De toekomst is meer dan nieuwe snufjes en hyper geavanceerde technieken. Een terugkeer naar de basis en respect voor de natuur zijn minstens even belangrijk. De woning van de doe-het-zelfarchitect Simon Dale, in Wales, bewijst het. Ze is volledig opgetrokken uit gerecupereerde of natuurlijke materialen. Ecologische voetafdruk: nagenoeg nul.

Hobbit House, werd zijn woning in de Britse pers gedoopt. Een bijnaam waar Simon Dale aanvankelijk wat misnoegd over was. Er sprak misprijzen uit, vond hij. Maar intussen heeft de doe-het-zelfarchitect zich ermee verzoend. 'Ik moet de vergelijking nu al zowat duizend keer gehoord hebben', zegt hij. 'En hoe meer ik ze hoor, hoe meer ik ervan houd. Zeker omdat Hobbits in de boeken van Tolkien staan voor een duurzame, eenvoudige manier van leven, in harmonie met de natuur en de omgeving. Het is niet zo vreemd dat de verhalen van Tolkien zo populair zijn. Ze verbeelden eigenschappen waar veel mensen naar hunkeren.'

Drie maanden lang bouwde de Britse fotograaf en vormgever aan de low-impactwoning in Wales. Ze is deels ingegraven in een heuvel, heeft een turfdak en houdt maximaal rekening met de omgeving waarin ze neergeplant werd. Dale werkte eraan met zijn vader, vrienden en toevallige passanten. Het plan tekende hij in zijn eentje uit. Moeilijk was het niet, zegt hij. 'Je kunt veel uit boeken halen. Het is een fluitje van een cent: je plaatst een paar strobalen op elkaar en je gooit er klei tegenaan. De technieken heb je binnen het uur onder de knie.'

Dale droomde al langer van een eigen woning. En van een leven in de natuur. 'Als kind speelde ik vaak buiten of in het buis. Ook toen ik ouder was, trok ik met vrienden graag de wouden in. Toen we plots de kans kregen om op een stuk land te wonen en het zelf te beheren, wist ik meteen dat het een buitenkans was. We kregen van de eigenaar de toestemming om er een woning te bouwen. De grond was gratis, dat was mooi meegenomen, maar anders hadden we het ook gedaan. Zelf je huis ontwerpen en bouwen is gewoon enorm leuk. Tenminste, ik vond het heel leuk.'

Simon Dales grootste motivatie? De klimaatverandering en het dreigende olietekort. De crisis ontlopen kunnen we volgens Dale niet, wel kunnen we voorkomen dat ze verder uitbreidt. Veel meer gebruik maken van natuurlijke energiebronnen is de boodschap. 'Deze manier van duurzaam leven is heel toegankelijk', zegt Dale. 'Mensen kunnen het zelf doen, zonder veel voorkennis. Sommige mensen zijn bezorgd om het comfort, maar in verschillende opzichten is er net meer comfort. Onze woning is bijvoorbeeld drie keer beter geïsoleerd dan een klassiek huis.'

Maar hoe is het om in zo'n huis te wonen? 'In één woord?' zegt Dale, 'heerlijk. Ik kom er tot rust en ik vind het mooi, veel mooier dan een traditioneel huis met rechte lijnen. Rechthoekige ruimtes geven me het gevoel dat ik een doos woon. En ik voel me uiteraard dichter bij de natuur dan in een gemiddelde moderne woning, doordat we in een bos zitten en bijna uitsluitend natuurlijke materialen hebben gebruikt. Het is een romantische manier van wonen, denk ik. Een beetje zoals je als klein kind graag een eigen hut of kamp bouwt in het bos. Het enige ongemak is dat klassieke meubelen minder goed passen in het interieur. We hebben geen vlakke muren en weinig effen vloeren.'

Dale werkte uitsluitend met natuurlijke materialen of recuperatiemateriaal. 'Stenen en aarde die vrijkwamen bij het uitgraven, hergebruikten we voor de funderingen en de muren. Het frame van het huis is gemaakt van los eikenhout dat we vonden in het bos. In de vloeren, muren en plafonds gebruikten we strobalen als isolatie, en op de muren hebben we kalkpleister aangebracht. De vloeren en vensters zijn opgetrokken in recuperatiehout. Ik heb één ding geleerd tijdens het bouwen: alles wat je ook maar nodig hebt, kun je vinden in een of andere vuilnishoop.'

'Ook bij de keuze van onze huishoudapparaten hebben we aan de natuur gedacht. De koelkast wordt bijvoorbeeld gekoeld met lucht die via de fundamenten van onder de grond komt. Ze maakt geen ijs aan, maar houdt wel spullen koud als het warm is. Voor de computer, muziekinstallatie en verlichting hebben we zonnepanelen op het dak.'

Beton wilde Dale niet in zijn woning. 'Betonconstructies ademen niet en kunnen ongezond zijn. Het is ook niet gemakkelijk om beton te hergebruiken. Klei, kalk of een andere grondstof zijn vaak goede alternatieven.' Dale begon met het houten raamwerk en plaatste daarna het dak, met stro als isolatiemateriaal. Op het stro werd plastic gelegd om het waterdicht te maken, vervolgens ging er aarde op. Een heel eenvoudige manier om een dak te bouwen, volgens Dale. 'Het is low-tech, goedkoop en het heeft een minimale visuele impact. We hebben stro niet alleen in het dak, maar ook in de muur gebruikt.'

'Of er brandgevaar is? Nee, zolang er geen lucht in zit. We hebben er een laag aarde en kalk op gelegd, waardoor het volledig vuurvast is.' Het stro was een van de grootste uitgaven, de meeste andere materialen waren gratis. Het hout dat we vonden in het bos was een bron van schitterende mogelijkheden en creatieve uitdagingen, dankzij de verrassende vormen.'

www.simondale.net/house