De wekker loopt al af om 6 uur omdat ik wil fietsen voor de grote hitte eraan komt. Maar een diepgaand gesprek aan de ontbijttafel met een koppel leeftijdsgenoten uit Frans Lotharingen over de zin van het pelgrimeren anno 2013 zorgt er toch voor dat ik pas om 8u.30 weg geraak. We sliepen hier maar met z'n vijven in een afgedankt schoolgebouw in Limogne-en-Quercy. Het is erg gaan waaien vannacht en ik heb het gevoel dat het onweer ons al op de hielen zit. Tot in Martiel heb ik de wind op de kop maar richting Villeneuve d'Aveyron zit hij min of meer in het voordeel. Na een ritje van 45 km bereik ik mijn rustbestemming en eindbestemming Peyrusse-le-Roc, klokslag 11u. Nog net op tijd voor Jacky naar het werk vertrekt. Hij meent aan mijn ogen te zien dat ik het goed stel en nog in vorm ben. En zo voel ik me ook. In totaal heb ik nu 3 267 km op de teller, in 38 fietsdagen met heel veel slecht weer. Op deze tocht heb ik ontzettend veel geleerd. Onder andere dat je pelgrimeren in de eerste plaats doet met het hoofd en pas in tweede instantie met de benen. Maar over dat soort dingen zal ik verder filosoferen als ik wat meer uitgerust ben. Ik ben een beetje trots op mezelf omdat ik deze onderneming tot een heel goed einde heb gebracht. Vooral dank zij een grondige voorbereiding. Menige Fransman die ik heb ontmoet heeft gezegd:"Ces belges ne laissent rien au hasard et quand c'est des enseignants, c'est encore pire!" Ik heb een supergoede fiets gekozen en die heeft me geen seconde in de steek gelaten. En dat terwijl alle fietsers die ik ontmoette met alle soorten technische mankementen hadden af te rekenen. Sommigen kon ik helpen, anderen niet. Ik heb supergoede waterdichte fietstassen gekocht maar ik had toch nog te veel materiaal mee. Tot 2 keer toe heb ik een grote doos naar Peyrusse teruggestuurd. De leuze van de Hollanders in dit verband is:"Alles wat je kan thuislaten is handig meegenomen!" En ze hebben gelijk. Ik heb haalbare trajecten uitgestippeld en heb ze altijd kunnen afleggen. Ik heb voldoende gelet op goede voeding en veel drinken en ik heb nooit 'zwarte sneeuw' gezien. Ik ben ook nooit op pad gegaan zonder reservedrinken en eten in de tas. Ik heb onderweg en in de herbergen heel veel fantastische contacten gehad met allerlei mensen van allerlei leeftijden uit alle continenten. Daarover later meer. Er waren ook heel veel gebeurtenissen waarbij ik willens nillens een traan moest wegpinken. Ik heb elke avond een heel gezonde maaltijd kunnen nemen in alle soorten etablissementen. In Spanje kan je je buikje rond eten en je dronken drinken voor 9 euro, alles inbegrepen. Ik heb veel minder geld nodig gehad dan ik had ingeschat want in de herbergen betaal je meestal niet meer dan 10 euro per nacht. En vele herbergen werken volgens de formule 'donativo' dat wil zeggen dat je betaalt wat je kan missen. Zelfs veel herbergen die een avondmaal en ontbijt aanbieden doen dat. Ik heb niet overal een computer kunnen gebruiken om het blog aan te vullen. Of vaak vroegen ze veel te veel geld om er één te gebruiken, b.v. een euro per 30 minuten. Gelukkig was er dan Lieve die me depanneerde door van thuis een verslag te posten, na een telefoongesprek. Ik ben niets kwijt geraakt en men heeft me niets gestolen. De verstandhouding tussen de pelgrims is van die aard dat diefstal niet voorkomt. Ik heb twee diploma's behaald: één van de 'Camino Francès' tussen Saint-Jean-Pied-de-Port en Santiago en één van de 'Camino Fisterra' tussen Santiago en Cabo Fisterra. Die zal ik dan inkaderen. Ik heb nu meer tijd om het blog aan te vullen met de verslagen van de ontbrekende dagen en foto's van onderweg want de computer van Jacky mag ik gratis gebruiken. Ik heb zopas de fietstassen leeggemaakt en het is verbazend wat een hoop vuile was ik verzameld heb. Morgen krijgt de fiets een grondige poetsbeurt. Jacky zal ook nog wel wat toevallige werkjes achter de hand hebben. Die ik helemaal niet hoef te doen! Van zodra het past, plaats ik enkele representatieve foto's op het blog.
Vandaag reed Marnix van Lauzerte naar Limogne-en-Quercy. Een rit van 77 km onder een loden zon. Het is zondag, er zijn niet zoveel winkels open. Bij de bakker in Caze Mondenard haalt hij zijn mondvoorraad. In de heenrit ging hij bij dezelfde bakker langs. Nu nog een drankvoorraad inslaan en jawel hij kan 1,5 liter prik kopen maar deze fles kan niet in de bidonhouder. Dan maar overgieten in de bidons en de rest opdrinken. Hobbel de bobbel over de Franse wegen en jawel één van de bidons "ontploft". Een beetje teveel gas in de limonade of te hobbelige wegen?, in ieder geval ligt een deel van de bidon midden op de weg. Met kleefband alle stukken bij elkaar want deze bidon heeft een te grote emotionele waarde om hem hier achter te laten. Ik kan mij zijn gezicht inbeelden op het moment van "de ontploffing". Ik lach mij te pletter aan de andere kant van de telefoonlijn. Voor enkele Spierenezen en Helkijners, inderdaad we zijn door toedoen van de burgemeester en zijn vrouw, ooit al eens ontvangen geweest te Limogne. We zijn er naar de markt geweest en we hebben gepicknickt bij Mary's nicht. Nog hoeveel kilometers van Peyrusse? Normaal gezien hoopt Marnix morgen te Peyrusse aan te komen. Ik zocht het weerbericht voor die streek op en ik hoop dat Marnix de onweders voorblijft.
Groetjes Lieve
Peyrusse, Peyrusse antique cité, autrefois grand duce aujourd'hui quité et demain occupé par un pelerin
De stappers nemen al afscheid van mij voor 8u. Stappers vertrekken traditioneel vroeger dan fietsers. Rond 8u.30 daal ik af van de 'bastide' Lauzerte die als een adelaarsnest hoog op een heuvel ligt. Ik volg het zacht glooiende dal van de Barguelonne tot vlak bij de bron. Dan klim ik en kom op het kalkplateau van de Quercy terecht, een twintigtal km ten zuiden van Cahors. Rond 12u.30 ben ik in Lalbenque. Er is nog een winkeltje open. Snel wat frisdrank en 'madeleintjes' kopen. Ik koop een fles van anderhalve liter omdat er geen kleinere zijn. Ik giet ze over in één van mijn drinkbidons en even later, tijdens een klimmetje, is het zo ver: onder de druk van de CO² in de bidon springt de kop eraf met een luide knal. Gelukkig zonder erg. Zal ik dan toch niet in Peyrusse geraken zonder technische problemen? Via Bach rijd ik naar Limogne-en-Quercy waar ik aankom om kwart na twee. Ik wil gaan logeren in de gîte van de nicht van de burgemeester van Spiere-Helkijn (gîte 'Les Gloriettes'). Maar de poort is er op slot met een dikke ketting en op een krijtbord staat de vermelding: 'Le gîte est fermé et à vendre'. Dus neem ik mijn intrek in de gemeentelijke gîte die zich in een oud schoolgebouw bevindt. Na de gebruikelijke was en plas val ik, wegens het warme weer, in slaap op mijn bed. Maar ik ben op tijd wakker om het dorp te gaan verkennen en een goedkoop restaurantje op te sporen. Vanavond wordt het een pizza 'Chez Bob'. Als alles meevalt, kan ik morgen voor de middag in Peyrusse aankomen. Volgens mijn berekeningen is dat maar 45 km meer.
Voor het eerst sinds ik terug in Frankrijk ben, vind ik een computer ter beschikking in het 'Office de tourisme' van Lauzerte. Het verslag van de voorbije dagen (van dinsdag 11 tot en met vrijdag 15 juni) zal ik aanvullen van zodra ik terug in Peyrusse ben. Vorige nacht sliep ik in het gewezen klooster van La Romieu. Het is er prachtig met alle bloeiende rozen maar de uitbaters zijn heel erg commercieel ingesteld en er zit niet echt bezieling in hun werk. Bovendien vragen ze 20 euro voor een nacht in een slaapzaal. Ik neem ontbijt in gezelschap van een Oostenrijkse man die samen met zijn dochter van Genève naar Santiago stapt. 't Is te zeggen: hij begeleidt z'n dochter tot in Saint-Jean-Pied de Port en laat ze dan alleen verder stappen op de Camino Francès tot in Santiago. Het meisje doet erg haar best om te communiceren in het Frans en Engels. De rit gaat via heel smalle wegen naar Dunes (een mooie bastide) naar Valence d'Agen. In Dunes vraag ik de weg en de dames die ik aanspreek blijken Vlamingen uit Zottegem te zijn. Prompt wordt er een groepsfoto gemaakt. Ik kom in de vallei van de Garonne terecht. Hier wordt allerlei fruit gekweekt: abrikozen, perziken, kersen, druiven (ook wijndruiven: côtes du Brulhois), ... De streek van de look (de Gers) heb ik net achter me gelaten. Ik houd erg veel van de dorpen en de huizen in de Gers: mooie, bebloemde tuinen en huizen en boerderijen met veel karakter. Ik stop even om kledij af te doen en maak ervan gebruik om een bejaarde dame te feliciteren met de schoonheid van haar tuin. In Valence drink ik koffie op een terrasje en vraag ik de weg naar Lauzerte. Ik blijk bij een Brit terechtgekomen te zijn. Hij woont al 23 jaar in Frankrijk en kan zich nog steeds niet in het Frans verstaanbaar maken. Dus vraag ik de weg aan andere voorbijgangers. iedereen stuurt me een andere kant op. Ten slotte loop ik binnen in een benzinestation en daar is eindelijk iemand die me op het rechte pad zet. Het is een heel mooie rit in rechte lijn naar Lauzerte, door het mooie dal van het Barguelonne-riviertje, 30 km rechtdoor. Ik picknick onderweg naast het mooie Saint-Serninkerkje 12 km voor Lauzerte. Lauzerte is een zeer mooie bastide die op een hoge heuvel ligt. Ik zie het dorp al vanop 10 km afstand liggen. Het is een mooie klim tot in het middeleeuwse dorp. Ik ga dadelijk informeren naar een pelgrimsonderkomen en kom in de gemeentelijke 'gîte d'étape' terecht, na een rit van 84 km. Die was me gisteren nog door een pelgrim in Condom ten stelligste afgeraden maar het ziet er niet zo slecht uit, voor 10 euro. Ik neem er mijn intrek en maak er kennis met een jong koppel. Ze hebben elkaar leren kennen op 'Le Chemin' in Conques. Sindsdien zijn ze samen onderweg, tot in Santiago. Hij is een osteopaat uit de Jura en het meisje is een Zuid-Duitse. Als dat niet mooi is. Ze bieden me de rest van hun middagmaal aan, wat ik dadelijk aanneem. Ik ga nu dit wondermooie dorp verkennen en nagaan waar ik vanavond kan eten voor een schappelijk prijsje.
J'ai fait 84 km entre La Romieu et Lauzerte. Le temps était couvert toute la journée, mais pas de pluie. Si tout se passe bien, je serai dans le Lot demain. La santé va bien. Je suis toujours en forme. Je veux aller découvrir le village. C'est une belle bastide construite en pierre blanche.
Marnix is deze morgen vertrokken vanuit Mont-de-Marsan richting La Bastide d'Armangnac. Vorige zomer hebben we deze streek bezocht en deze bastide. Het was één van de authentiekste die we al hadden gezien. Vorig jaar had ik ook een wegwijzer gezien met daarop : Notre Dame de Cycliste. Marnix is er vandaag naar toe gereden, als hij daar aankwam was de kerk en de opvanggebouwen afgesloten, enkel toegankelijk omstreeks 15u. Plots hoort hij iets. Het blijkt dat er iemand bezig is met wat kuiswerk. Deze man kijkt en luistert naar Marnix en haalt een kanjer van een sleutel en laat Marnix binnen in deze kerk. Marnix gelooft zijn eigen ogen niet. In de ingang de wielertruien van alle grote wielergoden. De trui van Merckx zijn Ronde van Frankrijk van het jaar 1969. Een trui van Boonen. De rest kan ik niet meer opnoemen. In de kerk zelf hangen dan in 3 rijen boven elkaar meer dan 800 truien van wielerclubs. Marnix vraagt of hij er een kaars kan aansteken, de man maakt nogmaals een uitzondering. Hij haalt een kanjer van een kaars boven en Marnix kan ze aansteken. Er komen nog toeristen aan maar deze worden niet binnengelaten. Marnix vertrekt richting Montréal, Condom om tenslotte na 99 km met kopwind in La Romieux te eindigen voor vandaag. Ondertussen heeft hij de kaap van 3060 km op de teller gehaald zonder materiaalpech. Nu overnacht hij in het "dortoir" in het kraaknette pand : Le couvent de la Romieux.
Groetjes, Lieve
Marnix a dépassé les 3060 km. Il est passée par La Bastide d'Armangnac, Montréal, Condom. Il est arrivé au couvent de la Romieux. Il a visité l'église notre dame de cycliste.
Ik rijd de hele dag in oostelijke richting: van Mont de Marsan naar Villeneuve-de-Marsan en dan naar Labastide d'Armagnac. Daar is het tijd voor een picknick en koffiestop op het centrale plein van de mooie bastide waar allerlei rozen op de muren bloeien. In de bloembakken van de gemeente staan wijnstokken geplant. Ik rijd richting Cazaubon en zie links een bordje 'Notre-Dame-des-Cyclistes' - sanctuaire national. Ik wil er binnen gaan maar de kerk is op slot. In het paviljoen op de parking is een bejaarde man aan het werk. Het blijkt de conservator te zijn. Ik doe mijn pelgrimsverhaal en de man besluit om de kerk voor mij open te maken. We wandelen erheen en ik sta versteld van wat ik te zien krijg: de muren van de kerk zijn behangen met 800 wielertruien van allerlei clubs die op die manier een beroep doen op de bescherming van Onze-Lieve-Vrouw. In de inkom van de kerk hangen enkel truien van de grote kampioenen: Merckx, Maertens, Van Impe, Bartalli, Poulidor, Ocaña, Indurain, Virenque, Museeuw, Boonen, Armstrong, ... onvoorstelbaar! Ik beslis een kaars aan te steken. Deze keer voor mezelf uit dankbaarheid omdat ik zo stilaan het gevoel krijg dat mijn hele onderneming netjes op haar pootjes aan het vallen is. De conservator steekt ze zelf aan en stelt voor dat ik een tekstje in het 'Gulden boek' zou schrijven. Ik bedank de man heel intens omdat dit bezoek voor mij een moment van grote waarde is geweest. Erg ontroerd en onder de indruk zet ik mijn weg voort richting Montréal du Gers. Daar kan ik zeggen:"De kring is gesloten!" want tijdens de heenrit op 24 mei kwam ik hier ook voorbij. Ik rijd verder naar Condom. Daar ga ik een cola drinken alvorens de laatste 12 km naar La Romieu aan te vatten. In La Romieu neem ik m'n intrek in het voormalige klooster (Le Couvent de La Romieu), na 99 km. Het onthaal is er zeer professioneel maar zonder bezieling. Ik krijg er een bed in een slaapzaal met 15 bedden waarvan er slechts 3 beslapen zijn, samen met nog een Oostenrijkse man en diens dochter. Ik ga een lekker avondmaal nuttigen in een restaurantje in het centrum, gezellig onder de arcaden.
Na het rituele telefoontje van elke dag, kijk ik nu op de landkaart van Frankrijk. 110 km heeft Marnix onder de wielen vandaag waarvan 40 in druk verkeer en 80 km in de gietende regen. Op een bepaalde plaats is er een stuk weg weggespoeld en gaat de omleiding voor de fietsers recht het bos in. Er staat een wegwijzer met daarop "la voie". Zonder het goed te beseffen zat Marnix terug op één van de routes naar Santiago. Het is de route die over Tours loopt. Marnix ziet een bouwvallig huis waar hij aanklopt om te vragen waar hij naartoe zou kunnen als pelgrim. Een half bij "bewust" zijnde man doet open en vraagt aan Marnix om binnen te komen. Hij krijgt er een kop warme koffie en een handdoek om zich af te drogen. De canabis rokende man zit duidelijk met grote problemen, hij vertelt het t 'één en t 'ander aan Marnix. Marnix vertrekt via het bospad, hij kijkt achter zich en ziet een fietser met aanhangwagen. De fiets van de man is van hetzelfde Belgische merk als deze van Marnix. Marnix spreekt de man aan. Hij blijkt een pelgrim uit Blankenberge. Na herhaaldelijke pech aan zijn fiets, hebben zijn twee metgezellen de arme stakker achter zich gelaten. Marnix en deze man zoeken nu samen een schuiloord zodanig dat Marnix aan het versnelling apparaat kan sleutelen maar er zijn dingen stuk. De man zet zijn weg verder naar Dax waar hij een fietsenwinkel zal proberen te vinden. Marnix heeft medelijden met de man, zo kan hij de bergen niet over. Hij is ook te zwaar beladen. Zijn beide wielen waren al stuk gegaan. Alle kledij van Marnix is nu nat. In de tent zijn ze niet droog geraakt en vandaag met of zonder regenjas ben je nat. Hij besluit om in een bushokje zijn regenvestje op de ontblote torso aan te trekken net op dat moment lossen ze een hele bus scholieren. De scholieren hebben er het grootste plezier aan. De laatste 30 km verlopen via kalmere wegen en het wordt ook iets droger. Marnix heeft Mont-de-Marsan bereikt. Hij kan er in een pelgrimsonderkomen terecht. Hij moet wel de sleutel in de Shanghai shop halen. Zijn logement is een oud pand maar kraaknet. Hij zal er zijn kledij kunnen drogen. We luisteren met enkelen via de luidspreker van de telefoon naar zijn verhaal. Hij klinkt als de rust zelve. Het geeft een goed gevoel langs beide kanten van de lijn.
Als ik om 9u. de camping in Labenne-Océan uitrijd, wuiven de dames aan het onthaal mij uit. Ze hadden me beter een pelgrimskorting gegeven. Het motregent maar is niet koud: 16°. Ik heb rugwind en het is vlak in de Landes. In Saint-Vincent-de-Tyrosse (een duivenstad) haal ik geld uit de muur en koop ik proviand. In Saint-Géours-de-Maremne ga ik noordwaarts. Het regent nu goed door en ik verdwaal bijna door de slechte aanduidingen. Op goed geluk af volg ik een smalle weg rechts naast de autosnelweg en na enkele kilometers blijkt dat de goed keuze te zijn. Ik kom uit in Magescq. Daar kan ik eindelijk, na bijna 40 km, op de rustige vlakke wegen tussen de dennenbossen fietsen. Daar is het mij om te doen. Ik hou van de bouwstijl van de 'maisons landaises' en geniet vooral van de aanblik van de boerderijen. Via Herm gaat het naar Gourbera. Daar bots ik, na 53 km, op een wegversperring. Er is door de overvloedige regen een wegverzakking geweest. Die is hersteld maar mag nog niet bereden worden. Er staan bordjes aan de kant met 'Voie de Tours' en een Sint-Jacobsschelp erop. Zonder het te beseffen ben ik dus op de 'Via Turonensis', de pelgrimsweg die start in Tours, terecht gekomen. Maar ik denk (verkeerdelijk) dat in het huis rechts pelgrimsopvang is en klop er aan om te vragen of ik er in het droge mag picknicken want ik ben doorweekt. Een slaperige man opent de deur. Ik doe mijn verhaal. Hij laat me binnen en geeft me een handdoek. Ik trek mijn natte bovenkleren uit en doe droge aan. Ik krijg koffie en kan picknicken. De man legt uit dat de bordjes er enkel staan om de omlegging voor de pelgrims (door het bos) aan te duiden wegens de wegverzakking. Hij vertelt ook dat hij een werkloze lasser is en zijn huis moet verkopen omdat het financieel te moeilijk wordt. Van pelgrimsopvang dus geen sprake. De man rookt de hele tijd. Er hangt een vreemde geur in huis... "Ga je echt vertrekken met dit hondenweer?" vraagt de man als ik hem bedank. Ik zeg dat alleen onweer ons pelgrims kan tegenhouden. Ik volg met de fiets aan de hand de omlegging via het bospad en kom even verder weer op de straat terecht. Een andere fietser volgt in mijn spoor: een man met een trekkingfiets van hetzelfde merk en een karretje eraan. Dat kan alleen maar een Belg zijn. Het is een Vlaming uit Blankenberge. Hij heeft al allerlei technische problemen gehad met de fiets en sakkert op de achterderailleur. Ik stel voor om een droge plek te zoeken en te proberen de zaak te repareren. Aan het gemeentehuis van Gourbera is een grote leegstaande carport. Daar haken we het karretje af en beginnen te sleutelen. Algauw blijkt het probleem moeilijk op te lossen. De man heeft eerder op zijn tocht al een nieuw achterwiel laten monteren en volgens mij werden daar niet de goede wisselstukken bij gebruikt. Hij besluit om naar Dax te rijden (op een kleine 10 km) en daar weer een fietsenmaker te zoeken. We nemen afscheid en wensen elkaar een goede tocht toe. Mijn tocht gaat verder via Laluque, Lesgor en St.-Yaguen, recht naar Mont de Marsan, in sneltreinvaart. Na 110 km kom ik daar aan in het toerismebureau. En wat blijkt: zonder het te beseffen ben ik op 'La voie de Vézelay' (het pelgrimspad vanuit Vézelay) terechtgekomen. Er is hier een pelgrimsherberg. Ik kom er aan en een vriendelijke dame laat me binnen. Mijn sleutel moet ik afhalen in de Aziatische winkel 'Shangaistore'. Ik neem een douche en hang de natte kleren van twee dagen te drogen boven een elektrische radiator. Ik heb hier het hele huis voor mij alleen: er zijn acht bedden, een keuken, woonkamer,... ingericht in de vroegere gemeentelijke badinrichting. 'Bains - douches' staat er boven de ingang. Mont de Marsan is een gezellig stadje. Ik ga eten in het verzorgde 'Spaanse' restaurant 'La Casa' dat de hospitalero me heeft aangeraden. En het is er lekker en genoeg.
Deze morgen moest Marnix omstreeks 8u de deur uit maar zijn fiets kon hij maar een uur later gaan oppikken. Hij ziet alvast door het raam een kartonnen doos waar een fiets in kan. Midden in deze winkel van "mail boxes" kan hij zijn doos open maken en ja het is zijn fiets maar dan wel meer gedemonteerd dan dat hij had gedacht. Dan maar je herstelmateriaal boven halen en knutselen. Zelfs de horentjes, de kaarthoudersteun, op zijn stuur zijn losgevezen maar geen enkele schram op het kader. De mensen in deze winkel waren zeer vriendelijk en lieten Marnix maar sleutelen te midden een kantoor met p.c.'s, copiertoestellen, en dergelijke meer. Ze geven hem nog een stadsplan mee. Het is tegen de middag en Marnix haast zich naar een postkantoor en koopt er een doos om nog wat spullen op te sturen die hij niet meer nodig heeft in Frankrijk. Hij wil de doos terug binnen dragen als het meisje van deze post zegt dat ze pas omstreeks 13u30 terug begint te werken. Ik denk dat dit zijn eerste pelgrimsvloek is geworden. Dan maar een koffie gaan drinken gedurende anderhalf uur want zijn betaalbewijs ligt ook nog binnen in de post, samen met het opkleefvignet. Marnix koopt nog twee wegenkaarten want hij had deze weg niet voorzien. Het wordt een rit van 63 km langs aarts gevaarlijke wegen. In Biaritz en Bayonne kan hij van de busstroken gebruik maken. Gelukkig is het weer goed. tenslotte komt hij omstreeks 18u30 op een camping te La benne Océan aan. Hij zal er in een tent kunnen overnachten maar dan ene met een frigo en een waterverwarmer erin. Deze overnachting kost hem wel 40 in dit kustdorp. Hij heeft een prachtig zicht over de zee ne in de tent hoort hij het ruisen van de golven. Marnix klinkt bijzonder "zen" deze avond. Lag het aan de mosselen met frieten die hij net binnen heeft of aan het feit dat hij terug kan fietsen en alle onderdelen van zijn fiets nog aanwezig zijn of zit St.-Jacob hier voor iets tussen. Ik laat hem spreken, op de achtergrond hoor ik de vogels van La Benne, je zou van minder tot rust komen.
Après St.-Jean de Luz, Biaritz et Bayonne, Marnix se trouve à La benne Océan, après 63km.Demain, Il continue vers Mont de Marsan.
Gisterenavond had ik Marnix aan de telefoon omstreeks 22u30. Hij was omstreeks 21u15 in het station van Irun aangekomen. Hij was diezelfde morgen om 9u59 in het treinstel gestapt te Santiago, weliswaar op de verkeerde zetel maar wel in de juiste wagon. De kaartjesknipper maakte hem duidelijk dat hij zich moest verplaatsen. Marnix kwam naast een koppel uit Brugge terecht. De man die 65 jaar was geworden had samen met zijn vrouw een deel van de camino gestapt. Samen herkenden ze ofwel Marnix hier en daar zijn fietsroute ofwel die mensen dan een deeltje van hun wandelroute. Dat leverde voldoende stof voor aan elkaar hun pelgrimsbelevenissen te gaan uit wisselen. Vanuit de trein konden ze ook een stukje "Bilbao" meenemen. Het blijkt een heel mooie stad te zijn. Af en toe een dutje tussendoor en dan nog enkele belevenissen om en rond het spoor maakten dat deze dag treinen toch vlug om was. Eenmaal aangekomen moest Marnix de albergue municipal zien te vinden. Er hing een briefje aan de deur dat deze verblijfplaats er één was voor pelgrims op doortocht en niet op terugtocht. Eventjes paniek want na tienen geraak je in dit grensstadje moeilijk nog ergens binnen. Dan maar een pelgrimsleugentje om bestwil en zeggen dat je nog van plan bent om de camino del norte te rijden. Oef, zelfs na het inkijken van zijn credential krijgt hij de verlossende stempel. Dan nog ergens eten zoeken en zien dat hij na de maaltijd nog binnen kan in de slaapplaats. Een ietwat vreemde sfeer in dit grensstadje. Ik blijf dan nog wat praten met Marnix tot hij weet dat hij terug binnen kan. Ik had al eerder op de avond proberen te bellen maar toen bleek dat hij in een "goor" cafeetje zat waar hij nog iets kon eten. Wij konden elkaar niet verstaan er was teveel lawaai op de achtergrond. Op de terugweg naar zijn slaapplaats komt Marnix de winkel tegen waar hij s 'anderdaags zijn fiets kan ophalen. Groetjes, Lieve
Om 6u. is er al 'kerkmuziek', kwestie van de pelgrims op tijd te wekken. Aan de ontbijttafel kan ik niet anders dan mijn leugentje staande te houden tegenover de medepelgrims in verband met de camino del norte waaraan ik zogezegd begin. Ik voel me daar erg ongemakkelijk bij want het is niet te rijmen met de geest van het pelgrimeren. Om acht uur sta ik op straat. Het is maar 5 minuten stappen tot aan het kantoor van 'Mail boxes'. Dus moet ik daar een uur de tijd doden want het gaat daar pas om 9u. open. Een vriendelijke man opent de deur. Ik zie dadelijk een fietsdoos staan en krijg een breekmes om die voorzichtig open te snijden. Oef, het is mijn fiets en ook de fietstas die erbij zit is de mijne. Om de fiets in de doos te kunnen stoppen, hebben ze zowat alles wat op het stuur vast zit, losgemaakt. Gelukkig is er geen schade. Ik heb meer dan anderhalf uur nodig om hem weer rijklaar te maken: pedalen erop, voorrem monteren, stuur vastzetten, voorwiel monteren, band oppompen, kaartenhouder monteren, ... Het zijn lieve mensen want ze laten me al die tijd ongestoord werken in een kantoor tussen de kopieermachines, de computers en de verpakkingstafel. Gelukkig heb ik alle gereedschap bij me. Ik bedank de mensen van mail boxes uitgebreid en krijg nog een stadsplan mee waarop de weg wordt aangeduid waarlangs ik veilig de Spaans-Franse grens kan oversteken richting Hendaye. Na 4 kilometer ben ik terug op Franse bodem. Ik zoek dadelijk een 'Maison de la presse' waar ik 2 streekkaarten koop: één van Aquitaine en één van Midi-Pyrenées. Nu kan ik mijn terugrit naar Peyrusse uitstippelen. Dan gaat het richting bakkerij om proviand te kopen. Vervolgens trek ik naar het postkantoor om de overbodige spullen in een doos te stoppen en naar Peyrusse te sturen. Daar gaat het even fout: ik vul de doos bij de fiets en als ik ze wil afgeven in het kantoor, is het sluitingstijd en zegt men mij dat ik pas om 13u.30 terug kan komen. Even op de tanden bijten en toegeven dat ik er geen chronorit van hoef te maken. Ik maak van de wachttijd gebruik om de fietstassen beter te ordenen en te gaan picknicken in een bar. Om kwart voor twee ben ik al naar het postkantoor geweest en kan ik beginnen fietsen. Eerst volg ik het speciaal voor de kusttoeristen aangelegde fietspad van Hendaye naar St.-Jean de Luz dat de kustlijn of 'corniche' volgt. Maar dan kom ik toch op de drukke D810 terecht die ik volg tot voorbij Bayonne. Daar moet ik meermaals de weg vragen tot een vriendelijke meneer me op het goede pad zet naar Mont de Marsan in noord-oostelijke richting. Tijdens een lunchpauze rond 17u.30 beslis ik om naar de oceaan te fietsen. Ik kies het plaatsje Labenne-Océan omdat dat stadje me klein lijkt. Als ik er aankom, zie ik de kans om even de voeten in de oceaan te steken. Om te zwemmen zijn de golven veel te hoog. Hier surft men alleen maar. Op de terugrit landinwaarts stop ik op camping 'La Mer' om er voor veel te veel geld ( 40,-) een 'bungalow toilé' te huren voor een nachtje. Ik neem er mijn intrek en ga vervolgens 'moules frites' eten in een plaatselijk restaurantje. Ik slaap met het geluid van de golven op de achtergrond.
Met 3 fietstassen om de hals leg ik de 3 pijnlijke kilometers af tot aan het station van Santiago. Daar ben ik ruim op tijd. Ik zie er een bepakte rode koersfiets staan van een heel speciaal model: je kan het kader in twee delen uit elkaar schroeven en hij heeft een riemaandrijving met Rohloffnaaf. De fiets blijkt van een Deen te zijn die 4800 km heeft gefietst tot in Santiago. Nu staat de man er verslagen bij omdat zijn fiets niet mee mag op de trein. "Ik zal verplicht zijn om naar huis te fietsen!", vreest hij. Ik stel hem voor om, zoals ik deed, de fiets op te sturen met "Mail boxes". Maar hij heeft blijkbaar ander plannen en ik laat hem gerust. De trein vertrekt om 9u.59. We sporen via Ourense, Ponferrada, Astorga, Léon, Sahagun en Burgos, bijna allemaal steden waar de 'camino francès' langs komt en ik dus voorbijgefietst ben. Ik geniet van de voorbijglijdende berglandschappen met smalle dalen waar de trein bijna steeds een rivier volgt. Er is heel verspreid wijnbouw op de flanken, bijna overal op kleine percelen. In Spanje wordt op veel grotere hoogte als in Frankrijk aan wijnbouw gedaan, veelal op 800 m hoogte. Ten oosten van Ponferrada is het landschap vlakker. Er bloeien heel wat klaprozen en brem op braakliggende terreinen. Dan gaan we door de meseta, een groot vlak gebied waar heel veel graangewassen en gras worden verbouwd. Ten oosten van Burgos verlaat de trein het tracé van de bedevaart in noord-oostelijke richting. We rijden via Miranda naar San Sébastian aan de kust. Tot in Burgos zit ik bij een stel jonggepensioneerden uit Brugge. Ze hebben zopas voor de derde keer de 'Camino francès' gelopen, van Saint-Jean-Pied-de-Port tot in Santiago. "Wat heb je toch gekke mensen!", reageer ik. "Dat hebben er ons al meer gezegd!", antwoorden ze. Ze vertellen hun wedervaren en zeggen dat elke tocht anders is, met ander weer, andere ontmoetingen, andere albergues, ... In Miranda de Ebro wordt de terein gesplitst: een deel gaat naar Bilbao en een deel naar Irun. De omzittenden verzekeren mij dat ik mag blijven zitten. Dan is er herrie op het perron. Een Engelstalige dame schreeuwt:"Ze willen mijn baby vermoorden!" Iedereen snelt ter hulp maar niemand begrijpt haar echt. Ze wil opstappen met massa's bagage mee, tot en met een hond aan de leiband. Ze komt in ons rijtuig terecht en maakt zich druk omdat ze een deel van haar bagage niet meer vindt. Ze beweert dat ze bestolen wordt. In Spaans-Baskenland ziet alles er wat properder uit, wat meer opgekuist. Het klinkt vreemd als de omroepstem op de trein de stations ook in het Baskisch omroept. In alle steden waar we voorbij komen zijn er hoge woonblokken aan de stadsrand. De ruimtelijke ordening is nogal wanordelijk, ook in de dorpen. De bouwsels staan ordeloos door elkaar en een dorp vormt nergens een geheel. Om 21u.30 kan ik uitstappen. Ik vraag meerdere keren waar de 'albergue municipal' is tot ik er uiteindelijk, even voor tienen, aankom. Ik lees dadelijk het bericht dat pelgrims op terugreis van Santiago er niet welkom zijn, tenzij ze te voet zijn aangekomen. Dus vraag ik me af hoe men zal reageren dat ik met de trein van Santiago ben gekomen. De hospitalero ziet dadelijk dat ik een fietshelm op heb en reikt me de sleutel aan om de fiets binnen te plaatsen. Ik besluit een 'leugentje om bestwil' te verzinnen en zeg dat de fiets pas morgen aankomt met 'Mail boxes' en dat ik vanuit Irun aan de 'Camino del Norte' wil beginnen. Ik vraag waar ik in de buurt iets kan eten en krijg een 'goed adres'. De hospitalero belooft me dat ze na tienen zal opendoen voor mij zelfs al zijn de openingsuren van de herberg dan verstreken. In een eerder ongezellig cafeetje kan ik een eenvoudig menuutje bestellen. Rond half elf ben ik terug in de herberg. Oef, ik mag er nog in! In het donker klim ik in het bovenste bed. Onder mij ligt een Duitse jongedame die ik niet wil wekken.
Om negen uur kwart sta ik al bij het kantoor van 'Mail boxes' om mijn fiets in te leveren voor verzending naar Irun. Een kwartier voor openingstijd. Door het raam zie ik dat de winkel vol staat met fietsen, vooral mountain bikes. Zeker 20. Er komt een man aangereden met een oude blauwe fiets. Hij is heel blij dat hij met zijn okkaziefiets van 50 euro van Lyon tot Santiago is kunnen fietsen. Zonder problemen, enkel de pedalen verloren onderweg, lacht hij erbij. Nu kost het hem 80 euro om de fiets terug te sturen, meer dan de fiets zelf waard is. Dan laat je hem beter hier, stel ik voor. Maar hij vindt dat die fiets nu een emotionele waarde heeft en dus moet hij mee naar huis. Gelijk heeft hij.
Ik doe boodschappen op de terugweg, vooral voedsel voor morgen op de trein. En een stevig nylontouw om de 3 fietstassen die ik moet meenemen om mijn hals te kunnen hangen. Want het is zeker drie kilometer ver naar het station.
Na een geïmproviseerd middagmaal ga ik nog een laatste keer de stad in. Op het plein voor de kathedraal observeer ik van het komen en gaan van de vele pelgrims. Voor sommigen is er een heus ontvangstcomité, b.v. van echtgenotes die speciaal tot hier zijn gevlogen om hun mannen te zien aankomen met de fiets. En telkens is er een fotosessie, de één al specialer dan de andere. Voor de fietsers is het de gewoonte dat ze hun fiets in de lucht steken voor de foto. Er komen grote groepen Italianen en Spanjaarden aan. Die zijn altijd met een VTT waarvan de bagagedrager aan de zadelpen is vastgemaakt. Franse fietsers rijden altijd met een aangepaste racefiets. Enkel de Hollanders, de Belgen (vooral Vlamingen) en in mindere mate de Duitsers hebben een echte trekkingfiets.
Ik raak aan de praat met een Fransman uit Angers die in 11 dagen van Brive naar hier is gefietst. Elke dag rond de 150 km. Hij heeft enkel twee zware fietstassen vooraan en niets achteraan. Ik vraag hem hoe hij zo bergaf durft rijden. En hij geeft toe dat het soms gevaarlijk is. Ik zou het alleszins niet durven. Men heeft me geleerd dat je een fiets heel evenwichtig moet laden, 2/3 van het gewicht achteraan en 1/3 vooraan. Hij wou terug naar huis fietsen ook maar wegens het slechte weer neemt hij de bus naar Irun. En de fiets mag mee in de koffer van de bus.
Ik stap de kathedraal binnen en ga zitten op de laatste rij. Daar blijf ik heel lang zitten namijmeren en passeren de gebeurtenissen van de afgelopen weken opnieuw door mijn hoofd. Ik denk terug aan de vele intenties die me zijn meegegeven.
Dan ga ik nog even binnen in de crypte waar het schrijn staat met de relieken van de Heilige apostel Jacobus.
Op de terugweg is het op de koppen lopen, ondanks het slechte weer: koud en regen.
Morgen neem ik de trein om 9u.59, richting Franse grens. Elf uur sporen. Ik heb een stadsplan van Irun afgeprint waarop ik duidelijk de gemeentelijke albergue, het station en het kantoor van 'Mail boxes' kan situeren. Het ligt allemaal dicht bij elkaar. Hopelijk kan ik daar woensdagochtend mijn fiets ongeschonden afhalen. Waarschijnlijk zal ik er zelf weer de pedalen moeten op draaien en zadel en stuur terug afstellen. Ze hebben me beloofd dat ik daar het nodige gereedschap en een fietspomp zal kunnen gebruiken.
Ik schat dat ik zeker 6 dagen zal nodig hebben om terug in Peyrusse te geraken.
Je suis allé profiter une dernière fois du va et vient des pèlerins devant et dans la cathédrale. Le vélo et parti à Irun. Je prends le train demain à 9h59. Onze heures de train. J'espère y trouver une place à l'albergue municipal demain soir.
Om kwart voor negen vertrokken in het dorpje Fisterra en om half vier terug in herberg 'Acuario' in Santiago.
Gisterenavond kon ik nog een mooie wandeling maken door het vissersdorp. Ik kon zelfs 'binnendringen' in de scheepswerf voor vissersboten. De uitbaatster van de herberg raadde me een restaurantje aan waar ik inktvis, gegrilde vis en nog een andere 'zeevrucht' die ik absoluut niet kende kon degusteren. Allemaal heel lekker. Ik had niet alles zelf besteld maar mijn Australische tafelgenote kreeg haar maaltijd niet op dus moest ik me weer eens opofferen. Met plezier!
Ik heb ook mijn tweede pelgrimsdiploma afgehaald in de gemeentelijke albergue. Ze noemen het een 'Finistrella'. Even twijfelde men of ik het wel verdiende omdat ik geen stempels had verzameld tussen Santiago en Fisterra. Ze dachten dat ik met de bus was gekomen. Toen ik zei dat ik 'biker' was, was het in orde.
Op de terugtocht naar Santiago volgde ik bijna dezelfde weg als gisteren en ik kwam uit op 98 km, iets korter dus. Maar het was weer verschrikkelijk lastig, vooral de tien klimkilometers om vanaf Noia vanaf zeeniveau weg te klimmen. Het was weer bijna de hele tijd met de k-way te doen. Enkel de laatste 20 km was het warm en droog genoeg om de regenjas uit te doen.
Inmiddels ben ik weer veilig geïnstalleerd in dezelfde herberg in Santiago. Na de douche heb ik de fiets klaargemaakt om met UPS te verzenden naar Irun: tassen afgenomen, fiets en tassen schoongemaakt, een paar dingen aangepast om schade tijdens het transport te voorkomen en een fietstas opgevuld met materiaal dat meegaat in de fietsdoos.
Morgen wordt het dus een heel rustige dag. Als de fiets is binnengebracht bij de transportfirma wil ik nog een hotelkamer reserveren in Irun want ik zal daar dinsdagavond pas om 21u. aankomen, na 11 uur sporen.
Je suis de retour de Fisterra. Il fait toujours mauvais aujourd'hui, avec beaucoup de brouillard sur les hauteurs. Mais j'ai reçu mon deuxième diplòme, le 'Finistrella' parce que j'ai fait la 'Camino Finisterre'. Je suis extrêmement fatigué. J'ai préparé le vélo pour le transport.
Om 8u.35 vertrek ik na een zeer uitgebreid ontbijt in gezelschap van een groepje Fransen uit Perigueux die hun camino hebben beëindigd en dus naar huis moeten sporen. Het afscheid is emotioneel en duurt een tijdje.
Pelgrims keren op allerlei manieren terug: per trein, per bus, met het vliegtuig, per auto, ... of een combinatie van meerdere transportsystemen.
Ik rijd richting Moia en slaag erin veilig Santiago te verlaten. Het is een verschrikkelijk gevaarlijke stad voor fietsers en zeer fietsonvriendelijk. Maar het is zaterdagochtend en dus is er heel weinig verkeer.
De rit is verschrikkelijk zwaar door de vele hellingen. Dan begint het ook nog te regenen. Ik vlucht in een openstaande autogarage en de eigenaar komt direct vragen of ik een handdoek wil om me af te drogen. Hij trakteert met pruimen uit eigen tuin. Hij wil weten hoeveel kilometer ik al heb gereden sinds Belgica en omdat hij geen Engels kan, laat ik hem kijken op de cyclocomputer: bijna 2700.
Ik ga verder richting Cee en daarna Fisterra. Het reliëf blijft erg veeleisend. Ik neem een tweede pauze als het verkeer stilgelegd wordt voor een wielerwedstrijd.
Even voor 15u. kom ik aan in het dorpje Fisterra, aan de kust. Het doet vreemd om al die krijsende meeuwen te horen. Ik ga dadelijk binnen in een herberg (Cabo da Vila) waar ik overnachting en ontbijt krijg voor 12 euro. Ik betaal maar beslis om eerst naar de kaap te rijden alvorens me te installeren in de herberg.
De vuurtoren staat op het uiterste punt, 3,5 km verder en 150 m hoger. Ik klim erheen in de mist. Jammer van het weer want het moet spectaculair zijn bij heldere lucht.
Hier sta ik dan, op het verste punt van mijn tocht, op het punt waarvan de Romeinen en de middeleeuwers dachten dat het het einde van de wereld was. Geen zeeman durfde zich verder westwaarts wagen. Vandaar de naam 'Cabo Fisterra' of Finisterra.
Ik ontmoet een groepje Fransen en vraag of het pad verder loopt voorbij de vuurtoren. Maar daar kom je op de rotsen terecht, in de zone waar de pelgrims symbolisch een schoen in brand steken na de pelgrimstocht. Oké, zeg ik, dan steek ik daar mijn fiets in brand. Ze lachen.
Er hangt een indringende brandgeur en hier en daar smeulen inderdaad vuurtjes. Ik neem een paar foto´s van de rotsen en de zee die lichtjes zichtbaar is in de nevel.
Op de terugweg help ik een paar Noorse dames om een fotosessie te maken bij het bronzen Jacobsbeeld dat tegen de wind in leunt. En begroet ik de studente uit Oekraïne terug van wie ik vanochtend nog afscheid nam in de herberg in Santiago.
Ik ben heel blij dat ik hier ben geraakt. Nu snel naar de herberg want ik ben doorweekt van de regen en het zweet.
Er is Wifi maar voor een computer moet ik naar het plaatselijk café. Een euro per 30 min. internet. Dus haast ik me.
Morgen probeer ik de 105 km terug te rijden naar de herberg in Santiago waar ik een soort kluis heb gehuurd om de spullen in achter te laten die ik hier niet nodig heb.
Nu nog zoeken waar ik mijn tweede compostelaat kan afhalen en een restaurantje zoeken. Dan zit de dag erop. Oef.
Bien arrivé à finisterre mais la journée était très dur à cause du relief et la pluie.
Demain, je retourne á Santiago. Je suis très fatigué. Le retour en train jusqu´`a Irun fera du bien.
Ik slaap lang, tot half negen. Vannacht was er veel kabaal toen een Zuid-Afrikaan zich in zeer plastisch 'Engels' boos maakte op andere pelgrims die na middernacht in en uit liepen zonder de nachtrust van de anderen te respecteren.
Eerst eet ik als ontbijt op wat ik nog vind in een van de fietstassen: een soort 'powerbars'.
Dan ga ik boodschappen doen om voor morgen een beter ontbijt en proviand voor onderweg te hebben.
Dan ga ik op zoek naar een bakkerij om een middagmaal te kopen. Onderweg kom ik een piepkleine kapperszaak tegen en loop er binnen om mijn baard te laten 'trimmen' zeg maar. De bejaarde kapster kan geen woord Engels of Frans maar doet perfect haar werk. Voor 5 euro.
Vervolgens gaat het richting postkantoor om de rest van de postkaarten te kunnen posten. Het is er zo druk dat je een ticket moet trekken en je nummer moet afwachten.
Ik ga mijn croissants en andere zoetigheden zitten opeten op een terrasje bij een Amerikaanse koffie. Dan ga ik weer kijken en genieten van de toestroom van pelgrims te voet of per fiets. Ik heb er nog geen zien aankomen met een ezel of te paard. Nochtans heb ik er meerdere gezien onderweg.
Ik merk aan de fietsen of het Hollanders zijn en spreek ze dan aan. Weer een koppel dat ontgoocheld is omdat hun fietsen niet mee mogen op de trein. Ik probeer ze raad te geven want gisteren heb ik een groot deel van de dag geïnvesteerd in het verzamelen van informatie over fietstransport.
Even later loop ik de fietser uit de 'Oise' tegen het lijf die ik enkele dagen geleden ontmoette op de brug in Hospital de Orbigo. Ik heb veel aan hem gedacht toen ik zelf zat af te zien op de hellingen. Hij is er toch geraakt. Eenenzestig jaar oud, vertrokken in Mont-Saint-Michel, helemaal alleen. Hij zegt dat hij aan het eind van zijn krachten is en nog nauwelijks naar het vliegveld zal kunnen fietsen. Ik zeg hem dat ik het ook heel moeilijk heb gehad na mijn aankomst.
Dan ga ik naar het station om er een ticket naar Irun/Hendaye te kopen, voor volgende dinsdag. Omdat het een ticket 'anticipada' is (op voorhand gekocht) krijg ik een mooie korting: 31 euro in plaats van 48. Mooi meegenomen.
De fiets breng ik maandag naar UPS. Ik kan hem dan woensdagmorgen in Irun afhalen, aan de Spaans-Franse grens aan Spaanse kant. Zo heb ik het beslist.
Graag zou ik dan weer de terugtocht per fiets op Franse bodem aanvatten, via Mont de Marsan, richting Peyrusse-le-Roc.
Het is een half uur stappen naar de herberg 'Acuario' waar ik net aankom voor het begint te regenen.
Ik eet wat in gezelschap van een Oekraïnse studente die me kersen aanbiedt. We praten wat over de toestand in haar land.
Nu ga ik wat rusten. Vanavond ga ik weer eten in hotel 'San Lazaro' hier amper 100 meter hoger.
Bedankt iedereen voor de felicitaties en aanmoedigingen. Ik heb ze af en toe heel erg nodig gehad.
J'ai acheté un ticket de train Santiago - Hendaye pour mardi prochain. J'espère pouvoir refaire du vélo sur le sol français à partir de mercredi prochain, direction Peyrusse-le-Roc. Si tout va bien.
Eerst ben ik naar het station getrokken (te voet) om te onderzoeken wat de treinrit naar de Spaans-Franse grens kost. Maar men wil geen fietsen meenemen op de trein. Dus heb ik dan maar alle fietstransportmogelijkheden onderzocht. Er is een Nederlandse firma maar die transporteren enkel naar de Benelux. Dan is er iemand die samenwerkt met DHL. Maar die lijkt me nogal slordig. Tenslotte is er UPS. Die zijn iets duurder (40 euro) maar ze lijken mij de fiets het best te verpakken. Je bent natuurlijk nooit zeker. Maar meer dan overal ter plaatse gaan kijken en informeren kan ik niet doen.
Een ticket naar Irun of Hendaye aan de grens met Frankrijk kost 48 euro. De treinrit duurt 10 uur.
Ik ben er nog niet uit.
Verder heb ik de pelgrimsmis om 12u. bijgewoond. Er was heel veel volk. De hele kathedraal zat barstensvol. Zelfs tot in de biechtstoelen zaten er pelgrims. En de ceremonie met de botafumeiro (het reusachtige wierookvat) is zeer indrukwekkend. Het wierookvat is meer dan een meter hoog en een ploeg van 5 sterke mannen laat het slingeren aan een touw van minstens 30 meter lang, zo hoog tot het net niet het gewelf van de kathedraal raakt. Zo raakt het hele schip van de kerk met de wierookgeur gevuld. Onvoorstelbaar. Ze doen het op het einde van de H. Mis en dan klinkt er luid applaus. Ik moest wel even bekomen van de emotie nadien.
Verder heb ik het museum van de kathedraal bezocht. Die bevat een enorme collectie kunstvoorwerpen van tien eeuwen ver: beeldhouwwerk, houtsnijwerk, wandtapijten, schilderijen, zilverwerk, ...
Daarmee was de dag gevuld. Natuurlijk waren er de vele blije ontmoetingen met de mensen die ik onderweg had ontmoet en nu terugzag. Het meest blijft me het jonge koppel bij uit Venezuela. De jongedame was vorige week eerder gereserveerd en vloog me nu letterlijk in de armen. En ik ben al meer dan 2 weken niet meer geschoren.
J'ai visité les monuments à Santiago et je me suis renseigné sur les moyens de transport jusqu'à la frontière franco-espagnolle. Mais je ne sais pas encore ce que je vais faire. Sinon tout va bien.
Om 8u.30 vertrek ik voor wat het laatste ritje tot in Santiago moet worden. Ik heb goed geslapen, omringd door heel beleefde en discrete jongeren uit de Verenigde Staten die in het kader van hun universitaire opleiding een culturele reis ondernemen: naar Ethiopië, Zuid-Afrika, Australië of de camino in Spanje. Ze luisteren ook met belangstelling naar mijn verhaal. Ik volg de hoofdweg tot in Santiago: nog 40 km. Er staan heel veel wegwijzers. Het landschap wordt bezoedeld door lelijke eucalyptusplantages en af en toe steekt een zware vrachtwagen met stammen van zulke bomen me voorbij. Ik zie maar een paar fietsers en veel stappers die aan hun voorlaatste of laatste etappe bezig zijn. Een Duitse pelgrim stapt met de fiets aan de hand op de laatste helling. Ik vraag of hij technische problemen heeft maar dat is het niet. Gewoon te moe. Eerst moet ik enkele kilometers door een verschrikkelijk drukke en lelijke stadsrand. Het is heel goed uitkijken om het historische hart van de pelgrimsstad te bereiken. Uiteindelijk zie ik de torens van de kathedraal en als ik wil afdalen naar het grote plein, kom ik voor een grote trap te staan. Een beleefde Spanjaard wijst me de weg. Het is 11u.15. Het is niet echt druk op het plein. Natuurlijk zijn er de pas aangekomen pelgrims die met de fotosessies bezig zijn. Ik spreek een Rus aan die me fotografeert voor de kathedraal. Hij komt uit Léon gestapt en is geen christen. Mensen van allerlei culturen en godsdiensten stappen de camino. Ik raak in gesprek met Ieren die in Porto zijn beginnen te fietsen. Er lopen mannen rond in maatpak die verveeld zitten met demonstranten die voor een of andere zaak de aandacht proberen te trekken. Een Spaanse televisieploeg is erbij. Ik ga rustig wat zitten eten en drinken op de rand van het plein, genietend van de zon. En van het schouwspel van aankomende pelgrims. Dan trek ik naar het bureau waar ik mijn compostelaat in ontvangst neem. Dat is een soort diploma dat wordt uitgereikt aan pelgrims die minstens 100 km hebben gestapt of 200 km gefietst. Het stempelboekje dient als bewijs. Ik kom in aanmerking want ik heb 2570 km afgelegd. Ik word heel moe en ben heel voldaan want de hele onderneming is heel vlot verlopen, zonder de minste technische, fysieke of mentale moeilijkheden. Ik zal even tijd nodig hebben om alles te verwerken en enkele zaken op een rijtje te zetten. Ik trek naar het toerismebureau en vraag er een stadsplan en een lijst van herbergen. Alles wordt heel goed uitgelegd. Ik beslis om een herberg te zoeken buiten de drukte. Daar ben ik nu, na een uurtje rust en een verkwikkende douche. Straks trek ik de stad in. Misschien bezoek ik vandaag nog de kathedraal. En kan ik er werk maken van de vele intenties die me zijn meegegeven vanwege familie, vrienden of collega´s van school.
Vorige nacht was het niet zo rustig als ik me had voorgesteld. Twee jongemannen in de bedden naast me zaten voortdurend te rommelen, te hoesten en te snuiven alsof ze druggebruikers waren. Bovendien had er een een lamp op zijn hoofd en dat werkte op de zenuwen van nogal wat pelgrims. Je merkt dat we Compostela naderen en dat het publiek niet hetzelfde is als enkele honderden kilometers terug. Om 8u. ga ik mijn zelf gekocht ontbijt opeten in een bar. Ik hoef er enkel een 'american coffee' te bestellen. Om half negen gaat het richting Sarria en vervolgens Portomarin. Daar steek ik een stuwmeer over, wat mooie vergezichten oplevert. Ik steek er een stel jonge Nederlanders voorbij. Ze zien dat ik hetzelfde boekje gebruik als zij en weten dus dat ik Nederlandstalig ben. Ik stop om te eten en dat doen ze ook. Zij zijn in Nederland vertrokken en hebben 2300 km afgelegd. Ik heb er 2470 omdat ik in Frankrijk een grote omweg door het Centraal Massief heb gemaakt. Tussen Gonzar en Palas de Rei volgen de stappers en de fietsers hetzelfde pad, op asfalt. Nu pas heb ik de indruk dat ik op een autostrade van pelgrims zit. Er zijn overal cafés om het de pelgrims naar hun zin te maken. Af en toe moet ik bellen om mijn komst te melden aan de stappers. Ik ben niet zo handig in het kaartlezen en vergis me van weg. Dus haal ik de Nederlanders nog een keer in. Zij zitten door hun voedselvoorraad heen en zoeken een winkel. Ik rijd in één ruk door naar Melide waar ik picknick in een parkje, in de schaduw. Het begint serieus warm te worden dus moet ik smeren. Ik geniet ervan de pelgrims te zien voorbij komen: sommigen heel vastberaden, anderen duidelijk aan het eind van hun latijn. Van de vele fietsers waarvan men sprak geen spoor. Die blijven een kleine minderheid. In Boente herken ik een Spaanse fietser die net afstapt. We gaan er samen de kerk binnen voor een stempel in onze 'Credential'. De man heeft technische problemen: de geveerde zadelpen van de fiets is stuk gegaan en daardoor staat zijn zadel helemaal los. Ik kan hem echt niet helpen. "C' est la vie", zegt hij. Maar daar geloof ik niet in. Het blijft een heel zwaar terrein tot in Arzúa, waar ik aankom na 93 km. Voortdurend de enige nijdige helling na de andere. Als ik de stad binnen rijd, zie ik een jongedame op het terras van de 'Albergue touristico Santiago Apostol' zitten. Ik vraag of het er duur is. Tien euro. Het is beslist, ik blijf hier overnachten. Het is een soort modern hotel met restaurant en zelfs een lift. Ik slaap op de derde verdieping op een slaapzaal in bed 10. Ik wordt omringd door jongeren uit de U.S.A. die op studiereis zijn. Ze moeten een deel van de camino lopen, van Léon tot Santiago. Voor de rest zijn ze heel braaf bezig met hun computerspelletjes. Straks ga ik het stadje verkennen. En op tijd naar bed. Het is nog slechts 45 km naar Santiago de Compostela. Ik hoop er morgen aan te komen. Eigenlijk kan ik nergens van klagen: de moraal is goed en de benen willen nog steeds goed mee.
Il fait très chaud ici, à Arzúa. Je ne suis plus qu´à 45 km de Compostelle. Beaucoup de pélerins souffrent de la chaleur, surtout les jeunes américains qui sont là en masse. Je suis maintenant vraiment sur l'autoroute des pèlerins. Le moral est excellent et les jambes s'améliorent toujours. J'espère arriver demain.
