'DRUKsel was van 1998 tot 2006 een beurs van boekenmakers, bibliofiele drukkers en kleine uitgevers', lees ik wanneer ik 'www.druksel.be' in de adresbalk intik. DRUKsel IS dus niet meer, maar WAS. DRUKsel viel altijd samen met de kunstboekenbeurs tussen het SMAK en het Museum voor Schone Kunsten in Gent, en zorgde voor zoveel papierplezier dat je er weken mee verder kon. Jammer. Op de site vind je nog wel het één en het ander, maar the real thing is het toch niet ... We zullen ons maar troosten met de oude druksels die omwille van Erfgoeddag te bekijken zijn vandaag: www.erfgoeddag.be.
En nog leuker wordt de koffie opgediend: met een portie vuurwerk. Hij was dan misschien wel verlegen, hij heeft zijn zoon wel papierplezier bijgebracht.
Net als leder is perkament een bewerkte dierenhuid. En net als leder maakt men perkament van de huiden van geiten, runderen, ... Maar daar houdt de gelijkenis helemaal op! Leder wordt gelooid, terwijl perkament ontstaat uit een opeenvolging van kalkbaden, opgespannen droogsessies en krabsessies. Waar leder zich bij het verwerken gedraagt als het toppunt van inschikkelijkheid, is perkament de weerbarstigheid in persoon; eens perkament een kreuk of een vouw vertoont, is die alleen nog te verwijderen door kletsnat maken en opgespannen laten drogen; verder zijn vocht en perkament geen goede vrienden: perkament valt bijna niet te verlijmen: plastieklijm laat hardnekkige hobbels na; gebruik je stijfsellijm dan glibbert het vel perkament zo uit je handen, en als het je dan toch gelukt is er een omslag mee te bekleden, krijg je die eerst niet droog, en gaat hij daarna zo kromtrekken dat je minstens drie lagen papier moet tegenkleven om dit enigszins in orde te krijgen, ... Maar het eindprodukt is wel èrg mooi! Perkament kan variëren van helderwit over crème tot zachtbruin, soms nog met zichtbare adertjes erin, en altijd met een tekening waar je de rug van het dier nog in terugvindt. Het is ook geverfd te koop (maar als je het mij vraagt doet dit toch enigszins afbreuk aan de charme van het materiaal). Veel meer informatie op de website van 'Inden witten Hasewint' (zie linkenlijstje).
"'Boekbinders binden Lucht is een uniek project van de afdeling Boekbinden van het Centrum voor Volwassenenonderwijs: een twintigtal cursisten hebben evenveel exemplaren van eenzelfde boek op een persoonlijke manier ingebonden.
De Gentse auteur Bart Koubaa vooral bekend van zijn debuut Vuur - heeft een aantal exemplaren van zijn tweede boek Lucht ongebonden ter beschikking gesteld van de cursisten boekbinden. Bij aanvang van het project is Bart Koubaa zelf komen vertellen over zijn boek en kregen de cursisten de kans om vragen te stellen aan de auteur.
Het is boeiend om te zien hoe zoveel cursisten met elk een verschillende achtergrond, binnen een bepaalde periode volgens eigen kennen en kunnen, met hun eigen creativiteit, zonder enige beperking qua techniek, materiaalkeuze, enz. éénzelfde boek hebben ingebonden.
Vier vrij dikke katernen inbinden elk met zestien bladzijden recto en zestien bladzijden verso, gedrukt op opdikkend papier om gevouwen te worden tot een ce-decimo katern - is zelfs voor ervaren boekbinders geen eenvoudige klus. Hierdoor werden de cursisten geconfronteerd met moeilijkheden en beperkingen, die hen ertoe aanzetten andere technieken te gebruiken dan de traditionele bindtechnieken, om van dit boek een hedendaagse, creatieve boekband te maken.
Een twintigtal fraai ingebonden exemplaren van Lucht zijn te bewonderen vanaf vrijdag 23 maart t.e.m. donderdag 26 april op de afdeling Taal en literatuur (4e verdieping) van de bibliotheek aan het Zuid, ter gelegenheid van de Literaire Lente."
Turkije is één van de grote producenten van halfedelstenen. In de Egyptische Bazaar in Istanbul vind je dan ook een straat waar die steentjes voor bijna peanuts te koop zijn ...
Istanbul heeft ook een mooi kalligrafiemuseum, het Hat Sanatlari Müzesi, op het Beyazitplein (links van de grote toegangspoort tot de universiteit). Een oase van rust na de onvoorstelbare drukte van de nabijgelegen Grote Bazaar. Meer info op: http://istanbulguide.net/istguide/musees/calligra.htm
Zaag 2 x 4 plankjes, zodat je twee ramen van gelijke grootte kunt samentimmeren of -nieten.Bedenk vooraf welke maat van papier je wilt maken ; deze maat moet overeenkomen met de binnenmaat van de ramen, en niet met de buitenmaat.
Niet of timmer de plankjes tot twee ramen.Op één van de ramen niet je muggengaas.Belangrijk is dat het muggengaas niet doorhangt, maar goed strak op het raam gespannen zit.
Muggengaas strak spannen doe je door in een welbepaalde volgorde te nieten : eerst één niet in het midden van één zijde, daarna een tweede niet in het midden van de tegenoverliggende zijde, daarna de derde niet in het midden van de derde zijde, en de vierde niet in het midden van de vierde zijde.
Pas daarna kun je het muggengaas verder bevestigen, het telkens strak trekkend vóór je niet.
Het gedeelte met het muggengaas is het onderste deel van het schepraam (de zeef), en je moet het met het muggengaas naar boven gebruiken ; het andere raam, zonder gaas, is het deksel.
Je kunt schepramen maken in allerlei formaten, maar bedenk dat je ze niet groter maakt dan de bak waaruit je zult scheppen.Bovendien is het veel moeilijker scheppen met grote schepramen.
De volgende sessie papierscheppen zal doorgaan op maandagnamiddag 2 juli 2007, ten huize van Atelier Plano, van 13.30 tot 17.00 u, tegen de prijs van 25,00 per persoon, materiaal, koffie, thee en water inbegrepen. We leren papierpulp maken (uit zeer goedkoop of kosteloos materiaal), papier scheppen, persen en drogen. We werken met reliëf, kleur, ... We geven een aantal ideeën mee om het zelfgemaakte papier tot mooie produkten te verwerken. We werken - op het schepraam na - uitsluitend met hulpmiddelen die in bijna elk huishouden in de keukenkast of de klusjesbak te vinden zijn. Heb je de smaak te pakken, dan kun je een eenvoudig schepraam bestellen, of je maakt er zelf eentje volgens de handleiding die hier morgen verschijnt. Aanmelden als reactie op dit bericht, of via de mail ... maximum acht personen.
Gevonden in Istanbul: een galerij waar prachtige gebruiksvoorwerpen en kunstobjecten uit papier te koop zijn. Meer op: www.d-artanddesign.com (doorklikken op foto links boven).
Buiten de toepassingen in papier-maché, gebruiken we in het werken met papier niet zo vaak behangerslijm. We hebben nl. een alternatief dat aangenamer is in het gebruik: stijfsellijm. Rijststijfsel is nog op veel plaatsen te koop, en levert een zeer goede lijm op die geen vlekken maakt, die een ijzersterke verbinding maakt tussen papier en papier of tussen papier en karton. De lijm moet wel gekookt worden, maar je kunt de hoeveelheid zo klein maken als je zelf wilt. Behangerslijm is moeilijker te doseren als je niet meteen een volledig pakje gebruikt. Het risico op klonters is bij behangerslijm veel groter. Stijfsellijm voelt opgedroogd ook prettig zacht aan (niet ruw zoals behangerslijm). Hieronder nog eens het recept: Je zet de inhoud van één kop water op het vuur, en terwijl het water opwarmt los je ongeveer één derde van diezelfde kop stijfselkorrels op in vrij veel water; na goed roeren ziet dat eruit als melk als je geen klontertjes meer ziet, giet je de opgeloste korrels in het opwarmende water, en je begint meteen goed te roeren eerst blijft de oplossing melkachtig, maar als het water het kookpunt nadert, wordt de oplossing wat dikker en wat glaziger; blijven roeren, en zelfs als het geheel goed kookt, toch nog enkele minuten laten doorkoken (dan pas komt de kleefkracht helemaal vrij) en nog steeds blijven roeren. Laten afkoelen; klaar!
Als je teveel papierpulp gemaakt hebt, dan kun je door een zeef het teveel aan water laten weglopen, de pulp uitknijpen, en in bolletjes (niet groter dan een tennisbal) laten drogen. Zo goed als onbeperkt houdbaar. Of je kunt er - ook weer na het teveel aan water te laten weglopen - wat behangerslijm aan toevoegen, zodat je kunt papier-maché-boetseren. Het resultaat is veel sterker en veel lichter dan het resultaat van boetseren met klei. Moet wel èèèèèèèèèèrg lang drogen.
Gooi nooit lege broodzakken weg! Ze zijn een heel goede grondstof om papier mee te scheppen. Veel broodzakken hebben ook een parafine-achtige coating, die ervoor zorgt dat het handgeschepte papier goed beschrijfbaar is, vaak zelfs met pen en inkt.
Als je van plan bent papier te scheppen, bewaar dan de buitenste groene bladen van de prei die anders op de composthoop belanden: als je ze even blancheert, kun je ze gewoon meemixen met de papierpulp. Heel bijzonder papier is het resultaat, met een fijne groene vezel erin.
Hierbij de verwijzing van een website waar je letterlijk honderden verschillende lettertypes gratis en razendsnel kunt downloaden. Ontwerpen maar. http://www.fontface.com/
Als je dan zo'n stapel papier wilt voorzien van boorgaten, dan is de moeilijkste opdracht ervoor te zorgen dat het papier niet gaat schuiven terwijl je boort. Daartoe moet die stapel papier zo stevig en strak mogelijk ingepakt worden in stroken papier. Op de plek waar je gaat boren kleef je boven en onder nog een stukje grijsbord, precies op maat van het stapeltje papier, en daarop duid je de plaatsen aan waar je gaat boren. Die kartonnetjes worden door het boren zwaar beschadigd, maar het papier eronder wordt perfect geboord, zonder beschadigingen. En daar gaat het om.
Het woord 'avegaren' brengt me terug bij het 'mooie woordenboekjes'-project van Iep, Greet en Gerda, realisatie Atelier Plano. De auteurs hebben het licht op groen gezet voor de verkoop: voor de prijs van 3,00 + de prijs van een postzegel wordt een exemplaar Deel I, 'Sch-' het jouwe. Bestellen via e-mail op atelier.plano@telenet.be. Vergeet niet je postadres te vermelden.
Wanneer ik stapels papier wil voorzien van één of meerdere gaten van een welbepaalde diameter, dan gebruik ik een boormachine op een statief. Niet iedereen heeft zo'n ding echter staan. Een goed alternatief is een fretboortje. Een fretboor is een kleine avegaar, een boortje met kruk, gebruikt om schroefgaten in hout voor te boren, te koop voor enkele euro's in elke DIY.
Ook makkelijk is een Japanse 4-hole binding. Hiervoor heb je een stapeltje bladen nodig (let op de looprichting!), en een gekleurd blad voor en achter dat wat steviger is dan de bladen van het boekblok, maar precies even groot. Je boort vier gaten in de korte zijde van het stapeltje. Het eerste en het vierde precies 1.5 cm uit de rand, en 1.5 cm van boven- en onderzijde. Het tweede en derde precies daartussenin. Het naaiwerk (zie foto) is helemaal niet moeilijk! Als je weet dat je 3 keer door elk gat moet met het garen kun je je bijna niet vergissen. De meest gemaakte fout is dat het garen niet strak genoeg aangetrokken wordt, waardoor het boekje stevigheid en samenhang mist. Verder is het boren van de gaten niet zo eenvoudig. Daarover morgen meer.
Zo wordt de thee opgediend 'bij de zoon van de verlegen man', een traditioneel restaurant in Kütahya. Geef toe: dit heeft stijl!
Ook makkelijk is een Japanse 4-hole binding. Hiervoor heb je een stapeltje bladen nodig (let op de looprichting!), en een gekleurd blad voor en achter dat wat steviger is dan de bladen van het boekblok, maar precies even groot. 
