Herinnering aan Holland

Hendrik Marsman

Denkend aan Holland

zie ik brede rivieren

traag door oneindig

laagland gaan,

rijen ondenkbaar

ijle populieren

als hoge pluimen

aan den einder staan;

en in de geweldige

ruimte verzonken

de boerderijen

verspreid door het land,

boomgroepen, dorpen,

geknotte torens,

kerken en olmen

in een groots verband;

de lucht hangt er laag

en de zon wordt er langzaam

in grijze veelkleurige

dampen gesmoord,

en in alle gewesten

wordt de stem van het water

met zijn eeuwige rampen

gevreesd en gehoord.

Ik hou van Marsman en vooral van dit gedicht. Sober en ritmisch borstelt Marsman van Holland een treffend portret. Hij houdt uiteraard van zijn vaderland en dat klinkt door in het gedicht. Er zullen maar weinig Hollanders zijn die die liefde niet delen: inzake chauvinisme steken zij de Fransen naar de kroon. Maar... velen in Europa delen die liefde niet. Voltaire (1694-1778) die korte tijd in Holland verbleef uit veiligheidsoverwegingen, nam kort maar karikaturaal afscheid met volgende karakterisering:' canaux, canards, canaille... '

26-09-2017, 00:00 geschreven door Willy Schuermans  

Het Schrijverke

Guido Gezelle (1830-1899)

(Gyrinus natans)

O krinklende winkelende waterding,

met  't zwarte kabotske aan,

wat zien ik toch geren uw kopke flink

al schrijven op 't waterke gaan!

Gij leeft en gij roert en gij loopt zo snel,

Al zie ’k u noch arrem noch been;

gij wendt en gij weet uwe weg zo wel,

al zie 'k u geen oge geen één.

Wat waart, of wat zijt, of wat zult gij zijn?

Verklaar het mij zeg het mij toe!

Wat zijt gij toch blinkende knopke fijn,

dat nimmer van schrijven zijt moe?

(...)

Guido Gezelle is zonder twijfel de grootste dichter in het Nederlands taalgebied. Had hij niet in het West-Vlaams gedicht, maar in een of andere belangrijke Europese taal, hij was dan wis en zeker een van de grootste Europese dichters geweest. De natuur speelt in zijn poëzie een belangrijke rol. God openbaart zich zowel in Bijbel als in de natuur.

Gezelle is verwonderd bij het gade slaan van een waterinsect (een slootschrijvertje, zie foto). Verwondering is, als bekend, het begin van filosofische, religieuze en wetenschappelijke reflectie. 

Het gedicht kan ook Spinozistisch worden geïnterpreteerd, als Gezelle’s conclusie in het laatste vers van het gedicht wordt aangevuld (in gedachten) met’het begrip ‘Natuur’ in Spinoza’s beroemde equatie God of de Natuur (Deus seu Natura).

Bijlage:   Het Schrijverke, geïnterpreteerd door Will Ferdie, en prachtig in beeld gebracht!

Bijlagen:
http://www.youtube.com/watch?v=ipbnUn7cRXg