Druk op onderstaande knop om te reageren in mijn forum
Categorieën
Categorieën
Categorieën
Categorieën
Categorieën
Evenementen in de LIMBURGSE WESTHOEK
28-02-2009
TROSGIERST
TROSGIERST... Setaria italica en viride
Niet te versmaden in iedere volière...
TROSGIERST is een éénjarige grassoort uit het Middellandse zeegebied, wij noemen het ook wel eens de "Vogelgierst". Vooral onze kleinere soorten exoten zijn verzot op de zaadjes van de Trosgierst. Niet alleen de exoten vinden dit een lekkrnij , ook onze inlandse en zelfs onze kanarie lusten ze wel. TROSGIERST heeft een bepaalde stimulerende kracht. Zo is het best mogelijk dat een slecht voerende pop, door het toedienen van deze gierst, plots beter zal beginnen te voeren, dus alvast positief te noemen. DE liefhebbers van zaadetende vogels die beschikken over een tuintje met nog wat grond op overschot kunnen zonder problemen deze trosgierst zelf telen.
Men spit de grond in het voorjaar goed om met de nodige meststoffen, zoals we het normaal plegen te doen voor onze groententuin. De maand mei is het meest geschikt om gierst te zaaien. Best zaait men deze dan in rijtjes. We dienen er wel voor te zorgen dat het zaad niet te diep in de grond komt te liggen. De beste manier is om gleufjes van ongeveer 1cm diepte te trekken waarin we dan de zaadjes strooien. Wanneer de jonge plantjes zowat 4 à 6 cm hoog zijn, gaan we ze uitdunnen zodat we om de 8 à 10 cm een plantje laten groeien. Verder is er weinig of geen onderhoud meer aan, behalve dan dat we het perceel onkruidvrij dienen te houden door regelmatig te harken, schoffelen of te wieden.
Trosgierst heeft wel de slechte eigenschap om nogal eens te gaan legeren (plat liggen)) door zware regenval, felle windstoten of een te zware dracht van de aren. Om dit voorkomen kunnen we hier een handje toesteken door rijshout tussen de plantjes te steken wanneer deze een hoogte van 15 cm hebben bereikt. Men kan ook touwtjes spannen wanneer de plant ongeveer 40 cm hoog is. Deze laatste oplossing kan dan echter reeds te laat komen. Tegen de tijd dat ze 40 cm groot zijn hebben ze misschien reeds een stortbui of windstoot moeten doorstaan en liggen ze gewoon tegen de grond. Het platliggen heeft een zeer nadelig gevolg voor de opbrengst van de trosgierst. Een ander obstakel is, dat de mussen en/of andere vinkachtigen er als de pinken bij zijn om de zaadjes te komen jatten. Om dit euvel te vermijden gaan we het ganse perceel overspannen met tuinnetten zodat de scharrelaars er niet meer bij kunnen. Wanneer we deze netten spannen, dienen we wel rekening te houden dat de planten nog kunnen groeien , dus, enige ruimte laten in de hoogte. Wanneer de trossen volledig geel zijn kunnen ze geoogst worden. Dit oogsten doen we zeker niet met bruut geweld, we knippen voorzichtig de stengels af en binden deze in kleine trosjes samen. Deze bundeltjes hangen we we vervolgens te drogen onder een afdak of in een luchtige schuur. Er zeker voor zorgen dat ze beschermd zijn tegen regen. De wind moet echter zijn werk kunnen doen en vrij vlot doorheen de trossen kunnen waaien om schimmelvorming te voorkomen.
Wanneer we trosgierst zaaien gaat men het best van start met zaden van planten die hier gekweekt zijn en niet van die geimporteerde zaden dewelke meestal in de zaadhandels aangeboden worden. Gebruiken we nu toch van deze uitheemse zaden dan zullen de trossen het eerste jaar zeker nogal klein uitvallen. Zeker niet panikeren dan, de zaadjes van deze kleine trossen gebruiken we da, om volgend jaar te zaaien en dan zal de oogst des te groter zijn en mooie trossen opleveren. Wanneer je er aan begint kan je dus maar best rekening houden dat het 2 jaar kan duren vooraleer we mooie trossen kunnen oogsten. Al bij al, zijn de trossen nu groot of klein, uw vogels zullen er verzot op zijn. Om enig zicht te krijgen op de voedingswaarde van trosgierst geef ik u hierbij een tabel met de gemiddelde waarde van datgene wat ze bevatten:
Vocht: 10,0 % Ruwe Celstof: 9,0 %
Zetmeel/Suikers: 60,5 % Ruw Vet: 4,2 %
Ruw Eiwit: 12,1 %
Het loont zeker de moeite om uw vogels deze voedingrijke bversnapering regelmatig eens voor te schotelen, zij zullen vechten om eerst aan tafel te zitten.
De Reuze Berenklauw is een exotische plant die zijn naam niet gestolen heeft. Bij ondoordacht behandelen ervankan deze plant enome schade aanrichten aan de menselijke body. Dit wil nu echter ook weer niet zeggen dat de Berenklauw ten allen tijde moet vermeden worden, in tegendeel.Bij verstandige benadering en vooral behandeling kan men deze exotische plant ook heel wat positieve eigenschappen toeschrijven.
De Reuze BERENKLAUW (Heracleum mantegazzianum) komt in de benelux -landen veelvuldig voor sinds de 19de eeuw. In sommige van onze streken kent men deze plant ook wel onder andere benamingen: De Kaukasische Brenklauw of de Parapl^plant. Oorspronkelijk is deze plant uit Zuid-West Azië geïnporteerd als een sierlijke tuinplant. In heel wat planten- en siertuinen komt men deze reus dan ook tegen. Een reus is het alleszins, in enkele maanden kan hij zich ontplooien tot zelfs een hoogte van 5 meter. Zijn naam heeft hij dan weer grotendeels te danken aan de vorm van zijn bladeren. Deze vorm komt bekend voor als zijnde de afdruk van een berenpoot. De geslachtsnaam (Heracleum) heft dan weer alles te maken met de Griekse held Heracles. Heracles zou volgens de wetenschappelijke opzoekingen de eerste zijn geweest die de medicinale eigenschappen van deze plant heeft ontdekt en toegepast. Vooral in de Scandinavische landen gebruikt men deze plant momenteel nog steeds, vooral dan als voer voor dieren, zoals konijnen, schapen en varkens. In de streken rond Polen en Siberië kan men bij de boerengezinnen op het platte land nog steeds lekker smullen van "Borstzoz", dit zou een gerecht zijn dat gemaakt wordt van de bladeren en de zaden van de Berenklauw. "Borstzoz" zou een soort biersoep zijn die een versterkende kracht zou bezitten voor alles wat leeft. In onze streken kennen we echter, behalve de reuzebereklauw ook nog wel de gewone Berenklauw. Deze soort is heel wat kleiner in omvang dan zijn grotere broer, de grootte varieert tussen de 0,30 en 1,50 meter hoogte en is van uiterlijke wel de evenknie van de reus. In eigenschapsverband is hij evenwel niet minder krachtdadig inzowel zijn positieve als negatieve eigenschappen. We treffen deze vooral aan op vochtige, braakliggende velden, in moerassige omgevingen, op bergen en langs de slootkanten. De Berenklauw is bovendien een stikstofminnende plant en bloeit van eind mei tot laat in de herfst. Aan sommige van onze vogels (vooral parkieten) zoals rosella's en de roodvleugels kunnen we deze plant serveren. eenmaal ze de plant hebben leren kennen geraken ze er aan verslaafd. Ook andere, zoals Europese vogels en zelfs kanaries lusten de blaadjes en zeker de zaadjes wel. In een open volière kan men de proef eens doen door de bloemsteel af te knippen en in een bakje met vochtig zand, in de volière te plaatsen. Je zal al snel zien dat ze er lustig gebruik van maken en het zal na een tijdje aanzien worden als een welgekomen snoepje. Toch moeten we bij deze, soms erg omstreden plant ook wat bedenkingen en waarschuwingen plaatsen. Zo heeft de Nederlandse gemeente Ridderkerk de oorlog verklaart aan de reuze Berenklauw. Deze strijd zou zijn oorsprong vinden in een ver doorgedreven veiligheidsplan van de gemeentelijke overheid om spelende kinderen in de zomerperiode te beschermen tegen de onwetendheid van de bevolking. De Reuze Berenklauw heeft, als tropisch aandoende plant heel wat aantrekkingskracht bij spelende kinderen. De bladeren van deze plant kunnen uitgroeien tot een lengte van meer dan een meter en meer en dus voor kinderen ideale plaatsjes om bv. verstoppertje te spelen. Kinderen die er argeloos onder kruipen en nadien hun speelse spelletjes verder zetten in de brandende zon, lopen grote risico's. De brandharen en sappen van de plant kunnen irritaties veroorzaken van de huid met zelfs blaren al gevolg, zeker op de bezwete lichaamsdelen. Laat het duidelijk zijn: De Bereklauw is niet giftig, zeker niet in vergelijking met bv. de Monnikskap (Aconitum) of de Taxus baccata. Het is echter wel zo dat het sap van de plant furocoumazinen bevat en deze zijn wel erg fototoxis voor de mens. Contact met het sap kan bij sommige mensen brandblaren veroorzaken. Sap in de ogen kan zelfs tot blindheid leiden. Als voorzorgsmaatregel moet dus elke aanraking met het sap vermeden worden, wanneer dit echter toch onvoorzien mocht gebeuren, moet de plaats van aanraking , zo snel mogelijk afgespoeld worden en het getroffen lichaamsdeel zeker 24 uur niet meer aan de zon blootstellen.
WAARSCHUWING:
Hoe sierlijk en aanlokkelijk deze reuzen plant ook mogen wezen, gebruik hem nooit als parasol. Wanneer je met deze plant moet werken bv. bij het bestrijden of snoeien ervan, is het aangewezen om steeds de gepaste kledij te dragen. Een lange broek, lange mouwen, handschoenen en een veiligheidsbril zijn hier zeker geen overbodige luxe. Bij felle zonneschijn is het zeker aangewezen om uit de omgeving van de plant te blijven. De inwerking kan de gelijkenis doorstaan van carbolenium op het menselijk lichaam, dus beter voorkomen dan genezen. Aan de ouders van jonge kinderen willen we tevens de hint meegeven om hun kinderen ervoor te waarschuwen. Zorg er zeker voor dat ze van de holle stengels geen blaaspijpjes gaan maken die ze dan gebruiken om indiaantje te spelen en pijltjes weg te blazen. De aanraking van deze pijpjes zou wel een fatale gevolgen kunnen met zich brengen.
Samengevat, de aanraking van lichaamsdelen met het sap van deze plant, ten allen tijde vermijden. Ondeskundig omgaan met deze plant kan heel wat schade veroorzaken. Enkele van deze onaangenaamheden zijn o.m.: Directe kenmerken van vergiftiging waaronder: oogirritaties, hoofdpijn, duizeligheid, verlamming, verhoogde bloeddruk en hartkloppingen. Op langere termijn kunnen zelfs storingen optreden van de speekseklieren, ontstoken maagwanden, genetische schade van de bloedcellen tot negatieve effecten op de voortplanting.
Dus........zeker een plant om met argusogen te benaderen.
BOERENWORMKRUID (Tanacetum vulgare) behoort tot de familie der Compositae.
Tancetum zou een afleiding zijn van het Grieks Athanasia, hetgeen onsterfelijk zou betekenen, dit zou dan weer kunnen terugslaan op het feit dat de bloemen niet gemakkelijk verwelken. In de Middeleeuwen werd dit kruid veel gebruikt tegen wormen (vandaar de naam)
Het Boerenwormkruid kan men in onze streken zowat overal terug vinden, zoals bv langs de spoorwegbermen, braakliggende gronden, veldwegeltjes, enz.... Meestal wel in zanderige bodem want hij is verzot op natte voeten. De plant kan uitgroeien tot zelfs een hoogte van 1,20 meter en kent zijn bloeiperiode van juli tot eind oktober.
De plant bezit een korte, vezelige, bruine wortelstok waaruit heel wat paarsachtige, bruine stengels opschieten. Deze stengels dragen specifieke varenachtige bladeren en vertakken pas net voor de bloemknoppen. De ganse plant en bijzonder de bloemen laten een zeer sterke geur achter. In de maand november beginnen de zaadjes te drogen en krijgen ze een bruinachtige kleur en kan men ze reeds oogsten en in de volière ophangen voor de vogels. Men kan ook een wintervoorraad opslaan door de goed gedroogde zaadjes van mekaar te vrijven en ze in een zak bewaren op een droge plaats. Hier moeten we wel uitkijken en er zeker van zijn dat ze echt goed gedroogd zijn om schimmels te voorkomen. De inhoudelijke bestanddelen van deze plant zijn erg rijk aan vluchtige olie, vetten,citroenzuur, vitaminen C , mangaan, melksuiker, bitterstoffen en veel B-caroteen. Boerenwormkruid heeft zijn nut voor onze vogels op diverse domeinen. In hoofdzaak heeft Boerenwormkruid een hoogstaand bloedzuiverend effect, het is spijsvertering bevorderend en is wormafdrijvend.
Boerenwormkruid heeft nog meer eigenschappen die alle liefhebbers-kwekers zullen weten te waarderen. Hang een tros boerenwormkruidplanten in uw vogelverblijf (zeker in de kweekperiode) en u zal gespaard blijven van ongedierte. Vliegen, muggen en zelfs muizen slaan op de vlucht voor de indringende geur die deze plant afgeeft. Tijdens de kweek is het een welgekomen oplossing tegen de bloedluis. Onder in de nesten strooien we een gedeelte gedroogd en versnipperde resten van het boerenwormkruid en weg blijven de luizen, dit kan je tevens ook onder de laden van de kweekbakken strooien.
Al eens stilgestaan bij het voordeel dat deze plant u kan opleveren? Bovendien kost het u enkel een kleine moeite om de plant ergens te gaan zoeken om te oogsten. Zeker de moeite om het eens te proberen indien uw €urootjes u lief zijn.
Dat Benedictus ambras heeft met de wind zijn zorgen die hij zelf maar moet oplossen. Sedert enkele jaren zitten de organisatoren van tentoonstellingen ook wel met de wind in de tegenrichting. De verstrengde veiligheidsnormen ter voorkoming van het H5N1 vogelgriepvirus doet bij velen de wenkbrauwen fronsen. Laat ons eerlijk zijn, welke zin heeft de controle van een veearts op deze tentoonstellingen ? Realistisch bekeken is het wel zo dat de clubs bijkomende aderlatingen moeten incasseren. In vele gevallen komt er een veearts over de vloer die amper weet dat een vogel 2 poten en 2 vleugels heeft. (hangt natuurlijk af van de specialisatie van de arts). Erger nog, in het merendeel der gevallen weten de artsen niet eens wat ze moeten komen doen (wegens gebrekkige informatie van overheidswege) De rekening krijgen de clubs echter wel aangeboden (gemiddeld zo'n 100 € per bezoek). Een enkele gemeentelijke overheid zal deze onkosten op zich nemen maar in de meeste gevallen zal de club zelf moeten opdraaien voor deze nutteloze onkosten. Van overheidswege zijn schijnbaar alle middeltjes goed om hun begroting te doen kloppen, zolang het maar niet uit hun eigen zakken moet komen. De clubs zijn zeker geen vragende party geweest in dit wettelijk dossier. Het is ons opgedrongen door een niet te vermurven groene wind die er waait door de Federale- en Vlaamse regering. Zij drukken duidelijk hun stempel op dit Koninklijk besluit. Dit is in mijn ogen toch een wraakroepende wetgeving (wie ben ik eigenlijk om hierover te oordelen, maar toch doe ik het...)Deze verplichting is, samen met tal van andere beslissingen, de oorzaak dat onze gewestelijke tentoonstellingen zienderogen afzakken naar een diep dal waar we nog moeilijk zullen uit geraken. Wij hadden het al zo moeilijk om het hoofd boven water te houden..... En nu dit er nog eens bovenop. De toekomst ziet er dus niet al te rooskleurig uit voor de ornithologische gemeenschap. Ook niet te verwonderen dan, dat het aantal tentoongestelde vogels in de meeste gevallen drastisch is afgenomen, soms wel gehalveerd. Het ziet er dan ook, als maar meer naar uit dat onze hobby ten dode staat opgeschreven. Wat maakt het overigens uit voor de "groten der aarde", het is toch maar een hobby voor "Jan met de Pet", dus, laat ze nog maar wat sudderen. Bij hen, die deze wet hebben goedgekeurd zitten er voor een groot deel politici die zich geen fluit aantrekken van wat er met onze vogels aan de hand is, en wat kan H5N1 hun toch schelen, voor hen is het er om te doen dat ze in de belangstelling komen met het vooruitzicht om hun postje te kunnen behouden.De clubs die nog weerstand kunnen en/of willen bieden aan dit onherroepelijk verval, zullen de meest kapitaalkrachtige clubs wel wezen en zij, die kunnen rekenen op plaatselijke overheidssteun en zullen er weinigen zijn. Een andere handicap steekt ook zijn kop op binnen de liefhebberskringen. Heel wat liefhebbers gaan de grotere TT's opzoeken en dat is zeker niet om zich te kunnen meten met zwaardere concurentie, nee, hier gaat het veeleer omdat daar een veel zwaardere prijzentafel op hen ligt te wachten. Door deze mentaliteit kunnen we bezwaarlijk nog spreken over "liefhebberij", dit lijkt meer en meer op een commercialisering door de liefhebbers zelf in het leven geroepen. Gaan we misschien een handje toesteken om onze hobby om zeep te helpen?
Waar is de goede oude tijd gebleven dat we nog met onze vogeltjes speelden als pure hobby en de daaraan verbonden prijzen van bijkomend belang waren. Een tentoonstelling uit die tijd was een ideale gelegenheid om een vriendenkring op te bouwen onder soortgenoten, meernog, het was de uitverkoren plaats waar gezelligheid nog hoog in het vaandel stond geschreven. Wij zullen wel niet mee geëvalueerd zijn zeker of blijven plakken in de jaren sixties. Misschien verslijten ze ons wel, zoals men dat wel eens pleegt te noemen: "Van den oude stempel".
Men mag er van denken of zeggen wat men wil maar geef mij toch die vervlogen tijd maar terug. Een vervlogen tijd, waar wij nog plezier beleefden aan het houden en kweken van vogels en niet geconfronteerd werden met wistbejag en een egoïstische mentaliteit. Er zijn nog wel andere stoorzenders die ons beletten om nog ten volle van onze hobby te genieten. Dit moet echter ieder maar voor zichzelf uit maken.
Hopelijk zal de wind ooit wel eens keren en ons in de zeilen komen blazen in plaats van langs onder of langs voor, waarschijnlijk zal dit wel een illusie zijn die wij niet meer zullen beleven.
Dit artikel komt wel erg vroeg in het jaar maar ik zou niet willen dat er clubs achteraf komen vertellen dat ze van niks wisten, beter te vroeg...dan...te laat...
Deze 30 à 32 cm grote exotische parkiet treffen we voornamelijk aan in Nieuw-Zuid Wales, Zuid-Queensland en Australië. Deze prachtrosella onderscheidt zich van de gewone, door onze liefhebbers beter gekende rosella door in de eerste plaats zijn felle kleurenpracht. Hierbij merken wij vooral op dat de zwarte veren op de rug van de vogel omzoomd zijn door brede, diepgele randen. Bij de gewone rosella's zijn deze omzomingen eerder blauw-geel van kleur. De specialisten, Rosellakwekers noemen de prachtrosella ook wel eens de "Goudmantel" omwille van zijn diepgele effect in zijn vleugelpennen bij zonlicht. Het geslachtsonderscheid is duidelijk te merken. Bij de pop zijn de kleuren veel fletser en de snavel iets kleiner, ook de wangvlekken zijn bij de pop meer grijs van kleur, bij de man zijn deze echt sneeuwwit. Het best kunnen wij de man van de pop onderscheiden door de grijze, tot zelfs licht bruine veertjes rond het oog die bij de man totaal ontbreken. Voor de huisvesting in gevangenschap is het aan te raden om ze onder te brengen in een volière van 3 X 1 meter met,indien mogelijk een nachtverblijf er aan verbonden. De Prachtrosella is een zeer sterke vogel en kan best in ons klimaat gehouden worden, zelfs in de winterperiode hebben ze geen extra verwarming nodig. Trouwens in Australië aarden ze ook optimaal in zowat de zelfde klimaatsomstandigheden als bij ons. Wel is het aan te raden om een nachtverblijf te voorzien dat tochtvrij, droog en vorstvrij is. Op te merken bij de rosellasoorten is wel dat ze nauw verbonden zijn aan elkaar. In hun oorspronkelijk leefgebied kunnen er wel wat bastaardjes rondvliegen, deze zijn echter wel vruchtbaar. Wanneer we nu echter een kweek willen opzetten is het zeker gewenst om de koppeltjes appart te houden en zeker geen 2 soorten samen te koppelen. Bastaardjes zijn dan wel vruchtbaar maar hun handelswaarde zal sterk dalen, evenals hun tentoonstellingsniveau. Als kweker dienen we in de eerste plaats er op te letten dat de man en de pop mekaar goed kunnen verdragen en dat het klikt tussen beiden.U moet n.l. weten dat de rosella een tamelijk vechtlustig karakter heeft. Wanneer ze mekaar op het eerste zicht niet aanvaarden zet men ze liefst niet samen want daar komen brokken van. Om dit vast te stellen kan men de 2 even samen zetten en ze van nabij een poosje in de gaten houden op hun gedrag tegenover mekaar, laat ze echter de eerste minuten zeker niet alleen. Wat hun voeding betreft in gevangenschap is het zeker geen moeilijke gast. Een goede zaadmengeling voor grote parkieten, aangevuld met wat onkruidzaden en af en toe wat vruchten volstaan reeds om ze in optimale conditie te houden. Om de voeding in de periode van kweek volledig te makenis het wel verstandig om een paar meelwormen en maden te verstrekken per dag en per jong, hierin zeker niet overdrijven. Bij een tekort aan deze dierlijke eiwitten komt het nogal eens voor dat de ouders de jongen onvoldoende voeren en zelfs in de steek laten. Dit is zowat hetzelfde gedrag als bij onze Europese wildzangvogels. Hoeft het nog gezegd dat dagelijks vers drink- en badwater vereist is. Ook maagkiezel en grit mag nooit ontbrekenin de kooien. In hun thuisgebieden kan je nesten van de rosella's zowat overal terugvinden. Zelfs in uitgeholde telefoonpalen. Het liefst zoeken ze echter boomstammen uit die voordien uitgehold en bewoond zijn geweest door andere holenbewoners, zij ruimen die dan wat op en desnoods maken ze de holen nog wat dieper. Zo hebben ze, zonder veel werk toch een nieuwe woning.
In de vrije natuur begint het broedseizoen vanaf begin september. In gevangenschap is dit wel even anders. Na te zijn aangepast aan onze klimaatsomstandigheden beginnen ze in de volières meestal eind februari (ook afhankelijk van de weersomstandigheden op dat moment). Als nestkast geven we ze een kast of uitgeholde boomstam met een hoogte van 60 cm en een bodemoppervlak van 25 X 25 cm. De diameter van het vlieggat moet 7 cm bedragen. In de volière is het aangewezen où elk stel de keuze te laten maken uit 2 nestgelegenheden. Wanneer ze hun keuze hebben gemaakt kan het 2de blok verwijdert worden. Bij het aanbrengen van de nestblokken dienen wij er op te letten dat het vlieggat steeds naar de donkerste kant van de volière is gericht. Wanneer de man paarlustig is zal hij zijn staartveren beginnen te spreiden en zijn staart vinnig op en neer bewegen.Als de pop hetzelfde begint te vertonen en bovendien langdurig in het nest blijft is dit het sein dat het ritueel kan beginnen. In de paardriftige periode heeft de man tevens de neiging om voortdurend achter de pop aan te zitten en op te jagen. Dit gedrag is echter onschuldig en behoort tot het liefdesspel. Verschillende paringen zullen de volgende dagen mekaar opvolgen om uiteindelijk na 14 dagen het eerste ei zal worden gelegd. De pop legt gemiddeld 5 eieren en ze zorgt zelf voor de hele broedcyclus. De eierenzijn wit van kleur. Tijdens het broeden verlaat de pop 2 à 3 maal per dag het nest om zich te ontlasten. Na 3 weken komt dan het eerste jong uit het ei waarna de rest met korte tussenpauze volgt. Vanaf dit moment moeten meelwormen en maden dagelijks op het menu staan van de pop. Het is immers de pop die de eerste 10 dagen de jongen zal voeren. Nadien, wanneer de jongen wat groter zijn en ook meer behoefte hebben aan voedsel zal ook de man bijspringen en helpen met het voeren der jongen. Na een 5-tal weken verlaten de eerste jongen het nest maar ze worden toch nog enkele weken bijgevoerd. Afhankelijk van de soort rosella zal het 15 tot 18 maanden duren vooraleer de jongen volledig op kleur zijn.
Verschillende rosella soorten brengen 2 broedsels per jaar groot. Wanneer we het geluk hebben om een goed broedpaar samen te stellen kunnen we daar jaren plezier aan beleven. Er zijn zelfs gevallen bekend waar de ouders na 30 jaar nog steeds seksueel aktief zijn en prachtige jongen grootbrengen. Hou je van parkieten, danis dit de uitgelezen soort om mee te starten. Ook dit nog vermelden: De ringmaat voor de rosella is 5,4 mm.
De MAJOR van het vogelwereldje kent zijn naam uit het latijns: Dendrocopos Major.
Deze, ongeveer 23 cm grote vogel is wel een van de mooiste vogels in onze natuur met zijn rood kardinaalsmutsje op. Men noemt hem ook wel eens de "drummer" van het bos. Deze naam heeft hij zeker niet gestolen. Om zich te laten opmerken bij vriend en vijand zoekt hij steeds enkele bomen uit in zijn territorium van ongeveer 40 ha. Dit zeker niet om er zijn nestplaats in te vestigen, nee, eerst moet hij zijn drumstel afgestend worden. Wanneer hij in een bepaalde boom de geschikte geluiden kan produceren door op de takken te roffelenn dan zal deze boom zijn vaste drumplaats worden. Zo zoekt hij 3 à 4 bomen uit binnen zijn residentie. Deze roffelserenades zijn voor hem een middel om zich in de belangstelling te plaatsen bij de vrouwtjes maar ook bij de rivalen en medebewoners van het bos. Terwijl hij in de hoogte zijn aria ten beste geeft gebeurt het wel eens dat de vrouwtjes op de begane grond slaags geraken.De Major ziet het allemaal wel gebeuren maar heeft er schijnbaar zijn eigen binnenpretjes bij en komt dan ook niet tussenbeide. Al heel vroeg in het voorjaar kan je hem aan het werk horen. Met zowat 20 roffels per seconde is hij een ware acrobaat in het drumwerk en kan je hem duidelijk onderscheiden van de kleine bonte specht of zijn groene soortgenoot. Zijn roffelritme ligt beduidend hoger. Begin april gaan ze op zoek naar een oude, holle boom om hun nest te maken, vinden ze niet de geschikte dan maken ze er zich niet druk om want dan maken ze wel een hol in een boom die hen het best lijkt, in de meeste gevallen zal het dab een berk worden. Ze houwen er een hol in uit van zowat 25 à 30 cm diepte en klaar is kees. In de holte van de boom leggen ze dan wat losse spaanders en "Madam" kan meteen beginnen aan de gezinsuit- breiding.
De pop legt dan tussen de 4 en 7 glanzend witte eieren en bebroedt deze alleen gedurende 12 à 16 dagen. Binnen een tijdspanne van 24 uur zijn alle jongen uit de eierschalen. Na zo'n kleine drie weken beginnen de jongen aan de binnenkant van het hol een concert te geven door luidruchtig tegen de binnenwand van het spechtenhol te tokkelen.Waarom ze dit ritueel ten beste geven is nog steeds een raadsel. Misschien willen ze de buitenwereld er van in kennis brengen dat ze op komst zijn en aan het grote avontuur willen gaan beginnen. Trouwens de dag nadien verlaten ze gezamelijk het ouderlijke nest. Tijdens de opgroeiperiode laten ze zich niet onopgemerkt. Wanneer ze bijvoorbeeld honger hebben zullen de ouders het geweten hebben door de drukte en het helse lawaai dat ze maken in hun slaapkamer. Overigens, waarom zouden ze zich stil moeten houden, inbrekers hebben ze niet te vrezen want er kan niemand in hun woning binnen. Na het verlaten van het nest blijven de jongen nog een paar weken met aandrang om voedsel bedelen bij de ouders, daarna moeten ze zelf voor de kost zorgen. Hun bijzonderste voedsel bestaat uit rupsen en larven die ze met hun lange tong uit de spleten weten te prutsen. Dit in hoofdzaak in de periode dat ze hun jongen moeten voeren.Nadien schakelen ze gedeeltelijk over naar zaden. Hun geliefkoosde zaden zijn de pitten van de dennenappels van de grove den. Ook bij het consumeren der zaden is de grote bonte specht een bijzonder geval.
Hij verzamelt n.l. de dennenappels in een eiken- of berkenboom waar hij een rustig plekje uitzoekt, b.v. in de punt van enkele vertakkingen in de boom. Hij legt hier een voorraad aan om nadien rustig de dennenappels, één na één te ontpitten. Eenmaal een appel leeg is laat hij die gewoon naar beneden vallen. Wanneer je nu tijdens een wandeling in een groene zone een groot aantal dennenappels ziet liggen onder een berken- of beukenboom dan kan je er donder op zeggen en weet je dat je u bevind onder een "spechtenrestaurant". Wie heeft er destijds eens gezegd dat alleen de mensen beschikken over hersenen? We zouden er beginnen aan te twijfelen wanneer we de specht van nabij even volgen in zijn gedragspatroon. Dat de specht een rare snuiter is laat hij nog maar eens blijken in zijn manier van slapen en wakker worden. Zo heeft hij een vast tijdstip om slapen te gaan en dit is dan weer afhankelijk van de lengte van de dag. De tijd van in zijn hol te kruipen en het invallen van de duisternis is precies even lang. Ook de manier waarop hij zijn nachtrust doorbrengt is zeker de moeite om even bij stil te staan.
Een normale vogel legt zich neer in het nest om te slapen of hij zit ineengedoken op een takje. Mijnheer de Specht natuurlijk niet, hij kruipt in zijn hol en klampt zich vast aan de binnenwand van het hol, net onder het vlieggat, zet zijn veren recht en steekt zijn kop onder zijn vleugels wanneer hij in het dromenland verzeilt. Zo slaapt hij tot het vroege ochtendgloren. Bij het eerste daglichtsteekt hij voorzichtig zijn kop naar buiten en verkent hij de omgeving op de algemene veiligheid. Na een langdurige inspectie klimt hij naar buiten en begint aan zijn ochtend toilet. De specht heeft echter ook vijanden in de natuur. In de eerste plaats is er de sperwer die nogal eensjacht maakt op pas uitgevlogen spechtenjongen om ze dan aan zijn eigen kroost te voeren. Een tweede rivaal is misschien een nog grotere vijand en dan hebben we het over een "ingevoerde" vijand n.l. De Halsbandparkieten. In het zoniënbos, in de omgeving van Tervuren heeft men, jaren geleden, een deel van deze parkieten de vrijheid gegeven. De echte rede hiervan is en blijft nog steeds erg onduidelijk. Misschien als experiment of was het een liefhebber die deze parkieten kwijt wilde en niet wist wat er mee aan te vangen, Wie zal het zeggen ?
Buiten alle verwachtingen in heeft deze populatie zich wonderwel aangepast aan ons klimaat en door de verwarmde winters is hij zelfs winterhard geworden. Het voortplantingsgedrag bij deze parkieten heeft zich ook laten gelden met alle gevolgen vandien. In zoverre zelfs dat er momenteel wel enkele duizenden rondvliegen in Vlaanderen. Wanneer je in je omgeving een koppel halsbanden ziet rondvliegen, denk dan niet meteen dat die ergens bij een liefhebber zijn ontsnapt, het kunnen best afstammelingen zijn van de in Tervurenlosgelaten exemplaren. Aangezien de halsbanden eveneens holenbroeders zijn is het ook niet ondenkbaar dat hij nogal eens op bezoek gaat in het hol van de specht met de nodige heibel tot gevolg. Van de Grote Bonte Specht kunnen we nog zeggen dat hij niet voorkomt op de rode lijst van beschermde vogels. Gelukkig maar, want artiesten van het kaliber van de Bonte Specht bewonderen wij, als vogelliefhebbers, maar al te graag in de vrije natuur.
Van een oude bekende kreeg ik onlangs een recept om uw vogels in optimale conditie te houden. Volgens betrokkene, die anoniem wenst te blijven,heeft hij hiermee zijn grootste successen behaald. Dit kan nu wel ouderwets lijken maar wie zegt dat de oude recepten minderwaardiger zijn dan de hedendaagse kant en klare bereidingen ? In ieder geval de moeite om het eens uit te proberen. indien je niet van het gemakzuchtige type bent.
Neem 1 liter koemelk en laat dit goed opwarmen (niet koken) voeg er 2 à 3 soeplepels azijn bij, zodat het geheel kabbelt. Deze brij dan in een handdoek laten uitlekken. Nu doen we die pasta in een grotere kom om ons eivoer klaar te maken. Deze gekabbelde melk (platte kaas) voegen we dan 6 à 7 verbrokkelde beschuiten of eenzelfde volume witte chapelure, evenals 1 soeplepel bambix (kinderkoeken of poeder), 1 koffielepel druivensuiker, eventueel vitaminen indien nodig, 1/2 koffielepel V-mix, 1/2 koffielepelmaanzaad, 1 soeplepel teuniszaad, 1 soeplepel kempzaad, 1 soeplepel profitar en 1 of 2 eierdooiers.
Deze samenstelling goed mengen of mixen en uw eivoer is klaar om op te dienen. Een goede raad: Maak nooit te veel in één keer klaar (max. voor 2 dagen) en steeds in de koelkast bewaren. Ook nooit meer voeren dan de vogels in korte tijd kunnen verwerken, een portie mag geschat worden op ongeveer 1 soeplepel per 10 vogels.
Best voeren we dit eivoer vanaf de koppeling tot na de eerste rui van de vogels. Indien je enkel vogels bezit uit de zwartreeks voeg je er best nog wat Spirulina of bruidsluier aan toe, zo bekomen ze van in het begin hun gewenste zwarte hoorndelen (poten).
Preventief geven van medicatie uit den boze is ? In vele gevallen brengt dit geen soelaas en is het zelfs af te raden.
DAT. . .
Abti-biotica (lees: Anti-leven) door de jaren heen zijn efficiëntie heeft verloren ? U grijpt terug naar de homeophatische geneeskunde, ook voor onze vogels.
DAT. . .
Wit geverfde kweekkooien niet ideaal zijn voor de kweek ? Verf ze liever licht groen of licht blauw, de vogels voelen zich hier beter in thuis en is een natuurlijke stimulans voor betere kweekresultaten.
DAT. . .
Je bij het voeren van "Vogelmuur" moet opletten om uw vogels niet te vergiftigen. Er bestaan n.l. 2 verschillende soorten. Deze die rode bloemetjes geven zijn uiterst giftig. Bij twijfel, wachten tot ze in bloei staan, zo ben je zeker dat je de juiste hebt.
DAT. . .
Je uw kanaries best jaarlijks moet inenten tegen de pokken. Dit doe je best na de kweek. -- in de maanden augustus-september
DAT. . .
Dagelijks een snoepbakje gezondheidszaad uw kanaries beter door de rui helpen en ze lusten het nog graag ook.
DAT. . .
Hygiëne de voornaamste bron is , buiten de voeding, om uw vogelbestand in een goede conditie te houden. Zeker dagelijks vers water geven hoort daar zeker ook bij
DAT. . .
Een thee van "Dovenetel" een geschenk is uit de hemel in de periode van de rui. Hierdoor zal de bloedwisseling bij de vogels vlotter verlopen.
DAT. . .
Het verenplukken kan verholpen worden, of toch zeker beperkt worden, door de vogels gedroogde takken "Mosterdkruid" toe te dienen.
DAT. . .
Je de bloedluizen uit uw hok kan doen op de vlucht slaan door een bos "Kamillekruid (in gedroogde toestand) op te hangen in het vogelverblijf en/of gemalen kruid in de nesten te strooien. Dit kost enkel maar een kleine moeite om het kruid te gaan oogsten.
Ieder heeft zowat zijn eigen methode om zijn jonge vogels op een gezonde manier op stok te krijgen. Nu wil ikmet dit artikel zeker niemand aanzetten om zijn eigen manier op zij te zetten en andere dingen te gaan uitproberen, in de hoop op betere resultaten te bekomen. Wanneer in 't verleden uw kweekresultaten voldeden aan uw verwachtingen, hou het dan zo en verander zeker niets aan uw methode. Experimen- teren in het essentieelste van een vogelbestaan, n.l. in de "Voeding" zou u zuur kunnen opbreken en zou wel eens in een ontgoocheling kunnen eindigen. Anders is het gesteld wanneer we jaar in, jaar uit te kampen krijgen met een slechte kweek. In dit geval zullen we toch moeten gaan uitzoeken wat er fout is gegaan. Echter niet zo maar lukraak onze hele manier van handelen over boord gooien. In tegendeel zou ik , probeer eerst en vooral te achterhalen waar de problemen schuilen van de tegenvallende kweekresultaten, desnoods schakelen we de dierenarts in om de gezondheidstoestand van uw vogels te laten vaststellen.
Vooreerst zouden we een degelijke controle moeten doen alvorens de vogels te koppelen voor de kweek. In de eerste plaats zullen we de ouderdom der ouders moeten kunnen nagaan, is de man of de pop niet te jong ? De optimale ouderdom is zowat 1 jaar, begin er zeker niet vroeger mee. Nu goed, de liefhebbers hebben een uitgesproken neiging om de oorzaak steeds bij de vogels te leggen. In een groot gedeelte van de mislukkingen liggen zij zelf wel aan de basis van de probleem- situaties. Iedere liefhebber is toch min of meer, zedelijk gebonden aan bepaalde regels om zijn vogels in conditie te brengen en te houden. Regel nr 1 is zeker dat menten allen tijde de hygiëne hoog moet inschatten. Dit wil nu echt niet zeggen dat je de ganse dag moet staan te poetsen en je steeds moet klaar staan om iedere ontlasting meteen op te ruimen, helemaal niet. Persoonlijk ben ik al wel eens bij liefhebbers op bezoek geweest waar het soms zoeken was om een vogel te vinden tussen de bergen afval die in de kweekkooien aanwezig waren. Dit is dan weer een straatje te ver naar de negatieve kant dan. Hetgeen ook velen vergeten is de dagelijkse watervoorziening, in de zomermaanden zullen we deze zelfs 2 X per dag verversen. We kunnen er niet genoeg de nadruk op leggen hoe belangrijk het water voor een vogel is. Het is precies via deze bron dat heel wat ziektekiemen en parasieten in de vogel terecht komen. Vogels, en in 't bijzonder dan de parkieten hebben de slechte gewoonte om alles en nog wat in de drinkflesjes te deponeren (misschien om ze te laten weken) dit zal zeker in de zomer snel aan 't gisten gaan en dan hebben we prijs. Ooit vertelde mij eens een liefhebber dat hij daar helemaal geen last van had. Mijn vogels zitten in vluchtjes met 15 à 20 exemplaren tesamen en die krijgen 1 grote fles water per week en daar moeten ze het maar mee doen. In de kweekperiode krijgen ze vers water wanneer hun flesjes leeg zijn. Wanneer ik dan informeerde naar zijn kweekresultaten was zijn antwoord kort en bondig: "Slecht". 'k had wel niet anders verwacht hoor.
Een ander punt van discussie is de algemene voeding. Hier gaan we er van uit dat de mengelingen die tegenwoordig in de speciaalzaken te verkrijgen zijn, al de nodige ingrediënten bevatten die de vogels nodig hebben om hun conditie op peil te houden. Hier moet de liefhebber echter wel rekening houden met de behoefte die de vogel in die periode nodig heeft. Zo kunnen we een jaar indelen in 3 verschillende fases n.l.: De kweekperiode, de ruitijd en de rustperiode. Tijdens ieder van deze periodes hebben de vogels, behoudens hun gewone menu, nog de nodige versterkers nodig. Hier denken we dan in de eerste plaats aan "Eivoer".
Eivoer is een noodzakelijke aanvulling van het dagelijkse rantsoen voor de zaadetende vogels. Als u uw vogels uitsluitend met zaadmengeling gaat voeren dan zullen er zich ongetwijfeld ploblemen voordoen op korte of langere termijn. De rede hiervan is dat zaden onvoldoende vitaminen,aminozuren en sporenelementen bevatten. Door eivoer bij te voeren voorkomt u deze problemen en zullen uw vogels in goede conditie blijven. De algemene regel is, dat we het ganse jaar door eivoer zullen moeten bijvoeren. Afhankelijk van de periode waarin ze zich bevinden zullen we ze ook meer of minder eivoer verstrekken. In de kweekperiode, alsook in de voorbereiding, voldoende eivoer geven. Afhankelijk van de nestjongen gaat de hoeveelheid omhoog tot wel de helft van het dagelijkse rantsoen (zaad en eivoer). De oudervogels gebruiken hoofdzakelijk het eivoer om de jongen te voeren. De afgezette jongen krijgen onbeperkt eivoer ter beschikking tot na de rui. Tijdens de rui is het aan te raden om toch dagelijks eivoer te blijven verstrekken, wel in mindere mate dan tijdens de kweek. In deze periode wisselen de oudere vogels al hun veren en pennen, de jonge vogels alleen maar hun veren. Dit is voor de vogels wel een zeer zware en moeilijke tijd. Gedurende deze periode hebben de vogels een grote behoefte aan vitaminen, aminozuren en mineralen. Deze voedingsstoffen halen de vogels dan uit het eivoer. In de rustperiode is het raadzaam om de vogels om de andere dag toch een kleine hoeveelheid eivoer te verstrekken, al is het maar om de vitaminen, mineralen en aminozuren, die in de zaadmengelingen onvoldoende aanwezig zijn, aan te vullen. In feite moeten we er nog een vierde periode aan toevoegen, n.l. De TT-periode. Ook in deze tijd van opkooien der vogels moeten de vogels regelmatig eivoer krijgen om hun krachten op peil te houden. In de handel heeft men de keuze uit droog of vochtig eivoer. De kwaliteit van beide vormen van eivoer zijn evenwaardig. In de vochtige vorm is het eivoer meestal bevochtigd met vloeibare honing hetgeen een hogere voedingswaarde en een zoetere smaak verschaft. Gebruiken we de droge vorm dan kunnen we deze droog verstrekken of we kunnen deze zelf wat bevochtigen. Het nadeel van eivoer droog te geven is zeker het gemors met het voer en ze eten het niet al te graag. Daarom kunnen we aanraden om het droge eivoer wat rul te maken. Dit bevochtigen kan op verschillende manieren gebeuren. Het simpelste is, om er enkele druppels water aan toe te voegen. We kunnen ons eivoer echter ook wat voedzamer en tevens rul maken door toevoeging van geraspt fruit (appel, enz..) en/of groenten (broccoli, boerenkool, witlof enz..) Men kan ook kiemzaad gebruiken om het geheel wat rul te maken. Yoghurt, hard gekookte eieren, rusk of couscous zijn nog andere middeltjes die in aanmerking komen. Op deze manier zal het eivoer ruller worden en zullen de vogels er niet meer zitten mee te smossen.
Nu kan je eivoer ook volledig zelf aanmaken. In een volgend artikeltje gaan we het daar even over hebben, evenals het kiemen van kiemzaden.
Cichorei behoort tot de familie van de compositae en is nauw verwant aan het witlof, roodlof, radichino en andijvie. De wilde Cichorei kan men in vrijwel heel Europa aantreffen tot zelfs in Siberië, Noord Afrika en het Midden Oosten.
In het verre verleden heeft cichorei nooit veel aandacht gekregen maar heeft wel een lange geschiedenis achter de rug als geneeskrachtige cultuurplant. Ten tijde van Napoleon werd cichoreireeds gebrand om te dienen als vervangmiddel voor de haast onbetaalbare koffie. Enkele tientallen jaren geleden is men in België gestart met de teelt en de verwerking van de cichoreiwortels voor de productie van inaline en fructosesiroop. Witlof en cichorei vormen een vlezige wortel waarvan de bast en de schorslaag een wit melksap bevatten en dat erg bitter van smaak is. Aan deze bittere smaak werden vroeger grote geneeskrachtige eigenschappen toegeschreven. In de homeopatische geneeskunde maakt men er nog steeds gebruik van.
Cichorei is een tweejarige plant. In het eerste jaar worden de bladeren en de wortels gevormd. Bovengronds wordt een sterk ontwikkeld bladrozet gevormd en de reserve koolhydraten worden als inuline opgeslagen in de peenwortel. De bladgroei kan variëren van, tegen de grond liggende bladeren, zoals bij de paardebloem tot opstaande bladeren en tot een hoogte van 0,40 meter, zoals we die kennen bij de suikerbieten.
In het tweede jaar pntstaat er een sterk vertakte holle bloeistengel die een hoogte kan bereiken van meer dan een meter. De plant gaat dan bloeien en zaad vormen. De bloemhoofdjes zitten in de oksels van de bladstengels. In ieder hoofdje zitten zowat 20 bloempjes. De bloemkleur is blauw, sommige varianten geven ook wel eens witte bloemen af.
De voedingswaarde van de cichoreizaadjes is zeker niet te versmaden, zo bevatten zij o.m.:
Ruw Eiwit: 5,00 % Koolhydraten: 71,50 %
Ruw Vet: 0,60 % As: 4,60 %
Ruwe Cel: 5,50 % Vocht: 11,30 %
Een gezonde vogel eist cichoreizaad om in conditie te blijven, dus zorg steeds voor cichoreizaad in de voeding. Men kan dit best mengen onder het eivoer.
Denk nu niet meteen dat we onze vogels moeten gaan drogeren met Cannabis.
Hennep (Cannabis sativa) is een éénjarige, tweehuizige plant. Tweehuizig betekent dat het geslacht bestaat uit mannelijke en vrouwelijke planten. De plant bloeit van juni tot eind augustus en geeft groenachtige bloemen. De meeldraadbloemen (de mannelijke) zijn te vinden in de pluimen en de stempelbloemen (bij de vrouwelijke) staan in de bladoksels van de aren.De bladeren zijn lang gesteeld met 5 à 9 lancetvormige slippen en zijn grof gezaagd. De plant kan een hoogte bereiken van 1 tot 2 meter. Andere benamingen voor hennep zijn o.m. Wiet of Marihuana.
Marihuana en industriële hennep zijn niet met elkaar te vergelijken. Marihuana is het soort hennep dat vooral in de medische wereld gebruikt wordt voor zijn hoog gehalte (5 à 20 %) THC (een belangrijk psychoactief component). De In dustriële hennep wordt gebruikt voor zijn vezels en zaden en heeft slechts een percentage van 1 % of minder THC. De plant is soms op te ùerken in onze bloemperken. De hennepplant komt men echter zelden tegen in de verwilderde vorm. In de subtropische gebieden wordt hij tegenwoordig wel op grote schaal gekweekt. Ook Italië, Hongarijë, Polen, Japan en China zijn belangrijke productielanden.
De Hennepplant is (vooral de mannelijke plant) in de eerste plaats een onovertroffen vezelplant. Zij is de leverancier voor de aanmaak van touwen en de betere papiersoorten. Uit de zaden wordt olie geperst die verwerkt kan worden in verf en vernis. Ook als vogelzaad heeft de hennepplant zijn positieve diensten reeds bewezen. Een zeer belangrijke eindbestemming van de hennepvezels gaan we hier niet in detail behandelen. Wel kunnen we vertellen dat deze vezels veelvuldig gebruikt worden in de textielindustrie voor de vervaardiging van kledij, meubelstofferingen, handtassen, zelen enz... De vezels kunnen ook gemend worden met katoen,wol, linnen en andere vezels, hierdoor zal de stof heel wat sterker worden. Deze toepassingen zijn voor de vogelliefhebber echter van minder belang. Meer aandacht zullen we besteden aan de zaden en de olie van de hennepplant.
De Hennepzaden zijn rijk aan eiwitten,vitaminen en minneralen. De zaden op zich hebben geen psychoactieve eigenschappen omdat het gee THC bevat. De zaden kunnen we persen voor oliegewin of pellen voor de voedzame inhoud er van. Hennepzaden bevatten gamma-linolenic acid (GLA).
GEPELDE HENNEPZADEN:
Hennepzaden zijneen goede bron van eiwitten en zijn beter te verteren dan sojabonen. Gepelde zaden kunnen worden geroosterd of kunnen in verschillende voedingsmiddelen worden gebruikt. Vandaar dat het ook een element is in de betere zaadmengelingen voor onze vogels.
HENNEP - OLIE:
De zaden van hennep bevatten 25 à 35 % olie en bevat heel wat essenciële vetzuren. De koud geperste olie is licht groen van kleur en heeft een lichte grassmaak. Deze olie kan gebruikt worden in diverse gerechten en kan samen met of in de plaats van olijfwalnoot- of zonnebloemolie worden gebruikt. Deze olie wordt ook gebruikt in verf, vernis, shamp's en zeep.
Indien we hennepzaden gebruiken in onze vogelmengeling dienen we vooral de eigenschappen van deze te kennen en deze kunnen we afleiden uit de bestanddelen der zaden. Hennep wordt gerekend tot de vetrijke gewassen maar is in verschillende landen, waaronder België en Nederland verboden om te kweken.
Algemeen wordt aangenomen dat hennep de paardrift opwekt, iets wat overigens ook kan gezegd worden over haver. Indien we in de voorbereiding op het kweekseizoen te veel hennep aan onze vogels voeren kan dit leiden tot een vroegtijdige leg. Het kan zelfs voorkomen dat poppen met nestjongen, na 14 dagen, opnieuw aan de leg gaan en hun vorige jongen niet meer blijven voeren.
De gemiddelde waarden van de HENNEP - plant :
- Vocht: 8,7 % - Ruwe Celstof 16,9 %
- Ruw Eiwit: 19,5 % - Calcium: 0,81 %
- Ruw Vet: 32,1 % - Fosfor: 0,76 %
- Koolhydraten: 18 %
In het Animozurenpatroon ontbreekt cystine en tyrosine. Leucine (7,7 %) en Valine (6,3 %) zijn in het eiwit het hoogst aanwezig. Tot slot kunnen we er van uit gaan dat Hennep zeker niet mag ontbreken in onze zaadmengelingen voor de vogels. Het is echter niet aan te raden om het percentage hennep drastisch op te voeren in onze mengelingen, het zou een omgekeerd effect kunnen teweeg brengen. Zeker niet denken: De kweek gaat niet goed, dus zal ik ze nog maar wat hennep bijgeven, zeker niet doen, denk aan de gevolgen ervan.
De H. Geest is niet steeds paraat om mij de nodige inspiratie te bezorgen. Zo zit ik momenteel met het probleem om een keuze te kunnen maken uit de verschillende onderwerpen waar ik het zou kunnen over hebben, wat is er op dit moment van het grootste belang voor de vogelliefhebbers? Volgens mij, is de kweek van primair belang, maar....hoe kan men nu nog een keuze maken, heel wat liefhebbers zijn bijna aan het einde van de kweek, terwijl anderen er nog moeten aan beginnen. Hoe kan men nu nog goed doen voor iedereen? Met wat en wie moet men nu nog rekening houden om nuttige informatie door te spelen? Ik zou het "bij God" niet weten. Seizoenen, zoals die destijds bestonden, zijn er niet meer bij en ieder heeft zijn eigen manier om te beslissen wanneer en hoe hij de kweek zal aanpakken (en ieder zijn mening is volgens hem ook de beste). mij goed hoor, dan kan ik ook mijn eigen goesting doen in de keuze van informatie die ik wil doorgeven.
Jullie zullen het dus maar moeten doen met datgene wat er op mijn blog terecht komt, tenzij ik voorstellen krijg van liefhebbers die een bepaalde voorkeur laten blijken, daar zal ik dan ook trachten rekening mee te houden.
Soms stellen wij ons toch terecht bepaalde vragen bij de huidige gang van zaken in het ornithologische wereldje. Het gaat hier zowel over bedenkingen bij de Federatie, de clubs als bij de liefhebbers zelf.
Bij de liefhebbers horen we gemor over alles en nog wat, maar concrete voorstellen om bepaalde situaties recht te trekken blijven wel uit. Natuurlijk blijven die uit want er zou eens een gedeeltelijke verantwoordelijkheid op hun schouders moeten terecht komen en dat moet vermeden worden. Op wie zouden ze dan moeten gaan vitten? Op zichzelf?...Kom nou.
Wanneer we onze oren open houden wanneer liefhebbers onder mekaar, tussen pot en pint een discussie voeren, heeft men voldoende stof om er een verhaal over te schrijven. Onlangs heb ik uit de achtergrond zo'n gesprek kunnen opvangen. Niet dat het zo ophefmakend was maar toch belangrijk genoeg om er nog wat woorden aan vuil te maken. Het onderwerp van het gesprek was, het tijdstip van de kweekperiode. Een thema dat de laatste jaren steeds weer de kop opsteekt. De ene is de overtuiging toegedaan dat men niet vroeg genoeg kan starten met de kweek. Een andere denkt dan weer wat logischer en blijft erbij dat februari-maart het juiste moment is. Dit tweede standpunt kan ik volmondig bijtreden. Indien we dusdanig handelen betuigen we immers ook nog respect voor de vogels en gunnen wij ze de noodzakelijke rust. In het eerste geval denkt men vooral en in de eerste plaats aan het geldgewin. Ze willen zoveel mogelijk vogels kweken want dat is dan kassa....kassa.... Wat er gekweekt wordt is van minder belang, de kleine of beginnende liefhebbers trappen hier wel in de val en denken toch van goede vogels te hebben gekocht, zeker na een bedrieglijke uitleg van de verkoper.
De pure liefhebbers houden het nog steeds bij de oude traditie (bv: koppelen half maart - St-Jozefsdag 21 maart) en wees maar gerust, ook deze vogels zijn wel klaar tegen de tentoonstellingen. De frauduleuze kwekers hoeven niet het argument aan te halen van: Als we zo laat moeten beginnen dan raken we kant noch wal in het begin van het seizoen. Larie heren, dikke zever.
Wanneer we deze wan-kwekers de mond willen snoeren is er een drastische manier om dit wettelijk aan banden te leggen. Hiervoor zou de verantwoordelijkheid bij de clubs en in 't bijzonder bij de Federatie kunnen liggen. Indien de Federatie dit probleem zou WILLEN oplossen kan dit perfect gebeuren door een kleine wijziging in het huidig reglement in te voegen. In de huidige reglementering is voorzien dat de liefhebbers hun ringen kunnen bekomen van oktober. (en met achterpoortjes, zelfs nog vroeger). Door deze beslissing heeft de Federatie zelf deze frauduleuze praktijken in de hand gewerkt. Men zou zelfs kunnen zeggen dat dit de aanzet is geweest. Bij de Federatie zal men hiervan zeker niet wakker liggen. De eerlijke liefhebbers moeten het alweer maar eens ontgelden zeker?
Indien men op Internationaal vlak morgen zou beslissen om geen enkele ring meer af te leveren voor 1 januari van het beginnende jaar, dan zouden deze praktijken so wie so stoppen. Nu zie ik het al gebeuren; Een opstand van 75 % der liefhebbers want zij zullen nu de dupe zijn van deze ingreep. Natuurlijk zijn zij nu de dupe want hun financiële verwachtingen worden de kop ingedrukt. Voor een goed begrip, dit zou tevens willen zeggen dat 75 % van de kwekers op een oneerlijke manier te werk gaat ten koste van de eerlijke liefhebber en vooral geen respect opbrengen voor de natuur en hun vogels in 't bijzonder.
Dat ik het nu bij velen verkorven zal hebben zit in de lijn der verwachtingen maar dat kan mij echt geen reet schelen. Iemand moet toch het lef hebben om deze wantoestanden eens aan te klagen. Bij deze is dit dan een feit.
Onlangs kreeg ik een vraag van een bevriend liefhebber-kweker om een oproep te lanceren op deze "Blog". Bij deze wil ik dan ook ingaan op zijn vraag. U kan via deze Blog op dit probleem reageren, of beter nog, rechtstreeks op de mail-box van de liefhebber zelf. (zie adres hier onder).
Wat is nu het probleem waar deze liefhebber heeft mee af te rekenen ? Reeds enkele jaren doet deze kweker er alles aan om zijn Zwartkopsysen op een serieuse manier aan de kweek te krijgen, dit lukt hem slechts gedeeltelijk.
Vorig jaar heeft hij slechts enkele jongen groot gekregen. Hij hoopt dit seizoen echter een beter resultaat te bekomen. Het probleem zit hem niet zo zeer bij de opfok der jongen maar veeleer in het broedproces. Een overgroot gedeelte van de gelegde eieren kan hij zelfs van de eerste dag in de vuilnisbak kieperen door de aanwezigheid van een grote luchtbel in het ei. Hoe dit kan gebeuren is een raadsel waar hij geen afdoende uitleg kan voor vinden. Indien er meer gevorderde liefhebbers mochten zijn die het zelfde probleem reeds hebben meegemaakt, hadden wij graag hun bevindingen vernomen. Zou het kunnen dat de man de eieren beschadigd of kan het aan de pop liggen ? Wie kan ons dit vertellen?
Danny zit klaar om een 10-tal koppels Zwartkopsysen te gaan koppelen en vreest dat hij weer meer dan 80 % van de eieren zal moeten vernietigen.
Graag uw reacties op de e-mail van deze Blog, of beter nog, op de e-mail van de liefhebber zelf: danny.utens@skynet.be
De eerste Provinciale Bondenvergadering van 2009 zou naar alle verwachtingen wel wat nieuws aan het licht brengen, zo dachten wij althans. Slecht gedacht want behalve wat geleuter over hetgeen wij reeds langer wisten is er zeer weinig uit de bus gekomen. De voorzitter opende de vergadering met de vraag of er opmerkingen waren over het verslag van vorige vergadering (30-08-'08), dit kreeg de goedkeuring van de vergadering mee.
KBOF is op zoek naar kandidaten voor de opvolging van de Nationale voorzitter voor de afdeling veldornithologie, dhr Gilbert Thiery, die onlangs kwam te overlijden. Een tweede mededeling was de beslissing van de beheerraad om de oude KBOF-stand te schenken aan de Jeugdwerking van Limburg. Indien er nu nog jeugdige werkers gevonden worden dan zijn we vertrokken.
Punt 3 was wel de rode draad van heel de vergadering. De Voorzitter gaf hiervoor het woord aan Nationaal Voorzitter Jaak Aerts. Jaak gaf ons te kennen dat de beheerraad de goedkeuring heeft gegeven om een budget in de begroting te voorzien van 75.000 €uro voor "Automatisering" van KBOF. Dit zou met zich brengen dat er heel wat veranderingen op til zullen zijn in de nabije toekomst. Zo zullen alle clubs moeten rekening houden met wijzigingen in stamnummers der leden, ieder lid van KBOF zal in de toekomst een vast nummer bekomen en dit voor de rest van zijn leven. Ook de clubnummers zullen een verandering ondergaan. Ben je bv aangesloten in Peer dan zal het stamnummer der club P01 krijgen, is de club echter uit Paal, dan zal hun stamnummer P02 zijn. Dit zijn echter allemaal vooruitblikken.
Jaak had nog enkele verdere mededelingen, zo zal er in de toekomst op Provinciaal en Nationaal ook met stellen kunnen gespeeld worden. Een lid van een club uit Limburg zal voortaan enkel nog kunnen meedingen naar de titels in Limburg, ook al is hij bv woonachtig in de Provincie Brabant. Over de reglementering van de ringen is er ook wat te verwachten, stel u voor, binnen kort zal een stam kunnen bestaan uit 4 vogels met 4 verschillende soorten ringen, begrijpe wie begrijpen kan. Hierover kunnen wij de leden verwijzen naar het maandblad waar alles uit de doeken zal gedaan worden en zo krijgen zij het clubblad ook weer vol. Het bestellen der ringen zou dan ook digitaal kunnen gebeuren waardoor de wachttijd voor de helft zou kunnen terug gebracht worden.
Van het keurmeesters comité kregen we voor de zoveelste keer het zelfde verhaal te horen, te gek om los te lopen, maar ja....de duur van de vergadering moet ingevuld worden, al is het soms zinloos. Door bepaalde hervormingen zou het in de toekomst goed mogelijk zijn dat we op Nationaal, een Nederlander met de Belgische titel zouden zien gaan lopen, Waar is de waarde van dergelijke titels dan nog te zoeken ?. Er zouden 2 secties worden toegevoegd aan de bestaande reeksen, waaronder een sectie voor de roofvogels.
Al met al was dit weer een vergadering die een hele boel bedenkelijke vragen hebben aan het licht gebracht en waar de liefhebbers voldoende stof zullen aan hebben om diepgaande discussies op te starten. Van enige duidelijkheid is hier immers geen sprake en zullen er bij sommigen alleszins weer hoogoplopende ontevredenheden ontstaan. Meer en meer laten de clubs deze vergaderingen links liggen omdat het meestal een onzinnige tijdsverspilling is geworden. Hetgeen we vandaag hebben moeten aanhoren moet nog een officiële bevestiging krijgen in de beheerraad, dus hoeven we toch af te wachten naar de bevestiging ervan.
Volgens sommige oudere liefhebbers, is heel deze reconstructie een opgezet spel om de heren der beheerraad steeds maar minder werk te bezorgen, waarom ook niet, er is voorlopig nog wat geld in kassa (remember 18 miljoen). De liefhebbers moeten zich maar aanpassen, alsof het nog niet moeilijk genoeg is zeker.
Wanneer de SPEERDISTEL in volle bloei staat is hij wel heel mooi van vorm en kleur maar zeker geen plant om zonder aangepaste handschoenen aan te pakken. Hij kan wel een hoogte bereiken van 1,50 meter. Op sommige voedzame gronden kan hij zelfs een hoogte bereiken van 2 meter. Aan de bovenzijde zijn de bladeren ruw behaard en hebben ze een grijs viltige kleur, met lange, duidelijk stekelig getande bladeren die eindigen in een zeer scherpe gelige stekel. De stam of stammen zijn houtachtig en zeer sterk, deze zijn ook weer bezet met kleine en grotere stekels en met ver uit elkaar staande bladeren. De bloemen kunnen verschillen van grootte en staan meestal met 2 naast elkaar. Ze hebben een purperrood tot paarskleurig hoofdje. Hun maximale diameter is 4 cm en hun lengte is ongeveer 6 cm. Ik vind alle bloemen mooi maar deze SPEERDISTEL is toch iets heel speciaals. Iedere fotograaf zal dit weten te beamen want deze plant is een dankbaar onderwerp in de fotografie. De Speerdistel is helemaal geen beschermde plant, in tegendeel zou ik zeggen, hij wordt eerder overal vervolgd met de bedoeling om hem op termijn te proberen uit te roeien, hij krijgt ook wel eens de naam van "Lastig ONKRUID". Toch weet hij zich nog sterk te handhaven. We vinden hem dan ook meestal terug op braakliggende gronden, stortplaatsen, wegranden, en oevers, meestal veelvuldig en bij voorkeur op goede en kalkrijke gronden. Hij is verspreid over heel Europa en in onze streken komt hij zeer algemeen voor. Dit is vanzelfsprekend, vooral wanneer hij ongehinderd zijn overvloedige zaadpluis door de wind kan laten verspreiden. Het bestaat uit duizenden miniscule zaadjes die over ongelooflijke afstanden worden mee genomen door de wind. Waar ze rerecht komen zullen ze vervolgens weer tot ontwikkeling komen.
De Speerdistel is een tweejarige plant die tijdens het eerste jaar een verborgen ontwikkeling kent, pas het tweede jaar zal de plant zich ten volle ontwikkelen en uitgroeien tot een volwaardige plant. De bloeitijd gaat van juli tot oktober. Het is bekend dat de lilakleurige bloemen heel insecten aanlokt, voor vlinders, hommels, bijen e.a. is deze bloem dan ook een welgekomen bron van voedsel.
Wie als vogelliefhebber over distels hoort spreken denkt vrijwel meteen aan de putter die men ook wel de naam van "distelvink" geeft. Deze naam heeft hij in hoofdzaak gekregen omdat de putter erg verzot is op de distelzaden. De benaming "putter" zou hij wel eens kunnen gekregen hebben omdat hij op een speciale manier de zaden uit de rijpende bloemomhulsels weet te peuteren.
Vele kwekers zijn reeds volop bezig met hun kweek, in ’t bijzonder dan de exoten- en de kanariemannen, zij willen er zo vlug mogelijk bij zijn. Elk jaar begint men er vroeger en vroeger mee, waarom is mij wel een raadsel. Volgens hun beweringen komen anders hun vogels te laat in conditie voor de TT’s. Waarschijnlijk is dit wel een foutieve beoordeling. Jaren geleden begonnen wij in hoofdzaak te kweken op 21 maart, (St-Jozefsdag) en toen waren de vogels toch wel in orde voor deTT, waarom dan nu plotsniet meer ? De hedendaagse keurmeesters houden helemaal geen rekening meer met het tijdstip van het jaar en de daaraanverbonden toestand bij de vogels, zij denken gewoonweg dat jonge vogels hun verenkleed van in den beginne optimaal in orde moet zijn. Een jonge vogel, met uitzonderlijk goede kwaliteiten maar met een ruistoppeltje op z’n kop mag het so wie so vergeten en krijgt dan een droge 88 punten op zijn keurfiche geschreven, zonder dat stoppeltje zou diezelfde vogel dan wel 92 punten behalen.Kortweg….oneerlijk.Zoals reeds zo dikwijls aan het licht is gekomen zijn er zeker andere redenen om zo vroeg van start te gaan met de kweek, natuurlijk…. Of wat dacht u ?....Men wil zo veel mogelijk kweken om er achteraf des te meer financiële voordelen uit te halen. Sommigen durven het zelfs aan om niet 2 maar 4 rondes te kweken, wat ze kweken doet er niet toe, als het maar geld in het laadje brengt. Waarom het niet houden bij 2 rondes en dan zorgen voor KWALITEIT in plaats van KWANTITEIT.
Een kweker die 500 kanaries per seizoen kweekt durft dan nog te pronken met de hoeveelheid, maar…. Hier zitten dan hooguit 25 vogels tussen die TT- waardig zijn. De rest proberen ze dan aan de kleine liefhebbertjes te verlappen met het voorwendsel dat het allemaal afstammelingen zijn van hun zo gezegdeKAMPIOENEN . Laat u niet in het zak zetten door deze frauduleuze praktijken en koop uw vogels bij betrouwbare liefhebbers die niet rondlopen met de “Dollar-symbolen” in de ogen.
Deze grootkwekers zijn de “pest” voor de pureliefhebbers en zij zullen een groot gedeelte van hun gekweekte vogels naar de “OPKOPER” moeten brengen. Doe maar verder jongens en zorg maar voor een noggrotere winst van de handelaars. 5 à 6 €uro per vogel, maak eens de rekening wat een vogel u heeft gekost tot op het moment dat ge hem naar de opkoper brengt, gewoonweg “schandalig”.De dag nadien staat uw vogel van 6 €uro er te koop voor maar liefst25 of zelfs30 €uro, waarvoor zijn uw inspanningen dan nog goed voor geweest, precies…..om de opkoper nog wat rijker te maken van uw zweet.Ik laat mij hieraan zeker niet meer vangen en heb AL mijn vogels weggedaan, het merendeel zelfs GRATIS weggegeven, dit nog liever dan naar de handelaars te brengen. Mijnvolière zal in de toekomst bevolkt worden met diverse vogeltjes (gezelschapsvolière) en enkel nog voor de gezelligheid.
Laat de PC dan nog een wonderlijke uitvinding zijn, toch blijf ik mijn twijfels hebben over de exploitatie van het hele gebeuren er om heen. Waarom moeten sommigen miljarden winst maken aan dit project ? Al eens een computer open gemaakt ? Wanneer we even realistisch redeneren dan moeten we toch toegeven dat er maar bitter weinig in dat bakske zit en moet dat allemaal zoveel kosten? Wat ben ik vandaag weer in een pessimistische bui, hoe zou dat God verdomme toch komen? Wil je het echt weten? OK, maar vertel het niet verder want dan zitten ze weer met z'n allen op mijn kap en gaan ze mij weer verslijten als de "zeurpiet" der aarde. Nu ja, zeurpiet, die naam heb ik reeds langer aanvaardt, maar ja, wanneer je de waarheid durft te verkondigen is dit tegenwoordig al een crimineel feit voor een groot deel van deze samenleving.
Voila, nu zijn we beland bij de grond van de zaak. Uit wat voor een samenleving bestaat de huidige mensheid? Precies, .... Voor 95 % uit een stelletje egoïsten die enkel maar oog hebben voor het "Slijk der aarde" en zichzelf boven de gewone sterveling plaatsen. ...
Oef.... Ik ben er van af, het moest er toch ooit eens van komen, nu mag iedereen denken wat hij wil, het kan mij toch helemaal geen reet meer schelen en zal ik blijven wat en wie ik ben, dus één van de overgebleven 5 % der wereldburgers.
Ik ben nu iets langer dan een maand geleden gestart met mijn eigen "Blog" en heb reeds heel wat reacties hierop gekregen. Het merendeel kwam wel positief over. Toch waren er ook enkele afbrekende beoordelingen te noteren, deze laatste kwamen dan van individu's die ik gewoon klasseer bij die 95 %, ge weet wel hé.... Dagen en nachten werk schuilen achter het aanmaken en in stand houden van een web-site of -blog. Als dank voor mijn werk kreeg ik afgelopen week af te rekenen met een onaangekondigde stroomonderbreking met als gevolg dat ik een deel van mijn bestanden (teksten) verloren was en opnieuw kon beginnen. Alsof dit alles nog niet voldoende was, herhaalde deze feiten zich enkele uren later opnieuw met hetzelfde resultaat. Na deze tweede panne ging het zienderogen bergaf met de activiteit van mijn PC-ke.; steeds langzamer en de ene blokkering na de andere. Uiteindelijk kwam dan de "crash". Kon de PC nog wel opstarten maar geraakte in geen enkel programma meer binnen, zelfs op een normale manier afsluiten was er niet meer bij. Kan u zich mijn frustratie en mijn pessimistische bui nu even voorstellen?
Gelukkig ben ik lid van "De Computervriend" in Koersel waar ik dan mijn heil maar ging zoeken voor mijn overkomen onheil. In een eerste onderzoek door dokter Emiel stond ook hij voor een ongekend dilemma. Na heel wat uren nachtwerk kon hij uiteindelijk de fout lokaliseren en wist ik meteen dat die stroomonderbrekingen mij duur kwamen te staan. De diagnose luidde: "Harde schijf naar de bliksem".
Mijn eerste gedachten gingen naar het enorme werk dat was opgeslagen op deze schijf en dat ik dit alles misschien wel zou verloren zijn, Miljaar,...Miljaar...nu heb ik niks meer spookte het al door mijn brein. Door dehospitalisatie van mijn PC in de computerkliniek te Koersel was ik meteen monddood gemaakt voor enkele dagen en dat vreet aan mijn systeem. Na een paar dagen van onrust terwijl mijn PC op "Intensieve" was opgenomen kwam het verlossende nieuws. PC-chirurg Emiel bracht een volledig hersteld bakske, met de ziekenwagen terug ter bestemming. Toch was ik nog niet gerust in de toestand want het spookte nog steeds door mijn hoofd dat ik een hele boel van mijn gegevens verloren zou zijn. Onterecht bleek achteraf, geen letter was er verloren en vanaf nu kan ik er weer met nieuwe moed tegenaan vliegen.
De moraal van deze soap: Blijf steeds geloven in het feit dat er toch nog mensen bestaan waar je met al je ellende terecht kan. In dit geval is dit de Computerclub "De Computervrienden" in Koersel. Zonder hoofdchirurg Emiel zou de ravage niet te overzien zijn geweest en had ik waarschijnlijk, met een mokerhamer in aanslag, ten aanval getrokken op mijn onwillig bakske ellende. Om alle risico's in de toekomst uit te schakelen zal ik mij zeker een externe harde schijf aanschaffen en mogen ze de stroom nog dikwijls onderbreken. DUS... eind goed ..al goed....
Wanneer men lang genoeg zoekt en veel proefnemingen doet op de PC komt er soms iets te voorschijn waar we al lange tijd naar op zoek zijn en niet konden vinden. Indien ik nu nog eens wist HOE ik het heb verkregen dan was ik alweer een stapje verder. Op mijn "middenblog" ben ik nu zover MAAR om hetzelfde te bekomen in de zijbloggen dat is weer wat zoeken --- Zijn er soms meer ervaren "Bloggers" die de oplossing hiervoor kennen, graag een seintje....
Als eerste zien we in het vroege voorjaar, zo rond maart-april het Kleine Hoefblad. Op de geschubde stengels staan de gele bloemhoofdjes die na een bloeitijd van 16 dagen gaan zaad zetten en danomlaag gebogen op de stengels staan. Wanneer de puntjes van de gesloten zaadhoofdjes wit zijn, dan zijn deze goed om te oogsten.
Zij vormen een uitmuntend voesel voor onze vogels en kunnen in ruime mate gevoerd worden. Het Klein Hoefblad is rijk aan vitamine E en bevordert de vruchtbaarheid en de voortplantingsdrift van onze vogels. Eén enkel zaadhoofdje kan wel 130 zaadjes bevatten. Het is ook een uitstekend middel tegen ademhalingsaandoeningen. De plant wordt ongeveer 25 cm hoog en verschijnt met vele tientallen op een kleine plaats waar de wortels zich dan verspreiden zoals bij de uitlopers van de aardbeiën.
VINDPLAATS: Het Kleine Hoefblad groeit massaal op leemachtige grond, op ruderale plaatsen, langs wegen,tussen gras, op aangebrachte bermen en bij leemgroeven.
In dit artikel gaan we het nu eens niet hebben over de soorten of de verschillende kleurmutaties bij de grasparkieten. Iedereen kent zowat het kleine parkietje dat je destijds op de kermissen kon winnen bij sommige spelletjes of tombola's. De grasparkiet nog eens uitvoerig omschrijven is volgens mij dan ook zinloos. Bij een volgende gelegenheid zullen we het nog wel eens hebben in de evolutie die de grasparkiet heeft ondergaan de laatste jaren. Indien we het nu zouden gaan hebben over de verschillende kleurmutaties en/of speciale kenmerken van deze vogel, dan zou mijn blog veel te weinig ruimte hebben en zouden we enkele dagen zoet zijn vrees ik.
Nee, we gaan het deze keer enkel houden bij een ander belangrijk thema bij de grasparkieten, n.l.: "Het BROEDPROCES" bij deze kromsnaveltjes.
Dit proces omvat in feite 3 verschillende stadia n.l.:
- 1 - Regeneratieperiode (Rustperiode)
- 2 - Acceleratieperiode (Voorbereidingsperiode op de kweek)
- 3 - Culminatieperiode (De parings- en broedperiode)
1 - De REGENERATIEPERIODE: (Rust)
In de regeneratieperiode veranderende testikels van de man qua structuur en er worden dan geen hormonen geproduceed. Ook de geslachtsdelen van de pop veranderen en worden kleiner. Externe stimulatoren, zoals het licht, de voeding e.d. hebben dan geen enkele invloed meer op de geslachtsdrift der grasparkieten. De vogels zijn op dat moment volledig buiten conditie en hebben volstrekte rust nodig. Komen de vogels in deze periode te kort aan aan de noodzakelijke rust, dan zal dit ongetwijfeld zijn weerslag kennen en laten blijken in het komende kweekseizoen. Een grasparkietenkweker moet daarom dan ook de volle aandacht besteden aan deze maatregelen in deze periode.
2 - De ACCELERATIEPERIODE: ( Voorbereidingsperiode)
Gedurende deze periode groeien de geslachtsorganen geleidelijk terug naar hun normale proporties. Dit zal geschieden onder invloed van het licht, de voeding e.d. Bij het verlengen van het daglicht verwekken wij kunstmatig de voorbereidingsperiode op de kweek. De daglichtlengte is van grote invloed op de groei van de geslachtsklieren, zowel bij de man als bij de pop. Zij nemen van ca. 50 tot 1500 maal toe in gewicht. De geslachtsklieren zijn tijdens de rustperiode zeer klein en hebben een gewicht van ongeveer 1 miligram. Wanneer de geslachtsklieren hun maximale grootte hebben bereikt en zij op volle kracht geslachtshormonen produceren zullen zij hun conditie peil ook bereiken. Houdt men de mannen en de poppen gescheiden dan zal de voorbereidingsperiode zeer snel verlopen. Tijdens de voorbereidingsperiode wordt de grasparkiet in gereedheid gebracht om te paren en om eieren te leggen.
3 - De CULMINATIEPERIODE: (Bevruchtingsperiode)
In de bevruchtingsperiode dient de paring plaats te vinden. De grasparkiet maakt een dergelijke conditiepiek twee maal mee, n.l. omstreeks februari en een tweede keer in de maand april-mei. Dit is echter afhankelijk van het milieu waarin hij verblijft. Tijdens deze periode zijnzowel de man als de pop klaar voor de paring en zal er meestal een goede bevruchting van de pop door de man mogelijk zijn. Tot zover een korte samenvatting van de drie periodes die elk jaar plaats vinden. Dan kom ik nu terug op de vraag: "Hoe kunnen we zien dat de grasparkieten in broedconditie zijn" ? Wel nu, mannetjes in broedconditie hebben blinkende neusdoppen, heldere ogen en vertonen tegenover elkaar een imponerend gedrag. Opvallend aan de ogen is het snel groter en kleiner worden van de pupillen, veelal een teken van opgewondenheid.
Poppen in broedconditie worden knaaglustig en knagen aan alle hout wat ze te pakken kunnen krijgen. Ze zijn levendiger dan anders en vertonen een bepaalde onrust. Zij hangen en knagen aan het houtwerk, maar het meeste kunnen we het aan hun houding en hun ogen zien. Vooral wanneer u met bijvoorbeeld uw nagel op het houtwerk krabt of tikt, dan is alles één en al aandacht. Net als bij de mannen worden ook de pupillen bij de poppen snel groter en kleiner. De ogen van de vogels staan fel in de kop en stralen. Sommige poppen krijgen diepbruine neusdoppen, hetgeen trouwens lang niet altijd een zeker bewijs van broedrijpheid is, zo is toch gebleken uit bepaalde studies.
Enkele WETENSWAARDIGHEDEN bij de KWEEK...
Allereerst wil ik er uw aandacht speciaal op vestigen dat de gebruikte kweekvogels op zijn minst 9 maanden oud hoeven te zijn om ingezet te worden als kweekvogel (liefst nog iets ouder). Pas wanneer de mannen en de poppen in de optimale broedconditie verkeren kunnen we ze samen zetten voor de kweek. Soms is dit wel moeilijk want we willen zo snel mogelijk aan de kweek beginnen. Wanneer de vogels echter nog niet volledig klaar zijn wanneer we ze koppelen zal je dit merkelijk ondervinden tijdens de komende kweek. In dit geval zullen er merkelijk minder jongen groot gebracht worden dan in normale omstandigheden. Zo zul je de beoogde tijdwinst duur moeten betalen en zal je meer verlies hebben dan de vooropgestelde tijdswinst in de kweekperiode.
Bij een eerste vluchtige controle van mijn toekomstige kampioenen voor het nakende TT-seizoen kwam ik tot een onthutsende vaststelling. De meeste van mijn pre-geselecteerde vaste waarden zaten goed in de bevedering en voldeden optimaal aan de gestelde normen maar....
Die "maar" is er wel onheilspellend aan. Verschillendeonder hen zaten erbij als fysisch gehandicapten. Het was niet mooi om te zien op welke manier ze zich moesten voort bewegen. Bij de eerste had ik er geen oog voor gehad en had enkel de positie, de houding de kleur en hun gedrag bekeken. Bij oudere vogels kan men dit nog wel eens tegenkomen maar dit waren allemaal piepjonge vogels. De poten vertoonden zware schubben, bij sommigen zelfs zo erg dat de voetring reeds gespannen rond de poot zat. Deze toestand had ik zeker niet verwacht bij mijn jongen. Er moest dringend wat aan gedaan worden. Zonder nadenken werden de die wat strak zaten er af gesneden. Dit bracht echter geen soelaas en gaf bovendien geen oplossing voor het probleem. Ten einde raad heb ik er dan enkelen uit gevangen en ben naar de dierenarts gestapt in de hoop van de juiste diagnose te vernemen en vooral om een afdoende remedie te bekomen om dit euvel op te lossen. Het ging hier uiteindelijk toch om mijn beste TT-vogels. Zonder hen zat mijn toekomstig TT-seizoen er reeds op vooraleer het goed en wel begonnen was.
Van de dierenarts kreeg ik volgend relaas te horen en dit wil ik ook wel doorgeven aan collega's die in eenzelfde straatje zijn terecht gekomen en ook geen raad meer weten met dit ongemak.
De diagnose van de dierenarts was er wel snel en bovendien erg duidelijk; het ging om "KALKPOTEN". De symptonen die de arts aanhaalde kon ik alleen maar beamen want dit klopte met mijn bevindingen der laatste weken.
De vogels liggen veel op hun stok en zitten voortdurend te pikken aan hun poten. Dit pikken is een gevolg van de last die zij ondervinden door de jeuk. Deze jeukgevoelens kent zijn oorzaak in het feit dat tussen de schubjes op de poten, zich een grijsachtige, etterende substantie bevindt die de besmetting veroorzaakt.
De basis van deze situatie is een mijt (Conmidocoptes muttans). Deze mijt is microscopisch zeer klein en graaft gangen in de poot van de vogel. In deze gangen leeft de mijt in hoofdzaak van het bloed van de vogel en legt ze haar eieren. Op deze manier groeit dit al snel uit tot kalkpoten. Door deze ontsteking en het ongewenste leven onder de schubben hebben de vogels natuurlijk veel last van jeuk en zitten ze voortdurend eraan te pikken. Dodelijk is deze besmetting wel niet voor de vogel maar hij kan snel van zijn conditie inboeten en zal ook vatbaarder zijn voor allerhande andere ziektes. Bovendien zullen we zulke vogels niet meer hoeven in te schakelen bij de kweek.
Het ingroeien van de ring in de poot kan leiden tot kalkpoten. De bloedtoevoer zal gedeeltelijk afgestopt worden van de poot der vogel. In het ergste geval kan dit leiden tot het afsterven van de poot. Tijdig ingrijpen in zulk geval is hier zeker wenselijk en de ring dan ook zo snel mogelijk verwijderen.
Kalkpoten bij onze vogels zijn, in tegenstelling met andere ziektes, zeer goed te bestrijden en er bestaan diverse middeltjes voor.
Vanaf nu heb ik steeds in mijn kweekruimte "ZUURVRIJE VASELINE" binnen handbereik. Volgens de arts is dit de meest doeltreffende remedie om kalkpoten aan te pakken. Andere middeltjes zijn o.m. verdunde Dettol, Hallamid of verdunde Javel. De voorkeur gaat echter wel uit naar de "Vaseline" en is gewoon bij de apotheker te verkrijgen.
BEHANDELING:
Vang de besmette vogel uit en smeer het geïnfecteerde pootje goed in met de zalf, er wel op letten dat ge de dijbevedering niet te veel bevuilt. Dit kan wel niet veel kwaad maar het geeft geen mooi zicht door dat plakkerige zooitje. Herhaal deze behandeling om de 2 dagen. Na minder dan een week zijn de mijten dood en zullen de schubjes volledig herstellen op het loopbeen. Zit echter nooit zelf te prutsen aan de schubjes want dan krijg je pas narigheden zoals bloedingen en andere ontstekingen. (Deze kan je dan best behandelen met Terramycine).
VOORZORGEN:
Geef uw vogels regelmatig een gezond bad met een portie badzout erin en uw vogels zullen zelden of nooit nog te maken hebben met kalkpoten en krijgen de mijten geen schijn van kans. Dus steeds preventief denken en handelen.
Wie kent er het kwieke, levenslustige zangertje niet ? Eigenlijk is het geen vaste bewoner van onze regio's. We kunnen ze wel massaal waarnemen tijdens de jaarlijkse trekperiodes in het voor- en najaar. Het sysje (Carduelis spinus) heeft zijn thuishave in de Noord Europese landen zoals Scandinavië, Schotland, Ierland, Rusland en Siberië. Als broedvogel zal het sysje in Vlaanderen eerder een uitzondering op de regel zijn. Ze zijn echt verzot op de elsenstruiken waar ze op een acrobatische wijze de zaadjes uit de knoppen weten te plukken. Vandaar dat ze ook wel eens de Elsensys worden genoemd. In de winter treffen we ze in grote getallen aan in de omgeving van waterlopen waar doorgaans ook wel elsenstruiken in de buurt staan. Ook durven ze wel eens afzakken naar de meer bewoonde dorpskernen en maken ze duchtig gebruik van de voederhuisjes in onze tuinen. Zoals reeds gezegd is het sysje verzot op elsenzaadjes, omdat ze daarin wel het voornaamste voedselbestanddeel terug vinden om de winter door te komen. Heb je in uw tuin nu b.v. een voedertafel staan en wil je de sysjes van dienst zijn, voorzie dan ook Nigerzaad, Trosgierst, gepelde pindanootjes en mezenbollen.Zij zullen er gretig gebruik van maken tijdens hun bezoekjes. Na een tijdje worden ze eigen aan de omgevingen kan je ze zelfs op de vensterbank van uw woning waarnemen. Op de grond zal je ze slechts sporadisch kunnen aantreffen, tenzij om wat te drinken.
Stiekem worden er links en rechts ook wel wat gevangen door liefhebbers met goede bedoelingen om de volière te bevolken of om er kruisingen mee te kweken met een kanarie of andere soortgenoten. Als volièrevogel is het echter geen van de gemakkelijkste vogels om te houden. Mits wat geduld en aanpassing is het toch wel een dankbaar vogeltje en lukt het wel om er een kweek mee op te zetten. Het is wel nodig om er op te letten dat je ze een zaadmengeling voorzet die ze lusten, rekening houdende dat ze niet te vet gaan worden want daar is het sysje erg gevoelig voor. Wil men succes hebben in de sysenkweek, hou ze dan in kleine vluchtjes (1m breed X 2m lang X 2meter hoog) en per koppel. Ook kunnen we de kweek aanvatten in de gekende kweekbakken. Hou het dan toch enigszins ruim en ga zeker niet kleiner dan bakken van 1m X 0,40 X 0,40 meter per koppel.
Om de vetzucht te voorkomen moet men er wel zorg voor dragen dat ze voldoende bewegingsruimte hebben en zet de zitstokken voldoende ver uit mekaar. Het sysje is bovendien erg gevoelig voor ziektekiemen, daarom er steeds voor zorgen dat de bodem kurkdroog is en blijft. Natte bodems bevatten immers steeds meer ziektekiemen en die kunnen we best missen. Als nestmateriaal kan je gevlochten nestjes van kokosvezel ophangen in de vluchtjes, omgeef deze wel met enkele conifeertakjes want de pop is nogal gesteld op haar privacy tijdens het broeden.Net als de distelvink is ook het sysje gesteld op een goed verlichtte nestplaats, dus, hang de nestjes zeker niet in een donker hoekje, de kweek mag je anders wel vergeten. Als nestmateriaal houdenze van katoendraadjes, pluisjes wat, de plusjes van de paardebloem en fijne grassprietjes, de binnenkant vullen ze graag met gedroogd mos. Eenmaal de pop aan het leggen toe is, is het de man enkel nog te doen om de pop te voeren op het nest, voor de rest trekt hij er zich niets meer van aan.
Wanneer de jongen zijn gekipt zal de man de pop blijven voeren op het nest en deze zal dan op haar beurt de jongen voorzien van het nodige voedsel. Na enkele weken, wanneer de jongen bijna vliegvlug zijn zal de pop aan een nieuw nest beginnen en zal haar aandacht voor haar kroost sterk afnemen. Geen nood want dan komt de man in actie, hij zal de jongen verder voeren tot ze zelfstandig zijn.
Sommige liefhebbers - kwekers houden er van dat hun vogels een fors "voorkomen" hebben en dan blijft het in vele gevallen nog niet beperkt tot een goed postuur. Zeker in de winterperiode treft men bij sommigen heel wat vogels aan die in de categorie "Maatje te veel" thuis horen. Dit merkt men reeds op het eerste zicht. De vogels liggen meestal op hun zitstok in plaats van een fiere houding aan te nemen. Dit "liggen" is veelal het resultaat dat de vogels hun eigen gewicht met moeite kunnen torsen. Ze vertonen bovendien een volle, afhangende buik en doorhangende borst. Wanneer we deze vogels ter hand nemen zien we een dik gezwollen gele buik. Akkoord, in de rustperiode mag een vogel wel wat vetreserves opslaan, maar denk erom: "Overdaad schaad". Vogels, dewelke er zo bij zitten in de winterperiode geven een lusteloze indruk en zullen bovendien een minder lang leven beschoren zijn. In het kwekersjargon noemen wij dit dan "Vetzucht". Denk nu niet direct aan een ziekte, nee, of misschien toch wel, maar dan een hebbelijke ziekte van hun baasjes. De oorzaak is meestal te zoeken in het voedsel en de bewegingsvrijheid waarover de vogels beschikken, en daar is het baasje de verantwoordelijke voor. Vooral de voeding doet hier zijn duit in het zakje. Te veel van het ene en te weinig van het andere. Sommigen nemen het gezegde: "In de rustperiode legt men de basis voor een goed kweekseizoen" dan ook letterlijk ter harte maar denken wel totaal foutief over het principe "basis". Ze proppen hun vogels tot barstens toe vol met allerlei preparaten en verwaarlozen hierdoor hun vogels datgene te geven wat ze in feite daadwerkelijk nodig hebben n.l. VOEDINGSMIDDELEN. Hier moeten we eerst en vooral een onderscheid maken tussen voedingsmiddelen en voedingsstoffen.
VOEDINGSMIDDELEN bestaan in hoofdzaak uit diverse zaden, groenvoer, wildzaden, kiemzaden enz... De VOEDINGSSTOFFEN daarentegen zijn elementen waaruit de voedingsmiddelen zijn opgebouwd. Hier noteren we 3 verschillende onderdelen 1- Bouwstoffen 2- Brandstoffen en 3- Beschermende stoffen.
De Bouwstoffen, bestaande uit eiwitten,water en zouten geven weinig problemen omdat deze door het lichaam afgebroken worden, het overtollige zal normaal uitgescheiden worden. Een groter probleem scheppen de Brandstoffen, bestaande uit koolhydraten, zetmeel, suikers en vetten. De geconsumeerde suikers en vetten dewelke niet tot verbranding komen worden in het lichaam opgeslagen als "reservevoedsel" en dit uit zich in de vorm van vet. Deze aangelegde reserve kan wel eens teveel worden en dan spreken we over "Vetzucht" met alle nare gevolgen hieraan verbonden.
We kunnen dit probleem grotendeels verhelpen, of beter nog, voorkomen door onze vogels in een ruimere vlucht los te laten en dan geslacht per geslacht. Door de grotere bewegingsvrijheid zal men na enkele weken reeds een duidelijke afslanking kunnen waarnemen bij de "te vette" vogels, de anderen zullen er niet toe komen om een grotere vetreserve aan te leggen. De ideale manier is echter om onze vogels er toe aan te zetten om minder te gaan eten. Nu kan je zeggen dat deze praktijk niet ongestraft kan verlopen, het alternatief is echter heel eenvoudig en risicoloos. We gaan het proteïnegehalte in de voeding verhogen zonder evenwel het vetgehalte te verminderen. Hier is misschien wel een woordje uitleg bij nodig. U hebt het al begrepen hoop ik, dat de vogels meer zullen gaan eten wanneer de proteïne laag gehouden worden. Drijven we deze nu de hoogte in dan zullen ze veel minder behoefte hebben aan eten met het logische gevolg dat ze minder vet en koolhydraten tot zich zullen nemen en bijgevolg minder vet in hun lichaam zullen opslaan. Dan hebben wij ons doel toch bereikt nietwaar.
Andere hulpmiddeltjes kunnen als aanvullende remedies beschouwd worden: Zoals reeds gezegd; Geef ze een ruime vlucht en geef ze zeker geen grote voorraad voedsel, laat ze desnoods maar wat zoeken naar eten. Een regelmatige gewoonte zou moeten zijn om wekelijks wat wildzaad en trosgierst ter beschikking te stellen. Oliehoudende zaden zoveel mogelijk bannen. Een kanarie eet per dag ongeveer 4 à 5 gram, probeer hier rekening mee te houden. Eivoer zeker niet van het menu schrappen in de winter, echter wel beperken tot 2 X per week. Een stukje fruit, ui of look op regelmatige tijdstippen mag je zeker niet vergeten.
Sommige fanatiekelingen houden er zelfs een sadistische methode op na. Ze zetten hun vogels een tijdje zonder of op zeer miniem water om ze te laten vermageren (denken ze).
Gebruik deze visie zeker niet als voorbeeld, een waarschuwende vinger is hier op zijn plaats. Een levend wezen MOET drinken om zijn normale lichaamsfuncties te laten functioneren.
Verzaken wij aan deze boodschap dan zullen er vast en zeker andere en nog ergere problemen geschapen worden. Om zelf een gevoel te krijgen hoe een vogel zich voelt zonder water raad ik iedereen aan om volgende test eens op uzelf toe te passen. Neem 10 gewone beschuiten, probeer deze maar eens achter mekaar op te eten zonder één slok vocht tot u te nemen. Wedden dat ge niet verder geraakt dan 7, hooguit 8 beschuiten.
Deze mooie cultuurvogel is stilaan aan 't bekomen van een spectaculaire terugval in de jaren '80 - '90. In deze periode heeft de natuur een gedaanteverwisseling ondergaan. Heel wat veranderingen kwamen tot stand, grotendeels door toedoen van menselijke inbreng. Zo verdwenen heel wat "Holle wegen" en de kleinschalige akkerbouw moest plaats ruimen voor de meer renderende massa produktie der gewassen. zoals maïsvelden, enz... Weer typisch aan de menselijke ingrepen in de natuur: Alles moet wijken voor het grootschalig geldgewin van de egoïst die de hedendaagse mens toch is. Door deze ondoordachte ingrepen heeft men wel een groot gedeelte van de bestaande biotopen der Geelgors verwoest. Het uitverkoren biotoop van de Geelgors is n.l. open terreinen met bosranden, aflopende bermen,struiken en heggen. Dat de Geelgors onze streken een tijdheeft vermeden is dan ook logisch en meer dan normaal. Door bepaalde ingrepen in de sector van het landbouwbeleid en de Natuurbescherming is er enig herstel waar te nemen. De Geelgors heeft dit ook gemerkt en met mondjesmaat komt hij terug afgezakt naar onze contreiën.
De Geelgors is praktisch in gans Europa terug te vinden maar is gedeeltelijk toch een trekvogel. Geelgorzen die wij hier in de winter tegenkomen zullen hun broedgebied vast en zeker in Noord Europa hebben. In de natuur bouwt de Geelgors zijn nest liefst vlak bij de grond. Dit kan in een lage struik zijn maar ook wel in een gedraaid kuiltje in het zand en wat beschut door een overhangende tal of hoog gras. 2 à 3 legsels worden er per jaar geproduceerd. Een legsel bestaat uit 3 à 6 vuilwitte eitjes met donkere vlekjes. De broedtijd zal 12 à 14 dagen vergen. De ouders voeren beiden hun kroost groot. Hun menu bestaat uit allerlei insecten zoals rupsen, sprinkhanen, vliegen, muggen, kevertjes, bladluizen, vlinders enz...
De Geelgors is goed te onderscheiden van zijn andere soortgenoten door zijn opvallende geel-bruine kleur, vooral de man dan. Bij de man zijn de schedel, wangen, kin en keel echt diep geel. Op de kruinbevindt zich een donker tot zwart-bruine V-tekening die doorloopt tot in de nek. Op de wangen bevindt zich een bruin, hoefijzervormige tekening en in de hals zie je twee bruinachtige baardstrepen. Het rugdek en de mantel zijn bruin met een groenachtige waas met een zwart-bruine pigmentbestreping. De stuit is kastanje bruin met een rossige gloed. Zoals bij de meeste vogelsoorten is het verenkleed van de pop veel minder gekleurd. Indien we het voornemen hebben en de uitdaging willen aangaan om met deze schitterende vogel te gaan kweken, bedenk dan dat we een vluchtje voorzien voor elk koppel. Wel rekening houden dat deze ruimtes volledig droog zijn en blijven. Wanneer we nu in een box-systeem kweken moeten we er zorg voor dragen dat de tussenwanden ondoorzichtig zijn. De Geelgors is in de rustperiode wel een zeer verdraagzame vogel maar kan in de broedperiode des te agressiever voor de dag komen. De man wil geen andere vogels in de buurt van het nest. Vooral vogels met een geel uiterlijke zijn niet veilig voor zijn aanvallen. Het kan zelfs zo erg worden dat zijn eigen pop er van langs krijgt. Dit furieus gedrag kennen we soms ook wel bij de mussen en andere vinkachtigen. Zorg daarom steeds voor een veilig plekje in de volière, waar de pop, indien nodig, kan gaan schuilen. Dit kan je best doen door een plankje hardboard onderkant in de vlucht op de bodem schuin tegen de zijkant te plaatsen. Een zorgvuldige selectie is van groot belang indien we de kweek tot een goed einde willen brengen. Kies daarom vooral rustige vogels. Met schuwe vogels zul je moeilijk tot nestbouw komen, laat staan dat de kweek zou lukken. Ook bij eventuele nestcontrole, indien je zover al geraakt kunnen problemen optreden bij onrustige ouders. We zegden het reeds dat de Geelgors zijn nest liefst dicht bij de grond maakt in de natuur. In de volière hoeven we daar wel geen rekening te houden, ze bouwen graag hun nest op een hoogte van 1 meter en zelfs hoger. Wel hoeven we rekening te houden dat de nestmandjes erg ruim hoeven te zijn omdat de Geelgorzen nogal een omvangrijke en soms wat slordige nest bouwen. Misschien nogal logisch omdat de pop alleen het nest moet afwerken, had je misschien wat anders verwacht van het zwakke geslacht.
VOEDING:
De kweek met de Geelgors vereist een uitgebreid voedselpatroon om aan de jongen te verstrekken. Een passende zaadmengeling met overwegend witzaad en/of andere graszaden, (haver, rogge, tarwe enz..) en een eivoeder mag zeker niet ontbreken op het menu.
SHOWVOGEL:
Spijtig genoeg vinden we de Geelgors tegenwoordig slechts sporadisch terug op onze tentoonstellingen. Indien je zou willen deelnemen aan een wedstrijd is het wel raadzaam om de standaard even te raadplegen. Voor wat de kleurmutaties betreft mag wel gezegd worden dat deze maar zelden voorkomen. De bruinmutatie is een van de geregistreerde bij de Geelgors. Er doen wel geruchten de ronde dat er reeds meerdere afwijkingen zouden gekweekt zijn. Als dit het geval zou zijn is het wel spijtig dat betreffende kwekers hier geen melding van maken. Geelgorzen komen pas het tweede jaar op volle kleur. Pas dan zal bij de man de kastanje bruine rug en stuit een rossige gloed vertonen. Zo zal in het voorjaar (dus buiten het TT-seizoen) de intensiviteit van de kop bij de man het felst zijn en zou de keurmeester hier rekening dien mee te houden tijdens de keuring. Wanneer we de puntjes op de i zetten moeten we toch concluderen dat de Geelgors geen gemakkelijke vogel is om hoge cijfers te scoren, of zou het soms aan de keurmeester liggen die deze vogel misschien onvoldoende kent ?
Toch even de meest voorkomende fouten aanhalen tijdens een keuring:
- Te slank van model - Bonte nagels
- Te smalle kop - Niet egal kleurdiepte
- Onderbroken V-tekening op de kop (alleen bij de man)
- Flankbestreping onderbroken - Borstband niet strak
De CATHARINAPARKIET (Bolborthynehlus lineola lineola) is wel het meest vriendelijke kromsnaveltje dat wij op heden kennen. Dit parkietje is voor het eerst in de literatuur omschreven in het jaar 1853. In de Londense zoo was hij voor het eerst te bewonderen in 1886, dus 33 jaar later.Bij deze krombekken kennen we 2 ondersoorten n.l. de meest voorkomende Catharinaparkiet, afkomstig uit Zuid Mexico en West Panama. Dan hebben we de 2de soort: De Perucatharinaparkiet, met als standplaats: Centraal Peru, Columbia, Equador en Noord-West Venezuela.Het verschil tussen deze 2 soorten laat zich merken in hun kleur en tekening. De Peru-Catharina is over 't algemeendonkerder (groen), de zwarte omzoming van de veren zijn breder en de zwarttekening in de vleugelbocht is vaak breder.Voor een goed begrip bij onze kwekers willen wij er toch op wijzen dat de Catharina's die momenteel bij ons gekweekt worden, alles behalve "zuiver" zijn en er geen weg terug meer is. Destijds is men massaal de 2 soorten gaan mengen zodat we in feite allemaal bastaards aan 't kweken zijn. Het zuivere ras opnieuw binnen halen is uitgesloten aangezien er in de landen van herkomst een uitvoerverbod geldig is voor deze soorten van vogels. indien we er dieper op ingaan kunnen we zelfs vaststellen dat de keurmeesters lelijk bij de neus worden genomen want zij keuren niet de vogels die zij denken voor zich te hebben. De kruisingen van deze 2 soorten uit zich bovendien in het feit dat we heel wat schakeringen tegenkomen van de wildkleur, de ene al wat donkerder dan de andere. Catharinaparkieten zwerven veelal rond in groepjes van zowat 25 exemplaren, zeker tegen de avond aan wanneer ze hun "slaapboom" gaan opzoeken om de nacht door te brengen.
Catharinaparkieten zijn vogels die zich voornamelijk in hoge bomen schuil houden. Van nature uit zijn het nogal schuwe vogels en produceren weinig geluid, hierdoor zijn ze dan ook moeilijk waar te nemen. In het wild broedt de Catharina rond de jaarwisseling (december- januari). De Perucatharina daarentegen begint er ps aan in de maanden mei-juni. Ze leggen dan 5à6 eieren in de holtes van dode bomen.
De geslachtskenmerken zijn bij Catharina's erg moeilijk te onderscheiden al kunnen we met quasi zekheid stellen dat de uiteinden van de bovenstaartveren bij de man diep zwart is over een lengte van minstens 1 cm, bij de pop beperkt de zwartzone zich echter tot het uiterste puntje.
Anders is het gesteld met de lutino en de albino, om hier geslachtszekerheid te bekomen kan men best een dierenarts raadplegen. Zoals reeds gezegd is de Catharinaparkiet een zeer vreedzame en sociale vogel. Ze kunnen zonder problemen samen gehouden worden in een gezelschapsvolière met andere exoten, kanaries of Europese. De gewone grasparkiet raden we echter niet aan als gezelschap omdat deze vogel nogal vernielzuchtig is van aard en de verstandhouding tussen de andere bewoners wel eens zou kunnen verstoren.
De Catharinaparkiet is van origine groen van kleur, hetgeen kan variëren van de plaats van herkomst, zo is de Perucatharina iets donkerder dan de overigen. Met zijn gestalte van 16 à 17 cm is het een ware acrobaat in de volière. Door zijn kunstjes. Door zijn kunstjes en klimwerk is het overigens een graag gehouden gezelschap in de huiskamer. Een andere rede om hem als kamergenoot te waarderen is zijn aanleg om snel iets aan te leren en zelfs te spreken, bovendien is hij helemaal niet luidruchtig. Bij een goede verzorging kunnen deze parkietjes gemakkelijk een ouderdom bereiken van 10 jaar of zelfs meer.
We zegden reeds dat de wildkleur van de Catharina's groen is, wat zien we echter? Ook hier, net als bij zovele anderen, heeft de mens zijn eigen willetje doorgevoerd en is beginnen te experimenteren (toch eigenaardig dat de mens het altijd beter denkt te weten, egoïsten dat we zijn. Het gevolg van deze onnatuurlijke menselijke hersenkronkels is het verschijnen van diverse kleurmutaties. Zo kunnen we momenteel beschikken over de groenreeks en de blauwreeks, deze zijn dan op hun beurt nog eens opgesplitst in verschillende onderverdelingen. Zo vinden we in de blauwreeks de Kobalt en de Mauve terug. Over deze kleurmutaties gaan we het wel eens hebben in een afzonderlijk artikel over de vererving ervan en andere problemen.Zoals in de ornithologische familie het vaker voorkomt is ook hier heel wat heisa ontstaan rond bepaalde mutaties en van een "duidelijk" omschreven standaard is nog lang geen sprake. Eén van de vele "ongeloofwaardigheden" is de Cinnamon, deze mutatie heeft reeds 4 verschillende benamingen op zijn palmares. Volgen wie volgen kan. Waar staat de liefhebber-tentoonsteller in dit geval wanneer hij zijninschrijvingsformulier moet gaan invullen? Erger nog, hoe gaan de keurmeesters deze vogel beoordelen ? Een open vraag waar we momenteel het antwoord schuldig moeten blijven. Of toch niet ? Zijn er misschien bepaalde personen die zich geroepen voelenom de standaard naar hun eigen denken aan te passen en de kleine liefhebbers voor schut willen zetten. Ook hier zal, zoals meestal, het financiële aspect weer wel de hoofdrol gaan vertolken zeker. Zijn we nu echt bezig met onze hobby volledig om zeep te helpen ? Ik zou het bij God niet weten, de toekomst zal wel raad brengen. (dan is het waarschijnlijk reeds te laat).
Wat de kweek in gevangenschap betreft moeten we toch even duidelijkheid scheppen over het kweekgedrag van de Catharina's in de streek van herkomst. Hun leefgebied situeert zich om en bij het evenaarsgebied en dat heeft zo zijngevolgen op hun kweekgedrag. In deze contreien is er practisch geen verschil tussen dag en nacht en dus steeds bijna even licht, bovendien is er voedsel in overvloed. Dit heeft dan weer tot gevolg dat de Catharina's zowat het ganse jaar door aan hun voortplanting werken en dat zit er biologisch sterk ingebakken.
Onze kwekers denken daarom ook foutief door te stellen dat ook Catharina's slecht 2 à 3 rondes mogen kweken en dusdanig een rustperiode moeten inlassen. Van een zeer ervaren Catharinakweker kregen we op het hart gedrukt om deze vogels het ganse jaar door te laten kweken, laat ze steeds hun gangetje gaan, de resultaten zullen des te bevredigender zijn. Door een rustperiode in te lassen verstoren we het basis instinkt van de vogel en raakt hij volledig van slag.
Bewuste kweker vertelde ons ook dat hij de twee methodes heeft uitgetest en er een veel hoger rendement was door de vogels gewoon het ganse jaar door hun gang te laten gaan.
Toch nog even wat informatie over onze Catharinaparkiet in verband met de kweek. De Catharinaparkiet is een "vlugrijpe" vogel, reeds na een 6-tal maanden is hij broedrijp. Aan te raden is echter om de jonge vogels zeker niet in het kweekproces te gooien vooraleer ze de ouderdom van 1 jaar hebben bereikt. Te jonge vogels zijnnog niet tot volle ontwikkeling gekomen en de eventuele nakomelingen zoudenin dit geval wel eens negatief kunnen voor de dag komen. Catharinaparkieten zijn zeer broedlustige vogels. Als broedaccommodatie geven we ze een broedblok voor grasparkieten waarvan de boden bedekt is met houtkrullen, al of niet vermengd met turfvezels. Door het feit dat de pop slechts om de 2 dagen een ei legt kan er een groot verschil optreden bij het kippen der eieren. Wanneer het eerste jong bijna in de veren zit moet de laatste nog kippen. Dit euvel moeten we dan zelf oplossen door de eieren te rapen en ze na het 5de ei terug te leggen, zodat de bebroeding gelijkmatig kan geschieden en het kippen der jongen op korte termijn zal gebeuren. Na zowat 24 dagen broeden zullen de jongen kippen. Denk nu niet dat de man al die tijd op zijn nagels zit te sabbelen, nee hoor. Tijdens de broedperiode zorgt hij voor de bevoorrading van de pop op het nest en zeer sporadisch neemt hij voor korte tijd de broedfunctie van de pop over.Een zestal weken na het kippen zullen de jongen stilaan het nest beginnen te verlaten en zullen de ouders de jongen nog enkele weken blijven voeren en in bescherming nemen.Hierna kunnen de jongen een zelfstandig leven gaan leiden en kunnen ze gescheiden worden van de ouders.
Wat de nestcontrole betreft tijdens de leg- en broedperiode is er geen enkel probleem. De ouders hebben hiertegen geen enkel bezwaar en laten dit gewillig toe.Als consumenten zijn de Catharina's eveneens gemakkelijke gasten. Een goede mengeling voor grote parkieten volstaat, af en toe aangevuld met kleine stukjes appel. Ze zijn wel erg verlekkerd op gepelde haver, dit mag je echter niet te veel geven, zeker niet in de rustperiode dit vanwege het nogal hoge vetgehalte in de haver. De vogels zouden een te grote vetreserve aanleggen en dit is nu geen aanrader voor hun conditie. Kweken we echter volgens hun natuurlijke instinkt (het ganse jaar door) dan moeten we dit zeker niet gaan beperken. De vogels verbruiken dan veel meer energie en kunnen ze het vetgehalte zeker goed verwerken.
Een tip voor de beginnende Catharinakweker: Probeer niet te kweken zonder gepelde haver te voeren, het zal je amper lukken om jongen groot te krijgen.
Voorlopig houden wij het bij deze eerste beschouwingen over de Catharinaparkieten, bij een volgende gelegenheid gaan we zeker de vererving onder de loupe nemen evenals de kleurmutaties en de problemen daar omheen.
Wat horen we de laatste tijd toch veelvuldig klagen over slechte kweken, veel sterfgevallen in het nest bij de jongen en zelfs bij de oudere kweekvogels. Plots leggen ze hun kopje er bij neer zonder ook maar enig voorafgaand teken van ziektekenmerken. Dan maar naar de apotheker om de zogezegde "wondermiddeltjes" aan te schaffen. Zelfs zonder de juiste diagnose te hebben vastgesteld worden velerlei nepmiddeltjes aan onze vogels toegediend. In vele gevallen zullen deze preparaten niet de gewenste resultaten opleveren en gaat het met de vogel steeds van kwaad naar erger.
Onlangs waren wij op visite bij een liefhebber dewelke ons voor dommerikken afschilderde wanneer we het hadden over leverinfecties en de gevolgen daarvan. Nog nooit gehoord van Mariadistel zeker? Wel van gehoord, maarnog niet in de practijk toegepast repliceerden wij. Wel, zegde de man, ik zal u eens uitleggen waarom ik "leveraandoeningen" niet ken en wat de rede daarvan is: De meeste liefhebbers proppen hun vogels vol met diverse preparaten die helemaal niet goedkoop zijn en bovendien in de meeste gevallen zelfs geen enkel positief effect hebben op onze vogels, in tegendeel. Ik zou zelfs durven te beweren dat daar de hoofdschuldige moet gezocht worden voor de veel besproken leveraandoeningen. Bovendien dienen wij onze vogels, mede hierdoor, heel wat antibiothica toe, hetgeen zich zeker zal wreken tijdens de kweek en op het nageslacht.
Sedert jaar en dag krijgen mijn vogels niets anders dan zuivere natuurlijke producten in de vorm van allerlei kruiden en zaden. Vooraanstaande biologen hebben vele planten onder de loupe genomen en hebben de bewijzen geleverd van hungeneeskundige krachten. Eén van deze alomgekende planten is de Silybum Mariamum of beter gekend als de Mariadistel, ook wel de Bonte Distel, melkdistel of de O.L. Vrouwdistel genoemd en behoort tot de Compositenfamilie. Aan dit plantje is een Bijbelse geschiedenis verbonden, maar dat heb ik reeds eerder op u los gelaten dacht ik. Voor de vogelkwekers is de Mariadistel van groot belang door zijn grote hoeveelheid Silymarine. Deze stof werkt rechtstreeks op de levercellen in en verdrijft alle schadelijke stoffen met bekwame spoed uit de lever. Silymarine is bovendien het element in deze plant die de werking op de aanmaak van nieuwe levercellen bevorderd.
De Mariadistel kan in diverse vormen aan onze vogels worden toegediend. Een eerste manier is gewoon om de plant in zijn geheel aan de vogels te geven, zij zullen er wek van nemen wat ze nodig hebben. Zelfs de bladeren zijn voor sommige vogels (Europese) een echte lekkernij.
Men kan de zaadjes ook oogsten en deze mengen onder de overige standaardzaden. In de kweekperiode is het zelfs geraadzaam om de zaadjes fijn te malen en dit poeder onder het eivoer te mengen, uw jongbroed zal er u dankbaar om zijn. Indien men deze raad wil opvolgen zullen al uw leverproblemen tot het verleden behoren.
Liefhebbers die met vogels kweken dewelke regelmatig kleurstofpreparaten toegediend krijgen, zeker de rode vetstof kleurkanaries, kunnen hieruit zeker hun besluiten trekken. Het is n.l. zo dat alle kleurstoffen die wij onze vogels toedienen heel wat schadelijke elementen bevatten die de lever op langere termijn totaal vergiftigen met een fatale afloop voor de vogels.
Door het voeren van Mariadistel, volgens één van voornoemde methodes zal deze vergiftiging geen schijn van kans krijgen en gaan de schadelijke stoffen onmiddellijk afgebroken worden en zullen geen enkele beinvloeding op de lever kunnen bewerken.
Mariadistel is in feite afkomstig uit Zuid Europa en Iran. Door de jaren heen heeft deze plant zich verder verspreid over onbewoonde gebieden en open vlaktes tot zelfs in Denemarken.orspronkelijk was deze plant een voedselgewas. De bladeren at men als sla, de bloemhoofdjes en zelfs de wortels kookte men en serveerde ze als groente met een pittige artisjoksmaak.
Men kan de Mariadistel bij ons vinden langs verlaten wegen en open vlaktes. Om zeker te zijn kan men echter beter deze plant zelf kweken in de moestuin, zo heb je de zekerheid dat er geen schadelijke sproeistoffen of andere boosaardige bestanddelen zijn op terecht gekomen.
Over deze plant kan een gans boek geschreven worden, dit zou ons echter te ver leiden. Het bijzonderste dat we hieruit moeten onthouden is het feit dat, indien we leverkwalen bij onze vogels willen voorkomen, we onze vogels regelmatig Mariadistel zullen moeten voeren. Men kan dit zaadje ook wel verkrijgen in de speciaalzaken maar is dan wel erg prijzig in aankoop. Dus is het een aanrader om deze plant zelf te kweken in uw moestuintje.
Bij deze hoop ik heel wat liefhebbers op het vlak van leverziektes iets te hebben bijgebracht, vooral bij de kanariehouders is dit geraadzaam om op te volgen.
Toch wil ik nog een goede raad meegeven; Blijf zoveel mogelijk buiten bij de apotheker, hou alles op een natuurlijke wijze en laat u niet verleiden door uitspraken van sommige liefhebbers die DENKEN van het allemaal beter te weten.
Heb je toch al eens af te rekenen met ziektesymtonen bij de vogels, wees dan zo slim om de deur van de apotheker te negeren en binnen te stappen bij een erkende dierenarts die bekend is om zijn specialiteit "Vogels en Kleindierbehandeling".
Een dierenarts kan u met zekerheid de juiste diagnose bepalen van de kwaal van uw vogel en meteen de JUISTE behandeling voorschrijven.
KNOFLOOK (allium sativum) Was reeds duizenden jaren voor Christus een zeer populair plantje. Ten tijde van de bouw der pirades in het oude Egypte kregen de slaven in hoofdzaak knoflook te eten om hen te vrijwaren van allerhande ziektes en om hun werkkracht te bevorderen. Door de eeuwen heen heeft knoflook overigens zijn geneeskundige krachten bewezen. Zo kan men knoflook veelvuldig terug vinden in de medische literatuur bij de Chinezen, de Oude Grieken, de Vikingers en de Oude Romeinen. In Rusland kennen ze knoflook beter onder de benaming van "Russische Penicilline" Bewijzen dat knoflook niet zo maar een plantje is, kan wetenschappelijk worden bewezen. Bij heel wat Oosterse bevolkingsgroepen, waar dagelijks knoflook verwerkt wordt in hun voeding, zal men zelden horen spreken over te hoge bloeddruk, hartkwalen, kanker of aderverkalking. Trouwens, in 1858 stelde prof Pasteur de anti bacteriële werking van knoflook, wetenschappelijk vast.
Al met al, redenen genoeg om hier alles (wat knoflook betreft) eens even op een rijtje te zetten:
De BELANGRIJKSTE inhoudstoffen van KNOFLOOK zijn:
0,1 tot 0,35 % etherische olie, deze kan men veelvuldig terugvinden in de literatuur over "Aromatherapie"
Verschillende (33) Zwavelverbindingen, waaronder "Alicine", de stof die de doordringende geur veroorzaakt.
Vitaminen A - B1 - B2 en C
Mineralen en sporenelementen, waaronder Kalium Zwavel, Jodium, Selenium, Gemanium, Cilicium, ijzer ,Koper, Zink, Pothassium, Magnesium en een 17-tal Aminozuren waaronder de meest essentiële.
Koolhydraten, (vooral fructosanen) saponinen en een weinig pro-vitaminen A
Stoffen met vrouwelijke en mannelijke hormonale eigenschappen.
Talrijke enzymen o.a. Alinase, Myrosinase, Peroscidase, deze laatste groep enzymen zorgt voor de bevordering van de zuurstofoverdracht.
Stoffen met antibiotische eigenschappen zoals Allicine.
In de jaren '70 heeft prof. J. Cornelisse, wetenschappelijk aangetoond dat de rauwe knoflook een bacteriële werking heeft op salmonella's in het spijsverteringskanaal (waar hebben wij dat nog gehoord )
Wat de toepassing van al deze uitleg betreft voor de gezondheid van onze vogels kunnen we samenvatten als volgt:
Een vogel, dewelke regelmatig knoflook op zijn menu zal terugvinden, zal veel beter bestand zijn tegen allerhande ziektes. Op welke manier we deze knoflook bij de vogels brengen moet ieder voor zich maar uitmaken. Ondervinding zal ook hier een positieve inbreng betekenen. Sedert jaren krijgen mijn vogels knoflook toegediend via het eivoer en/of in het drinkwater. De basisregel is steeds; maak er een gewoonte van om bij de aanmaak van vers opfokvoer er enkele teentjes gemalen knoflook aan toe te voegen en goed te vermengen met het geheel. Van een éénmalige toediening zullen de vogels natuurlijk wel geen resultaat ondervinden, dus maak er een gewoonte van om uw vogels enkele malen per week te voorzien van knoflook.
Knoflookvoorziening via het drinkwater is wel wat omslachtiger maar zeker even efficiënt als in het eivoer. Neem enkele teentjes knoflook en snij deze doormidden, deponeer deze in een tas (kom) en overgiet ze met heet water, laat een nachtje trekken en geef dit knoflooksapje aan de vogels. Door de uitgeloogde teentjes te pletten kan je ze gerust in het water laten. Zie je echter dat er sommige vogels hun snavel optrekken kan je de bekomen thee wat aanlengen met zuiver water.
Indien je de mogelijkheid hebt om knoflook zelf te telen kan je deze best planten op een onbemeste plaats waar de zon haar volle werking kan uitoefenen. Ga nu niet op zoek naar knoflookzaad want dit is nergens te vinden (bestaat zelfs niet). Om knoflook te kweken neem je een volledige ui en scheur de teentjes van mekaar. Deze afzonderlijke teentjes plant je dan op zo'n 15 cm van mekaar en zowat 5 cm diep. De beste plantperiode is het voorjaar (maart-april). In augustus-september kan je dan oogsten. Wanneer het bovengrondse kruid begint bruin te worden is het tijd om aan de oogst te beginnen. We hangen de uien dan (met kruid) samengebonden op een droge plaats om te drogen (onder een afdakje). Wanneer de uien volledig wit zijn geworden zijn ze klaar om op te slaan in een luchtige maar vooral droge ruimte.
Een andere manier van oogsten dewelke minder van toepassing is kan ook wel zijn nut hebben. We oogsten de uien nog vooraleer ze rijp zijn. De teentjes zijn dan nog papperig en bruin van kleur. Deze onvolgroeide teentjes wassen we goed proper en kunnen we gewoon met een vork pletten en zo aan de vogels geven of mengen in het eivoer. Het nadeel van deze methode is de beperkte houdbaarheid. In de koelkast kan je deze brij maximum 1 week bewaren vooraleer er schimmels komen op te zitten en het goedje meer kwaad dan goed zou betekenen voor ons vogelbestand. Bij een goed doordacht werkschema is deze methode wel aan te raden omdat er nog geen bestanddelen zijn verloren gegaan en bijgevolg alle ingrediënten er nog in aanwezig zijn. Nadeel is dan weer dat je dit maar zeer beperkt kan toepassen (in de periode van de teelt). Tot besluit zou ik de liefhebbers (zeker de kanariekwekers) toch op het hart willen drukken dat de toepassing van knoflook toch een onmisbaar voedingselement is om gezonde vogels te kweken en ze bovendien ook gezond te houden.
Bijzondere eigenschappen van KNOFLOOKSAP zijn o.m. dat het wateroplosbaar is en een grote hoeveelheid vitaminen B en C bevat en eveneens rijk is aan Kalium, Fosfor, Calcium en eiwitten. Het bevordert de conditie en verkort de recuperatieperiode na zware inspanningen (kweek en ruiperiode). Bovendien heeft het een zeer goede invloed op de nierwerking en de spijsvertering. In tegenstelling knoflookolie zal de vogel geen vuile bek overhouden bij deze oplossing.
Wie kent niet het sprookje van “Duizend en één nacht” waar Ali-Baba het woord Sesam gebruikte om de magische deur te openen? Het is maar een sprookje maar toch is er een link te leggen naar de uitzonderlijke waarde van het sesamplantje.
In de Hindoestaansemythologie staat zelfs het sesamplantje als symbool voor geluk en onsterfelijkheid. De Sesam is een nutsplant die al in de pre-historie verbouwd werd. Ten jaren 2300 voor Christus aten de vrouwen in Babylon reeds snoep van honing en sesamzaadjes om hun gezondheid te bevorderen en hun vruchtbaarheid te verhogen. In de graftombe van de Egyptische Farao Toetanchamon vond men zelfs een bekertje met sesamzaadjes. Dit duidt erop dat sesamzaad niet zo maar een ordinair plantje is en dat het wel degelijk uitzonderlijke kwaliteiten bezit. Over de herkomst is er echter nog maar bitter weinig duidelijkheid. Men neemt aan dat de sesamplant oorspronkelijk vanuit Afrika naar China en India werd gebracht en rond de jaren 1800 ook in het subtropische Amerika is terecht gekomen. Momenteel zijn India, Korea,Mexico en Noord Afrika de producerende streken. In India groeien er 2 soorten in het wild. Wereldwijd zijn er 12 variëteiten van het sesamgeslacht bekend. Het sesamplantje is één van de belangrijkste oliehoudende planten op aarde, vandaar misschien ook zijn gekende waardering. Trouwens, szsam stamt af van het Griekse woord Sesamon, hetgeen olie en vet betekent.
Sesam is een éénjarige plant. In de oksels van de bladeren vormen zich langwerpige zaaddozen die enorm veel kleine, ovale zaadjes bevatten. Deze zaadjes kunnen zwart, wit of roodbruin van kleur zijn en hebben een nootachtige smaak. Door het roosteren van de zaadjes versterkt de nootsmaak in sterke mate. Deze zaadjes bevatten een rijkdom aan onverzadigdevetten en olie, lectine, oliezuur, linolzuur, eiwitten vitaminen en mineralen. Deze stoffen dragen er sterk toe bij ter bevorderingvan de verbranding en stofwisseling.
In de producerende landen oogst men eerst de zaaddozen om deze te verwerken en te sorteren. Nadien volgt een tweede oogst, deze van de wortels, na het drogen worden deze gemalen en komt in de vorm van poeder en/of pasta op de markt voor consumptie, (net als bij ons de peper). Het is de rijkste bron van Calcium en men gebruikt het dan ook veelvuldig in de keuken ter bereiding van sausen, dressings, soepen en paté’s. De vegetariërs gebruiken het zelfs ter vervanging van boter en/of kaas. Wij kennen het sesamzaadje meestal als garnering van broodjes, koekjes en andere gerechten. De voedingswaarde van sesamolie kunnen wij vergelijken met de ons meer bekende olijfolie. Op te merken is wel dat sesamzaad erg gevoelig is voor schimmelvorming.
Sommige vogelliefhebbers probeerden de sesamzaad uit op de vogels. Ze vliegen er op als gek en ze kunnen er blijven van eten, toch opletten hiermee.
Het hoge vet- en oliegehalte zal er wel voor zorgen dat uw vogels in de kortste keren veel te vet gaan worden en dan zit je weer met een ander probleem opgescheept. Dus, indien je het aan uw vogels geeft, doe dit dan zeker met mate. Eens per week en een kleine hoeveelheid kan zeker geen kwaad, kan zelfs positief werken. Laat u echter niet verleiden omdat de vogels het graag lusten.
Ter kennismaking met de voedingswaarde geven wij hier een tabel van de samenstelling per 100 gram.
Ben je van plan om kanaries te gaan houden, denk dan vooral goed na vooraleer eraan te beginnen. Denk vooral niet: "Bij mijn buurman loopt alles op wieltjes, dus zal het wel gemakkelijk zijn om hetzelfde te bereiken" niets is echter minder waar. In de eerste plaats zal je keuzes moeten maken in diverse opzichten van de hobby. Om te beginnen moet je de keuze maken over HOE je wil gaan kweken en/of houden. Kanaries houden in een gezelschapsvolière is een hemelsbreed verschil met het kweken in kweekkooien. Houden we enkel kanaries voor het plezier in een gezelschapsvolière dan maakt het allemaal niet veel uit welke soorten we samen zetten. Willen we echter in dergelijke volière kweken met de bedoeling om eventueel aan TT's deel te nemen, dan moeten we zeker rekening houden dat we slechts één kleurslag gebruiken om de volière te bevolken. Om vechtpartijtjes te voorkomen gaan we er tevens moeten voor zorgen dat we een 3-tal poppen per man erin loslaten. Waarom maar één kleurslag zal u zich afvragen? Wel , om geen bastaarden op de wereld te zetten en om onze hobby nog enigszins zuiver te houden wat de kleurslagen betreft.
Momenteel is het al zeer ver zoeken om nog echt raszuivere vogels te vinden. Het experimenteren door sommige liefhebbers is hier de grote boosdoener, ze moesten toch maar eens iets nieuw kunnen ontdekken... alsof het nog niet moeilijk genoeg is met al die wijzigingen.
In geval we de kweek op wat professionelere manier willen aanpakken zullen we in de eerste plaats een ruimte moeten voorzien voor de kweek. Daarnaast nog een vluchtje om de jongen tot volle ontplooïng te laten komen. Aan te bevelen is bovendien om nog 2 aparte vluchtjes te voorzien om na de kweekperiode de mannen en de poppen gescheiden te houden.
De kweekruimte zullen we uitrusten met de nodige kweekbakken (enkel of dubbel). De meest gebruikte kweekkooien zijn de dubbele met in 't midden een babykooi. In deze babykooi kunnen we de jongen plaatsen die het nest reeds verlaten hebben. Door ze in die tussenkooi te zetten kan de pop haar jongen blijven verder voeren en kan ze geen averij aanrichten bij de jongen door aan "veertje pluk" te doen.
De ideale kweekkooien zijn wel deze die volledig uit kunststof zijn vervaardigd. Hier moeten we wel rekening houden met de nogal hoge aankoopprijs maar ze hebben zeker ook hun voordelen. Zo moeten we niet meer bevreesd zijn dat er zich bloedluizen gaan nestelen in de spleten zoals dit bij de houten kooien wel het geval is. Bovendien zijn deze kooien zeer onderhoudsvriendelijk.
Hoe dikwijls komen we niet bij liefhebbers terecht die hun vogels erbarmelijk hebben gehuisvest. Reinigen van hun kooien is er helemaal niet bij, waarom toch poetsen is hun antwoord, de kweek loopt zoals gewenst, dus, waarover moet ik me dan druk maken ? Zulke liefhebbers houden wel geen rekening met het feit dat deze smeerboel een broedhaard is van allerhande infecties en de dood kan betekenen van heel uw bestand. Eenmaal ze hiermee af te rekenen krijgen zullen ze wel anders piepen maar dan is het wel te laat.
De kweekresultaten die bekomen worden in zuivere kooien zullen er alleszins heel wat beter uit zien dan wanneer ze uit miserabele omstandigheden komen.
Onze noorderburen hebben, volgens onze vaststellingen, een bredere kijk op netheid en aankleding van de kweekruimtes. Licht hebben ze in voldoende mate, en de luchtvochtigheid, alsook de temperatuur zijn er constant. Dat een Nederlander verder denkt dan men eens zou durven te denken, bewijst het feit dat ze alles benutten wat in hun belang kan uitdraaien. Menig kweeklokaal is dan ook gezellig ingekleed met een mooi plantenassortiment. De juiste leefomstandigheden voor onze vogels is tevens ideaal voor onze kamerplanten. Onze kale, rechtlijnige vogelkamers kunnen we alzo omtoveren in een weelde van fauna en flora. In dit kleine paradijsje zullen planten als het Kaaps viooltje, Azalea's, Hyacinten en Margrietjes het erg lang uithouden en is het een vreugde om in te vertoeven. Hier moeten we toch een waarschuwende vinger opsteken...Zorg steeds voor voortdurende frisse lucht, (zo overbodig is dit nu ook weer niet want onze vogels hebben daar evenzeer behoefte aan. Bedenk wel dat planten 's nachts zuurstof opnemen en stikstof vrijgeven. Een teveel aan planten in een muffe ruimte zou wel eens kunnen leiden tot CO2 gebrek en dus niet zo gezond voor ons vogelbestand. Wanneer we echter een en ander nuchter bekijken is de beplanting van uw vogelkamer een gemakkelijk op te lossen probleem.
We spreken hier wel over een vogelkamer waar de vogels in kooien zitten en dus niet bij de planten kunnen. Menige kamerplant is n.l. giftig voor onze vogels dus zorgen dat ze er niet bij of aan kunnen.
Aan u nu om een keuze te maken, het is alleszins aangenamer te toeven in een nette, mooi aangeklede kweekruimte dan op een vuilnisbelt.
Het hoofdstuk van de eigenlijke kweek gaan we later wel eens bespreken. In dit artikel beperken we ons tot het inrichten en organiseren door de toekomstige kanarieliefhebber.
De jonge vogels die wij hopen te kweken moeten na een tijdje ondergebracht worden in een zogenaamde "overgangsvlucht". Kortom, onze jongen moeten zich hier kunnen uitleven om tot volwaardige kanaries te komen. Deze vluchtjes kunnen we, om ruimte te sparen, boven elkaar plaatsen. Een goede afmeting hiervoor is zeker: 1,5 à 2 meter lang en met een diepte en hoogte van zowat 50 à 60 cm, deze afmetingen kan je best zelf aanpassen aan de beschikbare ruimte.
In deze vluchtjes plaatsen we best zoveel mogelijk zitstokken, te beginnen vlak boven de zandlade. Jonge vogels kunnen nog niet zo doelgericht opvliegen, daarom zo laag mogelijk beginnen en trapsgewijze naar boven. Zo kunnen onze jongen gemakkelijker tot de hoogste zitstokken klimmen om aldaar hun rustplaatsje uit te zoeken. Enkele zitstokken over de volledige lengte der kooi is ook een aanrader. Zodoende kunnen de jongen elkaar beter ontkomen, ze hebben meer zitruimte en je zal minder last hebben van verenplukkerij. Een bijkomend hulpmiddel om het veren plukken te verhinderen is stiekem een aantal wasknijpers van moeder de vrouw "ratten" en deze op de zitstokken plaatsen met een tussenruimte dat er net één vogel tussen kan. Om eerlijk te zijn, het verenplukken zit iedere liefhebber wel wat dwars, er wordt wel veel over gezegd en geschreven en ieder heeft dan nog zijn eigen mening hierover. De enige echte remedie om dit euvel te voorkomen is in hoofdzaak: "Zet nooit teveel vogels samen in één vluchtje en zorg er voor dat er steeds meer zitstokken dan vogels aanwezig zijn in de kooi.
Na de kweek moeten de kweekouders wat ruimte krijgen om zich te herbronnen, zeg maar, om te recupereren van de maandenlange inspanningen binnen een beperkte ruimte. Door de weinige bewegingsvrijheid in de kweekbakken hebben zij begrijpelijker wijze wat ingeboet qua spierkracht en beweeglijkheid. Vleugels dienen om te vliegen en staan er niet aan als sieraad. Wat enkele maanden fout heeft gezeten moet nu de kans krijgen om zich te herstellen. De mannen en de poppen samen onderbrengen in dezelfde vlucht is zeker geen aanrader, bij sommigen onder hen is hun broedlust nog niet helemaal uitgewerkt en is er dus van enige rustperiode geen sprake. Daarom is het geraadzaam om de geslachten te scheiden. In 't begin wel een oogje in 't zeil houden om tijdig tussenbeide te kunnen komen bij eventuele knokpartijtjes.
Indien we over de voornoemde voorzieningen beschikken en we de nodige tijd er voor vrij maken, zijn we reeds een eind gevorderd en kunnen we met een gerust gemoed en met plezierige verwachtingen aan onze hobby beginnen.
Zeg nu zelf; Wat hebben we in Gods naam aan de voorbije zomer gehad ? Amper de gelegenheid gekregen om van de zon te genieten en onze vogels hebben er eveneens een nachtmerrie aan overgehouden. Tijdens de kweek kregen we reeds de eerste voorbode van een minder gelukte voortplanting, in hoofdzaak te wijten aan het wisselvallig en vochtig klimaat. Ook tijdens de ruiperiode hadden onze vogeltjes het bijzonder moeilijk om hun vederdracht om te wisselen, de zwakste onder hen gaven al snel de geest en bij de anderen ging het als in de processie van Echternacht, dus zeer traag. Deze vaststellingen zijn voornamelijk te constateren bij de kwekers die geen gebruik maakten van de huidige, moderne technieken. Als echte vogelliefhebber zou ik durven te stellen; “Geef mij dan maar een mooie zachte winter”. Ook in deze periode kunnen we genieten van de vrije natuur en kunnen we plezier beleven aan het voeren van de vogels in de tuin. Bovendien kan een winterlandschap de natuurmens zeker zo sterk charmeren dan een hete zomerdag, Een foto als hierboven is een streling voor het oog en nemen we de koude voeten er met alle plezier wel bij. Bij al deze bedenkingen moeten we toch steeds in gedachte houden dat onze vogels in de winterperiode een harde tijd tegemoet gaan en daar kunnen wij zeker wat aan verhelpen door ze op deskun-dige wijze te voorzien van noodzakelijke levensbehoeften. In vorige jaargang van dit clubblad hebben we reeds voldoende aandacht besteed aan deze materie. Bij deze wil ik er toch nog eens aan herinneren en, indien je bepaalde zaken mocht vergeten zijn, zoek het artikel nog eens even op en herlees het nog eens. Zo kan je, de vogels, dewelke in uw tuin komen rondsnuffelen, hun voorkeur aan voedsel voorschotelen en kom je tevens te weten hoe je de voeding moet voorzien. Van groot belang in het winterse voedingspatroon is tevens de plaats waar je de voeding plaatst voor de hongerige vogels. De ene soort wenst hun menu te gebruiken op een voedertafel, anderen prefereren dan weer dat ze hun lekkernij zelf moeten zoeken op de grond, tussen de afgevallen bladeren of in het kreupelhout. De alom bekende vetbollen zijn wel een versnapering voor de meesjes en andere vinkachtige, let er echter op dat we deze enkel maar geven zolang er geen voldoende voedsel te vinden is in de natuur. Eens ze zelf voor hun voedsel kunnen zorgen is het niet verstandig om verder van deze vetbollen te geven, ze zouden er te vet van worden en dit zou hun geslachts- drift niet ten goede komen. Een andere voorzorg die we eveneens moeten voor ogen houden is het drinkwater bij te lage temperaturen. Desnoods vervangen we het water een paar keer per dag en voegen er een weinig zout aan toe, zo zal het minder snel bevriezen. Zeker ook oppassen met badwater te geven, de vogels lopen dan risico om hun veren te bevriezen na een bad te hebben genomen. Geven we drinkwater in een schaaltje, zorg er dan voor dat ze zich hierin niet kunnen wassen. Om het baden te voorkomen in dergelijke schaaltjes zullen we een doekje gaas over het water spannen zodat ze geen aanleiding krijgen om er een badje in te nemen. Indien de vogels u lief zijn, verzorg ze dan zeker in de winter als zijn het uw eigen huisdieren, zo houden wij de vogelpopulatie in ere en helpen we de natuur een handje.
Heel wat beginnende liefhebbers schrikken zich een aap wanneer ze zich hebben laten verleiden tot het aansluiten bij een vereniging. Van de mooie woorden vooraf blijft er niet veel meer over na de officiële aansluiting. Meestal krijgt men van de clubverantwoordelijke een positief beeld over wat de club allemaal te bieden heeft. Spijtig genoeg blijft het daar dan ook bij en blijken de, misschien goed bedoelde, beloftes niet realiseerbaar door de club en blijft het bij het betalen van uw lidgeld en het maandelijks ontvangen van het Federaal clubblad. Stiekem verwachten de clubleiders dat je als lid ten allen tijde paraat zult staan om allerhande klusjes op te knappen tijdens b.v. een tentoonstelling of andere gelegenheden. Een andere remedie om u als lid te laten inschrijven is volgens hen: Ge moet lid zijn van een vereniging om ringen te kunnen bestellen voor uw vogels. Niets is echter minder waar, wanneer uw keuze is gemaakt, hetzij voor de KBOF- of voor de AOB-federatie, kan je evengoed "Individueel lid" worden. Zo heb je meteen alle nodige tegemoetkomingen die een liefhebber kweker nodig heeft. U kan uw gewenste ringen bestellen en u ontvangt maandelijks het clubblad, wat heeft een kweker nog meer nodig ? Bovendien ben je van het gezeur der club verlost om, te pas en te onpas te moeten klaar staan om hulp te bieden bij hun manifestaties. Het aansluiten bij een vereniging is echter niet te versmaden wanneer de bestuursleden daadwerkelijk nog actief zijn in de hobby van het houden en kweken van vogels. In dit geval kan je best nog wat kennis opsteken van de ervaren liefhebbers. In het merendeel zijn de clubbesturen echter samengesteld uit personen die misschien ooit wel vogels hebben gehad maar reeds lang niet meer thuis horen in dit wereldje.Hoe kan je, als beginneling raad gaan vragen aan mensen die de enorme evolutie der laatste jaren aan zich hebben zien voorbij gaan. De hoofdoorzaak van deze teloorgang bij de clubs is zeker te zoeken in de vergrijzing. De ouderen willen er niet uitstappen en bezien een functie binnen de club nog steeds als een eer en willen deze, ten koste van alles bewaren. Wat heeft een nieuw lid aan dergelijk bestuur ?. Anderzijds zullen er in iedere club wel één of twee nog actieve bestuursleden te vinden zijn. Denk nu echter niet dat ge van hen iets zal bijleren of enige hulp mag verwachten, zij denken alleen maar aan hun eigen prestaties, meestal dan nog verbonden aan uitgesproken geldgewin. Geef mij dan nog eens een grondige rede om nog in clubverband te fungeren. Wat kan u in Gods naam leren van bestuursleden die deze hobby reeds lang naar de achtergrond hebben verschoven en liever gaan vissen aan de oeverkant of de clown uit hangen op de toneelplanken. Indien dit de toekomst is van de ornithologische verenigingen, dan hoeft het voor mij helemaal niet meer en zal een individuële aansluiting zeker soelaas brengen voor veel problemen. U mag zich tot de gelukzakken beschouwen indien je bent terecht gekomen in een club waar je nog oprecht en in volle vertrouwen vragen kan stellen die dan ook een antwoord bieden voor uw probleem. Die clubs zijn er beslist nog hoor, maar....het is wel uitkijken en zoeken, gemakkelijk zal het zeker niet zijn.
Ik ben Theunis Julien, en gebruik soms ook wel de schuilnaam TJip.
Ik ben een man en woon in Mijngebied - Beringen (Belgisch Limburg) en mijn beroep is Typograaf - Drukker .
Ik ben geboren op 24/08/1939 en ben nu dus 85 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Ornithologie - Fotografie - Fauna en Flora - Verslaggeving - Interviews - Fotosessies.
Ben vooral bekend om mijn "Scherpe pen" - Sommige artikels laten een wrange nasmaak achter bij nogal wat indi
ORMKRUID
