Heb je dat ook ?

Je leest de krant, kijkt naar het journaal of luistert naar de radio. Heb je dan ook telkens het gevoel van : de nieuwjaarsconférence van Geert Hoste zal dit jaar weer de moeite waard zijn. Hij hoeft het nieuws enkel op te nemen en het op die avond terug voor te lezen.

Neem nu de reflecterende nummerplaten vooraan, de fluo hesjes, de apotheek en de brandblusapparaten in je auto. Allemaal uitgevonden door ministers waarvan je toch zou kunnen veronderstellen dat zij gestudeerd hebben en wijze mannen of vrouwen zijn. Alleen slagen ze er niet in om de kraters te dichten die een beetje winter in het asfalt heeft geslagen. Rij gewoon eens van Nederland naar Frankrijk over België. Met je ogen dicht kan je precies zeggen wanneer je de grens overgaat. Alleen op het gevoel.

De Fyra is ook zo’n geval. De spoorwegen moeten moderniseren en het moet vooral sneller. Althans dat was de bedoeling. Je zou, in ruil voor een duur ticket, wel twintig minuten sneller in Amsterdam zijn. Mag je natuurlijk geen rekening houden met de obligate vertragingen. Dat daardoor duizenden pendelaars hun vertrouwde “Amsterdammer” kwijt zijn is maar een bijkomstigheid. Maar helaas, pindakaas. Hij rijdt niet (meer). Er waren een paar mankementjes. De deuren gingen niet dicht, de remmen werkten niet, de accu ontplofte, de bekabeling lag open en bloot en af en toe viel hij gewoon stil tussen de verbaasde koeien in de middle of nowhere. Wie heeft dat in hemelsnaam allemaal beslist ? De uitleg van de Italianen was nog de beste mop. Zonder blikken of blozen vertellen ze dat we er te rap met hebben gereden. Ik kan me vergissen, maar is dat niet de uiteindelijke bedoeling van een hogesnelheidstrein. In ware comedia del arte stijl gaan ze echter nog verder. Als het sneeuwt mag je maar twintig per uur rijden staat in de handleiding. Mijn kleinzoon van drie jaar was zo fier als een pauw dat zijn papa met de slee sneller kon dan dit trein. In Antwerpen zeggen ze: “niet fier op A”

Hebben we natuurlijk ook de jaarlijkse besparingen die op Europees bevel moeten doorgevoerd worden. Waar zullen we dat geld gaan halen ? Na grondig overleg in de beide Kamers hebben ze een slachtoffer gevonden bij ons arme Fabi. Wij noemen Fabiola altijd Fabi, want ze is als een derde oma voor ons. Meer dan één miljoen euro moet ze per jaar inleveren, miserie, miserie. Dat wordt een sociaal bloedbad daar in Laken. Een werknemer van Ford of Opel kan nog wel aan werk geraken. Maar waar moeten die 25 mensen naar toe die ze in dienst heeft.  Vervroegde opruststelling is in dit geval onmogelijk want de meeste zijn reeds voorbij de pensioenleeftijd. En geeft toe, de kapper heeft slechts één coupe in de vingers. Ik stel voor dat ze wat kleiner gaat wonen of eventueel een serviceflat. Mogelijk aan Laurent vragen om het gras te komen afrijden. Voor een rijke suikertante doe je al eens iets.

Benieuwd wat Geert Hoste er gaat van maken. Het wordt in ieder geval lachen geblazen.

GESTE

GAS BOETE

Toen ik het woord voor het eerst tegenkwam in een kop van een krant, moest ik onwillekeurig denken aan die vriendelijke man die iedere maand trouw de meterstand van de gas kwam opnemen. Was je niet thuis dan kreeg je een beleefd briefje in je bus met het verzoek om je meterstand aan de maatschappij mee te delen of een briefje met de stand aan de voordeur, was ook al voldoende. Heel eenvoudig en praktisch.

Ligt het aan de moderne wereld waarin steeds meer winsten moeten gemaakt worden, ik weet het niet. Tegenwoordig moet je zelf de stand doorgeven via het net. Weer een besparing op het personeel op kosten van de klant. Want het is tenslotte hij die de moeite moet doen. Het strafste is eigenlijk dat ze hun eigen klanten niet betrouwen. Want ieder jaar sturen ze er iemand op uit om “de visu” te controleren of er misschien niet werd gesjoemeld. Zonder op voorhand af te spreken. De klantvriendelijkheid daalt evenredig met de stijging van hun prijzen. Ben je niet thuis, krijg je een kaartje in de bus waarin éénzijdig een nieuwe datum en uur wordt bepaald. Kak of gene kak de pot op. En ik simpele ziel dacht dat als je die tweede kans niet te baat nam, wegens verhinderd,  je dan een GAS boete zou krijgen.

Neen dus, GAS boete staat voor “gemeentelijke administratieve sanctie”. Een uitvinding van een knappe bol die het beu of te lui is om voor een klein feit een PV uit te schrijven. En vermits het een gemeentelijke sanctie betreft is het willekeur troef. Iedere burgervader is blijkbaar niet even snel op zijn teen of iets anders getrapt. Als je nu de grens van je gemeente oversteekt zou je eerst al moeten nagaan wat er al dan niet mag in je buurgemeente, op straffe van sanctie.

Tegenpruttelen mag ook al niet. Je hoort enkel te betalen, zonder vorm van verweer, om zo de gemeentelijke kas te spijzen. Over wie zoiets kan of mag vaststellen, heerst ook heel wat dubbelzinnigheid.   Iemand die rondloopt met “gemeentelijke administratieve sanctie” op zijn kepie ? Ik denk dat niemand zo’n groot hoofd heeft en ze het daarom maar GAS genoemd hebben.

Op het ogenblik dat ik dit stukje schrijf is het buiten aan het sneeuwen en ligt er al een schitterend wit tapijt. Je ziet de glinstering in de ogen van de kinderen. De pret die ze gaan beleven met het stoeien in de sneeuw, glijbaantjes maken of een sneeuwman maken. Met een beetje weemoed denk ik terug aan mijn eigen jeugd. Zalige tijden. Eén uur later hoor ik op radio 2 dat het in de gemeente Kortenberg verboden is om met sneeuwballen te gooien op straffe van 125 euro. Het is voorgeschreven in het politiereglement. Hier breekt mijn klomp. Onschuldige kindervreugde verbieden en sanctioneren met het geld van ouders, hoe dwaas moeten het nog worden ? Wat moet er van onze kinderen, kleinkinderen later worden ? Vroeger werd dit opgelost met een tik tegen onze kaak of op school tien bladzijden straf. Nu geld.

Ik stel voor om een nieuwe sanctie in te stellen. Namelijk de GG sanctie. Dat staat voor “geen gelijk”, voor de tieners “geen gezever” en voor de twens “geen gezeik”. Dat gaat namelijk gemakkelijk op een kinderpetje. Kunnen ze ook lekker boetes uitdelen aan de betuttelaars die hun verbieden wat heerlijk is. Dan kunnen ze wel weer een boterham opeten op de trappen van een kerk, iemand aten schrikken of “ belleke trek” doen.

Andere voorstellen voor GG zijn welkom want dat is misschien discriminatie voor West-Vlamingen. Als daar maar geen GAS boete  op staat.

DE HELD

Terwijl ik dit schrijf in mijn eigen werkkamertje kijkt iemand met mij mee, over wat ik ga vertellen over hem. Hij zal geen commentaar leveren, aanvullingen of verbeteringen influisteren, het blijft het eeuwige zwijgen. Dat kan ook niet meer want het is de foto van mijn bedovergrootvader die voor me hangt. Stil en voornaam bekijkt hij zijn achterkleinzoon elke dag aan. Ik zou wel eens willen weten wat hij denkt over zijn gebroed en al de moderne spullen die rondslingeren in deze kamer.

Het portret is gevat in een zwaar eikenhouten kader die zijn eigen zoon heeft gemaakt van een kapot geschoten houten brug uit de eerste wereldoorlog. In het rechthoekig geraamte is een ovale uitsparing gemaakt met perkamentpapier waarin zijn figuur tot zijn recht komt. Met een onbestemde blik kijkt hij recht in de lens. Het moet wat geweest zijn in die tijd om naar de fotograaf te gaan. Zijn uitgedunde grijze haren geven aan zijn gelaat een zekere robuustheid en er straalt zekerheid uit. Op het eerste gezicht lijkt het uitdrukkingsloos maar als je lang genoeg kijkt komt het tot leven en lijkt het in conversatie te willen gaan. Toegegeven, af en toe praat ik wel eens met hem. Dat gebeurde vroeger ook wel eens als ik in de schoolklas mijn gedachten liet afdwalen en dat de foto van koning Boudewijn boven het schoolbord vaderlijk begon te praten over de problemen van een kleine jongen. Met Fabiola had ik dat minder maar dat zal wel gekomen zijn door haar Spaans taaltje en ik haar sprookjes niet kon pruimen.

Nu ik het zo bekijk hangt zijn strikje ietwat scheef maar het merkwaardigste is dat hij fier een medaille draagt op de revers van zijn keurig zwart pak. Het boeiende echter is dat ik in het bezit ben van die medaille en ook van zijn origineel paspoort. Een groen blad bestaande uit drie delen en waarop ook diezelfde foto staat. Voor de veiligheid heb ik het laten plastificeren want schatten moet je bewaren. Ik heb beide zaken opgehangen naast zijn foto aan de rand van de kader. En hier begint mijn en ook zijn verhaal eigenlijk.

Op een zaterdagnamiddag komt één van mijn dochters met haar familie op bezoek, buurten noemen we dat. Omdat mijn “kot” nogal zwaar is geïsoleerd had ik het niet eens gehoord en schrok ik op toen Lena, mijn oudste kleinkind, binnensprong. De lieve, jonge, spring-in-het-veld bracht me weer tot de werkelijkheid. Nu staan er in mijn ruimte wel een heel aantal prullaria, waarschijnlijk waardeloos, maar voor van een onschatbare emotionele waarde. Ze behoorden toe aan mensen die ik heb liefgehad en die door deze voorwerpen hun leven doorvertellen.

En daar kwam plots haar vraag : “en wie is die mijnheer daar ?” wijzende naar de kader. Haar aangeboren wil om alles tot in de puntjes te willen weten kennende wist ik dat ik haar niet met een kluitje in het riet kon sturen. Laat staan haar iets op de mouw te spelden. Ik hing eraan om “het verhaal” te vertellen en verhalen daar is ze dol op.

Ik nam het paspoort van de muur en gaf het haar. Ze begon de sierlijke schoonschriftletters van de stadssecretaris te ontcijferen. Ze las Karel Lodewijk Pieters geboren op 06/09/1845. Dadelijk begon ze uit te rekenen hoe oud die man zou geweest zijn en kwam op 167 jaar. Wat voor mij al oud was, betekende voor haar alvast een eeuwigheid. Daarna kwam het beroep: vlasbewerker. Probeer daar maar iets over te vertellen tegen een product van de 21ste eeuw. Maar mijn uitleg scheen haar toch te bevallen.

En weer die vraag : “maar wie is hij eigenlijk en waarom die medaille ?”. Leg dat maar eens uit wat een bed-bed-bedovergrootvader is. Ik nam een blad papier en zei : jij bent Lena, je hebt een mama, die heeft ook een papa, ja dat ben ik vava. Vava heeft ook een moeder, ja dat is “bomma druif” (haar koosnaampje).  Maar dat de bomma ook een vader had die op zijn beurt een vader en dat deze persoon was die op de foto stond, deed haar jonge hersentjes kraken. Ik zag in haar diepblauwe ogen dat dit voor haar een hele stap was. Ze leerde wel op school wel dat we allemaal kinderen van Adam en Eva waren maar de tussenliggende schakels waren er nog iets teveel aan.

De eindconclusie was wel raak, dat is dus familie van mij. Maar die medaille bleef haar intrigeren. En ik vertelde haar het waar gebeurde verhaal.

Lieve meid, deze man woonde langs een vaart. Op een dag liep een meisje, dat toen even oud was als jij nu, langs het water. Wat er juist gebeurd is weet ik niet maar ze verstapte zich en viel in het ijskoude water. Het meisje kon niet zwemmen en deze mens is haar achterna gesprongen en heeft haar gered. En daarvoor heeft hij van de koning zelf dit ereteken gekregen voor zijn moed. Kijk maar het is van echt zilver en de beeltenis van de koning is er ingeslagen. In haar nog onbezoedelde hartje was een medaille krijgen van een echte koning het summum. Iets onaards dat slechts voor enkelingen was weggelegd.

Met oprechte verbazing in haar blik bekeek ze me en met echte fierheid in haar stem zei ze : “Maar vava dan hebben we een held, een echte held in onze familie!”. Ja mijn lief kind, we hebben een echte held in onze familie, misschien zijn we zelfs een heldenfamilie. Lena liep weg en ging aan iedereen die het wou horen het verhaal navertellen, fier als een pauw.

Als de kinderen weg waren, een paar uur later, ging ik terug naar mijn kot en keek naar hem, het portret. Ik vroeg “en, tevreden??” Het kan inbeelding zijn maar ik zag Karel Lodewijk Pieters glimlachen en fluisteren : al ben ik er niet meer bij jullie in levende lijve, maar toch blijf in nu weer voor jaren verder leven, als de held nog wel. Je bent pas dood als je voorgoed vergeten zal zijn.

GESTE