Wat me hier sterk opvalt, in vergelijking met vorig jaar in Ghana, ze willen ook allemaal hun geluk of droom zoeken in Europa, maar ze hebben een concreet plan een toekomstbeeld – een droom voor ogen, en dat is niet in Europa blijven, neen het is er ofwel gaan studeren ofwel gaan werken voor een tijdje, maar allemaal willen ze na de studie of na een paar jaar werken terug naar Benin om hier een project te starten, een betere toekomst – leven voor hen en hun familie en ook voor de andere jongeren te creëren. Ik vind dit heel mooi, het heeft me hoop dat er iets aan het bewegen is onder de jongeren de jong volwassenen, ze willen hun land niet de rug toe keren maar het helpen evolueren, het beter maken. Er is hoop, dat voelt goed, en hier dan te zijn, het te mogen zien – ervaren en toch ook een klein beetje mijn steentje bij te dragen geeft me een goed gevoel.

Terug naar mijn kippenvriendjes, en hun dagelijkse eitjes. In het begin hadden we bij een raapbeurt geen volle emmer, nu kom ik niet meer toe met een emmer. Dit is het resultaat van één ronde bij de 2250 kippen (enkel de jonge kippen), in de voormiddag raap ik een 4 keer de eieren.

Omdat ze allemaal op dezelfde paar plaatsen hun eieren leggen, breken er regelmatig wel wat, de kippen pikken de gebroken eieren dan helemaal stuk en eten ze op, met als gevolg dat het soms een plakkerig en vuil boeltje is om de eieren te kuisen.

De oude kippen beginnen minder en minder eieren te leggen, als ik er Françoise over aanspreek zegt ze dat ze binnenkort in de kookpot gaan belanden, met Kerstmis eet men hier veel kip, dus zullen de oudere kippen, die door het gebrek aan eieren niets meer opleveren, op de menukaart staan met Kerstmis in Bénin. Dit hoort bij het leven op een boerderij, eens de kippen bijna geen eieren meer leggen, is het tijd voor nieuwe.

Mijn gast-papa heeft de boerderij nog nooit gezien en vraagt er wel regelmatig naar, deze namiddag heeft hij me een bezoekje gebracht en heb ik hem een rondleiding gegeven.

 Omdat de kippen bijna al hun eieren in de voormiddag leggen, kan ik in de namiddag ook een luchtje scheppen in de moestuin.

Toen ik in Bénin aankwam koste de benzine die je in een stalletje langs de straat kan kopen 400 Fcfa, de prijs is de voorbije weken enorm gestegen, vandaag koste een liter 850 Fcfa, meer dan het dubbele. Blijkbaar zijn de grenzen met Nigeria gesloten, of meer gesloten en kunnen ze bijna geen benzine meer “importeren” naar hier. Volgens wat mijn gast-papa op de radio hoorde, wil de president verbieden dat er nog benzine langs de straat verkocht wordt, maar dan gaan ze eerst veel benzinestation moeten bouwen want die zie je hier maar sporadisch. De mensen klagen steen en been over de dure benzine en terecht, straks kan niemand dit nog betalen.

Vrijdag krijg ik wat hulp met het rapen van de eieren, Françoise helpt me wat, waardoor het nog maar net na 12u is als ik klaar ben, gisteren was het bijna 12u30, in de voormiddag raap en kuis ik een grote 1200 eieren.

Ondertussen ken ik de gewoonten van de kippen al wat, ik zie het verschil als een kip gewoon rust of als er eieren onder haar vleugels zitten, sommige zijn broeds en dan kan je er niet naast kijken, de veren en staart wijd open gespreid.

Vrijdag namiddag heb ik nog wat geholpen met het geven van eten aan de kippen, 100 kg eten gegeven. Wanneer ze honger hebben komen ze allemaal op je af, het is niet evident om een weg te banen tussen 850 kippen met een emmer voeder in de hand.

Om te vermijden dat de kippen allemaal hun eieren in dezelfde hoek leggen hebben ze een zone wat afgebakend, benieuwd of het zal werken.

Het rapen zelf is ook wat lastiger geworden, de kippen willen allemaal op dezelfde plaats hun ei leggen, maar als er 850 in één plaats zijn is dat uiteraard onmogelijk, dus zitten ze samengedromd in hetzelfde hoekje, ondertussen ook in verschillende etages, ze kruipen gewoon boven op elkaar, en daartussen moet je de eieren zoeken. Ik ben al behoorlijk behendig geworden in het uiteenhalen van de kippen, ik vond ook al een vastgekleefd ei op de rug van een kip. Nu en dan proberen ze een keer naar je te pikken of soms komt er eentje aangevlogen en op je rug landen, één keer is er een kip op mijn hoofd komen vliegen, ondertussen ben ik er al in getraind om ze op tijd op te merken en ze weg te duwen voor ze op me landen.

Omdat er zoveel eieren zijn, zouden ze wat meer naar de markt moeten gaan, woensdag hadden we geen plateaus genoeg, dus gebruikten we ook deze van de oudere kippen en zelfs kartonnen plateaus. ’S Ochtends was het behoorlijk druk, Françoise en Aladji hebben zelfs geholpen met het kuisen van de eieren, het was te veel werk om het alleen te doen.

Elke avond noteren ze netjes het aantal eieren, ook het aantal gebroken eieren wordt bijgehouden, dit is het resultaat van 3 dagen.

Regelmatig ga ik naar huis met wat extra’s, geven ze me papaya, eieren of soms ook guave.

Aks ik tussen de kippen aan het werken ben, heb ik niet zoveel foto’s, het is niet evident om tussen de drukke kippen en het vele werk een foto te nemen, nu en dan poseert er toch een kip.

Nu en dan wordt het zaagsel in de hokken vervangen, dit weekend zal men het doen in één van de hokken, het oude zaagsel dat ondertussen meer mest dan zaagsel is gebruikt men in de moestuin, dus wordt het in zakken verzameld, Aladji start al een beetje met het opscheppen ervan.

Wanneer ik woensdag middag naar huis fiets, wordt ik aangesproken door 2 jonge mannen op een scooter, ze willen wat praten met mij. Blijkt dat ze info zoeken om in Europa te gaan studeren, ze vragen me of ik ze kan helpen, of het mogelijk is,… en weerom moet ik ze teleurstellen en proberen uit te leggen dat het voor hen zo goed als onmogelijk is om naar Europa te komen, al hebben deze echt wel goede bedoelingen, ze willen in Europa studeren en dan met hun diploma hier in Bénin een zaak beginnen. Ze “kennen” mij, ze hebben in het dorp een immobiliën kantoor en hebben me al vaak zien passeren vandaar dat ze me aanspraken, we spreken af dat ik ’s avonds na mijn werk hun kantoor ga bezoeken. Als ik rond 17u15 arriveer staan ze me buiten al op te wachten, waarschijnlijk bang dat ik mijn woord niet zal houden en hen geen bezoekje zal brengen. We praten nog wat over Europa en blijkt dat ze al bij de Franse ambassade geïnformeerd hebben over studeren in Europa, het kost heel veel geld zeggen ze, in Euro een 15.000, ik probeer uit te leggen dat dit wel klopt want het leven in Europa is duur, naar de universiteit gaan kost ook voor ons veel geld…. Ik vrees dat het voor velen hier bij een onrealiseerbare droom zal blijven, maar het siert hen echt wel dat ze blijven hopen, blijven proberen en ondertussen hier toch een klein bedrijfje hebben.

Dan is het mijn beurt om te informeren naar hun werk hier, het verkopen van gronden. Het is hier veel eenvoudiger dan bij ons, met heel veel vrijheid en zo goed als geen regels. Je kiest zelf hoeveel grond je koopt, een vergunning om een grond op te splitsen is niet aan de orde, de verkoop wordt in het gemeentehuis geacteerd en dat is het, daarna kan je doen wat je wil met de grond. Een vergunning om een huis te bouwen dat kennen ze niet, alle vrijheid hebben ze om te doen wat ze willen. Wat een luxe, toch in mijn ogen, als ik dit vergelijk met de lijdensweg dat het bij ons soms is om een vergunning te bekomen, tja ze hebben hier maar één probleem, het gebrek aan geld om iets te kopen, het is niet voor iedereen weggelegd om een groot stuk grond te kopen voor bv een boerderij.

’s Avonds voor het eten praat ik nog wat met mijn gast-papa, hij stelt me heel veel vragen over diverse onderwerpen, het leven in Europa, ziektes, ouderen en bejaardenhuizen, politiek, vliegen, ….

Soms als hij lokaal nieuws op zijn radio gehoord heeft, vertelt hij me dit, of vraagt me er dingen – info over. Ik heb de indruk dat hij het leuk vind om met een volwassen – iets oudere persoon te kunnen praten, de meeste vrijwilligers zijn jongeren rond de 18 – 20 jaar, met mij kan hij over andere zaken praten. Hij had gehoord dat de president de Fcfa wou afschaffen, dit is de west Afrikaanse frank die in een 12-tal landen gebruikt wordt, hij vroeg me of ik er iets van wist, of ik er info kon over vinden. Blijkt dat de munt gekoppeld is aan de Franse Frank en de Euro, men wil zich van deze koppeling losmaken en zo meer vrijheid hebben en meer kansen. De munt zal niet afgeschaft worden, als ik hem dat uitleg is hij toch wel opgelucht.

Daarna installeren we buiten speeltoestellen, een schommel – een glijbaan en een draaimolentje. De leerkracht kuist alles af en ondertussen moet ik me in de klas met de kids bezighouden. Ze spreken geen frans, of slechts een paar woordjes en ik geen Fon, dus niet evident. Ik vind wel wat dingen om te doen, hun vingers tellen, ze vinden dat eenvoudig ding wel fascinerend, ook per 2 samen in de handen klappen vinden ze tof. En uiteraard vinden ze foto’s maken leuk en ze zien er zo schattig uit.

Daarna is er een beetje “les” wat zingen en dan leren ze ook wat basis woorden frans : sta recht, kom hier, ga naar je plaats, ga zitten. Eén voor één moeten ze dit doen en ook uitbeelden waarna er een ander kindje mag, ook ik moet meedoen. Ondertussen is het snikheet in de klas, het zweet loopt van me af, ook de kindjes zweten enorm.

Rond 10 uur is het plaspauze, een voor een moeten ze naar “het toilet “ waarna ze met hun handen achter de rug moeten wachten, want de handen zijn vuil en moeten gewassen worden, ze leren al zingend over de hygiëne. De juffrouw toont voor hoe ze hun handen moeten wassen en dan mogen de kinderen hun handen wassen.

Na het toilet is het etenstijd, de kleintjes eten met een lepel en ook nu sta ik versteld dat ze zo proper eten, ik ken wat Belgische kinderen die hier wat zouden kunnen leren. Eén kindje heeft wat rijst op de tafel achtergelaten, ze moet terugkomen en het opkuisen, heel stil zonder mopperen doet ze dit er blijft geen enkel korreltje meer liggen.

Tijd om een beetje te spelen, ze vinden de draaimolen reuze tof, ik zet ze er één voor één op en probeer erop te letten dat ze allen hun beurt krijgen.

Ook ik ga er een keertje op zitten, hilariteit alom de juffrouw, die voordien in de schaduw zat te kijken, komt al lachend helpen duwen, ja het kind in mij komt nu en dan nog een keertje boven.

Nog een kwartiertje les voordat het middagpauze is, ze moeten streepjes trekken tussen 2 lijntjes, ik merk op dat ze niet allemaal gewoon zijn om een stift vast te houden, ze zijn nog maar 3 à 4 jaar dus is het normaal.

De klas heeft ook nog wat speelgoed, ze zijn hier veel beter uitgerust dan vorig jaar in Ghana.

In de namiddag spelen ze de hele tijd buiten met de speeltoestellen, ook de oudere kleuters mogen nu meespelen, ik zie de grotere kinderen die hun broer of zus afzetten op school jaloers kijken.

Ik hou me de hele namiddag bezig met de kinderen op de toestellen te zetten, vaak willen ze er niet af om een ander kind erop te laten, maar ik laat me niet kennen en neem ze er toch af. Ik zie ook een paar kindjes stilletjes wat verderweg staan kijken, ze zijn te timide om ook hun beurt te vragen, de drukke kinderen springen er zelf op. Ik roep de timide kinderen erbij en zorg ervoor dat ze er ook op kunnen, het doet deugd om na een tijdje een lach te zien verschijnen op hun gezicht en te zien dat ze nadien met de andere kindjes helpen duwen. Soms hebben ze een duwtje in de rug nodig, ik vind het belangrijk om daar oog voor te hebben, om te zorgen dat ieder kind ook de kleinere – de schuchtere erbij betrokken worden. Als we na het opruimen van de spullen wachten tot elk kind opgehaald wordt, komt één van de schuchtere kindjes tegen mee aan leunen, wat aandacht vragen, een knuffel geven, nog maar eens het bewijs dat het belangrijk is om hen erbij te betrekken, een duwtje te geven om ze te laten openbloeien, ik merk dat ze die extra aandacht niet gewoon zijn en het waarderen, dat het hen deugd doet. Kortom een leuke dag op school die me veel voldoening gaf.

Ik sta vroeg op vandaag want ik wil tot aan de kust wandelen, de route van de slaven zelf ook stappen, met de verzengende hitte hier doe je dat best ‘s ochtends vroeg dan is het nog niet drukkend heet. Om 6u 20 ben ik al op pad, in het begin valt de warmte en de vochtigheid nog mee, na een groot half uur stroomt het zweet van me af, wat normaal is in een moerassig en vochtig gebied. Ik neem de tijd om nog eens te stoppen bij de bezienswaardigheden. Er zijn niet alleen zaken ivm de slavenhandel maar ook voudo – beelden te zien.

Het is zondag, het valt op dat er heel veel mensen aan het sporten zijn, ze lopen de weg van het dorp naar de zee en terug, de slavenroute. Het is een lange rechte weg, het moet voor de slaven verschrikkelijk geweest zijn om deze te stappen, vastgeketend aan handen en voeten in een verzengende hitte stappen, ik ben zeker dat ze geen rekening hielden met het tijdstip van de dag, ook op het heetst van de dag werden ze gedeporteerd.

Ik wandel nog wat langs het strand en zie ook net zoals in Ghana de vissers met 30 man het net uit het water trekken. In de lokale bar ontbijt ik aan het strand, lekker genieten van een kopje koffie met brood.

De terugweg naar het dorp doe ik niet te voet ik neem een Zem, het is duidelijk dat ze de blanken in een toeristische stad wat te veel willen laten betalen, de prijs blijkt 1000 te zijn, ik zeg dat dit veel te veel is, dat ik hier al meer dan een maand ben en de prijzen ken, hij zakt wat naar 800 wat nog 2 keer de prijs is. Ik maak duidelijk dat ik maximaal 400 wil betalen, als hij niet akkoord gaat zeg ik wel te zullen stappen en vertrek, dan blijkt hij toch akkoord te gaan. Bij het onderhandelen moet je soms gewoon weggaan en dan gaan ze alsnog over stag, tenzij het echt veel te weinig is natuurlijk.

 ’s Middags wil ik nog op het gemak een paar dingen bezoeken in de stad, de kathedraal en nog een stichting waar er kunstwerken van de lokale bevolking te zien zijn. De kathedraal is gesloten en ik kijk wat rond, op het moment dat ik wil vertrekken, zwaait er iemand van ver naar mij, ja het is gesloten je hoeft niet weg te gaan, wil je de kathedraal zien, ik zal ze je tonen. De man die me aanspreekt loopt op krukken, blijkt dat hij polio heeft en zijn been heeft gebroken bij een val. Met veel plezier en enthousiasme toont hij me de bezienswaardigheden bij de kathedraal en vertelt me over de geschiedenis. In Bénin hebben ze ook hun kopie van de Lourdes grot, ik heb er het voorbije jaar en een half echt overal ter wereld gezien.

We praten nog wat, ik vertel dat ik hier als vrijwilliger werk, dat opent altijd deuren bij de locals, ze behandelen je met immens respect en dankbaarheid. Hij biedt me aan om nog wat interessante zaken van de stad te tonen, ik stem erin toe. En dan wordt ik meegetroond naar de meest speciale plaatsen, plaatsen waar toeristen niet standaard komen…

Eerst bezoeken we nog de stichting met de kunstwerken, een lokale gids geeft me uitleg bij de kunstwerken, er hangen zelfs foto’s van een Belgische fotograaf, heel bijzonder.

Daarna toont hij me wat voudo zaken, tempels, afbeeldingen en geeft me er uitleg over. De python tempel is een voudo tempel, ik probeer hem uit te leggen dat ik niet van al te toeristische zaken hou en geen zin heb om een python rond mijn nek te hangen. Ok, ik zal je mooie interessante zaken tonen die gratis zijn, ik zal je zelfs voorstellen aan de “opper voudo koning – meester” de belangrijkste man in de hoofdstad van de Voudo, ik zie wel of dit waar is.

We gaan allerlei kleine steegjes in en uit, ja inderdaad ik denk niet dat hier al veel toeristen of blanken gewandeld hebben, we passeren diverse voudo huizen – tempels, elk huis of familie aanbid zijn eigen koning – dier … De voudo gaat hier ook hand in hand met het christendom, de grond waar de kathedraal op staat werd geschonken door de lokale voudo koning, de kathedraal staat recht tegenover de hoofd-voudo – tempel van de Pythons, s morgens gaat men naar de kerk en erna naar de voudo tempel, beide geloven worden samen beleefd. Bij ons is voudo vooral gekend als iets negatiefs, een pop met naalden om iemand pijn te doen, maar dit is het niet, het is een soort geloof gebaseerd op de vier basis elementen : vuur – aarde – lucht en water, de basis van het leven.

De voudo huizen hebben hun schilderijen en er staat ook een soort kastje bij om de slechte geesten buiten te houden.

Mijn “gids” kent iedereen in het dorp, hij stelt me voor aan een vriend en ik krijg er prompt een glaasje lokale likeur, noem met “vodka van de palmnoten” lekker maar behoorlijk straf. Ik krijg de vraag of ik geen Afrikaanse kledij wil, zoals de lokale vrouwen, neen dank je, ik draag geen jurken noch rokken, nog iets dat ik hier moet uitleggen. Een broek wil ik wel, één van zijn vrienden heeft een naaiatelier, hij laat die komen, omdat het te warm is laat hij ook stof komen zodat ik niet naar de winkeltjes moet gaan om te kiezen. Het is ondertussen al 15u en ik wil rond 17u vertrekken naar huis om voor het donker thuis te zijn, kunnen ze dit nog maken. Mijn gids zegt, geen probleem als ik zeg dat het klaar moet zijn tegen 16u30 dan doen ze dat voor mij, dus laat ik 2 broeken maken.

We bezoeken een lokale voudo – tempel, waar ik weer getrakteerd wordt op eerst een glaasje heilig water en dan de lokale likeur. Ik mag mijn levenswensen – toekomstwensen vragen, je dient wel iets te doneren en je wensen uit te spreken tegen het geld dat je doneert, alleen positieve wensen zijn toegestaan. Op verschillende plaatsen moet ik ze “uitspreken” en uiteindelijk ook bij de heilige boom die in elke tempel staat, benieuwd of mijn wensen gaan uitkomen. Afsluiten moet ik doen met nog een glaasje likeur….

In het dorp is nog een bijzondere boom vol van gebeeldhouwde sculpturen in de stam, en weerom alle religies samen, er staan afbeelding over : voudo – christendom – dieren – slaven… wij kunnen hier nog wel wat van leren, men leeft hier vreedzaam samen ongeacht de religie of afkomst….

Uiteindelijk komen we bij het huis van de belangrijkste man van de stad, de opper voudo koning, mijn gids maakt me duidelijk dat ik hier zeker niets mag doneren. Het huis is versierd met veel symbolen en beelden, dan gaan we binnen en ontmoet ik “de voudo koning” hij zit op een troon, rond hem zitten andere personen, ik wordt een stoel aangeboden en moet vertellen wie ik ben en wat ik doe in Bénin en ervan vind. De voudo koning wil mijn gegevens, ik noteer ze op een briefje, maar heb de indruk dat hij niet kan lezen… er arriveren nog andere mensen, en één voor één knielen ze voor de koning gezeten op zijn troon, oei ik heb niet geknield zou dit onbeleefd zijn, gaan mijn wensen nu niet uitkomen. Ik ben er gerust in, je moet inderdaad wel waarde hechten aan de basis elementen van het leven, of ze je wensen kunnen laten uitkomen…. Das wat anders, ik denk dat je zelf het heft in eigen handen moet nemen. Het was wel de moeite om te zien, mee te maken.

Ondertussen is het al 17 uur, we gaan terug naar het huis van de vriend van mijn gids om mijn broeken op te halen, ze passen perfect, in nog geen 2uur gemaakt, knap werk. Voor de foto moet ik nog wat pigment pletten.

Mijn gids zoekt nog een Zem voor mij die me veilig aan mijn huis afzet. Een super vriendelijke man, ondanks zijn gebroken been en zijn polio, heeft hij me heel bijzondere plaatsen laten zien, plaatsen waar je normaal als blanke of als toerist niet komt, het kostte hem veel energie, om de trappen op te gaan deed hij dit soms op handen en knieën, mijn hulp wou hij niet. Hij heeft me 4uur lang de mooiste en bijzonderste plekjes van zijn stad getoond, hij vraagt er geen geld voor, uiteraard geef ik hem toch een mooi bedrag, hij verdient het en heeft het nodig met zijn ziekte, hij vertelde me dat hij niet altijd genoeg geld heeft voor de nodige medicijnen.

Het werd weer een heel bijzondere dag en ervaring, ik blijf ervan overtuigd, een stad verkennen met een open geest en zonder een toeristische gids, levert vaak heel bijzondere ervaringen op, weer eentje om nóóit te vergeten.

We rijden de slaven route, een traject van ongeveer 7km van het centrum waar de forten waren waar ze opgesloten zaten, tot aan de zee waar de slaven in de boten gedeporteerd werden, toch degene die de tocht overleefden, velen pleegden liever zelfmoord en sprongen in zee om te verdrinken, dit nog liever dan als slaaf gedeporteerd te worden. Onderweg sterven er ook veel, hun lichamen werden gewoon in zee gedumpt. In de boten lagen de slaven letterlijk als sardienen opeengepakt, de vrouwen moesten op hun rug liggen, de mannen op hun buik. Onderweg zijn er wat bezienswaardigheden, onder ander de boom “arbre de retour”, de slaven stapten 3 maal rond de boom, zodat na hun dood hun geest zou terugkeren naar hun thuisland, na hun dood want zelf hadden ze geen enkele kans om terug te keren, alleen een kleine kans om de deportatie te overleven en dan wachtte hen opnieuw een zware beproeving en een erbarmelijk leven, voor zover je het een leven kon noemen. De boom op vandaag is nog steeds dezelfde boom zoals in de tijd van de slavenhandel. Er werden ongeveer 11.000.000 slaven gedeporteerd.

De slaven die tijdens de tocht naar de zee stierven, ziek waren of te moe, werden in een put gedumpt, dit is nu een monument. In 1972 hebben archeologen hier opgravingen gedaan, ze vonden er massa’s skeletten, na de opgravingen zijn ze terug op dezelfde plaats begraven en dit is nu een gedenkplaats – kerkhof.

Aan de zee is er een “porte de non retour” een deur zonder terugkeer gebouwd, een monument als herdenking van de slaven, het is erkend als unesco werelderfgoed. Vorig jaar in Ghana heb ik ook zulke deuren gezien, daar waren de forten gebouwd aan de kust zelf en waren de deuren de enige uitgang naar de zee, je zag letterlijk een deur. Maar ook hier heeft het een gevoel weer van, je vertrekt zonder enige kans op een terugkeer noch op een menswaardig leven.

Aan de kust staat nog een mooi monument met de afbeelding van Afrika, een monument ter nagedachtenis van de missionarissen – blanken die een iets betere wereld – leven maakten van Afrika.

Tussen de stad en de kust is een moerasgebied waar er aan zoutwinning gedaan wordt, op een speciale manier, men filtert het zoutwater via manden met zand, dit water wordt dan in ovens gekookt tot er enkel nog zout overblijft, verdampen is hier door de hoge luchtvochtigheid onbegonnen werk. Momenteel is het gebied overstroomd en kunnen ze geen zout winnen.

Ik bezoek nog het enige overblijvende fort, dit van de Portugezen, dat nu een museum is. Daarna het heilig bos, een bos als herdenking aan de koning die de stad gesticht heeft, volgens de voudo religie sterft een koning niet maar hij vertrekt op reis, deze is terug gekeerd in een boom, wat nu een heilig bos is, er staan een aantal voudo beelden, ik toon de meest opmerkelijke, de afmetingen van de horens zijn wat overdreven….

Ondertussen is de gids al vertrokken, want hier zijn er lokale gidsen, ik heb wel nog zwaar moeten discussiëren dat ik zoals afgesproken ook nog het museum van de terugkeer wil bezoeken, en dit inbegrepen in de prijs (die gezien de toeristische plaats al behoorlijk hoog is), hij was niet gelukkig maar ik heb het gehaald, blijkt dat dit niet in hun standaardpakket zit.

Het museum van de terugkeer is aan de kust, dus nog een keer de 7km heen en terug. Daar wordt vertelt over het leven na de deportatie en hulde gebracht aan de “zwarten” die in de geschiedenis een grote rol gespeeld hebben.

Na alle bezoeken heb ik dorst gekregen, een biertje in een bar aan de kust smaakt heerlijk, waarna ik me in het centrum terug laat afzetten en de Zem terug kan naar huis. Ik kuier nog wat door de stad en zie het symbool van de wapenspreuk van ons land “eendracht maakt macht”

Ik logeer in een auberge uitgebaat door een Fransman, mooie kamers, lekker eten en een rustige tuin om wat uit te rusten, er hangt ook wat kunst van locale artiesten.

Een interessante dag, maar of de gids nu echt een meerwaarde was, daar ben ik niet van overtuigd, wel was het handig om een Zem te hebben gezien de lange afstanden, in de verzengende hitte is het nogal zwaar om alles te voet te doen, het zou ook niet haalbaar zijn in 4 uur.

Nu en dan helpt Aladji wat eieren kuisen of komt er even bijzitten om een paar minuten uit te blazen. Tijdens het praten leer ik wat bij over de kippen, ik vraag ook naar prijzen en dergelijke. De kuikens die ze in België aankopen kosten per stuk net geen 1000 fcfa (ongeveer 1,5 €) reken maar uit wat het kost om 2000 kuikentjes aan te kopen. En dan komt er uiteraard nog heel veel bij om ze groot te brengen en te onderhouden, eten – vaccinatie – loon arbeiders – medicijnen – vitaminen….

De dierenarts vertelde me dat hij een berekening gemaakt had voor een boerderij met 700 kippen, dit kost 9.700.000 fcfa (14.870 €), best wel een pak geld.

Wat krijgen ze voor de eieren, een plateau met de eieren van de jonge kippen brengt 1300 (2€) op, voor de eieren van de volwassenen kippen is dit 1700 (2,6€) of 1800 (2,75€) naar gelang de grote van de eieren.

De droom van Aladji is om zelf een eigen boerderij te hebben, velen dromen hier van een eigen bedrijf maar hebben er het geld niet voor, een lening krijgen bij de bank is hier zo goed als onmogelijk. Hij vertelt me dat hij van plan is om een couveuse voor eieren te kopen – laten maken en zo naast zijn werk hier beetje bij beetje wat extra geld te verdienen en misschien zijn bedrijfje dan te kunnen uitbreiden, klein beginnen met het verkopen van wat kuiken. De couveuse kost 100.000, en dan moet hij uiteraard ook nog geld hebben om de eieren te kopen, elektriciteit enz. Hij had me dit al een paar dagen geleden vertelt, vandaag komt hij naast me zitten en zegt kan ik wat hulp van je krijgen voor een 2 à 3 weken, hij heeft al wat geld om de installateur van de couveuse te betalen zodat hij kan starten maar heeft nog 10.000 nodig, als hij zijn loon krijgt na deze maand heeft hij het geld om de start van het maken van de couveuse te betalen, hij vraagt of ik hem die 10.000 kan lenen. Neen ik kan dat niet lenen, ik gaf het hem met plezier als cadeau, een klein steuntje in de rug kan hem zijn droom laten waarmaken. En eerlijk voor mij of wij Europeanen is 10.000 Fcfa (15€) niet zo veel geld, ik zal er me mijn dagelijks pintje niet voor moeten laten, weten dat je met dit kleine gebaar hier iemands toekomst en deze van zijn familie kan verbeteren voelt goed.

Terug over naar de kippen, het rapen van de eieren in de voormiddag – ochtend ten opzichte van in de namiddag is heel verschillend, ’s ochtends willen ze allemaal op hetzelfde moment en op dezelfde plaats hun eitje leggen. Ze zitten met hopen op elkaar gedrumd, en dan moet ik ze proberen uit elkaar te halen om de eieren te vinden tussen en onder de kippen, je mag zeker niet vies zijn van de kippen, je moet ze durven aan te raken opzij te duwen, ik ben er ondertussen behoorlijk behendig in geworden.

In de namiddag zijn er minder eieren en is het gemakkelijker om de eieren te rapen, ze zitten dan maar met 15 bijeen in plaats van met 50 of meer.

Vrijdag was Françoise er niet, zij houdt zich bezig met de oudere kippen, in het begin had ik tijd om haar te helpen maar nu er zo veel eieren van de jonge kippen zijn is er geen tijd meer voor. Gelukkig kunnen we wat hulp inroepen van de tuinman William, hij raapt de eieren bij de oudere kippen en geeft ze eten. Ik steek nog een tandje bij en vind in de namiddag de tijd om de eieren te kuisen. Ik krijg meer en meer respect voor het harde werk dat ze hier leveren, in het weekend en de maandag ben ik er niet en moeten ze het zonder hulp stellen, dat zijn heel drukke dagen voor hen. Hun werk is 7 op 7 zonder vakantie.

Na het rapen van de eieren werkt William naarstig verder in de moestuin, vandaag zijn ze het onkruid aan het wieden en heeft ook hij een extra paar handen om te helpen. Nu en dan, afhankelijk van het werk zijn er extra personen aan het werk, dat ze zorgt ervoor dat de mensen van het dorp wat kunnen bijverdienen.

In de namiddag geef ik nog 50 kg eten aan 750 kippen, vind nog een klein beetje tijd om de ruimte waar we de eieren kuisen te vegen en dan is het al avond.

Het resultaat van een dag werken, een 1500 eieren, en je moet due één voor één netjes kuisen.

De boerderij is enkel toegankelijk voor bevoegden, ik mag er zonder problemen binnen en wordt er steevast met open armen ontvangen.

Mijn gast-mama bezit ook wat palmbomen waar ze rode palmolie van maakt. De grote trossen noten liggen in de tuin, de noten worden met een mes losgekapt, daarna worden de noten één voor één gekuist en te drogen gelegd, dit is een taak die mémé doet een kranige oude dame die in beweging wil blijven.

Ik sta wat achter met het bloggen, de voorbije week was er weer regelmatig geen elektriciteit voor een aantal uren, en dan meestal nog op het moment dat ik niet moet werken en mijn telefoon wou opladen om te kunnen schrijven en bloggen, er bovenop is er ook nog regelmatig eens geen gsm of internet ontvangst. Ik probeer nu mijn belevenissen van de voorbije week wat kort te beschrijven.

Op de boerderij hebben ze vorige week een oud – houten – bouwvallig prieeltje afgebroken, als ik arriveer merk ik dat ze ondertussen gestart zijn met de bouw van een nieuw, dit keer niet uit hout maar met betonnen pilaren, het ziet er wel degelijk gebouwd uit, tja ik kan het niet laten om overal goed naar te kijken, het fascineert me telkens hoe ze hier op een eenvoudige en snelle manier en zonder machines maar met handkracht toch wel goeie bouwwerken oprichten.

Terug naar de kippen, de piek van de eieren is er bijna, dus wordt het doorwerken om alle eieren te rapen en netjes te kuisen, ik heb het liever zo genoeg te doen, beter dan met je vingers te draaien of karweitje te doen om je bezig te houden. Gisteren hadden ze geen hulp van een vrijwilliger, pas in de namiddag hadden ze de tijd om de eieren te kuisen, het werd een lange en drukke dag voor hen.

Misschien was het jullie al opgevallen, de kippen en de eieren zien eruit zoals bij ons, ik ben nu ook geen kenner en weet niet echt of er veel verschil is tussen Afrikaanse en Europese kippen. Er is een goede reden voor dat de kippen er uitzien zoals bij ons, en ja er blijkt ook wel een verschil te zijn tussen de soorten kippen. De boerderij hier wil kwaliteit en kwantiteit, ze willen de beste eieren, een hoge productie (hoe meer eieren hoe meer het opbrengt) en ook wel grote eieren (de prijs van een ei verschilt naar gelang het formaat). Dus waar vind je de beste kwaliteit van kippen, echt waar ik lieg niet en maak geen grapje, in België. De kippen hier zijn Belgische, ze hebben de kuikens in België gekocht omdat de kwaliteit en kwantiteit blijkbaar bij ons het beste is. Toen ze mij dit vertelden dacht ik eerst dat ze een grapje maakten, maar neen het is echt waar. Het verklaart ook wel waarom de kippen goed naar mij luisteren, ze begrijpen mijn taal, das nu wel een grapje.

 Dus nu een foto van Belgische kippen in Afrika.

Na een drukke dag werken met mijn kippetjes, sturen ze me iets vroeger naar huis, er is onweer op komst….

Het levert heel mooie beelden op, het is ook een heel raar onweer, onderweg naar huis, fiets ik nu en dan een paar honderd meter door de regen en dan is het weer droog voor een paar honderd meter, deze keer ben ik maar een beetje nat van de korte stukjes regen.

Volle maan vandaag dat levert mooie beelden op, de ondergaande zon gezien vanop het dakterras.

S avonds ga ik nog een biertje drinken met de vrijwilligsters en een local die vandaag verjaart, op de terugweg levert de volle maan met de wolken hemel een subliem zicht, een foto met de gsm is uiteraard niet dezelfde kwaliteit als met een echt fototoestel.