De bezigheid die leidt tot de mooie boekjes uit de vorige berichten, heet 'desktop publishing'. Vroeger waren lay-outers vooral in de weer met lichtbakken, millimeterpapier, schaar en lijm; nu gebruiken ze computerprogramma's zoals QuarkXpress of AdobeIndesign. Programma's met fantastische mogelijkheden, maar erg prijzig. Geen nood echter: er is ook nog zoiets als OSS. OSS staat voor Open Source Software, wat betekent dat zowel het programma als de broncode ervan (dat wat de programmeurs schrijven) gratis op het internet te vinden zijn, dat je dat alles gewoon legaal kunt downloaden en dat je, als je je geroepen voelt, ook nog eens kunt meewerken aan het verderschrijven eraan! Voor dtp vind je op het internet bijvoorbeeld Scribus, waarmee je tijdschriften kunt vormgeven, uitnodigingen ontwerpen, websites maken, ... Een halfuurtje surfen levert je meteen ook een reeks goede handleidingen op, maar je moet toch wel Engels begrijpen om een vlotte start te nemen. Na zo ongeveer een dag knoeien, weggooien en herbeginnen, lever je je eerste acceptabele maaksel af, en dan wordt het pure fun. Absoluut aan te raden.
In dezelfde branche nog een erg mooi drukwerkje: de nieuwsbrief van De Vieze Gasten. Goed geschreven, formidabele foto's (van de hand van Marc Hoflack). Wist je dat je een vrijkaart voor één van hun voorstellingen krijgt als je hun affiche voor je raam hangt? En dat hun nieuwsbrief een perfect vierkant is? Dè oplossing voor elk origami-idee en net geen origamipapier in huis (wel eerst gelezen hebben natuurlijk) ...
Publicitair drukwerk is vaak van een deprimerende lelijkheid. Dat het ook vrolijk kan maken en inspireren bewijst de programmabrochure van CC De Ploter (Ternat): een boekje van 56 bladzijden dik en een royale 20 op 23 cm groot, gedrukt op warm aanvoelend, mat papier. Geen envelop: zo verstuurd, met een adresklever die het boekje dichthoudt. Om het losse intekenblad niet te laten verloren gaan is een mooie en elegante oplossing bedacht: rond het boekje zit een losse omslag in doorschijnende kunststof, waar voor- en achterplat ingeschoven worden - en dus ook het losse intekenblad. Lay-out, foto's, kleuren, ... allemaal meer dan in orde! Vormgever is d-Artagnan uit Brugge. Een bezoekje aan hun website maakt meteen duidelijk dat dit inderdaad geen kleine jongens (m/v) zijn, en dat hun werk wel vaker in de kijker loopt. Trek wat tijd uit, kijk vooral ook naar de filmpjes, en klik door: er zitten ook nog afbeeldingen verstopt onder de eerste die je van elke opdrachtgever te zien krijgt. Veel kijkplezier.
Groentenafval dat een schitterend resultaat oplevert in handgeschept papier is prei (de donkergroene uiteinden van de buitenste bladeren). Je kookt het afval tot de vezels beginnen uiteen te vallen (duurt niet lang), je mixt het en je voegt het toe aan de bak met pulp waaruit je schept. Geeft een heel subtiel effect.
En na die heerlijke aspergetijd volgt, jawel, de komkommertijd! Geloof het of niet, maar ook van schijfjes komkommer, courgette, wortel, ... kun je papier maken. De recepten heb ik gevonden in het boek 'Papier - créations et métamorphoses' van Martine Paulais, uitgegeven door Dessain & Tolra in 2006. Het procédé is erg gelijkend met dat van het aspergepapier; alleen worden de schijfjes met een randje overlap geordend - en natuurlijk niet kruiselings. In de compositie op de cover van het boek zie je trouwens een fragment van het worteltjespapier. Ik heb één bezwaar: we horen meer en meer over voedseltekorten en hongersnoden; dan gaan we toch geen voedsel gebruiken om papier te maken ?!!???
Heerlijke tijd, de aspergetijd! Niet alleen omdat asperges zo lekker zijn en omdat je van het kookvocht van de schillen zo fantastische soep kunt maken ... Ook met de schillen zelf kun je leuke dingen doen! Je hebt wel enkele zaken nodig die niet iedereen meteen in huis heeft: twee vellen hollytex, twee planken en een boekenpers. Ik vermoed dat je de hollytex ook kunt vervangen door van die kunstvezelvellen die bloemisten rond boeketten doen; wat telt is dat je het vel aspergepapier - eens droog - moeiteloos kunt losmaken ervan); als boekenpers kun je vier lijmklemmen op de hoeken van de planken zetten. Hoe ga je tewerk? Op een plank met daarop het eerste vel hollytex leg je een laagje aspergeschillen netjes naast elkaar, tot je ongeveer een formaat A4 bekomt. Een tweede laag schillen leg je daar kruiselings overheen tot de eerste laag helemaal bedekt is. Je kunt hier al stoppen, of je kunt nog enkele lagen schillen kruiselings over elkaar leggen. Hoe meer lagen, hoe dikker je papier natuurlijk. Je legt dan het tweede vel hollytex over de aspergeschillen, daar weer een plank over, en dan moet al het water uit deze stapel weggeperst worden. Daardoor verkrijg je ook meteen een hechte en sterke vezelstructuur. Je laat het geheel drogen, en als het bijna helemaal droog is, strijk je het blad papier zodat het zo vlak mogelijk wordt. Je papier is klaar, en het ruikt ook nog eens heerlijk.
