De dag startte met velden en nog eens velden

Gevolgd door een stuk rasechte heidegrond. 

Waar er naast de wind dan nog een super zanderige ondergrond bij kwam..

Maar de dag werd mooi afgesloten met een jaagpad dat recht Eindhoven in reed.

Morgen staat er een lange rit op het programma van een 110 km. Jammer genoeg gaat het nog regenen en wakkert de wind nog wat harder aan tot 40 km/h met windstoten van 75 km/h. Maar eerst nog eens goed slapen

Het zicht van uit het hotel 

En natuurlijk, zelfs op deze niet echt toeristische route, kom je prachtige windmolens tegen

De machtige kerk van het gezellige Thorn

En jawel, ook vandaag staan er weer een aantal veren op het programma. Ze zijn hier heerlijk snel, nooit langer wachten dan een paar minuten. Maar wel betalend en dat is natuurlijk het grote verschil met Vlaanderen. Al valt ook dat betalen wel mee met een kost van 1,2 tot 2,5 euro per ritje

Het kasteel van Kessel is een prachtig exemplaar van een kasteel uit de 13e eeuw wat prachtig gerenoveerd is tot een hedendaags juweeltje

Voorbereiding voor het klimwerk in de namiddag: een stevige hap..

The Earth Goddess - een beeld in een tuin van dezelfde kunstenaar dan het beeld in Venlo.  

Mijn GPC heeft de kortste weg uitgestippeld vanaf de route naar Valkenburg. Goed gedaan, alleen was de kwaliteit niet altijd ideaal

Vandaag was een ritje door de Maasvlakte met de kenmerkende meidoorn struiken dwars op de stroom in de overstromingsgebieden. Hiermee zorgden ze er vroeger voor dat het vruchtbare slib niet allemaal werd weggespoeld.   

Deze middag had ik veel tijd want het regende op het middaguur toch iets te veel om aangenaam te zijn. Een heerlijk visbordje met garnaalkroketjes, een broodje tonijnsla, een tomatensoepje en een slaatje, heerlijk toch! 

Venlo haven met de Peaceful Warior. Tot hier en niet verder, tijd voor verandering (hoewel hij niet echt weet hoe het dan wel verder moet..). Een tweede beeld in dezelfde stijl volgt nog

En dan net op tijd aangekomen. Na het lossen van de bagage barstte er een hevige bui uit. Ben ik blij dat ik daar niet meer in zat.

Het weerbericht zat er volledig op vandaag. Ganse dag miezer en om 16u een ferme bui. Et voila..  

Een groot deel van het park is heuvelend bos. Jawel, het hoogte punt is een 100 HM en er tussenin gaat het regelmatig op en neer. Dat zorgt voor de nodige hoogtemeters en dat merk je toch wel. Hoewel er uiteraard geen hoge klimpercentages bij zijn, maar het allemaal heel geleidelijk aan gaat 

Maar daarnaast zijn er ook grote open plekken met heide waar ze hooglandrunderen laten grazen om te vermijden dat het gras de heide overwoekert. 

En jawel, ik heb ook diertjes gezien, geen spectaculaire runderen, maar wel paardjes die het erg naar hun zin leken te hebben.

Onderweg nog een park meegepikt

En 's middags iets nieuw geprobeerd: broodje warm vlees. Dit was niet echt mijn ding, geen idee wat voor vlees het was, maar de warme pindasaus was me iets teveel van het goede.. Volgende keer terug op zeker spelen

Er kwamen 2 veertjes aan te pas om de route te volgen. Dit veer was er eentje wat vroeger door middel van 3 bootjes aan een kabel er in slaagde om over te zetten door de stroming te gebruiken. De bootjes zijn er nog en ze helpen nog wat mee, maar de overzet zelf is gemotoriseerd om in alle omstandigheden te kunnen overzetten. Vooral de stroming is tegenwoordig vaak onvoldoende om dit principe nog te kunnen gebruiken. 

De tocht was wat korter vandaag om er nog een prachtige sauna te kunnen tussen lassen. Niks dan lof over Sauna Berendonck. Als je in de buurt bent, zeker bezoeken! Met zijn 14 sauna's, enorme zwembad en grenzend aan een vijver, een van de grootste en mooiste sauna's die ik al bezocht heb. Aanrader!

 

Het wat mislukte maal van vanmiddag is voor 100% goed gemaakt door een Funky schnitzel bij de buren net over het hotel. Super lekker!! 

Rond de middag geraakte ik licht in paniek: nergens een restaurantje te bekennen en ik had reuze honger.

Toen viel het me op dat het bordje "Rust" toch wel regelmatig voorkwam en dat het blijkbaar geen vastgoedmakelaar was

Op het platteland zijn er een 500-tal boerderijen die mee ingestapt zijn en die op het platteland zorgen voor dat je iets kan eten/drinken voor een paar euro.

Ideaal: de appeltaart en de kaastaart hebben me nog nooit zo lekker gesmaakt  

En dit mysterie is ook opgelost geraakt: hier in de streek werd er vroeger intensief aan zoutwinning gedaan door het zout in de diepte te mengen met water, op te pompen en dan te laten drogen in houten torens.

De moderne variant zijn de honderden houten huisje zoals dit die je echt overal tegen komt hier.

Net voor het Veluwezoom heb ik een slaapplaatsje gevonden, alleen is het een camping geworden. En heb ik een bedje gevonden in deze POD zoals ze dit hier noemen.

Lekker geslapen, maar voor 93 euro heb ik toch ook wel een goed hotel, dus volgende keer... Het lijkt goedkoop (60 euro, maar dan komen er nog kosten bij voor lakens, handdoeken, reinigingskosten...) 

En dan, nog het belangrijkste: het boeken van een internationale reis mét een fiets is niet zo simpel. Via de normale website ben ik er niet uitgeraakt. Ik kon geen fiets mee reserveren en dat is toch een must. Met een berichtje in de chat, kreeg ik een link toegestuurd waar dit wel probleemloos mee lukte: NS International 

Als de link niet meer werkt, gewoon even in de chat gooien dat je je fiets wil meenemen, dan sturen ze wel een nieuwe link. Succes!

Dit rondje is gebaseerd op het boekje "Fietsen door Zwitserland" van Luc Oteman en is een knappe samenvatting van de highlights van Zwitserland.

Het combineert een 3-tal nationale fietsroutes (van een 10-tal) die volledig bewegwijzerd zijn.

GPS heb je eigenlijk niet echt nodig want de routes zijn echt wel goed bewegwijzerd al zou ik hem niet kunnen missen..

Wat opvalt hier zijn de zeer vele overnachtingsmogelijkheden, ook in september. De enige uitzondering hierop is tijdens de langere beklimmingen waar vaak geen accommodatie is.

Waarom 15 dagen voor maar 1000 km? Bij het overzicht van elke dag staat ook de gemiddelde snelheid. Hoewel dit uiteraard voor iedereen verschillend is, geeft dit toch een goed idee van de zwaarte van de rit. De vele hoogtemeters halen het gemiddelde naar beneden en maken dat ik elke dag toch heel wat uurtjes op mijn fiets heb gezeten. Bij percentages rond de 8 a 10% die hier toch wel frequent voorkomen, valt mijn snelheid immers terug tot een 6 km/h. 

Hoe zwaar is het? Als ik dit vergelijk met een rondje dat ik in Oostenrijk vorig jaar gedaan heb, dan is dit mooier qua landschappen maar wel een stuk zwaarder.

Ik heb mijn dagtochten proberen te beperken tot 1000 Hm per dag, maar dat lukt eigenlijk niet op deze route. De meeste klimmen zijn goed te doen, al zijn er een paar zeer pittige bij. Er zijn echter altijd alternatieven mogelijk met bus of trein om een stuk over te slaan en dat maakt het voor iedereen doenbaar denk ik.

Is het niet te slecht weer in Zwitserland? Wel, ik kan alleen maar zeggen dat ik 13 van de 15 dagen heel mooi weer heb gehad waar mijn zwembroek heel dikwijls van pas is gekomen. Bovendien is het de enige vakantie tot nu toe waar ik altijd mijn sandalen heb kunnen dragen

Is het duur? Zwitserland is niet goedkoop, dat is zeker. Vooral qua eten en drinken moet je goed uitkijken en mag je rekenen op een duurdere rekening.

Qua overnachtingen hangt het sterk van de locatie af. Ik heb meestal wel een kamer kunnen vinden onder de 100 euro. Slechts 4 maal heb ik tot 150 euro betaald in de toeristische gebieden. Basel is zeer duur, daarom heb ik overnacht in Grenzach-Wahlen (D) waar je een derde van de prijs betaalt.    

Kortom: een aanrader, maar er komt wel heel wat klimmen bij kijken. Als je het klimwerk niet ziet zitten, probeer dan eens een van de andere nationale fietsroutes.

Dus, lekker ontbeten en gewacht tot 9u en inderdaad: het stopte met regenen. Een laatste blik op de vallei en dan kon aan de klim uit de vallei begonnen worden.

Een terugblik na een kilometer of 3 met een mooi uitzicht op het klimwerk. Goed te doen trouwens met percentages tussen 7 en 10%

Eens bovengekomen wachten ons nog een laatste keer de weidse hoogvlakte om dan aan de afdaling te starten

De weg was uiteraard iets minder aangenaam. Er was zo goed als altijd wel een fietspad, maar dat hield heel dikwijls niet meer in dan een lijntje op het wegdek.

Maar gezien de omstandigheden, toch een goede keuze

Om 12u30 had ik nog een 20-tal km op de teller staan en heb ik toch besloten om te pauzeren.

Dat was een hele goed beslissing want een kwartier later is het gestopt met stilletjes te regenen en viel het er met bakken uit. Er naar kijken vanop een terras is altijd leuk dan

En dan zijn we terug waar we vertrokken zijn: aan de oevers van de Rijn die hier net voor Basel een meer vormt omwille van de waterkrachtcentrale 

Net het stadje uit en deze cutie stond me aan te kijken. Schattig toch, was echt nog een heel jong beestje maar had wel zijn winterjas al aan 

De dag van de wegenwerken.. 3 keer wegenwerken en 2 keer ben er toch kunnen passeren (ook hier deden ze teken dat ik er langs kon in het gras). De derde keer was ook het aanleggen van een nieuwe asfalt laag, maar op een weg waar je er niet langs kon, dus rond rijden.. Een dikke 5 km omweg met de nodige HM uiteraard

In1992 was dit het grootste park met zonnepanelen van Europa met zijn 555 kW aan panelen. Het was toen een testinstallatie voor nieuwe technologie..  
Ondertussen is het nog steeds in werking en is het nog de grootste van Zwitserland

In het mistige weer was er echter niet veel energie te halen uit de panelen, amper 2% opbrengst..

Dit kiezelweggetje heb ik een heel eind gevolgd. Mooi, maar niet goed voor de gemiddelde snelheid

Zo goed als de ganse trip speelt zich nog op de hoogvlakte boven of net onder de 1000m af. Enkel de laatste 8 km wordt de afdaling ingezet naar de vallei

Aankomst aan St-Ursanne. Een klein stadje van een 700-tal inwoners naast de rivier Doubs. De huizen van het stadje dateren allemaal uit de 14e tot 16e eeuw. 

Mooi om rond te wandelen waar de tijd bleef stille staan.

De brug uit de 18e eeuw als toegang tot het stadje met mijn hotelletje aan de rechterkant. Knap gerestaureerde huize allemaal.

Keuze genoeg aan routes in de mooie regio

De route koos er deze pittige klim uit. Het gemiddelde was inderdaad 9%. De eerst 400m was het echter maar een 7% en de laatste 400m ook. Wat uiteraard ook betekent dat het middenstuk behoorlijk pittig was met percentages tussen 9 en 12%. 

Een eerste stop was al na een kleine kilometer aan de orde: stretchen was echt een must

De volgende stop was voor een foto na een 3-tal km. De huisjes zijn al heel wat kleiner geworden.


Bovengekomen wacht een hoogvlakte van rond de 1000 m met overwegend weiden en gehuchten. De boeren zijn hier overduidelijk in de meerderheid en er worden nog heel wat stallen bijgebouwd. De volgende 2 dagen blijven we grotendeels op deze hoogvlakte 

En dat het hier aangenaam vertoeven is bewijst ook deze boerderij waar een 30-tal soorten ijsjes en sorbets worden gemaakt.

Het was er zelfbediening: ga binnen, neem wat je wil en stop de centjes in een gleufje. Klaar is kees. De keuze van ijs was enorm en ik heb het me dan ook laten smaken! 

Tijdens het warmlopen de eerste 20 km, kwam ik op een hoogvlakte met in de verte mooi de Alpen op de achtergrond. Een passerende wielrenner wist me te vertellen dat de witte kop de Mont Blanc is

Hier begint het echte werk: een klim van een 600-tal HM die voor het grootste deel percentages heeft tussen de 10 en de 12%. Stevig, maar het ging eigenlijk nog vrij goed met verse benen deze morgen

bijn

Hier zijn we al goed over de helft, dat zie je duidelijk aan de typische rotsformatie die hier al heel wat dichter bij is gekomen.

Even ervoor kwam me een wielrenner voorbij die me vroeg hoe het ging. Toen ik zei dat het zwaar was, maar wel ging, sprak hij me moed in met de woorden: "Ca devient plus dur après, c'est du quatorze la". En voila, ik wist het weer se...  En moedig trapte hij verder ( en die 14% die heb ik nooit gezien zenne)

Een kilometer verder had ik een heel wat betere ervaring met mijn copain hierachter. Hij had even voor deze foto een rustpauze genomen en was gepassioneerd aan het vertellen over de bergen die we zagen. Toen ik verder reed, bleef hij nog even zitten en net voor de top zat hij net achter mij zoals je op deze foto kan zien

Boven gekomen hebben we nog een fotoke genomen en zijn we nog een half uurtje samen verder gereden tot hij de afslag naar huis moest nemen. Bedankt voor de morele steun op deze pittige rit!

Aan de andere kant van de berg weer een totaal ander landschap

Uiteindelijk was het niet zo een lange rit vandaag en was ik al om een uur of 14 aan het hotel waar ik eigenlijk maar om 17u op de kamer mocht. De dame was tijdens een telefoontje echter super vriendelijk en heeft me binnen gelaten. Meer nog, ze heeft me een pasje gegeven met gratis tickets voor een hoop musea en gratis treinritten. In dit bundeltje zat ook een gratis rondvaart in Neuchâtel. De rondvaart heb ik niet gemaakt, maar wel heerlijk in de zon gelegen aan dit prachtig meer van 32 km lang met de Alpen weer op de achtergrond    

Nog een tip van mijn hotel: alle 15 fonteinen van het dorp zijn versierd door de kinderen vandaag (met de nodige hulp). Vanavond groot feest met een rondgang en muziek van de lokale fanfare.. 

Het tweede deel van het traject verloopt in het bos en hier zijn de percentages wat steviger, zo tussen de 7 en 10%. Maar het blijft goed te doen, vergelijkbaar met de klim van de Oberalppass. Lang niet zo zwaar als de Furka pass.

De foto hier is genomen toen ik ergens rond de 700 HM in de benen had en een foto pauze altijd een goed idee is.. 

Tijdens de klim had ik ook voortdurend gezelschap van vriendelijke wielrenners (het was nu eenmaal zondagmorgen), maar met bagage heb ik niemand gezien. 

Eens boven gekomen, kom je op een soort hoogvlakte terecht. 

Hier volop kampeerders. Er staan hier immers regelmatig plaatsen aangegeven waar je mag kamperen en daar werd gretig gebruik van gemaakt.

De hoogvlakte zou bekend zijn om zijn vele roofvogels, maar daar heb ik er maar eentje van gezien.

De andere bewoners waren wel talrijk aanwezig en waren er niet echt mee opgezet dat ik er langs kwam. Ze bleven gewoon op de weg staan en keken vrij boos.. Duidelijk niet gewoon dat ze veel gestoord worden..

Tegen de middag was ik over de kam heen en kwam het volgende meer in het zicht. Heel wat kleiner deze keer.

Het verdere verloop ging eerst bergaf, maar al snel ging het over in (stevig) heuvelend met de nodige extra hoogtemeters er bij.

Een panorama foto van het meer, geeft een goed overzicht van het uitzicht, alleen jammer van de vervorming die toch duidelijk zichtbaar is

Tegen een uur of 14 had ik de keuze: ofwel doorfietsen (nog een half uurtje tot Vallorbe) ofwel even relaxen aan het meer. 

Optie 2 heeft het gehaald en het heeft deugd gedaan. Beetje zonnen en boekje lezen, zalig toch!

Hotel de la Concorde was het enige vrije hotel in Vallorbe en is niet goedkoop, maar wel dik in orde. De fietsenstalling is tip-top en duidelijk voorzien op elektrische fietsen  

Morgenstond aan het meer

Vandaag zijn alle oorlog gerelateerde musea gratis omdat het de een of andere herdenkingsdag was. In elk geval is dit kasteel een bezoekje meer dan waard, ook al is het betalend. De moeite!

Een onvervalste Flight Similator van 150 jaar geleden. De vingers jeukten om er eens mee te spelen, maar het mocht niet

Thomas uit Basel leren kennen. Hij is ook bezig aan een korte fietsvakantie van een week vanuit zijn geboortestad. 

Heel vergelijkbare afstanden en hoogtemeters. Alleen was hij jaloers op het feit dat ik 2 weken kon fietsen, hij kon niet meer dan 1 week weg. Ik heb maar niet gezegd dat ik eigenlijk 3 weken verlof had... 

Middagpause: dit hotel/restaurant lag wat hoger geleden en bood een prachtig zicht op het meer. Dus, ideaal om een klein middagmaal te nuttigen
 

Wel, klein.. onder deze berg gerookte zalm zat effectief ook wat sla verstopt om zijn naam als "slaatje" waar te maken. Lekker!

En nog een afsluiter, morgen gaat het verder richting Vallorbe

De vallei van de Rhône is een zeer brede vallei, maar net voor ze afbuigt naar het meer van Genève versmalt ze aanzienlijk

Om dan erna terug zeer breed te worden met, zoals steeds, imposante bergen aan de kanten

Heerlijk! Een baguette van de chef

Het kasteel van Chillon is een van de eerste bezienswaardigheden aan het meer

Panorama foto van het meer (en dus beetje vervormd), maar het geeft de schoonheid van het meer wel mooi weer.

De bergketen in het midden en rechts zijn de beide bergketens van de Rhône vallei

De wind was zeer krachtig van de partij vandaag en dat zorgde voor natte voetjes aan de dijk

De start van een nieuwe dag. Weer mooi weer en super mooi hoe de nevel langzaam optrekt in de vallei

En dan gaat het verder de heuvels in via het stadje Leuk. En zeg je heuvels in de Rhone vallei, dan zeg je wijngaarden!!

Voila, de eerste lading is binnen. Het was een drukte van jewelste in de wijngaarden en deze keer niet van de toeristen

Er wordt vandaag hard gewerkt in de vallei. Als het niet in de wijngaarden is, dan is het wel aan de fruitbomen die ook volop geoogst worden

Het kenmerk van Sion: zijn twee kastelen die de stad bewaken

Geef toe: wegdromen bij dit meer is toch zalig!

Na de eerste afdaling van een paar km uit de bergen, kom je in de vallei terecht en was een terugblik uiteraard noodzakelijk.

Yep, vanuit die bergen kom ik en het riviertje dat je hier ziet stromen is de prille Rhone met als bron de gletcher van gisteren

Maar, niet getalmd. Omdraaien en nieuwe horizonten tegemoet. Het begint met een vlakke, zacht afhellende grintweg van zeer goede kwaliteit. 

Maar al snel wordt de kwaliteit van de weggetjes heel wat minder waardoor het voorzichtig klimmen en dalen is, in plaats van vlotjes fietsen


Want ja, klimmen en dalen is erbij. De rivier is hier onstuimig en snel stomend zodat je er vaak niet vlak naast kan fietsen en je de heuvels er naast in moet. 

Afstappen is dan de enige mogelijkheid bij hellingen tot 14% en zelfs eentje van 20%. Ook ik ben hier te voet naar boven gelopen net als deze jongedame (die niet zo blij was bleek achteraf, want haar hotel had het haar anders verkocht .   

Maar geef toe, mooi blijft het!

Uiteindelijk haal ik toch nog een gemiddelde van een 20 km/h. Origineel lag dit een stuk hoger (ergens een 35 km/h) na de afdaling uit de bergen, maar na het klimwerk op de weggetjes zoals je hierboven ziet, was het gezakt tot een 15 km/h, De laatste 15 km loopt via een iets drukkere baan met glad asfalt en nog een paar honderd hoogtemeters afdaling. Et voila, zo kom je aan 20 km/h gemiddeld  

Het doel was Briggerbad. Met zijn prachtige combinatie van een 50m bad, wildwaterbaan en de langste glijbaan in de Alpen is het pret verzekerd voor kinderen en tieners (die dan ook overvloedig aanwezig waren). Maar er is ook aan ouderen gedacht met een groot sauna en wellness complex er bij. Zalig!!

Dit rond bad wordt elk uur gedurende een kwartier omgetoverd in een wildwater baan. De pompen die deze serieuze fontein voeden, worden even later ingezet om jets in de zijkant van het bad aan te sturen die zorgen voor een coole wildwater baan

En natuurlijk, de langste glijbaan van de Alpen. Het is zo hoog klimmen (en dus zo vermoeiend) dat er eigenlijk weinig volk was en aanschuiven amper nodig was. Genoeg andere zaken te doen voor tieners die minder vermoeiend zijn  

De klim naar de Oberalppass 

En gehaald! Ik had tijdens de rit een foto getrokken van een vriendelijke fietser en zag hem op de top. Na een babbeltje wat startte in het Duits, bleek het een Belg te zijn die Bornem goed kende (studiegenoot van Karel Van Eetveld)

De klim richting de Furkapass is behoorlijk pittig en spectaculair. Ook James Bond heeft dit gemerkt in Goldfinger.

Geef toe: spectaculair is het toch wel. Hier zit er ongeveer een derde van de klim op (ongeveer op 1800 m hoogte) met percentages die continue flirten rond en net boven de 9%. Maar hier ging het nog heel goed

Dit In het tweede deel van deze klim, blijft er een kaal landschap over. Hier zit je ongeveer op 2200 m hoogte en vanaf hier kreeg ik het behoorlijk zwaar.. Maar met de nodige stops en energiebars ben ik toch boven geraakt..

Op de Furkapass zelf is weinig te zien, behalve een cafe en wat parking, maar als je aan de andere kant van de berg start met de afdaling, kom je al heel snel dit iconische beeld tegen: Hotel Belvedere. Dit hotel was in de vorige eeuw super bekend als gletcher hotel, Van hieruit was er een tunnel gegraven in de Gletcher van 100 m lang naar een knappe ijsgrot. Het hotel is al een jaar of 7 dicht omdat de gletcher al een heel stuk naar achter geschoven is. Waar je links van het hotel een meer ziet, was vroeger de gletcher (soms tot beneden zelfs). Duidelijk herkenbaar aan de stenen die uitgesleten zijn door het opschuiven van de gletcher

De gletcher is er nog (de zwart achtige vlek bovenaan de foto) en is nog best indrukwekkend (je ziet een paar (kleine) mensen lopen op de foto richting de gletcher ingang). Het onderste deel van de gletcher is bedekt met witte isolerende doeken in een poging het afsmelten te vertragen. Met beperkt succes, want in de gang in de gletcher naar de ijsgrot was het flink aan het regenen (smeltwater)

Hier is het om te doen: de ijsgrot anno 2022, een mini kamertje

Dit staat me morgen te wachten. Geef toe: de andere kant van de Alpen mag er ook zijn..

Het begin was vlak, maar het zonnetje was al direct van de partij

Na een eerste stevige klim, zag het landschap er al direct gans anders uit!

Deze regio wordt de rheinschlucht of ook wel de Grand Canyon van Zwitserland genoemd en werd gevormd door een volledige bergrug die 10000 jaar geleden ingestort is en waar de Rein een nieuwe weg door gezocht heeft. 

Prachtige beelden genoeg onderweg..

Zoals het gemiddelde aangeeft, is de weg echter pittig en dit is enerzijds door de vele pittige hellingen, maar ook door het feit dat een groot deel van de route onverhard verloopt. Hier gaat dit nog prima..


Op de karrensporen met grote keien is het heel wat minder comfortabel

En soms is het zelfs een beetje zoeken naar een pad..

Enfin, ik ben superblij dat mijn fietsje nu dikke bandjes heeft, want dat maakt het hier heel wat comfortabeler! Geen pijnlijke polsen gehad, zelfs niet in deze condities 

Normaal ben ik behoorlijk pissig als er omleidingen zijn, maar bij deze had ik geen probleem.. Hiermee heb ik een een (alweer) zeer pittig bergpadje vermeden en vervangen door een weg met een gezapig 4% stijgingspercentage (en een paar kilometer extra)  

Voor de start van de laatste klim (12 km met 450 HM) nog even vlug wat energie opslaan

Het kleinste stadje van Zwitserland Werdenberg met 42 houten huizen wordt bewaakt door een kasteel uit de dertiende eeuw

En daar is de Rijn terug, die we volgen door het dwergstaatje Lichtenstein (met Europese 4G)

Daarna is het terug klimmen naar Jenins, een dorpje midden in de wijnvelden met een pak toeristen die hier wijn komen halen/proeven

'S avonds overnacht ik in Chur waar een heerlijk maal wacht