Op deze blog vind je
1.) het dagboek van onze reis in Colombia, Guatemala, Costa Rica de Malediven, Sri Lanka, Maleisië, Zuid-Afrika en Namibië (zie rechts: Inhoud blog & Archief per jaar);
2.) het (oude) dagboek van ons jaar werken en reizen in Senegal in 2006 -2007 (zie rechts: Archief per maand);
3.) een link naar een (primitieve) website met de reisverslagen van onze vroegere reizen 1999-2000 en 2001-2002 (zie rechtsonder: oude reisverslagen Barbara & Serge);
4.) een link naar ons fotoalbum van Zuid-Afrika, Namibië, Maleisië, Sri Lanka, de Malediven, Costa Rica, Guatemala en Colombia (zie rechtsonder).
23-03-2007
BLACK-OUT
Het was onlangs even serieus verschieten, amai!
Barbara & ik waren op pad in Dakar. We hadden allebei een rendez-vous. Barbara was niet 100% in vorm, omdat ze de avond ervoor een paar keer naar de wc was moeten spurten. Ze was zonder iets te eten of te drinken mee in een taxi gestapt en liep nu in de drukte van Dakar onder de brandende zon de vettige uitlaatgassen in te ademen. Slechte combinatie! Zeker als je dan ook nog eens voortdurend moet opletten waar je stapt, omdat er een hoop rommel op straat ligt en de weg vol gaten zit.
Op zich is dit allemaal niet zo erg. Maar als je op een bepaald moment een gat mist en tegen de vlakte gaat is het al iets minder leuk. Voor ik het wist stond Barbara weer recht, maar toen bleek dat ze zich toch niet zo goed voelde (Serge, ik ga flauwvallen!), heb ik snel een plekje gezocht in de schaduw van een winkeltje en haar op de grond gezet. De mensen kwamen al onmiddellijk aanzetten met een stoel en een cola (ter compensatie van waarschijnlijk suikertekort), maar voor ik het wist zag ik Barbara vanuit mijn ooghoek wegdraaien en met een knal met het haar hoofd tegen de vloer vlammen. Ik was nét te laat om haar op te vangen.
Even later zaten we opnieuw in een taxi, maar deze keer terug naar huis. De twee afspraken die we hadden waren voor een andere keer. Barbara heeft heel de rit geslapen. Ze was duidelijk knock-out, van de spetterende nacht op de wc, het gebrek aan voedsel en vocht in haar lichaam en het close contact met de Senegalese bodem. Op het moment dat we de straat van de Via Via inreden, werd ze wakker en vroeg verward waar we juist waren. Op mijn antwoord dat we vlakbij de Via Via waren, kwam opnieuw dezelfde vraag. Toen we wankel de Via binnenstapten en ze voor de vierde keer vroeg waar we juist waren, kreeg ik door dat er iets niet klopte.
Een keer in onze kamer, drong het tot me door dat ze zich totaal niets meer kon herinneren. Waar zijn we eigenlijk? Wat doen wij hier juist? Kan je nog eens vertellen wat er juist is gebeurd? vroeg Barbara telkens opnieuw. Ik probeerde heel de tijd rustig de vragen te beantwoorden en opnieuw te beantwoorden, maar ik weet niet of ik er goed in ben geslaagd mijn ongerustheid te verbergen. Ik kon de paniek in haar ogen lezen, toen ze voor de 20ste keer vroeg te vertellen wat er juist was gebeurd. Gelukkig stond de dokter van SOS Médecin er vrij snel. Ik had die man al een paar keer bezig gezien met klanten en had er dus wel vertouwen in dat het weer goed zou komen. Hij heeft vrolijk een bakster gestoken en Barbara o.a. een overdosis suiker gegeven en even later kon ze probleemloos alle vragen beantwoorden en herkende ze ook weer al het personeel dat ongerust kwam polsen of alles ok was.
Oef! Als ze een mens nog eens wil laten verschieten!
Het gemiddelde is ongeveer 1 keer per week. We komen s morgens de trap af enzien een toerist met een beteuterd gezicht aan de ontbijttafel zitten, gekleed in een warme broek, stevige schoenen en een T-shirt met lange mouwen. Ze zijn versch aangekomen uit Europa en de bagage is ergens onderweg blijven hangen. Daar zitten ze nu zonder tandenborstel&tandpasta, zonder handdoek&douchegel en zonder propere onderbroek. Ze zweten zich te pletter in de warme kleren die ze bij het vertrek hadden aangetrokken. Het is eigenlijk best een grappig zicht. Als we hen een stuk zeep en een handdoek geven, fleuren ze weer helemaal op. In het geval dat ze staan te popelen om hun reis te beginnen en niet willen wachten op de bagage die god-weet-wanneer zal aankomen, diepen we een broek en T-shirt op uit onze koffer en sturen we ze op pad.
Deze keer waren wij het echter die na ons blitzbezoek aan België met lege handen toekwamen. De vlucht naar London had bijna 2 uur vertraging. Wij zijn in zeven haasten door Heathrow airport gecrost voor onze aansluiting (een stuk op kousenvoeten, want we moesten onze schoenen uitdoen voor een controle) en stegen voor we het wisten met een zucht naar boven in de lucht. Geen wonder dat onze bagage er niet bij was.
Vier dagen later kwamen onze rugzak en de turkenzak (zo wordt dat toch in de volksmond genoemd, niet?) die de mama van Lies had meegegeven van de band gerold. De kleurrijke zak van Lies hing in frennen vaneen. De rugzak zag er ok uit. Content dat we waren dat alles goed was aangekomen! En het personeel was ook in zijn nopjes, want we hadden voor elk een paasei en een foto-album mee.
Onderweg naar het project kwam ik onlangs een Senegalese man tegen die zich voorstelde als Monsieur le docteur Assane de Médecins sans Frontières. Hij bood me spontaan zijn (weliswaar medische) diensten aan. Hij woonde vlakbij zei hij, kende ons project goed en stelde me voor om een paar dagen per week bij ons langs te komen. Volledig gratis. Chic! Ik was onder de indruk, niet alleen van zijn geplastificeerd visitekaartje, maar vooral omdat hier in Senegal NIKS gratis is, en Senegalese vrijwilligers als hij op uitsterven na dood zijn.
De volgende dag zag ik onzen doc al ijverig aan het werk. Gelijk nen echte, in een witte schort, te midden van een hoop medicijndoosjes en papieren. Onze talibés waren al allemaal bij hem langs geweest, en nu was het personeel aan de beurt. Ik begon ondertussen met Dominique het magazijn op te ruimen, een ware varkensstal op dat moment, maar we deden wat onnozel ondertussen en zo ging het goed vooruit. Dominique kroop in de kasten en stuurde af en toe een verdwaalde kakkerlak mijn richting uit. Gieren en brullen! Plots kwam Dani de kamer binnen, het was Dominique zijnen toer. In het naar buiten gaan, zag ik dat Dani een hele batterij tabletten bij zich had. Ik heb een verkoudheid. Ik moet die allemaal nemen. Toen ook Diouma zei dat ze twee volle doosjes had meegekregen voor een bescheiden puist op haar arm, en Dominique even later binnenkwam met een handsvol medicamenten voor zijn verstopte neus, vond ik toch dat ik even moest ingrijpen. Ik vloog naar beneden en vroeg Assane wat de bedoeling was. Mais cest pour leur traitement!. Yeah right, maar als we dat hier elke week zo doen, zitten we binnen de kortste keren wel door onze voorraad hé man! Ouioui, ok ok, zei hij duidelijk gepikeerd, en liet me verder niet veel kans meer nog iets te zeggen. Hij keerde me ostentatief de rug toe, en begon druk te schrijven.
De dag daarop zag ik een volstrekt onbekende vrouw bij hem zitten. Salaam Maleikum, et vous êtes madame ? Ik heb gehoord dat er hier gratis consultaties zijn . Lap, daar moest ik weer de harde tante spelen: Nee madam, das hier enkel voor talibés, het spijt me. Ook doccie kreeg een veeg uit de pan. Als ge een plaats zoekt waar ge gratis consultaties wilt geven, dan vrees ik dat ge ergens anders zult moeten gaan zoeken, want hier kunnen we enkel talibés opvangen! t Is al goe, t is al goe, jai compris.
Die avond vertrok ik naar België, met de duidelijke boodschap aan mijn team om onze médecin een beetje in t oog te houden.
Toen na mijn terugkeer op de wekelijkse vergadering toevallig la santé des talibés aan bod kwam, vroeg ik direct Ah oui! Et notre docteur?. Gegniffel, veelbetekenende blikken Et bien? Bleek dat hij na vier dagen vertrokken was, met de noorderzon. En met een GSM van één van onze oudste jongens, een hoop medicamenten, en onzen thermometer Zijn wit schortje had hij als souvenir op zijn bureau achtergelaten.
We zitten samen met de mannen van een klein stoffig dorpje thee te lurken op een rieten matje in de schaduw van een baobab. Gezellig genieten van niets doen: de tijd doden. Babbelen over koetjes en kalfjes. Het dorpshoofd is een zwijgzaam man. Hij zit te knikkebollen.
Tegen de avond komt er toch wat beweging in de zaak. De jongere gasten beslissen om een potje te voetballen. Op een onbewaakt moment vliegt de bal in onze richting. Hij rolt tot voor de voeten van de chef du village.
De man heeft heel de tijd geen centimeter bewogen. De grootste activiteit bestond uit het naar beneden vallen van zijn hoofd op het moment dat hij even weg was in dromenland. Nu komt hij echter in actie. Hij neemt de bal bij zich. Plots valt alle activiteit rond ons stil.
We zitten nog steeds samen met de mannen van een klein stoffig dorpje op een rieten matje. De thee is op. De schaduwen worden langer in de namiddagzon. We zijn suf van het niets doen. De tijd tikt langzaam voorbij. Niemand zegt iets. Het dorpshoofd zwijgt. Het is alsof er geen voetbalwedstrijd gaande was.
Na een tijdje komen de jongens schoorvoetend af. Ze hebben al hun moed bijeen geraapt. De stoere mannen zijn plots verlegen kinderen. Ze staan onzeker voor de baas van het dorp. We verstaan niet wat ze murmelen. Ze spreken met de blik naar beneden. De andere mannen doen of ze niets horen. Ze kijken met een wazige blik voor zich uit.
Het dorpshoofd laat zonder iets te zeggen de bal op de grond vallen. De jongens nemen stilletjes de bal en druipen af.
Op onze weblog staat steeds een impressie van wat er ons hier allemaal overkomt. Elke dag opnieuw is weer een avontuur. Achter elke hoek wacht een "surprise". ZALIG! Hierbij vegeten we nu en dan misschien wel eens wat meer te vertellen over de talibé's zelf. Vandaar...
Omdat ik weet dat de mama van Barbara veel van beestjes houdt en omdat ik weet dat ze er enorm naar uitkijkt om er tijdens haar bezoek hier in Senegal een paar te ontmoeten:
I stayed together with Marianne Gäler in your hotel from Saturday 24th to Sunday 25th Feb, in the room Tamba (above the kitchen). We were not alone there: there was a three cm cockroach in this room.
What do you think about hygiene conditions??? We chosed your hotel because it is mentioned in the Lonely Planet guide, I think they would not recommendit if they get to know this. I could not talk to you personnally because we had to leave to the airport in the evening, so Sbadji (?) gave me your email address. Best regards
I do understand that you were not happy to find a cockroach in your room and I do apologise for it. I can however guarantee that we respect all hygienic conditions as required by the Senegalese government. All facilities are cleaned daily and the kitchen is cleaned after every shift (three times a day). I have been working in the Via Via for five months now and I have not had one single customer who was ill as a result of bad hygiene.
Unfortunately, we cannot control the conditions in the house of our neighbours and therefore we cannot stop certain animals from entering into our facilities.
Nevertheless, we do realise that this should be avoided at all costs. Therefore, we are investing in the restoration of the old building. All rooms, the kitchen, the bar and the restaurant are being renovated. Thus, conditions should improve and visits by unwanted guests will be reduced to a minimum. I hope you understand that we try to serve our customers as good as we can and I hope to meet you again one day and serve you better than last time. Best regards
Barbara zit voor een paar weken in België. Ik zit hier dus even alleen en het doet een beetje raar. Tot hiertoe hebben we hier heel de tijd als een goed geoliede tandem samengewerkt en plots moet ik op mijn eentje verder trappelen. Het valt op dat we als een eenheid worden/werden gezien, omdat het personeel van zowel de Via Via als TSX geen moment voorbij laat gaan zonder over Barbara te praten. Ze missen haar duidelijk even hard als ik. Zo werd bijvoorbeeld uit gewoonte als ontbijt naast een stuk Frans brood voor mij, een kommetje cornflakes voor Barbara klaargezet. Als we ons s middags rond de an verzamelen, wordt Barbara er steevast bijgeroepen: Barbara, kaj an! Kom eten! En als we s avonds skypen, profiteert men ervan om t een en t ander in de micro te komen zeggen.
Vooral op TSX valt echter op dat de afwezigheid van Barbara een beetje weegt. Sinds kort heeft ze met wat externe hulp van een oude rot in het vak een heuse reorganisatie doorgevoerd. Het team weet dit duidelijk te appreciëren. Iedereen draagt zijn verantwoordelijkheden, maar omdat het allemaal nog nieuw is, hebben ze nog behoefte aan feedback.
Het werkt echter goed. De tijd dat we moesten vaststellen dat het allemaal een beetje vierkant draait is voorbij. Er zullen waarschijnlijk nog wel groeipijntjes zijn, maar er is een duidelijke vooruitgang merkbaar. In het vorige huis liepen de jongens vaak een beetje verloren rond, waren er grote vrije ruimtes van wat rondhangen en niets doen tussen de lesmomenten en ateliers, deed het personeel een beetje wat hen goed dunkte, liepen de buren de deur plat en zagen de vrijwilligers het bos niet meer door de bomen. Het was allemaal een beetje te gezellig. In het (voorlopig) nieuwe huis worden opnieuw regels nageleefd, volgen de lessen en extra activiteiten elkaar naadloos op, weet het personeel wat er van hen wordt verwacht, wordt bezoek enkel nog op gepaste momenten ontvangen en zullen vrijwilligers zich opnieuw nuttig kunnen maken.
Chapeau! Ik ben in alle eerlijkheid een beetje jaloers op wat Barbara heeft gepresteerd. Ik ben echter natuurlijk vooral ook trots.
In Senegal draait op dit moment alles rond de verkiezingen nu zondag 25 februari. Je kan er gewoon niet naast zien: overal affiches in het straatbeeld, mensen met T-shirts van hun favoriete kandidaat en tientallen cars die met veel lawaai rondtoeren en de mensen oproepen te stemmen voor een bepaalde partij. Iedereen is dan ook bezig met de verkiezingen (De enige uitzondering is misschien Amadou, onze sympathieke beach boy, die uit de lucht kwam vallen toen ik vroeg op wie hij zondag juist ging stemmen: Alors, il y a des élections?!) en eender waar je komt wordt er hevig gediscuteerd.
De gemoederen raken hierbij regelmatig verhit. De Belgische ambassade heeft dan ook een BERICHT AAN DE LANDGENOTEN rondgestuurd, met de vraag zich afzijdig te houden van politieke bijeenkomsten en manifestaties, in het bijzonder in de steden en sterk bevolkte buurten. De campagne is aanvankelijk gespaard gebleven van problemen, maar eergisteren waren er in de hoofdstad voor het eerst gewelddadige confrontaties tussen aanhangers van sommige kandidaten. We zullen Dakar dus best even vermijden.
Wanneer we het personeel van de Via Via erover aanspreken, stellen ze ons allemaal gerust: de aanloop naar de stembusgang gaat altijd gepaard met wat schermutselingen; de dag dat de resultaten bekend zijn, legt iedereen zich echter gewoon neer bij de resultaten. Bij de vorige verkiezingen ging het er nog heviger aan toe, maar toen Wade verkozen bleek, was er niet een incident meer.
Aanvankelijk hadden we de indruk dat iedereen boos was op huidig president Wade en dat hij roemloos ten onder zou gaan. Nu gaan er echter precies steeds meer stemmen op om hem toch opnieuw te verkiezen: er zijn geen goede tegenkandidaten, de grootse projecten die hij gestart heeft moeten afgewerkt worden, enz.
Het wordt dus een beetje afwachten hoe het zal aflopen. Misschien binnenkort LIVE van jullie reporter ter plaatse
Je ziet ze wel vaker in het straatbeeld: jonge gastjes die vogeltjes verkopen. Die arme beestjes vaak ordinaire straatmussen zitten dicht op elkaar gepropt in kleine kooitjes. Wie wil er in godsnaam een grijze huismus als huisdier? Het krioelt hier van de mussen. Ze kwetteren ons elke morgen wakker! Dus wie zou er zo onnozel zijn om zon een vogeltje te kopen om thuis in een kooi te steken?
Maar dat is dus niet de bedoeling.
Wanneer we op een zondag op Ile de NGor zitten, komen er 2 jongetjes hun koopwaar tonen: gevangen vogeltjes. We zien ze al van ver afkomen. Barbara reageert verontwaardigd: Allez, schandalig! Laat die beestje toch vrij! 20 Euro! De ventjesreageren op de kwade blik van Barbara, door op haar gemoed te spelen. Als je ze wil vrijlaten, betaal je twintig euro.
Dus dat is de deal!. Mensen met een gevoelig hart laten betalen om de arme vogeltjes vrij te laten.
s Avonds zitten we op Pointe des Almadies, het meest westers punt van Afrika, bij zonsondergang te genieten van een dozijn oesters voor nog geen 2 euro. En ze staan er weer, de vogeltjeshandelaars. Mensen koesteren de frêle beestjes, fluisteren hen iets in het oor en laten ze met een gul gebaar vrij. Het zou misschien wel eens geluk kunnen brengen! . En ze verkopen goed, de dierenbeulen. Veel beter dan de zonnebrillen- T‑shirts-, horloges-, beeldjes- enz. verkopers. Een rijke metisse die een beetje verder aan een tafeltje zit, koopt een musje vrij. We volgen het beestje in zijn vlucht, zien het rakelings over het water scheren en nog geen minuut later in het water sukkelen. Regarde ce que tu as fait! roept Barbara de verkoper toe.
En wat is dan nu het beste? De vogels vrijkopen en op die manier de wrede handelspraktijk in de hand werken? Of niets betalen, zodat de verkopers na een tijd verplicht zijn met hun lucratieve business te stoppen, omdat ze er niets meer mee verdienen? Maar ja dan blijven deze vogeltjes voorlopig nog even gevangen. Het koppel aan het tafeltje in de hoek van het restaurant wenkt al naar de verkoper.
Hoe wreed we het ook vinden, we betalen niets: Je regrette, vogeltje in een kooitje zult ge nog even hangen
Het is elke keer opnieuw weer leuk om mensen elkaar te zien en horen begroeten:
Asalaam maleikoum. Maleikoum salaam.
X: Ça va? / Hoe gaat het?
Y: Ça va. / Goed.
X: Et la famille? / En de familie?
Y: Ça va bien. / Alles ok.
X: Et la femme? / En de vrouw?
Y: Ça va. / Prima.
X: Et les enfants? / En de kinderen?
Y: Ça va, merci. / Goed, dank je.
X: Nanga def? (Ça va?) / Alles ok?
Y: Mangi fi. (Ça va.) Et la famille? / Alles ok. En met jouw familie?
X: Ça va. / Alles ok.
Y: Et la femme? / En de vouw?
X: Ça va. / Prima.
Y: Et les enfants? / En de kinderen?
X: Ça va. / Goed, dank je.
Y: Nanga def? / Alles ok?
Y: Mangi fi. / Alles ok.
Ze nemen er rustig de tijd voor. Staan een tijdje hand in hand. Kijken tijdens het uitwisselen van de formaliteiten dromerig voor zich uit. De tijd staat dan echt wel even stil. Europeanen hebben het geld, Afrikanen de tijd.
Ook als het eigenlijk allemaal niet zo goed gaat, blijft het antwoord Ça va. Pas na de verplichte formaliteiten, zal men de zaken echt benoemen zoals ze zijn. Je ziet dus meestal alleen maar lachende gezichten. Senegalesen lopen niet te koop met hun ellende.
Het gesprek valt stil. Die zitten bij ons binnen! Ich zeg het u! schreeuwt Emil, de eigenaar van een likeurfabriek in Warang, waar we met Christoph en Kevin al een paar fleskes jenever soldaat hebben gemaakt. We veren recht en rennen naar buiten.
Het is stikdonker. Er staat een zwaar gehavende auto voor de deur met een paar toebabs in. Ze kijken versuft rond, maar buiten een man die een hand voor de mond houdt hij is een paar tanden kwijt is er enkel blikschade. Tweehonderd meter verder liggen er echter een paard en kar in een plas bloed. De charretier ligt nog eens vijftig meter verder. We tillen de man op en leggen hem aan de kant van de weg om te voorkomen dat hij wordt overreden door één van de vele slechtverlichte autos die voorbijrazen. Barbara ontfermt zich over de man. Hij is erg verschoten, maar wanneer de ziekenwagen aankomt kan hij op eigen krachten instappen. Hij is ongedeerd, net zoals de moeder met kind die meereden.
Even later bespreken we het ongeval bij een hartverwarmend glaasje likeur. Het koppel dat eigenaar is van de stokerij is niet te spreken over het feit dat er wekelijks (Moar nejet, joeng, dagelijks zeg ich u!) s avonds ongelukken gebeuren. Het krioelt hier in Senegal van de projecten, maar er is nog niemand op het idee gekomen om hier iets aan te doen. Koept gewoon wa reflectoren en er zullen viel minder accidenten zijn!
Wanneer we de dag daarna met paard en kar naar de volgende reisbestemming rijden en bijna van de baan worden gereden door een chique witte Toyota van Unicef, moet ik opnieuw denken aan hun woorden. Het is waar. Er zijn hier in Senegal veel witte olifanten -projecten waarin een hoop geld wordt geïnvesteerd maar die uiteindelijk falen of niet duurzaam zijn. Het contrast met de ontwikkelingswerkers die rondrijden in een chique 4x4 en de locals die te voet, met paard en kar of in een gammele bus rondtrekken is groot. Laat ons maar tussen de mensen zitten. Ook al is het niet altijd even eenvoudig en ook al vloeken we nu en dan wel eens, we zijn tenminste met iets concreets bezig.
Vorige zondag was het groot feest: TSX vierde zijn vierde verjaardag. Voor enkele van mijn personeelsleden was dit feest al op voorhand gedoemd om te mislukken, net zoals de vorige jaren waarschijnlijk, er komt toch geen kat . Ge moogt gerust zijn: het is verdomd moeilijk om mensen met een negatief gevoel te motiveren. Maar niet met de dees! Ik heb er echt alles aan gedaan om er een goeie party van te maken. En het resultaat mocht er best wel wezen. Het was een geslaagd feest, vooral voor ons team en de talibés zelf. Maar het heeft wel wat bloed, zweet en (vooral) tranen gekost.
Tijdens de voorbereidingen heeft het namelijk serieus geknetterd met mijn directe Senegalese collega, Fatou. Achteraf bekeken was het, net zoals in de andere gevallen, gewoon weer een kwestie van slechte communicatie en een mentaliteitsverschil. Wat doen wij westerlingen als we een groot feest moeten organiseren, waar zon 200 man op uitgenodigd is, waaronder een aantal ministers en persmensen? Juist ja, er goed op tijd aan beginnen, en om al te veel stress op het laatste moment te vermijden, de voorbereidingen spreiden in tijd en de taken delegeren. En daar liep het al mis.
Ik wilde er al in november aan beginnen, maar toen was Lies voor 5 weken in België en wist ik van toeten noch blazen: hoe moest het feest er uitzien? wie moest er uitgenodigd worden? wat was de bedoeling juist? hoeveel budget hadden we? wanneer zou het feest juist doorgaan? Geen mens die me kon voorthelpen. Ik maakte alvast de uitnodigingen op computer, zodat ik achteraf gewoon maar de datum moest aanpassen, dat was dan toch al dat. Toen Lies eind december terugkwam, moesten wij het land uit om ons visum te vernieuwen, en al gauw was het Nieuwjaar, Tabasci, en voor we het wisten 4 januari 11 dagen voor de verjaardag van TSX! Om geen compleet figuur te slaan en om te vermijden dat mijn personeelsleden toch gelijk zouden krijgen, stelde ik voor om het feest uit te stellen tot 28 januari. Fatou zou weten wie er uitgenodigd moest worden, Fatou zou de uitnodigingen wel gaan ronddelen, Fatou wist waar je stoelen en bâches kon bestellen, Fatou zou wel voor het eten zorgen want die deed dat elk jaar En kennen jullie muzikanten die willen komen spelen? Fatou zal daar wel voor zorgen, die is daar al mee bezig Met andere woorden: Fatou en enkel en alleen Fatou wist hoe of wat, en Fatou wilde het allemaal zelf doen, want dat deed zij al elk jaar... Toen ik na enkele dagen merkte dat zij nog voor geen meter vooruit was gekomen, begon ik lichtjes te panikeren en wilde ik de taken wat delegeren. Zij voelde dit echter aan als stress, maakte me duidelijk dat zij alles op het gemakje (lees: op het laatste moment) wilde doen, zei dat ze door mijn druk volledig geblokkeerd raakte, en ze deed plots niets meer. De bom is toen effe gebarsten, er vloeiden enkele vrouwelijke traantjes, maar we zijn er gelukkig uitgeraakt. Uiteindelijk hebben we de taken gewoon verdeeld onder het team, iedereen voelde zich verantwoordelijk en betrokken, en is het een kei leuk feest geworden.
Conclusie: het is en blijft hier een enorme leerschool, op alle vlakken. Ik vind het hier geweldig!
We zitten in een wrak van een auto, naar onze normen klaar voor het autokerkhof: vier kale banden, een gebarsten voorruit, een plastieken zeil als achterruit, deuren die met ijzerdraad en touw vasthangen, zetels zonder bekleding, deuren zonder klinken, een klassiek voorbeeld van een taxi hier in Senegal.
Onze chauffeur stopt aan een tankstation en betaalt voor een liter benzine. De pompbediende helpt de auto de baan op te duwen. De chauffeur springt achter het stuur terwijl we de weg op bollen en met een knal en veel blauwe rook vertrekken we -in tweede (en enige) vitesse. Het is snikheet, maar de raampjes gaan niet open, want er zijn geen hendels. Elke put doet de wagen kraken. We zien door de gaten in de vloer de weg onder ons voorbijrazen.
We stellen ons geen vragen over de staat van de auto (de meeste wagens zien er hier redelijk slecht uit), tot we worden tegengehouden door een agent. Oei, hoe gaan we deze politiecontrole ooit passeren?
De politieman vraagt de autopapieren en wandelt eens rond de auto. Amoel solo! Pas de problème! De autopapieren zijn in orde, de remlichten werken, de claxon functioneert perfect, de handrem geeft geen krimp We mogen doorrijden. Ok! En of mijnheer de agent ons eventueel ook nog even een duwtje zou willen geven? Merci!
Sinds het vertrek van Annelies en Stefan geven we (bijna) elke dag computerles aan de middelste (13-17 jaar) talibés.
Deze jongens, die niet echt gewoon zijn ergens op tijd te komen, slagen er toch min of meer in steeds mooi op het afgesproken uur in het cybercafé te staan. Ze weten dat de klokt tikt en dat één uur voorbijvlíegt. Ze willen er alles uithalen. Deze mannen, die normaal gezien (nog) niet echt veel Frans spreken, begrijpen ons plots opvallend goed als we hen uitleggen hoe alles werkt.
Het is enorm leuk om te zien hoe leergierig ze zijn. Alles is nieuw. De eerste keer dat ze een muis moesten gebruikten, vielen ze bijna van hun stoel, omdat ze mee opschoven met het pijltje op het scherm. Als ze iets moesten typen, zweefde één vingertje seconden lang in cirkeltjes boven het toetsenbord op zoek naar de juiste letter. Ondertussen hebben ze dit al goed onder de knie en hebben ze hun eerste tekst geschreven in Word, een eerste e-mail verstuurd en een eerste chat-sessie achter de rug.
Alle klanten, maar dan ook echt alle klanten van de Via Via worden door ons gewaarschuwd voor het feit dat er een oplichter rondloopt die klanten wijsmaakt dat hij voor de Via Via werkt om op die manier geld af te troggelen. Er hangt in alle kamers een waarschuwing en we spreken iedereen erover aan. Gedurende 3 maanden is er dus niet één incident meer geweest. Tot vorige week
Ik kom opgewekt de Via Via binnengewandeld en word onmiddellijk geconfronteerd met een Frans koppel dat net 50.000 CFA (ongeveer 75 EURO) had gegeven aan iemand die voor de Via Via werkt. Ze zijn in alle staten: Het is jullie schuld. We gaan de Guide du Routard informeren., enz. Heeft het personeel jullie niet gewaarschuwd? Neen! Hebben jullie de waarschuwing in de kamer niet gezien? Neen! Na wat doorvragen blijkt dat ze niet in de Via Via logeren. Tja
Voor alle zekerheid hangen we echter nog extra berichten op: eentje aan de deur bij het binnenkomen, eentje in het restaurant, enz. Nu kunnen ze er echt niet meer naast kijken! Ik druk nog meer dan anders de mensen op het hart voorzichtig te zijn. De reactie is echter meestal dezelfde: We zijn niet lomp hé! We geven iemand die we niet echt kennen niet zomaar geld!
Een paar dagen later spreekt een sympathieke Nederlandse klant van vooraan in de vijftig me aan: Je gaat niet met me lachen hé!? Hij vertelt zijn verhaal: Ik zit aan het tankstation. Spreekt een man me aan of hij er bij mag komen zitten. Hij zegt dat hij me kent. Herken je me niet?, vraagt hij. Het is niet waar!, zeg ik. Je bent er toch niet ingetrapt? We hebben een gezellige babbel. Ik vertrouw hem echt. Wanneer hij zegt dat hij 5.000 CFA nodig heeft voor belkrediet, geef ik het hem zonder te twijfelen. Ik geef het je straks terug in de Via Via. garandeert hij me. Je meent het niet! Ik had je nog zo gewaarschuwd. We hebben het er nog over gehad!, zeg ik verontwaardigd. Onmiddellijk erna besefte ik dat ik dom ben geweest. Ik herinner me dat ik had gezegd dat die Fransen echt wel naïef waren geweest. En nu ben ik er zelf ingetrapt!
Een gewaarschuwd man is er twee waard. Maar om deze pipo te pakken te krijgen hebben we er precies meer nodig. We zullen binnenkort ons bezoek uit België wel eens als lokaas gebruiken. Wordt ongetwijfeld vervolgd!
Daddy, de man van Lies, komt duidelijk slecht gezind binnenwaaien in de Via Via. Zijn gezicht staat op onweer. Ismaela wordt op het matje geroepen: Kai! (Kom!). Ik begrijp geen jota van wat er wordt gezegd, maar het is duidelijk niet van de poes.
Ismaela is niet akkoord met de manier waarop hij wordt aangesproken en binnen de kortste keren resulteert zijn reactie in een hevige woordenwisseling. Wanneer ik de eigenaar van de Via Via Alors, tu vas dehors! hoor zeggen, beslis ik tussenbeide te komen. Ik krijg echter niet de kans, want voor ik het weet staat de rest van het personeel mee te argumenteren. Wanneer ik eindelijk kan vragen wat er juist is gebeurd, blijkt dat het een radio betreft die al lang hersteld had moeten zijn. De manier waarop dit werd gecommuniceerd, is echter aanleiding voor een discussie over totaal andere zaken. Ik probeer samen met de rest van het personeelduidelijk te maken dat beide zaken los staan van elkaar (Het is niet omdat Ismaela de radio niet heeft hersteld, dat hij geen goed werk levert in de Via Via. Dreigen met ontslag, omdat hij kwaad heeft gereageerd op de niet al te vriendelijk geformuleerde eis de radio onmiddellijk terug te geven is misschien wat overdreven. En waarschijnlijk was het verstandiger geweest van Ismaela gewoon toe te geven dat hij een fout heeft gemaakt, i.p.v. kwaad te reageren.), en we slagen erin de gemoederen te bedaren.
Oef! Het was even vuurwerk in de receptie, voor niets eigenlijk.
Het valt op dat de manier waarop zaken hier vaak worden verwoord, aanleiding is voor verhitte reacties. Le tempérament Sénégalais! Barbara en ik zijn voorbeelden van een totaal andere aanpak. Tot hiertoe hebben we dan ook nog nooit een conflict gehad. We zeggen wat er gezegd moet worden, maar dat gebeurt op een rustige manier.
Een paar dagen later wijst een klant me op het feit dat ik directiever moet zijn (Je te donne un conseil. Il faut pas dire au personnel: Est-ce que tu peux me donner du pain', mais Donne-moi du pain'"). Ik antwoord dat ik de indruk heb dat mijn aanpak van het personeel wel werkt, maar krijg prompt als antwoord: Tu te trompes! Tja
Feit is dat iedereen heel direct is: Kom hier. Doe dit. Doe dat. Feit is ook dat de Via Via er langzaamaan op vooruitgaat en dat ik momenteel heel veel gedaan krijg van het personeel. We zullen de goed bedoelde opmerking dus maar negeren zeker? Ik denk er in ieder geval het mijne van
Als reactie op redelijk stressvolle momenten tijdens het bezoek van een aantal moeilijke JOKER groepen in oktober, hebben we bij wijze van hraptje samen met andere vrijwilligers hier JAKER REIZEN opgericht, onder het motto JAKER komt vóór JOKER in de Gele Gids, dus succes verzekerd, en met de bijhorende slogan Geen klachten? Geld terug!.
Ondertussen hebben we al een aantal JAKER weekends achter de rug. Het zijn telkens een soort van themareizen geworden: avontuurlijk weekend (vruchteloos op zoek naar olifanten in Réserve de Bandia), culinair weekend (la Grande Bouffe in Dakar en omgeving), lui weekend (echt wel niks doen), spannend weekend (gevecht met een agressieve pelikaan voor een plekje in het zwembad, zie foto hiernaast), verwenweekend (mannen achter de kookpotten), enz.
Onlangs zijn we zo met enkele Jaker-leden naar Parc de Djoudj geweest, een prachtig vogelparadijs in het uiterste noorden van Senegal. Het was het begin van een lijdensweg van nooit op tijd kunnen vertrekken, pannes onderweg en een chauffeur die graag boel zocht met de politie.
Het begon al slecht: we waren amper 5 meter van de Via of de auto viel stil. Volgens de chauffeur een probleempje met de benzinepomp. Dat verklaarde misschien waarom hij pas 2 uur na het afgesproken uur was komen opdagen? Na een telefoontje kwam een mecanicien opdagen die de bougies verving (waarbij wij ons in stilte afvroegen waarom je in godsnaam de bougies vervangt als de benzinepomp stuk is). We zijn uiteindelijk -Sénégalaisement- drie uur later dan gepland vertrokken, en de benzinepomp heeft de rest van onze trip nog voor problemen gezorgd.
Na een half uurtje letterlijk verder hobbelen viel plots ons chapplement met veel kabaal tegen de grond, vlàk voor een politie-checkpoint. Bijzonder slechte timing De meeste agenten hier zijn corrupt, das al lang geen geheim meer, maar als je in orde bent met alle paperassen, laten ze je soms nog wel passeren. In het slechtste geval betaal je 1000 CFA en kan je gewoon verder rijden. Onze chauffeur bleef echter wel heel lang weg. Toen hij uiteindelijk na een dik half uur vloekend terug in de auto stapte, verklaarde hij dat de politie moeilijk had gedaan over de uitlaatpijp die was gesneuveld, terwijl wij eerder de indruk hadden dat het iets met zijn autopapieren te maken had. We zijn gelijk een vliegmachien (qua decibels dan) verder gereden en zagen sindsdien de benzinemeter zienderogen dalen. Volgens de chauffeur een combinatie van een kapotte benzinepomp en uitlaatpijp
Tegen 22 uur s avonds -onze aankomst was oorspronkelijk gepland rond een uur of 5 in de namiddag- net toen we er bijna waren, werden we nogmaals tegengehouden door de politie. Het was stikdonker en onze chauffeur was tegen hoge speed een controlepost voorbijgevlamd. De agent kon er niet mee lachen. We reden een 50-tal kilometer te snel. Bovendien riep onze chauffeur -nog voor de agent zelf iets kon zeggen- op brutale toon Où est lindication quil y a une poste de contrôle?". "Quelle sorte dindication est-ce-que vous voudriez alors? was het kwade antwoord. Lap, weer een uur kwijt Tegen middernacht waren we goed en wel op onze bestemming.
Toen we zondagmiddag, na een superfijn weekend, tevergeefs op het afgesproken uur op onze chauffeur stonden te wachten, hebben we na een half uurtje eensgezind beslist dat we niet nóg eens met ons zouden laten sollen, en zijn we gewoon met een gecharterde 7-places teruggekeerd. Dik 2 uur later kregen we onze (razende) chauffeur aan de lijn: waar wij in godsnaam zaten?! Dikke pech gehad, wij waren al onderweg!
De dag erna verscheen onze chauffeur in gezelschap van 2 ruige kerels in de Via Via. Qua schrikeffect kon dat eerlijk gezegd wel tellen. We hadden een pittige discussie. Hij was die zondagavond met veel problemen terug in Yoff geraakt, en eiste het geld voor zijn transport én zijn laatste dagloon van ons terug. Wij hielden echter voet bij stuk, het was net wat te veel van het goede geweest. Uiteindelijk zijn we niet tot een akkoord gekomen. Hij vertrok ziedend van woede, met een heus dreigement aan het adres van Serge: Pour 2 francs, Serge, jai ammené des gents à la police! Tu verras! We waren er allemaal eventjes stil van. Dit zou nog een staartje krijgen Maar het personeel van de Via wist ons gerust te stellen. Dit vertoon was allemaal part of the culture, en ook hier in Senegal geldt blijkbaar het spreekwoord blaffende honden bijten niet. Inshallah.
Na 3 maanden vrijwilligerswerk zijn Annelies en Stefan onlangs terug naar huis gekeerd. Ze zijn ongeveer samen met ons begonnen, dus het was even wennen toen ze er plots niet meer waren. Omdat de volgende vrijwilligers hun kat hebben gestuurd en de talibés echt wel wat continuïteit en structuur nodig hebben, besloten wij hun taak gedeeltelijk over te nemen naast onze eigenlijk job dus.
De eerste keer was gisteren, woensdagnamiddag, de dag waarop steeds een strandactiviteit wordt georganiseerd. Omdat ze absoluut rugby wilden spelen en het er dan nogal hevig aan toe gaat, koos Barbara resoluut voor de reservebank, terwijl Serge zich letterlijk tussen de talibés smeet. En hij heeft zijn peren gezien. Onze talibés zijn namelijk ongelooflijk sportief en energiek. (Respect (!) voor Stepfan die het drie maanden lang elke woensdagmiddag heeft volgehouden!) Na een half uurtje stond Serge, tegen zijn gewoonte in!- al te hijgen aan de kant, zijn pijp was duidelijk volledig uit. Hij werd keer op keer onderuit gehaald en bedolven onder de klein mannen. Na anderhalf uur dollen en crossen in het zand, besloten de jongens nog een potje voetbal te spelen. Onvermoeibaar, die gastjes! Barbara nam ondertussen de 3 kleinsten al mee op sleeptouw naar huis, en Serge keerde redelijk geradbraakt- terug naar de Via om daar de werkzaamheden in de nieuwe kamers verder op te volgen en een groep toeristen op te vangen.
Die avond zag Barbara plots een donkere rand boven Serges ooglid verschijnen: één van de jongens had hem blijkbaar in het vuur van het spel een goeie ket verkocht. Naarmate de avond vorderde, begon Serge te klagen over een pijnlijke knie en stijve gewrichten De nacht die daarop volgde was tamelijk woelig, en werd meerdere malen verstoord door WC-bezoekjes en gewroet.
En lap: vandaag ligt Serge volledig knock-out in bed! Diarree, hoofdpijn en spierpijn. Twee mogelijke diagnoses: ne coup de soleil, oftewel gewoon ne coup de jeunesse: er willen uithalen wat er niet (meer) inzit ;-)
Op 31 december was het feest² voor ons: enerzijds TABASKI- het offerfeest van de moslims er zijn hier die dag echt wel honderdduizenden schapen de keel overgesneden (zelfs in de Via Via!), anderzijds OUDEJAAR kampvuurtje op het strand van Yoff met een wijntje en vuurwerk boven de skyline van Dakar. We hebben het oude jaar feestelijk afgesloten en het nieuwe jaar met stijl ingezet. Het belooft weer een tof jaar te worden.
We wensen jullie ook allemaal het allerbeste en kijken ernaar uit iedereen ergens in augustus (inshallah!) terug te zien!
Het is 24 december. We zitten in de Casamance in een paradijselijk campement aan de kust. Er is geen elektriciteit en geen stromend water. Ideaal om te ontsnappen aan de kerst-hetze!
Begin december was het namelijk al zover. De eerste zwarte kerstmannen (met baard en al) doken op in het straatbeeld. De dag dat we een opblaasbare kerstman in ons gezicht geduwd kregen wisten we dat we op zoek moesten gaan naar een rustig plekje, ver weg van al die kerstdrukte. Klein chanceke: de muizen in de Via hadden 12 maanden de tijd gehad om de foeilelijke kerstversiering op te eten, dus kon de Via Via ondanks de expliciete wens van Lies toch gespaard blijven van al het fake kerstgedoe. Dertig graden celsius, blauwe hemel en kerstversiering??! Geen denken aan! Het personeel van de Via Via dacht er in elk geval anders over, en heeft er wreed goed mee gelachen. Toen we tijdens het weekend weg waren hebben ze weliswaar in opdracht van de man van Lies heel de keet versierd. Ze hadden zich er echt goed mee geamuseerd en samen met Annelies en Stefan, de twee vrijwilligers van het TSX project, speciaal de deur van onze kamer volgehangen. Daar zagen we de humor nog wel van in. Maar onze beslissing lag vast. Als Lies & Co echt Kerst wilden vieren, dan in ieder geval zonder ons! Wij moesten na 3 maanden toch even het land uit, de Gambiaanse grens over, om een nieuw visum te bekomen, dus dat kwam goed uit.
Het is dus 24 december, kerstavond. We zitten diep in de bossen van de Casamance aan tafel met een allegaartje van nationaliteiten. De tafel wordt verlicht met petroleumlampjes. Op de achtergrond horen we enkel krekels en wat djembé-tromgeroffel. Zalig! Geen geforceerde kersttoestanden! Tot onze Nederlandse gastvrouw op het geweldige idee komt om een cassetje op te zetten (Gezellig, toch?) en er plots er iiiiis een kindekeeeu geboooooren ooooop aaaaard en nog meer van dat fraais door de bokskes van de oude cassettenspeler weerklinkt. We kijken elkaar betekenisvol aan: er is dus geen ontsnappen aan. Willen of niet, we zúllen Kerst vieren...
