geschiedenis van stationswijk van Waregem Met de Statievrienden willen we de geschiedenis van de Statiewijk in Waregem in kaart brengen. We doen hierbij een oproep om ons hierbij te helpen. Uw informatie, foto's en anekdoten zijn welkom...
08-11-2016
44e jaarboek van De Gaverstreke
Op woensdag 14 december om 19.30 u. verschijnt het 44e jaarboek van de Waregemse Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke. De voorstelling van het nieuwste historisch naslagwerk gaat traditioneel gepaard met een voordracht over een opmerkelijke Waregems historisch onderwerp. Dit keer handelt deze over Waregem en de burggraven van Vijve, bewakers van de scheepvaart op de Leie en de sprekers van dienst zijn voorzitter Guy Algoet en Filips Benoit, die zorgt voor de powerpointvoorstelling. Het boek kan afgehaald voor en na de voordracht, die doorgaat in de oranjezaal van cultuurcentrum De Schakel. Nadien is het te bekomen bij de medewerkers van De Gaverstreke.
Het 44e jaarboek bevat opnieuw tal van nieuwe ontdekkingen over de plaatselijke geschiedenis. In zijn inleiding brengt voorzitter Guy Algoet nog eens het bijzonder evenement van juni in het kader van het spoor in Waregem in herinnering :
Onder de slogan De trein zal driemaal fluiten hielden enkele bestuursleden van De Gaverstreke, samen met een comité van de Stationswijk, een driedaagse rond het station. Ze publiceerden in het vorig jaarboek reeds gegevens rond de geschiedenis van deze wijk en zullen er in deze en volgende edities nog verder op doorgaan. Maar ze wilden nog meer mensen betrekken rond dit onderwerp en laten delen in hun kennis. Zo was er op 10 juni, de opening van de tentoonstelling over het station, de spoorweg en de woonwijk er rond. Deze expo bleef open tot en met 12 juni. Intussen werden een wandel- en een fietstocht georganiseerd en geleid. Voor beide werd een brochure samengesteld, zodat al wie wilde kon genieten van wat onderweg te zien was. Op zaterdagavond 11 juni stond een geanimeerde quiz op het programma tussen Waregemse groepen, die onder mekaar de degens konden kruisen rond hun kennis over het station en de wijk. Het waren drie dagen die sporen hebben nagelaten en de kring van medewerkers hebben vermeerderd. Dank voor al wie daaraan een steentje bijbracht en gelukwensen voor wie dit initiatief nam en uitwerkte. In dit jaarboek kan over dit onderwerp nog meer gevonden worden.
De bijdrage van de Statievrienden in het 44e jaarboek gaat dieper in op het allereerste stationsgebouw of wat er kon voor doorgaan. Uit parlementaire bronnen blijkt dat voor het station van Waregem al vanaf 1838 een bestaande constructie wordt gemeld en Waregem, vroeger dan gelijk welke andere halteplaats op de lijn Gent-Kortrijk. Het was een hout opgetrokken loods, die wellicht al voordien dienst deed als werkplaats voor een plaatselijke schrijnwerker. Na wat aanpassingswerken kon men in het station van Waereghem al een jaar na de inhuldiging van de spoorweg beschikken over een ontvangstenloket, een wachtzaal, magazijn voor bagage, en twee zijsporen. Een schets van het eerste station konden we al tonen op onze tentoonstelling in juni in Werkplus.
Een tweede deel van onze bijdrage van de Statievrienden richt Hendrik de schijnwerpers naar enkele spoorleggers van de Statiewijk. Theofiel Dhaluin kan de architect van het Statieplein worden genoemd. Een andere belangrijke spoorlegger was Medard Verheylesonne, de weldoener van de Statiewijk en voor de spoorweginfrastructuur hebben we Robert Demeulemeester, de chef-elektricien van de NMBS.
Het 44e jaarboek brengt verder nog ontluikende historische bijdragen over diverse Waregemse onderwerpen. Muziek speelt in Waregem een voorname rol. Meerdere koren luisteren plechtigheden op. Daarbij is er niet alleen de muziekacademie (muziekschool in de volksmond). Er kwam ook een genootschap tot stand dat uitgroeide tot het Waregems Harmonieorkest, tevens de oudste culturele vereniging. Hoe dit alles gebeurde wordt hier uit de doeken gedaan en met foto's geïllustreerd.
Over de klokken van de Waregemse hoofdkerk werd reeds geschreven, maar over de komst van het klokje, uit de kerk van de Karmelietessen op de Karmel, naar de hoofdkerk en de gehele reorganisatie, kunnen we hier uit eerste bron meer vernemen. Wanneer we de klokken op de markt nu horen weerklinken, krijgen ze nog een bijklank met deze achtergrondinformatie.
Hoe is de bewoning tussen Leie en Gaverbeek doorheen de tijden tot stand gekomen? Op deze vraag bood het jaarboek van vorig jaar reeds een begin van antwoord. In dit boek wordt daarop verder ingegaan, al blijft er nog heel wat over voor een volgend jaar. Er zijn immers zoveel factoren die hier een rol in hebben gespeeld.
Daarbij aansluitend is er ook de Gentsebaan. Dat is een onderwerp op zichzelf. Driehonderd jaar reeds maken mensen gebruik van deze weg tussen Kortrijk en Gent. Maar er zijn natuurlijk vragen over het ontstaan en over het gebruik ervan, gedurende al die jaren. Het huidig artikel sluit dan ook aan op wat er vorig jaar reeds verscheen.
Er was niet alleen de eerste wereldoorlog, er kwam ook een tweede. Mei '40 was daarin een belangrijke datum. We willen dit jaar dan ook stilstaan bij een episode daaruit in onze streek. We hebben het dan vooral over Anzegem en omgeving. Hoe is die Duitse doorbraak daar gebeurd. We hebben er wei over horen vertellen, maar nu zetten wij het op papier voor al wie nog komen zal.
Varen op de Leie en langs deze waterweg goederen vervoeren... dit zal wellicht nu terug meer gebeuren. Vroeger maakte men van deze weg veelvuldig gebruik. Maar dat kon zomaar niet, er moest tol betaald worden. De scheepvaarttol werd genoteerd en deze bronnen laten ons toe meer te vertellen over de schepen, de schippers en de goederen die ze vervoerden. Enne., wat kostte dit?
Wie denkt aan de middeleeuwen weet dat er dan sprake was van heerlijkheden en lenen. We laten in dit artikel onze aandacht even gaan naar enkele lenen in de omgeving van Waregem, o.a. te Sint-Eloois-Vijve, Sint-Baafs-Vijve, Wielsbeke, Oostrozebeke, Oeselgem en Wakken. Ze dragen bij tot onze kennis van ons verleden en over de mensen en families die dit alles in handen hadden en er leefden.
Wat dit betreft gaat onze aandacht naar de Wakkense familie De Smet. Ze waren pachters en eigenaars van Ter Linden tussen 1516 en 1714. Maar misschien mogen we ook al verklappen dat ze een rol speelden op het kasteel van Potegem. Het werd ook een belangrijke familie voor Waregem.
Vóór we afsluiten met een mengelmare over een kibbelpartij in de gemeentelijke jongensschool te Waregem in 1932, sprokkelingen over molenadvertenties en aankoop van het Beverse Goed te Beaulieu door de stad Waregem, staan we in dit jaarboek nog even stil bij belastingen die in Waregem werden geïnd in het jaar 1602. We vernemen er meer over mensen, gronden, eigenaars en de toestand in het Waregem van toen.
Voor dit alles danken wij allen die op een of andere wijze hebben bijgedragen tot het publiceren van dit boek. We komen inderdaad zo heel wat meer te weten over het Waregem van vroeger en nu. Wie daar in de toekomst ook wil aan meewerken, heten we hartelijk welkom. Veel leesgenot!
Het 44e jaarboek kan bekomen worden door storting van 22 euro op rekening BE12 0680 5030 1092 van de Geschied- en Heemkundige Kring Waregem en afgehaald op de bijeenkomst van 14 december. Het jaarboek is vanaf die datum ook beschikbaar bij de medewerkers van De Gaverstreke.
Een tweede deel van onze bijdrage van de Statievrienden richt Hendrik de schijnwerpers naar enkele spoorleggers van de Statiewijk. Theofiel Dhaluin kan de architect van het Statieplein worden genoemd. Een andere belangrijke spoorlegger was Medard Verheylesonne, de weldoener van de Statiewijk en voor de spoorweginfrastructuur hebben we Robert Demeulemeester, de chef-elektricien van de NMBS.
