Ha, eindelijk nog eens een echte stad! In of nabij Panama City woont bijna de helft van de 4 miljoen Panamezen, en in de taxi gisteravond zagen we een moderne stad, die zelfs wat aan Miami doet denken, minus de Art Deco. Maar wij verblijven 9 nachten op een eenvoudig doch gerieflijk appartement in de historische stad (Casco Viejo genaamd), die in 1519 door de Spanjaarden gesticht werd. Foto 1 toont wat we vanop ons groot en schaduwrijk balkon voor ons zien: onze oude gabber Simon Bolivar, en het uitzicht links en rechts staat ons ook aan. Het blijkt al meteen: Panama City is gans andere koek dan San José, ofschoon Costa Rica en Panama toch bevriende buurlanden zijn. Ja, maar hun historie is niet hetzelfde. Costa Rica was een onbelangrijke uithoek van het Spaanse rijk, maar Panama vervulde lang een belangrijke rol om het goud van de Incas via de Camino Real naar een Caraïbische haven te brengen. Dat trok natuurlijk de aandacht van piraten allerhande, de Welshman Henry Morgan vernietigde zelfs heel de oude stad in de 17de eeuw. Maar die werd heropgebouwd en versterkt, zoals Cartagena (waarvan Casco Viejo wel wat weg heeft). Tot de scheepsroute via Kaap Hoorn bevaarbaar werd, en La Ciudad de Panama in een doornroosjesslaap verzeilde. Rond 1950, toen het moderne Panama allang enkele kilometers verder als kool was gegroeid (met dank aan het kanaal en Amerikaanse investeringen, maar ook voortdurende bemoeienissen), was de historische stad totaal vervallen, maar gelukkig maakte men sindsdien werk van het herstel van dit nationaal patrimonium. Niet zo mooi als Cartagena, maar het komt wel degelijk in de buurt, wij voelen ons hier meteen thuis. Vele kerken uiteraard, waarvan de Catedral logisch primus inter pares is. Maar wat ligt die jongen daar te doen? Het is het Mexicaantje San José Sanchez del Rio, die in 1928 op veertienjarige leeftijd de marteldood stierf tijdens de korte anti-katholieke periode in het toen revolutionaire Mexico. Werd in 2016 heilig verklaard, na een volgens gelovigen wonderlijke genezing van iemand die tot hem had gebeden, maar wat dat joch nu in Panama doet is ons een raadsel en wordt niet uitgelegd. Enfin, mooie kerk hoor, met een uit Italiaans marmer opgetrokken altaar. We kunnen ons ook perfect vinden in de vele gezellige pleintjes, de talloze balkons en die andere kerk, waarin een enorm grote nativiteits-maquette is opgetrokken, allemaal gratis te bezichtigen. En dan houdt de oude stad ineens op, en zie je aan de horizon de moderne liggen. Maar die is voor later, wij keren op onze stappen terug.
COSTA RICA 2020: La Paz Waterfall Gardens/Peace Lodge & conclusie Costa Rica
La Paz Waterfall Gardens en de Peace Lodge zijn een doorlopend complex (gasten van de Lodge hebben gratis toegang tot de 5 watervallen) en dat mag natuurlijk allemaal gezien worden. Op anderhalve dag tijd zagen wij het in alle gedaanten - zonbeschenen, zoals op foto 2 (hoe groen is mijn vallei), bewolkt zonder mist, en uiterst mistig met pello de Gata-regen (kattenhaar dus, zo noemen de Ticos de malse dunne regen die hier dikwijls valt). Een fraaie Lodge, dat mag ook wel voor 500 usd/nacht, al was Makanda by The Sea ons nog liever, wat ook wel iets met het klimaat te maken heeft. Intussen zijn we s avonds aangekomen in Panama City, waarover meer de komende dagen (we verblijven hier 9 nachten in een stadsappartement, weer eens wat anders), maar laat ons even een eindevaluatie van Costa Rica maken. In de digitale Knack zagen we net een artikel over Costa Rica, het werd daarin het groenste en gelukkigste land ter wereld genoemd. Beetje belachelijk uiteraard, hoezo zouden alle inwoners van dit land allemaal even gelukkig zijn. Wel waar is dat het op grond van de vele regen uitermate groen is, en dat het de meeste nationale parken ter wereld bezit, als je het aantal afzet tegen de relatieve kleine oppervlakte van het land. En die nationale parken worden allemaal bestuurd volgens de hoogste ecologische normen, je mag er zelfs niet in roken. Feesten van biodiversiteit zijn het allemaal, aan soms spectaculaire fauna en flora is voorzeker geen gebrek. En toch zouden wij nooit in Costa Rica willen wonen. Ten eerste regent het hier echt te veel voor ons, geef ons maar Zuid-California als ideale woonstek, de branden nemen we erbij. Maar wij hebben nog meer kritiek. Al die PURA VIDA, ach, dat is toch gewoon een commerciële reclameslogan? Net als dat tot vervelens toe uitpakken met die kinderlijk versierde ossenwagens van vroeger. En de ecologische voorbeeldfunctie geldt wel in de nationale parken, maar wat heb je aan rookvrije parken als er terzelfdertijd stapels stinkende camions op de wegen rondrijden, die roetwolken uit hun uitlaten persen? En is het niet hypocriet de beste ecologische leerling van de klas te willen zijn, terwijl overal, werkelijk overal, plastic zwerfvuil op parkeergelegenheden ligt? Sluikstorten: een zeer groot probleem in dit land. Nee, geloof ons: ook in Costa Rica moeten ze nog een en ander bijleren. Zeker in verband met stedenbouw, en dat is de tweede reden dat we hier nooit zouden willen wonen. Je vindt hier geen enkele mooie stad, het is allemaal slordigheid troef (zelfs in San José, dat nog een beetje zijn best doet, is dat zo). En op het platteland is er maar wat op los gebouwd, op een manier die de Vlaamse Bouwmeester tot wanhoop zou bewegen. En de derde reden dat wij nooit in Costa Rica zouden willen wonen is het gebrek aan cultuur. Hé ja, wij houden ook van tropische fauna en flora en op vlak van biodiversiteit is dit land een pareltje (zij het na 5 weken een wat eentonig pareltje), maar wij kunnen niet van natuur alleen leven. Of kan u ook maar 1 Costa Ricaanse schilder, schrijver of regisseur opnoemen? Welaan dan. Costa Rica is het paradijs niet, al kan je er meer dan voldoende tuinen van Eden in terugvinden, waarvan ons laatste verblijf een aardig voorbeeld was.
De naam van de Peace Lodge verwijst naar de naburige La Paz Waterfall Gardens (die we pas morgenvroeg gaan bezoeken, we moeten immers pas om 11 hr uitchecken om bijtijds op de luchthaven te zijn), en aan die verengelsing kan je al merken dat dit fabelachtig resort Amerikaans eigendom is. En wel van Lee Banks, een mens uit Fort Lauerdale, Florida, die een identiek resort in La Fortuna (met uitzicht op vulkaan Arenal zoals je hier op de Poas uitkijkt) bezit en er actueel nog eentje in aanbouw heeft in Guanacaste aan de Stille Oceaan. Een zakenman, duidelijk, maar ook iemand die van de natuur houdt. En dus tref je hier alweer een overtal aan dieren aan, volgens het principe uitgelegd op foto 1. Altijd gezellig uiteraard, daar zijn de toekans en aras weer, en het langharig werkschuw tuig dat luiaard heet. Een speciale pluim hier voor de vlindertuin, waarin heel uitgebreid en professioneel de talloze metamorfoses worden toegelicht, van eitje tot chrysalis, met vlinders die daar soms uitkomen terwijl je er op kijkt. Wonderen der natuur! Tevens geen gebrek aan slangen allerhande, de giftigsten weigeren nochtans te poseren. De apen slaan we over, we hebben er al zoveel gezien, maar voor de Big Cats willen we nog wel even halt houden. De Jaguars zien er erg gezond uit, maar toch vertonen ze dat typisch neurotisch gedrag dat wij altijd zo zielig vinden (over en weer lopen). Nee, deze dieren horen in de Pantanal thuis, niet in een dierenpark. Hetzelfde geldt voor pumas, maar dat zijn toch gans andere dieren. Jaguars kijken door je heen (ook in de Pantanal), maar pumas fixeren je, alsof ze klaar staan om je te bespringen. Wij zouden te allen tijde in het wild liever Jaguars - die de gewoonte hebben mensen te ontwijken - dan pumas, die mensen als een prooi als een andere beschouwen, tegenkomen.
Gisteren te vroeg gesproken: als we om kwart na zes wakker worden, wacht ons geen appel aan bed, maar wel een blauwe hemel. Dat kan nooit lang duren in een Cloud Forest (inderdaad niet, vanaf 10 hr zal de lage bewolking binnenvallen en in de namiddag regent het), zodat wij benen maken. Eerst een snel licht ontbijt om 7 hr, en dan vulkaanwaarts, dat is een rit van een halfuurtje. Om 8 hr doen wij mee de deuren open, maar we zijn niet alleen. De bende van de groene helmen, die wat later zal afgelost worden door de rode helmen (je mag maar 20 minuten aan de krater blijven), is de eerste van de dag en mag zich verheugen in een klaar Panorama (een beetje wolken, naast solferachtige gasvorming, heb je natuurlijk altijd). We staan er dan wel bij als een zatte mijnwerker (we geloven dat we een te kleine helm genomen hebben), maar indrukwekkend is het, en een meevaller qua weer. Nou goed, de Etna op Sicilië is zeker even indrukwekkend, maar als je in een land met zoveel vulkanen bent zou het zonde zijn er niet eentje van dichtbij te zien (doorgaans zit hun kruin altijd in dikke wolken verborgen). Van waarschuwende bordjes weten ze hier ook alles af, maar het is een feit dat de Poas pas sinds augustus 2018 weer tot rust is gekomen, en ook nu nog mag je enkel naar de Mirador, maar niet naar de vroegere picknick-plaatsen of wandelingen. Waarna we weer terugrijden en om 9.30 hr een stevig ontbijt nemen, zodat we er tot vanavond tegen kunnen. Over naar de laatste dieren van Costa Rica!
Costa Rica zit vol van kikkers en padden, maar die krijg je moeilijk te zien (de meeste zijn nachtdieren en bovendien erg klein). Vanavond zullen we onze revanche nemen, maar eerst dienen we 4 uur eneenhalf te rijden, om in de Poas-vallei te geraken. Die is niet arm aan watervallen, maar uiteraard ook niet aan regenval, want het betreft hier weer een hooggelegen regenwoud (eigenlijk de vallei naast die van Hollander Wil verleden week). Aan al die watervallen is 1 luxe-hotel, de Peace Lodge, en het heeft ons behaagd daar ons afscheid aan Costa Rica te vieren (2 nachten). Geen slecht adresje! Zoals u ziet staat onze naam al naast ons deurtje, en binnen is het ook niet verkeerd (open haard!), net zo min als op het terras, waar je vanuit de hangmat kolibries kan observeren. Maar je kan uiteraard ook een drink uit de bar nemen, of je vermeien in de reuzengrote badkamer, die naast een yacuzzi ook een artificiële waterval bevat. Maar dat is niet alles. Dit stulpje is duurder dan Makanda by The Sea in Manuel Antonio, en dat komt doordat het ook een mini-dierentuin is, waarover morgen meer (al zouden we liefst in alle vroegte naar de vulkaan Poas rijden, die in 2017 zoveel van zijn oren maakte dat het nationale park 8 maanden gesloten werd, maar dat heeft enkel zin als het helder weer is en er bestaat in dit seizoen weinig kans dat dit morgen of overmorgen het geval zal zijn). Vandaag volstaan we met vroeg te dineren, zodat we om 18.30 hr kunnen deelnemen aan de Frog Tour. En ja, in de serres van de Peace Lodge kan je al die kleine rakkertjes met bolle ogen perfect bestuderen, en zelfs fotograferen. Wel oppassen voor die gespikkelden, want die zijn giftig. Beste camouflagemeester: de glaskikker, die haast doorschijnend is en daardoor helemaal opgaat in de achtergrond. Maar wij hebben hem toch gevonden op dat groene blad. Ze vallen, zegt de gids, wel nog beter te fotograferen met een smartphone. Ja, wrijf het er nog maar eens in.
Ha, eindelijk schijnt de zon eens volop, zo willen wij de Caraïben zien, zonnenkinderen als we zijn (ooit stichten we in België een sekte ter zake). Een goede gelegenheid dus om ten tweede male Parque Nacional Cahuita te bezoeken, en er nu, tgv onze laatste dag Caraïben (in Costa Rica toch), W50 (4 uur inclusief koekjestop, fotostops, en pootje badenstops) te ondernemen. Qua gouden jubileum-wandeling een heel goede keuze, recht naar Punto Cahuita, de punt van het schiereiland. Je zou daar ook kunnen snorkelen, maar wij passen daarvoor. Je zou ook nog een end verder kunnen, maar dat moet je achteraf 4 km terug via de autobaan, dat is niet gezellig. Nee, doe ons maar een heen en weertje Punto Cahuita, waarbij we beurtelings in het bos en op een strook strand ronddabben, onderwijl een gesprek aanknopend met een Costa Ricaanse die al heel lang in Genève woont maar niet tegen de kou in de winter kan - ons gedacht! Je moet wel een paar keer een rivier over, maar je kan er ook bij gaan zitten, er stoer bij poseren (het is duidelijk dat niet zo lang geleden een orkaan hier lelijk huis heeft gehouden) en je kan uiteraard dieren bespioneren. Coatis en apen zijn we intussen beu gezien, maar er valt meer te ontdekken. Zoals een Herculeskever (twee fotos). De grootste kevers ter wereld, op grond van hun afschrikwekkende scharen, die vooral gebruikt worden om met andere mannetjes te vechten in het paarseizoen. De naam verwijst naar hun tankachtig uiterlijk, hier krijg je echt geen deuk in. We zien ook enkele toekans in de bomen, maar op de grond kijken loont ook. Wat je op die ene foto ziet is geen wit kiezelsteentje, er steken twee pootjes uit. Het is een lokaal krabbetje, je ziet ze heel veel. Als ze een groot lichaam in de buurt gewaar worden, kruipen ze zoals een slak helemaal in hun schulp en dan denkt iedereen dat het werkelijk een kiezelsteentje is, een betere camouflage valt niet te bedenken. He ja, in de zon is het toch allemaal net iets mooier. Ook Cahuita zelf, en zeker onze Alby Lodge, die we morgen moeten verlaten. De verf van het naambord links is wel helemaal afgeblot. Of gestolen, zoals onze smartphone?
COSTA RICA 2020: Tree of life (allemaal zieke beestjes)
4 hobbelige km van Cahuita ligt Tree of life, weer zo een dierenkliniek (eerder in Cañas gedaan). Al dubbelt deze als botanische tuin, met enkele fraaie planten, en zijn er geen grote katten in behuisd, maar wel kleine, zoals de nog niet eerder geziene, en met uitsterven bedreigde, Jaguarundi, zo op het zicht een wilde kat. Gevederde vrienden natuurlijk ook, waarvan die op de laatste foto wel de speciaalste is: een vogel die uit de muil van een huiskat werd gered en sindsdien niet meer wil wijken van mensen (men heeft geprobeerd hem terug in de wildernis te stoppen, de volgende dag was hij alweer terug). Onze gidse is een Hollandse, die al 20 jaar in Costa Rica leeft. Ja, je hebt hier vele expats, en ze zijn veelal in de toeristische industrie actief. Maar wat bezielt nu zo een vogel om verliefd te worden op een lelijke Hollandse? Aardige knaagdieren ook (als je ze maar eten geeft komen ze aan je benen hangen), en alle soorten van apen. Die ondersteboven hangende zwarte is een howler monkey, het aardige dier dat ons hier elke morgen wakker brult (de mannetjes brullen om hun territorium af te bakenen), de andere grote soort is de spider monkey die we in Corcovado ook al wel hebben gezien, maar hier veel beter. Deze knapen zijn een bedreigde soort, vooral door het verlies aan habitat, en dat is jammer want je hebt er veel minder last mee dan met de kapucijnaapjes (vlegels, die van alles stelen, misschien ook onze smartphone?). Mooie apen zijn het, die met hun sterke staart eigenlijk een derde arm hebben, die ze heel handig weten te gebruiken. Schrijnende verhalen hoor je soms, met name over die luiaardbaby die zich vastklampt aan de gidse. Die werd met zijn moeder neergehaald (een boom waar zij inzaten werd omgehakt), waarna de getraumatiseerde mum weigerde haar nakomeling nog te erkennen. En dus moest baby de dierenkliniek in. Maar goed, we zullen er maar mee stoppen, voor we helemaal als Chris Dusauchoit beginnen te klinken.
COSTA RICA 2020: Parque Nacional Cahuita (1) en een vreemde diefstal
Het beste resto voor diner hadden we al ontdekt in Cahuita, maar voor het ontbijt kan je nergens beter terecht dan in Puerto Viejo, wat zijn nu ook 15 km in een auto. Bread and chocolate is een superieure ontbijtplek, en het is ons vaste voornemen hier de komende 3 dagen ook naartoe te komen. Alles hebben ze, inclusief pannenkoeken en French toasts, en allemaal even goed bereid. Terug in Cahuita brengen we ons eerste bezoek aan het nationaal park, dat aangeschurkt ligt bij de Caraïbische zee (waarin je enkel op bepaalde plekken mag zwemmen) en bekend staat voor een rijk dierenleven. Dat kan kloppen, wat heeft die meneer daar in de bomen ontdekt? Even bijtrekken. A ja, een luiaardmoeder met haar kleine, tenzij het meneer is die op stap is met zijn zoon. Luiaards behoren tot de meest succesrijke dieren van Costa Rica, en als er eentje kwaad op je wordt heb je nog 2 minuten om je uit de voeten te maken, zo traag zijn ze. We houden het vandaag op een korte wandeling naar PLaya Blanca (W49, 45 min heen en weer), waar je nog veel verder kan als je bereid bent even je voeten en onderbenen nat te maken. Dat zullen wij zondag wel doen, als we onze zwembroek terug uit de was hebben, voorlopig blijven we bij die madam op het strand staan. Vandaag wandelen we terug, in het gezelschap van twee coatis, een soort van wasbeertjes die altijd in zijn voor een free meal. Tiens, in Cahuita is er vanavond een reggaefestijn, iets voor ons? Ben je gek, 10 hr pm is veel te laat, ons ritme is hier eerder slapen van 10 tot 5 en vooraf en nadien Tolstoj lezen. Nee hoor, wij lopen gewoon terug naar onze gezellige Lodge, links afslaan voor die blinde muur en dan de mooie oprijlaan in. En als de zon er even doorkomt (een uurtje slechts) is het des te mooier. Maar intussen is er wel iets geks gebeurd: we zijn onze smartphone kwijt! We hebben dat pas vanmorgen gemerkt, omdat we dat ding maar zelden gebruiken, maar volgens ons is hij gisteren uit onze bungalow gestolen, al zouden wij niet weten hoe. Want gastvrouw Yvonne heeft het volste vertrouwen in haar poetsvrouw, die ze al 15 jaar te werk stelt. Dat kunnen we geloven, maar toch zijn wij niet gek: die smartphone, die we volgens ons gewoon op tafel hadden laten liggen (in een afgesloten kamer), is weg. En wij menen ook te merken dat iemand in onze valies heeft gezeten, omdat ons medicijnzakje, dat altijd is dichtgeknoopt, nu ineens open is, alsof men er naar geld heeft gezocht. Maar er zit geen geld in onze koffer, en ons paspoort zit in onze safe. Maar wie stopt er nu ook zijn smartphone in een safe? Enfin, Yvonnen staat voor een raadsel, en zo zijn we met twee. Die smartphone blijft wel weg natuurlijk, en we kunnen er toch moeilijk de marechaussee van San Juan bijhalen. Temeer we zelf maar weinig belang stellen in een smartphone. Wie moeten we hier ook überhaupt bellen? Onze I-pad, dat is wat anders, dat is buiten onze blogmachine ook onze TV, camera en radio, we zouden in huilen uitbarsten als we die zouden kwijtspelen. Maar een smartphone? Pfft, big deal. Iemand kan er maar goed mee zijn, al kan niemand onze gebruikscode kraken, dus wie heeft er eigenlijk iets aan een handy met een Europese Sim Card? Enfin, swat, alweer minder bagage, zullen we maar zeggen. Of, om met die eerdere Caraïbische held Kevin Ayers te spreken: if you have no shoes, you have no shoes to loose.
COSTA RICA 2020: Alby Lodge, Cahuita & Puerto Viejo
Cahuita is een heel klein dorp, waar niets te beleven valt, echt een place to chill (en vlakbij een klein nationaal park). Dat zou kunnen in een van de twee hotels van het gehucht (zoals op foto 1), maar wij zijn meer lodgemensen en Alby Lodge is een uitstekend voorbeeld ter zake. Yvonne, de Oostenrijkse eigenares (al 28 jaar hier, ze kon naar eigen zeggen niet tegen de kou), is zo een typische natuurvrouw, die nooit naar de kapper gaat en lak heeft aan royalty of andere sterren (ja, dames, die bestaan!). Ontbijt doet ze niet, allemaal te veel last, maar dat is geen probleem, op 5 minuten wandelafstand ligt het dorp met diverse restaurants. Wassen doet ze evenmin, maar de buren doen dat wel (alleen is hun machine vandaag kapot, morgen nog eens proberen). Wel is er een community ranch, actueel voor ons alleen want we zijn de enige gast, waar je desgewenst zelf kan kokkerellen en vrijelijk allerlei drankjes uit de ijskast kan halen (een honesty bar noemen ze dat, want je wordt wel geacht een streepje naast je bungalownummer te zetten als je er iets uitneemt). Ons huisje is heel gezellig en natuurlijk voorzien van een hangmat, waar wij altijd tuk op zijn (zou Tolstoj ooit hebben vermoed dat iemand Oorlog en Vrede zou lezen in een hangmat?). Tevens een hele goeie douche met warm water (geen evidentie in de tropen) en een bed met muskietengaas eromheen. En een middelgrote hagedis toevallig in de kamer, die wij Jefke noemen, hij mag blijven. Eigenlijk is dit bepaald niet kleine domein een nationaal park op zichzelf, want door de aangeplante bomen en planten en aangelegde vijver huizen er hier veel dieren, waarvan de howler monkeys zich het meest laten gelden (ze maakten ons vanmorgen wakker met hun gebrul). Maar ook de kikkers, die op dit eigenste moment (we maken deze blog in de community ranch, omdat het WiFi-signaal in onze bungalow te zwak is) aan het kwaken zijn in de frog pond (toen Yvonne ons de kamer liet zien haalde ze er een die aan het slapen was liefdevol van een boom). Als je binnen komt gereden kan je ook de drie honden niet missen, grote rakkers die onmiddellijk aanslaan en komen aanhollen als iemand zich aanmeldt. Maar het zijn lieve loebassen, geen perros bravos. Er is dus niet veel reden hier weg te gaan, behalve om te eten, maar ofschoon we hier komen uitrusten gaan we natuurlijk wel IETS doen. Vandaag: 15 km verder oostwaarts rijden, om in Puerto Viejo even rond te kijken. Dat is een veel grotere plaats, met meer toeristen en nog meer restaurants en dienstverleners (zoals vele zelfverklaarde wasserijen, mocht de machine van de buren morgen nog stuk zijn goed om weten). Je kan er ook een stemmige strandwandeling doen (W48, 30 minuten), maar verwacht hier geen gesophisticeerd gedoe, het is allemaal uitermate laid-back. Terug op de baan zien we de toeristenpolitie rondlopen met twee Amerikaanse meisjes. Zijn zij aan het aanduiden waar ze afgelopen nacht verkracht werden of werden ze betrapt op drugsgebruik (zelfs marihuana is illegaal in Costa Rica, maar er zijn natuurlijk drugs en zeker ook drugsbaronnen)? Nu goed, je kan hier wel wat leuke fotos maken, vooral aan zee (al zien we nauwelijks surfers, het zal het seizoen niet zijn), maar op de zon moet je niet te veel rekenen. Het is meestal bewolkt hier, en dat is jammer, al heb je temperatuurgewijs uiteraard geen zon nodig. Je kan alleszins ook in Puerto Viejo goed eten. De laatste foto lijkt een dump, maar boven, in MOPRI, kan je heel verse, en dus smakelijke, vis eten. Hiero die Red Snapper!
COSTA RICA 2020: Jardin Botanico Else Kientzler, Sarchi
Heb je het gehoord, zegt Wil aan het ontbijt. Wat? Een kleine aardbeving om 5 hr vannacht, epicentrum in Quepos, 5 punt 3 op de schaal van Richter! Nou, wij hebben niets gehoord terwijl we van dat hele kleintje in België lang geleden wel wakker werden. Volgens ons is die Wil niet helemaal betrouwbaar, en dat hij de weg naar zijn watervalbedrijf heeft bezaaid met mercantiele borden (Youre almost there! The best secret of Costa Rica! The best Fall of The Country! Congratulations, you made it!) neemt ons ook niet voor hem in. Er staan sowieso veel te veel borden in het Costa Ricaanse landschap, maar niemand heeft beter zijn best gedaan dan commercant Wil. Weg hier! Na een hobbelige rit van 1 uur bevinden we ons weer in Sarchí, waar de regen ophoudt en we ruim de tijd hebben om de Jardin Botanico Else Kientzler te bezoeken. Een goed idee, want het is een erg aardige plek met stapels exotische planten en bloemen, heel veel vlinders en nog een doolhof op de koop toe. Het is eigenlijk een showcase voor de Duitse familie Kientzler, die naar het schijnt groot is in Duitsland, al sinds het begin van de 20ste eeuw, op gebied van tropische flora. Else moest veel op haar eentje doen, want haar man, Ludwig Kientzler, stierf al op zn 45 in 1960, maar ze slaagde en onder haar bewind breidde de firma uit met een vestiging in Costa Rica, waar zoals bekend alles groeit en bloeit tegen 100 per uur. Deze botanische tuin werd geopend in 2006 door Elses zoon en haar bij wijze van hommage toegewijd, Else zou in 2010 sterven op 87-jarige leeftijd. Allez vooruit. Daarna wacht ons een lange rit van 5 uur naar de Caraïbische kust, maar we hebben tijd genoeg. Niet dat het goed vooruit gaat, vooral aan Puerto Moin (waar wij ooit veel containers naartoe verscheept hebben) is er behoorlijk wat oponthoud door kamions met containers allerhande, er zijn hier ook veel (ontzettend slordige!) containerterminals, allemaal om ter lelijkst. Gelukkig kunnen wij daarna rechtsaf, richting Cahuita, waar wij 4 d/5 n gaan uitrusten van al onze eerdere avonturen. In een hangmat natuurlijk, maar over de Alby Lodge en haar Oostenrijkse eigenares morgen meer.
Koebeesten zijn braaf in Costa Rica: ze staan allemaal op een rij te wachten tot ze de groenste wei op mogen, het is een koddig gezicht. Maar we zijn hier niet om veeteeltobservaties te doen, we willen het bergdorp Zarcero zien, bereikbaar via een spannende rit. Volgens The Lonely Planet een gorgeous location, maar wij zouden zeggen: doe maar gewoon (het is niet de eerste keer dat we LP betrappen op overdreven enthousiasme, al zou het natuurlijk allemaal beter ogen in de zon, die er eens te meer niet is, want er komt een koufront over). Er is hier een speciale shrubbery (een woord dat ons steeds aan de eerste Monty Python-langspeelfilm doet denken), ontworpen door een maffe tuinier 50 jaar geleden, maar om dat abstracte haagknippen nu een grote bezienswaardigheid te noemen? Ben je gek. Anderzijds valt de lokale kerk, gewijd aan San Rafael, beter mee dan verwacht. Wij vinden het van binnen zelfs een dotje, waar veel met weinig wordt bereikt. Nee, dat zijn geen marmeren zuilen, het is beschilderd hout met als oogmerk het als marmer te presenteren. En ja, dat zijn eenvoudige gekleurde ramen, maar ze geven toch mooi op. Eigenlijk ziet deze hele kerk eruit als die kinderlijk versierde ossenwagens waar ze hier zo fier op zijn en ja, het werkt. Beter dan het weer alleszins, dat nukkig zal blijven, zodat we enkel nog even een paar knappe panoramas achter koffiestruiken beschouwen, en dan maar weer terug rijden naar ons eigen regenwoud, waar het met moeite 15 graden is en heel de dag regent (in Zarcero was het tenminste droog). Maar we moeten onze huiswaterval toch eens van beneden bekijken ook (W47, 1 uur heen en weer). Yep, zelfs in regen en mist mag ze gezien worden, wat niet wegneemt dat we ze liever in de zon hadden gezien. Over dat merkwaardige weer, dat zelfs door lokalen ongewoon wordt genoemd (te koud en te veel regen), babbelen we daarna met Wil, die we gisteren verkeerdelijk als de conciërge betitelden. Nee hoor, hij is de eigenaar (en gehuwd met een Costa Ricaanse). Ja, hij komt nog wel eens in Nederland op familiebezoek en nee, hij mist de Lage Landen niet, veel te druk daar! Maar dit is niet normaal hoor, ik ben hier nu al 14 jaar en heb het nog nooit zo kou gehad. En zoveel regen! Jaja, Wil, nu geloven we dat je een beetje aan het jokken bent, want het heet hier toch niet voor niets een regenwoud? Neenee, wij hebben voor 90 procent goed weer, zoals zon s morgens en een kort buitje in de namiddag, in het droog seizoen toch. Jamaar Wil, wij kunnen onze kleren nu al allemaal uitwringen, wat moet dat dan zijn in het natte seizoen, van mei tot november? Neenee, dat valt best mee. En zo twisten we nog wat verder, tot wij douchewaarts trekken. Yep, we hebben warm water op zolder, maar geen nachtlampje. Dat valt echter te regelen met onze zaklamp, die een fel licht op Tolstoys Oorlog en Vrede werpt. Lezen dat we hier doen! A ja, geen WiFi, enkel in die luxelodge waar we nu weer zitten te eten. En de lokale disco is onder water gelopen.
COSTA RICA 2020: Met Vivaldi van La Fortuna naar Bajos de Toro
Van de Belgische Vivaldi-coalitie heeft Costa Rica geen weet, maar dat het weer 4 seizoenen per dag kan kennen, daar weten ze alles van. Je kan van La Fortuna, eeuwigdurend in de regen, rechtstreeks naar Bajos de Toro rijden langs de Caraïbische kant van het land, maar dan zitten we alweer een ganse dag in de regen, zoveel kennen we er al van. Ergo rijden we naar de Stille Oceaankant van de bergen en ja hoor, na regen en mist (Schotland in de tropen!) zitten we ineens weer in de zon, een prettig weerzien, en 30 graden op de koop toe. Prettig dus om even rond te wandelen in Sarchi, een artisanaal centrum (maar even chaotisch als alle Costa Ricaanse steden) dat een leuke groene kerk bezit (gesloten) en een centraal plein waar een versierde ossewagen, zoals ze vroeger rondreden in het land, staat te pronken onder een luifel. Nog leuker is de metalen kerk van Grecia, die zowaar in België werd besteld en paneel per paneel in 1897 naar Costa Rica werd verscheept. Kans genoeg dat het de enige prestatie van België is die herinnerd zal worden, als politiek middelpuntvliedende krachten erin geslaagd zijn het land te splitsen. Na dit tropisch intermezzo moeten we terug de bergen in, en dus zakt de temperatuur zienderogen en begint het dra weer te regenen (aangekondigd door forse regenbogen, zoals gewoonlijk). Want ja, Bajos de Toro bevindt zich aan de Caraïbische kant van het land, waar het altijd natter is, zelfs in het droog seizoen. Het is The Middle of nowhere en nog 6 km verder dan nowhere bevindt zich, naar verluidt, de mooiste waterval van het land. Zelfs in 2021 en 2022, volgens de lokale marketeers, die vast bij Noël Slangen in de leer zijn geweest. Je kan in Catarata del Toro ook overnachten, wat wij dus doen. Op zolder weliswaar, maar we kunnen hier een feestje geven en ja, er hoort ook een badkamer bij. En dus die waterval, die we voorlopig alleen maar van boven bekijken, morgen nog tijd genoeg om naar beneden te stommelen. Maar: geen WiFi. Daar is echter een oplossing voor. We hebben onderweg gezien dat er hier zowaar een luxe Lodge is, waar we toch zeker kunnen gaan eten? Natuurlijk wel, de Nederlandse (!) conciërge van ons verblijf regelt telefonisch een reservatie. Wedden dat het eten prima zal zijn? De pisco sour in de bar (volledig gedomineerd door Amerikanen natuurlijk) alleszins al wel. En supersnelle WiFi hier, we komen morgen terug!
De vele vulkanen van Costa Rica zijn van het onvoorspelbare type. Volcan Arenal zweeg eeuwenlang, tot hij verwoestend uitbarstte in 1968 en drie kleine dorpen met lava overspoelde. Trage lava weliswaar (de gemiddelde Tico is ook niet van de rapsten) zodat bijna alle bewoners tijdig konden ontkomen. Sindsdien bleef de vulkaan lava spuwen, een mooi spektakel, vooral s nachts, wat La Fortuna en omstreken toeristisch op de kaart zette. Maar dat Etna of Stromboligedrag stopte plotsklaps in 2010 en niemand die weet hoe het verder gaat. Je ziet de konische vorm van Arenal op foto 1 (en het harde lavagesteente) maar de top van de vulkaan is bijna steeds in de wolken verborgen. Wij opteren voor een fikse W46 (2 uur) in het privé-park Arenal 1968, pal naast het eigenlijke nationaal park gelegen. Biedt het voordeel dat je niet enkel de vulkaan en de lava ziet, maar ook het artficiele stuwmeer en een echt meer dat door de grote uitbarsting van 1968 werd verwekt. Aardige wandeling, waarbij we op het hoogste punt ook tijd maken voor een babbel met twee Nederlanders, maar denk vooral niet dat we het vandaag droog houden. Drie buien (maar ook 2 minuutjes zon!) tijdens de wandeling, die wij wedermaals met onze gele flodderponcho uitvoeren, en nog veel meer hemelwater als we daarna even naar El Castillo doorrijden, waar enkele leuke lodges zijn, maar uit de auto stappen is er niet bij vanwege een intussen volwassen zondvloed (wij speuren naarstig naar de ark van Noah). Dat betert ook weer, zodat we nog even kunnen rondlopen in La Fortuna, maar dat is een veel te toeristische plek (voor de show van vulkaan Arenal was het een ingeslapen agrarisch gehucht) die zich eens te meer laat kenmerken door een volslagen gebrek aan stedenbouwkundig talent, zie ook zowat alle andere Costa Ricaanse steden of dorpen. Nee, wij verkiezen onze eigen Lodge, die weliswaar aan de dure kant is (zeker in aanmerking genomen dat ze niet eens een echt ontbijt geven) maar werkelijk allemachtig charmant, cfr de laatste fotos. Ticos weten veel meer af van landschapsarchitectuur en tuinbouw dan van urbanisatie! Al vragen we ons af waarom ze een zwembad hebben. Het wordt door niemand gebruikt, er valt immers veel meer water van boven dan wat er in dat bad steekt. Morgen zoeken we drogere buurten op, maar of er Wifi is, betwijfelen we. Zoniet hernemen we de blog aan de warme Caraïbische kust komende woensdagavond (donderdagmorgen Belgische tijd).
COSTA RICA 2020: van het natte Rio Celeste naar het nog nattere La Fortuna
Wie zich afvraagt waarom Costa Rica zo een groen land is, moet eens naar het binnenland komen in januari. Dat is nochtans het droog seizoen - ja, aan de kusten, zoals we zelf hebben kunnen constateren. Maar volgens de bediener van een German bakery (het is ook een Duitser), waar wij op de middag een bratwurst met sauerkraut nuttigen (heus) is in dit gebied januari nu juist de natste maand, het is me wat met al die microklimaten. In ieder geval: we geloven dat we nog nooit in heel ons armzalige leven zoveel hemelwater hebben zien vallen als vandaag. Eerst moeten we een halfuur wachten tot een verschrikkelijke hoosbui voorbij is om onze Posada Rural te kunnen verlaten (ze beroemen zich op warm water, en inderdaad, dat was zo), daarna zijn de panoramas op Laguna Arenal (een kunstmeer achter een stuwdam waarvoor een kleine 50 jaar geleden twee dorpen onder water werden gezet en 3500 mensen moesten verhuizen) zo mistig als wat, en tenslotte bereiken we onze Lodge in La Fortuna (een druk toeristisch centrum) in alweer een Bijbelse zondvloed, zodat de man van de receptie niet eens meekan naar onze kamer, want de arme drommel heeft geen paraplu. Tja, bij dit weer viel er niet te denken aan een natuurstop onderweg, maar we zullen zien wat de dag van morgen brengt. De Roca Negra Lodge is overigens een prachtig verblijf - fabelachtige tuinen-met-zithoeken, exuberante planten en bloemen, mooie voorhofjes aan de moderne kamers met snelle WiFi (Oorlog en Vrede ligt al klaar op het terrastafeltje), maar wat we niet begrijpen is dat men hier geen ontbijt geeft. Er is wel een keuken waar alle gasten gratis eieren mogen komen bakken en koffie maken, maar wij willen fruit aan het ontbijt en zullen dus wel in de buurt een ontbijtrestaurant opzoeken. Ook moet je de kamer cash betalen, geen kredietkaarten aanvaard, dus wij weer ATM-waarts (je moet wel een Banco de Costa Rica vinden, want Banco Populars of nog anderen herkennen geen Europese kaarten). En hoe zou het weer morgen zijn, vragen we aan de receptieman. Regen hè, zegt hij vrolijk. Je moet in juni/juli komen, dan is het hier droog. Maar dan is het aan de kusten nat. Zucht. En u dacht dat België een moeilijk land was.
23/24 graden is de dagtemperatuur van dit gebied, elke dag van het jaar, maar het is ook een regenwoud en doet haar reputatie vandaag alle eer aan (het is hier net als in Monteverde zelden niet bewolkt). Toch staat W45, die ons bijna 4 uur in beslag neemt, van 9 tot 1, op het programma, het is ook de enige die je in Parque Nacional Volcan Tenorio kan doen, al hoef je ze niet volledig te doen. Wat te dragen? Botten voor de overvloedige modder, die kan je huren aan de ingang van het park voor 4 usd. Geen regenjasje, daar is het te warm voor, wij halen onze flodderponcho, die we 2 jaar geleden van de carnavalsorganisatie in Rio De Janeiro hebben gekregen, boven (onze luxe-poncho hebben we thuis gelaten, te veel gewicht in de met boeken overvolle koffer). In deze outfit zien we er, nietwaar, als een Russische kozak uit die een extra large geel condoom over zijn kop heeft getrokken, maar hé, er worden hier geen schoonheidsprijzen uitgereikt. Bovendien is de kozak-look best wel gepast, daar we in Costa Rica (en allicht ook nog in Panama) immers Tolstoys Oorlog en Vrede lezen. Er lopen alleszins nog meer vreemde figuren rond, en ze willen allemaal de grote waterval zien, die effectief indrukwekkend is. Het park heeft ze bereikbaar gemaakt met honderden trappen in lusvorm, vermoeiend is het wel, vooral als je terug omhoog moet. Daarna stommelen we verder, en zouden we drie vulkanen moeten zien, waarvan Tenorio 1 de hoogste is (2000 meter). We zien uiteraard niets in dit mistig weer, maar we ruiken ze wel, want aan het water, waar allerlei gebroebel is waar te nemen, ruikt het naar rotte eieren. Daarom durft men de Tenorio niet als ingeslapen beschouwen, al was er geen enkele uitbarsting in moderne tijden. Nog wat verder leuke hangbruggetjes waar je slechts met 1 tegelijk over mag (wij kijken gespannen toe of de brug misschien zal instorten als een dikkerd er over loopt, maar neen) en dan bereik je het eindpunt, waar twee waterlopen samen komen met als chemisch gevolg een turquois blauwe schijn, die aanleiding gaf tot de aardige legende dat God na het schilderen van de blauwe hemel hier zijn penselen in het water waste. Waarom niet. Hoe dan ook blijft de waterval de grootste aantrekkingspool van dit verzopen park. Waarna rust in de ranch volgt, en we wedermaals in slaap vallen in onze hangmat. Maar ook een hele hap Tolstoj nuttigen, en de Belgische politiek via Terzake en De Afspraak op onze I-pad bijhouden (in de eetruimte dan wel). Neen, analisten, er komt geen Vivaldi-coalitie. Wij gokken op een Strawinsky-regering in de lente, met veel dissonanten en wanklanken. Le sacre du printemps!
