, dan salie gezoden in kermelk wierd te roepen:
o zoete Kruis van Damme en t kind had t kerstdom
6. Arnoulnine, dochter van wijlen Win van
Boukernot, wonende in Oost Camp ambracht. was geheel blind. twee jaar lang: zoo
belooft (zij) het heilig Lruis [sic: Kruis] van Damme een wassen hoofd en (het)
te komen bezoeken. Alzoo werd terstond te zien.
trefwoorden: Damme, H. Kruisprocessie, 18de eeuw, 20ste eeuw
Geschiedenis
van het wijdvermaarde Christusbeeld van Damme
Vinding
en vereering van het mirakuleus Christusbeeld
Volgens eene oude overlevering, hebben de
schippers van Damme het mirakuleus Kruis uit de zee opgevischt, toen deze nog
hunne stad bespoelde.
In welk jaar kunnen wij, bij middel der
oorkonden, niet juist bepalen. Uit een document in t hospitaal van Damme
bewaard, vernemen wij dat, ten jare 1339. het wonderdoende Kruis ter Onze Lieve
Vrouwekerk van Damme vereerd werd. Een man, Jacob Stul bij name, geboren of
wonende te Bazel had voor thelich Cruus Onzer Vrauwen Kerke ten Damme eene
lampe doen hangen. misschien wel uit dankbetuiging voor eene bekomene weldaad
Een handschrift waar er van t mirakuleus
Kruis van Damme sprake is, berust onder de oorkonden van t Bisdom van Brugge. Daar
staat vermeld dat de nering der Damsche Schippers in bezit was van eene kapelle
waar het door hen opgevischte Kruis bewaard wierd.
Dit heiligdom was waarschijnlijk eene van de
menigvuldige kapellen die voortijds in Onze Lieve Vrouwekerk bestonden.
In 1566 brak de beeldstormerij los, en
verwoeste de H. Kruiskapel.
Maar eenige vurige christenen hadden tijd
gevonden om het kostbare Christusbeeld te verbergen en het derwijze aan de
vernieling der Calvinisten te onttrekken
Intusschen verlieten de zeevaarders de stad
Damme en zetteden zich te Brugge neder; zij werden er aangenomen bij de nering
der Vrijschippers onder den naam van arbeiders van de Vischmarkt.
Toen de landberoerten gestilt waren,
herstelden de parochianen de verwoeste O. L V. Kerk. Zoodra kwam de verborgene
schat het wonderbaar Kruis te voorschijn. Pastoor en Kerkheeren plaatsten het
op den autaar der noordbeuk waar het hedendaags nog ter vereering uitgestelt
staat.
Bemerken wij hier dat, aangaande de
omstandidheden [sic] der bovenverhaalde onteering de plaatselijke overlevering
met de schriftelijke geschiedenis niet overeenstemt. Van oudsher verhaalt men
te Damme dat de razende Geuzen na de Kruiskapelle afgebrand te hebben, het Kruis
aan stukken sloegen, De Zusters van het Hospitaal verzamelden bij nachte de
stukken en brachten ze naar de kerk terug, toen de ketters verjaagd waren. Na
de herstelling van het wonderbeeld. richtte de geestelijke overheid, tot
uitboeting der beeldschending eenen feestdag op met processie die op den derden
Zondag van Juli, telken jare, gevierd wordt.
De schippers die zich te B[r]ugge gevestigd
hadden keerden naar Damme niet meer weder, tenzij als pelgrims. om het H. Kruis
te eeren. Zij lieten nooit na hunne oude vaderstad te bezoeken op den derden
Mei, feestdag der Kruisvinding, en op den derden zondag van Juli. dat is op
Damme kermis of ommegang. In hoedanigheid van gildebroeders of konfraters van
het H. Kruis, gelijk zij zich noemden. maakten zij aanspraak om het Kruis te
dragen in de processie. op den derden zondag van Juli.
De processie geschiedde na de hoogmis als
volgt: De jonge dochters droegen het beeld van O.L.V.: de arbeiders der
brugsche Vischmarkt, het Christusbeeld. Volgens het gebruik der eeuw. was de
processieweg zeer lang. hij strekte zich uit tot over de brugge. die op de oude
brugsche vaart lag.
Men leest dat de processie bijgewoond wierd
door een overvloedige menigte geloovigen, die niet alleen van B[r]ugge en
omliggende plaatsen maar zelfs van verre kwamen. zooals van Gent. IJper,
Duinkerke. Nieupoort. Oostende Blankenberghe.
Onder het volk, waren er altijd eenigen die
zich uitgaven voor betooverd of bezeten van den boozen geest, en zich lieten
voorstaan dat zij door het aanraken van Christusbeeld zouden verlost worden.
Deze personen stoorden zeer dikwijls de godsdienstige plechtigheid. zoo in de
kerk als binnen de processie. Elk trachtte de naaste bij het Kruis te zijn, het
aan te raken en te omhelzen. Daarbij schreeuwden en tierden zij. Zelfs wilden
zij, binst de processie, zitten nevens het Kruis op de berrie: wat inderdaad
telkens geschiede: de schrage waarop het Kruis gedragen wierd, was ten dien
einde opzettelijk groot gemaakt.
Buitentwijfel waren dit misbruiken. Nieuwe
omstandigheden voegden er nog nieuwe wanordelijkheid bij. Immers omtrent het
jaar 1600, gebeurde t dat de brug van de vaart. waarover de processie
gewoonlijk ging, inviel; zij was van onderdomen versleten en wierd niet meer
herstelt. Nu, dit zoo zijnde, veranderde men daarom den processieweg niet;
maar. wat geschiedde er? als men aan de vaart gekomen was, stonden er schuiten
gereed om de processie over te steken. De pastoor alleen, met het Hoogweerdig
in de hand, bleef aan den oever staan, wachtende tot dat al de voorgangers, den
gewoonlijken toer gedaan hebbende, zich met hem weder vervoegden, om
gezamenlijk naar de kerke terug te keeren.
Mgr. van Susteren, bisschop van Brugge
onderricht zijnde wegens hetgene in de processie geschiedde, gebood, bij
dekreet van 1717, de berrie waarop het beeld gedragen werd, zoodanig te
verminderen, dat de betooverden en bezetenen daarop niet meer zouden kunnen
springen, noch zitten, noch staan. Hij voegde erbij dat er geen [sic: een] brug
over de vaart moes[t] gelegd worden, in gevalle men nog wilde den ouden toer
volgen. Het eerste punt wierd uitgevoerd, maar het tweede niet. De zaken bleven
nog een veertig tal jaren kreupel voorgaan. (t
Vervolgt)
trefwoorden: Damme, H. Kruisprocessie, 17de eeuw, 18de eeuw
Thielt. Wanneer Henri Allaert met zijn
vrouw Zondag avond thuis kwam van Aarseele Ommegang, vonden ze eenige ruiten
ingeslegen, hun spaarpotje met 115 frank en een spaarboekje met 20 frank
gestolen.
Zelfs hun trouwboekje was verdwenen. Dit vonden zij
algelijk weder gescheurd in een gracht daartegen, iets verder lag het
spaarboekje met het bankbriefje van 20 frank ook geheel gescheurd.
Oostende.
Zondag toekomende zal de zeewijding
met nog meer plechtigheid geschieden dan ooit. Dit kerkelijk feest zal ook met
een aantal andere feestelijkheden gepaard gaan. Op verzoek van den Z.E.H.
kanunnik Camerlynck, zal het muziek van het 3e linieregiment de
processie vergezellen
Heilig Bloeddag was,
onder oogpunt van 't weêr, beter dat men had mogen of durven verhopen. Geen
regen. Ook was de stroom van vreemdelingen groot. Met de verschillende
spoorwegen van den Staat kwamen in de spoorhalle 36 794 reizigers toe; in 1912
was het 37,460, en in 1911 36 592. Daags te voren reeds had men 4 988 coupons
ontvangen.
Om 9 ure kondigde het geluid der zegeklok aan dat
het H. Bloed, vergezeld van de leden van het Edel Broederschap, de H Bloedkapel
verliet en naar de hoofdkerk gedragen werd, waar het geplaatst werd op het hoog
altaar, onder eerewacht der gendarmerie in groot dienstgewaad.
't Was Mgr. de Bisschop van Brugge die de
pontificale hoogmis opdroeg, in tegenwoordigheid van HH. HH. Mgrs Roelens,
bisschop van Djerba, apostolieke vikaris van Opper Congoland; Everaerts,
bisschop van Tadama, apostolieke-vikaris van Zuidelijk-Houpé (China); Vaughan,
bisschop van Sebastopolis, hulpbisschop van Mgr den bisschop van Salford
(Engeland).
Na de mis gingen de geestelijke en wereldlijke
overheden plaats nemen in de voorbehouden omheining, op het voedpad[sic] vóór
de hoofdkerk, om van daar aan den optocht van de processie tegenwoordig te
zijn.
Bij de overheden hadden plaats genomen de
officieren der hollandsche torpedobooten.
En langs den overkant der straat stonden in gelid
geschaard, de groote meerderheid der bemanning dezer booten, in hunne kleeding
van donker blauw laken, met béret, en wijdgeopend[e] blauwe halskraag. Verschillige
van deze knappe zeelieden droegen medaliën die bewezen dat zij aan veldtochten
en oorlogsfeiten in Oost-Indiën hadden deelgenomen. De bemanning was in
specialen tram van de haven tot aan de statie gebracht, van waar zij zich tot
tegen de hoofdkerk begaven. De meerderheid dezer manschappen behooren tot den
protestantschen eeredienst. Hunne houding was zeer eerbiedig.
Nevens de hollandsche zeesoldaten stonden, ook in
gelid, de jonge engelsche soldaten, die dit jaar nogmaals, met hun eigenaardig
muziek, bestaande uit trommels en fluitjes, en een thoeveel andere Engelscben,
in bedevaart naar het H Bloed gekomen waren Zij dragen een blauw uniform, met
witte lederen banden en roode belegsels Nooit talrijker dan dit jaar, niet min dan 125.
De Panne.
Verleden Zondag was het hier zeewijding, die uit hoofde van 't slechte weder op
15 Augustus niet had kunnen plaats grijpen.
Gelukkiglijk
was, gedurende eenige oren, het weder gunstig en trok de processie uit na de
mis van 9 ½ ure. Veel volk volgende, ingetogen, en opmerkelijk was 't dat vele
vreemdelingen, men telde er meer dan 60, het H Sacrament met een brandende
lanteern volgden. Al de straten langs waar de processie voorbij trok, boden een
feestelijk uitzicht aan Overal wapperden vlaggen en vaantjes Aan het strand was
geen enkele villa die niet versierd was: 't was ééne vlag. één groen!
Aan de
zee was een kapel opgericht van waar de priester de benediktie gaf, eerst aan
het volk, dan aan de zee. Het was een plechtig en roerend oogenblik, wanneer
die honderden hoofden zich bogen om met den priester een gebed te zeggen tot
Hem, de Meester van de zee, opdat Hij het werk onzer visschers zoude behoeden
Wij
hebben meer dan eens in t Getrouwe over Damme gesproken.
Het lukt
nu dat er twee bladen tegelijk met de Damsche geschiedenis bezig xijn.
De VI.
Gazet van Brussel en de Gazet van Brugge.
Hier volgt wat van deze laatste:
In vroegere tijden was er te Damme een
vermaarde kruisprocessie. Eens vonden de Damsche schippers in zee een kruis,
dat ze opvischten, naar hunne stad medenamen en vol devotie in eene kapel
plaatsten. Ieder jaar werd het kruis in eene processie plechtig rondgeleid. Van
alle kanten kwam men naar Damme ter bedevaart, tot zelfs van Duinkerke.
Ongelukkiglijk ontstonden er misbruiken.
Zeker Wardje van t schorre had zich in t
hoofd gestoken, dat hij van den duivel bezeten was. En als nog andere lieden,
die zich voor behekst uitgaven, ging hij ter bedevaart naar Damme. Deze
ongelukkigen verstoorden de processie door hun geroep en getier en niet minder
door hunne begeert om bij t kruis te zitten. Opzettelijk moest men de schrage,
waarop de relikwie gedragen werd, zeer breed maken, zoodat er veel plaats was
Ieder jaar vermeerde t aantal dier bezetenen. En de wanorde werd zoo groot,
dat, in 1717, monseigneur van Susteren, bisschop van Brugge, gebood de berrie
te verkleinen. t Was noodig, want vele dier zonderlinge gasten vochten om op
de schraag te kunnen geraken, waarop ze soms recht bleven staan.
Zondag 18
Oogst zal er op de nieuw opgerichte parochie eene prachtige processie uit gaan
voor de eerste maal. Om 2 ½ u. plechtig lof daarna processie, samen gesteld uit
20 groepen en 50 heeren dragen fakkels,
trefwoorden: Oostveld, Oedelem, processie, 20ste eeuw
Waregem. Zondag voormiddag
bij het voorbijstappen van de H. Sakramentsprocessie, onstond brand bij M.
Henri de Borggraeve, boog- en pijlmaker, Stormestraat Het vuur was ontstaan
door eene brandende bougie die de gordijn in brand stak.
Onmiddellijk
snelden de geburen ter hulp en samen met de bewoners gelukte men er in den
brand, die dreigde groote uitbreiding te nemen, te blusschen. Gordijenen,
storsen, tafeltapij en andere voorwerpen werden vernield of beschadigd. De
schade is niet groot en door verzekering gedekt.
trefwoorden: Waregem, Sacramentsprocessie, 20ste eeuw
De vijftiendaagsche plechtigheid, ter eere van het
duurbaar Heilig Bloed, begint in de kapel vaa het H. Bloed van Vrijdag 3 Mei,
om te eindigen den Vrijdag 17 Mei. Het H. Bloed blijft op deze dagen uitgesteld
van 5 ½ tot 11 ½ ure 's morgends, en van 3 tot 6 ure 's namiddags, Er zijn
missen op al deze dagen om 5 ½, 7, 8 en 11 ure; het lof om 6 ure.
H.
Bloedprocessie.
Maandag 6 Mei aanstaande, 762ste verjaring
van het aanbrengen te Brugge van het H. Bloed, zal de vermaarde jaarlijksche
Processie uitgaan, waarin die weergalooze schat in luisterlijken stoet zal rond
gedragen worden, gevolgd door drie bisschoppen, te weten, Hunne Hoogw. Mgr, G-J.
Waffelaert, bisschop van Brugge, Mgr Heily, bisschop van PIymonth en Mgr Sermyn,
titelvoerende bisschop van Stratnissa, apostolische vicaris van Zuid Mongolië,
alsmede door het weledel Magistraat van Stad, door de heeren Proost en
Confraters van het Broederschap, alsook door de Burgerlijke, Militaire en
Rechterlijke Overheden.
's Morgends, kwart vóór 9 ure, wordt met het H Bloed
de eerste Benedictie gegeven; van op den autaar ter Burgplaats.
Onmiddellijk daarna begint men den Ommegang. Binnen
Sint-Salvators gebracht, blijft het H. Bloed uitgesteld op den hoogen autaar
tot op bet einde der Pontificale Hoogmis, gezongen door Mgr G. J. Waffelaert,
bisschop van Brugge
Na deze plechtigheid, zet de feestelijke stoet
zijnen weg voort langs de volgende straten: Zuidzandstraat, Statieplaats, Noordzandstraat,
Geldmuntstraat, Eiermarkt, Groote Markt, Philipstockstraat, Mallebergplaats,
Hoogstraat, Molenbrug, Langestraat, Preekersbrug, Preekersstraat,
Braambergstraat, Roozenhoedkaai, Dyver, Nieuwstraat, Simon Stevinsplaats,
Steenstr., Groote Markt en Breidelstraat. De gansche stoet op den Burg terug zijnde,
geeft zijne Hoogw. de laatste Benedictie met het Duurbaar H Bloed.
Eindelijk wordt de Kostbare Relikwie, omringd en
vergezeld door de Leden van het weledel Broederschap, binnen hare kapel weder
gebracht om aldaar ter zegening te blijven uitstaan tot 6 ure des avonds, ure
van het Lof.
De Algemeene Bedevaart ten einde door het duurbaar
Bloed Christi, van God almachtig eenen milden zegen af te smeeken over Kerk en Vaderland, zal op Donderdag 16
Mei 1912, (O.H. Hemelvaart), gedaan worden.
Op die Bedevaart worden algemeen
uitgenoodigd Christenen uit andere steden en oorden.
De bedevaartgangers zullen vóór 10 ure, ter Burgplaats vergaderen, en er de plaatsen bekleeden die hun zullen
aangewezen worden. Om 10 ure zal de Bedevaart-Mis gelezen worden met
uitstelling der H. Relikwie. (In geval van regen, wordt die Mis gelezen om 10
ure in Sint-Salvators hoofdkerk) Onmiddellijk na die Mis, beginnen de
Bedevaarders den gewonen Ommegang. Na hunne
terugkomst op den Burg zal door Zijne Hoogweerdigheid den Bisschop van Brugge
aan de bedevaartgangers de laatste Benedictie gegeven worden met de H.
Relikwie, dewelke aanstonds daarna, binnen St-Baselis kapel zal weder gebracht worden,
om ter openbare vereering der geloovigen uitgesteld te blijven tot 6 ure 's
avonds.
Gistel. De
wijdvermaarde H. Godelieveprocessie zal nogmaals haren jaarlijkschen uitgang
doen op 9 Juli a. s., na de hoogmis.
Van dees
jaar en voor de eerste maal, zullen er twee groote nieuwe groepen aan de
processie deelnemen, de Groep der Armen en de Groep der Verheerlijking van de
H. Godelieve. Elke groep telt rond de 30 personen. De eerste groep zingt, met
begeleiding van muziek, liederen getrokken uit het groot kunststuk
<<Ste-Godelieve>> van Tinel, alsook de Groep der Verheerlijking,
die met begeleiding van muziek, liederen uitvoert. De twee groepen zijn geheel
en gansch in kostumen van ten tijde van Ste-Godelieve.
Schier
alle dagen legt men zich op repititiën toe; men mag van nu af zeggen dat de
processie van de H Godelieve van Ghistel, eene der prachtigste zal zijn van
geheel Vlaanderen. Ook zullen er op 9 Juli duizenden toeschouwers de schoone
processie bewonderen.
trefwoorden: Gistel, Godelieveprocessie, 20ste eeuw
Over meer
dan 30 jaar stond er op het Ruysseleedsch Veld een kruis geplant, dat het
voorwerp was van den eerbied en de godsvrucht der Veldelingen. Doch, in de
jaren 79, tijdens den rampzaligen schoolstrijd, is dit kruis ongelukkiglijk
verdwenen,
waarschijnelijk
door zekere kwaadwilligheid. Dit was voor de inwoners van dit gehuchte een waar
verdriet. Hun kruis moest, kost wat kost, wederkeeren. En nu, dank aan de
mildadigheid van den heer Greffier Devoghelaere, inboorling van het Veld, is op
die zelfde plaats een prachtige Calvarieberg opgericht.
Op
Sint-Pietersdag laatst was het de plechtige wijding en inhuldiging van dit
kruis. Gansch Ruysselede was toegestroomd om die plechtigheid bij te wonen. Ook
was er vreugde en feest op het Veld: al de huizen waren versierd met vlaggen,
bloemen, kransen en jaarschriften; en. waar de huizen afgelegen waren van den
weg, zag men op de daken, zelfs op de kaven wimpels en vlaggen wapperen.
Een
geestelijke stoet wierd gevormd van aan de Veldschool, om het Christikruis in
zegepraal naar zijne standplaats te dragen. Men zag er het muziek van den
Jongelingen-Kring, de kinders der scholen, de mannen van het Veld, de groep van
den Rozenkrans, deze van de instrumenten van het Bitter Lijden en eindelijk het
praalbedde, waarop het Christibeeld lag, gedragen door 8 kloeke en vastberadene
Veldmannen; dit alles gevolgd door de Geestelijkheid, de heeren van den Gemeenteraad,
al de bijzonderste ingezetene der gemeente
en eene
ontelbare menigte volks. Men berekent op 2000 het getal der nieuwsgierigen, die
van alle kanten der parochie en van 't omliggende waren opgekomen.
Aan den
Calvarieberg, was een gestoelte opgericht, waarop de eerw. Herder van
Ruysselede tot zijne kudde het woord toestuurde. Hij besprak deze woorden van
den profeet Jeremias: <<O Gij allen, die langs den weg voorbijgaat, neemt
acht en ziet of er een lijden is gelijk aan het mijne.>> Hij wekte zijne
parochianen op om steun en troost bij dit kruis te zoeken en eindigde zijne
indrukwekkende rede met gansch zijne parochie aan het H. Kruis toe te wijden en
aan.te bevelen.
Na deze
aanspraak, met de meeste aandacht aanhoord, riep de gansche vergaderde menigte,
met volle borst en als één man, tot driemaal uit: <<Geloofd zij Jesus-Christus!>>
Men verhief het lied: <<Wij willen God>> en het muziek speelde
zijne schoonste stukken om het feest op te luisteren.
Waarlijk
indrukwekkend was het en prachtig in alle eenvoudigheid; bijzonderlijk als men
de beteekenis van dit feest inziet: eene openbare belijdenis van het levendig
geloof van het
Ruysseleedsche
volk.
Om te
eindigen drukte de E. H. Pastoor de hoop uit, dat, zoohaast mogelijk, een
gravier de Plaats met het Veld zou verbinden; hetgeen door een algemeen
handgeklap wierd goedgekeurd. En bij al dezen die het feest bijgewoond hadden,
was er maar een wensch: 't Is dat het jaarlijks op Sint-Pietersdag zoude
vernieuwd worden. Kortom, het was een heugelijke dag, die onuitwischbaar en in
gulden letters prijken zal in de gebeurtenissen van het Ruysseleedsche Veld.
trefwoorden: Ruiselede, wijdingsprocessie?, 20ste eeuw
Onze
nieuwe deken Zeer Eerw. Heer Camerlinck heeft besloten een aantal
nuttige hervormingen in te voeren in de processiën wat betreft weg en
samenstelling. Dit laatste heeft vooral betrekking op de processie der
zeewijding.
Verleden
zondag nu trok de processie voor de eerste maal langs de visscherskaai, hetgeen
buitengewoon genoegen gedaan heeft aan de bewoners van dit volkrijk kwartier.
Overal waren de huizen en sloepen versierd en aan alle vensters prijkte een
klein altaar: een opengespreide witte zakneusdoek, een plaasteren heiligen beeldje
tusschen twee smokende
kaarsen,
getuigend van het eenvoudig maar rotsevast geloof onzer visschers.
Ziehier
een kleine anecdoot welke bij deze gelegenheid hier verteld wordt:
In eene
arme woning woonden een paar oude lieden die aan alles gebrek leden zoodat het
oudje tevergeefs naar een heiligen beeldje gezocht had om het venster te versieren.
Kost wat kost moest haar man bij de geburen gaan aankloppen om er een te
leenen. <<Wat zal ons Hère zeggen als hi voorbikomt?>> knorde en
kotterde het oud moedertje. <<Menhère den deken zal menen da minder
geuzen zin!>>
De oude
zeerat peist en herpeist en krabt zich achter de ooren tot hij opeens zonder
een woord te spreken naar buiten tjaffelt en recht naar zijne sloep. Zeer
zelden gebeurt het dat men, onder den huisraad der visscherssloepen, geen
heiligenbeeldje vindt, t zij van O.L. Vrouw, t zij van St Antoon. Gewoonlijk
huist deze laatste ergens in eenen donkeren hoek, met een strop aan den hals
aan eenen balk heen en weer slingerend bij het dobberen van de notendop.
Alleen
die buitengewone gebeurtenis, het voorbijtrekken der processie, had er onze
visscher kunnen toe bewegen den grooten wonderdoener uit zijnen schuilhoek te
voorschijn te halen. De heilige zag er weinig deftig uit wanneer hij in het
licht kwam en de visscher hem aan zijn oudje voorstelde. Wel wordt hij aanbeden
in de gevaren waarmede een visscherssloep aanhoudend bedreigd is maar zeer
dikwijls wordt hij flink in het water heen en weer geslingerd wanneer de zee
kalm is en de visschen achterwege blijven.
Ongelukkig
bekommerde ons oudje zich weinig om het verhakkeld voorkomen van haren heilige,
waarvan haar man gebruik maakte om er eentjen te gaan binnen lappen, klaar van
plezier over zijn gelukkigen inval.
Toen nu
de processie voorbij kwam blonk de groote wonderdoender als een pauw in de
schitterende stralen der gouden middagzon, zoodat hij voor den ouden zeeman
bijna niet niet meer kennelijk was. En terwijl zijn vrouwtje nog op de knieën zat
in vroom gebed verslonden, naderde hij monkelend het beeldje en, fluisterde hem
heel zoetjes toe: <<Ehwel, Toontje, wat zeg-je nu mannetje, van menhère
den deken!>>
Oostende. Er is
spraak de jaarlijksche processie der Zeewijding veel te verbeteren en er een
echte geschiedkundige stoet van te maken. Er bestaat daarvoor een prachtig
ontwerp dat echter dit jaar nog niet ten volle zou kunnen uitgevoerd worden. Toch
zou de processie van nu af opgeluisterd worden door verschillende nieuwe
groepen.
Brugge. H.
Bloeddag. Om 7 ure ging de triomfklok op. Het nationaal vaandel wapperde reeds
boven den Halletoren, met zijnen <<Meiboom>> bekroond De
Bruggelingen waren opgetogen: 't Zal, zeiden zij, eenen oudewetschen H.
Bloeddag zijn, warm en zonnig, een gelijk wij in lange jaren niet meer gekend
hebben.
Aan de Spoorhalle.
Er
stroomde volk uit alle uitgangen die verdriedubbeld waren. Zuidzand en Steeenstraten
[sic] konden het volk niet slikken. In het breidelstraatje moest men zich laten
meêdrijven met denstroom.
De trams
hadden eene overgroote 1engte: alle rijtuigen waren aangelegd, bijzondere
treins ingericht. En nog hadden zij moeite om al de reizigers te vervoeren; zij
zaten en stonden geklast en getast gelijk haringen in een tonnetje.
Zondag en
Maandag kwamen langs de lijnen van Blankenberge, Heist, Oostende, Gent, Eekloo
en andere, 36592 reizigers, aan tegen 33,483 in 1610[sic:1910]; de buurtspoorwegen
brachten 11,298 reizigers mede, tegen 10,253 in vorige jaar. Overgroot is het geta[l]
dergenen, die in andere voertuigen, op vel[o] of te voet, van buiten stad zijn aangekomen.
De
uitgang der processie met de weergalooze relikwie van het H Bloed werd door
geen ongeval gestoord. Alleenlijk op den hoek der Geldmuntstraat en Eiermarkt
viel een lansier van het geleide met geweldigen slag ten gronde. Hij kwam er
echter met eenige kneuzingen van af.
Ruysselede. De
plechtige wijding van de nieuwe autaren en herstelde kapellen der zeven statiën
van den alouden ommegang van O.-L.-Vrouw der VII Weeën, door den zeer eerw. heer
Deken van Thielt, heeft dezen eersten zondag van Meie plaats.
s Namiddags,
om 2 ure, vespers en lof; waaronder aanspraak van zeer eerw. heer deken.
Daarna,
plechtige ommegangpro-processie [sic] met het nieuwe beeld van O. L.-Vrouw der
VII Weeën.
trefwoorden: Ruiselede, O.L.V. van Zeven Weeën, 20ste eeuw
Op den 3en zondag van Juli wordt
telken jare de plechtige novene gevierd ter eere van 't H. Mirakelkruis, ter
Kerke van Damme bewaard. Binst die novene en ook tijdens den loop des jaars komen
duizende geloovigen aan de voeten van 't H Beeld neerknielend de hulpe van den
Goddelijken Zaligmaker afsmeeken.
De oorsprong van 't H. Mirakelkruis van Damme
gelijk deze van menigvuldige oude beelden is onbekend gebleven. Damsche
zeelieden, zoo verhaalt de overlevering, vonden het in de zee en brachten het
naar hunne moederstad mede, misschien wel in den loop der 14e eeuw.
Ter eere van 't H. Kruis werd ten noordwesten der stad, bijna tegen hare oude
vestingen eene Kapel gebouwd waar het H. Kruis tot in de loop der 16e
eeuw bewaard werd. Het H. Kruis ging dan
over naar de Onze Lieve Vrouw Kerk; de Kapel werd bouwvallig en verdween
mogelijks toen de nieuwe vestingen ten jare 1617 opgemaakt werden.
Van tijd tot tijd beloonde God door wonderbare
genezingen het godvruchtig betrouwen der vurige christenen die tot het H
Mirakelkruis hunnen toevlucht namen. Uit nog bewaarde bewijsstukken vernemen
wij het verhaal van achttien buitengewone genezingen. De tot nu toe oudsbekende
weldaad door de vereering van 't H Kruis bekomen staat vermeld in de
stadsrekening van Damme ten jare 1392. Een Broeder van de derde orde van St
Franciscus, van Mechelen, met name Lodewijk, was het H. Mirakelkruis komen
vereeren en ontving zijn volkomene genezing.
Die belangrijke daadzaak, stelde, zoo 't
schijnt, de gansche stad in rep en roer, want de bovengemelde rekening maakt
gewag van menigvuldige reizen naar de Geestelijke Overheid van 't Bisdom van
Doornijk en naar Broeder Lodewijk te Mechelen ondernomen, om die genezing
kerkwettiglijk te onderzoeken. Die reizen werden gedaan door leden van het
stedelijk Schependom en door den pastor der Kerk. Wat de uitval er van was is,
bij vermis van bewaarde bewijsstuken onbekend gebleven.
Eene der meest treffende genezingen was wel de
plotselinge herstelling van een Spaanschen soldaat, met name Alphons Frexo Hij
lag te Damme in garnizoen en werd door eene beenderziekte aangetast. Men droeg
hem naar St Jans-hospitaal van Brugge om er door de beroemdste geneesheeren der
stad behandeld te worden.
Maanden verliepen; de geneesheeren lukten er
niet in den lijdende te herstellen en zij gaven het op.
Intusschen kon Frexo bij middel van twee krukken
zich bewegen. De ommegang van Damme naderde en de soldaat stelde al zijn
betrouwen op he t H. Mirakelkruis Op den Ommegangzondag van 1676 geheel vroeg,
sukkelde hij naar 't Klooster der Paters Jesuiten. sprak zijne biecht aan Pater
Frans Taisne en ontving de H. Communie. Hij had gezegd aan den Pater: vandage
sukkel ik naar Damme en dezen avond keer ik weer gansch genezen. Frexo ondernam
die voor hem zoo lastige reize.
Hij kwam toe te Damme op den oogenblik dat de
plechtige processie ging beginnen. De Kruisheeren zettenden den lijder op de
berrie op dewelke het H. Mirakelkruis rondgedragen werd. Frexo bad met vurig
betrouwen. Toen, na de ommegangprocessie, het H. Kruis bij de Kerk aankwam,
sprong de lijder al me eens van de berrie af en wierp dar zijne krukken: hij
was plotselings genezen. Na God vurig bedankt te hebben, keerde hij terug naar
Brugge, belde aan in 't klooster der Jesuiten, vroeg naar Pater Taisne die kwam
en den man die over eenige uren zoo bitter ellendig was, gansch hersteld
bevond.
De daadzaken die wij in 't korte verhaald
hebben, zijn bevestigd door menigvuldige bewijzen: een omstandige brief van
Pater Frans Taisne, bewijsstukken geteekend door den beroemden doctor Montanus,
(Vandenberghe,) deken van de toen bestaande geneesheerengilde, en door de
kloosterzusters die beiden den zieken soldaat opgepast hadden; drie brieven
door de officieren van Frexo geschreven en geteekend; eene oorkonde bevestigd
met het handteeken van den Pastor der Kerk en van den Kapelaan der H.
Kruisgilde. Moge het H. Mirakelkruis van Damme meer en meer vereerd en bezocht
worden! De Goddelijke Verlosser schenke door zijn duurbaar beeld, overvloedige
en uitgelezene zegening en aan allen die naar ziel en lichaam lijden!
Schoone historieboekjes en echte beeldprenten
van 't H. Mirakelkruis zijn ter Kerk van Damme te bekomen. Men kan er zich ook
in 't Broederschap van 't H. Kruis laten inschrijven.
Met de zomersche dagen zijn ten allen kante de
kersmissen en feesten aangekomen. Verleden zondag was 't te Caneghem te doene:
Ommegang en velokoersen. En 't een gaat gewoonlijk met 't ander, de bedevaarten
waar hier waar daar staan ook aan de deure.
Vandage wandelt men naar Machelen waar den h.
Korneel gediend wordt; dan volgt den b Maurus te Bavikove, Godelieve te Pitthem
en Magriet te Lichtervelde.
Brugge. Verleden maandag deed de H. Bloed Processie haren 760 jarigen ommegang. Onnoodig te zeggen dat de stad op haar kermis-beste versierd was: wimpels en vlaggen wapperden langs alle kanten. 't Was feest!
Van den vroegen morgen krioelde het van vreemdelingen in de stad; uit alle gewesten van 't land kwamen ze toegestroomd, treinen en trams brachten al aan wat ze konden, ze spuwden om ras te zeggen heele stroomen menschen in de stad. Zoo groot was de toeloop dat er van 9 ure af bijna geen doorgang meer was in de straten Op den Burg was 't nog erger! Wat een volk! wat een volk! Daar stonden van 's morgens vroeg duizende menschen hunne beurt af te wachten, om in de kapel van het H. Bloed hunne godsvrucht te voldoen en de kostbare overblijfsels van Christus heilig bloed te vereeren.
En wat gezegd van de processie!
Die was overheerlijk, prachtig!
Men moet dat met eigen oogen gezien hebben om er eigentlijk een gedacht van te vormen! Heel die stoet zoo zedig, zoo lief en zoo godsdienstig van heiligen en van maagdekens uitgedost met eene pracht zonder weerga verwekt de grootste bewondering.
Iets nieuw en schoon was een groep bedevaarders van Doornik. Aan hun hoofd stond de heer baron Stienon du Pré, senator en burgemeester van Doornik. Het is de eerste keer dat eene andere stad zulke afvaardiging naar de H. Bloed Processie stuurt. Dat is wel! Dat voorbeeld dient nagevolgd!
Onweder.
Brugge. - Maandag toen de H. Bloedprocessie juist binnen was, eene groote
dondervlaag boven de stad uitgeborsten De regen plaste bij stroomen neder en
elk vluchtte langs hoek en kant om te schuilen zoodat de foorekramers het niet
goed hadden.
Woensdag 1 Decembre, werd hier met grooten bijval
het feest van Sint Elooi gevierd. Van overouds berusten hier relequiën van den
Heiligen Eligius, zelfs pleegt men op 25 Juni, of op den zondag daarop
volgende, zijnde de feestdag der verheffing der relequiën van Sint Elooi, de
peerden te zegenen; daarvan Caneghem ommegank en peerden ommegank, nog bij het volk
bekend. Woensdag dus, doortrok een stoet van ruiters, rijtuigen, en velomannen,
minstens twee honderd man, opgeluisterd met muziek en gezang, voorafgegaan van
vaandels, het dorp rond, in de schoonste en de beste rangschikking. De
geestdrift was algemeen; wie niet mee vierde stond op den kijkuit om toe te juichen.
Dank aan eenieders medewerking is het feest in den
grootsten vrede en de innigste voldoening gesloten.
trefwoorden: Kanegem, Sint-Elooi, paardenprocessie, 20ste eeuw
Nen heerlijken Zondagvoornoen, met glanzend
zonnesching, geurend bloemengegroei en zingend vogelvolk. Van alle kanten des
dorps kwam het volk plaatsewaarts om in den ouden tempel de hoogmis bij te
wonen en daarna, de processie mee te gaan die op vandaag den ommegang deed
langs de voornaamste straten van het dorp
Van 's nuchtens in de vroegte nog was iedereen
reeds aan 't werk om te versieren, in alle huizen effenop waren ze aan 't
pinten, voor hunne deur strooiden ze bloemen en ander bloeisel op de oneffen
kasijsteenen; hier en daar boven eene deur of van uit een dakvenster h[i]ng de
driekleurige vlegge zich te wentelen en te p[l]ooien in den wind; ginder op den
hoek der strate was een timmerman verlaan bezig met een rusta[u]taar in
gereedheid te brengen, gestadig dretste hij weg en weer met planken en ander
gerief nagelde en buischte dat het helmde in de bladerrijke boomen van eenen nabijgelegen
boomgaard, zette bloempotten en sieraadplanten op hunne plaats en alles was
veerdig..
Daar galmden opeens de bonzende klokkentonen uit
den spitsen toren de endeldeur vloog open, de hoogmis was gedaan; de
volksmenigte drumde en stootte om uit de stikheete kerk te zijn en om buiten de
frissche lucht te komen, een koel windjen te vangen die het zweet dat hen van t
aa[n]gezicht leekte zou verwijderen of indrogen. Sommigen bleven:'t enden den
kerkwegel staan tot de laatsten voorbij waren; anderen trutselden een beetje tot
den priester daar met het Allerheiligste kwam en den stoet gevormd werd; nu
zochten ze hunne gilde of broederschap op en beenden met den hoop mee biddend
aan paternoster of in kerkboek...
Maar daar was den stoet: voorenaan den suisse die
deze machtige menschendrommen, moest leiden dan kwamen gilden en
broederschappen met rijk bestikte vanen, den
beschermheilige aan t hoofd door vier personen gedragen daarna volgden de
maagdekens stralend van preuscheid, in witwaden, allerlei godsdienstige
zinnebeelden dragen; pronte knaapjes met groote vaandels die ze bijna niet
meester zijn; vele andere schoone groepen nog van machtige heiligen en eindelijk
bachten de fakkeldragers, den troonhemel waaronder den priester statig
voortstapte. Zoo nadere men stilaan één der rustaltaren, den dienaar des Heeren
klom de trappen op, en wijl de belle rinkelde, de trompetten schalden, zegende hij die knielende en gebogen
menigte..
Te midden de landsche noenestilte ging de processie
gezapig voort nevens groote en kleine huizen waarvan in het deurgat talrijke
nieuwsgierigen op stoelen neergeknield, den stoet in oogenschouw namen; voorbij
prachtige landerijen en groene meerschen waar zware geblomde koeien in
graasden. Geen wonder dan dat den ijverigen landman er aan hield den toer der
processie mee te gaan; geen wonder dat hij een vurige en welgemeende dankbede
stuurde naar Hem, die nu, met hen de ronde van den ommegang deed.
Blankernberghe. Heden
13 Juni aanstaande zal Zijne Hoogw. Mgr Waffelaert, bisschop van Brugge, een
bezoek brengen aan Blankenberghe. waar hij nog onderpastoor geweest is. Het is
op de uitnoodiging van burgemeester
D'Hondt, om peter te zijn der
20ste sloep der reederij en terzelfder tijd het vaartuig te wijden. Deze
plechtigheid zal plaats hebben den dag van de H. Sacramentsprocessie en
Zeewijding om 4 ure juist op onze
haven.
Dit is
een vereerend bezoek, niet alleen voor den reeder, maar voor gansch de
visscherij, die er zal aanhouden, zoowel jong als oud, bij de plechtigheid
tegenwoordig te zijn, de vaartuigen op te schikken en te bevlaggen.
Ook zullen de <<St Cecilia>> fanfaren en
alle katholieke maatschappijen met hun vaandel aan onze visschersbetooging
deelnemen. De sloep zal den naam dragen van <<Monseigneur
Waffelaert>>. De stuurman is Aloïs Cattoor
trefwoorden: Blankenberge, Sacramentsprocessie, Zeewijding, 20ste eeuw
Poperinghe. Duizenden Vlamingen en Franschen waren naar Poperinghe gestroomd, om
de feesten bij te wonen, die zondag aldaar plaats hadden, ter gelegenheid van
het mirakuleus beeld van O. L. Vrouwe van Sint Jan overal wapperden belgische
en fransche vlaggen.
Mgr. Waffelaert, bisschop van Brugge, omringd van
talrijke geestelijken en vergezeld door den gemeenteraad opgeleid door M.
burgemeester Van Merris, bracht bet mirakuleus beeld over van Sint-Janskerk
naar de Groote markt. Op eenen autaar welke daar was opgericht, en in het
bijwezen van eene ontelbare menigte geloovigen ging zijn Hoogweerdigheid over
tot de kroning van het beeld, dat bekleed was met een blauwen mantel en een
ahzier [sic] van vlaamsche kant.
De kroon is in goud, door de inwoners van
Poperinghe geschonken, en weegt 700 grammen.
Vervolgens werd te pontificil hoogmis in opene
lucht door Mgr. Waffelaert gecellbreerd [sic]. De zang werd uitgevoerd door 600
stemmen.
Na het Evangelie, stuurde de Eerw.
pater-Redemptorist Theyssens, eene treffende aanspraak tot het volk. Op zekeren
oogenblik waren de geloovigen zoo zeer door zijn welsprekendheid woord in
vervoering gebracht, dat zij de handen ten heel [sic: hemel] staken en riepen:
<<Leve De H. Maagd! Leve de Paus! Leve Mgr. de bisschop!>>
Met den middag kwam nog onophoudend treinen toe
opgepropt met duizenden menschen, bijzonderlijk gekomen om den godsdienstigen
en historischen stoet te zien. Deze ging uit om 4 ure en was allerprachtigst. t
Was als eene herinnering van de roemrijke stoeten van Brugge. De laatste was
een zegewagen waarop het mirakuleus beeld prijkte. 't Was lief, schilderachtig en
rijk.
trefwoorden: Poperinge, Onze Lieve Vrouw, 20ste eeuw
Brugge.
Maandag, tijdens een overheerlijk weder, heeft om 10 ¾ ure de vermaarde H.
Bloedprocessie haren jaarlijkschen omgang gedaan.
Men schat de vreemdelingen welke dien dag te Brugge
waren, op minstens 50,000.
Officieele cijfers bewijzen dat de toeloop van volk
dees jaar nog grooter was dan vorige jaren In 1906 kwamen per spoorweg 22 148
reizigers, in 1907 24,493 en hun getal klom in 1908 tot 25 428. Maandag
werden er niet min dan 31,251 aangestipt; dus vermeerdering van ongeveer 6,000.
Op de buurtspoorwegen werd de zelfde verhooging
bestatigd Op de lijn Ursel-Brugge telde men 1748 reizigers tegen 952 verleden
jaar; op de lijn van Swevezeele, 2140 tegen 1497; terwijl Brugge-Aardenburg 873
reizigers meebracht De lijn Brugge-Sluis-Heist gaf 2511 reizigers tegen 2141 in 1908.
Verschillige menschen zijn ongesteld geworden.
Anderen werden door zakkenrollers van geldbeugels of kostbaarheden beroofd.
Het was 1 ure toen de stoet op de Burgplaats
aankwam waar Z. E. Mgr Tacci, apostolieke nuncius te Brussel, van op het
hoogaltaar den laatsten zegen gaf met de kostbare relikwie.
Het is den 759ste keer dat de H. Bloedprocessie
haren uittocht doet.
Plechtige kroning van 't mirakuleus beeld van O. L.
V. van St Jan, te Poperinghe.
In de aloude en
schilderachtige stad Poperinghe worden er groote feesten beleid. Op Zondag 16
Mei aanstaande, zal Z. D. H. Mgr Waffelaert, Bisschop van Brugge, in naam van Z.
H. den Paus, het mirakelbeeld van O. L. V. van St Jan plechtig kronen, s
Voormiddags om 10 uren. zal op de groote markt de Pontificale mis gezongen
worden: een gemengd koor van zeven honderd stemmen zal in gregoriaanschen zang
de schoone mis, "Cum Jubilo" ter eere van O. L. Vrouw uitvoeren.
Met deze gelegenheid
wordt een geschiedkundige en zinnebeeldige stoet ontworpen, die s namiddags om
3 uren de gewone straten van den "Ommegang" zal doortrekken. Die
stoet belooft wonderschoon te zijn: 't zal eene openbare hulde zijn van de oude
stad en van al het christen volk van't omliggende jegens hunne Groote
Weldoenster.
Daar zullen opkomen al de oude gilden en maatschappijen,
waarvan er sommige nu nog bestaan: onder anderen de prinselijke schuttersgilden, verscheidene rederijkerskamers; het
magistraat, de geestelijkheid en het volk van tijdens het groot mirakel in 1479
door de voorspraak bekomen van O. L. V. hier vereerd onder titel van Troosteres
der Bedrukten. Het zinnebeeldig deel van den Stoet bevat verscheidene prachtig
groepen. Bijvoorbeeld de groepen der tien Koninginnen, die der tien laatste
aanroepingen der Litanie van O. L. V. verpersoonlijken. Een zingende groep van
honderd dertig personen zal de Regina Coeli" uitvoeren, gecomponeerd door
den Heer A. Reyns, kapelmeester der Hoofdkerk te Brugge. Laatst zal een
wonderbare triomfwagen, waarop het mirakelbeeld van O. L. Vrouw zal tronen, den
Stoet sluiten
De groote toeloop van bedevaarders die telkenjare
bonnen toevlucht nemen tot de Moeder van Bermhertigheid, groeit steeds aan ter
gelegenheid van den vermaarden "Donkeren Ommegang" die plaats heeft
den zaterdag binst de octave van O. L. V. Bezoeking. Groote eeuwfeesten werden
gevierd in 1680, 1778 en 1879 Dit laatsts feest leeft nog in menig geheugen. Maar
de groote toebereidsels van nu, met zooveel ijver ontworpen, verzekeren ons dat
de Kroningsplechtigheid van 16 Mei aanstaande een merk van buitengewonen
luister dragen zal.
trefwoorden: Poperinge, Onze Lieve Vrouw, 20ste eeuw
Poperinge.
Op zondag 16 mei aanstaande zal Poperinghe in volle feest zijn ter eere van
de krooning van het mirakuleus beeld van O L Vrouw der kerk van St Jan-Baptist
die sedert meer dan 400 jaar alhier algemeen vereerd wordt.
Z H Mgr de Bisschop van Brugge zal een
pontif[i]kale hoogmis opdragen op de Groote Markt en s namiddags een
geschiedkundige en zinnebeeldige stoet den weg van den Ommegang doorloopen.
Ziehier hoe het beeld der Moeder Gods het
voorwerp van godvruchtige bèvaarten word:
In 1479 kregen de echtgenooten Vanhoven een
doodgeboren kind, dat korts nadien in den hof hunner woning begraven werd Wanneer de eerste oogenblik van droefheid
voorbij was, werden de ouders opnieuw droefgeestig, bij het [g]edacht dat hun
kind niet gedoopt geweest was; zij dachten er alsdan aan O. L Vrouw te
aanbidden wier beeld sedert vele jaren reeds zeer vereerd werd Zij deden het kind ontgraven en legden het
aan Marias voeten: en ziet, o wonder, het kind gaf eenige lichte teekens van
leven; het verloos wat bloed, kreeg eene felle ademhaling en verroerde de
handjes, niettegenstaande het reeds drie dagen in het graf gelegen had. Het
mirakel was klaarblijkend. Men doopte het kind dat ééne uur later stierf en
voor den autaar van O.L.V. werd begraven.
Sedert dien wordt deze gebeurtenis door eene
processie herdacht en bemerkt men dat de sterfgevallen voor het doopsel
omzeggens onbekend zijn te Poperinghe.
E.H. Opdedrinck gewezen onderpaster van
St-Janskerk thans paster te Damme, heeft over eenige jaren eene zeer
belangrijke geschiedenis geschreven heeft over het Mirakuleus beeld dat in
bovengenoemde kerke kerk [sic] vereerd wordt
In eene klare, schoone tale en met veel bewijsstukken tot staving
verhaalt schrijver den oorsprong en de verschillende gebeurtenissen van de
godsvrucht tot de H Maagd en namelijk al de omstandigheden van het mirakel, dat
in 1481 als dusdanig uitgeroepen werd bij dekreet van Paus Sixtus IV.
trefwoorden: Poperinge, Onze Lieve Vrouw, 20ste eeuw
Een dag vol zonneschijn, met toeloop van volk
uit al de streken van t land en den vreemde. Oostende blakert in de hitte van
den eerste Juli-zondag. En te midden al dat zonnegeweld de processie, die
vooruittrekt, zeewaarts. t Zijn eerst de maatschappijen van den Kristen
Volksbond met muziek en wapperende vaandels, daar achter de bestuurleden,
statig, stijf gesloten in hun lakensche jassen, ze gaan traag- langzaam vooruit
in t volle besef hunner weerdigheid. Dan eenen hoop kinderen in sneeuwwitte
kleederen, die afsteken bij hun verhit gezicht en ververder nog treurende
maagden in slepen zwa[r]te kleederen met eenen zwarten zwaren sluier gedekt,
treurende om het lijden Christi En t laatste vóór het Allerheiligste de
visscherjongens uit de school van Pastoor Pype met elk iets dat hun beroep
aanbelangt: Kompas, netten, netten en wat diesmeer en daarachter de sympathieke
Pype zelf, dat indrukwekkend figuur, hij die zooveel goed stichtte onder onze
visschers, hij die deze schijnbaar ruwe zielen kan leiden als lammeren en die
in ons visscherskwartier geëerd wordt als een heilige.
En zoo komt de processie op den zeedijk.
Duizenden menschen staan daar rond het eenvoudige outer.
De oude deken klimt erop en bekijkt de zee die
daar voor hem ligt. Biddend strekt hij zijne handen tot haar, als wilde hij om
erbarmen smeeken. En dan heft hij den Schepper op van die zee en strekt hem
voor haar op. Het kanon buldert, de klaroenen blazen, de collegiestudenten
zingen lofzangen en de menschen knielen eerbiedvol ten gronde. En zij de zee,
zij die soms zoo kan woelen zij die reeds zooveel menschenlevens vernielde, zij
die soms hare baren in wilde razernij ten hemel slingert als wilde ze haren
Schepper zelve tergen, ze stuwt nu hare lichte golvekens met witten kant
afgeboord tot tegen het outer in eerbiedige onderdanigheid. Ze wiegelt nu de
garnaalbootjes stil op haren rug en schijnt alle [wild]heid vergeten te hebben
En binst het om aan heel de stad de ding
te laten k ssie weer voort: kerkewaar
En uit menig visschers .. rolt eenen traan,
want wie weet is de zee voor hen niet gewijd om het in haar gewijden schoot te
laten
Uit
Kapelle bij Thielt [Schuifferskapelle]: Vandaag, geen kiezing te Kapelle;
noch provincieale raadsleden, noch voor pelotons voor de krulbolle. 't Is Ommegang
en groote bolling den zondag, maar te loten van dezen keer; zoodat iedereen de
kanse mag wagen.
allerhande volksfeesten
Benevens den toeloop voor de volksfeesten, zal
ook het gewoon getal vereerder van den H. Antonius niet ontbreken. Dit jaar nog
zal het de gewone ommegang zijn rond de kerk, maar er is spraak van in t korte
een uitgebruiden ommegang te maken met bidkapellekens zooals te Ruysselede,
West-Roozebeke en elders. De toeloop van volk zou dan nog grooter worden en de
eeredienst tot den patroon onzer parochie nog merkelijk toenemen; immers, hoe
stichtend ware het niet, die biddende menigte, voortstappende traagzaam en
ingetogen, langs eenzame straten en wegen, tusschen stille velden en zwijgende
boomen, van t een kapelleke naar t andere, om eindelijk in de zoo druk
bezochte dorpskerk aan te komen alwaar van over ouds den H. Antonius bijzonder
wordt vereerd.
trefwoorden: Schuifferskapelle, processie?, 20ste eeuw
Brugge.
Verleden zondag was het te Brugge de jaarlijksche beêvaart naar het H. Bloed,
waar veel duizenden pelgrims aan deel namen.
Om 9 ure werd op den altaar ter Burgplaats
eene beêvaartmis gelezen door den eerw. heer hoofdkapellaan van Haecke.
Rond 10 ½ ure, na de mis, stelde de beêvaart
zich in gang. Voorop gingen de bedevaarders van Damme, met hun zwaar prachtig
kruis. Dan volgden de bedevaarders van uit alle gewesten van Vlaanderen. De
geestelijke orden gingen de onschatbare relikwie vooraf, die gedregen was door
de l[eden] van het kapittel der hoofdkerk. Mgr. de bisschop van Brugge volgde
de ne[ê]rgeknielde menigte op den doortocht zegenend. Achteraan stapten de
leden van de Edele Confrerie van het Heilig Bloed, waaronder M. de gouverneur
baron Ruzette.
t Was 12 ½ uren, als de stoet, die door een
prachtig weêr begunstigd werd, op de Burgplaats terug kwam. De laatste zegen
met het duurbaar H Bloed aan de ontelbare menigte werd gegeven door Mgr de
Bisschop.
't Is lang dat er geen nieuws meer geschreven
wordt uit Westcapelle.
<<t Getrouwe>> wordt nochtans
altijd voort gelezen alhier door een zeker getal trouwe lezers.
Nu zijn 't alhier de drukke LIVINUS DAGEN, en
van t omliggende komen er, met schoon weder, talrijke bedevaarders om dien
beschermheilige te aanroepen tegen 't flerecijn, meest visschers van Heyst.
De vreemdelingen zijn ongetwijfeld binst den
ommegang verstrooid door de herstellingswerken aan de kerk, welke
trefwoorden: Westkapelle, bedevaart?, processie?, 20ste eeuw
Rond den 16 Augustus aanstaande zal er te Ghistel eene
plechtigheid gevierd worden in den zin van het verhef van S. Godeleve in 't jaar
70.
Het ligt nog in 't geheugen der genen die toen Ghistel
bezochten welke groote en prachtige stoeten en feesten zij te zien kregen.
Ghistel is sedert dien als herschapen. Van vervallen stad is
het nu een bloemhof geworden met hare wandeling en lanen, de lusthof van
Oostende, dank aan het wijs bestuur van onzen geachten Burgmeester Depuydt en
de aanhoudende werkzaamheid van den edelen menschenvriend den heer de
Beaucourt.
Ghistel zal zich waardig toonen van de duizende bezoekers,
welke het gedurende deze dagen zal ontvangen.
Nadere bijzonderheden, zullen welhaast volgen.
trefwoorden: Gistel, Godelieveprocessie, 20ste eeuw
Brugge. Men schat op 40,000 het getal der vreemdelingen, die de H. Bloedprocessie zijn komen bijwonen.
Uit Holland, Engeland en het Noorden van Frankrijk waren ook buitengewoon veel bezoekers toegekomen.
Na de n dienst in de hoofdkerk van St. Salvator, werd de processie om 11 uur in gang gesteld.
In den stoet werd ook zeer opgemerkt een groep van ongevee 100 voorname Katholieken uit Engeland gekomen, onder het geleide van de heeren Dunford, sekretaris van de engelsche Katholieke Vereeniging, en Westbeke, sekretaris van Mgr den bisschop van Southwark.
Het weder was overheerlijk.
Het was 1 ¼ ure wanneer de stoet, den ommegang volbracht hebbende, op de overgroote Burgplaats terug[kwam waar] van op den hoogaltaar, Mgr Amige, bisschop van Southwark, aan de neergeknielde menigte den zegen gaf met het H. Bloed.
Heilig-Haar-processie te Kortrijk, die sedert eenige jaren veel
in luister toegenomen is. Evenals het Heilig Bloed, van Brugge, bracht Philips
van den Elzaten dat Heilig Haar uit Jerusalem. (1177).
trefwoorden: Brugge, Kortrijk, H. Bloed, H. Haar, 20ste eeuw
Kortrijk.
Maandag heeft de processie van het H. Haar haren jaarlijkschen omgang gedaan.
Mgr Waffelaert, bisschop van Brugge, luisterde de plechtigheid met zijne
aanwezigheid op.
In vele jaren werd Heilig Bloeddag door zulk geen prachtig
weêr begunstigd, als maandag laatst.
De toeloop der vreemdelingen was overgroot, de beweging en
de leefte buitengewoon.
Zondag reeds hadden de treinen van den ijzerenweg 6.651
reizigers aangebracht, tegen 6,576 het jaar te voren.
Maar maandag H. Bloeddag was het nog wat anders. Om er
te laten over oordeelen, zie 't getal ontvangen reiskaarties[sic] gedurende de
drie laatste jaren.
1904 1905 1906
Spoorweg
van Gent 4930 5163 5756
>> van
Oostende 1963 1968 2165
>> Gent-Eecloo 1783 3305 2763
>> Heist-Blankenb. 915 1012 1314
>> West-Vlaand. 5444 6847 10150
15055 18295 22158
Dat is, voor zondag en maandag, eene vermeerdering van 4000
reizigers.
Maar hoeveel bezoekers komen niet toe te voet, per rijtuig
en per wielpeerd. De afspanningen stonden vol en de velo's telde men met
duizenden.
En dan de buurtspoorwegen! Ziehier eenige cijfers:
Buurtspoorw. Brugge-Sluis-Heist 2485
>> Brugge-Aardenburg
585
>> Brugge-Knesselare
1080
>> Brugge-Swevezeele
1674
't Was in dichte drommen dat het volk uit de spoorhalle de
stad binnenstroomde, langs menigvuldige uitgangen. Alles geschiedde in groote
orde. 't Is onnoodig te zeggen dat de stad, en vooral de straten waar de
beroemde processie moest voorbijtrekken, een feestelijk uitzicht hadden.
Eene bijzondere melding voor de engelsche bezoekers. Sedert
eenige jaren is 't een gebruik geworden dat, telken jare, eene schaar voorname
Engelschen onze Heilig Bloedfeesten komt bijwonen. Dit jaar geschiedde het nog
alzoo. Ten getalle van 90, zijn de Engelschen, vergezeld door Mgr Cowgill,
hulpbisschop van Leeds, zaterdagavond toegekomen en afgestapt in het <<Hôtel
de Flandre>> en het >>Hôtel de Commerce.>>
Zondag hebben zij de mis bijgewoond in hel H. Bloed, daarna
de merkweerdigheden der stad bezocht. 's Avonds had er, in het <<Hôtel de
Commerce.>> een feestmaal plaats. Mgr de Bisschop van Brugge woonde het
bij.
Een veertigtal van deze bedevaarders gingen 's anderendaags
in de processie, de relekwie dragende die in het Engelsch klooster bewaard
wordt.
Jaarlijksche beevaart naar O.V.L. van Scherpen-, Scharpen- of Krikkelheuvels en HEILIG BLOEDDAG TE BRUGGE, op welke dag verre in t ronde niemand en werkt.
VRIJDAG 11[mei]. Sinten Frans d. H. en Anthimus en Mamertus, die de kruisprocessie begon en waarom heden de kruisweke begint, met de naaste week de processie zelve drie dagen te reke voor Ons Heeren Hemelvaart.
trefwoorden: Brugge, H. Bloed, Kruisprocessie, 20ste eeuw
De
Heilig-Bloedprocessie zal te Brugge uitgaan, op maandag 7 Mei aanstaande en
zeer prachtig zijn. De engelsche bisschop Mgr Cowgill, hulpbisschop van Lees,
zal de processie samen met den bisschop van Brugge meêgan, alsook Mgr van
Caloen.
De jaarlijksche algemeene bedevaart naar het H. Bloed, is
gesteld op den zondag 13 Mei. Om 10 ure, zal de bedevaartmis gelezen worden op
de Burgplaats. In geval van slecht weder, wordt de mis op zelfde ure gedaan in
St-Salvators.
De Boetprocessie.
De vermaarde Boetprocessie van Veurne, waarin het Leven en de Passie van
onzen Zaligmaker door woorden en gebaren verbeeld worden, zal op den laatsten
zondag van Juli uitgaan. De oorsprong dezer processie dagteekent van 't jaar
1100.
Deze godvruchtige stoet zal dit jaar bijzonderlijk verzorgd
worden, daar hij de reeks feesten openen zal, die ter gelegenheid der 75e
verjaring der onafhankelijkheid in Veurne zullen plaats hebben. De heer gouverneur
der provincie zal op 13 oogst nadien met een luisterrijk bezoek die feesten komen
bekronen.
DONDERDAG, 1 Juni De lange weke begint en duurt tot
Cinxen.
Met vereert de Reliquien of heiligdommen ons Heeren, t
heilig Haar te Kortrijk, den heiligen doorn te Wevelghem van waar men thuis
komt met een groot geverruwd hostiebrood <<op een stoksken.>>
trefwoorden: Kortrijk, H. Haar, Wevelgem, H. Doorn, 20ste eeuw
Er heeft zelden meer volk naar onze beroemde H.
Bloedprocessie geweest dan dit jaar.
Van den zaterdag kwamen de vreemde de [sic] bezoekers reeds
aan. Dat was het geval met de 106 leden van het katholiek genootschap van
Engeland, aan welks hoofd zich bevond Mgr Mostyn, bisschop van het land van
Walis. Zij stapten zaterdag avond af in de statie, kwart vóor 10 ure.
Zondag morgend, om 9 ure, heeft Mgr Mostyn de H. Mis
opgedragen in de Heilig Bloedkapel. 's Avonds, om 6 ure. vereenigden de
engelsche bedevaarders, waaronder zich van de eerste familiën van Engeland
bevonden, zich in het Hôtel de Commerce,
in feestmaal, waaraan de overheden deelnamen, M. de
gouverneur baron de Bethune, M. Fraeys, voorzitter der rechtbank, enz. 't Is
graaf van den Steen de Jéhay, schoonbroeder van onzen geachten burgemeester, die
zich vooral met de inrichting van deze bedevaart bezighoudt.
Zondag reeds ontving men, in de statie 6576 reiskaartjes
tegen 4054 verleden jaar.
Maandag was het nog wat anders! Van vroeg in den nuchtend
bemerkte men dat de toeloop van bezoekers allergrootst ging zijn Alle
verkeermiddels brachten talrijke scharen volks binnen onze muren. De trams,
waarvan de rijtuigen verdriedubbeld waren zaten vol. De stoombooten, de rijwielen,
de chiezen en chars-à-bancs waren overladen. In de groote statie was t als eene
zee van menschen. Eenige cijfers zullen beter de gewichtigheid der beweging doen
verstaan.
Men oordeelde: 1903 1904 1905
Spoorweg van Gent 4683 4930 2163
» Oostende 2880 1963 1968
» Gent-Eekloo 2237 1783 3205
» Heyst 827 915 1012
» W.-Vlaand. 5587 5444 6847
/15214 15055 18295
Abonnementen 500
Dat maakt dat er, in de twee dagen, zonder nog de abonnementen
mee te rekenen, in de statie ontvangen werden 25.371 kaartjes, tegen 19.031 in 1904, t zij eene
vermeerdering van 6.340 bezoekers.
Zeker heeft geen een zijne reis beklaagd. De lucht was overtrokken.
Zelfs viel er, bij oogenblikken, een fijne stuifregen Maar t weer bleef hem
niettemin goed houden: de regen viel niet door.
Al dit volk stroomde naar de H. Bloedkapel, van waar, kwart
voor 9. ure de onschatbare relekwie naar de hoofdkerk gebracht werd. De zegeklok
en de klokken van Sint Salvator dreunden door de stad, om dit plechtig
oogenblik aan te kondigen.
In Sint Salvator werd de hoogmis ponticikaal opgedragen door
zijne Exellentie Mgr Vico, Pauzelijken Nuncius bij het Hof van Brussel.
Den maandag 8 mei 1905, viert Brugge de 755e
verjaring van het H. Bloed, hier ter stede gebracht. Op dezen dag zal de
weergalooze Schat in luisterlijken stoet rondgedragen worden, gevolgd door
Zijne Excellentie Mgr Antonius Vico, Apostolijken nuntius bij het Koninklijk
Hof van Brussel, en door Hunne Hoogweerdigheden Mgr G.-J. Waffelaert, Bisschop
van Brugge en Mgr F. Mostyn, Bisschop van Menevia,als mede door het Magistraat
van Stad, door de heeren Proost en Confraters van het weledel Broederschap,
alsook door deurgerlijke, Militaire en Rechterlijke overheden.
's Morgens, kwart vóór 9 ure, wordt met het H. Bloed de
eerste Benedictie gegeven van op het autaar ter Burgplaats opgericht.
Onmiddellijk daarna begint men den ommegang. Binnen Sint
Salvators gebracht, blijft het H. Bloed uitgesteld op den hoogen autaar tot op
het einde der pontificale Hoogmis, gezongen door Zijne Excellentie Mgr Antonius
Vico, Titulaire Aartsbisschop van Philippi, Apostolijken Nuntius bij het
Koninklijk Hof van Brussel, in de tegenwoordigheid van Mgr G-J. Waffelaert,
Bisschop van Brugge, en van M. F.Mostyn, Bisschop van Menevia.
Na dezen goddelijken dienst, zet de feestelijke stoet zijnen
weg voort langs de volgende straten: Zuidzandstraat, Statieplaats, Noordzandstraat,
Geldmuntstraat Eiermarkt, GrooteMarkt, Filipstockstraat Mallebergplaats, Hoogstraat,
Molenbrug, Langestraat, Preekersbrug, Preekersstr.,
Braambergstraat, Roozenhoedkaai, Dyver, Nieuwstraat, Simon Stevingsplaats, Steenstraat,
GrooteMarkt en Breidelstraat. De gansche stoet op den Burg terug zijnde, geeft zijne
Exsellentie de Nuncius de laatste Benedictie met het Duurbaar H. Bloed.
Eindelijk wordt de Kostbare Relikwie, omringd en vergezeld door
de Leden van het weledel Broederschap, binnen hare kapel weder gebracht, om aldaar
ter zegening te blijven uitstaan tot 6 ure des avonds.
De inwoners der straten op den omgang der processie worden verzocht
hunne gevels, zoo prachtig mogelijk te versieren.
Zijn moeder had mij nen frank speelgeld gegeven om voor hem
te zorgen, en we gingen van ten vijven deure naar Brugge, naar den ommegang van
't Heilig Bloed, ik en Eduard Martens, die daar omtrent nevens onzent woonde op
het Molentje.
En 't was s morgens zulke stekende zonne dat we op de
Kroone onze veste moesten uitdoen.
Maar me stapten ook zeer aan, want Edward 'n had nog nooit
de stad gezien.
Zoo, we waren op slag van den achten onder de Kruispoort,
maar 't was bij negen ure als we op de groote markt kwamen.
We hadden in stad onze vest weer aangedaan, en 't was koud
geworden ook; wij hadden 't onderweg al gezien: 't was overtrokken lucht en als
we vóór de Halle stonden, begon het nu te regenen, en te hagelenen te sneeuwen
dat op een twee drij, al dat volk weg was, lijk weggebezemd.
Ik was met Edewaard in Cranenburg gevlucht en daar hebben
wij gezeten van 's morgens op slag van te negenen tot s achternöens ten half
drijen.
En blije nog dat we een plekske op nen bank gevonden hadden,
en daar hebben wij gezeten tot dat het mij verleedde van zoo gesloten te zitten
en dat ik door de menschen vocht, tot aan den toog om eene pinte, en k brocht
ook een pinte mee voor Edewaard en we aten daarmee onzen boterham en ons ende
worst op; maar we zagen wij niets, niets vna heel dien dag, dan altijd maar de
speitelinge op de markt en hier en daar een ventjen of een wijveken dat
opkraamde over dat t ging, want geen een van die kleine kraamkens was rechte
gebleven: hunne zeilen waren afgewaaid en de berdels zwommen mee met den
stroom. Daar was daar een meiske dat met een mande appelcienen wegliep en t
viel. Was dat een grobbelinge van die roode kaatsebollen! Honderde jongens en
groote menschen stonden van uit ons portaal er op te zien maar geen een die een
hand uitstak om er een te pakken en we zagen ze rotje volgen al zwemmende langs
de greppe naar t straatje van de bezemmarkt.
Maar we kregen wij honger. Het laatste muizelingske was op,
we hadden onzen papieren zak ommegekeerd en we zouden hem opgeeten hebben ook.
In de herberge waren er wel rondleurders geweest met gekookte eieren en
zoetekoek en droogevisch, en ook eenige weggevluchte kramers waren met husna manden
en blikken doozen binnengeraakt, maar achter de eerste ure was alles
uitverkocht en er was voor geen geld ter
wereld aan proviand te geraken.
Edewaard zat triestig voor het venster te kijken. Hij was
naar den ommegang gekomen, en hij had nog nooit de stad gezien.
Daar was nu geen apparencie van dien ommegang en al dat hij
zag van de stad waren die zwarte muren van 't gouvernement en een schijn van de
horlogeplaat op den Halletoren, met haar groote wijzers, die lekende van de
natte voortschoven op tiene, op elve, op twaalve. Ja, dat kost gebeuren dat we
hier gingen zitten tot 's avonds toe, en nooit meer thuis geraken.
Soms verminderde het en ge zoudt gezegd hebben dat 't ging
ophouden. Maar zoolang de soldaatjes te peerde met hunne piekskes op de vensterzuile
bleven dansen, was er aan geen buitenkomen te peizen.
We waren wij af; doomoe van daar te zwemmen gelijk haring in
een tonne; half gestikt van den toebak, want ge zoudt met een broodmes den rook
in schellen kunnen snijden hebben en daarbij met grooten honger. Wij die
gekomen waren om zooveel leute te maken en nog een pandkoeke voor thuis mee te
brengen.
'k Zegge ten half drijen klaarde het op.
Maar al onze goeste was weg.
Edewaard moest bij moeder zijn en we keerden naar huis. Hij
had hij ne keer naar den pand geweest. k Had ik mijnen frank wel verdiend.
Zoo vertelt Karel onze gebuur, Karel de tweede. vraag het
aan Charel de Broe, zegt hij, hij leeft ook nog. Hij moest hij s anderendaags
naar de soldaten. Ze gingen dat te Meie binnen. Heel t Molentje en de
Deestrate stond nog onder water. De menschen n werkten niet en stonden al aan
hunne deure toen Charel deureging, te voete naar Gent. Hij viel bij de
kurassiers, die achter hem afgeschaft zijn, om er t derde en vierde lansiers
van te maken. t Waren pertant schoone soldaten met hunnen helm en hunnen
peerdesteert.
Kerstdag.
Wij lezen in de Gazette van Brugge: Een treffend gebruik, dat van jaar tot jaar
toeneemt, 't is de ommegang van
't H. Bloed, binst Kerstnacht. Van 's
avonds reeds ziet men eene menigte geloovigen van allen standen rang den beêweg
volgen van de processie van 't H. Bloed. Maar 't is vooral s nachts dat dit
gebruik indrukwekkend wordt.
Lang voor middernacht ziet men, daar nabij de H. Bloedkapel,
op den Burg, bij duizenden mannen en
vrouwen, rijken en armen, steêlingen en buitenlieden. Onder deze laatsten zijn
menschen van uren verre.
Van zoo het op den Halletoren middernacht begint te
wekkeren, zinkt deze menigte op de knieën en leest een kruisgebed. Dan komt die
volksmassa in beweging. Met beslisten tred gaat zij vooruit, het Breidelstraatjen
in, den ommegang voort, gedurende gansch den weg, dien 't H. Bloed den tweeden
maandag van Meie volgt.
gelukten het best te Brugge. Die eer mag aan de Bruggeling
en niet ontzegd worden. Voor den Halletoren was het betooverend en de Bisschop
ging tot tweemaal kijken naar de Lieve Vrouwtjes. Te Gent mislukte een deel der
elektrische helderheid maar Sint Baafs was prachtig langs binnen. Thielt mag op
den derden rang komen. En naar 't geen wij gezien hebben te Eekloo en hoorden van
Yper, en Rousselare en Kortrijk en Sint Niklaas en Antwerpen en Brussel en van
alle kanten heeft het kristene Vlaanderen zijnen name veel eere aangedaan.
Wij treden in de Maria week, de Onbevlekte week, zei Guido
Gezelle en deze keer is t hare jubelweek, 50 jaren voorbij zijnde dat Pius IX,
de Onbevlekte Ontvangenis tot Geloofspunt verklaarde
Te Thielt is t optocht langs een bloemenweg van de kerk
naar de markt waar eene grot van Lourdes wordt opgericht. In den muur van het
Halletorretje zal een Lieve Vrouwbeeldje het jubeljaar herinneren
trefwoorden: Tielt, O.L.V. Onbevlekt Ontvangenis, 20ste eeuw
uit 't Getrouwe Maldeghem, 27 maart 1904-7 mei 1905
tussen 27 maart 1904 en 7 mei 1905 bekeken we in 't Getrouwe Maldeghem "Dagklapper
van de week", op zoek naar processies
27/3/4:
Zondag 27 maart Palm processie
24/4:
Maandag 25 april St Marcus OMMEGANG
8/5:
Zondag 8 mei De kruisweke begint, met hare drie boetprocessies
Maandag 9 mei Heilig Bloeddag, te
Brugge, Heilig Bloed ommegang.
Woensdag 11 mei Sint Mamertus die eerst de kruisprocessie
invoerde voor Hemelvaartsdag.
Vrijdag 13 mei Begankenis naar den Heiligen Doorn te
Wevelghem, vanwaar men thuis komt met een groot geverfd hostiebrood <<op
een stoksken.>>
22/5:
Maandag 23 mei Te Kortrijk peperbollen ommegang.
5/6: Zondag 5 juni H. Sakramentsprocessie, hier
[Maldegem] nu verlegd voor de provinciale kiezing. Nieuwpoort meienommegang
Men kan niet te gelijk de klokke
Luiden en in de processie gaan
26/6:
zondag 26 juni Sint Jan en Sint Pauwels
De midzomer ofte Sint Janskroonen, negen in getal, elk
van negen kruissen, hong men aan de boomen en over de straten. Men vlecht ze
nog ter eere van t alder hoogweerdigste Sacrament.
Woensdag 29 juni langs de zeekanten, zeewijding..
3/7:
Woensdag 6 juli: Sinte Godelieve
Donderdag 7 juli Sinte Godelieve
ommegang
10/7:
Zondag 10 juli Poperinge Ommegang
31/7:
Zondag 31 juli De boetprocessie van Veurne
30/10:
Woensdag 2 november Alderzielen Ommegang en beêweg op het kerkhof
27/11/4:
Donderdag 1 december S. Eloy peerdenwijdinge
Zondagmorgen had eene grootsche betooging
plaats ter eere van O. L. Vrouw. Meer dan 3000 jongelingen namen er deel aan,
komen uit Meenen, Wevelghem, Gheluwe, Wervicq, Zonnebeke Gheluvelt,
Passchendaele enz. De stoet, die het dorp doortrok en de vlaamsche liederen
verheffende, heeft eenen grooten indruk gemaakt op het volk.
De eerw. heer Butage, onderpastoor te
Meenen, was opgekomen met zijne congregatie, met een getal van ruim 500
jongelingen, 't Is te [danken] aan den moed van dezen laatsten dat de betooging
zulk eenen onverwachten bijval genoten heeft. 't Is daar het eenig verlangen
van Mgr de Bisschop van Brugge, die van Dadezeele de Bedevaartplaats van het
Westvlaamsche Lourdes wil maken.
trefwoorden: Dadizele, bedevaart?, processie?, 20ste eeuw
Onze Lieve Vrouw van Blindekens. Maandag, 15 Oegst, zijnde O. L. V.
Hemelvaartdag, zal de jaarlijksche Bedevaart Processie <<met de
keerse>> uitgaan uit <<Blindekens>> naar de Potterie, 's
morgends ten 8 ure ½ in Brugge.
Ziehier, nopens den oorsprong van den eigenaardigen
optocht, een uittreksel uit eene oude oorkonde van de kapel van Blindekens:
<< Kont ende kennelijk zij allen den
geenen die dese presente letteren sullen zien of hooren lesen dat wij...
Vooghden ende Sorghers van Onze Vrouwen Gilde ende van denGodshuse van de
Blinde lieden binnen Brugghe, staende in de Crepelstraete bij de veste....
hebben geordonneert en ordeneren, om de meeste verzekerthede van de keirsse die
wij jaerelijks op Onze Vrouwedag t' half ougst schuldig zijn te draegen en te
offeren te Potterije... 't welk beloofd was te Mons in Pevele, daer Mijnheere
van Vlaenderen ende sijne goede lieden, speciaelijk die van Brugghe, waeren in
grooten noot ende in grooten vreezen, en omdat dese voorzeyde belofte nu ende
ten eenwige daege gedaen, wel en getrouwelijk volkomen werde,zoo 't is dat
wij... dese belofte certificeeren ende verzekeren op 't godshuse voorzeyd en op
alle den voorzeyden godshuse toebehoort ende aankleeft,eertvast, nagelvast...
Dit was gedaen in 't jaar ons heeren als men
schreef MCCCCende zeventhiene den sesden dag in lauwmaand.>>
Zietdaar een kurius stuk nopens de Bedevaart
met de <<Keirsse>> van Blindekens naar de <<Potterije.>>
Van de jare gaat de GrooteBlindekens-Processie
niet uit in West-Brugge; immers,
die is nu, om goede reden, eene tweejaarsche processie geworden, gelijk de andere
parochieprocessiën van stad. Wij mogen ze dus verwachtende zijn voor toekomende
jaar; en die processie van 't jaar 1905 gaat bijzonder plechtig zijn, doordien
dat het gaat JUBELJAAR zijn, voor de 600ste verjaring
sedert de stichting van Blindekens.
Onder eene der brandvensters in de kapelle
staat er te lezen: <<I n 't Jaer ons heeren als men schreef duyst drie
honderd ende vijf sticht Robrecht van Bethune eene Capelle metten Godshuijse
voor derthien Blinde lieden uijt dancbaerheijt over den Zegheprael behaelt in
den slag bij Pevelenberg.>>
trefwoorden: Brugge, Blindekensprocessie, 20ste eeuw
De Boetprocessie van Veurne. Deze
vermaarde processie zal haren omgang doen, hedenzondag 31 Juli. Zij werd
ingericht ten jare 1636 en is een eigenaardig overblijfsel, eenig in ons land,
der geheimnissen uit de middeleeuwen.
Die
godsdienstige stoet bestaat uit drie deelen; 1° Het Nieuw Testament of
gebeurtenissen uit het leven en het lijden van den Zaligmaker; 2° Het Oud Testament
of voorzegging en zinnebeelden, den Messias betreffende; 3° De groep van het H.
Sacrament.
Talrijke
personnaadjes, die in den stoet gaan, zeggen hunne rol op, die in vlaamsche
rijmen geschreven is.
Ste-Godelievefeest. Eene buitengewoon
talrijke menigte waaronder ook de Xaverianen van Kleit was zondag naar Ghistel
gekomen om de vermaarde processie te zien, waarin de bijzonderste
gebeurtenissen uit het leven der H. Godelieve verbeeld worden. Van 's morgends
vroeg tot 's avonds laat werden de kerk en de plaatsen, geheiligd door het
lijden, de marteldood en de mirakelen van de H. Godelieve, Vlaanderen's
geliefde heilige, door talrijke scharen bedevaarders, per spoor, of per
rijtuigen en zelfs per velo van heinde en verre gekomen bezocht. Zonder overdrijving
mocht hun getal op 75,000 geschat worden. Gansch de maand Juli wordt deze
bedevaartplaats door groepen bedevaarders bezocht.
Er
wordt over het volgende terecht geklaagd: Voor den trein van 10 ure waren er in
de statie Oostende een heele groep personen, voorzien van hunne reiskaart, die
niet meer doorgelaten werden, zoogezegd omdat den trein vol zat. Aan
Steene-statie heeft men de reizigers in eenen beestenwagen gestopt. Men vraagt
zich af met welk recht het bestuur der ijzerenwegen aldus handelt en de
buitenlieden voor den aap houdt. Wat zegt de minister van spoorwegen van
dusdanige handeling?
trefwoorden: Gistel, Godelieveprocessie, 20ste eeuw
Spijts
het slecht weder, heeft de indrukwekkende plechtigheid zondag plaats gehad. De
talrijke visschersbooten, die op andere jaren in zee gaan liggen om de zegening
van het H. Sacrament te ontvangen, hebben dit jaar de haven niet kunnen
verlaten.
Tusschen
Hoop en vrees ging de morgen van heilig Bloeddag voorbij; t regende immers van
daags te voren zonder ophouden.
Maar
ziet op het plechtig oogenblik dat het H. Bloed uit de kapel opden Burg naar de hoofdkerk
werd gedragen, klaarde het op en 't bleef over heel den voormiddag.
Om 9
¼ deed Mgr Waflelaert, bisschop van Brugge, de pontificale hoogmis, die
bijgewoond werd door HH. DD. HH. Mgr Brice Meuleman, aartbisschop van Calcutta
(Amerika), Mgr Bourne, aartsbisschop van Wesminster (Engeland), Mgr Ilsby,
bisschop van Birmingham (Engeland).
Iedereen
had gezegd, het weêr ziende: wat schade voor de stad! Ehwel, niettegenstaande
het weder, werden er, in de groote statie van Brugge (zonder van de statie van
den kom te spreken) 15,055 reiskaarten ontvangen, tegen 15,214 in 1903 en 14,503 in 1902. Men ziet
dat dit getal weinig minder is dan verleden jaar. Daarbij moeten gevoegd worden
de 1450 reizigers die zondag reeds aankwamen.
Het
aanzienlijk getal reizigers, aangekomen met de trams van Swevezeele, Sluis en
Knesselare, alsook met den boot of met rijtuigen, wielpeerden en te voet,
vermeerderden nog dit getal. Daaraan ziet men dat de toeloop naar het H.Bloed, nog van jaar tot jaar aangroeit.
De
Heilig Bloedprocessie heeft den naam van den schoonsten godsdienstigen stoet te
zijn dien men zien kan. De vreemdelingen die hem telken jare van heinde en
verre komen bewonderen, getuigen dat die beoordeeling niet overdreven is. Zoo
verklaarden het ook de vreemde bisschoppen die, in gezelschap der burgelijke
overheden, den stoet aan Sint Salvatorskerk zagen voorbijtrekken.
Dit
jaar stapte onmiddelijk voor de talrijke groep der geestelijkheid van binnen en
buiten de stad, eene schaar Engelschen wier houding hoogen maatschappelijken
stand scheen aan te duiden. Deze groep was opgeleid door do ZZ. EE.
kanonikken Wateron, Mac Intyre en Callebert, deze laatste broeder van wijlen
den pastoor van Blankenberghe en schrijver van Jan Onraedt.
T e
midden van den groep Engelschen werd de relikwie de schedel gedragen van
den Heiligen Thomas van Cantorbery, Thomas Morus, die om de wille van zijne
getrouwheid aan het katholiek geloof, door den protestanschen koning van
Engeland onthoofd werd. Thomas Morus had vier kinders, een zoon die op 16
jarigen ouderdom stierf, en drie dochters,
waarvan
twee religeuzen [sic] werden en stierven in het Engelsch klooster te Brugge. De
derde dochter trouwde en Z.E.H. kanonik Wateron is haar achterkleinzoon. Men
verstaat welke ontroering dien eerbiedweerdigen man overmeesterde toen hij in
'straten stapte achter de relikwie van zijnen doorluchtigen voorouder. Deze
relikwie berust in het Engelsch klooster.
De feesten van het H. Bloed. Dinsdag
is de vijftiendaagsche plechtigheid ter eere van het Heilig Bloed begonnen.
Drie
honderd Antwerpenaren zijn zondag per bijzonderen trein gekomen. Ze moesten er
zijn om 5 minuten vóór 10 ure. Zij zijn maar om 11 ure aangekomen, daar, op een
half uur van Brugge, een ongeval aan het stoomtuig van den bijzonderen trein is
overgekomen. De rijtuigen dreigden te kantelen. De statieoverste van Brugge
heelt een hulpmachien gezonden, dat den trein naar onze stad gebracht heeft.
De
Antwerpenaren hebben zich eerst en vooral naar de H. Bloedkapel begeven, t Was
daarvoor dat zij gekomen waren.
H.
bloeddag te Brugge, valt van de jare op maandag 9 Meie. De prachtige en
wereldberoemde Heiligbloedprocessie, die op dezen dag uitgaat, zal ditmaal
bijgewoond worden door Hunne Hoogweerdigheden Mgr Bourne, aarstbisschop van
Westminster (Londen), en Mgr Ilsley, bisschop van Birmingham (Engeland). en Mgr
Waffelaert bisschop van Brugge,
De
jaarlijksche bedevaart van het H. bloed, is gesteld op zondag 15 Meie.
Zeewijding.
De processie te Oostende van de zeewijding is Zondag door een slagregen
gestoord geworden. Het was oprecht jammer, want zij was prachtig en er was veel
volk in stad. Het is de eerste maal in 20 jaar, dat die processie slecht weder
treft.
De H. Haar Processie. Uit Kortrijk: Zondag namiddag heeft
de Heilige Haar-Processie haren ommegang gedaan. Duizende vreemdelingen waren
met bijzondere treinen aangekomen. De straten, door de processie te
doortrekken, waren prachtig bevlagd en versierd. Eene opeengeplakte massa geloovigen
verdrong er zich De processie werd gevormd rond den Broel. Om 3 ¾ ure kwam Mgr
Van den Branden de Reeth, bisschop van Tyr, plaats nemen nabij de O. L.
Vrouwkerk. De processie ving dan aan.
Het eerste deel bestond uit zeventien verschillige groepen,
allen om ter prachtigst. Het tweede deel stelde de vereering voor der H.
Relikwie. De groepen waren overheerlijk. Van op den trap van het Stadhuis werd
de zegening gegeven met het H. Haar. Al de geloovigen zaten geknield. Het was
een grootsch en treffend tooneel. 't Was 5 ½ ure toen de processie eindigde.
De H.
Bloedprocessie. Zondagvoormiddag heeft te Brugge de gebruikelijke
<<ommegang>> plaats gehad ter eere van het Heilig Bloed. De stoet
telde minstens 29.000 bedevaarders. Talrijke muzieken en zangmaatschappijen
luisterden de plechtigheid op.
De <<ommegang>>, om 11 ure begonnen, eindigde
ten 1 ure. Op de Burgplaats heeft Mgr Waffelaert, bisschop, de knielende en
ingetogen menigte de laatste maal gezegend met de H. Relikwie.
Er zijn te Brugge veel meer menschen geweest dan verleden
jaar, maar ook veel meer beurzesnijders. Zelfs een die daags te voren uit
Mongolie hier binnengekomen was. Zoo dat die mensch van zoo ver op 't H Bloed
gepeisd had... om de keur te hebben er kwaad mee te doen.
H. Bloed.
Uit Brugge: De beroemde H. Bloedprocessie, zal van de jare uitgaan op maandag 4
Mei, en even als op andere jaren, zeer prachtig zijn, zoo dat zij de algemeene
bewondering zal opwekken.
De vijftiendaagsche kerkplechtigheden beginnen op zondag 3
Mei, en worden den zondag 17 Meie gesloten. De algemeene bedevaart zal op
zondag 10 Meie gehouden worden.
Uit de Gazette van Thielt: Reeds hebben de Bruggelingen gezegd dat zij
gingen vieren, den 8 Maarte, voor den jubilé van Leo XIII, den Paus die in den
tijd geerne naar Brugge trok, die er nog de processie van het H. Bloed
bijwoonde en met de kostbare Relikwie den zegen gaf op den Burg.
En
hebben ze te Brugge reden, dubbele reden om voor Leo, 25 jaar Paus te vieren,
te Thielt hebben wij die dubbele reden ook: eene reden als christene
Vlamingen, en eene ook omdat Leo XIII als noncius, insgelijk onze stad Thielt
heeft bezocht.
De
toenmalige noncius heeft in de dekenije vernacht, bij de Paters misse gelezen,
en de huizen zij nog gekend welke hij bezocht heeft.
Wij
gaan dan vieren, den 8 Maarte, voor Leo XIII, jubileerend over 25 jaar
pausschap.
Het
bestuur van den <<Katholieken Kring>> heeft zondag avond vergaderd,
om de feestlijkheden van tegen 8 Maarte tegen [sic] te bespreken en in te
richten.
DAMME. Op den
derden zondag der maand Juli, wordt binnan Damme, met eenen overgrooten toeloop
van bij en verre omliggende plaatsen, negen naeenvolgende dagen gevierd de
jaarlijksche solemnele feest der Vinding van het vermaard Beeld des H. Kruis,
in de parochiale kerk van Damme berustende.
Den zondag zal de eerste Mis geschieden ten 7 ure, en ten 10
ure, de Hoogmis, waarna solemnele Processie in dewelke zal gedragen worden het
gezeide Beeld van den gekruisten Zaligmaker.
's Namiddags ten 3 ure, solemnele Vespers, Sermoen en Lof.
Gedurende de Novene, zal dagelijks ten 7 ure, eene solemnele
mis gezongen worden aan den altaar van het H. Kruis, behalve op den maandag,
wanneer de dienst zal gezongen worden ten 9 ure, voor de overledene
parochianen; 's namiddag zal 't Lof geschieden ten 5 ure. en de overige dagen
ten 6 ½ ure.
Na al de goddelijke diensten zal er gezegend worden met de
relikwie van het H. Kruis.
Brugge. Sedert
eenige jaren kan de vermaarde H. Bloedprocessie niet meer uitgaan zonder regen.
't Was reeds geheel den morgend slecht weder, maar rond
tien ure kwam er toch wat klaarte in de lucht.
Helaas, 't was van korten duur en pas had de processie
eenigen weg afgelegd of het begon nogmaals te druppelen en langzamerhand
verdapperde de regen bij zooverre dat de geestelijke stoet den helft van zijnen
voorgeschreven weg niet kon doen en 't was tusschen een felle regen dat Mgr de
Bisschop van Brugge, vergezeld van Mgr Rutten, Bisschop van Luik, van op den
altaar van den Burg het volk zegende met het dierbaar bloed Christi.
Prins Victor Napoleon, de tegenwoordige overste der familie
der Napoleons en zoon van den broeder van Keizer Napoleon III , kwam maandag
morgend ook naar Brugge om de processie ta zien.
Aan de statie werd Zijne Hoogheid met zijn gevolg ontvangen
door den heer Gouverneur, Graaf d'Urse[sic].
Onmiddelijk na de aankomst reden de reizigers naar het huis
van M. Cousin, in de Hoogstraat, een der aannem[e]rs van de Havenwerken, waar
zij de processie hebben gezien. De prins drukte verscheidene malen zijne
bewondering er ov[e]r uit.
Na de zegening op den Burg trok Prins Napoleon met zijn
gevolg naar de kapel van het H. Bloed waar hij de kostbare Relikwie vereerde.
Volgens de opgave van het statiebestuur, waren er rond de 4 a 4500 reizigers min bij verleden
jaar.
Onnoodig te zeggen
dat het weder daar de bijzonderste oorzaak van is.
Er zijn wederom vele beurzen gesneên; de policie heeft 4
gauwdieven aangehouden betrapt op heeterdaad: 't zijn twee gentenaars, Amand Van
Cauwenberghe, 25 jaar oud, fabriekwerker en Joseph Adenhove, 25 jaar, ; en twee
Bruggelingen Charles Speel, 13 jaar oud en zijnen broeder, Ed[u]ard Speel, 16
jaar oud, wonende Korte Roopeerdstraat.
Brugge.
Maandag 5 Mei is het H. Bloeddag. De Solemneele hoogmis wordt gezongen door Mgr
Rutten, bisschop van Luik. Daarna uitgang langs de gewone straten van den feestelijken
stoet, waaruit dit jaar het historische achter blijft.
Men zal zich herinneren dat in Mei 1900, met de 750e
verjaring der H. Bloedprocessie er een overgroot getal reizigers naar Brugge
kwamen. 's Avonds, op 't uur van vertrek, werd de statie stormenderhand
ingenomen. Tusschen het vreeselijk gedrang werd eene dame gedood. De erfgenamen
spanden een proces in tegen den Staat; zij hielden staan dat de ordedienst
slecht ingericht was en dat de Staat bijgevolg verantwoordelijk was voor het
ongeluk.
De burgerlijke rechtbank veroordeelde den Staat tot 10.000
fr. schadevergoeding; het beroepshof van Gent heeft dit vonnis bekrachtigd.
Oostende. Plechtige zeewijding. Bij een prachtig
weder heeft zondag de zeewijding plaats gehad. De processie, die het Heilig
Sakrament naar het strand bracht, was veel rachtiger dan de vorige jaren.
Vooral eene groep visschers, in eigenaardige kleedij, werd bijzonder opgemerkt.
't Was een grootsch en indrukwekkend schouwspel toen de
zegen met het H. Sakrament gegeven werd.
Den Maandag kwam de graaf van Vlaanderen met zijne gemalin
naar Brugge om de H. Bloedprocessie te zien.
Later zal hij misschien ook zelf verbeeld worden, gelijk de
vroegere graven van Vlaanderen die naar t H. Bloed kwamen, maar dat gaat er nu
meer burgerlijk door. De graaf was gekleed als een gewoon heer en van de 50
duizend menschen die hem wilden zien, zijn er geen vijf duizend geweest die hem
te zien kregen, terwille van dien regen.
De ommegang was daarom niet te min schoon en verdiende dien
grooten toeloop.
Dien dag klopte het hertje van t land in de oude hoofdstad
van Vlaanderen.
H. Bloedprocessie.
De Graaf en Gravin van Vlaanderen vertrekken maandag morgend uit Brussel met
den trein van 9 ure die bij uitzondering te Brugge zal stilhouden rond 10 ½
ure. Zij verlaten 4 ure 1/2 ure onze stad.
Zij zullen met hun gevolg, den stoet zien voorbijtrekken in
het Sint-Lodewijkskollegie, ter Noordzandstraat, op eenige stappen afstand der
statie.
De H. Bloedprocessie zal dit jaar ongeveer drie kwartier
uur vroeger uitgaan dan gewoonte. De Hoogmis die gewoonlijk rond 9 ½ ure in de
Hoofdkerk gezongen werd, zal maandag voor 9 ure aanvang nemen. Om 10 ¼ ure zal
de stoet aanzetten.
HH. HH. de
Bisschoppen, de geestelijkheid, de burgerlijke overheden, enz., zullen,
zooals in 1900, plaats nemen op het voetpad van Sint-Salvatorskerkhof. Benevens
Mgr. Waffelaert, bisschop van Brugge, zullen nog aan de processie deelnemen:
Mgr. Van den Branden, titulaire aartsbisschop van Tyr, Mgr. Meerschaert,
titulaire bisschop van Sidyme en apostolische vika[r]is van het Indiaansch
gebied (Amerika), en Mgr. Van der Stappen, titulaire bisschojp van Jaffa.
Jaarlijks kan men in de Breydelstraat te Brugge op
Kerstnacht een aandoenlijk tooneel bijwonen. Voor middernacht komen duizenden
menschen op den Burg vóor de kapel van den heiligen Bloede bijeen. Wanneer de
beiaard middernacht luidt, knielt de menigte, prevelte een gebed en doet, door
de straten der stad, één uur lang, den ommegang die jaarlijks door den stoet
van het H. Bloed gedaan wordt. Het is waarlijk indrukwekkend deze prevelende
menigte door de doode en donkere straten te zien voorbij stappen.
H. Bloedprocessie te Brugge. Deze plechtige processie v an 6 Meie, zal in alles gelijk zijn aan de jubelprocessie van 1900.
's Morgens kwart voor 9 ure, wordt met het het H. bloed de eerste benedictie gegeven van op den autaar ter Burgplaats. Onmiddelijk daarna begint men den Ommegang. Binnen St-Salvator's gebracht, blijft het H. Bloed uitgesteld op den hoogen autaar tot op het einde der pontificale hoogmis, gezongen door Zijne Hoogweerdigheid Mgr. G. Waffelaert, bisschop van Brugge.
Na den dienst zet de stoet zijnen weg voort langs de Zuidzandstraat, Statieplaats, Noordzandstraat, Geldmuntstraat, Eiermarkt, Groote Markt, Filipstokstraat, Mallebergplaats, Hoogstraat, Molenbrug, Langestraat, Preekersbrug, Braumbergstraat, Roozenhoedkaai, Dijver, Nieuwstraat, Simon-Steven's Plaats, Steenstraat Groote Markt en Breidelstraat.
Men heeft zich veel moeite gegeven om vooral het Biblisch deel van den stoet te verbeteren onder deze noemen wij, Joseph door zijne broeders verkocht, die bijzonder de aandacht zal trekken, even als Jesus onder de doctoren.
Dank aan de medewerking van de koormaatschappij den Eeckhoutegalm, zal er eene nieuwe groep al zingende, het stalleken van Bethlëm vergezellen.
De parochie en andere historische groepen zullen daaromtrent dezelve zijn als verleden jaar.
HH. KK. HH. de graaf en de gravin van Vlaanderen zullen voor de Hoofdkerk het voorbijtrekken van den stoet aanschouwen.
Na de Benedictie op de Burg, zullen zij rond de plaats wandelen, ten einde al de groepen van nabij in oogenschouw te nemen; men is reeds aan het bestudeeren van een ontwerp om de groepen zoo schilderachtig mogelijk te plaatsen.
Er zijn maatregelen genomen, omdat het publiek tusschen de boomen en op de voetpaden op de Burgplaats zou toegalaten [sic] worden.
Algemeene bedevaart. Ten einde van God almachtig milden zegen af te smeeken over Kerk en Vaderland, zal op zondag 12 Mei, eenen algemeene bedevaart gedaan worden, door de geestelijken en kloosterlingen van stad en bisdom, alsook door de leden van de Derde Orden, door de led[e]n der genootschappen van den H. Vincentuis a-Paulo, van den H. Franciscus-Xaverius, van de Congregatiën, Gilden en Broederschappen van de stad en van 't omliggend.
Op die bedevaart worden uitgenoodigd alle christenen uit andere steden en oorden, ten einde, door vereenigde gebeden, bij God almachtig hulp en zegen te bekomen.
De bedevaarders zullen vóór 10 ure ter Burgplaats vergaderen, en er de plaatsen bekleeden die hun zullen aangewezen worden, na de bedevaartmis van 10 ure.
Onmiddellijk na de mis, beginnen de bedevaarders den gewonen Ommegang. Na de terugkomst op den Burg, zal door Zijne Hoogweerdigheid den bisschop van Brugge, aan de bedevaartgangers de laatste benedictie gegeven worden met de H. Relikwie.
De Godsdienstige Week van Gent schrijft: <<Naar wij vernemen, zijn er wederom bedriegers die in Vlaanderen een gebed rondstrooien, voor titel hebben de: Het krachtig gebed van het H. Bloed van Brugge, tot afwering enz.
Dit gebed draagt eene kerkelijke goedkeuring die valsch is. Het schijnt ons nuttig er de geloovigen tegen te verwittigen.>>
A. VERSTRINGHE, voerman te Maldeghem maakt bekend dat hij op den 6 Mei naar de H. Bloedprocessie te Brugge zal rijden en op Zondag den 12 Mei ook, telkens aan 60 centiemen weg en weer. Vertrekt den maandag om 7 ure en den Zondag om 8 uren op het Westeindeke. ook andere jaren
Heilig
Bloedprocessie. HH. KK. HH. de graaf en de gravin van Vlaanderen hebben
de uitnoodiging van het edel Broederschap aanvaard en zullen op 6 Mei
aanstaande naar Brugge komen, om de H. Bloedprocessie te zien. De stoet zal nu
natuurlijk even schoon zijn als verleden jaar.
Sinds eenigen tijd werd er gezegd dat de gravin van
Vlaanderen zeer verlangde de H. Bloedprocessie te zien en bijzonderlijk de
historische en godsdienstige groepen die, verleden jaar, de algemeene
bewondering opgewekt hebben.
Het Broederschap van het
H. Bloed heeft nu den graaf en de gravin van Vlaanderen uitgenoodigd om
de godsdienstige feesten van den 6 Mei aanstaande bij te wonen.
Brugge. Pick-pocket. Zondagnamiddag, omtrent 5 ure, werd in de nabijheid van den paardenmolen Opitz, een zakkenroller betrapt door een heer, die hem den geldbeugel eener juffer zag stelen. Wanneer de <<pick-pocket>> zich in gevaar zag, vond hij niets beter dan den persoon, die hem reeds bij den frak vastgreep, een geduchten vuistslag in 't gelaat toe te brengen en dan zoo snel als een haas, door t volk dringend, te verdwijnen. Vier andere zakkenrollers zijn kunnen aangehouden worden op de Simon Stevinplaaats [sic], het Burghtplein en in de statie.
Als er vier vlegskens op den Halletoren zitten is t een
teeken dat de stoet niet uitgaat.
Dat is goed voor toekomend jaar; want dan zal er weerom veel
volk zijn; de intreê van Jesus in Jerusalem enz. gaat immers blijven in de H.
Bloedprocessie gaan.
Wij mogen er een ruim deel van ons blad aan besteden.
Die feesten immer kaatsen heel het Vlaamsch leven terug,
zoowel als ook de geschiedenis van het H. Bloed een der schoonste bladzijden is
uit 's landsgeschiedenis.
't Was in den tijd dat Brugge den toon gaf aan 't beschaafde
Europa.
Uit zijne haven togen de bevechters van den grooten Turk naar
't H. Land. Diederik van den Elzas, graaf van Vlaanderen, kreeg te Jerusalem,
om zijne diensten, een deel van het H. Bloed en dit op feestelijke wijs.
Natuurlijk dat zijne weerkomst te Brugge, met dien
kostelijken Pand, zeer plechtig was.
Vandaar het begin van den den H. Bloedommegang.
Tijdens de Beeldstormers der jaren 1500 en de Franschen,
1795-1819, was de processie verboden; en tijdens gouverneur Heyvaert, 1879, van
haar militairen tooi ontdaan; zij is de prachtigste van het land, maar nooit
zoo luisterrijk als verleden zondag, haar jubeljaar.
Wij volgen te meerendeele de beschrijving van de Gazette van Brugge:
Het regenachtig weder deed aanhoudend de vraag ontstaan: zal
de stoet wel uitgaan?
Om 10 ½ ure wordt er voor goed ja geantwoord. Niettegenstaande
het regenachtige weder zijn de groepen; overigens reeds in vorming. De deelnemers
te voete en te peerde, alsook de troepen, hebben hunne standplaatsen ingenomen.
De verschillige straten waar de stoet gevormd wordt, zijn afgesloten
door policie en pompiers.
De Breidelstraat wordt afgezet door gendarmen te peerde,
alsook de andere ingangen der Burgplaats.
DE HOOGMIS.
Om 9 ½ ure werd, in de hoofdkerk van Sint Salvators de
plechtige hoogmis, gecelebreerd door Zijne Eminentie den
kardinaal-aartsbisschop van Mechelen, Mgr Goossens, in tegenwoordigheid van Zijne
Excellentie Mgr Granito di Belmonte, Pauzelijken Nuntius bij het hof van
Brussel van HH. HH. Mgr. Waffelaert, bisschop van Brugge; Mgr Doutreloux,
bisschop van Luik; Mgr Stillemans bisschop van Gent; Mgr Walravens, bisschop
van Doornijk; Mgr Heylen, bisschop van Namen; Mgr Brondel, bisschop van Helena
(Amerika); Mgr Gabriel, bisschop van Ogdensburg (Amerika); de gemijterde abten
van Sint Sixtus )Westvleteren) en van Steenbrugge.
Zijn nog aanwezig graaf Am. Visart de Bocarmé,
volksvertegenwoordig [sic] en Burgemeester van Brugge en al andere stadsoverheden,
uitgenomen de vijf liberale gemeenteraadsleden. die nogtans ook uitgenoodigd
waren
De leden van het Edel broederschap hadden voor de eerste
maal een bijzonder feestgewaad waarop in wit satijn geborduurd staat. het
wapenschild van het heilig Bloed.
Zij hadden het H. Bloedvan de kapel naar de hoofdkerk
vergezeld.
DE STOET.
Het muziek der lanciers met een peleton van het peerdevolk,
boort door de menigte. Daar komt de Gildestoet der Ambachten aangetreden, met
vertegenwoordigers der verschillige vakken. Hoe schoon die kleedijen hoe
deugdelijk die stoffen! En nochtans dit deel dit verbeeldt de deelnemig [sic]
van het volk, der middeleeuwen. Het is rijk in zijne geschiedkundige waarheid.
Een kreet van bewondering stijgt op: de stoet is inaantocht
die de aankomst van het H. Bloed te Brugge verbeeldt. Aan 't hoofd
bazuinblazers, de standaarden van Vlaanderen en van het H. Land, hofknapen met
wapenschilden.
Eene aangrijpende verschijning komt u voor de oogen; op een
wit peerd; gezeten, in glanzende kleedij, stralende van metaal en rijke kleuren
en stoffen, Diederik van den Elzas, houdende in zijne handen met stalen
handschoenen bekleed, den fierter van het H. Bloed. Hoe krijgshaftig en zegepralend
zit hij daar!
Hij is gevolgd door geestelijken en door eenen oogverblindenen
ruiterstoet van voorname heeren, in middeleeuwsche kijijgskleedij.
Nog hooger stijgt de geestdrift die men moeilijk weerhouden
kan. 't Is alom een gesmoord: hoe schoon! hoe heerlijk! die uit de borsten
stijgt, 't Is immers de stoet der edelvrouwen die men onder de oogen heeft.
De rijkste stoffen worden hier met eenen statigen en
natuurlijken zwier gedragen, door vertegenwoordigers en vertegenwoordigsters
van edeldom en burgerij.
Die groep wordt gesloten door 20 wapenknechten te voet.
Wij zijn aan de derde groep: het verplaatsen van 't H. Bloed
in eenen nieuwen fierter het mirakel van 1388 en het edel Broederschap in 1449.
Altijd dezelfde merkweerdige nauwkeurigheid en rijkdom in de voorstelling,
deftigheid in de verbeelding.
Hier stapt het muziek der burgerwacht, eene jubelmarsch
uitvoerende opzettelijk voor de omstandigheid geschreven door M. Jules
Goetinck, overste van het muziek.
Daar is de tweede ruitersstoet. Hij moet niet onderdoen voor
dengene die reeds voorbijgereden is noch voor den derden die volgen gaat.
Verzorgd door de vereeniging van de brouwers, en wel bijzonderlijk door M M.
Vanderghote en Vanneste zoon, hij verbeeldt t gravelijk hof van Burgondië,
zeker een ontwerp dat stoffe geeft tot groot en rijk prachtvertoon. 't Is
heerlijk en statig in den hoogsten graad. Krijgslieden, vaandeldragers en
boogschutters treden voorop en sluiten den tocht, in hun midden hebbende eene
opeenvolging van jufvrouwen en heeren te peerd die, hadden zij geleefd in den
tijd dat zij nu verbeelden, voorzeker niet schooner hadden kunnen uitgedoscht
zijn. Bont satijn en rijke zijden, met de lange en eigenaardige hoeden, met
afhangende tooisel, trekken aller aandacht.
In de verte daagt een schip op, schoon van tekening, en
voorafgegaan door de vreemde consuls die in de XVe eeuw te Brugge
verbleven.
Daar is Perez de Malvenda, die den kostelijken Pand redde,
toen de Hugenoten van Gent Hem wilden rooven.
De VIIe en laatste groep van het gedeelte van den
stoet was als de bekroning van al dit schoonsch en grootsch: Albrecht en
Isabella. Hier treedt het muziek van de Congregatie der jongelingen van
Iseghem, gedoscht in de kleedij der jaren 1600 en spelende marschen van dien
tijd. Menigvuldige en rijke vaandels, de burgemeester van Brugge, de schepenen,
hofknapen: aartshertogen Albrecht en Isabella verbeeld door graaf Evrart de
Limburg-Stirum en door gravin Hendrik de Limburg-Stirum. Hofknapen, heeren en
damen van 't Hof te peerde. 't Is waarlijk eene verblindende pracht. Gij weet niet
wat meest bewonderen.
't Is onder dien indruk dat het historisch gedeelte ten
einde loopt en dat
DE PAROCHIESTOET
begint, het eenigte dat de gewone processie van het H. Bloed
herinnert.
Min lang dan gewoonte, men heeft uit de jaarlijksche groepen
de rijkste gekozen.
Het muziekkorps van het 4° linieregiment treedt voorop. De
harmonie der Katholieke Burgersgilde die onder bestier van M. Karel Dupan, er
aan houdt alle godsdienstige en vaderlandsche plechtigheden op te luisteren, is
hier insgelijks geplaatst.
Het derde deel wierd door het programma
UIT DEN BIJBEL
geheeten.
't Was eene nieuwigheid, ten minste voor ons tijdstip. Hoe
gelukkig was het opgevat en uitgevoerd! Hetgene wat wij van kindsgebeente
geleerd hadden in de boeken, wij zagen het hier in levende lijve, in eene
kleederdracht die tot in hare minste bijzonderheid met de grootste zorg wras
weergegeven.
Haar en baard, ja de wezens zelve had men uitgekozen en
geschikt om de verschillige personen van het Oud en Nieuwe Testament weer te
geven. Zoo was het met de aartsvaders en de profeten.
De geboorte van Jesus werd verbeeld door eenen eigenaardigen
wagen, voorstellende de grot van Bethlehem. Die wagen was voorafgegaan door een
groep van 60 meisjes, verbeeldende de engelen en die voor het nieuwgeboren kindje
het Gloria in excelcis zingen. Engelachtig schoon was dit gezang dat aangeleerd
werd onder het toezicht van Karel Mestdagh en bestierd door M. André Malfeyt.
Men ziet beurtelings de opdracht in den tempel, Jesus onder
de wetgeleerden: sprekende groep.
De zegevierende intocht van Jesus te Jerusalem, eischt eene
gansch bijzondere melding. Als hij voorbij het verhoog der bisschoppen kwam,
werd hij toegejuicht, langdurig en geestdriftig. Nogthans is het de gewoonte
niet eenen godsdienstigen stoet toe te juichen, Maar 't herte laat hem somtijds
onvrijwillig in een uiterlijk betoon medeslepen. Een veertigtal mannen en
evenveel vrouwen verbeeldden het volk.
Zij omringden Jezus, zittende op eene ezelin. Bij oogenblikken
hieven zij een lied aan Hosannah! zoowel geschikt dat het de grootste eer doet
aan den toonzetter M Reyns. En die ingrijpende zang werd begeleid door het
zwaaien der palmtakken, die mannen en vrouwen zegepralend in Jesus richting, in
zwierige lichaamsbeweging deden ruischen. Onvergetelijk oogenblik, dat meer dan
een traan deed vloeien uit de oogen der kerkvoogden en der omstaanders.
Wat de kunst, ten dienste van het geloof toch vermag!
Verder ziet men de gevangneming van Jesus in den olijfhof, de
kruisdraging en eindelijk den Calverieberg.
Onzeggelijk groot vertoon. Ginder in 't ver verschiet der
kronkelende straat, teekent zich af, tegen den donker bewolkten hemel, een
reusachtig kruis. En aan den voet van het kruis, de Moeder der smerten, houdende
op haren schoot het bloedend lijk van den gemartelden Zaligmaker. Dat is een gebeeldhouwde
groep. Maar daarrond staan levende verbeeld. St Jan, Marie Magdalena, Joseph van
Arimathea, Nicodemus en heilige vrouwen.
De schikking van gansch dien wagen is waarlijk een
meesterstuk. Het is de opvattingvan graaf Herwyn.
Een groep van 32 jonge meisjes zingen rond den wagen het Stabat
van zaliger E.H. Busschaert.
Ja, het Dierbaar Heilig Bloed kome nu, in volle pracht. De
geesten zijn daartoe gestemd. Als bereiding tot de zegenpralende verheerlijking
van Christus Bloed is die wagen een allergelukkigst gedacht.
Omringd door eene talrijkegeestelijkheid, omhuld door
wierookvlammen, gedragen onder een rijk paviljoen, verschijnt eindelijk
Brugge's dierbaarste schat, waar de gendarmen de eerewacht rond houden.
ANDERHALF UUR LANG.
Het was eenige minuten vóor 12 ure, als de Ryve met H. Bloed
de hoofdkerk verliet onder het geluid van al de klokken en dat HH. H H. de
aartsbisschoppen in den stoet plaats namen.
Het was 1 ½ ure als het H. Bloed op den Burg kwam. Binst den
ommegang heeft het nog al geregend. Nogthans is iedereen, op zeer weinige
uitzonderingen na, kloekmoedig op post gebleven.
Bij oogenblikken verhaastte de stoet zijnen tred. Gansch de
Burg was afgesloten en zoo waren het eigentlijk maar de deelnemers van den
stoet die aan den laatsten zegen met het dierbaar Bloed, door Zijne Eminentie
den kardinaal gegeven, tegenwoordig waren. Die maatregel was noodig om ongelukken
te voorkomen. Immers men had het volk geen meester geweest.
Dikwijls is die plechtigheid beschreven. Maar nooit was ze
indrukwekkerder als nu: immers op den Burg zag men van dezen keer niets dan de
verbeelding van den stoet 't Was eene middeleeuwsche pracht die men met eenen
enkelen blik in oogenschouw kon nemen. Heerlijk schouwspel, bekroond door het
luiden der zegeklok, het geschal der trompetten, het bevel der officieren, aan
de troepen de wapens doende aanbieden op den plechtigen stond.
VOLK!
Wat nu geschreven; van het getal toegestroomde vreemdelingen?
Men mag het zonder overdrijving, gemakkelijk op 80,000 schatten.
In de middenstatie alleen werden er 45,881 koepons
ontvangen. Telt daarbij hetgene toegekomen is met de trams, met de stoombooten,
met de regelmatige vervoerdiensten, met een ongelooflijk getal wagens van alle soorte,
met wielpeerden, enz., en gij zult misschien terecht vinden dat wij niet
overdreven hebben, wel integendeel, dat wij waarschijnlijk beneden de waarheid
gebleven zijn.
Ook op den doortocht der processie bleef geen plaatsje
onbezet, geen venster zonder volk. Op veel dakingen zelve waren toeschouwers
gekropen.
t Was op zekeren plaatsen, groot gedrang om de eerste
plaatsen te bemachtigen. Aan den hoek der Vischmarkt wierd zelve, onder
vrouwvolk, slag geleverd om die reden. De bloemen en linten der mutsen vlogen
in den grond, de kleederen werden deerlijk toegetakeld.
NA DEN STOET.
Alles werd stormenderhand ingenomen.
Gansch den dag was de toeloop naar de H. Bloedkapel
onbeschrijfelijk. Gelukkiglijk dat daar, zooals overal, de beste voorzorgen
genomen waren, om alle wanorders te beletten.
IN DE STATIE! DOOD!
De beweging was er reusachtig. Buiten de statie werd de
ordedienst door de gendarmerie te peerde en door de policie waargenomen; binnen
door de soldaten. De eene trein volgde op den anderen. Zij waren van
buitengewone lengte en onmiddelijk propende vol. Men had een ongeluk.
't Was kwart na zes ure 's avonds. Op het eerste voetpad der
statie werd er gestooten en vooruit geduwd om te geraken in den bijzonderen
trein voor Gent bestemd. Drie personen werden alzoo omvergeworpen en onder de
voeten getrapt. Een hunner, de genaamde Prudentia De Meyer, oud 58 jaar,
wonende te St. Amandsberg bij Gent, kon er niet spoedig genoeg van onder
gehaald worden. Zij werd gansch het lichaam door gekneusd. Onmiddelijk werd zij
naar het verbandhuis der statie gedaan; zij ontving de zorgen van HH. doktors
Mostaerd en Van den Abeele, maar alles was nutteloos; eene ure later was de
ongelukkige vrouw een lijk. Zij werd het H. Oliesel toegedient door eenen
priester uit de omstreken van Gent, die zich in de menigte bevond.
De twee andere personen, die ook omvergeworpen waren, zijn
met den volgenden trein naar huis kunnen keeren. Hunne wonden waren maar licht.
HET WEER.
Op het oogenblik dat de laatste zegen gegeven wierd met H.
Bloed, op den Burg, kwam een zonnestraal het prachtig tafereel verblijden.
Gansch den namiddag is het weer goed gebleven. Maar 's avonds is het beginnen
regenen, regen die gansch den dinsdag aangehouden heeft.
Laat ons hopen dat het zondag beter weder zal zijn. Van
heden af mag men zeker zijn dat de toeloop nogmaals overgroot zal zijn. Immers,
de ontelbare vreemdelingen die hier maandag geweest hebben, zullen alom den
roem der Jubelprocessie van het H. Bloed verkondigen, en velen zullen de kans
niet willen laten voorbijgaan van zulken merkweerdigen stoet te bewonderen.
Veel vreemdelingen zullen naar Brugge komen met de feesten
van t H. Bloed.
Brugge is hiermeê zoo vermaard als Aken met het H. Kleed.
Jubelprocessie van
het H. Bloed. Te BRUGGE.
Het programma der Jubelprocessie, welke zal uitgaan op
Maandag 7 en Zondag 13 Mei, is zooëven van de pers gekomen. Ziehier den inhoud
ervan, in het kart samengevat:
1. Geschiedkundig deel.
1ste GROEP.
De ambachten van Brugge in de middeleeuwen.
Groep ingericht door de Gilde der Ambachten.
IIe GROEP.
De aankomst van het H. Bloed te Brugge
Plechtige intrede van Diederik van den Elzas.
In deze groep gaan vier hofknapen, dragende de wapenschilden
van den graaf Diederik en van Philips van den Elzas, evenals de oorspronkelijke
bewijsstukken der relikwie van het Heilig Bloed. Diederik van den Elzas, graaf
van Vlaanderen, dragende de H. Relikwie. Leonius, abt van St-Bertinus. De
Proost van St-Donaas en 12 kapelanen, en de G. Idesbaldus, Philips van den
Elzas, zoon van den graaf, en de ridderstoet der kruisvaarders. De gravin
Sybilla, echtgenoote van Diederik van den Elzas, zijne dochter Margareta en de
hofdamen.
IIIe
GROEP.
De overbrenging van het H. Bloed.
Mirakel van 1388 en het edel Broederschap in 1449.
Groep van het St-Leos Gesticht.
De wapenschilden van de stad en van het broederschap. Twee
kinderen dragende een opschrift betrekkelijk de overbrenging van het dierbaar
Bloed. Model van de oorspronkelijke kapel. De 2 burgmeesters en de 12
schepenen. De vier kapelanen van de St-Basilius-kapel. Willem, bisschop van
Ancona, dragende de oorspronkelijke Rijve. Groep van 12 leden van het
Broederschap. Muziekkorps der Burgerwacht.
IVe GROEP.
Maria van Burgondië.
Groep ingericht door de Vereeniging der Brouwers.
Maria, hertogin van Burgondiê en Maximiliaan van Oostenrijk,
Margaretha van York, hertoginweduwe, omringd van krijgslieden, boogschutters,
hofdamen, hofknapen, edelheeren, enz.
Ve GROEP.
Huldebetooging der vreemdelingen aan het H. Bloed.
Groep ingericht door het Gesticht der Broeders Xaverianen.
De vreemden konsuls voorafgegaan door hofknapen dragende den
naam der verschillige landen, karteldragers, scheepslieden. Zegewagen
verbeeldende hun schip naar het plan, van Fl. Van Acker, uitgevoerd door den
heer Leo Sorel.
VIe GROEP.
Perez de Malvenda.
Groep ingericht door de Societeit van den Heiligen
Franciskus-Xaverius.
Daarin komen voor: de hertog van Aarschot, acht heeren van
zijn gevolg. hofknapen, Z.H. Remigius Drieux, bisschop van Brugge en zijne
kanunniken, en Perez de Malvenda.
VIIe GROEP.
Albrecht en Isabella.
Groep ingericht door de St-Lodewijkskollegie.
(Standaard der St-Donaasgilde.)
In deze groep gaan: een korps van
60 muzikanten, gedoscht in de kleedij der der [sic] 17e eeuw, en
spelende marschen uit dit tijdstip, de burgemeester van Brugge : Franciscus
Pardo, heer van Fremicourt, de 12 schepenen, de groot-baljuw: Jooris de
Montmorency, ridder, baron de Croisy, de aartshertogen Albrecht en Isabella,
hofknapen te paard, eere-damen en heeren van het Hof.
II. Parochiale Stoet.
Al de parochiën hebben groepen ingericht ter eere
hunner HH. patronen. De parochie van Onze-Lieve-Vrouw, levert de groep van den
H. Bonitatius [sic], en de hoofdkerk van Sint-Salvators, levert de Groep van
den Zoeten Naam Jezus en van O. L. V. der 7 Weeën.
III . Bijbelsche Stoet.
I. Het oude Testament,
de aartsvaders en de profeten. 2. Het Nieuwe
Testament, de Geboorte, de opdracht in den Tempel, Jezus onder de wetgeleerden,
de zegevierende intocht van Jezus te Jerusalem, de gevangneming van Jezus in
den Olijfhof, de Kruisdraging en de Kalvarieberg.
Daarna volgen de kloostergemeenten, de leerlingen
van het groot seminarie, de geestelijkheid, het kapittel van de hoofdkerk
St-Salvators, de kostbare relikwie van het H. Bloed, gedragen ondereen rood
satijnen verhemelte; de leden van het edel broederschap, Z. Em. de
kardinaal-aartsbisschop van Mechelen, Z. Exc. de apostolische nuncius HH.
Hoogw. de Bisschoppen, en de burgerlijke en militaire waardigheidsbekleeders.
delieveB�
GPB�h̻p>
De zoo roerende geschiedenis van
haren ongelukkigen trouw met Bertulf, hare verwurging, dan Bertulf haar man die
haar doen vermoorden had, nu als boetedoener, als pater, als stichter van een
klooster. Tot tranen toe is het volk bewogen. Een ruwe vent achter ons staande
roept met eene versmoorde stem: H. Godelieve, bid voor ons!
Het is eene gansche stoet van
kostelijke relikwiekassen die daarop volgt, afgewisseld met de treffende
legenden als deze van Ste Walburga en hare beide heilige broeders Wilibald en
Wunibald, van St-Tilo, Iseghem, St-Bertulf, Harelleke [sic: Harelbeke],
St-Arnolf, Tieghem, St-Chrysolius, Comen enz. enz.; één ervan is bijzonder
eerbiedweerdig, ze is noch van goud of zilver, maar van zwart been, omnageld
met ijzeren latten. Gent met de bedevaart naar St-Lievens-Hautem is hier ook en
het levert den eenigen wagen, dien in den stoet te zien is: de pest met Sinte
Macarius; een melaatsche gansch in de bruine pij gedoken, gaat vooraf met den
lanteern en kleppert met een houten klepperken.
Onder de groepen door de stad
Brugge ingericht muntten uit deze van den H. Ignatius de Loyola, stichter der
Jesuieten, een prachtige ruiterstoet.
Bij het voorbijgaan der
verschillige parochiekerken van Brugge begon het sommigen te vervelen, niet
omdat het al niet schoon was, maar te lang in de heete brandende zonne.
Men was nog altijd aan het eerste
deel wat moest het tweede deel, het historische dan niet nog duren?
Machtig en indrukwekkend begon dit
tweede deel, groot en genoeg voor een gansch nieuwen stoet.
Het waren de zangers van het
Beevaartslied van Guido Gezelle, een echte zegemarsch, door meester Reyns op
toon gezet en door hem zelf nu bestierd.
De tusschenzang werd eerst door
kinder en mannen-stemmen gezongen, die daarna met begeleiding van 6 Thebaansche
trompetten, die voorafgingen, herhaald werd in harmonie met de fanfaren der
Burgersgilde die op de zangers volgden.
Hierop kwam de schitterendste
ruitersstoet, dien men uitdenken kan; het was de vader van Idesbald die naar t
heilig land trekt en wordt verbeeld door zijnen naneef den edelen heer van den
Gracht van Eeghem.
t Is nu al eêldom dat men ziet:
prins en prinses van Croy verbeelden graaf Diederik en gravin Sybilla, bij wien
Idesbald leermeester was, Mevr. en Mej. Arent. de Beerteghem, Heer en Mevr.
Rotsart dHertaing en tal van edelen rijden in den stoet van Aartshertogin
Isabella, die naar Veurne Idesbalds overblijfselen gaat vereeren.
Eenige historische gedenkenissen
over Idesbald en de abdij der Duinen, en eindelijk de kostelijke groote rijve
van den gelukzaligen vormen den laatsten groepn.
Daarachter namen de bisschoppen en
abten plaats die al gaande de menigte zegenden.
De stoet was zoo lang dat het
moeilijk was om hem tweemaal te zien, alhoewel de weg langs de statie terug
naar de markt al voorbij de Halve Maan om naar de Potteriereie trok.
Het heerlijkste weder verhoogde nog
den luister van den stoet.
Zeker zal heden zondag het getal
bezoekers wel dubbel groot zijn.
Brugge. De Meiprocessie. De toebereidsels van
den prachtigen stoet gaan dapper vooruit.
De kooren ook zullen overheerlijk wezen. De stukken die
zullen aangevoerd worden, komen van toonzetters die te Brugge allerbest gekend
zijn. Eerst en vooral te melden den Gloria
in Excelcis, die rond den wagen van Bethelem zal uitgevoerd worden. De heer
Karel Mestdagh bestiert de herhalingen. Zestig stemmen zullen van dezen koor
deelmaken.
Daarna zal het Hosanna
van M. Reyns aller aandacht verwekken; t is de zang bij de intrede van
Jerusalem.
De derde koor is het werk van eerw. Heer Pieter Busschaert.
Deze beroemde toonzetter heeft een prachtige Stabat Mater verveerdigd, op Vlaamsche woorden. t Is dat
meesterstuk welk men rond den wagen van Calvarieberg zal zingen.
Men mag hetzelfde zeggen van het muziek. Verschillige
muziekgenootschappen zullen tot den luister der processie meêhelpen; maar een
onder die muziekkorpsen zal oud muziek
uitvoeren, eenige stukken die door toonzetters der verledene eeuwen geschreven
werden.
Het getal der personen die in de oude kleederdracht zullen
voorkomen, beloopt twee duizend. De
ridderstoeten bestaan uit vijftig
damen en zeventig heeren.
Voor den eersten keer, zal de rijve van het H. Bloed onder
een paviljoen of baldakin gedragen worden, in geborduurd satijn, met kunst en
smaak versierd.
Al de bisschoppen van Belgiën hebben reeds hunne
tegenwoordigheid toegezegd. De kardinaal van Mechelen zal de plechtige hoogmis
zingen op den dag van den eersten uitging [sic], op maandag 7 Meie. De tweede
uitgang is gesteld op den zondag 13 Meie.
Brugge. De H.
Bloedprocess[i]e zal dées jaar, te Brugge, tweemaal uitgaan: op H. Bloeddag en
den zondag daarna, 13en mei. Het belang der processie zal dubbel
wezen: 1e om wille der prachtvolle groepen; 2e uit reden
der niet [sic] prachtvolle wagens. Al de groote familiën van Brugge alsook van
West-Vlaanderen, zullen persoonlijk, t hunnen koste, de graven en gravinnen
uit den ouden tijd voorstellen die moeten verbeeld worden. Onder de praalwagens
worden van nu af vernoemd: Het engelsch
schip, der jaren veertien honderd, waarvan de manschap eene bedevaart van
dankzegging kwam doen naar het H. Bloed, en Bethleem,
voort te trekken door acht kloeke ossen die graaf de Meeus, van Beernem, ter
beschikking der inrichters stelt.
De schepenraad heeft prins Albrecht uit de feesten
uitgenoodigd.
Brugge. Dood van M. Pietje Brilleman. Wie is
er, in Vlaanderen, die de H. Bloedprocessie van Brugge niet gezien en heeft!
In dezen vermaarden en godsdienstigen stoet neemt het muziek
der Brugsche burgerwacht deel; en aan het hoofd van dit muziek stapt er een tamboer-majoor, reusachtig groot, statig
van tred en krijgshaftig van voorkomen.
Gewapend met zwaren stok, voorzien van zilveren appel, de
degen met versierd handvest op zijde, de bandoulière
met verzilverd trommelstokken er in, en vooral als hoofddeksel een monumentale harenmutse met rechtstaande
en hooguitstekende witte pluime, dat was Pietje Brilleman, in dagen van
groote feeste, op H. Bloeddag vooral.
Pietje Brilleman, zooals iedereen hem te Brugge noemde, was
een sieraad der processie.
Hij was er zelve van overtuigd. En als men hem eens, wij
weten n[i]et om welke reden, voor eenigen tijd, eenen plaatsvervanger gaf, die
zoo klein was als Pietje groot, Pietje was gewroken door den roep
van t volk. En Pietje kwam triomfantelijk weere in de processie.
Eilaas! van de jare, nu dat de H. Bloedprocessie nooit
schooner zal geweest zijn, Pietje zal er niet meer bij zijn, want Pietje
heeft woensdag laten liggen.
Met M. Pieter Brilleman verdwijnt een der populairste figuren van Brugge. De
overledene was maar 66 jaar oud.
M. Brilleman bezat een groot getal werkmanshuizetjes juist
geen paleizen. M. Brilleman had geerne eene eigenaardige feeste gevierd. Hij al
99 van die kleine huizetjes. Nog ééntje en hij was aan honderd. Dien hondersten aankoop heeft Pietje niet
beleefd."
Brugge. Jubelfeest. Den 7 Mei aanstaande zal
het een jubelfeest zijn van het H. Bloed te Brugge; t zal 750 jaar zijn dat
die kostbare relekwie aldaar werd aangebracht. Men bereidt zich om die
plechtigheid met buitengewonen luister te vieren. De gilde der brouwers zou
zich gelasten met het voorstellen van de groep <<Maria van Bourgondië>>,
en dit voorstel is met belangstelling aangenomen.
Oostende. Zeewijding. De jaarlijksche
plechtigheid van de zeewijding heeft zondag plaats gehad. Het weder was slecht
en er waren veel minder vreemdelingen aangekomen. Deze vermindering wordt
toegeschreven aan de woelingen die te Brussel plaats gehad hebben. De processie
werd op de Wapenplaats uitgefloten door eenige onbeschofte kerels.
De E.H. Deken heeft de zee gewijd, terwijl de fanfaren van
den katholieken kring speelden.
Tijdens de plechtigheid gebeurde er een ongeval; een bootje
waarin zich tien personen bevonden, gelast met de salvoschoten te lossen, kwam
in aanvaring met de visschersboot 64. Het bootje kapsijsde en de tien
opvarenden alsook de schipper en zijn helper vielen in het water. De
drenkelingen werden gered; twee hunner, MM. Dedoneker en Glorie, hadden reeds
het bewustzijn verloren; zij zijn nu buiten gevaar.
Brugge. De Pick-Pockets zijn weer aan t werk
geweest ter gelegenheid van de H. Bloedprocessie. Zij hebben hun stieltje met
vlucht uitgeoefend op de groote Markt en op den Burg, alsook op geheel den
doortocht der processie. Is t te verwonderen? De vrouwenkleederen zijn
tegenwoordig geheel naar de goeste gemaakt van de beurzenknippers; zij hebben
alle gemak om hunne lange vingers in de achterbeurzen te steken.
Van zaterdag reeds werd vrouw Axters van Coolkerke haren
geldbeugel gestolen inhoudende 90 frank.
Er waren in onze statie bijzondere schikkingen genomen
geweest om de gauwdieven te knippen. Drie vreemde policieofficieren der statie,
die van tijd tot tijd andere kleederen aantrokken wandelden in de spoorhalle
rond en hielden oog in t ze[i]l.
Ook in den namiddag omtrent drie uren heeft M. Huyghebaert,
policieofficier in de spoorhalle, een jongen letterzetter van Brussel
aangehouden, terwijl deze met de handen in andermans zakken zat.
Getal reiskaarten ingezameld aan de spoorhalle te Brugge,
op Maandag 8 Mei:
Van de linie Gent-Zuid, 5,238
>> Gent-Eekloo, 1,688
>> Oostende, 5,183
>> Heyst, 1,033
>> Westvlaanderen, 6,078
Totaal, /19,520
Den Zondag, daags te voren, wierden er
ingezameld: /4,470
Kortrijk. Op
zondag, 14 Mei aanstaande, om 3 ½ ure namiddag, zal de groote processie van het
H. Haar van Onzen Heer Jesus-Christus, haren gewonen ommegang doen.
Het is de vierde maal sedert zijne herinrichting dat die
wonderschoone stoet de straten van het christene Kortrijk zal doortrekken.
De lof van die prachtige Processie moet niet meer
uitgesproken worden. Heel Vlaanderen, Henegouw, het Noorden van Frankrijk weten
van haren luister te spreken en de duizende en duizende vreemdelingen die
telken jare met de bijzondere treinen en trams van naar en verre die
plechtigheid zijn komen bijwonen, kunnen hunne bewondering niet genoeg
uitdrukken.
Dit jaar zal de processie nog eene gansch zonderlinge
aantrekkelijkheid hebben. Benevens de tegenwoordigheid van Mgr Christiaens
bisschop van Hou-pé Zuid (China) zal zij nog opgeluisterd worden door de
aanwezigheid van den wereldberoemnen [sic] Generaal Baron de Charette,
opperbevelhebber der pauzelijke Zouaven. Van Cannes, uit Frankrijk, zal die
vermaarde held naar Kortrijk komen om de groote H. Haarprocessie te vergezellen
en er zich aan het hoofd te stellen in den stoet van honderden zijner
wapenbroeders die op 14 Mei, van uit Duitschland, Holland, Frankrijk en alle
gewesten van ons land te Kortrijk zullen samenkomen.
Men meldt ook de komst van de weledele Heeren de Résimont,
le Gonidec de Fraissan, Vanderstraeten-Ponthoz, enz., allen leden van het leger
van den onsterfelijken Pius IX.
Het christen volk zal dien dag te Kortrijk zijn om een nieuw
bewijs te geven van zijn christen geloof in het vereeren der kostelijke
relikwie en van zijne genegenheid voor de oude verdedigers der Heilige Kerk.
De H.
Bloedprocessie. Daar het 4e linie zich in het kamp van
Beverloo bevindt, en het 3e lanciers naar Charleroi vertrokken is,
zullen wij waarschijnlijk zonder soldaten staan voor de H. Bloedprocessie.
Zooals men weet, is het peerdevolk er in die omstandigheid uiterst noodig, om
de processie te openen en den weg te banen door de dikgeschaarde menigte, die
op den doorgang post vat. t Zal dus noodig zijn dat er, van weg de
<<Edele Confrerie van het H. Bloed,>> aanstonds middels gezocht
worden om in die noodwendigheid te voorzien. Ook twee muzieken zullen daardoor
in de H. Bloedprocessie ontbreken.
Brugge. De
vijftiendaagsche plechtigheid van het H. Bloed begint den woensdag 3 Mei en zal
gesloten worden den woensdag 17 Mei inbegrepen.
De H.
Bloedprocessie. Den maandag 8 Mei, viert Brugge de 749e
verjaring der heugelijke aankomst van t H. Bloed binnen zijne muren en zal die
weergalooze schat in luisterlijken stoet rond de stad gedragen worden. De alom
vermaarde H Bloedprocessie zal rond 11 ure de hoofdkerk van St-Salvator
verlaten en de gewone straten van den omgang doortrekken.
De Algemeene Bedevaart van t H. Bloed ingericht om door de
verdiensten van het duurbaar Bloed Christi, van God almachtig eene milden zegen
af te smeeken over Kerk en Vaderland, zal op zondag 14 Mei plaats hebben.
Tot nu was de H. Bloed processie samengesteld uit alles
wat de zeven parochiën en biddende Orders schoonst en verhevenst bezitten. Nu
echter, en het is de wensch van alle weldenkende Bruggelingen, zal haar een
uitsluitend historisch karakter gegeven worden; bij zoo verre dat men, haar
ziende voorbijtrekken, eene der schoonste en verhevenste bladzijden, uit onze
roemrijke geschiedenis voor zijne oogen zal zien ontrollen.
Ook de stoffe tot het vormen van eenen volledigen stoet,
ontbreekt niet.
Na het verbeelden van het leven, lijden en dood onzes
Zaligmakers en van het leven zijner bijzonderste tijdgenooten, kan men
bijvoorbeeld, de verdrukking en vervolgingen niet schetsen door de ongeloovigen
op de Kristenen van het H. Land gepleegd? Het prediken van den Kruistocht; het
inschepen van het Vlaamsche leger te Damme; de inneming der versterkte steden
in Palnstina [sic] en de verovering van het H. Land. op de Turken; het in
ontvangst nemen der allerheiligste relikwie van het H. Bloed, door den Patriark
van Jerusalem aan de Vlamingen ten loon hunne dapperheid geschonken; de
terugkomst en zegepralende intrede der Vlamingen binnen Brugge, enz.
Men zou misschien, in dezen te hervormen stoet, den slag der
Gulden Sporen kunnen herinneren, want
de volksoverlevering wil dat de H. Bloedprocessie werd ingericht als dankbaar
aandenken aan den zegerijken slag door het Vlaamsche volk op de
struikrooversbenden van Philips den Munteschrooder op het Groeningerveld
behaald.
Wat de te verdwijnen deelen der tegenwoordige H.
Bloedprocessie betreft, deze schoone heilige groepen en voorstellingen zouden
voorts kunnen verschijnen in de parochieprocessieën, alwaar zij op hunne echte
plaats zouden zijn. M.V.
Merkem. Zeldzaam geval. Zondag werd te Merkem
in de processie het Allerwaardigste gedragen door den Eerw. heer Vereenooghe,
die nu naar de missie van Mongolië vertrokken is; zijne beide broeders droegen
elk eenen fakkel en zijne vier zusters, allen kloosterzusters van
St-Vincentius-à-Paulo te Merkem, achten zich gelukkig het beeld van O.L.V. van
den Roozenkrans in dezelfde processie te mogen dragen. Niet veel familiën mogen
zich verheugen zoovelen hunner leden werkzaam te zien voor dezelfde goede
smaak.
Brugge. De
aloude Blindekensommegang een der eigenaardigste van het land en die alle jaren
op half oogst uitgaat, zal dit jaar weer in zijn historisch deel eene
merkwaardigheid meer hebben, namelijk het mirakuleus schip geladen met graan,
en wiens lading, in den toen heerschenden nood, de Bruggelingen om zeggens van
den hongerdood kwam redden. Welnu, wij
mogen aankondigen dat deze nieuwe groep prachtig zal zijn. Het schipje dat men
aan t bouwen is volgens de teekeningen der XVIe eeuw, zal een soort
van praalwagen uitmaken, die aan de Processie voorzeker veel luister za[l]
bijzetten. De West Bruggelingen zullen zich, van nu reeds, een gedacht daarvan
kunnen maken, daar men de verleden week, met het geraamte van t schipje, in
dit kwartier heeft rondgereden, ten einde te onderzoeken of het doorrijden, in
sommige straten, geene moeilijkheden ging te weeg brengen. Deze proef is wel
gelukt.
Daar er een zestigtal ruiters in de Processie zouden moeten
plaats vinden, doet de Raad der Gilde ook eenen warmen oproep tot de deftige
jongelingen der stad, die peerden bezitten en dnze [sic] kunnen berijden, opdat
zij zich zouden inschrijven, om met hun peerd aan de Processie deel te nemen.
trefwoorden: Brugge, Blindekensprocessie, 19de eeuw
Veurne. De
vermaarde boetprocessie van Veurne zal zondag, 31 Juli aanstaande uitgaan.
Die godsdienstige stoet, eenig in zijne soort, lokt ieder
jaar eene ongelooflijke menigte volk uit alle gouwen van t land en van den
vreemde. t Is terzelfdertijd Veurnekermesse. Volgens de legende, is het nog
nooit geweten geweest dat de processie gestoord wierd door den regen; de
schrikkelijkste stortvlagen hebben altijd opgehouden van zoo haast de processie
van uit St Walburga kwam.
Kortrijk. De Heilig-Haarprocessie. Het is dus op
heden zondag 22 Mei dat het kristene Kortrijk wederom eenen schoonen dag zal
beleven. De plechtige, luisterijke en wijdberoemde processie van het H. Haar
van O.-H. Jezus Kristus zal om 3 ure namiddag, voor de derde maal de straten
onzer stad doortrekken. Die stoet waarvan iedereen nog met zooveel lof weet te
spreken en die andere jaren duizende vreemdelingen naar onze stad gelokt heeft,
zal in pracht, in orde en in deftigheid, de twee voorgaande jaren nog merkelijk
overtreffen. Nieuwigheden en verbeteringen zullen de schoone processie nog van
langst om meer in waarde houden.
Wie reeds die schoonen stoet heeft kunnen bewonderen, zal er
natuurlijk aan houden weer naar Kortrijk te gaan. Wie denzelfden nog nooit
gezien heeft zal zijn reisje naar Kortrijk niet beklagen.
Het Vlaamsche kristen volk houdt zijne relekwiën in eere en
zal er op den schoonen dag van 22 Mei te Kortrijk wederom de bewijzen van
opleveren.
Voor en na de processie, zal de kostbare relikwie ter
vereering en zegening der menigte in O.-L. Vrouwkerk uitgesteld worden.
Brugge. De H. Bloedprocessie. De H. Bloeddag
is dees jaar een schoone feestdag geweest voor Brugge. Deze processie die rond
11 ure is uitgegaan, werd door een prachtig weer begunstigd. Deze vermaarde
stoet die sedert 1150 bestaat, verwekt steeds de bewondering der duizende
nieuwsgierigen. Pogingen zullen gedaan worden om die processie geschiedkundig
te maken, hetgeen haar een eigenzelvig karakter zou geven. Naar ik herneem
[sic: verneem?], zal in 1900 de 750e verjaardag der inhaling te
Brugge van het Heilig bloed met ongemeene pracht gevierd worden.
De beweging der reizigers is sedert zondag en maandag zeer
aanzienlijk geweest. In de statie heeft men gedurende deze twee dagen 22,379
kaarten ontvangen, waarvan 5502 voor zondag, uit verschillende richtingen, en
16,877 op H. Bloeddag (maandag) en verdeeld als volgt: 2227 van de lijn
Oostende, 1186 van de lijn Heyst, 4570 van Gent-zuid, 2030 van de lijn
Gent-Eecloo, en 6864 van de lijn van West-Vlaanderen.
Er waren duizend reizigers meer dan verleden jaar.
Er dient bijgevoegd dat in deze cijfers niet zijn begrepen
de reizigers, die met de stoomtrams, stoombooten, rijtuigen van alle slach naar
Brugge zijn gekomen en die het getal van 22,379 ten allerminste verdubbeld
hebben.
Niets bijzonders te melden dan de aanhouding van
verschillige gauwdieven, die veel slachtoffers gemaakt hebben.
Brugge. Heilig Bloedfeest en processie. De
jaarlijksche vijftiendaagsche plechtigheid van het H. Bloed zal aanvang nemen
den dinsdag 3 mei, feestdag van het H. Bloed, en gesloten worden den 19 mei
inbegrepen, feestdag van Onzes Heeren Hemelvaart.
Den maandag 9 mei 1898
viert Brugge de 748e verjarign der heugelijke aankomst van het H.
Bloed binnen onze muren. Op dezen dag zal die weergalooze schat in luisterlijke
stoet rondgedragen worden langs de gewone straten.
Op zondag 15 mei zal de algemeene Bedevaart gedaan worden.
Oostende. De zeewijding. << Met meer
luister dan op andere jaren, had zondag, de plechtige zeewijding plaats. Dank
zij de medewerking van het gemeentebestuur, was de Groote Markt met vlaggen en
bloemen versierd. Er stonden eerebogen opgericht, terwijl aan alle hotels en
aan andere gebouwen de vlag wapperde.
<<Nevens den ruimen en schoonen altaar, die op den
dijk was opgericht, had het militair muziek post gevat. Als naar gewoonte,
werden op het havenhoofd, tijdens de zegening, 21 kanonschoten gelot.
<<Eene ingetogen menigte volgde de godsdienstige
plechtigheid met evenveel eerbied, als belangstelling, en meer dan eenen zeerob
pinkte eenen traan uit dooge weg, toen het Allerheiligste zegenende over den
wijden waterplas werd opgeheven.>>
Oostende. De Zeewijding zal plaats hebben den 2n
zondag van Juni; ze zal met bijzondere plechtigheid geschieden en door Z. D. H.
den bisschop van Brugge gedaan worden. In verband daarmee is besloten premiën
toe te kennen aan de schoonst met vlagge versierde vischbooten, die tijdens die
godsdienstige plechtigheid vóór de haven zullen heen en weer varen, iets wat,
bij fraai weer, ongetwijfeld een verrukkelijk zicht zal opleveren. Bovendien
zullen er dien dag en den daaropvolgende, verschillige volksfeesten plaats
hebben, onder andere een zeilwedstrijd voor open en gedekte
visschervaartuigjes.
Tot Brugge was er op H. Bloeddag veel volk en vele
beurzesnijders want die zoeken t gewoel. Het velopad door Maldeghem is ruim
door 600 wielrijders bereden.
Brugge. Nog
nooit is er zoo veel volk naar de Heiligbloedprocessie gekomen als dit jaar. In
de Spoorhalle heeft men 16702 kaarten ontvangen. tegen 16292 in 96 en 15310 in t jaar 95.
t Is wederom de maatschappij van West-Vlaanderen die diepst
in de koek heeft mogen bijten: 6330 van hare reiskaarten zijn maandag ontvangen
geweest.
Beurzesnijders.
Dit volk is nergens afwezig. Zij komen bijzonderlijk geerne van Brussel naar
Brugge, die doode stad! zeggen de
Brusseleers.
Maandag zijn er 4 geknipt geweest, die nu op het Pandreitje verblijven in t hotel van
minister Begèrem. Een van de vier, op heeter daad betrapt, beweert dat hij den
geldbeugel uit den zak van eene dame ziende vallen hem aanstonds opnam om hem
weder te geven, en de policie durft toen nog zeggen dat hij dief is. t Is
wreed!
Een tweede werd geknipt door den policiecommissaris der
spoorhalle op den oogenblik dat hij den zak geopend had van Mad. Bouquaere van
Gent. Men vond op hem eene somme van 56.06 fr. en twee vrouwenringen.
Nog eene aanhouding is te danken aan twee fransche
priesters, die boven aan eene der vensters stonden van jufvrouw Pattyn, op de
Burgplaats. De geestelijken bemerkten de loensche handelwijze van eenen gast,
die van den eenen mensch naar den anderen ging en zij vervolgden hem met de
oogen; eensklaps zagen zij hem de hand steken in de zakken van een persoon: Een pick pocket, riepen zij uit de
hoogte en de menschen, door het geroep der priesters aandachtig gemaakt, grepen
den gauwdief en leverden hem in de handen der policie, die het gestolen goed in
zijn bezit had.
H. Bloedfeest en
processie. De vijftiendaagsche plechtigheid ter eere van het Heilig Bloed
te Brugge, begint dit jaar den 3 Mei, en zal den dinsdag 18 Mei gesloten
worden.
Den maandag 3 Mei, zal het H. Bloed in luisterlijken stoet
rondgedregen worden, gevolgd door den pauselijken nuntius Mgr. Rinaldini en
andere bisschoppen.
De algemeene bedevaart naar het H. Bloed, zal gehouden
worden op Zondag 9 Mei, op de gewone wijze door de straten van Brugge. Om 10
ure, zal de bedevaartmis ter Burgplaats beginnen.
A. VERSTRYNGHE, voerman, maakt bekend dat hij op 3 Mei naar Brugge naar de processie zal
rijden voor 70 centiemen weg en weer; vertrekt om 7 uren op het Westeindeken
bij B. Baert en ten half achten bij Marie Boes aan de Kroone. Er zal plaats
zijn voor 60 mannen. Zondag den 9en zullen wij ook rijden
Zeehaven
De schoone hoofstad van
West-Vlaanderen heeft weer haar feestdos aangetrokken.
Reeds van zaterdag, verjaardag der
Gulden Sporen, waren de feestelijkheden in gang. Vóór de voeten van Breidel en
De Coninck zagen wij Maandag nog de bloemenkransen, die de Brugsche jeugd er
zaterdag avond had nedergelegd.
Den zondag moesten de Bruggelingen
zich verdeelen. In de Lieve-vrouwkerk werd eene mis gedaan voor de gesneuvelde
Vlamingen van 1302, met vaderlandsch sermoen door priester DeLaere en op
hetzelfde oogenblik had de overbrenging plaats der beenderen der Zaligen
Idesbaldus Van der Gracht uit de kleine Potteriekerk naar de kerk van het
Seminarie.
Daar werd door den Bisschop de
hoogmis gezongen, waarna, in tegenwoordigheid van den overblijvende edele
familien aan den gelukzalige verwant (gelijk Baron Rotsart dHertaing, de
kasteelheer van Maldeghem) de kist werd opengebroken. Het geraamte lag op een
wit kussen vast met zijden draden. De Bisschop nam er eene ribbe uit en schonk ze
aan den pastoor van Sinte Walburga te Veurne, waar Idesbaldus abt was geweest.
Toen het vereerd gebeente aan het
talrijk volk getoond werd, waren er velen die luidop weenden van aandoening.
Pater Van Langermeersch, die, als
hij drie jaar oud was, dank aan Idesbaldus, wonderbaar genas, deed s namiddags
een treffende sermoen en ten 6 ure werd de rijve in ommegang naar de hoofdkerk
gevoerd en de menschen stonden blootshoofds op den weg.
Eindelijk Maandag de stoet.
De verwachtingen dien stoet was zoo
groot niet als dezen voor Karel den Goede. Het was van te voren gezeid: t ging
meer een geestelijke ommegang zijn, maar dewijl iedere dekenij en voorname
bedevaartsplaats uit het bisdom van Brugge het hare gezonden had, was een
talrijke menigte medegekomen.
Uit het Gentsche kwamen er echter
ook veel menschen: 1622 met den staatspoorweg en 1467 met onze lijn. veel
velopedisten en tamelijk veel buitenmenschen uit de buurte te voet.
De Steenstrate propt. De stoet
wordt gevormd in de zijstraten van aan Simon Stevens naar de markt, vanwaar hij
moet beginnen. De rijven der heiligen zijn hier en daar reeds op voorhand in
huizen der Steenstraat gedragen, om effenaan bij den voorbijgaanden stoet
vervoegd te worden.
Vóór de kathedraal, op een verhoog,
zitten de bisschoppen, Mgr. Waffelaert in t midden met den pauzelijken gezant
van Brussel. Mgr. Stillemans komt maar laat toe; zijn daar nog Mgr. De
Crolière, bisschop van Doornik, de nieuwe en eerste bisschop van den Congo,
Mgr. Roelens, met zijnen grooten baard en Mgr. Christiaans met zijnen grijzen
knevel, bisschop in China, die over acht dagen, zoo plechtig ingehaald werd in
Thielt, zijne geboorteplaats, alsmede Mgr. Vandenbosch, aartsbisschop in
Engelsch Indië, worden vooral opgemerkt.
Daarbij zijn aanwezig de gemijterde
abten van het land; het geldt immers eenen hunner voorgangers, abt Idesbaldus,
en zoo zien wij de abdijen van Averbode, Tongerloo, Afflighem, Dendermonde,
Bornhem, Westvletteren, Scourmont, Rochefort en Catsberg door hunne abten met
mijter en staf hier bijeen, De oudste en wel de voornaamste is er niet: de abt
der trappisten van Westmalle; hij lag juist op t hemelvaren en stierf des
nachts in zijne abdij na 52 jaar bestier!
Recht vóór de bisschoppen is het
schoonste staan, want hier houdt de stoet zich op zijn beste en t zingt en
speelt wat zingen of spelen moet. Ook is het hier in t begin een onstuimige
zee van volk. De gendarms, die den stoet openen, moeten eerst en vooral den weg
openen door het volk, want t zou anders niet gaan.
t Muziek van de piotten jaagt alle
herten op. (De lanciers zijn naar t kamp en we hebben geen van Gent gezien.)
t Eerst is t vertoog der
wapenschilden der Bisdommen van Teremberg (Frankrijk) Yper en Brugge die in den
tijd het huidige bisdom van Brugge beheerden.
Dan volgen de wapenschilden van al
de bisschoppen van Brugge en nummer 3 was dat van Matthias Lambrecht, die te
Sint-Laureins geboren werd, een fellen man, wel trekkende op zijnen achterneef
den nog altijd beweenden bisschop Lambrecht van Gent.
Nu zouden we wel moeten nog eens
het program van den stoet herdrukken en nog wel het getal en omstandigheden en
dat ware te lang. We zullen enkel zeggen dat de peerdegasten van Oostkamp, die
gelukzaligen Robrecht van Gruuthuse begeleiden, ferm uitkwamen, zoowel als deze
van Thourout en Veurne. Men weet dat het zware Vlaamsche boerepeerd nog
hetzelfde is gebleven van over honderde jaren. Daarom past het best in
historisch stoeten en t Laatste Nieuws van Brussel mag lachen zooveel het wil,
wie zich belachelijk maakt is deze die zegt dat de aartshertogin Isabella op
een peerd reed uit de brouwerij van Lapscheure als wanneer er te Lapscheure
geen brouwerij en is!
Nevens het vlaamsche boerevolk
prijkte onze rijke burgerij en de adel.
De stad Thielt zond een paar dozijn
engelen in zijde en satijn zoo schoon, zoo schitterend dat de bisschoppelijke
tribuun en met haar al het volk in toejuiching losbrak. Voor geen ander werd
zoo gejuicht; we denken dat het bisschop Christiaens is geweest die zoon salve
voor zijne vaderstad verwekte en dat mocht hij.
In dien stoet van gelukzaligen, die
hulde brachten aan hunnen landgenoot Idesbaldus, muntten nog uit Desiderius van
Kortrijk, Torphimus van ter Doest en Walter van Brugge. Oostkerke bracht
St-Guthago, den kluizenaar, Poperinghe St-Bertinus, Thourout St-Amand,
Diksmuide St-Thomas.
We vreesden erg dat het een
ommegang zou geweest zijn met herhaaldelijk kruis en vaandels, gelijk in t H.
Bloed, maar er was zeer veel verscheidenheid; men voelde tastbaar eene hand,
die alles bestierd had, om in kleedij, verbeelding en omvang altijd iets nieuws
en den aantrekkelijksten kant ervan te vertoonen.
Eenige muzieken als deze van
Thourout, Iseghem en Yperen, terecht ook toegejuicht, brachten daar ook het
hunne bij.
Hier zijn we nu aan de rijven der
heiligen.
De eerste is Sinte Godelieve van
Ghistel.
De zoo roerende geschiedenis van
haren ongelukkigen trouw met Bertulf, hare verwurging, dan Bertulf haar man die
haar doen vermoorden had, nu als boetedoener, als pater, als stichter van een
klooster. Tot tranen toe is het volk bewogen. Een ruwe vent achter ons staande
roept met eene versmoorde stem: H. Godelieve, bid voor ons!
Het is eene gansche stoet van
kostelijke relikwiekassen die daarop volgt, afgewisseld met de treffende
legenden als deze van Ste Walburga en hare beide heilige broeders Wilibald en
Wunibald, van St-Tilo, Iseghem, St-Bertulf, Harelleke [sic: Harelbeke],
St-Arnolf, Tieghem, St-Chrysolius, Comen enz. enz.; één ervan is bijzonder
eerbiedweerdig, ze is noch van goud of zilver, maar van zwart been, omnageld
met ijzeren latten. Gent met de bedevaart naar St-Lievens-Hautem is hier ook en
het levert den eenigen wagen, dien in den stoet te zien is: de pest met Sinte
Macarius; een melaatsche gansch in de bruine pij gedoken, gaat vooraf met den
lanteern en kleppert met een houten klepperken.
Onder de groepen door de stad
Brugge ingericht muntten uit deze van den H. Ignatius de Loyola, stichter der
Jesuieten, een prachtige ruiterstoet.
Bij het voorbijgaan der
verschillige parochiekerken van Brugge begon het sommigen te vervelen, niet
omdat het al niet schoon was, maar te lang in de heete brandende zonne.
Men was nog altijd aan het eerste
deel wat moest het tweede deel, het historische dan niet nog duren?
Machtig en indrukwekkend begon dit
tweede deel, groot en genoeg voor een gansch nieuwen stoet.
Het waren de zangers van het
Beevaartslied van Guido Gezelle, een echte zegemarsch, door meester Reyns op
toon gezet en door hem zelf nu bestierd.
De tusschenzang werd eerst door
kinder en mannen-stemmen gezongen, die daarna met begeleiding van 6 Thebaansche
trompetten, die voorafgingen, herhaald werd in harmonie met de fanfaren der
Burgersgilde die op de zangers volgden.
Hierop kwam de schitterendste
ruitersstoet, dien men uitdenken kan; het was de vader van Idesbald die naar t
heilig land trekt en wordt verbeeld door zijnen naneef den edelen heer van den
Gracht van Eeghem.
t Is nu al eêldom dat men ziet:
prins en prinses van Croy verbeelden graaf Diederik en gravin Sybilla, bij wien
Idesbald leermeester was, Mevr. en Mej. Arent. de Beerteghem, Heer en Mevr.
Rotsart dHertaing en tal van edelen rijden in den stoet van Aartshertogin
Isabella, die naar Veurne Idesbalds overblijfselen gaat vereeren.
Eenige historische gedenkenissen
over Idesbald en de abdij der Duinen, en eindelijk de kostelijke groote rijve
van den gelukzaligen vormen den laatsten groepn.
Daarachter namen de bisschoppen en
abten plaats die al gaande de menigte zegenden.
De stoet was zoo lang dat het
moeilijk was om hem tweemaal te zien, alhoewel de weg langs de statie terug
naar de markt al voorbij de Halve Maan om naar de Potteriereie trok.
Het heerlijkste weder verhoogde nog
den luister van den stoet.
Zeker zal heden zondag het getal
bezoekers wel dubbel groot zijn.
A. VERSTRYNGE maakt bekend dat hij
op den 13 en 19 Juli, naar Brugge naar de feeste rijdt, aan 70 centiemen weg en
weer. Vertrek om 12 uren op de markt.
s Namiddags kan men nog uit Gent
vertrekken met den gewonen trein om 12,33.
Alleen
den Maandag 13 Juli: Brugge, vertek, 7,58 s avonds; Maldeghem, 8,28; Eecloo,
8,43; Gent (Dampoort), aankomst 0,15.
Alleen
den Zondag 19 Juli: Brugge, vertek 8,15 s avonds; Maldeghem, 8,45; Eecloo,
9,05; Gent (Dampoort), aankomst 9,40.
(Zonder stilstand in de andere
statiën.)
Men kan nog terugkeeren met de
dagelijksche treinen, vertrekkende uit Brugge om 6,08 en om 6,35 s avonds, en
den Zondag 19 Juli met den
expresstrein van 8,00 s avonds.
Al de hier bovengemelde treinen
zijn samengesteld uit rijtuigen der drie klassen.
BERICHT. Op Maandag 13 Juli, zullen de koopwarentreinen vertrekkende uit Brugge
om 12,32 en uit Gent om 1,53 s namiddags, afgeschaft zijn.
trefwoorden: Brugge, Idesbaldusprocessie, 19de eeuw
Den zondag 12 juli zal in de kerk van het groot seminarie,
waar het lichaam van Z. Idesbald verscheidene eeuwen is bewaard geweest, de
verheffing der Relikwiën plaats hebben. Na den pontificalen dienst zal Z.H. de
bisschop van Brugge de HH. overblijfsels van Z. Idesbaldus aan het volk
vertoonen.
Dan wordt de looden kist wederom toegelast, de
bisschoppenlijken zegel erop geslagen, het proces verbaal afgelezen, en rond 6
ure zal met plechtigen geestelijken stoet de heilige schat naar de Hoofdkerke
overgevoerd worden voor het feest van s anderdaags.
s Anderdaags, den Maandag, 13 Juli, zal dan de stoet
uitgaan. Er is een schoon boekje voor gemaakt met de verbeelding van al de
groepen (die wij verleden week reeds opgaven.)
Dan zondag daarop volgende, tweede uitgang van den stoet.
Vervolg is een levensbeschrijving van Idesbaldus
trefwoorden: Brugge, Idesbaldusprocessie, 19de eeuw
Hieronder geven wij, eenigzins besnoeid, het programma van
den stoet die te Brugge zal uitgaan ter eere van den gelukzaligen Idesbald van
der Gracht, op de dagen 13 en 19 Juli aanstaande. Het plakkaat welk dit
programma behelst, is een meesterstuk geteekend door den bouwkundige M. De
Wulf, van Brugge, uitgevoerd door t vermaard huis Vande Vyvere-Petyt, van
zelfde stad.
Wapenschilden der
Bisdommen van Teremburg, Yper en Brugge.
Wapenschilden der
XXII Bisschoppen van Brugge.
EERSTE DEEL.
De Heiligen en Gelukzaligen die in Vlaanderen hebben
geleefd, of wier relikwieën er berustende zijn, komen hulde brengen aan Zaligen
Idesbald.
1. De
gelukzalige Robrecht van Gruuthuse.
Groep te peerde. OOSTCAMP.
2. De gelukzalige
Torphimus, Bisschop van Hamaria, in Noorwegen, overleden in t klooster van ter Doest.
3. De gelukzalige
Desiderius van Kortrijk, Bisschop van Teremburg; historische groep. KORTRYK.
4. De gelukzalige
Walter van Brugge, Franciscaan, Bisschop van Poitiers, Historische groep Seraphijnsche School, BRUGGE.
Standbeelden en mindere Relikwieën.
5. St-Michiel,
godsdienstige groep, Thielt.
6. St-Guthago,
kluizenaar te Oostkerke-bij-Brugge, Historische groep. Oostkerke.
7. St-Bertinus,
historische groep. Poperinghe
8. De
gelukzalige Joannes van Waasten, bisschop van Terembrug.
9 10 11. St-Amand;
St-Anscharius en St Rembertus, bisschoppen van Bremen, Historische groepen te
peerde. Thourout.
12. St-Tomas Becket, aartsbisschop van Cantelburg. Dixmude.
Rijven en groote Relikwieën.
13. Rijven van Ste-Godelieve (Ghistel en Brugge.) Historische groep. Ghistel.
14-15. Rijve der HH. Nereus,
Achilleus en Pancratius, naar Veurne overgebracht, terwijl de Gelukzaligen
Idesbald aldaar kanonik was. Rijve van St. Walburga en hare broeders, St-Willibald
en St-Wunibald. Historische groepen te peerde. Veurne.
16. Rijve van den H.
Tillo, eersten apostel van Iseghem. Iseghem.
17. Rijve van St-Bertulf,
abt van Renty, Harelbeke, en St
Lodewijkss Collegie, Brugge.
18. Rijven St Arnold (Oudenburg en Tieghem,) geboortig van Tieghem. Historische groep. Tieghem en Avelghem.
19. Rijve van den H.
Chrijsolius, bisschop, gemarteld te Comen. Comen.
20 21. Rijven van de HH.
Maximus en Humfried, bisschoppen van Tieremburg. Historische groepen. IJper.
22 23. Rijven van
St-Eleutherius, bisschop, en van verscheidene andere heiligen Doornijk.
24 25. Rijven van St Livinus
en van den H. Macarius. Historische groepen. Gent.
Groepen door de stad Brugge ingericht.
26. Relikwiekas van den
H. Franciscus Xaverius, door het magistraat van Brugge als patroon tegen de
pest gekozen (1666) Groep te peerd. Xaverianen.
27. Relikwie van den H.
Ignatius van Loyola, die te Brugge verbleef in 1529 en 1531. Groep te peerde. EE. PP. Jesuieten.
28. Rijve van St-Eloi. Gilde der Ambachten.
29. Rijde van den
gelukzaligen Karel-den-Goede. Historische groep. Burgersgilde.
30. Relikwiekassen van
HH. Basilius en Johannes Chrysostomus. Broederschap
H. Bloed.
31. Rijve van Sint Trudo.
Groep te peerde. Parochie H. Magdalena.
32. Rijve van Sint Leo,
martelaar. Groep te peerde. Sint Leos
Gesticht en parochie Sinte Anne.
33. Relikwiekas van
Ste-Walburga. Parochie van Ste-Walburga.
34. Relikwiekas van
Sint-Gillis. Historische groep. Parochie van St-Gillis.
35. Relikwiekas van de H.
Barbara. Parochie van Sint-Jacobs.
36. Rijve van den H.
Bonifacius. Parochie van Onze Lieve Vrouw.
37. Rijve van
Sint-Donaas. Groep te peerde. Parochie van Sint
Salvators.
TWEEDE DEEL.
De Gelukzaligen Idesbaldus van
der Gracht. bijzondere stoet.
1. Wapenschilden der
Abten van ter Duinen.
2. De vader van Zaligen
Idesbald, in optocht naar het H. Land. Groep te peerde. Eeghem
3. Zaligen Idesbald aan
het Hof van Boudewijn Hapken. Historische groep. St-Lodewijks Colegie.
4. Zaligen Idesbald,
kanonik van het Kapittel van Sinte-Walburga te Veurne. Stad Veurne.
5. Zaligen Idesblad,
met het betuur van he [sic] graafschap belast. Diederik van den Elzas en
gravinne Sibylla trekken met de vlaamsche kruisvaarders naar Jerusalem. Groep
te peerde. St-Lodewijks Collegie.
6. Zaligen Idesbald,
abt ter Duinen; verschillige vrienden
van den Gelukzalige. Seminarie.
7. Aartshertogin
Isabella komt het lichaam van den Gelukzalige vereeren, dat men ongeschonden
vond in 1624. Groep te peerde. Familie
van der Gracht.
8. Historische
gedenkenissen: beeltenis van Zaligen Idesbald. De abdij der Duinen;
schilderij van Pourbus. Staf van den H. Bernardus. Relikwie van den H.
Benediktus. Benedictijnen van Steenbrugge.
9. RIJVE VAN DEN
GELUKZALIGEN IDESBALD EN GODSDIENSTIGE GROEP. Potterie.
10.Kloosterorden; wereldlijke
geestelijkheid; zeer eerweerde Abten; Hunnen Hoogweerdigheden de
Bisschoppen.
trefwoorden: Brugge, Idesbaldusprocessie, 19de eeuw
Oostende. Zeewijding. Zooals te voorzien was had
deze aloude plechtigheid die sedert 1710 op den feestdag der HH. Petrus en
Paulus gehouden wordt, ditmaal den grooten toeloop niet, die ze telken jare
naar onze stad deed stroomen. Wel waren alle treinen van volk goed voorzien,
maar er waren er merkelijk midner, er waren namelijk slechts drie
pleziertreinen tegen zeven of acht op andere jaren. Het getal reizigers met den
spoorweg alleen aangekomen bedroeg 3207 tegen 8670 op 30 juni 1895.
In alle andere opzichten was de plechtigheid buitengewoon
welgelukt. Zelden werd de plechtigheid met een heerlijker weer begunstigd
terwijl ook de samenstelling van den prachtigen processiestoet, het
indrukwekkende der ceremoniën op den zeedijk niets te wenschen over lieten.
Het is en blijft besloten; de feesten ter eere van den
gelukzaligen Idesbaldus zullen plaats hebben den 12, den 13 en den 19 Juli.
Zondag den 12 plechtige dienst voor de verheffing der
eerbiedweerdige overblijfsels van den Gelukzalige: in den namiddag, rond 6
uren, zullen die HH. Relikwieën plechtiglijk overgevoerd worden naar de
Hoofdkerk.
Maandag den 13 ten 10 ure pontificale Hoogmis, waarna de
lofrede van den Gelukzalige. Het is tot hiertoe niet gekend wie de lofrede zal
uitspreken, niet dat er schaarschheid is van vlaamsche gewijde redenaars in het
Brugsche.
s Namiddags ten 3 ure, ommegang van den geestelijken
historischen stoet. Zoo er reeds over eene maand in t Vlaamsche Volk te lezen stond zal deze niet moeten onderdoen
voor den onvergeetbaren heerlijken stoet van Zaligen Graaf Karel den Goede. Dank
aan de nieuwe en gansch eigenaardige opvattingen en verbeeldingen zal hij even
veel, zoo niet meer, eenieders bewondering en verwondering verwekken.
Zeven en veertig groepen, allen nieuw en rijk, waaronder elf
met peerden, zullen er deel van maken. Al de heilige schatten van gansch het
roemrijke Vlaanderen zullen te Brugge vereenigd zijn. Prachtige relikwiekassen,
wegende van rijkdom, zullen op rijk versierde praalwagens vervoerd worden.
Den Zondag 19den Juli, zal de stoet voor de
tweede maal uitgaan, dezelfde ure als op den Maandag.
Telkens zullen verscheidene bisschoppen den prachtigen stoet
door hunne vereerende tegenwoordigheid opluisteren.
Reeds is men aan het drukken van den feestwijzer die gansch
België rond en naar verschillige steden van Holland en Frankrijk zal gestuurd
worden.
Het opstellen van het boeksken, dat men op zijn italiaansch
libretto noemt, en waarin de uitleg van het programma te lezen staat, is op
getouw gezet. Deze uitlegboek zal een prachtigen album uitmaken versierd met 4
grooten en bovenmatige kunstige teekeningen van den Brugschen teekenaar Van
Acker, waarin men geheel het gedacht van den stoet, zoo hij nu is vastgesteld
en uitgevoerd moet worden, zal kunnen vinden. Iedereen zal dezen album willen
in zijn bezit hebben, en nadien hem nu en dan eens uit de boekenkas halen of
hem om van de mode te zijn, op tafel in de ontvangstzal leggen om wederom met
voldoening den brugschen stoet te herdenken en met vrienden te bespreken.
trefwoorden: Brugge, Idesbaldusprocessie, 19de eeuw
Feesten ter
verheerlijking van den gelukzaligen Idesbald.
Paasch- en Meifeesten hebben voor eenige dagen het werk
onderbroken van de leden van het berek, die met het schikken der feesten belast
zijn, ter eere van zaligen Idesbaldus
Tegenwoordig is men volop aan t bereiden, hier te Brugge,
en in alle gewesten van Vlaanderen; en wij moeten getuigen dat de stoet eene
heerlijke betooging zijn zal, waaraan geheel het vlaamsche land met iever en
edelmoedigheid zal deelnemen..
Buiten Brugge zullen de dekenijen van het bisdom
verscheidene groepen inrichten ter eere van de Heiligen die nauw in verband
staan met hunne streek.
Van nu reeds zijn er meer als twintig groepen geschikt die,
op bijzondere wijze, aandacht en bewondering zullen verwekken door de
afwisseling van vaderlandsche en godsdienstige zinnebeelden, die t grootsch en
christen verleden van Vlaanderen zullen doen herleven.
In den groep van Dixmude, onder andere, zal de kasuifel en
de kelk gedregen worden die de H. Thomas van Cantorbery bezigde voor de H. Mis.
als hij na zijn ballingschap in Engeland onze streek doorreisde.
Ghistel bereidt eenen groep ter eere van St-Godelieve,
waarvan de eeredienst zoo levendig onder ons volk wordt bewaard. Die groep zal
eenen geheelen stoet uitmaken, die het leven der Heilige verbeeldt, en zal
gevolgd zijn van de kostelijke rijven die te Brugge en te Ghistel berusten.
Thielt zal den aartsengel Michaël, den leidsman van s
Heeren legerscharen, in eenen prachtigen en kunstigen groep vereeren.
De dekenij van Avelghem verdient den meesten lof voor t
inrichten van den groep van Sint Arnold, den apostel van Vlaanderen, die hier,
ten tijde van Robrecht den Fries, rust en vrede stichtte, als het land in
onrust en beroerte verkeerde. Dank aan de welwillende medewerking van den
edelmoedigen weldoener van Tiegem, (waar Sint Arnolf geboren wierd) heer Vitaal
Moreels, zal die groep, uit ter mate rijke en kunstmatig geschikt, den stoet
buitengewonen luister bijzetten. Ter gelegenheid der aanstaande feesten heeft
de ieverige weldoener eene nieuwe rijve doen maken bij M. Bourdon, den
welbekenden Gentschen kunstenaar. De groep zal sluiten met de rijve die te
Oudenburg wordt bewaard, waar S. Arnolf eene abdij van Benediktijnen stichtte,
en waar hij stierf ten jare 1087.
Veurne, waar zalige Idesbald verbleef, als lid van het
kapittel van Sinte Walburga, vooraleer hij naar het kloostar [sic] der Duinen
ging. Veurne zal ons drie merkweerdige groepen zenden: de eerste zal de rijve
begeleiden der HH. Nereus en Aquileus, die naar Veurne werd overgebracht,
terwijl Idesbald aldaar kanonik was; de tweede zal de rijve dragen van Sinte
Walburga, en hare broeders Willibald en Wunnibald; de derde zal den
gelukzaligen Idesbald voorenstellen als kanonik te Veurne. Die groep zal
natuurlijk plaats nemen in dit gedeelte van den stoet, dat uitsluitelijk wordt
bestemd om het leven van den gelukzalige te verbeelden.
De groep van Yper zal ook veel belang verwekken: hij zal het
tijdstip verbeelden waarop de zetel van het bisdom van Therouanen naar Yper
wierd verdregen (1562). en de rijven dragen der HH. Maximus en Humfried,
bisschoppen Teremberg.
Terwijl wij heden bijzonderlijk van de rijven spreken, moeten
wij nog de rijve vermelden die te Iseghem berust, de rijve van den H Tillo,
eersten apostel dezer stede; de rijve van den H. Chrysolius, die te Komen de
marteldood stierf, enz. enz.
Wij vernemen daarbij dat de leden van het bestuur vol hope
zijn van te gelukken om de rijve te bekomen van den H. Livinus die te Gent
berust, de rijve van den H. Eleutherius, die te Doornijk wordt bewaard, en de
rijve van Sint Trudo, den stichter der abdij van den Eeckhoute.
Ongetwijfeld zal de stoet, door die prachtige en menigvuldige
rijven opgeluisterd, een bijzondere stempel dragen, eigenaardig en grootsch, en
buitengewoon veel bijval vinde[n.] Het zijn oprecht al de Heiligen van
Vlaanderen die hunnen nieuwen broeder komen groeten en vereeren. Het verleden
zal glanzend schoon voor ons oprijzen in waarheid en christen grootheid, en zal
meer indruk maken op ons herte als het voorbijtrekken van praalwagens en
historische zinnebeelden, gelijk er zoovele te ziene waren in ons land, sedert
eenige jaren van hier.
In t korte zullen wij de gelegenheid hebben de groepen te
bespreken die te Brugge zelve gevormd worden.
Intusschen mogen wij met genoegen getuigen dat de
voorbereidsels tot den stoet rap en goed vooruitgaan, dat al de medewerkers met
iever en edelmoedigheid bezield, noch tijd noch moeite spraren om Zaligen
Idesbaldus weerdig te verheerlijken, zoodat wij, reeds van nu, het welgelukken
onzer groote vlaamsche feeste mogen voorspellen. Gaz. v. Brugge.
trefwoorden: Brugge, Idesbaldusprocessie, 19de eeuw
H.Haarprocessie op 17 Mei te Kortrijk. Ziehier de zegemarsch <<De optocht van het H. Haar>> die, aan het hoofd van den Stoet door de 100 leden van de Turnafdeeling der Ambachtsgilde, in nieuwe
krijgskleedij, zal uitgevoerd worden, met begeleiding van klaroenen, trommels en het muziek der H. Geestschool: O volk van hier en andere streken, maakt plaats! en uit den weg geweken! Met eerbied en met blij gemoed, met dankbaarheid den schat begroet, den schat dien Kortrijk mocht bewaren: den schat van s Heeren Heilig Haren. Herdenkt, o volk, een groot verleden! zoo t eertijds was, zoo moet het heden!... O vrome liên uit Vlaandrenland, de straten langs! Begroet den pand, die aan den Grave wierd geschonken omdat zijn moed had uitgeblonken. Voor God alleen den knie gebogen, De ziel in geestdrift opgetogen! Met stalen wil en ijzren hand, verdedigt Kerk en Vaderland! En blijft hetgeen uw vaadren waren: vol eerbied voor de Heilig Haren! O volk, voor uw verwonderde oogen zal men den zegepraal vertoogen van uw geloof. In beeld en taal begrijpt het treffende verhaal van hen die goed en bloed en leven, die alles voor den Heere geven. O Kortrijk, stad der Gulden Sporen, toch nooit, uw godsdienstzin verloren! Volherdt met kracht en heldenmoed in t geen gij voor t Geloove doet; en bij den schat der Heilig Haren. zoo zult gij uw geluk bewaren. trefwoorden: Kortrijk, H. Haar, 19de eeuw
Oostende. Zeewijding. De plechtigheid der
zeewijding zal dit jaar den zondag 14 Juni gebeuren, in plaats van den eerste
zondag van Juli, op welken dag er kiezingis [sic] voor de wetgevende Kamers.
Deze jaarlijksche Processie is en blijft gesteld, op den
Zondag na O.H. Hemelvaart, s namiddags ten 4 ure. Dit jaar valt die dag op 17
Mei, dag op dag dus 36 jaar na de laatste Processie, die opgeluisterd wierd
door de tegenwoordigheid van Mgr. J.B. Malou.
Men verzekert dat de Processie prachtig en overschoon zal
zijn.
Uit oude oorkonden blijkt het dat er reeds eene processie
van het H. Haar bestond in 1578. Dit jaar, immers, zo lezen wij, den 20
augusti, wierd zij opgeluisterd door Zijne Doorluchtige Hoogweerdigheid, Mgr
Michiel dEsne, bisschop van Doornijk.
In het jaar 1686, treffen wij het verslag aan van de
prachtige en weergalooze processie, die, uitging den 13 Juni, op aanvraag van
den heer burgemeester, Frans Tayaert en den heer schepen, J.B. Steyt.
Het was drie jaar nadien, ten jare 1689. dat de Processie
als Jaarlijksche Processie wierd ingericht, door Z.D.H. Mgr Gilbert de
Choyscul, bisschop van Doornijk, Sedert dien ging zij jaarlijks uit met eene
ongehoorde pracht en onder eenen toeloop van duizende vreemdelingen. Het was
alleenlijk door de Fransche Omwenteling, dat deze jaarlijksche plechtigheid
wierd afgeschaft. De laatste ommegang was deze van het jaar 1790.
Den 17 mei van het jaar 1860 wierd de kostbare Relikwie
verheven door Z.D.H. Mgr. Joannes-Baptiste Malou, bisschop van Brugge, die, ter
gelegenheid, de wonderschoone processie vergezelde, waarover onze bejaarde
stadsgenooten, nog spreken, met eene onbegrensde bewondering en eene
rechtmatige fierheid.
Ongelukkiglijk, en niettegenstaande den uitdrukkelijken
wensch van H.D.H. Mgr. Malou en Mgr Delbecque, bisschop van Gent, wierd deze
processie maar ingesteld voor éénen enkelen keer. Het is dus nu dat die
billijke wenschen zullen voldaan worden. Zijne Doorluchtige Hoogweerdigheid
Mgr. Gustavus-Josephus Waffelaert, bisschop van Brugge, heeft de Processie, met
eene eerbiedweerdige welwillendheid, voor alle jaren, weêrom toegelaten.
Oostende. Zeewijding. Sedert vele jaren heeft
men te Oostende geen toeloop van volk gezien als er zondag aldaar toegestroomd
was ter gelegenheid der zeewijding. Alle aankomende treinen en stoomtrams waren
proppensvol. Zes pleziertreinen brachten elk van acht tot elf honderd bezoekers
aan; met die van Kortrijk nagenoeg 13,000 reizigers met den ijzerenweg
aangekomen. Hierbij te rekenen een goed paar duizenden door de stoomtrams en
postbooten toegevoerd, alsmede 4000 daags te voren reeds aangekomen. Dit alles
maakt een getal uit dat in andere jaren slechts op een buitengewone dag, als
b.v. den 16 Oogst bereikt werd.
De indrukwekkende plechtigheid der zeewijding, door alle
omstandigheden begunstigd, was volkomen gelukt en de processie die andermaal
met verscheide nieuwe groepen vermeerderd was, verwekten de bewondering der
menigte.
>>Zooals bijna onvermijdelijk het geval is bij eenen
grooten toeloop van volk, heeft men ook van beuzesnijders gehoord; onder ander
werden twee buitenvrouwen elk hunne geldbeurs ontstollen, de eene 22 fr. en
reiskartje, de andere met 12 fr. Een man was zijne beurs met 10 fr. 50 kwijt;
enz.
Brugge.
Alhoewel honderde jaren oud, blijft de H. Bloed processie immer even nieuw in
aantrekkelijkheid. Prachtig is vooral het tooneel op den Burcht, wanneer de
zegen gegeven wordt bij het geschal der muzieken, daar links de lanciers,
rechts de piotten, in t midden de Burgerwacht en de Concorde, en het lieven
Gothische altaar in de schaduw van het stadhuis, omringd van de honderde
standaarden en de duizende maagdekens die als de roode en witte madeliefkens
eener weide het tapijt voor het altaar vormen. Mgr. Stillemans wekte aller
bewondering. Hij droeg de ryve van het H. Bloed op zijne schouders samen met
een anderen geestelijke en dat ook was indrukwekkend.
Heilige
Bloed-processie. De vermaarde H. Bloed-processie zal dit jaar uitgaan den
8 Mei. Men is bezig met het vormen van nieuwe groepen welke den luister van
dien godsdienstigen stoet nog zullen verhoogen.
Overmorgen, Maandag is het onze Meijaarmarkt, ingesteld
door Lodewijk van Male graaf van Vlaanderen uit erkentenis voor den burchtheer
van Maldeghem, in het jaar 1356. Met dat de H. Bloed-processie nu op onze
jaarmarkt niet valt, verwachten wij grooten toeloop van volk.
Brugge. De
Vooruitzichten nopens de H. Bloedprocessie zijn bewaarheid geworden. Nog nooit
zag men op dezen dag zulkdanigen toeloop van volk: iets zooals ten tijde der
Breidelfeesten.
De Aartsbisschop van Mechelen en de Bisschoppen van Namen,
Doornik en Luik waren sedert Zondag avond aangekomen. Spijtig dat Mgr. Faict
den ganschen ommegang niet heeft kunnen doen en in het Collegie met Mgr.
Doutreloux is moeten binnentrekken.
Brugge spreidde al zijne prachtjuweelen en rijkdommen ten
toon in eenen stoet van eene halve uur lang. Voorop het muziek der lanciers,
verder het voetvolk, de burgerwacht, de Burgersgilde
en de Concorde.
De aanblik op den Burg overtrof alles wat men zich inbeelden
kan van roerende tooneelen. Mgr. Goossens gaf den zegen met de kostbare
relikwie over eene ontelbare menigte, ingetogen en godvruchtig, onder het
slagen der trommels, net [sic:het] schallen der klaroenen en het geestdriftig
spelen van den beiaard.
De Patrie meldt
dat de kardinaal-aartsbisschop en al de bisschoppen van België beloofd hebben den
5 Mei aanstaande deel te nemen aan de vermaarde H. Bloedprocessie.
Feesten ter
Verheerlijking van den Gelukzaligen Idesbaldus.
De feesten zullen plaats grijpen ten halven Juli, en voor
zooveel het mogelijk is, te zelver tijde als de gemeentefeesten van Brugge.
Buiten de godsdienstige plechtigheid der Octave, die zal
gevierd in de kerk van O.L.V. ter Potterie, van het groot Seminarie en Sint
Salvators, zal er een groote geestelijke stoet ingericht worden; en
waarschijnlijk eene venitiaansche feeste op de watering langs de Potterie rei.
Het is voorloopig geschikt dat de stoet zal uitgaan den
zondag, 19en en maandag, 20n Juli De feesten op het water
zouden den zondag avond plaats hebben.
Karel de Goede en Idesbaldus leefden rond den zelfden tijd:
Moest men nu, in het samenvatten van den stoet, de richtinge nemen die gevolgd
wierd in den historischen stoet van Karel den Goede, er ware te veel
gelijkenisse, en bijgevolg, min belang en min aantrekkelijkheid.
Vrijheer Bethune, die zijne welwillende medewerking aan den
feestraad heeft toegezeid, heeft het nieuw ontwerp opgevat dat aangenomen
wierd.
De stoet zal bestaan uit drie deelen:
1° De geschiedenis van t Bisdom van Brugge, van dit van
Yper, dat er mede vereenigd is geweest, en van de Christenheid van Teremburg,
die er den oorsprong van is en aan de welke de Gelukzalige Idesbaldus
toebehoorde.
2° De verheerlijking der Heiligen en Gelukzaligen aan t
Bisdom van Brugge behoorende. Zij zullen herinnerd worden door hunne rijven en
relekwien, oftewel, indien er geene bestaan, door hunne standbeelden of andere
verbeeldingen.
3° Een bijzondere stoet ter eere van den Gelukzaligen
Idesbaldus, zijne relekwien begeleidende.
De geestelijkheid, de hoogweerdige kloosterabten en Hunne
doorluchtige Hoogweerdigheden de Bisschoppen zullen dezen zegetocht sluiten.
Het tweede deel zal alleen eenen langen stoet uitmaken: rond
de dertig groepen zullen erin deel nemen, waarvan ieder een bijzonderen heilige
zal vereeren.
Die stoet zal de gescheidenis [sic] van Westvlaanderen in
zijne heiligen verbeelden, sedert den tijd van zijne eerste apostelen: Sint
Eloi en Sint Amand (VIIe eeuw) tot op onze dagen. Men vindt er
heiligen van allen rang in het geestelijk en maatschappelijk leven: Martelaars
en apostels, stichters van geestelijke orden, leeraars der heilige Kerke. Onder
andere zal de Gelukzalige Robrecht van Gruuthuuse verbeeld zijn. De Gelukzalige
Desiderius van Kortrijk, Bisschop van Teremburg, de Gelukzalige Walter van
Brugge, Bisschop van Poitiers, Sint Guthago, kluizenaar te
Oostkerke-bij-Brugge, de Gelukzalige Joannes van Waasten, Bisschop van
Teremburg, Sint Rembertus, Aartsbisschop van Bremen, geboortig Thourout, Sinte
Godelieve, de heilige Tilo, pastor van Iseghem, Sint Arnoldus, Bisschop van
Soissons, geboortig van Tieghem de heilige Chrysolius, Bisschop, gemarteld te
Comen, de heilige Ignatius van Loyola, die te Brugge verbleef in 1529 en 1531,
de Gelukzalige Karel de Goede, de heilige Bernardus, geestelijke Vader van
Idesbaldus, en vele andere heiligen, waarvan wij, tot nu toe, de nauwe
betrekkingen niet kenden die ze met Vlaanderen verbinden.
trefwoorden: Brugge, Idesbaldusprocessie, 19de eeuw
Tiegem. Novene van den H. Arnoldus. Zondag
laatst sloot alhier de jaarlijksche plechtige en alomvermaarde novene van den
H. Arnoldus.
Gedurende de negen dagen der plechtigheid verdrong zich de
geloovige menigte van Zuid-Vlaanderen rond de rijk versierde bidplaats.
Den zondag 19 Oogst deed de ommegangprocessie haren gewonen
uitgang, zij van Tiegem kerk naar Tiegem Bosch. Een prachtige stoet van ruiters
en rijtuigen trok vooraf. Mgr. Waffelaert, de nieuwe bisschop van Brugge,
vereerde de processie met zijne tegenwoordigheid. Van menschen geheugen zag
Tiegem zulk geenen toeloop van volk. Men schat het getal bedevaarders en
vreemdelingen op 20 a
25,000.
Den heere Vital Moreels, grondeigenaar alhier, moet eene
welverdiende hulde gebracht worden voor den ijver dien hij aan den dag legt en
de aanzienlijke geldelijke opofferingen die hij doet om de vereering van den H.
Arnoldus over Zuid-Vlaanderen te verspreiden en te doen aangroeien.
trefwoorden: Tiegem, Sint-Arnoldusprocessie, 19de eeuw
Kortrijk.
Zondag in Overleie vierde men het St-Jansfeest; en de jaarlijksche toeloop naar
het nieuw kerkhof had gansch de stad in beweging gebracht.
Het jubelfeest der meer dan honderdjarige Amelie Delannoy
had ook eene ontelbare menigte volk aangelokt van s morgens af.
Na de plechtige hoogmis gecelebreerd door Mgr Pelckmans,
bisschop van Lahore, ging de processie uit en doorkruiste de voornaamste
straten der parochie van St-Eloy met grooten luister en plechtigheid.
Na de processie ging de geestelijkheid naar het nederig huis
der Jubilarisse Amelia Delannoy, weduwe Petrus Seys, oud 103 jaren, om haar
geluk te wenschen.
Het muziek der H. Geestschool voerde eenige zijner puikste
stukken uit, die de Jubilarisse met vreugde en geluk aanhoorde. Gansch de
omtrek en het gebuurte waren prachtig versierd en bevlagd.
s Namiddags is Mgr Pelckmans met de geestelijkheid opnieuw de
jubilarisse gaan geluk wenschen en heeft haar eene milde aalmoes gegeven, en
haar een rozenkrans om den hals gedaan. Het muziek liet wederom eenige vrolijke
deuntjes hooren en het publiek dat de arme vrouw gedurende den dag ging
bezoeken, schonk aan t arm huisgezin eene goede jonst. De verlichting van s
avonds mislukte door eenige regenvlaagjes.
trefwoorden: Kortrijk, Sint-Jansprocessie?, 19de eeuw
Oostende. De zeewijding. Deze indrukwekkende
plechtigheid, aloude instelling en toch altijd nieuw, werd door het heerlijkste
weder begunstigd. Men schat op ongeveer tien duizend het getal reizigers zondag
aangekomen. Men voege hierbij het getal reeds in de stad verblijvende
vreemdelingen de laatste vreemdelingenlijst gaf 4404 als total en men zal
bekennen dat er beweging moet geweest zijn te Oostende.
Brugge. H.
Bloedprocessie. Maandag heeft Brugge de 745e verjaring gevierd
van het H. Bloed ter stede. Zooals men weet, jaarlijk door de alomvermaarde
processie herdacht wordt.
De vreemdelingen waren zeer talrijk toegekomen; de gewone en
buitengewone treinen bijzonder die van de lijnen Gent en Oost-Vlaanderen
hadden duizenden personen aangebracht daarbij nog kwamen er duizende
buitenlieden van alle kanten, te voet of in rijtuig toegestroomd. Het getal
vreemdelingen kan op 15,700 gerekend worden.
De ordedienst in de statie werd gedaan door de linietroepen
en een piket gendarmen.
De Heilig-Bloedprocessie heeft haren gewonen omgang gedaan
in de volmaaktste orde, alhoewel op sommige plaatsen het bijna onmogelijk was door
het opeengepakte volk te geraken. Zooals altijd was de stoet rijk en kostelijk
en de groepen zeer afgewisseld; het volk was vol begeest ering [sic] en
bewgndering [sic]. Twee schadrons lansiers openden en sloten de processie die
buitengewoon groot was.
De indrukwekkende groep die gevormd was rond [sic: het]
beroemde Relikwie, op beurt gedragen door de kanunniken van het kapitel der
hoofdkerk, werd gevolgd door Z.D.H. den bisschop van Gent, Mgr Waetfelaert
[sic], capitularis van het bisdom van Brugge, en de overheden der stad met
baron Ruzette, gouverneur, en graaf Am. Visart de Bocarme, burgemeester, aan t
hoofd.
Eene menigte bedevaarders gingen godvruchtig en ingetogen
achter de processie. Het was 12 ½ ure toen de zegening met de relikwie van het
H. Bloed aan de neergeknielde menigte gegeven werd, van op het altaar der
Burgplaats door Z.D.H. den bisschop van Gent.
Natuurlijk hebben de gauwdieven gebruik gemaakt van het
gedrang om hun deftig stieltje uit te oefenen. De kommissaris der statie, M.
Huyghebaert, heeft er vier, op heeterdaad betrapt, aangehouden en
oogenblikkelijk opgesloten.
De policie heeft echter eene belangrijke vangst gedaan; 1e
een ontvluchte van Hoogstraeten, welke aldaar nog twee jaren goed vindt; 2e
eene vrouw van Dixmuide welke ook voor de eerste maal niet gevangen wordt; 3e
drie jonge lieden, kinderen, kan men zeggen, vermits de oudste slechts 15 jaar
telde. deze brachten in de wachtkamer der statie hun stieltje ten uitvoer.
H. Bloedprocessie.
Het is Mgr. Stillemans, bisschop van Gent, die de Heilige Bloedprocessie zal
vergezellen en op den Burcht met de relikwie van het H. Bloed den zegen zal
geven, Maandag 6 Mei.
Oostende. De
wijding der zee, welke Zondag alhier heeft plaats gehad, is zeer indrukwekkend
geweest. De toeloop van vreemdelingen heeft alle verwachting overtroffen; de
officiëele opgave stelt vast dat er niet min dan 10,800 reizigers, van alle
kanten des lands, zijn aangekomen, waarvan 8000 met den ijzerenweg, 1300 met
den buurtspoorweg Oostende-Blankenberge 1500 met dien van Oostende-Nieuwpoort.
Brugge. De
heilige Bloedprocessie die jaarlijks zooveel volk naar Brugge lokt, en wellicht
de schoonste processie is die men te zien krijgt, zal dees jaar in schoonheid
en rijkheid nog vermeerderd zijn, door eenen nieuwen groep, de verscheillige
volkeren der aarde voorstellende in den lof van den Zoeten Naam. Een dertigtal
kinderen, in de nationale kleedij der bijzonderste verschillige landen gekleed
en de vlag van de streek die ze verbeelden dragende, zal wellicht het
schilderachtigste gezicht vormen dezer processie.
Die groep zal voorgegaan zijn door drie Chineezen de spreuk
dragende: Alle Volkeren looft den Zoeten Naam.
De groep van het H. Hert, verleden jaar ingericht, wordt
dees jaar nog vermeerderd.
Deze processie zal dus, meer nog als op vroeger jaren, de
reis naar Brugge waardig zijn.
Brugge. De H.
Bloedfeest heeft nog meer volk uitgelokt dan op andere jaren; de treins
brachten 11.972 menschen aan. Mgr. Stillemans verving den grijzen Bisschop van
Brugge. Al de hooge ambtenaars waren tegenwoordig.
Veurne. Onze
kermis waarvan het Zondag de eerste dag was werd door een uitstekend weer
begunstigd maar helaas door een schrikkelijk ongeluk gekenmerkt.
Even als alle jaren was er zeer veel volk naar onze merkwaardige
processie gekomen.
Om half negen ure s avonds was de tram naar Oostende in de
Noordstraat gekomen als een meisje er wilde opspringen vooraleer hij stilstond.
Zij mistrapte, viel omver en geraakte onder den tram met de beenen die
verpletterd werden.
Het slachtoffer is 18 jaar en werd in erbarmelijken toestand
opgenomen. In eene naburige herberg ontving zij de eerste zorgen van de heeren
dokters Barbier en Steylaers. Zij werd vervolgens per draagbaar naar het
hospitaal overgebracht. Een dubbel afzetting zal wellicht noodig zijn.
Brugge. Zooals
wij t reeds gezegd hebben zal dees jaar de H. Bloedprocessie, die Maandag
aanstaande plaats heeft, luisterrijker en prachtiger zijn dan ooit.
Mgr. de kardinaal-aartsbisschop van Mechelen komt dezelve
met zijne tegenwoordigheid vereeren, alsook de bisschoppen van Doornijk, Namen
en Luik, zoodat er met den bisschop van Brugge niet minder dan vijf kerkvoogden
den stoet, in plechtgewaad en omringd van eene talrijke geestelijkheid zullen
vergezellen.
De bisschop van Gent zou insgelijks aanwezig zijn, ware t
niet dat men juist op dien dag zijn inhalingsfeest vier te Sint-Nikolaas.
Het bijwezen van Hunne Hoogwaardigheden de Bisschoppen strekt
natuurlijk tot aanmoediging aan de verschillende parochiën, broederschappen en
kloosters, om de talrijke groepen en voorstellingen welke zij voor t
samenstellen der jaarlijksche processie afvaardigen, alle mogelijke
sierlijkheid en schilderachtigheid bij te zetten.
Dees jaar zal gevolgentlijk ook de toeloop der duizenden
nieuwsgierigen, die telkens de vermaarde komen zien, bijzonder groot zijn,
waarover onze neringdoeners, winkeliers en herbergiers hoegenaamd niet zullen
klagen.
In t vooruitzicht der aankomst van eene buitengewone
hoeveelheid reizigers, heeft de heer statieoverste reeds de geschikte
maatregelen voorgeschreven, opdat het afstappen in volkomen orde zou kunnen
geschieden.
Brugge.
Maandag heeft alhier de jaarlijksche H. Bloedprocessie haren gewonen ommegang
gedaan. Deze godsdienstige plechtigheid werd door een allerprachtigst weder
begunstigd. Van alle kanten van ons land waren eene menigte vreemdelingen
toegestroomd, zoodat voor eenige uren Brugge aan eene rijke handelskoningin van
vroegere eeuwen geleek, zoodanig waren de straten met volk opgepropt. Ook op
dien dag eene reis doen naar Brugge is wel de moeite waard. Nergens anders kan
men eenen langen stoet van frisscher, rijker, dichterlijker groepen te zien
krijgen, dan die der H. Bloedprocessie. Het zijn de levende geschiedbladen der
geboorte, levenswandel, folteringen en zegepraal van onzen Heiland. Het is de
weêrspiegeling van de geheele strijdende Kerk, van haar begin af, het is de
voorstelling der bijzonderste geheimnissen, het is de historie van Vlaanderen
van Brugge en zijn bisdom. Jaarlijks werden nieuwe groepen bijgevoegd en reeds
bestaande verbeterd en volledigd. Ja, wie zou sterven zonder eens in zijn leven
dezen diep aangrijpende godsdienstigen stoet gezien te hebben, ware oprecht te
beklagen!
Dees jaar was de processie nog belangwekkender door de
tegenwoordigheid van Mgr. Lambrecht, den beminden bisschop van Gent, die vele
leden zijner familie te Brugge wonen heeft, en wiens faam van volksminnenden en
volksbeminden prelaat reeds goed in Brugge gekend was. Bij de twee uren trok de
processie statig door Brugges straten, op geheel den grooten omgang, langs
beide kanten door eene dik opeengepakte menigte geloovigen bezet, wijl duizende
pelgrims biddend den heiligen stoet volgden. Den ganschen dag, over noen en
over al, verdrong zich eene onafgebroken massa in de kapel van den heiligen
Bloede, om door de kostbare relikwie gezegend te worden.
De Heilig-Bloedprocessie te Brugge. O Brugge! men verbreidt uw glorie over de aard; Gij staat in t goud van de geschiedenis vermaard Om de oudheid uwer stad, den krijgsmoed uwer helden, Uw kunstenaars op t paneel, die alle volkren melden; Maar al die glorie, al die roem dien gij geniet Is aan uw schoone kroon de schoonste perel niet. Uw ware grootheid is dat gij het Bloed des Heeren Met zooveel dankbaarheid en liefde blijft waardeeren; Uw ware grootheid is dat gij altijd gedenkt Hoeveel hij schuldig is aan wien God vele schenkt. L. Debo
Brugge. Gilde
der ambachten. Wij hebben over tijd gemeld dat de heer Van Ockerhout,
senator, en de heer Alb. Van Caloen, provinciaal raadsheer, aan de Gilden der Ambachten een prachtig
vaandel geschonken hadden. Daags voor H. Bloeddag, dus den Zondag 5 Mei, zal de
inhuldiging van dit vaandel met veel plechtigheid geschieden.
Jonckershove Eene
werkvrouw van Staden, gehucht Staden-Reke, kwam alle zondage van de Meimaand
naar de Grotte met een steekkarreke, waarop 4 kleine kinders zaten, waarvan het
oudste, een meisje van 6 jaar, sedert twee jaar met krukjes ging Toen juist de
processie uit de kerk aan de Grotte kwam, wierd het meisje gewaar dat het kon
gaan. Op zeggen van M. Pastor droeg het zijne krukjes in de grot en kwam er
zonder terug, na gezegend te zijn met de H Relikwie. Een groote geestdrift
heerschte onder het volk: men bad, men zong, elk wilde het meisje zien en aanraken;
velen namen het in de armen de [sic] omhelsden het. Toen de grootste geestdrift
wat gestild was, volgde het kind de processie naar de kerk. De gelukkige moeder
bleef met hare kinders tot tegen den avond bij de Grot, waar zij veel aalmoezen
ontving.
trefwoorden: Jonkershove, processie, genezing, 20ste eeuw
