dé website met alle info over de West-Vlaamse processies Kaderend in het project van Heemkunde West-Vlaanderen willen we hier zoveel mogelijk informatie plaatsen, zodat iedereen wat kan terugvinden over processies in zijn eigen gemeente/regio. Via "zoeken in blog" (links op het scherm) kan je de juiste informatie terugvinden (probeer zowel met en zonder hoofdletter). Beschik je zelf over informatie, stuur dit dan op via e-mail, en we zetten het zo snel mogelijk op de blog. Een bijzondere aandacht is er voor krantenartikels. Een overzicht van systematisch doorgenomen kranten kan je vinden door "krantenoverzicht" in te tikken. Hoe meer artikels er op staan, hoe sneller er ook iets over jouw gemeente/regio terug te vinden zal zijn.
21-01-2012
uit 't Getrouwe Maldeghem, 28 juli 1907
UIT GHISTEL.
Rond den 16 Augustus aanstaande zal er te Ghistel eene
plechtigheid gevierd worden in den zin van het verhef van S. Godeleve in 't jaar
70.
Het ligt nog in 't geheugen der genen die toen Ghistel
bezochten welke groote en prachtige stoeten en feesten zij te zien kregen.
Ghistel is sedert dien als herschapen. Van vervallen stad is
het nu een bloemhof geworden met hare wandeling en lanen, de lusthof van
Oostende, dank aan het wijs bestuur van onzen geachten Burgmeester Depuydt en
de aanhoudende werkzaamheid van den edelen menschenvriend den heer de
Beaucourt.
Ghistel zal zich waardig toonen van de duizende bezoekers,
welke het gedurende deze dagen zal ontvangen.
Nadere bijzonderheden, zullen welhaast volgen.
trefwoorden: Gistel, Godelieveprocessie, 20ste eeuw
Brugge. Men schat op 40,000 het getal der vreemdelingen, die de H. Bloedprocessie zijn komen bijwonen.
Uit Holland, Engeland en het Noorden van Frankrijk waren ook buitengewoon veel bezoekers toegekomen.
Na de n dienst in de hoofdkerk van St. Salvator, werd de processie om 11 uur in gang gesteld.
In den stoet werd ook zeer opgemerkt een groep van ongevee 100 voorname Katholieken uit Engeland gekomen, onder het geleide van de heeren Dunford, sekretaris van de engelsche Katholieke Vereeniging, en Westbeke, sekretaris van Mgr den bisschop van Southwark.
Het weder was overheerlijk.
Het was 1 ¼ ure wanneer de stoet, den ommegang volbracht hebbende, op de overgroote Burgplaats terug[kwam waar] van op den hoogaltaar, Mgr Amige, bisschop van Southwark, aan de neergeknielde menigte den zegen gaf met het H. Bloed.
Heilig-Haar-processie te Kortrijk, die sedert eenige jaren veel
in luister toegenomen is. Evenals het Heilig Bloed, van Brugge, bracht Philips
van den Elzaten dat Heilig Haar uit Jerusalem. (1177).
trefwoorden: Brugge, Kortrijk, H. Bloed, H. Haar, 20ste eeuw
Kortrijk.
Maandag heeft de processie van het H. Haar haren jaarlijkschen omgang gedaan.
Mgr Waffelaert, bisschop van Brugge, luisterde de plechtigheid met zijne
aanwezigheid op.
In vele jaren werd Heilig Bloeddag door zulk geen prachtig
weêr begunstigd, als maandag laatst.
De toeloop der vreemdelingen was overgroot, de beweging en
de leefte buitengewoon.
Zondag reeds hadden de treinen van den ijzerenweg 6.651
reizigers aangebracht, tegen 6,576 het jaar te voren.
Maar maandag H. Bloeddag was het nog wat anders. Om er
te laten over oordeelen, zie 't getal ontvangen reiskaarties[sic] gedurende de
drie laatste jaren.
1904 1905 1906
Spoorweg
van Gent 4930 5163 5756
>> van
Oostende 1963 1968 2165
>> Gent-Eecloo 1783 3305 2763
>> Heist-Blankenb. 915 1012 1314
>> West-Vlaand. 5444 6847 10150
15055 18295 22158
Dat is, voor zondag en maandag, eene vermeerdering van 4000
reizigers.
Maar hoeveel bezoekers komen niet toe te voet, per rijtuig
en per wielpeerd. De afspanningen stonden vol en de velo's telde men met
duizenden.
En dan de buurtspoorwegen! Ziehier eenige cijfers:
Buurtspoorw. Brugge-Sluis-Heist 2485
>> Brugge-Aardenburg
585
>> Brugge-Knesselare
1080
>> Brugge-Swevezeele
1674
't Was in dichte drommen dat het volk uit de spoorhalle de
stad binnenstroomde, langs menigvuldige uitgangen. Alles geschiedde in groote
orde. 't Is onnoodig te zeggen dat de stad, en vooral de straten waar de
beroemde processie moest voorbijtrekken, een feestelijk uitzicht hadden.
Eene bijzondere melding voor de engelsche bezoekers. Sedert
eenige jaren is 't een gebruik geworden dat, telken jare, eene schaar voorname
Engelschen onze Heilig Bloedfeesten komt bijwonen. Dit jaar geschiedde het nog
alzoo. Ten getalle van 90, zijn de Engelschen, vergezeld door Mgr Cowgill,
hulpbisschop van Leeds, zaterdagavond toegekomen en afgestapt in het <<Hôtel
de Flandre>> en het >>Hôtel de Commerce.>>
Zondag hebben zij de mis bijgewoond in hel H. Bloed, daarna
de merkweerdigheden der stad bezocht. 's Avonds had er, in het <<Hôtel de
Commerce.>> een feestmaal plaats. Mgr de Bisschop van Brugge woonde het
bij.
Een veertigtal van deze bedevaarders gingen 's anderendaags
in de processie, de relekwie dragende die in het Engelsch klooster bewaard
wordt.
Jaarlijksche beevaart naar O.V.L. van Scherpen-, Scharpen- of Krikkelheuvels en HEILIG BLOEDDAG TE BRUGGE, op welke dag verre in t ronde niemand en werkt.
VRIJDAG 11[mei]. Sinten Frans d. H. en Anthimus en Mamertus, die de kruisprocessie begon en waarom heden de kruisweke begint, met de naaste week de processie zelve drie dagen te reke voor Ons Heeren Hemelvaart.
trefwoorden: Brugge, H. Bloed, Kruisprocessie, 20ste eeuw
De
Heilig-Bloedprocessie zal te Brugge uitgaan, op maandag 7 Mei aanstaande en
zeer prachtig zijn. De engelsche bisschop Mgr Cowgill, hulpbisschop van Lees,
zal de processie samen met den bisschop van Brugge meêgan, alsook Mgr van
Caloen.
De jaarlijksche algemeene bedevaart naar het H. Bloed, is
gesteld op den zondag 13 Mei. Om 10 ure, zal de bedevaartmis gelezen worden op
de Burgplaats. In geval van slecht weder, wordt de mis op zelfde ure gedaan in
St-Salvators.
De Boetprocessie.
De vermaarde Boetprocessie van Veurne, waarin het Leven en de Passie van
onzen Zaligmaker door woorden en gebaren verbeeld worden, zal op den laatsten
zondag van Juli uitgaan. De oorsprong dezer processie dagteekent van 't jaar
1100.
Deze godvruchtige stoet zal dit jaar bijzonderlijk verzorgd
worden, daar hij de reeks feesten openen zal, die ter gelegenheid der 75e
verjaring der onafhankelijkheid in Veurne zullen plaats hebben. De heer gouverneur
der provincie zal op 13 oogst nadien met een luisterrijk bezoek die feesten komen
bekronen.
DONDERDAG, 1 Juni De lange weke begint en duurt tot
Cinxen.
Met vereert de Reliquien of heiligdommen ons Heeren, t
heilig Haar te Kortrijk, den heiligen doorn te Wevelghem van waar men thuis
komt met een groot geverruwd hostiebrood <<op een stoksken.>>
trefwoorden: Kortrijk, H. Haar, Wevelgem, H. Doorn, 20ste eeuw
Er heeft zelden meer volk naar onze beroemde H.
Bloedprocessie geweest dan dit jaar.
Van den zaterdag kwamen de vreemde de [sic] bezoekers reeds
aan. Dat was het geval met de 106 leden van het katholiek genootschap van
Engeland, aan welks hoofd zich bevond Mgr Mostyn, bisschop van het land van
Walis. Zij stapten zaterdag avond af in de statie, kwart vóor 10 ure.
Zondag morgend, om 9 ure, heeft Mgr Mostyn de H. Mis
opgedragen in de Heilig Bloedkapel. 's Avonds, om 6 ure. vereenigden de
engelsche bedevaarders, waaronder zich van de eerste familiën van Engeland
bevonden, zich in het Hôtel de Commerce,
in feestmaal, waaraan de overheden deelnamen, M. de
gouverneur baron de Bethune, M. Fraeys, voorzitter der rechtbank, enz. 't Is
graaf van den Steen de Jéhay, schoonbroeder van onzen geachten burgemeester, die
zich vooral met de inrichting van deze bedevaart bezighoudt.
Zondag reeds ontving men, in de statie 6576 reiskaartjes
tegen 4054 verleden jaar.
Maandag was het nog wat anders! Van vroeg in den nuchtend
bemerkte men dat de toeloop van bezoekers allergrootst ging zijn Alle
verkeermiddels brachten talrijke scharen volks binnen onze muren. De trams,
waarvan de rijtuigen verdriedubbeld waren zaten vol. De stoombooten, de rijwielen,
de chiezen en chars-à-bancs waren overladen. In de groote statie was t als eene
zee van menschen. Eenige cijfers zullen beter de gewichtigheid der beweging doen
verstaan.
Men oordeelde: 1903 1904 1905
Spoorweg van Gent 4683 4930 2163
» Oostende 2880 1963 1968
» Gent-Eekloo 2237 1783 3205
» Heyst 827 915 1012
» W.-Vlaand. 5587 5444 6847
/15214 15055 18295
Abonnementen 500
Dat maakt dat er, in de twee dagen, zonder nog de abonnementen
mee te rekenen, in de statie ontvangen werden 25.371 kaartjes, tegen 19.031 in 1904, t zij eene
vermeerdering van 6.340 bezoekers.
Zeker heeft geen een zijne reis beklaagd. De lucht was overtrokken.
Zelfs viel er, bij oogenblikken, een fijne stuifregen Maar t weer bleef hem
niettemin goed houden: de regen viel niet door.
Al dit volk stroomde naar de H. Bloedkapel, van waar, kwart
voor 9. ure de onschatbare relekwie naar de hoofdkerk gebracht werd. De zegeklok
en de klokken van Sint Salvator dreunden door de stad, om dit plechtig
oogenblik aan te kondigen.
In Sint Salvator werd de hoogmis ponticikaal opgedragen door
zijne Exellentie Mgr Vico, Pauzelijken Nuncius bij het Hof van Brussel.
Den maandag 8 mei 1905, viert Brugge de 755e
verjaring van het H. Bloed, hier ter stede gebracht. Op dezen dag zal de
weergalooze Schat in luisterlijken stoet rondgedragen worden, gevolgd door
Zijne Excellentie Mgr Antonius Vico, Apostolijken nuntius bij het Koninklijk
Hof van Brussel, en door Hunne Hoogweerdigheden Mgr G.-J. Waffelaert, Bisschop
van Brugge en Mgr F. Mostyn, Bisschop van Menevia,als mede door het Magistraat
van Stad, door de heeren Proost en Confraters van het weledel Broederschap,
alsook door deurgerlijke, Militaire en Rechterlijke overheden.
's Morgens, kwart vóór 9 ure, wordt met het H. Bloed de
eerste Benedictie gegeven van op het autaar ter Burgplaats opgericht.
Onmiddellijk daarna begint men den ommegang. Binnen Sint
Salvators gebracht, blijft het H. Bloed uitgesteld op den hoogen autaar tot op
het einde der pontificale Hoogmis, gezongen door Zijne Excellentie Mgr Antonius
Vico, Titulaire Aartsbisschop van Philippi, Apostolijken Nuntius bij het
Koninklijk Hof van Brussel, in de tegenwoordigheid van Mgr G-J. Waffelaert,
Bisschop van Brugge, en van M. F.Mostyn, Bisschop van Menevia.
Na dezen goddelijken dienst, zet de feestelijke stoet zijnen
weg voort langs de volgende straten: Zuidzandstraat, Statieplaats, Noordzandstraat,
Geldmuntstraat Eiermarkt, GrooteMarkt, Filipstockstraat Mallebergplaats, Hoogstraat,
Molenbrug, Langestraat, Preekersbrug, Preekersstr.,
Braambergstraat, Roozenhoedkaai, Dyver, Nieuwstraat, Simon Stevingsplaats, Steenstraat,
GrooteMarkt en Breidelstraat. De gansche stoet op den Burg terug zijnde, geeft zijne
Exsellentie de Nuncius de laatste Benedictie met het Duurbaar H. Bloed.
Eindelijk wordt de Kostbare Relikwie, omringd en vergezeld door
de Leden van het weledel Broederschap, binnen hare kapel weder gebracht, om aldaar
ter zegening te blijven uitstaan tot 6 ure des avonds.
De inwoners der straten op den omgang der processie worden verzocht
hunne gevels, zoo prachtig mogelijk te versieren.
Zijn moeder had mij nen frank speelgeld gegeven om voor hem
te zorgen, en we gingen van ten vijven deure naar Brugge, naar den ommegang van
't Heilig Bloed, ik en Eduard Martens, die daar omtrent nevens onzent woonde op
het Molentje.
En 't was s morgens zulke stekende zonne dat we op de
Kroone onze veste moesten uitdoen.
Maar me stapten ook zeer aan, want Edward 'n had nog nooit
de stad gezien.
Zoo, we waren op slag van den achten onder de Kruispoort,
maar 't was bij negen ure als we op de groote markt kwamen.
We hadden in stad onze vest weer aangedaan, en 't was koud
geworden ook; wij hadden 't onderweg al gezien: 't was overtrokken lucht en als
we vóór de Halle stonden, begon het nu te regenen, en te hagelenen te sneeuwen
dat op een twee drij, al dat volk weg was, lijk weggebezemd.
Ik was met Edewaard in Cranenburg gevlucht en daar hebben
wij gezeten van 's morgens op slag van te negenen tot s achternöens ten half
drijen.
En blije nog dat we een plekske op nen bank gevonden hadden,
en daar hebben wij gezeten tot dat het mij verleedde van zoo gesloten te zitten
en dat ik door de menschen vocht, tot aan den toog om eene pinte, en k brocht
ook een pinte mee voor Edewaard en we aten daarmee onzen boterham en ons ende
worst op; maar we zagen wij niets, niets vna heel dien dag, dan altijd maar de
speitelinge op de markt en hier en daar een ventjen of een wijveken dat
opkraamde over dat t ging, want geen een van die kleine kraamkens was rechte
gebleven: hunne zeilen waren afgewaaid en de berdels zwommen mee met den
stroom. Daar was daar een meiske dat met een mande appelcienen wegliep en t
viel. Was dat een grobbelinge van die roode kaatsebollen! Honderde jongens en
groote menschen stonden van uit ons portaal er op te zien maar geen een die een
hand uitstak om er een te pakken en we zagen ze rotje volgen al zwemmende langs
de greppe naar t straatje van de bezemmarkt.
Maar we kregen wij honger. Het laatste muizelingske was op,
we hadden onzen papieren zak ommegekeerd en we zouden hem opgeeten hebben ook.
In de herberge waren er wel rondleurders geweest met gekookte eieren en
zoetekoek en droogevisch, en ook eenige weggevluchte kramers waren met husna manden
en blikken doozen binnengeraakt, maar achter de eerste ure was alles
uitverkocht en er was voor geen geld ter
wereld aan proviand te geraken.
Edewaard zat triestig voor het venster te kijken. Hij was
naar den ommegang gekomen, en hij had nog nooit de stad gezien.
Daar was nu geen apparencie van dien ommegang en al dat hij
zag van de stad waren die zwarte muren van 't gouvernement en een schijn van de
horlogeplaat op den Halletoren, met haar groote wijzers, die lekende van de
natte voortschoven op tiene, op elve, op twaalve. Ja, dat kost gebeuren dat we
hier gingen zitten tot 's avonds toe, en nooit meer thuis geraken.
Soms verminderde het en ge zoudt gezegd hebben dat 't ging
ophouden. Maar zoolang de soldaatjes te peerde met hunne piekskes op de vensterzuile
bleven dansen, was er aan geen buitenkomen te peizen.
We waren wij af; doomoe van daar te zwemmen gelijk haring in
een tonne; half gestikt van den toebak, want ge zoudt met een broodmes den rook
in schellen kunnen snijden hebben en daarbij met grooten honger. Wij die
gekomen waren om zooveel leute te maken en nog een pandkoeke voor thuis mee te
brengen.
'k Zegge ten half drijen klaarde het op.
Maar al onze goeste was weg.
Edewaard moest bij moeder zijn en we keerden naar huis. Hij
had hij ne keer naar den pand geweest. k Had ik mijnen frank wel verdiend.
Zoo vertelt Karel onze gebuur, Karel de tweede. vraag het
aan Charel de Broe, zegt hij, hij leeft ook nog. Hij moest hij s anderendaags
naar de soldaten. Ze gingen dat te Meie binnen. Heel t Molentje en de
Deestrate stond nog onder water. De menschen n werkten niet en stonden al aan
hunne deure toen Charel deureging, te voete naar Gent. Hij viel bij de
kurassiers, die achter hem afgeschaft zijn, om er t derde en vierde lansiers
van te maken. t Waren pertant schoone soldaten met hunnen helm en hunnen
peerdesteert.
Kerstdag.
Wij lezen in de Gazette van Brugge: Een treffend gebruik, dat van jaar tot jaar
toeneemt, 't is de ommegang van
't H. Bloed, binst Kerstnacht. Van 's
avonds reeds ziet men eene menigte geloovigen van allen standen rang den beêweg
volgen van de processie van 't H. Bloed. Maar 't is vooral s nachts dat dit
gebruik indrukwekkend wordt.
Lang voor middernacht ziet men, daar nabij de H. Bloedkapel,
op den Burg, bij duizenden mannen en
vrouwen, rijken en armen, steêlingen en buitenlieden. Onder deze laatsten zijn
menschen van uren verre.
Van zoo het op den Halletoren middernacht begint te
wekkeren, zinkt deze menigte op de knieën en leest een kruisgebed. Dan komt die
volksmassa in beweging. Met beslisten tred gaat zij vooruit, het Breidelstraatjen
in, den ommegang voort, gedurende gansch den weg, dien 't H. Bloed den tweeden
maandag van Meie volgt.
gelukten het best te Brugge. Die eer mag aan de Bruggeling
en niet ontzegd worden. Voor den Halletoren was het betooverend en de Bisschop
ging tot tweemaal kijken naar de Lieve Vrouwtjes. Te Gent mislukte een deel der
elektrische helderheid maar Sint Baafs was prachtig langs binnen. Thielt mag op
den derden rang komen. En naar 't geen wij gezien hebben te Eekloo en hoorden van
Yper, en Rousselare en Kortrijk en Sint Niklaas en Antwerpen en Brussel en van
alle kanten heeft het kristene Vlaanderen zijnen name veel eere aangedaan.
Wij treden in de Maria week, de Onbevlekte week, zei Guido
Gezelle en deze keer is t hare jubelweek, 50 jaren voorbij zijnde dat Pius IX,
de Onbevlekte Ontvangenis tot Geloofspunt verklaarde
Te Thielt is t optocht langs een bloemenweg van de kerk
naar de markt waar eene grot van Lourdes wordt opgericht. In den muur van het
Halletorretje zal een Lieve Vrouwbeeldje het jubeljaar herinneren
trefwoorden: Tielt, O.L.V. Onbevlekt Ontvangenis, 20ste eeuw