In het weekend van 10-12 juni vindt in de gebouwen van Werkplus, in de site Transvaal, de driedaagse plaats De trein zal driemaal fluiten. Eén van de belangrijkste doelstellingen van de organiserende Statievrienden bestaat erin de historische gegevens en de honderden fotos die ons werden bezorgd, te tonen aan de bezoekers die daar interesse voor hebben. We struinden door tal van NMBS-magazijnen in een poging om 177 jaar spoorgeschiedenis samen te proppen in één ruimte, vertellen de architecten-van-dienst Marc Feys en Winoc Van Thuyne.
De inhoud van de tentoonstelling moet vooral een retro-perspectief karakter hebben, opent Winoc. Eén van de belichte punten is de ontwikkeling van het spoorwegnet in Vlaanderen als transportmodule en ook als mogelijkheid om vanuit het hinterland één of meerdere dagen aan zee te kunnen doorbrengen. De auto was toen maar aan enkelen toebedeeld. In Wallonië was de spoorweg aanvankelijk vooral een tool voor de industrie (staalfabrieken, machinebouw, bosbouw). We staan ook stil bij de aanleg van spoorwegen, de bouw van de Waregemse stations en de uitrusting ervan, net als van de overweg-wachtershuisjes.
De Statievrienden richten ondermeer de aandacht naar het stoomtijdperk, van de eerste locomotief in 1835 tot de laatste in de jaren 60. Vooral de werking ervan en de evolutie naar snelheid en macht, maakten indruk. Zo tonen we een unieke kopie van een stoomlocomotief type 1, die op de lijn van Kortrijk naar Brussel reed; een beest van meer dan 200 ton, dat een snelheid van 140 km/h haalde met een vermogen van 3200 pk. De eerste stoomlocomotief had een vermogen van amper 20 pk. We geven een overzicht van alle types die de lijn 75 aandeden.
Aan de hand van oude kaarten (anno 1842) wordt de planning getoond van de lijn 75 en van de spoorlijn 66 A tussen Ingelmunster en Anzegem. We bewonderen het eerste echte stationsplan (1868) en tekenden zelf een liggingsplan van de sporen en gebouwen in het station Waregem midden de voorgaande eeuw (jaren 50-60), dat vooral het economische belang van Waregem aantoont. Voor het eerst wordt ook een schets getoond van Waregems eerste station, anno 1839. Verder exposeren we talrijke gebruikte koperen voorwerpen, kledij, affiches, enz
die we vonden bij cheminots en in oude stapelplaatsen. We staan tenslotte ook even stil bij het eco-sociale belang van het station op vandaag en de ontwikkelingen en mogelijkheden naar de toekomst toe. Aan de wall of fame komen een vijftigtal fotos van Waregemse medewerkers van de Spoorwegen in de loop der jaren.

VTI
Ook het Waregemse VTI werkt volop mee aan de historische tentoonstelling die de werkgroep opzet. Alle afdelingen leveren een bijdrage door een miniatuur van een trein na te bouwen, vertelt directeur Philip Demuynck. De afdeling hout zorgt voor een 3D-tekening van het eerste Waregemse station en voor een tweetal houten treinen. De afdeling mechanica ontwerpt ook twee treinen. Een samenwerking tussen de afdeling mechanica, die hier het voortouw neemt, en de afdeling hout en elektriciteit bouwt eveneens een grote ouderwetse locomotief, waarin kinderen zelfs plaats zullen kunnen nemen. We pikken graag in op dit leuke initiatief van De Statievrienden omdat we trots zijn op de creativiteit van onze leerlingen, die uiteraard graag eens naar buiten komen met hun realisaties. De architecten van de expo Marc Feys en Winoc Van Thuyne zijn uiteraard heel blij met de inzet van het VTI. Het VTI toont hiermee aan dat ze zich betrokken voelt bij de maatschappij waarin ze dagelijks leeft. De spoorweg loopt in Waregem trouwens door het Gaverke, de wijk waarin het VTI gevestigd is.
Zeer belangrijk voor de expo is de verzameling unieke fotos uit de koekendoos van Herman De Clerck. De huidige (en vroegere) bewoners van de Statiewijk werkten nl. heel graag mee aan het tot stand komen van dit foto-archief. Ook tijdens de expo kunnen ze, aan de hand van het plan van de gebouwen in de Statiewijk toelichtingen verstrekken aan de leden van de heemkring over de historiek van sommige plaatsen en de (vroegere) bewoners ervan. Dit moet zeker uitgroeien tot een interactief gebeuren.
Een woord van dank past alleszins aan het adres van het Waregemse VTI, dat volop meebouwde aan deze merkwaardige expo, besluiten De Statievrienden. Ook de talrijke Waregemse firmas en de 40 ereleden en m(p)eters die ons steunden, zijn we zeer dankbaar. Verder tonen we tal van maquettes, minitreinen van Ervé Moerman en een unieke powerpoint van Hermey: de historiek van het Waregemse station in 1000 seconden. We danken de stad Waregem en Wim Declercq van Isodec voor hun medewerking bij het aankleden van deze expo. De Statievrienden hopen hiermee een kleine bijdrage te hebben geleverd tot het herbeleven van het rijke, maar dikwijls vergeten spoorwegen-erfgoed in het Waregemse.
|