dé website met alle info over de West-Vlaamse processies Kaderend in het project van Heemkunde West-Vlaanderen willen we hier zoveel mogelijk informatie plaatsen, zodat iedereen wat kan terugvinden over processies in zijn eigen gemeente/regio. Via "zoeken in blog" (links op het scherm) kan je de juiste informatie terugvinden (probeer zowel met en zonder hoofdletter). Beschik je zelf over informatie, stuur dit dan op via e-mail, en we zetten het zo snel mogelijk op de blog. Een bijzondere aandacht is er voor krantenartikels. Een overzicht van systematisch doorgenomen kranten kan je vinden door "krantenoverzicht" in te tikken. Hoe meer artikels er op staan, hoe sneller er ook iets over jouw gemeente/regio terug te vinden zal zijn.
21-01-2012
uit 't Getrouwe Maldeghem, 1 januari 1905
Kerstdag.
Wij lezen in de Gazette van Brugge: Een treffend gebruik, dat van jaar tot jaar
toeneemt, 't is de ommegang van
't H. Bloed, binst Kerstnacht. Van 's
avonds reeds ziet men eene menigte geloovigen van allen standen rang den beêweg
volgen van de processie van 't H. Bloed. Maar 't is vooral s nachts dat dit
gebruik indrukwekkend wordt.
Lang voor middernacht ziet men, daar nabij de H. Bloedkapel,
op den Burg, bij duizenden mannen en
vrouwen, rijken en armen, steêlingen en buitenlieden. Onder deze laatsten zijn
menschen van uren verre.
Van zoo het op den Halletoren middernacht begint te
wekkeren, zinkt deze menigte op de knieën en leest een kruisgebed. Dan komt die
volksmassa in beweging. Met beslisten tred gaat zij vooruit, het Breidelstraatjen
in, den ommegang voort, gedurende gansch den weg, dien 't H. Bloed den tweeden
maandag van Meie volgt.
gelukten het best te Brugge. Die eer mag aan de Bruggeling
en niet ontzegd worden. Voor den Halletoren was het betooverend en de Bisschop
ging tot tweemaal kijken naar de Lieve Vrouwtjes. Te Gent mislukte een deel der
elektrische helderheid maar Sint Baafs was prachtig langs binnen. Thielt mag op
den derden rang komen. En naar 't geen wij gezien hebben te Eekloo en hoorden van
Yper, en Rousselare en Kortrijk en Sint Niklaas en Antwerpen en Brussel en van
alle kanten heeft het kristene Vlaanderen zijnen name veel eere aangedaan.
Wij treden in de Maria week, de Onbevlekte week, zei Guido
Gezelle en deze keer is t hare jubelweek, 50 jaren voorbij zijnde dat Pius IX,
de Onbevlekte Ontvangenis tot Geloofspunt verklaarde
Te Thielt is t optocht langs een bloemenweg van de kerk
naar de markt waar eene grot van Lourdes wordt opgericht. In den muur van het
Halletorretje zal een Lieve Vrouwbeeldje het jubeljaar herinneren
trefwoorden: Tielt, O.L.V. Onbevlekt Ontvangenis, 20ste eeuw
uit 't Getrouwe Maldeghem, 27 maart 1904-7 mei 1905
tussen 27 maart 1904 en 7 mei 1905 bekeken we in 't Getrouwe Maldeghem "Dagklapper
van de week", op zoek naar processies
27/3/4:
Zondag 27 maart Palm processie
24/4:
Maandag 25 april St Marcus OMMEGANG
8/5:
Zondag 8 mei De kruisweke begint, met hare drie boetprocessies
Maandag 9 mei Heilig Bloeddag, te
Brugge, Heilig Bloed ommegang.
Woensdag 11 mei Sint Mamertus die eerst de kruisprocessie
invoerde voor Hemelvaartsdag.
Vrijdag 13 mei Begankenis naar den Heiligen Doorn te
Wevelghem, vanwaar men thuis komt met een groot geverfd hostiebrood <<op
een stoksken.>>
22/5:
Maandag 23 mei Te Kortrijk peperbollen ommegang.
5/6: Zondag 5 juni H. Sakramentsprocessie, hier
[Maldegem] nu verlegd voor de provinciale kiezing. Nieuwpoort meienommegang
Men kan niet te gelijk de klokke
Luiden en in de processie gaan
26/6:
zondag 26 juni Sint Jan en Sint Pauwels
De midzomer ofte Sint Janskroonen, negen in getal, elk
van negen kruissen, hong men aan de boomen en over de straten. Men vlecht ze
nog ter eere van t alder hoogweerdigste Sacrament.
Woensdag 29 juni langs de zeekanten, zeewijding..
3/7:
Woensdag 6 juli: Sinte Godelieve
Donderdag 7 juli Sinte Godelieve
ommegang
10/7:
Zondag 10 juli Poperinge Ommegang
31/7:
Zondag 31 juli De boetprocessie van Veurne
30/10:
Woensdag 2 november Alderzielen Ommegang en beêweg op het kerkhof
27/11/4:
Donderdag 1 december S. Eloy peerdenwijdinge
Zondagmorgen had eene grootsche betooging
plaats ter eere van O. L. Vrouw. Meer dan 3000 jongelingen namen er deel aan,
komen uit Meenen, Wevelghem, Gheluwe, Wervicq, Zonnebeke Gheluvelt,
Passchendaele enz. De stoet, die het dorp doortrok en de vlaamsche liederen
verheffende, heeft eenen grooten indruk gemaakt op het volk.
De eerw. heer Butage, onderpastoor te
Meenen, was opgekomen met zijne congregatie, met een getal van ruim 500
jongelingen, 't Is te [danken] aan den moed van dezen laatsten dat de betooging
zulk eenen onverwachten bijval genoten heeft. 't Is daar het eenig verlangen
van Mgr de Bisschop van Brugge, die van Dadezeele de Bedevaartplaats van het
Westvlaamsche Lourdes wil maken.
trefwoorden: Dadizele, bedevaart?, processie?, 20ste eeuw
Onze Lieve Vrouw van Blindekens. Maandag, 15 Oegst, zijnde O. L. V.
Hemelvaartdag, zal de jaarlijksche Bedevaart Processie <<met de
keerse>> uitgaan uit <<Blindekens>> naar de Potterie, 's
morgends ten 8 ure ½ in Brugge.
Ziehier, nopens den oorsprong van den eigenaardigen
optocht, een uittreksel uit eene oude oorkonde van de kapel van Blindekens:
<< Kont ende kennelijk zij allen den
geenen die dese presente letteren sullen zien of hooren lesen dat wij...
Vooghden ende Sorghers van Onze Vrouwen Gilde ende van denGodshuse van de
Blinde lieden binnen Brugghe, staende in de Crepelstraete bij de veste....
hebben geordonneert en ordeneren, om de meeste verzekerthede van de keirsse die
wij jaerelijks op Onze Vrouwedag t' half ougst schuldig zijn te draegen en te
offeren te Potterije... 't welk beloofd was te Mons in Pevele, daer Mijnheere
van Vlaenderen ende sijne goede lieden, speciaelijk die van Brugghe, waeren in
grooten noot ende in grooten vreezen, en omdat dese voorzeyde belofte nu ende
ten eenwige daege gedaen, wel en getrouwelijk volkomen werde,zoo 't is dat
wij... dese belofte certificeeren ende verzekeren op 't godshuse voorzeyd en op
alle den voorzeyden godshuse toebehoort ende aankleeft,eertvast, nagelvast...
Dit was gedaen in 't jaar ons heeren als men
schreef MCCCCende zeventhiene den sesden dag in lauwmaand.>>
Zietdaar een kurius stuk nopens de Bedevaart
met de <<Keirsse>> van Blindekens naar de <<Potterije.>>
Van de jare gaat de GrooteBlindekens-Processie
niet uit in West-Brugge; immers,
die is nu, om goede reden, eene tweejaarsche processie geworden, gelijk de andere
parochieprocessiën van stad. Wij mogen ze dus verwachtende zijn voor toekomende
jaar; en die processie van 't jaar 1905 gaat bijzonder plechtig zijn, doordien
dat het gaat JUBELJAAR zijn, voor de 600ste verjaring
sedert de stichting van Blindekens.
Onder eene der brandvensters in de kapelle
staat er te lezen: <<I n 't Jaer ons heeren als men schreef duyst drie
honderd ende vijf sticht Robrecht van Bethune eene Capelle metten Godshuijse
voor derthien Blinde lieden uijt dancbaerheijt over den Zegheprael behaelt in
den slag bij Pevelenberg.>>
trefwoorden: Brugge, Blindekensprocessie, 20ste eeuw
De Boetprocessie van Veurne. Deze
vermaarde processie zal haren omgang doen, hedenzondag 31 Juli. Zij werd
ingericht ten jare 1636 en is een eigenaardig overblijfsel, eenig in ons land,
der geheimnissen uit de middeleeuwen.
Die
godsdienstige stoet bestaat uit drie deelen; 1° Het Nieuw Testament of
gebeurtenissen uit het leven en het lijden van den Zaligmaker; 2° Het Oud Testament
of voorzegging en zinnebeelden, den Messias betreffende; 3° De groep van het H.
Sacrament.
Talrijke
personnaadjes, die in den stoet gaan, zeggen hunne rol op, die in vlaamsche
rijmen geschreven is.
Ste-Godelievefeest. Eene buitengewoon
talrijke menigte waaronder ook de Xaverianen van Kleit was zondag naar Ghistel
gekomen om de vermaarde processie te zien, waarin de bijzonderste
gebeurtenissen uit het leven der H. Godelieve verbeeld worden. Van 's morgends
vroeg tot 's avonds laat werden de kerk en de plaatsen, geheiligd door het
lijden, de marteldood en de mirakelen van de H. Godelieve, Vlaanderen's
geliefde heilige, door talrijke scharen bedevaarders, per spoor, of per
rijtuigen en zelfs per velo van heinde en verre gekomen bezocht. Zonder overdrijving
mocht hun getal op 75,000 geschat worden. Gansch de maand Juli wordt deze
bedevaartplaats door groepen bedevaarders bezocht.
Er
wordt over het volgende terecht geklaagd: Voor den trein van 10 ure waren er in
de statie Oostende een heele groep personen, voorzien van hunne reiskaart, die
niet meer doorgelaten werden, zoogezegd omdat den trein vol zat. Aan
Steene-statie heeft men de reizigers in eenen beestenwagen gestopt. Men vraagt
zich af met welk recht het bestuur der ijzerenwegen aldus handelt en de
buitenlieden voor den aap houdt. Wat zegt de minister van spoorwegen van
dusdanige handeling?
trefwoorden: Gistel, Godelieveprocessie, 20ste eeuw
Spijts
het slecht weder, heeft de indrukwekkende plechtigheid zondag plaats gehad. De
talrijke visschersbooten, die op andere jaren in zee gaan liggen om de zegening
van het H. Sacrament te ontvangen, hebben dit jaar de haven niet kunnen
verlaten.
Tusschen
Hoop en vrees ging de morgen van heilig Bloeddag voorbij; t regende immers van
daags te voren zonder ophouden.
Maar
ziet op het plechtig oogenblik dat het H. Bloed uit de kapel opden Burg naar de hoofdkerk
werd gedragen, klaarde het op en 't bleef over heel den voormiddag.
Om 9
¼ deed Mgr Waflelaert, bisschop van Brugge, de pontificale hoogmis, die
bijgewoond werd door HH. DD. HH. Mgr Brice Meuleman, aartbisschop van Calcutta
(Amerika), Mgr Bourne, aartsbisschop van Wesminster (Engeland), Mgr Ilsby,
bisschop van Birmingham (Engeland).
Iedereen
had gezegd, het weêr ziende: wat schade voor de stad! Ehwel, niettegenstaande
het weder, werden er, in de groote statie van Brugge (zonder van de statie van
den kom te spreken) 15,055 reiskaarten ontvangen, tegen 15,214 in 1903 en 14,503 in 1902. Men ziet
dat dit getal weinig minder is dan verleden jaar. Daarbij moeten gevoegd worden
de 1450 reizigers die zondag reeds aankwamen.
Het
aanzienlijk getal reizigers, aangekomen met de trams van Swevezeele, Sluis en
Knesselare, alsook met den boot of met rijtuigen, wielpeerden en te voet,
vermeerderden nog dit getal. Daaraan ziet men dat de toeloop naar het H.Bloed, nog van jaar tot jaar aangroeit.
De
Heilig Bloedprocessie heeft den naam van den schoonsten godsdienstigen stoet te
zijn dien men zien kan. De vreemdelingen die hem telken jare van heinde en
verre komen bewonderen, getuigen dat die beoordeeling niet overdreven is. Zoo
verklaarden het ook de vreemde bisschoppen die, in gezelschap der burgelijke
overheden, den stoet aan Sint Salvatorskerk zagen voorbijtrekken.
Dit
jaar stapte onmiddelijk voor de talrijke groep der geestelijkheid van binnen en
buiten de stad, eene schaar Engelschen wier houding hoogen maatschappelijken
stand scheen aan te duiden. Deze groep was opgeleid door do ZZ. EE.
kanonikken Wateron, Mac Intyre en Callebert, deze laatste broeder van wijlen
den pastoor van Blankenberghe en schrijver van Jan Onraedt.
T e
midden van den groep Engelschen werd de relikwie de schedel gedragen van
den Heiligen Thomas van Cantorbery, Thomas Morus, die om de wille van zijne
getrouwheid aan het katholiek geloof, door den protestanschen koning van
Engeland onthoofd werd. Thomas Morus had vier kinders, een zoon die op 16
jarigen ouderdom stierf, en drie dochters,
waarvan
twee religeuzen [sic] werden en stierven in het Engelsch klooster te Brugge. De
derde dochter trouwde en Z.E.H. kanonik Wateron is haar achterkleinzoon. Men
verstaat welke ontroering dien eerbiedweerdigen man overmeesterde toen hij in
'straten stapte achter de relikwie van zijnen doorluchtigen voorouder. Deze
relikwie berust in het Engelsch klooster.
De feesten van het H. Bloed. Dinsdag
is de vijftiendaagsche plechtigheid ter eere van het Heilig Bloed begonnen.
Drie
honderd Antwerpenaren zijn zondag per bijzonderen trein gekomen. Ze moesten er
zijn om 5 minuten vóór 10 ure. Zij zijn maar om 11 ure aangekomen, daar, op een
half uur van Brugge, een ongeval aan het stoomtuig van den bijzonderen trein is
overgekomen. De rijtuigen dreigden te kantelen. De statieoverste van Brugge
heelt een hulpmachien gezonden, dat den trein naar onze stad gebracht heeft.
De
Antwerpenaren hebben zich eerst en vooral naar de H. Bloedkapel begeven, t Was
daarvoor dat zij gekomen waren.
H.
bloeddag te Brugge, valt van de jare op maandag 9 Meie. De prachtige en
wereldberoemde Heiligbloedprocessie, die op dezen dag uitgaat, zal ditmaal
bijgewoond worden door Hunne Hoogweerdigheden Mgr Bourne, aarstbisschop van
Westminster (Londen), en Mgr Ilsley, bisschop van Birmingham (Engeland). en Mgr
Waffelaert bisschop van Brugge,
De
jaarlijksche bedevaart van het H. bloed, is gesteld op zondag 15 Meie.
Zeewijding.
De processie te Oostende van de zeewijding is Zondag door een slagregen
gestoord geworden. Het was oprecht jammer, want zij was prachtig en er was veel
volk in stad. Het is de eerste maal in 20 jaar, dat die processie slecht weder
treft.
De H. Haar Processie. Uit Kortrijk: Zondag namiddag heeft
de Heilige Haar-Processie haren ommegang gedaan. Duizende vreemdelingen waren
met bijzondere treinen aangekomen. De straten, door de processie te
doortrekken, waren prachtig bevlagd en versierd. Eene opeengeplakte massa geloovigen
verdrong er zich De processie werd gevormd rond den Broel. Om 3 ¾ ure kwam Mgr
Van den Branden de Reeth, bisschop van Tyr, plaats nemen nabij de O. L.
Vrouwkerk. De processie ving dan aan.
Het eerste deel bestond uit zeventien verschillige groepen,
allen om ter prachtigst. Het tweede deel stelde de vereering voor der H.
Relikwie. De groepen waren overheerlijk. Van op den trap van het Stadhuis werd
de zegening gegeven met het H. Haar. Al de geloovigen zaten geknield. Het was
een grootsch en treffend tooneel. 't Was 5 ½ ure toen de processie eindigde.
De H.
Bloedprocessie. Zondagvoormiddag heeft te Brugge de gebruikelijke
<<ommegang>> plaats gehad ter eere van het Heilig Bloed. De stoet
telde minstens 29.000 bedevaarders. Talrijke muzieken en zangmaatschappijen
luisterden de plechtigheid op.
De <<ommegang>>, om 11 ure begonnen, eindigde
ten 1 ure. Op de Burgplaats heeft Mgr Waffelaert, bisschop, de knielende en
ingetogen menigte de laatste maal gezegend met de H. Relikwie.
Er zijn te Brugge veel meer menschen geweest dan verleden
jaar, maar ook veel meer beurzesnijders. Zelfs een die daags te voren uit
Mongolie hier binnengekomen was. Zoo dat die mensch van zoo ver op 't H Bloed
gepeisd had... om de keur te hebben er kwaad mee te doen.
H. Bloed.
Uit Brugge: De beroemde H. Bloedprocessie, zal van de jare uitgaan op maandag 4
Mei, en even als op andere jaren, zeer prachtig zijn, zoo dat zij de algemeene
bewondering zal opwekken.
De vijftiendaagsche kerkplechtigheden beginnen op zondag 3
Mei, en worden den zondag 17 Meie gesloten. De algemeene bedevaart zal op
zondag 10 Meie gehouden worden.
Uit de Gazette van Thielt: Reeds hebben de Bruggelingen gezegd dat zij
gingen vieren, den 8 Maarte, voor den jubilé van Leo XIII, den Paus die in den
tijd geerne naar Brugge trok, die er nog de processie van het H. Bloed
bijwoonde en met de kostbare Relikwie den zegen gaf op den Burg.
En
hebben ze te Brugge reden, dubbele reden om voor Leo, 25 jaar Paus te vieren,
te Thielt hebben wij die dubbele reden ook: eene reden als christene
Vlamingen, en eene ook omdat Leo XIII als noncius, insgelijk onze stad Thielt
heeft bezocht.
De
toenmalige noncius heeft in de dekenije vernacht, bij de Paters misse gelezen,
en de huizen zij nog gekend welke hij bezocht heeft.
Wij
gaan dan vieren, den 8 Maarte, voor Leo XIII, jubileerend over 25 jaar
pausschap.
Het
bestuur van den <<Katholieken Kring>> heeft zondag avond vergaderd,
om de feestlijkheden van tegen 8 Maarte tegen [sic] te bespreken en in te
richten.
DAMME. Op den
derden zondag der maand Juli, wordt binnan Damme, met eenen overgrooten toeloop
van bij en verre omliggende plaatsen, negen naeenvolgende dagen gevierd de
jaarlijksche solemnele feest der Vinding van het vermaard Beeld des H. Kruis,
in de parochiale kerk van Damme berustende.
Den zondag zal de eerste Mis geschieden ten 7 ure, en ten 10
ure, de Hoogmis, waarna solemnele Processie in dewelke zal gedragen worden het
gezeide Beeld van den gekruisten Zaligmaker.
's Namiddags ten 3 ure, solemnele Vespers, Sermoen en Lof.
Gedurende de Novene, zal dagelijks ten 7 ure, eene solemnele
mis gezongen worden aan den altaar van het H. Kruis, behalve op den maandag,
wanneer de dienst zal gezongen worden ten 9 ure, voor de overledene
parochianen; 's namiddag zal 't Lof geschieden ten 5 ure. en de overige dagen
ten 6 ½ ure.
Na al de goddelijke diensten zal er gezegend worden met de
relikwie van het H. Kruis.
