Nog even
terug naar het begin van deze blog met daar de passende fotos bij.
Frans
T. Beeckmans liet in
1864 het kasteel bouwen en het park aanleggen voor de som van een half miljoen
frank (12.500 ).
Later wordt
het domein verkocht aan baron Ullens de Schooten (Ullenshofstraat!)
die huwt met Antoinette Beeckmans. Na WO I gebruikt men het kasteel voor de
opvang van zieke en zwakke kinderen tot het aangekocht wordt door de VZW Colleges en Instituten van het Bisdom Antwerpen.
Vanaf 1924
fungeert het kasteel als internaat voor de leerlingen van het Sint-Jan
Berchmanscollege van de Meir (Antwerpen). Tijdens de oorlog eisten de Duitsers
kasteel en domein op. In het park werden 2 bunkers opgericht waarvan er één nog
bestaat (de zogenaamde berg naast het handbalveld).
De eerste
foto is wat nog rest van de eerste steen: duidelijk herkenbaar BEECKMANS de
FAVEREAU AOUT 1867.
Foto 2 toont
de achterzijde van het kasteel zoals het toen was, zonder de lokalen waar
vroeger de muziekklas (later Fitclass) en lerarenrefter.
Foto 3 is
een zijaanzicht van de plaats waar nu de speelplaatsen zijn.
Foto 4 en 5
kan je eigenlijk NAAST mekaar leggen en dan zie je de muur die vroeger (1927)
het domein afsloot langs de voorzijde van het kasteel (ongeveer waar nu de
Ullenshofstraat loopt en het huidige schoolgebouw van de lagere school zich
bevindt.
In juni 1945
wordt het vernielde kasteel heropgebouwd en in 1951 start men met een zesde
Latijnse (nu 1 ASO) en een zevende voorbereidende(nu 6de leerjaar lagere school).
De
eerstvolgende foto toont een kerngroep van leraren uit het begin van de jaren
50 (1951 waarschijnlijk) die de latere collegedagen zou inrichten. Van links
naar rechts: E.E.H.H. Nuytemans, Raeymaeckers, Hermans, Van Parijs, X, Loyens,
Borgers, Van Assche en Geys. Van deze groep is mij enkel de heer Raeymaeckers
bekend.
Foto 2 komt
uit 1952 en geeft een beeld van de eerste collegedag in 1952. Deze dagen
groeiden later uit tot dat wat wij nu de sportdag noemen.
Op foto 3
zie je een vooraanzicht van het kasteel uit 1957 toen er nog een terras met
balkon aan die voorkant was.
De laatste
twee fotos tenslotte, tonen de linker en de rechterzijde van de voorkant.
Indien nog
relevante fotos opduiken worden die uiteraard gepubliceerd.
Deze week
gaat onze aandacht vooral naar het uit trekken van springkruid (foto 1), het
proper maken van de fietsenparking (foto 2), het groene tapijt op de vijver, de
aangroei van onze ganzenpopulatie, verder wegwerken van het onkruid op de piste
en het afvoeren van al die groenafval
Langs de
buitenzijde merk je niet echt veel verschil, tot je wat dichter bij komt. De
trappen van het voormalig terras kleuren stilaan groen.
Via de deur van de
voormalige congiergewoning stappen wij naar binnen. Eén trap leidt naar de
kelder, een andere naar het gelijkvloers met links een ingang van de kapel en
rechts de toegang tot de kamers waar vroeger de congierge verbleef. Een trap
leidt naar de torenkamers op de eerste verdieping, rechts is de (kleine)
voormalige salon.
Wij wandelen
nu de kapel binnen, waar nog heel wat dient opgeruimd te worden. Het mooie
glasraam trekt hier zeker de aandacht. Een bijbelkenner kan hier nog de acht
zaligheden terugvinden Rechts hangt een replica van Salvador Dalis Christus
aan het kruis, rechts boven zie je hoe zeer ook de binnenzijde van dit kasteel
aan renovatie toe is. Achter in de kapel bevindt zich een massieve kast,
propvol gymnastiekmatjes en andere prullaria.
Terug de gang in dan en de
eerste deur links. Hier bevindt zich de voormalige bar van de leerkrachten. Een
kamer waar na de lesuren de meest fantastische gesprekken plaats vonden, waar
de meest wilde plannen voor tuinfeesten, lerarentoneel, jeugdbeweging, sport en
nog zo veel meer werden besproken. Nostalgie
De
zetels (lang geleden geschonken door sympathisanten) en de salontafel (waarop
ooit zoveel lege bierflesjes pronkten) zijn de stille getuigen van die voorbije
periode. De eeuwig glimlachende Mona Lisa voelt zich ongetwijfeld heel eenzaam
in dit verlaten kasteel maar wie hier ooit zijn naschoolse avonden doorbracht,
roept zij talloze herinneringen op. Naar de lerarenrefter (leerkrachten-,
sorry) dan maar. Troosteloos, rommelig, tot op de draad versleten, het zijn
maar enkele woorden die in mij opkomen bij het zien van deze plaats waar wij zo
dikwijls onze boterhammetjes kwamen eten met daarbij een kop koffie die vaak
nauwelijks te drinken was. Zuster Christine zaliger zal mij dit wel niet
kwalijk nemen, hoop ik Wat achtergebleven sporttrofeeën getuigen van een
roemrijk verleden dat al ver achter ons lijkt te liggen. Op de ruiten van de
tussendeur plakt een schema van de bouwwerken aan het kasteel met als uiterste
aanvangsdatum van de werken: zomer 2014. Dat klopt, toen zijn de werken gestart
die nu al bijna één volledig jaar stil liggen.
Wij stappen
door naar de vroegere muziekklas die later een gewoon klaslokaal werd en sinds
2006 werd gebruikt als Fitclass. Troosteloze boel alweer: stukken zoldering die
naar beneden kwamen illustreren het verval. De tussendeur met het voormalige
video-lokaal is afgesloten zodat ik mij opnieuw langs de lerarenrefter naar de
hal begeef. Het mooie beeld (mét lamp) dat de trapleuning versiert, staat
gelukkig nog op zijn plaats.
De grote inkomhal is
helemaal opgeruimd en oogt eigenlijk best goed.
In de
vroegere videoklas wordt mij duidelijk dat er toch nog een heleboel tafels en
stoelen wachten op een geschikte plaats. Alweer pure nostalgie als mijn blik
valt op de witte kast waar in eerste instantie een TV-toestel stond. Films
werden van hier op het scherm geprojecteerd, later nam de video die opdracht
over. Nog later diende deze zaal ook voor refter. En zeggen dat ik hier ooit
mijn einddiploma van de middelbare school kreeg, overhandigd door de toenmalige
bisschop van Antwerpen, mgr Daem!
Verder gaat
het dan naar de kleine klas, in het verlengde van de videozaal, en van daar
naar het aquarium: de lichtblauwe hoekklas van het kasteel. In 1970 zagen wij
van hier uit, tijdens de les Frans, de auto van onze leraar
Nederlands
langzaam in de vijver bollen. Handrem vergeten op te zetten, jammer toch
Om in de ronde klas te
komen ben ik genoodzaakt terug naar de inkomhal te wandelen. Daarbij passeer ik
de nog steeds in functie zijnde toiletten.
Enkele fotos
brengen de personen in beeld die het meeste tijd besteed hebben aan de
restauratie van die ronde klas: Joris Vangheluwe, Britt Smets en François Siemons.
Mooi werk, wat zal hier mee gebeuren?
Ik heb nu de
hele benedenverdieping op foto, rest dus nog de kelder
Ik begin in de keuken, de
plaats waar Jenny en Paul zoveel jaren het wel en wee van de school met
iedereen deelden: leerlingen, leraars, directie, jeugdbewegingen, sportclubs.
Aan het achtergebleven materiaal merk je duidelijk dat dit ruime lokaal de
keuken was.
Sommige
achtergebleven getuigenissen van een katholiek verleden, een kookfornuis, de
liftkoker om het eten van de Heren naar boven te brengen, getuigt van de lang
vervlogen tijden toen er nog van warme maaltijden kon genoten worden: het doet
mij dromen van lang geleden. Verder in de keldergang zijn een heleboel deuren
gesloten of afgesloten van het buitenlicht zodat fotograferen te moeilijk is. Waar
is de tijd dat de sportleraars de gebruikte sporttuitjes in de waskelder
moesten leggen om ze dan later in de sportkelder te kunnen recupereren: netjes
gewassen en gestreken. Op het einde van die gang kom ik uiteindelijk in de oude
leerlingenrefter. Vrij donker maar toch net geschikt voor wat opheldering. De
muren zijn vooral beschilderd door leerlingen en dat in de stijl van Keith
Haring. Kleurrijk, soms mooi, soms uitdagend (nietwaar Yasmine Truyens?)
Bij het
verlaten van deze leerlingenrefter en op weg naar de ander, passeren wij langs
de sportkelder. Individuele douches, een bidet per speler: een luxe die ik in
mijn leven in geen enkele andere school ben tegen gekomen. Aan geld geen
gebrek, in de jaren zestig en zeventig De gammele trap naar de fitclass
voorbij en zo kom ik in de laatste lege ruimte. Nog een leerlingenrefter die er
nu helemaal anders uitziet dan toen ik als jongen van 11 mijn boterhammetjes
kwam eten tijdens de middagpauze. Zelfs al zijn niet alle fotos duidelijk,
deze tocht heeft mij deugd gedaan, ik keerde terug naar mijn kinderjaren in het
kasteel waaraan ik zoveel herinneringen heb.
Herinneringen
die ik na de verbouwingen waarschijnlijk niet meer terug zal vinden (87 94)
