Voor mezelf ken ik het antwoord wel. Nooit aan getwijfeld. Maar onder andere door cultuur, het land waar je geboren bent, de etnische groep waar jij toebehoort, komt het steeds vaker voor dat wetenschappers zoals sociologen, demografen, antropologen en heel wat logen nog meer 's effe gaan bepalen of definiëren wie we zijn. Niemand moet me verkeerd begrijpen, ik heb respect voor elke goed onderbouwde definitie of visie zelfs. Maar eigenwijs als ik ben bepaal ik uiteindelijk toch lekker zelf wie ik ben. Ja WIE en zeker niet WAT. Ik las niet zo lang geleden een stukje van de hand van ons aller Bill Cosby. Good old Bill, die ons vooral in de jaren tachtig behoorlijk aan het lachen wist te krijgen met zijn fratsen in The Bill Cosby show. Die man had nogal het een en ander op zijn lever over het gedrag van de zwarte Amerikaan. En dan vooral de jongeren binnen deze groep. Maar wat mij het meest aansprak uit het artikel, het was eigenlijk een speech die meneer Cosby bij een of andere happening had gehouden, waren zijn opmerkingen over de benaming African American. Ai boi die man zei precies wat ik al vaker heb gedacht. Want in Suriname is er de laatste jaren ook het woord Afro Surinamer in onze vocabulaire geslopen. Ik zeg opzettelijk in de vocabulaire, want mijn observatie doet vermoeden dat het Afro Surinamer gedoe niet veel met gevoel te maken heeft. En ook niet bijdraagt aan de broodnodige saamhorigheid die zwarte mensen over het algemeen zo ontberen.
Waarover ik het volledig eens ben met meneer Cosby: Mijn voorouders kwamen uit Afrika. Mijn voorouders. Ik niet. Ik ben in Suriname geboren, misschien niet getogen want ik woon nu langer buiten Suriname dan dat ik er heb gewoond, maar dat no abi trobi, maakt niets uit, ik ben Surinamer, Srananman! Niets tegen Afrika, maar Afro Surinamer? Dat is volgens de uitleg van "één van de mensen die zich met dit hele afkomst gebeuren bezighoudt" laatst op de Surinaamse radio: iedereen wiens voorouders uit Afrika kwamen. Goed, dat wordt in Suriname dan a hell of a job. Binnen de cultuur van de Surinaamse blakaman waar iedereen toch wel een spoortje van een "andere" etnische groep in zich heeft? Ingewikkelde tori!
Surinamers, de Afro's, die zo prat gaan op het spoortje van die "andere" etnische" groep die door hun aderen stroomt en dat zwarte hoofdspoor zo vaak verzwijgen! Juichen zij die Afro naam wel toe? Ok dat zijn mijn zaken niet, een ieder zijn gevoel van afkomst zou ik zeggen. Maar met alle respect voor diegenen die naarstig op zoek zijn naar een juiste benaming van ons als groep, en die nu, naar alle waarschijnlijkheid, ook hebben gevonden, ik voel mij geen Afro Surinamer, en niet in het minst omdat iemand dat voor mij bepaalt.
In de Amerika's, zijn de enige echten, autochtonen, inheemsen, de Indianen. Al de rest kwam elders vandaan. En ja, de zwarte mensen, hun voorouders kwamen uit Afrika. Geen wetenschappelijk onderzoek voor nodig. Maar dit zoeken naar een identiteit, nu nog, doet mij akelig vermoeden dat wij eerder niet wisten wie we waren? Is dat zo? Of willen we niet zijn wie we zijn? Het is jammer te constateren, maar de doorsnee zwarte mens wil niet zwart zijn. De doorsnee zwarte mens denkt liever in tinten. Van licht geel tot donkerblauw bijvoorbeeld. Daarbij gaat men geheel voorbij aan het feit dat zwart niets te maken heeft met de kleur van de huid dan wel met het (zwarte) ras. Ofschoon er maar één ras is. Het mensenras, maar dat is een andere discussie. Wit als benaming voor "blank" rolt er zeer vlotjes uit. Een witte man, een witte vrouw. Daar hebben wij volstrekt geen moeite mee in ons taalgebruik. Niemand zal die benaming verwarren met het wit van een vel papier! Waarom zwart dan wel als negatief ervaren. Zolang wij dat zelf doen, volgen de anderen moeiteloos. Hoe vaak uiten mensen zich niet heel emotioneel over hun zwart zijn? "Ik ben trots op mijn kleur!" Of nog zo eentje: "Mi blaka en mi breti" Mij zal je niet op zo een uiting van trots betrappen hoor. Ik ben trots! Punto! En niet omdat ik zwart ben, maar omdat ik BEN. Ik heb nog nooit iemand horen zeggen dat ie er trots op is dat ie wit is. Nee! Hij is! Klaar. Beleef en toon jouw trots als mens, huidskleur is irrelevant! Waarom kunnen we niet gewoon zijn wie we zijn mang. Mensen die hun beste zwarte benen voor zetten om op een positieve manier een verschil te maken in deze wereld. Onze kinderen bewust maken van wie ze zijn als mens, ze te bewapenen tegen vooroordelen. Hun rugzak volproppen met positieve bagage die ze kunnen doorgeven aan hun kinderen. Moeten we nu nog zoeken naar een gepaste naam? Omdat we eigenlijk niet zwart willen zijn, maar het wel zijn? Zelfspot is toch nergens voor nodig? Want dat is het in mijn ogen: unu e hor' un sref' na spotu! We dragen zoveel kleine en grote hebi's met ons mee, die we onbewust aan onze kinderen doorgeven. Sinds jaar en dag zoekt men naar eufemismen voor het zwart zijn. En ondertussen gedragen wij ons niet als de trotse mensen die we beweren te zijn. Kostbare tijd gaat zo verloren.
Enne. . . . wat ik mij ook afvraag bij de benaming Afro Surinamer. Alle mensen wiens voorouders uit Afrika kwamen zijn volgens de uitleg van deze benaming, Afro Surinamers toch? Dat brengt ook andere problemen met zich mee, helaas. We weten allemaal dat in ons landje, die van de stad zich beter voelen dan die van het achterland toch? Wat te doen! Vandaar dat ik denk dat zwart zijn het simpelste is. Daar is geen twijfel over mogelijk. Het laat zich immers zien.
Nog even vanuit een andere hoek Komen oorspronkelijk niet àlle mensen uit Afrika? Het zwarte continent? De archeologen geloven er wel aan. Voor de moderne witte mens echter zal dat wel een bitter pilletje zijn, gezien 't feit dat ze ons verbaal wel vaker terugsturen naar Afrika. Maar goed als het inderdaad zo is dat we allemaal gezellig onze oorsprong in Afrika hebben, dan denk ik dat we allemaal Afro-mensen zijn. Zolang de wetenschap daar echter nog niet helemaal uit is, ben ik Surinaamse.
