Stof op papier kleven heeft een pak voordelen: de stof krijgt de stugheid van het papier, en kan bijvoorbeeld gevouwen worden; de stof kan niet meer rafelen, want alle draden zitten gevangen in de gebruikte lijm; je kunt de stof gebruiken om zaken mee te bekleden, zoals je boekbinderslinnen gebruikt; het papier wordt veel duurzamer, en slijt en scheurt niet meer zo vlug. Maar stof en papier samenbrengen vraagt toch wel enige vakkennis. Elke soort stof en elk soort papier kan een andere soort lijm vragen. Organza op papier kleven is vrij eenvoudig, omdat organza synthetisch is en heel luchtig geweven: je legt de organza op het papier, en je neemt een klodder stijfsellijm in je hand. Je wrijft de lijm door de organza heen op het papier, en je werkt zoveel mogelijk oneffenheden en kreuken weg. Droogt ook vrij snel. Ik gebruik hiervoor Chinees Whenzoupapier. Dit is rijstpapier, dat echter niet bruikbaar is voor de vouw- en dompeltechnieken, omdat het erg dun is en snel scheurt. Het is echter zo soepel dat het zich heel gemakkelijk laat verbinden met allerlei stofjes. Het wordt verkocht in rollen van verschillende breedtes, in decoratieve zachtgele kartonnen hulzen. Organza in alle mogelijke kleuren (ook 'changeant', of versierd met bloempjes of belletjes of glitter, ...) vind je voor een prikje (tussen de 3,00 en de 5,00 voor één meter) in de Turkse textielwinkels; de sobere uitvoering ook bij AVA.
Eenvoudige verpakkingen worden zeer bijzonder als de gebruikte materialen zeer bijzonder zijn. Het eenvoudige pakketje van gisteren kan bijvoorbeeld gemaakt worden met papier waar een stofje op gekleefd zit: op de foto met een restje organza-met-bloempjes, gekleefd op Whenzou-papier. In plaats van een eenmalige geschenkverpakking ontstaat nu plots een veel duurzamer etuitje ...
In november dus 'workshop inpakken' bij Atelier Plano. Iets inpakken is soms heel eenvoudig, en kan vaak met alleen maar een klein restje papier, zonder schaar, plakband of lint. Platte voorwerpen, zoals cd's, bankbiljetten, halskettinkjes, foto's, kun je bijvoorbeeld verpakken door een blad als volgt te vouwen: - je legt het object ongeveer midden op het blad - je vouwt de onderste rand naar boven, en de bovenste rand naar beneden - je vouwt de rechterzijde van de zo ontstane strook naar links, en de linkerzijde van de strook naar rechts, en - je schuift de éne zijde van de strook IN de andere zijde van de strook. Het resultaat ziet er dan uit als op de foto: je krijgt een soort zelfsluitende envelop, die heel sober oogt maar toch verrassend is. Gebruik je een mooi vel papier, dan is het resultaat echt af.
We beginnen aan een nieuw werkjaar, en dat betekent altijd: nieuwe collega's verwelkomen, en afscheid nemen van 'oude' collega's. Voor wie met pensioen vertrekt, is het heerlijk om van alle dichte collega's een persoonlijke boodschap te ontvangen. Nog leuker is het, als al die persoonlijke boodschappen een beetje eenvormig gemaakt zijn (bijv. allemaal hetzelfde formaat blanco kaart, in kleuren die harmoniëren, allemaal eenzelfde dun boekje om zelf te vullen en te bewerken naar believen, allemaal een katern van wat later een boek wordt, ...). En het is helemaal af als de eindprodukten ook nog eens in een mooie doos of een mooie omslag aangeboden worden.
leaves are red and golden birds are flying southwards summer 's just a memory
Eind augustus een fantastische zangstage gevolgd bij Lester Simpson. Eén van de opwarmertjes voor 's morgens had deze zin als tekst, en een heel mooie, melancholische melodie. Is er een mooiere manier om de zomer af te sluiten dan deze woorden te kalligraferen?
Om een geschenk 'Japanse stijl' af te werken, kun je dus bijv. met mizuhiki de decoratieve abaloneknoop maken. Maar wat betekent 'abalone'? Het is één van de benamingen voor een schelpdier dat als delicatesse bekend staat. Het behoort tot het geslacht Haliotis, en er zijn heel veel verschillende soorten. Ik ken de abalone van op het eiland Sark (Kanaaleilanden), waar hij 'ormer' genoemd wordt. In het Nederlands heet hij 'oorschelp'. Ik heb oorschelpen gezien van 12 à 15 cm lang. De schelp is heel dik, en er zit een opvallende rij gaatjes langs de buitenkant. Van binnen zit zo'n dikke laag parelmoer, dat men er allerlei objecten mee kan maken of decoreren. Dit verklaart dat ook de schelpen erg gegeerd zijn. Je vindt ze echter niet op het strand of tussen de rotsen: alleen duikers kunnen ze bovenhalen. Het diertje zelf kan in gedroogde vorm gegeten worden. In Japan werd vroeger aan een geschenk een reepje van de gedroogde abalone - gewikkeld in wit papier - bevestigd. Dit werd beschouwd als een geluksbrenger, en het heette een 'noshi'. De abalone heeft men mettertijd achterwege gelaten, het reepje papier is gebleven, en het heet nog steeds 'noshi'. Tegenwoordig vind je allerlei vouwpatronen voor 'noshi'. Een geschenk is ook vandaag niet af zonder noshi! Ik vermoed dat ook de mooie abaloneknoop een uitvloeisel is van die gewoonte. Meer informatie over noshi op http://www.britishorigami.info/academic/lister/noshi.htm.
Echte raffia is gemaakt van de heel sterke, lange bladen van de raffiapalm. Sommige raffiabladen kunnen tot 25 m lang worden, en tot 3 m breed! Het is een heerlijk decoratief produkt voor allerlei afwerkingen. De kleur is zachtgeel, maar er is ook gekleurde raffia te vinden. Echte raffia is spotgoedkoop, en gemakkelijk te vinden in zaken voor bloembinders. Er bestaat ook een produkt dat als raffia verkocht wordt, maar dat er niets mee te maken heeft: dunne, in de lengte opgerolde stroken kunststof, in allerlei harde kleuren. Wel heel sterk, maar erg duur en bijlange niet zo mooi.
Ik hoorde in De Gouden Pluim dat het prachtige 'Palace Museum Drawing, Writing Paper' uit Taiwan weer verkrijgbaar is, zowel de rolletjes van 30 cm breed als die van 45 cm breed. Dit papier is bijzonder geschikt voor alle technieken waarbij het papier gevouwen of gekreukt, dan bevochtigd, en dan gekleurd wordt.
Nog steeds grote schoonmaak bij Atelier Plano, en dus bèrgen oud papier samen te binden tot bundels voor de mensen van de ophaaldienst. Om het touw errond te knopen gebruik ik platte knopen. Een platte knoop maak je door eerst 'rechts over links' en dan 'links over rechts' te knopen, of omgekeerd. Wie een beetje scoutsverleden heeft kent dit ongetwijfeld. Platte knopen zijn immers knopen die niet meer verschuiven eens ze gemaakt zijn, en toch zijn ze gemakkelijk los te maken. Wie 'rechts over links' en nog eens 'rechts over links' doet (of omgekeerd), die maakt - vergeef me de benaming, maar ik heb ze niet bedacht - een 'oude-wijvenknoop'. Een oude-wijvenknoop verschuift wèl als je trekkracht uitoefent op het touw. En dit is natuurlijk ook de charme van die knoop: als je ergens een touwtje rond knoopt voor esthetische doeleinden (rond een geschenk bijvoorbeeld), dan is een oude-wijvenknoop echt aangewezen, want na het maken van de knoop kun je de spankracht van het touw nog naar believen aanpassen.
Heb je alleen maar broodzakken zonder, en wil je toch kalligraferen op het papier dat je schept, dan moet je bij de pulp die je ervan maakt boekbinderslijm of houtlijm toevoegen (ongeveer één eetlepel per liter pulp). Ook behangerslijm kan helpen, en gelatine. Werkwijze op vraag verkrijgbaar.
Er zijn broodzakken en broodzakken. Broodzakken bestemd voor brood hebben een paraffinelaagje; broodzakken bestemd voor broodJES hebben géén paraffinelaagje. Dat heeft dus niet te maken met het al of niet vrekkig zijn van de bakker die de zakken inkoopt, maar met de bestemming van de zakken. Zakken mèt paraffinelaagje die je verwerkt tot handgeschept papier leveren papier waarop je kunt kalligraferen; zakken zonder leveren alleen maar gewoon mooi papier.
Jeugdsentiment deed me het boekje op de foto kopen: als kind van de zee leerde ik mijn eerste woorden Frans bij het onderhandelen met Waalse kinderen over papieren bloemen op het strand. Een 'pannier' was de munteenheid in die branche, en was 'twee handen in een kommetje' vol schelpen.
Het boekje heet 'Paper Flowers', maar het is in het Nederlands geschreven. Het maakt deel uit van een reeks 'workshops wonen', uitgegeven door La Rivière, Baarn. Auteur: Nannette de Freese. ISBN 90-384-1298-3. De reeks 'workshops wonen' is een steengoede reeks. Jammer genoeg bijna nergens meer te vinden. Soms nog wel eens in De Slegte.
Je kent het: je bent uitgenodigd voor een etentje, maar alle bloemenzaken zijn dicht en alle wijnflessen zijn leeg ... Je hebt alleen nog tissus om je wanhopige tranen te drogen ... Dan maak je toch snel zelf een boeket! Je neemt die tissu, je houdt hem droog, je vouwt hem in een accordeonvouw, plooit hem dubbel, tapet hem vast, en trekt de laagjes open: het begin van een boeket pioenrozen. Satéprikkers of ijzerdraad als stengel, een mooi blad papier errond, nog een strik, en je entrée kan niet meer stuk.
Op mijn werktafel ligt altijd een heel grote snijmat (formaat A1, d.i. 8 x A4, 4 x A3, 2 x A2). Handig, want ik moet me nooit zorgen maken over het tafelblad als ik iets snijd, èn het ding is meteen een prettig warme bureau-onderlegger. Hij heeft echter ook echte richtlijnen. Hij staat vol met ruitjes, die allemaal één vierkante centimeter groot zijn. Ik gebruik die ruitjes vaak om dingen te snijden die niet echt op een tiende van de millimeter nauwkeurig moeten zijn. Ik gebruik ze ook om een rechte zijde of een rechte hoek te snijden aan iets dat schots en scheef is, en om snel maar onnauwkeurig te meten. Ik maak met opzet veel foto's met die snijmat als ondergrond, omdat je dan ook als bezoeker van deze site mijn letterlijke richtlijnen kunt gebruiken: je kunt meteen zien hoe groot of hoe klein een object is op de foto, want je krijgt de 'schaal' er zonder veel woorden bij.
Librero is een uitgeverij die o.m. zeer degelijke hobbyboeken op de markt brengt tegen een verrassend lage prijs. Kijk maar eens op http://www.librero.nl/index.asp?c=4. Voor zover ik kan weten, zijn het allemaal vertaalde werken, en zijn ze geschreven door autoriteiten op het gebied in kwestie èn mooi vormgegeven. Librero verdeelt ook de boeken van Taschen.
We blijven in de commerciële sfeer: Ikea verkoopt een lamp in de vorm van een 'zakje met bodem' (zie bericht van 24/05/2007). Het zakje is ongeveer 25 cm breed, 96 cm hoog , en je kunt het zowel neerzetten als ophangen aan een groot metalen oog. Het is gemaakt uit een bijzondere papiersoort, en het is verkrijgbaar in verschillende kleuren. Te bezichtigen op http://www.ikea.com/be/nl/catalog/products/30117782
Illy (www.illy.com) brengt regelmatig bijzondere kopjes en schoteltjes uit, in de Illy Art Collection. Eén van de jongste telgen is van de hand van Michael Beutler (D), en is gebaseerd op origami. Een blik koffie en twee stuks kop-en-schotel kosten 49,00. Ik vind trouwens ook de gewone witte kopjes en schoteltjes van Illy èn de koffie die erin geserveerd wordt klasse.
Dit dekseltje bestaat heel eenvoudig uit twee beklede kartonnetjes die op elkaar gelijmd zijn. Het bovenste kartonnetje is bekleed met de buitenbekleding van het doosje, en is precies even groot als het grondvlak van het doosje. Het onderste kartonnetje is bekleed met de binnenbekleding van het doosje, en is - bekleed - net een heel klein beetje kleiner dan de binnenruimte van de doos. Dit kleinste kartonnetje past heel precies in het doosje, zonder te klemmen, maar ook zonder speelruimte om te schuiven. Dit is meteen de allereenvoudigste manier om mooie dekseltjes te maken, zonder dat je je om scharnieren moet bekommeren. Bij dit doosje is het deksel met touw omwikkeld. Om te vermijden dat de kartonnetjes onvoldoende raakvlak zouden hebben voor het verlijmen, moest eerst nog het bovenste kartonnetje verdund worden, daar waar de touwen tussen de twee kartonnetjes komen.
In november dus 'workshop inpakken' bij Atelier Plano. 
