Julius Caesar

William Shakespeare (1564-1616)

Antony’s oration  (Act 3, sc.2)

Friends, Romans, countrymen, lend me your ears;

I come to bury Caesar, not to praise him.

The evil that men do lives after them,

The good is oft interred with their bones;

So let it be with Caesar. The noble Brutus

Hath told you Caesar was ambitious;

If it were so, it was a grievous fault,

And grievously hath Caesar answer’d it.

Here, under leave of Brutus and the rest, -

For Brutus is an honourable man;

So are they all, all honourable men,-

Come I to speak in Caesar’s funeral.

He was my friend, faithful and just to me:

But Brutus said he was ambitious;

And Brutus is an honourable man.

He hath brought many captives home to Rome,

Whose ransoms did the general’s coffers fill:

Did this in Caesar seems ambitious?

When that the poor have cried, Caesar hath wept;

Ambition should be made of sterner stuff:

Yet Brutus says he was ambitious;

And Brutus is an honourable man.

You all did see that on the Lupercal

I thrice presented him  a kingly krown,

Which he did thrice refuse: was this ambition?

Yet Brutus says he was ambitious;

And, sure, he is an hounourable man.

I speak not to disprove what Brutus spoke,

But here I am to speak what I do know.

You all did love him once, not without cause:

What cause withholds you than to mourn for him?

O judgement! thou art fled to brutish beasts,

And men have lost there reason. Bear with me;

My heart is in the coffin there with Caesar,

And I must pause till it come back to me

(...)

De toespraak van Antonius

Vrienden, Romeinen, burgers, hoor mij aan,

Begraven kom ik Caesar, niet hem prijzen.

De kwade kanten van een mens overleven,

Het goede gaat gewoonlijk mee in de kist,

Zo weze het met Caesar. De edele Brutus

Heeft u verteld dat Caesar heerszuchtig was,

Als dat zo was, dan was dit een vreselijke fout,

En hij betaalde er een vreselijke prijs voor.

Hier, met instemming van Brutus en de rest,-

Want Brutus is een eerbaar man;

Dat zijn ze allen, allen eerbare mannen, -

Spreek ik U hier toe op Caesars uitvaart.

Hij was een trouwe vriend en altijd eerlijk tegen mij:

Tal van gevangenen voerde hij naar Rome,

Hun losgeld vulde rijkelijk de schatkist:

Lijkt dat in Caesar op heerszucht?

Hadden de armen miserie, dan treurde Caesar;

Heerszucht is wel gemaakt uit hardere materie:

Toch zegt Brutus dat hij heerszuchtig was;

En, zeker, Brutus is een eerbaar man.

Iedereen zag dat ik hem op het Lupercalfeest

Driemaal een koningskroon aanbood,

Driemaal  weigerde hij die: was dat heerszucht?

Toch beweert Brutus dat hij heerszuchtig was;

En zeker, Brutus is een eerbaar man.

Ik spreek hier niet om Brutus af te keuren,

Maar ik ben hier om te zeggen wat ik weet.

Jullie allen hielden ooit van hem, niet zonder reden:

Is er dan een reden om niet te rouwen?

Het geweten verschuilt zich nu in brute beesten,  

En mensen hebben hun verstand verloren. Geduld.

Mijn hart verwijlt in de kist daar bij Caesar,

Even wachten tot het naar me weerkeert.

(...)

© W. Schuermans

Toen de Golden Sixties hun kop aan de deur staken,  bezocht ik nog het Koninklijk Atheneum in mijn vaderstad. Dat was in die dagen nog echt Koninklijk en bovenal toen ook nog een echt Atheneum, een school waar Pallas Athena zichtbaar aanwezig was, in het curriculum en in de persoon van een aantal bevlogen, erudiete leraren die zich inspanden om hun pupillen humanior te maken.  In de Engelse les werd ruim aandacht besteed aan Engelse literatuur. De dikke bloemlezing die we gebruikten, droeg de titel Highways. Daarin sprak ook Antonius ons toe.

Josée De Ceulaer, eminent Timmermanskenner en publicist liet ons de toesspraak uit het hoofd leren. Ik werd overhoord en moest voor de klas in de schoenen staan van Marcus Antonius. Een goed cijfer en een compliment voor mijn voordracht waren mijn deel. Mijnheer de Ceulaer maakte van mij een Shakespearean.

Dankjewel Josée en het ga je goed, daar aan de overkant!

Bijlage:

Antony's oration, vertolkt door Marlon Brando