In Suriname wordt carnaval de laatste jaren steeds uitbundiger en door een steeds breder wordend publiek gevierd. Vooral in het Surinaamse Rio, lees Anamoestraat en omstreken wordt er de laatste jaren een echte Braziliaanse carnavalsoptocht georganiseerd. Kompleet met schaars geklede dames die het goed opkomende publiek op uitdagende danspasjes trakteren. Het zijn slechts enkelen die zich aan dit carnavals gedruis ergeren. Voor de meeste toeschouwers kan de stoet niet lang genoeg zijn. Vroeger was het vieren van carnaval in Suriname niet wijd verbreid en grote bekendheid had het dan ook niet. Maar ja de goudkoorts bracht niet alleen Brazilianen. De Brazilianen brachten onder andere hun cultuur mee. Dus ook carnaval. Carnaval werd voorheen veelal door selecte groepen en verenigingen gevierd met een gemaskerd bal in één of andere club of sociéteit. Ook scholen organiseerden soms een carnavals feest. Dat besloten de jongens van de studentenvereniging van de AMS ook te doen in 1978. Een echt carnavalsfeest. Bal masqué, waarbij iedereen verplicht was zich te vermommen. Om twaalf uur zouden dan de maskers en vermommingen worden afgedaan. En degene die het leukst verkleed was, zou dan gekroond worden tot carnavalskoning of koningin. Het lag nogal voor de hand dat een ieder zijn vermomming voor zichzelf hield, want anders was de spanning en het leuke er van af. Maar ja op school heb je altijd kliekjes, dus degenen die deel uitmaakten van een bepaalde groep, wisten wel van elkaar wie wat zou aandoen. Het was een gezellig geruis op de school vanaf het moment dat we wisten dat er een carnavalsfeest in aantocht was. Een soort van collectieve opgewondenheid over wat er komen zou. Ondertussen ging het met het krijgen van toestemming voor een avondje uit, veel vlotter thuis. Mits ik ruimschoots van tevoren vroeg, mocht ik naar een fuif. En ook mocht ik in plaats van door ma om 12 uur opgehaald te worden, om 2 uur thuis zijn. Ja ik mocht om 2 uur thuis zijn. Enkele vrienden waren inmiddels 18 en hadden hun rijbewijs. Ze kwamen soms thuis, dus ik mocht met hen meerijden na een feestje. Ik wist nog niet als wie of wat ik me zou vermommen. Pa die altijd genoot van de voorbereiding rond mijn feestjes, en zich er ook ongevraagd mee bemoeide, kwam met het 'geniale' idee, om me als heks te verkleden. Nou, daar was geen verkleedpartij voor nodig, want heks kon ik pur sang zijn. Maar Pa opperde een zwarte cape, een goed masker en een muts. Niemand zou me onder die vermomming vermoeden. Dàt moest het worden. Maar ik zag 't niet zitten. Feest was feest en zelfs een carnavaleske verkleedpartij moest enigszins binnen de banen van de mode blijven. Ik had mn hersenen niet hoeven te pijnigen. Stuurs als ze kon zijn als het om mijn "uit" stapjes ging, ma bekommerde zich toch altijd over de kleding. Dus zou het worden: Spaans bloemenmeisje. Waarom Spaans, Mi no sabi. In ieder geval zou er van een baldadig gebloemde gordijnstof een cirkelrok worden gemaakt, een topje met spaghetti bandjes en een flaphoed van dezelfde stof. Een mand met bloemen erbij en masker moest ik zelf gaan uitzoeken bij Casa el Sol aan de Zwartenhovenbrugstraat. Herkenning gegarandeerd maar dat kon me niet schelen a zogenaamde vermomming bin waka. 'T liep! Ons groepje wist wat ik aan ging doen en aangezien zij niet meteen herkend wilden worden door mijn doorzichtige vermomming, moest ik beloven pas na 12 uur in hun buurt te komen. Den sma skot' mi gewoon. Maar elk kwaad brengt iets goeds met zich mee.
Franky een Chinese jongen die in hetzelfde jaar maar in een andere klas zat, benaderde me zo een weekje voor het feest heel geheimzinnig met de vraag of ik of mn moeder hem zou kunnen helpen. Nu was deze jongen een heel gezellige, gestoorde jongen die zich in alle culturen thuis voelde, maar ik kon niet raden waar hij hulp voor nodig zou moeten hebben.Wel, Franky wilde als kotto misi naar het bal. Met een heuse koto, alles dr op en dr aan. Als wij dus iemand kenden die een koto te leen had en die hem ook nog zou kunnen kleden? Helemaal geen bruya. Koto's waren er, en Ma kon hem zélf kleden. Schoot ze te kort dan was er de buurvrouw die precies wist hoe het moest. En als anisa zou hij een "Pruiser edeh" omdoen. Franky had aan iedereen verteld dat hij niet meedeed aan het bal omdat hij naar Nickerie ging met zijn vader. Grote teleurstelling want Franky bin deh dansman. Merengue, bachata, disco, hij danste je van de vloer. Ik was in mijn nopjes, maar barstte bijna van het geheim dat ik met me meedroeg. Franky liep de laatste dagen bij iedereen te klagen: "mi pa werede yongu, juist dit weekend moeten we naar Nickerie". Ik huichelde mee: "Ach no span, volgend jaar organiseren ze zeker weer een bal." Aan ons groepje zei ik dat aangezien ze voor 12 uur niet met mij gezien wilden worden, ik met een nicht van me naar het bal zou komen. Ze hield veel van dansen, maar had een spraakgebrek, ze stotterde zwaar en daarom toch wel verlegen om te praten. Als ze daar rekening mee wilden houden? Mooi alles was geregeld.
Operation Koto Misi Franky was al een keertje langs geweest om te zien welke koto het best gebruikt kon worden. Alles was gekozen, anisa was gebonden, dus op de dag van het bal kwam hij rond zes uur om gekleed te worden. Ma had aan alles gedacht. Dus aan die jongen was niet te zien dat het geen vrouwspersoon was. Als schoeisel had hij van die Spaanse geweven sloffen. Weet niet meer hoe die dingen heten. Maar zijn "mannen boten" werden goed door die dingen omsloten. Hij had zelfs zwarte kniekousen aan. Voor het geval die koto een beetje omhoog zou schieten, zouden zijn manja koitie's hem niet verraden. Zelf had ie voor een prachtig masker gezorgd. Franky was onherkenbaar!
Wat hebben wij gelachen die zaterdag. Grote hilariteit. Ook het vertrek van huis, want Franky zn vader had een bakkerij, dus wij vertrokken in het bakkersbusje. De koto misi en het bloemenmeisje. Over de Kwattaweg richting Onafhankelijkheidsplein naar het internaat op Elisabethshof waar het feest werd gehouden. Acht uur 's avonds, we vielen niet op. Daar zou gauw verandering in komen. Het verkeerslicht (in Su nog steevast stoplicht) bij de kruising Gravenstraat - Stoelmanstraat gaf rood aan. Nadat we van groen mochten optrekken, deed het busje raar. Ik wilde er net iets van zeggen toen Franky zei dat we misschien een lekke band hadden. Niet misschien, we hàdden een lekke band. Ik in mn gordijnstof was al genoeg reden tot een verkeersopstopping. Een kotomisi die een lekke band van een bakkersbusje vervangt, is in Suriname tiende wereldwonder. Dus getoeter, joelende bromfietsers, het was niet van de lucht! Franky werkte als een bezetene, want anderen die ook naar het feest gingen zouden maar eventjes ook langs kunnen komen en aan het busje kunnen raden wie koto misi was. Ik stond in mn eentje een paar meters in de Prinsessenstraat te wachten. Handig als die was, duurde het niet te lang. Franky kenki a banti. Wel moest ie verscheidene keren wenken tegen hulpvaardige heren dat hij het wel zelf kon. Praten durfde hij niet. Wan koto misi nanga wan basstem. Na fonfon yu kan kisi! We vervolgden onze weg, en kwamen verder veilig aan en stapten met onze neus in de wind de poort binnen. Natuurlijk had iedereen gelijk door wie ik was. Naar mijn nicht was niemand echt benieuwd. We zochten een beetje een afzijdig plekje op. Ik werd wel gevraagd en was bijna de hele tijd op de dansvloer. Maar met mijn nicht vlotte het niet zo. Ik denk dat die koto de jongens een beetje afschrikte. Mi nicht luku a sani wan poosje. Ze stond op, liep op de tekenleraar af en trok hem naar de dansvloer. Ik zei jullie al, die "nicht" van me wist van wanten! Ze danste met iedereen en ze danste àlles, dus ook slow. Dat danste ze ook met een leraar! Een heerlijke slow. Woei! Ik kon niet wachten tot 12 uur!
Het feest was een daverend succes en om middernacht werden de vermommingen en maskers afgedaan. Grote hilariteit. Mijn nicht stond er een beetje schuchter bij en zij was één van de laatsten die haar anisa en masker afdeed. De zaal daverde van het gejoel. Aiiiiii Franky yu kis den. Niemand had het door. Koto misi was echt een hit. Maarrrrrrr. . . . . . . . . de leraar waar hij een slow mee had gedanst? Die man was des duivels! En dat liet ie blijken ook. In niet mis te verstane woorden liet hij Franky weten dat hij niet gediend is van dit soort grapjes en dat die jongen voortaan maar liever uit zijn buurt bleef. Niemand begreep die man zijn hysterie, maar dat weerhield ons er niet van om Franky tot onbetwistbare "koningin" te kronen. Koto misi had gescoord en wij genoten van de rest van een super gezellige avond.
Zuurpruimen en mierenneukers zijn van alle tijden.
Een begrafenis is doorgaans geen aangename gebeurtenis, maar gelachen wordt er vaak wel. We kennen allemaal het spreekwoord: peh dede deh, drapeh lafu deh. Zo ook op de begrafenis van wijlen mijn paps, nu zo een 34 jaar geleden. Na een kort ziekbed moesten wij hem afstaan. Markante, excentriekeling als die was, had hij zn begrafenis tot in de puntjes geregeld. Zijn kostuum (wit pak) hing in de kast, klaar om voor zijn laatste uitstap gebruikt te worden. Zijn overlijdensbericht had hij me voor gedicteerd met de opdracht het precies zo in de krant en op de radio bekend te laten maken. Ik was nog vrij jong en geloof me geen leuke periode. Want dat hij op de terugweg was, was zo klaar als een klontje. Huilen mocht niet want sterven dat is een deel van het leven. Had hij me al zo lang ik me kon herinneren voorgehouden. Maar samen met de liefste man van de wereld diens begrafenis regelen was geen speculaas. Hij was geen katholiek. Een heilige communie had hij dus niet gedaan. De echtelijke band tussen hem en mijn moeder werd in de Hervormde kerk gesmeed. En het is ook die kerk die hij voor zo ver ik me herinner enkele keren heeft bezocht. Religie behoefde je volgens hem niet in de kerk te belijden of beleven. Een belijdenis had hij ook niet afgelegd. 'A man no bin aanneme'. De reden daarvoor is dat hij 26 jaar van zijn leven, samen met anderen in afzondering had doorgebracht. Daar vertel ik een andere keer over. Hij behoorde officieel dus tot geen enkele kerkgenootschap, en dat bracht wel wat administratief ongemak met zich mee voor de begrafenis. Enfin dat waren zorgen voor de achterblijvers, en zoals hij zelf droog stelde: un no kan nyan mi, dus ze zullen me wel moeten begraven. En als dat niet gaat, dan is er nog altijd Weg naar Zee. Er was toen nog geen crematorium, dus in het uiterste geval vond Pa dat hij ook via de brandstapel de aftocht mocht blazen. En toen was het laatste uur daar. Hij ging vredig, ons was niet gegeven erbij te zijn, de Allerhoogste bepaalt , Hij en Hij alleen. Volgens Pa zn exacte instructies werd zijn bericht van overlijden bekend gemaakt. Het kostuum van zijn keuze werd afgeleverd bij de afleggers. Drie dagen hadden wij om de andere praktische zaken te regelen. Pa had ook altijd gezegd dat hij niet te lang in de koelcel wilde na zijn heengaan want zei die: "Ik ben geen popsicle". A man bin tya gezegde! Zondag ging ie heen, woensdag begraven. Het was een komen en gaan van jewelste, want die man was geliefd, niet alleen door ons, zo bleek. Ook zn jongere broer, met wie hij om uiteenlopende redenen niet zo een hechte band had, kwam zijn attentie tonen. Maandag, dinsdag ook. Dinsdagavond bleef hij hangen, de andere beklagers van rouw waren reeds weg. Oom vroeg heel bedeesd of hij van Pa een kostuum mocht 'lenen' voor de begrafenis. Daar zeg je geen nee tegen, dus kreeg hij van mij een donkerblauw pak te "leen". Of daar ook nog een paar sokken bij kon? Oh maar waarom niet, dacht ik. Als we eenmaal bezig zijn. Dus een paar sokken kreeg hij ook van me mee.
Op zijn kostuum wilde Pa een corsage van witte anjers en een takje groen. Dinsdag stad en land afgelopen om vooral die anjers te pakken te krijgen, maar alsof de duivel ermee speelde, nergens te vinden waar die goeie man naar had gevraagd. Dat legde wel een domper op mijn gemoed, want ik wilde zò graag alles doen zoals hij dat had gewild! Tenslotte hoefden wij hem niet op te eten, ook hoefde hij niet in de open lucht gecremeerd te worden want hij kon op Marius Rust begraven worden zonder al teveel poeha over zijn niet aangesloten zijn bij deze of gene kerkgenootschap. Hij was ook geen popsicle want al te lang had hij niet in de koelcel hoeven te vertoeven. So far so good. Maar die anjers. . . . . .
Kleine regentijd is het in maart en de dagen voor de begrafenis kwamen er echt bakken uit de lucht vallen! Woensdag, stralend weer. A son bin pir' ing tifi.
Nieuw Lina's Rust Daar lag hij stralend in zijn wit pak. Tot zover nog geen traan gelaten. Hij zou trouwens als een vogeltje langs vliegen om te zien hoe dat alles verliep. Dat had ie wel vaker in één van zn gekke buien verkondigd. "Op mijn begrafenis zal ik niet alleen in mijn kist liggen, maar mi o frey psa lek wan Gado tyo, fu volg a her' komedie". Misschien dat die tranen daarom wegbleven? Want het verdriet was er niet minder om. Na het intieme afscheid vertrokken we naar de begraafplaats. Met honderden waren zij. Echt honderden. De mensen die hem een laatste eer kwamen bewijzen. Er kwam geen eind aan de stroom. En met velen waren zij, die geen plaats vonden en daarom buiten de zaal moesten blijven. Tijdens de dienst die geheel aan mij voorbij ging, merkte ik dat Oom pal tegenover me zat. Oh mijn God! Pa was inderdaad een flink stuk forser maar vooral korter dan hem. Dat werd me nu wel pijnlijk duidelijk! Die man zwom in 't kostuum dat hij had "geleend". Zn schouders leken wel kippenvleugels in dat veel te wijde pak. En de pijpen waren te kort! Mi mama, "hoogtevrees" . "Hang me high" zoals we dat noemden wanneer iemand zn broekspijpen ergens boven de enkels uitkwamen. And Lord have mercy! Herinneren jullie je die sokken nog? Die had ik hem ook "geleend". De sokken waren in elkaar gerold toen ik ze aan Oom gaf, en wat bleek? Die man had gewoon aan de ene kant een lichtbruine en aan de andere kant een zwarte of donkerblauwe sok aan. Huishoudelijk foutje?
Ik wist niet hoe vlug ik mn zakdoek tegen mn gezicht moest drukken, want ik kreeg zowaar de slappe lach. Maar echt de slappe. Tot tranen toe, die op dat moment wel toepasselijk waren, maar helaas tranen van treurnis waren die niet. Mijn oma die naast mij zat omarmde me en zei: meisje no krey no krey, mek a man go nanga prisiri. Wel wel nanga prisiri ging hij echt wel, want daar. . . . . . in de nok van het mortuarium vloog er een vogeltje driftig fluitend rond! Ik keek met een betraand gezicht naar boven en wist 't zeker. Hij lag niet alleen in zijn kist. Hij volgde zowaar die komedie. Weet alleen niet of het een Gado tyo was.
Old love never dies Toen men na de dienst de rest van de bezoekers een laatste groet liet brengen, kwam er een mevrouw langs met de vraag of ze haar boeketje in de kist mocht doen. Was een jeugdliefde van Paps. Wacht even. . . . . je meent t niet! Een boeketje van witte anjers met een takje groen! Kan je vreugde voelen als je jouw baken, jouw rots ten grave draagt? Jawel! Ik stond op en deed het boeketje in zijn jaszak. Een geïmproviseerde corsage weliswaar, maar hij kreeg zijn witte anjers. Tijdens zijn hoogtij dagen kreeg ie altijd al zijn zin. Op de allerlaatste dag was 't niet anders. Ik denk dat ie heeft genoten van "zijn komedie". Paps, je was formidabel en prettig gestoord. Mi lobi yu sotehhhhh. . . . . . .
Wel ik dacht: Als de bliksem vòòr dat de stormt losbreekt. Laat me even een 'kiek breken' op deze hele story. Het belooft wat. Als inderdaad de Washington Post morgen zou uitpakken met het nieuws als zou Barack een beschuitje hebben gegeten met Beyoncé. Mi Gadoooooo the world will rock! Op de tonen van één van de talloze hits van mevrouw Jay-Z. Afgezien van het feit dat zij de eersten noch de laatsten zullen zijn die zich naar het café waar er verboden beschuitjes worden geserveerd hebben begeven, (laten we hopen van niet), sinds de begrafenis van Madiba gonst het zogenaamd van de geruchten rond het Eerste koppel van de wereld! Er wordt geduimd van hier tot Oezbekistan dat er toch maar iets van waar is. Dat het niet zo botert tussen Michelle en Barack. En nu, nog mooier, dat Barack Obama een buitenechtelijke relatie zou hebben met . . . . . . . Beyoncé.
Ik refereerde net naar de begrafenis van Madiba, want daar begon het gedonder in de pers. De Amerikaanse president die een selfie maakte met de premier van Denemarken. Op foto's zien we het Amerikaanse staatshoofd grappen en grollen met de Deense, tot duidelijk ongenoegen van Michelle. Haar lichaamstaal, haar blik spraken boekdelen. Michelle was woedend. Terwijl Barack zich duidelijk gewoon vermaakte en mens was. Tegelijkertijd veranderde Michelle in een stuk mokkend oud ijzer. A sma ati bron wreed. De eerste dame kreeg gewoon een aanval van jarusu. Woede van de eerste graad!
Nu moet ik zeggen dat Mevrouw Obama op mij overkomt als een tante die behoorlijk zuur kan smaken. Mooie elegante vrouw met inhoud, but don't fuck with the sister! And please don't flirt with her man! Maar Michelle dan toch, meissie je bent op een staatsbegrafenis met jouw man die de Eerste man van deze aardbol is en hij dolt een beetje met een collega staatshoofd die toevallig een leuke snoet heeft, blond is en duidelijk een boontje heeft voor jouw goed uitziende supermachtige man. Luku dya Michelle ik weet niet waar, maar ik in jouw plaats zou me niet laten kennen, die acute aanval van jaloezie zou ik heel ver wegstoppen. Niemand die mij ook maar op een rimpel van ergernis zou betrappen. Boos kijken, van plaats verwisselen met Barack? Meisje saindeh! Je hebt zitten pruilen, Obama was ook behoorlijk nijdig waarschijnlijk als gevolg van jouw chagrijn. For the whole world to see! Foei! Ik ga niet stoer doen, achteraf had ik Barack echt wel zn kop afgebeten. Als we eenmaal in de Airforce I veilig en wel een paar kilometers boven de grond waren. En in de privacy van onze Eerste hoek, veilig buiten gehoor van anderen. Dan had Barack wel mn zegje moeten aanhoren, hoe onschuldig zijn gedol ook leek. Mi sabi, vrouwen krijgen het op hun heupen van dit soort nonsens. Mannen snappen niet dat vrouwen zulke (kleine nederlagen) moeilijk kunnen verkroppen. Want zo ervaren wij dat. Als een nederlaag, want dom kunnen we ook zijn en niet vatbaar voor reden. Dat zullen we zelf natuurlijk nooit toegeven want wij lopen over van zelfvertrouwen! Hahahaha dus niet echt. In dit departement zijn en zullen we onredelijk blijven.
Kijk maar naar Michelle haar gedrag. Maar oefening baart kunst dames. Laat de buitenwacht niet zien dat je tenen vermorzeld zijn, maar zodra je de kans krijgt knijp die man wreedaardig in zn vel, draai a meti. Volgende keer denkt ie wel tien keer na voordat hij gezellig in jouw bijzijn gaat zitten flirten. Ruzie maken hoeft niet hoor, gewoon een flink stuk vel tussen duim en wijsvinger, en dan wreedaardig knijpen. Maar tjé poti Barack flirtte niet, die man was gewoon gezellig bezig voor of nadat hij één van de meest pakkende speeches uit zijn carrière had gegeven. Michelle klets gewoon. Ik zou trots zijn op mn moppie! Trouwens ik denk dat Barack bang is voor zn vrouw dus in haar bijzijn over de schreef gaan zit er volgens mij niet in. Nu nog zien als hij moediger was toen ze niet keek. Dus morgen horen wij 't wel over Beyoncé. Maar die is bang voor Jay-Z, dus komt wel goed. No wan inkri buskutu no nyan!
We all stay tuned for what is to come!
Baya voor de foto's verwijs ik jullie naar de schreeuwpers, want ik heb me uitgesloofd maar lukte niet. Leuke kiekjes waarop Michelle haar woede gewoon van het scherm druipt! Jullie krijgen ze zeker te zien, of hebben ze al gezien.
P.S: De geweldige wereldpers meldde ook nog tussen neus en lippen door dat Michelle en Barack in aparte kamers slapen. Soso geklets! Het Witte Huis is groot genoeg. Dan sang als ze in aparte kamers slapen. Jongu, kletsen in die Eerste mensen hun zaak.
Voor mezelf ken ik het antwoord wel. Nooit aan getwijfeld. Maar onder andere door cultuur, het land waar je geboren bent, de etnische groep waar jij toebehoort, komt het steeds vaker voor dat wetenschappers zoals sociologen, demografen, antropologen en heel wat logen nog meer 's effe gaan bepalen of definiëren wie we zijn. Niemand moet me verkeerd begrijpen, ik heb respect voor elke goed onderbouwde definitie of visie zelfs. Maar eigenwijs als ik ben bepaal ik uiteindelijk toch lekker zelf wie ik ben. Ja WIE en zeker niet WAT. Ik las niet zo lang geleden een stukje van de hand van ons aller Bill Cosby. Good old Bill, die ons vooral in de jaren tachtig behoorlijk aan het lachen wist te krijgen met zijn fratsen in The Bill Cosby show. Die man had nogal het een en ander op zijn lever over het gedrag van de zwarte Amerikaan. En dan vooral de jongeren binnen deze groep. Maar wat mij het meest aansprak uit het artikel, het was eigenlijk een speech die meneer Cosby bij een of andere happening had gehouden, waren zijn opmerkingen over de benaming African American. Ai boi die man zei precies wat ik al vaker heb gedacht. Want in Suriname is er de laatste jaren ook het woord Afro Surinamer in onze vocabulaire geslopen. Ik zeg opzettelijk in de vocabulaire, want mijn observatie doet vermoeden dat het Afro Surinamer gedoe niet veel met gevoel te maken heeft. En ook niet bijdraagt aan de broodnodige saamhorigheid die zwarte mensen over het algemeen zo ontberen.
Waarover ik het volledig eens ben met meneer Cosby: Mijn voorouders kwamen uit Afrika. Mijn voorouders. Ik niet. Ik ben in Suriname geboren, misschien niet getogen want ik woon nu langer buiten Suriname dan dat ik er heb gewoond, maar dat no abi trobi, maakt niets uit, ik ben Surinamer, Srananman! Niets tegen Afrika, maar Afro Surinamer? Dat is volgens de uitleg van "één van de mensen die zich met dit hele afkomst gebeuren bezighoudt" laatst op de Surinaamse radio: iedereen wiens voorouders uit Afrika kwamen. Goed, dat wordt in Suriname dan a hell of a job. Binnen de cultuur van de Surinaamse blakaman waar iedereen toch wel een spoortje van een "andere" etnische groep in zich heeft? Ingewikkelde tori!
Surinamers, de Afro's, die zo prat gaan op het spoortje van die "andere" etnische" groep die door hun aderen stroomt en dat zwarte hoofdspoor zo vaak verzwijgen! Juichen zij die Afro naam wel toe? Ok dat zijn mijn zaken niet, een ieder zijn gevoel van afkomst zou ik zeggen. Maar met alle respect voor diegenen die naarstig op zoek zijn naar een juiste benaming van ons als groep, en die nu, naar alle waarschijnlijkheid, ook hebben gevonden, ik voel mij geen Afro Surinamer, en niet in het minst omdat iemand dat voor mij bepaalt.
In de Amerika's, zijn de enige echten, autochtonen, inheemsen, de Indianen. Al de rest kwam elders vandaan. En ja, de zwarte mensen, hun voorouders kwamen uit Afrika. Geen wetenschappelijk onderzoek voor nodig. Maar dit zoeken naar een identiteit, nu nog, doet mij akelig vermoeden dat wij eerder niet wisten wie we waren? Is dat zo? Of willen we niet zijn wie we zijn? Het is jammer te constateren, maar de doorsnee zwarte mens wil niet zwart zijn. De doorsnee zwarte mens denkt liever in tinten. Van licht geel tot donkerblauw bijvoorbeeld. Daarbij gaat men geheel voorbij aan het feit dat zwart niets te maken heeft met de kleur van de huid dan wel met het (zwarte) ras. Ofschoon er maar één ras is. Het mensenras, maar dat is een andere discussie. Wit als benaming voor "blank" rolt er zeer vlotjes uit. Een witte man, een witte vrouw. Daar hebben wij volstrekt geen moeite mee in ons taalgebruik. Niemand zal die benaming verwarren met het wit van een vel papier! Waarom zwart dan wel als negatief ervaren. Zolang wij dat zelf doen, volgen de anderen moeiteloos. Hoe vaak uiten mensen zich niet heel emotioneel over hun zwart zijn? "Ik ben trots op mijn kleur!" Of nog zo eentje: "Mi blaka en mi breti" Mij zal je niet op zo een uiting van trots betrappen hoor. Ik ben trots! Punto! En niet omdat ik zwart ben, maar omdat ik BEN. Ik heb nog nooit iemand horen zeggen dat ie er trots op is dat ie wit is. Nee! Hij is! Klaar. Beleef en toon jouw trots als mens, huidskleur is irrelevant! Waarom kunnen we niet gewoon zijn wie we zijn mang. Mensen die hun beste zwarte benen voor zetten om op een positieve manier een verschil te maken in deze wereld. Onze kinderen bewust maken van wie ze zijn als mens, ze te bewapenen tegen vooroordelen. Hun rugzak volproppen met positieve bagage die ze kunnen doorgeven aan hun kinderen. Moeten we nu nog zoeken naar een gepaste naam? Omdat we eigenlijk niet zwart willen zijn, maar het wel zijn? Zelfspot is toch nergens voor nodig? Want dat is het in mijn ogen: unu e hor' un sref' na spotu! We dragen zoveel kleine en grote hebi's met ons mee, die we onbewust aan onze kinderen doorgeven. Sinds jaar en dag zoekt men naar eufemismen voor het zwart zijn. En ondertussen gedragen wij ons niet als de trotse mensen die we beweren te zijn. Kostbare tijd gaat zo verloren.
Enne. . . . wat ik mij ook afvraag bij de benaming Afro Surinamer. Alle mensen wiens voorouders uit Afrika kwamen zijn volgens de uitleg van deze benaming, Afro Surinamers toch? Dat brengt ook andere problemen met zich mee, helaas. We weten allemaal dat in ons landje, die van de stad zich beter voelen dan die van het achterland toch? Wat te doen! Vandaar dat ik denk dat zwart zijn het simpelste is. Daar is geen twijfel over mogelijk. Het laat zich immers zien.
Nog even vanuit een andere hoek Komen oorspronkelijk niet àlle mensen uit Afrika? Het zwarte continent? De archeologen geloven er wel aan. Voor de moderne witte mens echter zal dat wel een bitter pilletje zijn, gezien 't feit dat ze ons verbaal wel vaker terugsturen naar Afrika. Maar goed als het inderdaad zo is dat we allemaal gezellig onze oorsprong in Afrika hebben, dan denk ik dat we allemaal Afro-mensen zijn. Zolang de wetenschap daar echter nog niet helemaal uit is, ben ik Surinaamse.
