Het lampionnetje van gisteren bestond alleen maar uit een vel papier en olie. Het papier was namelijk stug genoeg om een geraamte overbodig te maken: het lampionnetje bleef gewoon vanzelf in de goede vorm. Het papier werd transparant door de olie, maar aan dat papier zelf was niet veel te zien. Als we papiersoorten gebruiken die lichter en transparanter zijn, zal het licht op een andere manier gefilterd worden, maar moeten we een vorm van steun voorzien voor de cylinder. Het papier zelf is immers te zwak om in de goede vorm te blijven staan. Het eenvoudigste geraamte voor een lampion is een hoepel aan de onderzijde van de lampion. Die hoepel kun je zelf maken, uit het goeie ouwe pitriet bijvoorbeeld, of je kunt er eentje kopen in een zaak voor 'dameshandwerken': een borduurring (foto). In zo'n cylinder kun je een lampje monteren. Voorzie je boven in je cylinder een hoepel, dan krijg je een lampion/lampenkap die kan hangen ... In het Lepelblad, Onderbergen, Gent zijn boven de bedieningstoog enkele prachtige voorbeelden van op die manier door de dames van het Lepelblad zelf gemaakte lampenkappen te zien. De gebruikte materialen zijn ongetwijfeld in dezelfde straat te koop ... Allen daarheen, en eet smakelijk, want het Lepelblad is niet alleen een goed adres voor de lampenkappen.
Papier en licht gaan vaak erg goed samen. Papier filtert, kleurt en verspreidt het licht, en geeft het op die manier een meerwaarde. Op een grijze namiddag in de kerstvakantie kun je zelf een mooie lampion maken, zonder eerst uitgebreid inkopen te moeten doen: je neemt één gewoon wit blad papier (te vinden in de meeste printers of in de buurt daarvan); je kleeft de twee korte randen op elkaar, zodat er een cylinder ontstaat. Je giet een scheut olie (uit de keuken) in een schoteltje, je neemt een kwastje, en je laat de olie in de cylinder dringen. Ik vind het het mooiste als de cylinder helemaal geolied is, maar het kan natuurlijk ook anders. Alleen nog een kartonnetje of een glasplaatje eronder (om de olie weg te houden van je tafel of je kast), een theelichtje erin (niet te dicht bij de papieren wand natuurlijk), en de grijze namiddag wordt al heel wat minder grijs. Heb je toevallig ook nog wasco's ('vetkrijtjes') in huis, dan kun je je lampion wat kleur meegeven voor je de cylinder dichtkleeft. Door de olie gaan de kleuren wat uitlopen en worden ze zachter. En vind je de verhoudingen van de cylinder niet mooi (te smal, te hoog), dan kun je bijv. een reep van 30 op 14 cm gebruiken (foto). Tenslotte spreekt het vanzelf dat je dit soort lampionnetjes niet onbewaakt achterlaat!!!
Hoe de lampionnen uit het bericht van 30/12/2007 werken heb ik ondertussen gevonden via een site over vuurwerk. De lampionnen bestaan uit een hoepel, een kruis van ijzerdraad, en een grote witte zak. Op het ijzerdraad moet een brandbaar blokje bevestigd worden. Het blokje kan de lampion zo'n 20 minuten in de lucht houden. De lampion zelf is in verschillende formaten te krijgen; de grootste zijn 100 op 180 cm. In Nederland zijn de lampionnen erg in, en zouden ze zelfs al 'ufo-alarm' veroorzaakt hebben. Wil je er zelf eentje maken: in 'Daantje, de wereldkampioen' van Roald Dahl (één van de mooiste vader-en-zoon-boeken die ik ken) staat exact beschreven hoe het moet En hier vind je de echte authentieke Thaise lampionnen.
Vind je de papieren knal maar minnetjes? Wil het oog ook wat? Hier de beelden van een zgn. flexagon: een modulaire origami die draait en wentelt, en die telkens een nieuw beeld geeft: vuurwerk om het nieuwe jaar in te zetten. Ik wens je een fantastisch 2008!
Geen nieuwjaar zonder knallen! Maar je hoeft echt geen peperduur en gevaarlijk vuurwerk te gaan kopen om je duit in het zakje te doen, straks om middernacht. Met één A3-blad en 2 minuten vouwen heb je je eigen steeds weer herbruikbare knal gemaakt! Hier gaan we.
Stap 1: je vouwt het A3-blad in twee (lange zijden op elkaar); je vouwt het blad weer open; je vouwt de vier hoeken tot tegen de zonet gemaakte vouw.
Stap 2: je vouwt het blad weer dubbel op de eerste gemaakte vouw, en dan vouw je het nog eens dubbel (met de twee scherpen punten op elkaar), zodat er een trapezium ontstaat.
Stap 3: je neemt de bovenste van de twee scherpe punten, en je vouwt ze naar rechts boven, zodat de rand van de scherpe punt gelijk ligt met de rechterzijde van het trapezium; er ontstaat nu een rechthoekige driehoek.
Stap 4: je draait het geheel om, en je doet precies hetzelfde met de punt die bij stap 3 nog onder lag; er is nu een rechthoekige driehoek ontstaan die maar half zo groot meer is als de rechthoekige driehoek van stap 3.
Stap 5: klaar voor de knal; je neemt de driehoek met de twee losse punten tussen duim en wijsvinger; de rechte hoek wijst naar voor; als je nu de driehoek met kracht naar beneden slaat, krijg je een onverwacht harde knal te horen. Er zijn twee gevaren: (1) een tenniselleboog van teveel knallen; (2) gekneusde vingers van tegen een tafel te slaan...
Met de lancering van witte lampionnen werd enkele dagen geleden in Thailand de tsunami van drie jaar geleden herdacht. Dit leverde prachtige beelden op. Klik maar eens hier. Zo'n lampion maken lijkt me niet zo moeilijk. Maar is er iemand die me kan vertellen met welke brandstof het vuur gemaakt wordt dat de lampion doet opstijgen?
Moet je nu nog geschenken verpakken? Inspiratie kun je met een beetje geluk nog vinden in De Slegte. Het boek op de foto was er onlangs nog te koop in één exemplaar (wel vrij duur). Veel informatie over verpakken in Japan, met mooie voorbeelden op even mooie foto's, met een uitgebreid hoofdstuk over furoshiki. Ook wel veel waar ik geen boodschap aan heb. Ik heb dus lang getwijfeld voor ik dit boek kocht, maar ik heb er sindsdien nog geen spijt van gehad: het levert toch telkens weer nieuwe ideeën op.
Nog steeds kerstvakantie, dus nog steeds lekker veel tijd, bijvoorbeeld om samen met de kinderen te kokerellen. En de kinderen houden van pizza. Terwijl de oven opwarmt, rollen wij het pizzadeeg uit, en bedenken we wat we op ons eerste minipizzaatje willen. En op ons tweede, en derde, en vierde, ... Want we vallen nooit zonder pizzavormen, sinds we ontdekt hebben dat "bakpapier + origami = pizzavorm" een niet te verbeteren succesformule is. Kijk maar op de foto.
Kerstvakantie, dus lekker veel tijd om te grasduinen in bibliotheken en tweedehandsboekenwinkels. De oogst is groot, en het eruitvolgende papierplezier navenant. Een boek is voor mij het kopen waard als er minstens evenveel goeie ideeën in staan als ik er euro's voor moet betalen. Het boek op de afbeelding heeft 9 euro gekost in De Slegte, en is zijn geld driedubbeldik waard. Het bevat allerlei origami-objecten waar je iets mee kunt doen: ze lanceren, ze laten wentelen in onvoorstelbaar papiervuurwerk, harde knallen mee produceren, frisbee spelen, wedstrijdjes organiseren tussen kikkers die springen, ... Origami heeft voor mij niets met creativiteit te maken, maar het levert wel veel papierplezier in de vorm van grote uitdagingen. Sommige modellen eisen bijzonder veel nauwkeurigheid, andere zijn afschuwelijk moeilijk, nog andere moet je samenstellen uit eenvoudig te vouwen modules (zie afbeelding gisteren), die dan ingewikkelde puzzels opleveren, ... Als je nu echter regelmatig origami vouwt die door anderen bedacht is, begin je er langzaamaan iets van te snappen, en plots heb je dan toch een eigen ontwerp uit je mouw geschud. Het leukste is echter dat origami zo absoluut nutteloos is, helemaal niet blits of hip, bijzonder bescheiden, spotgoedkoop, en dus één van de meest ontspannende activiteiten die je kunt bedenken.
Op de foto een modulaire mini-origami, samengesteld uit 6 vierkantjes. Het eindproduct heeft een diameter van ongeveer 2,5 cm. Nog steeds kerstsfeer bij Atelier Plano: als je zo'n origami zonder onderbreking maakt, zie je na afloop gegarandeerd sterretjes.
En weet je dat ik heel dat gedoe met die geschenken maar niks vind? Kerstmis is een leuk feest, omdat we weer eens met heel de familie samen zijn en uitgebreid kunnen bijpraten, omdat we vakantie hebben, omdat we veel tijd in het gezin kunnen doorbrengen, omdat het winter is en erg gezellig thuis met overal lichtjes en een heerlijk kitscherige kerstboom, ... Voor mij ruim voldoende om tevreden te zijn; daar hoeven geen geschenken meer bovenop. En hoef ik er van de weeromstuit zelf ook niet veel te geven. Eén probleem: ik vind dat verpakken zo leuk. Maar dat ga ik dan maar doen in de Wereldwinkel hier om de hoek: hebben àndere mensen mooi verpakte cadeautjes, en wordt er weer een boer in het Zuiden wat beter van ... Prettig kerstfeest!
En hier een heel spectaculaire verpakking die o zo eenvoudig te maken is met een rechthoek stevig papier en drie reepjes dubbelzijdig klevende folie. Kleef een tunneltje van het papier door de korte zijden op elkaar te kleven met het eerste kleefreepje. Kleef dan de éne zijde van het tunneltje dicht met het tweede kleefreepje. Stop het geschenkje in het zo ontstane zakje, en sluit het zakje met het derde kleefreepje, maar kleef die zijde op die manier dicht dat ze loodrecht staat op de andere zijde. Het mooiste van het hele ding vind ik echter de naam: dit is een 'berlingot'. Daarvoor alleen al zou je er 20 maken en ze in je kerstboom hangen!
En sta je altijd likkebaardend te kijken naar de prachtige zakjes waarin de zgn. exclusieve winkels hun waren verpakken? Je verpakt één zijde van je geschenkje zoals je gewoonlijk doet, alleen misschien niet zo strak. De andere zijde werk je af alsof het een papieren zakje is (wat het ondertussen natuurlijk ook geworden is).
En als verpakking en inhoud met elkaar harmoniëren, kun je de inhoud rustig uit de verpakking laten piepen. Nog een mogelijkheid als het geschenkpapier bijna op is, en de geschenken nog niet.
Veel objecten zijn eigenlijk al verpakt in een doos of een kistje, of hebben een zeer regelmatige vorm. De geschenkverpakking kan dan heel beperkt zijn: één blad dat verbergt wat het pakje eigenlijk bevat, en een touwtje.
Op de foto een bamboeblad als geschenkverpakking: je wikkelt het blad om de inhoud, beginnend met een hoek van 60°, en zo verder tot het blad helemaal opgebruikt is. Het resultaat is een ongeveer gelijkzijdige driehoek. Is ook zeer goed bruikbaar als je maar een smalle reep mooi papier meer hebt, en je die toch wilt gebruiken om een geschenk te verpakken.
Kartonnen eierdozen zijn prima geschikt als grondstof om papier mee te scheppen. Ze leveren een soort dik, donzig, sterk papier op. Ze zijn wel vrij belastend voor de mixer die de doos tot pulp moet mixen, maar als je ze lang genoeg laat weken vooraf, valt dat ook wel mee. Broodzakken met een paraffine-laagje zijn echter nog beter. Die zorgen voor een papiersoort waarop je kunt kalligraferen. Tot hier niets nieuws: dit alles hebben we hier vroeger al in het lang en het breed besproken. Ivago (die het afval in Gent ophaalt) bezorgt ons nu echter een tip om de eierdoosjes toch een zinvol tweede leven te geven als ze niet meer in het papier verwerkt worden: ze kunnen prima dienen om onderaan in de GFT-emmers te leggen; ze nemen veel vocht op, en composteren zonder problemen mee met de rest van het GFT-afval.
Bekledingen die je niet kunt inlijmen (alles met reliëf, alle fijne stoffen, alle los geweven stoffen waar de lijm doorslaat, ...) kun je dus droog verlijmen. Een alternatief is om het karton dat bekleed moet worden (en dus niet de bekledingsstof) heel dun in te lijmen met PVA-lijm, en die lijm bijna helemaal te laten drogen voor je de bekleding erop aanbrengt. Dit blijft een riskante onderneming, want eens de lijm door de bekleding komt, heb je een lijmvlek die je niet meer kunt verwijderen. Alleen te proberen als je nog voldoende bekledingsstof in voorraad hebt om te herbeginnen in geval van nood, en vooral niet als je je laatste vierkante decimeters van een zeldzaam mooi stofje wilt verwerken.
dubbelzijdig klevende tape en dubbelzijdig klevende folie
Dubbelzijdig klevende tape op rolletjes koop ik nooit. Wel grote vellen dubbelzijdig klevende folie (70 cm op 100 cm). Ik gebruik ze om zgn. droge verbindingen te realiseren: sommige bekledingen gaan nl. kapot als je ze inlijmt (zijde, jute, hennep, papier met reliëf, ...), en daarvoor is droog verlijmen een optie. Of je wil vermijden dat een karton dat je bekleedt kromtrekt. Als je een lijm gebruikt die water bevat (alle vloeibare lijmen dus), dan kun je nooit met 100 % zekerheid voorspellen hoe het karton samen met de bekleding zal reageren tijdens het droogproces. Ook dan is dubbelzijdige folie een veilige oplossing. Er bestaan veel verschillende soorten dubbelzijdig klevende folie: duur, goedkoop, warmtebestendig (zgn. lampenkapfolie), dik, dun, zuurvrij, ... En weet je waarom ik nooit dubbelzijdige tape op rolletjes koop? Omdat je uit die grote vellen hèèl vèèl reepjes kunt snijden, precies zo breed en lang als je zelf wilt. En omdat dit een perfecte manier is om kleine overschotten zinvol te verwerken. En waarom ik dan toch die kleine Henzo-klevertjes koop en niet zelf snijd? Omdat het lospeuteren van de beschermvellen bij die kleine zelfgemaakte klevertjes erg moeilijk en lastig is, wat bij de handige Henzo-verdeeldoos niet meer aan de orde is. Daarom.
Papier en licht gaan vaak erg goed samen. Papier filtert, kleurt en verspreidt het licht, en geeft het op die manier een meerwaarde. 
Nog steeds kerstvakantie, dus nog steeds lekker veel tijd, bijvoorbeeld om samen met de kinderen te kokerellen. En de kinderen houden van pizza. Terwijl de oven opwarmt, rollen wij het pizzadeeg uit, en bedenken we wat we op ons eerste minipizzaatje willen. En op ons tweede, en derde, en vierde, ... Want we vallen nooit zonder pizzavormen, sinds we ontdekt hebben dat "bakpapier + origami = pizzavorm" een niet te verbeteren succesformule is. Kijk maar op de foto. 
En hier een heel spectaculaire verpakking die o zo eenvoudig te maken is met een rechthoek stevig papier en drie reepjes dubbelzijdig klevende folie. 
