geschiedenis van stationswijk van Waregem Met de Statievrienden willen we de geschiedenis van de Statiewijk in Waregem in kaart brengen. We doen hierbij een oproep om ons hierbij te helpen. Uw informatie, foto's en anekdoten zijn welkom...
In april 2014 riep Herman De Clerck zijn jeugdvriend en buurjongen Hendrik Ghistelinck tot de orde omdat in de jaarboeken van De Gaverstreke te weinig verscheen over de historiek van den ijzeren weg en de Waregemse stationswijk(en). Voormeld duo vond direct twee locals uit de Boulezlaan, Marc Feys en Bernard Delange, bereid om toe te treden tot De Statievrienden; een naam gepikt van de supportersclub van Den Essevee uit de Gambrinus, de stamcafé aan het station, waar de Stella ooit bij Gaverbeken vloeide.
In de loop der jaren groeide dit kwartet uit tot een achttal erfgoeddiscipelen die herinneringen koesterden aan den ijzeren weg. Marc Callu woonde als zoon van gemeentesecretaris Antoon vlak naast burgemeester Cras op het einde van de Stationsstraat, naast stationschef Omer Clement. Winoc Van Thuyne, die jarenlang zijn sporen had verdiend als NMBS-medewerker en stadsgids Bernard Vandenbussche, die vlak naast het geklasseerde station van Sint-Eloois-Vijve woont, waren serieuze versterkingen. Kürt Dhaene bouwde met zijn zoon Kenny het Waregemse station anno 1880 na in lego. Noël Verstraete, de jongste zoon van Pa Verstraete, vervult nog steeds de rol van peter.
Er werd meer gedaan dan Omer proeven tijdens de maandelijkse vergaderingen van De Statievrienden. In de vier jongste jaarboeken van De Gaverstreke verschenen evenveel artikels, verspreid over 196 blz., over de gebeurtenissen in de Waregemse stationswijk, vanaf 1839 tot op heden. Het overzicht van de statiechefs, het allereerste station, het dynamiteren van het station bij de bevrijding anno 1918, het mooie station anno 1880 De Statievrienden lieten het allemaal herleven tijdens twee driedaagsen in 2016 en 2018.
In de loop van vijf jaar gingen De Statievrienden op bezoek bij een honderdtal buurtbewoners en cheminots en verzamelden honderden fotos en getuigenissen. Ze maakten de lijst op van een 120 herbergen in de stationsbuurt en schreven de uitgebreide biografie van een tiental bekende figuren. Dit alles vatten ze samen in een lijvig boekwerk dat verschijnt eind juni 2020.
Op zaterdag 29 juni (16-18 u.) stellen ze in het zaaltje van café t Gaverke hun boekwerk voor. Iedereen welkom, maar graag een seintje via hermandeclerck@hotmail.com als je er bij wil zijn. Met dank aan Omer.
Inspraak Fietssnelweg F7 langs spoorweg Waregem-Harelbeke-Kortrijk
Van 6 tot 26 mei loopt in de inkomhal van het stadhuis te Waregem een tentoonstelling over de geplande fietssnelweg F 7 langs de spoorweg tussen Waregem en Kortrijk. De provincie West-Vlaanderen maakt in het vooruitzicht van deze fietssnelweg een Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP) op in samenwerking met de steden Waregem, Harelbeke en Kortrijk.
Eind 2017 was er al een eerste periode van publieke inspraak. De fietssnelweg F7 zal in Kortrijk op het Guldensporenpad naar Zwevegem enerzijds en Marke anderzijds aantakken. Vanaf het station in Waregem kan je verder richting Zulte, Deinze en Gent. De financiële verdeelsleutel ligt nog niet vast, maar provincie en Vlaamse overheid nemen de meeste kosten op zich. Er komt nu eerst een provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan (PRUP). Als antwoord op de vragen uit de eerste inspraakmogelijkheid volgt nu tussen 8 april en 7 juni 2017 het technisch-ruimtelijk onderzoek. Er is nog geen keuze gemaakt voor het tracé en beide zijden langs de spoorweg worden nog onderzocht. Hierbij kan iedereen suggesties en opmerkingen indienen.
De raadpleging in Waregem, Harelbeke en Kortrijk gaat gepaard met een tentoonstelling. Van 6 tot en met 26 mei staat de tentoonstelling van dit project in de inkomhal van het stadhuis. Je kan dit komen bekijken tijdens de openingsuren van het stadhuis. Op een grote luchtfoto vind je de verschillende opties van het tracé voorgesteld. Infopanelen langs het traject geven meer uitleg over het technisch-ruimtelijk onderzoek. Alle informatie over dit project, de tentoonstelling en de infomarkt is te vinden op de website .
Volg van steen tot beeld sculptuur voor het Statieplein
Van maandag 6 tot zondag 26 mei gaat in het kasteelpark De Ruyck (Casier) in Waregem het internationaal beeldhouwsymposium door onder de toepasselijke naam Van Steen tot Beeld. Zes internationaal gerenommeerde beeldhouwers krijgen elk een blok arduin van 2 kubieke meter en maken daar in 3 weken tijd een hedendaags kunstwerk van. Minstens één van de beelden komt uiteindelijk naar het Statieplein. Van Steen tot Beeld wordt ongetwijfeld een publiekstrekker in Waregem. Elke dag wordt de ruwe steen bijgewerkt, elke dag wordt beetje bij beetje het kunstwerk zichtbaar. Iedereen, van jong tot oud, kan dit 3 weken lang gratis beleven in het prachtige park Casier. Er worden rondleidingen gegeven, schoolbegeleiding, een praatje met de kunstenaar,
Waregem is, naast zijn bestaand uitgebreid cultuur- en kunstaanbod, alweer een prachtig project rijker. Van Steen tot Beeld zal de bezoekers in ons prachtig park Casier de gelegenheid bieden de totstandkoming van een beeldhouwwerk en de evolutie ervan dagelijks mee te maken. Bedrijven, service-clubs en individuele personen kregen de kans een kunstwerk aan te kopen. De stad Waregem gaf alvast het voorbeeld door het eerste werk te reserveren en nadien een vaste plaats te geven in ons stadspark. Rotary Club ziet voor het beeld van de Cubaanse kunstenaar een toekomst op het stationsplein. Zes arduinblokken van 2 kubieke meter worden bewerkt tot 6 beelden door 6 internationale kunstenaars. Het zijn OSCAR AGUIRRE COMENDADOR (Cuba), SONGUL TELEK (Turkije), SO DONG CHOE (Zuid-Korea), SIMONA DE LORENZO (Italië), LIEN-CHIN HOU (Taiwan), DUMITRU-ION SERBAN (Roemenië). Coördinator is Renate Verbrugge (° België 1964 - New Zeeland), lid van de ISSA, International Sculpture Symposium Alliance. Renate is geboren en getogen in Tiegem, maar woont al sinds 1995 in Nieuw Zeeland. Daar ontdekte ze in 1999 haar passie voor beeldhouwen op steen. Intussen deed ze al ervaring op in meer dan 50 beeldhouwsymposia wereldwijd. Daardoor heeft zij de nodige expertise om in Waregem een schitterend beeldhouwsymposium te organiseren. In september vorig jaar konden we al werk van Renate Verbrugge bewonderen tijdens een prachtige duo-tentoonstelling met de Waregemse kunstschilder Denis Degloire, die we ook een figuur van de statiewijk kunnen noemen.
Wat is een beeldhouwsymposium?
Het is een kunstevenement waar internationale beeldhouwers een beeld creëren voor de ogen van het publiek. In 3 weken wordt een blok arduin van ongeveer 2 kubieke meter omgevormd tot een monumentaal beeldhouwwerk. Gedurende deze tijd heeft het publiek een unieke kans om het proces live te volgen. Door de vrije interactie met de artiesten krijgen de bezoekers inzicht in het creatieproces van de kunstwerken. De beeldhouwers die zullen deelnemen werden allemaal uitgekozen omwille van hun uitmuntend talent en reputatie in de internationale beeldhouwkunst. Waregem, en vooral Park Casier, zijn de ideale plaats om zichzelf met deze internationale kunsthappening op de culturele wereldkaart te plaatsen. Het prachtige kader van Park Casier wordt voor de artiesten een fantastische omgeving om geïnspireerd te werken, terwijl de bereikbaarheid voor het talrijke publiek optimaal is.
Wat staat er te gebeuren
Maandag 6 mei word het symposium officieel geopend met voorstelling van de artiesten in aanwezigheid van Vlaams Onderwijsminister Hilde Crevits, sponsors, Waregems stadsbestuur en de Ambassadeur van Nieuw-Zeeland. De blokken blauwsteen afkomstig uit de Carrières du Hainaut zijn ondertussen al opgesteld in het kasteelpark. Op donderdag 16 mei wordt om 18 u. een Nocturne georganiseerd, een gezellige avond met de artiesten en bespreking verloop van de kunstwerken. Op de slotdag volgt nog een officiële afsluiting. Wij willen er de nadruk op leggen dat de organisatie Van Steen tot Beeld uit vrijwilligers bestaat met liefde voor Waregem en cultuur en streeft naar een nuloperatie. Indien het symposium met een positief saldo eindigt zal dit aangewend worden voor een sociaal doel.
De Statievrienden zijn momenteel volop bezig met de redactie van hun publicatie over 100 figuren van de Statiewijk. De uitgave van het boek is momenteel gepland voor juni volgend jaar. Maar dit belet niet dat al wordt gewerkt aan een volgend project, met name het schrijven van de geschiedenis van het Waregemse herbergleven. Ze zijn alvast begonnen met een inventaris van alle Waregemse cafés, herbergen, drankslijterijen en afspanningen tussen 1779 en 2019. Met een oproep in de media doen de Statievrienden een oproep aan allen om daar aan mee te werken. Zo houden ze elke woendagvoormiddag vanaf 10.30 u. zitdag in het Peerdeke. Op hun lijst staan nu al ruim 600 cafénamen en -locaties. Het is ook hier de bedoeling om op termijn hun resultaten te vereeuwigen met de uitgave van een boek.
Statievrienden herdenken met OKRA 180 jaar spoorweg in Waregem
Gisteren donderdag 28 maart om 14 u. gingen we op de koffie bij trefpunt OKRA voor een presentatie over 180 jaar spoorweg in Waregem. De seniorenvereniging OKRA staat voor Ontspanning, Katholieke waarden, Respect en Anders Actief. Eén van de vele activiteiten van OKRA-Waregem zijn de culturele namiddagen onder de noemer op de koffie met. Zowel de Statievrienden als de 90-tal aanwezige OKRA-leden houden goede herinneringen over aan het optreden, dat doorging in de feestzaal van ontmoetingscentrum Gaverke. De voordracht werd gegeven door onze ervaringsdeskundige Winoc Van Thuyne. Een tiental aandachtige aanwezigen gingen op het einde nog met een prijs naar huis als winnaars van de afsluitende statiequiz.
Winoc en Herman hadden een boeiende powerpointvoorstelling opgemaakt en naar aanleiding van de voordracht werd ook een kleine foto-tentoonstelling opgesteld met beelden van statiefiguren en onroerend erfgoed. Als trekpleister had Kurt Dhaene zijn lego-maquette uitgeleend van het mooie Waregemse station, dat in november 1918 sneuvelde bij het einde van de Eerste Wereldoorlog. Een plan van het Waregemse sporennet toonde de verschillende spooraansluitingen naar bedrijven op de Statiewijk en de goederenkaden langs de lijn 66a tussen Vijve en Anzegem.
Op 22 september 1839, dit jaar dus 180 jaar geleden, had de officiële opening plaats van de spoorweg Gent-Kortrijk met van bij het begin een halteplaats en station in Waregem. Het heeft niet alleen het aanschijn, maar op termijn ook het wezen van het toen straatarme Waregem ten gronde veranderd. Het werd Waregem als het ware in de schoot geworpen, want zover we hebben kunnen uitpluizen heeft men zich hier enigszins kalm gehouden bij de touwtrekkerij tussen verschillende belangengroepen om het tracé langs hun gemeente of stad te laten lopen. De huidige Waregemse Stationsbuurt was toen niet meer dan een arme buurt, onderdeel van het Gaverke, met veel bossen en niet bewerkte heidegronden. Er was ook nog geen rechtstreekse weg naar Vijve. De weg van de Waregemse markt liep toen over de toenmalige Pontstraat (nu Olmstraat) door naar de vijfwegschede aan jeneverkot de Muijselsack (Smoorken) en vandaar richting Vijve. Het ontstaan van Waregem Koerse kende zijn oorsprong in de omgeving van de Statie.
De IJzerweg was een zegen voor Waregem. Na de lijn Gent-Kortrijk kwam in 1868 ook de lijn Geraardsbergen-Anzegem-Waregem-Ingelmunster-Nieuwpoort. De mogelijkheid om goederen te transporteren met de trein trok heel wat industriëlen naar de statiewijk in Waregem. We denken hier bv. aan Gernay, Vindevoghel, Devos, Concordia, enz. Ze werden soms bediend met spoorverbinding tot op hun bedrijf zoals in houthandel Cras, loodwitfabriek Decraene, vodden Van Gheluwe,
Winoc Van Thuyne startte zijn uiteenzetting met een volledig overzicht van het ontstaan van de IJzerweg, van wiel en sporen tot locomotief en spoorwegen. Het werd een historische ontdekkingstocht in het rijke verleden van de spoorwegen. België was pionier op het Europese met de ontwikkeling van het IJzeren kruis met Mechelen als verbindingspunt en eerste treinrit in 1935. Eerste zijlijn werd in 1939 de verbinding tussen Gent en Kortrijk, waarbij zowel langs Kuishoutem als Tielt werd aan de mouw getrokken, maar waarbij Waregem gelukkig in de prijzen viel met een halteplaats. Waregem kon trouwens al onmiddellijk een station inrichten in een bestaande loods van een timmerman. Het zou nog tot omstreeks 1880 duren vooraleer Waregem een architecturaal waardig station kreeg, maar het hield slechts stand tot het op het einde van de Eerste Wereldoorlog werd getorpedeerd door de Duitsers, die nochtans voordien het station Waregem sterk hadden opgewaardeerd met ruime accommodatie voor het goederenverkeer. Het noodstation bleef in gebruik tot de elektrificatiewerken en ophoging van de lijn begin de jaren 1970. Aan de hand van nostalgisch beeldmateriaal herinnerde Winoc aan de evolutie van de accommodatie en de dienstverlening van de spoorwegmaatschappij in het algemeen en in Waregem in het bijzonder. De statiewijk had zijn activiteiten, zijn stationschefs, zijn herbergen en sociaal leven, zijn bekende (volks)figuren, enz. Daarover komt er meer in het boek over 100 spoortrekkers, dat de Statievrienden volgend jaar wensen uit te geven.
Tot slot was er nog een statiequiz met tien keuzevragen, waarbij de aanwezigen telkens uit drie namen de afgebeelde persoon moesten aanduiden. Het waren bedrijfsleiders, gemeenteoverheid, culturele figuren, sportlui, volkse figuren, spoorwegmedewerkers, dolle minas, statiechefs, cafébazinnen en historische figuren van de statiewijk. Om een rangschikking te kunnen maken werden nog drie schiftingsvragen gesteld. De meesten hadden onthouden dat de lijn 75 operationeel werd in 1839. Het jaar dat Waregem erkend werd als IC-station, nl. in 2010, was miniem gekend. De uitslag voor de raming van het aantal reizigers van het Waregems station : 2750. Er kwamen 10 winnaars uit de bus, die minstens 7 juiste antwoorden konden geven. Er waren twee juiste antwoorden met 1. Mevr . De Kokere en 2. J. Vandenbossche, die beide ook de eerste schiftingsvraag juist hadden. Derde werd Lena Beel en vierde Lydia De Roose met elk goede antwoorden Opmerkelijke vaststelling is hier dat slechts één man zich kon kwalificeren binnen de eerste vier. Vervolgens waren er zes deelnemers met 7 goede antwoorden. Het waren 5. Luc De Cabooter, Jeannette Lippens, Paul Verbanck, Hilaire Verstaen, Willy Missiaen en Willy Godefroid.
