"Nee, niemand van onze generatie ligt toch nog wakker van de 10 geboden, mevrouw?" Waarop een medeleerling antwoordt: "Niet in zijn geheel, maar vele dingen die daarin staan zijn wel fundamentele basiswaarden om het samenleven mogelijk te maken." Ik besluit om ook iets te zeggen: "Je zou liever spreken van de 8 geboden, of zoiets?" (Soms ben ik als leerkracht ook niet helemaal bij de les. Op dat moment zat ik in mijn hoofd te bedenken wat ik zeker nog wou zien voor het examen, eerlijk gezegd) Nee, dat klinkt niet... Eén van de leerlingen stelde een andere volgorde voor. Volgens haar zou "Gij zult niet doden" bovenaan moeten staan. En je kan ook iemand doden door zijn/haar bestaan te ontkennen, hem/haar te negeren of te defrienden. Dat laatste bleek heel diep te zitten. "Kent u iets van Facebook, mevrouw?". "Toch wel. Ik weet bijvoorbeeld dat Facebook is begonnen als een soort intern netwerk van een studentencampus, waar medestudentes op werden beoordeeld en bekritiseerd. Dat was toch ook al een schending van enkele geboden, me dunkt. Achterklap, ergernis geven, vloeken, spotten, kritiek of scheldwoorden over ouders, flirten, ...: ik denk dat ik het er al allemaal eens op ben tegengekomen." We lachen samen een beetje. Maar dan wordt het ernstiger, als iemand zegt dat ze een meisje kent (wie niet trouwens...), die toch heel erg heeft geleden onder het pestgedrag van enkele van haar zogenaamde 'vrienden' op de sociale netwerksite, en die zich nauwelijks nog durfde te vertonen op school, in de jeugdbeweging en in de buurt. Grote monden beweren dat dit meer zegt over dat meisje dan over wie een grap lanceert of leuk vindt. Nee, beweren anderen: er is geen enkele reden om mensen te kwetsen via Facebook. Het is bovendien laf, want als je echt iets over anderen wil zeggen, heb dan tenminste het lef om het persoonlijk te doen. En probeer ook de gulden regel te respecteren:"Behandel de ander zoals je zelf wil worden behandeld". Voor ik dit onderwerp afsluit vraag ik of iemand de algemene voorwaarden van Facebook al eens grondig heeft doorgenomen. Er staan wel degelijk enkele regels in, die we voorzichtig aan de decaloog kunnen linken. Nog niemand heeft daar al de tijd voor genomen. Ikzelf ook iets te weinig. Volgend schooljaar misschien toch eens een les of taak van maken.
Tijdens het uitdiepen van het Symbolum der Apostelen kwam ik bij de zin "ik geloof in de Heilige Katholieke Kerk". Wie wakker was, had meteen zijn antwoord klaar: "Moet dat tegenwoordig geen 'G' zijn ipv een 'H', mevrouw?" De laatste jaren moet je als vertegenwoordiger van het instituut Kerk (wat je voor studenten echt wel bent als godsdienstleraar) al eens tegen gegniffel en gegrap kunnen, nietwaar? "Hebben de pedofilieschandalen de Kerk schade toegebracht?", vroeg ik. Het antwoord was vrij unaniem. "Hebben de pedofilieschandalen het geloof schade berokkend?" was mijn tweede vraag. En daar bleek het antwoord veel genuanceerder. Enkelen dachten dat de oude mensen te veel schrik hebben om het geloof de rug toe te keren. Dat werd meteen tegengesproken door een medeleerlinge, die vertelde dat haar oma altijd heel gelovig was geweest, maar nu geen bezwaar had geuit toen haar broer niet gevormd zou worden, maar een lentefeest zou vieren. De leerlinge in kwestie heeft een schattige west-vlaamse tongval... Geen detail in dit relaas, denk ik. Sommige leerlingen waren van oordeel dat de Kerk en het geloof in deze discussie op één lijn worden gezet door de meeste mensen. En ook daar kwam er toch wel wat reactie op. Samengevat kwam die commentaar hierop neer: het instituut Kerk heeft zich vooral schuldig gemaakt aan doofpotpolitiek en aan miskenning van de slachtoffers. Daarmee zijn heel wat mensen hun vertrouwen in de clerus voorgoed kwijtgespeeld. Maar daarom houden de mensen niet noodzakelijk op met in God te geloven. En de behoefte om hun geloof in de geloofsgemeenschap te delen in gebedsdiensten en sacramenten is daarmee ook niet verdwenen. Alleen zullen ze misschien iets minder geneigd zijn het morele gezag van priesters te aanvaarden en zal de roep om meer openheid luider klinken dan ooit tevoren. Je haalt je kind ook niet van de schoolbanken omdat er pedofiele leraars bestaan. 18-jarigen zijn doorgaans heel verfrissend: ze belichamen de factor "hoop"; je moet alleen proberen heel goed naar hen te luisteren.
godsdienstleerkracht uit de 21e eeuw
